Nga Adil FETAHU/

Afera e armëve që këto ditë ka vërshuar mediat serbe , lidhet me ministrin e jashtëm Ivica Daçiq, atë të brendshëm Nebojsha Sefanoviq dhe shume personalitete tjera të rrjetit kriminal, pa përjashtuar edhe vet kryetarin  e Serbisë, Aleksandar Vuçiq. Hallakatja  këto ditë e kësaj afere nga deputetja  në Kuvendin e Serbisë, Marinika Tepiq, ka nxehë gjakrat dhe ka prishur disponimin e festave të fundvitit, ngase, siç thot fjala e urtë: “njerr një kashtë e dalin gjashtë”. Zatën, kjo aferë është vetëm njëra nga ato të shumtat nga lista e gjatë e aferave të pothuajse të gjithë ministrave në Qeverinë e Serbisë, me në krye lezbejken Ana Brnabiq.

Revista javore e Beogradit, NIN  (Nedeljne informativne novine/gazetë  informative javore), e datës 19 shtator 2019 në një shkrim të gjatë të tilluar: “Për secilin ministër në Qeverinë e Serbisë – mesatarisht nga tri afera”, paraqet detale për aferat  e 18 ministrave, me  kryeministren  e  tyre. Në gazetë thuhet se shumë nga aferat janë mbajtur në fshehtësi nga opinion i gjërë, se ndonjë dënim është shqiptuar, por asnjë prej ministrave nuk është shkarkuar as ka dhënë dorëheqje  për  shkak të aferave  për të cilat akuzohen.

Çështja e shitjes kontrabandë të armëve të prodhuara në industrinë ushtarake: “Prvi Partizan”, “Krushik”, “Kragujevac” etj, në Serbi,  është e njohur dhe vërtetuar që moti, dhe një nga akterët kryesor të kësaj tregtie, Sllobodan Teshiq, ishte futur në listën e zezë të Kombeve të Bashkuara, për shkak të shitjes së armëve “Al-Kaides” dhe regjimeve e  organizatave tjera terroriste. Edhepse ishte në listën e zezë të KB, Teshiqi (më 2013)  kishte marrë pjesë, bashkë me Vuçiqin që asokohe ishte ministër i mbrojtjes së Serbisë,  në një takim të delegacioneve të kreut ushtarak të Serbisë dhe atij të  Libisë, kur me Libinë ishte lidhur kontratë për shitjen e armëve në vlerë prej 150 milionë dollarë.   Pas atij pazari të shitjeblerjes së armëve, në rrethana të pasqaruara, në vitin 2015 ishin kidnapuar e pastaj vrarë dy diplomatë të Ambasadës së Serbisë në Libi (Sllagjana Stankoviq dhe Jovica Steviq), kurse në vitin 2017 ka humbur  jetën në një “aksident  trafiku” edhe ambasadori (Oliver Potezhica). Sipas opozitës serbe, Vuçiqi e Daçiqi janë përgjegjës për heshtjen dhe fshehjen e vrasjes së ambasadorit   dhe dy diplomatëve tjerë,  për  vdekjen e të cilëve asnjëherë nuk janë zhvilluar hetime të mirëfillta.  Për këto  gjërësisht ka shkruar gazeta “Nacional” e Zagrebit, e datës 11 nëntor 2019. 

Siç shkruan  gazeta, Ivica Daçiq qysh kur ishte ministër i punëve të brendshme, ka bashkëpunuar me grupet kriminale të pastrimit të parave: Lluka Bojoviq, Darko Shariq etj. Bojoviqi që prej vitit 2012 është duke vuajtur  dënimin me burg në Spanjë, i gjykuar për krim të organizuar. Për aferën  dhe takimet e Daçiqit  me Bojoviqin  e të tjerët në shoqërinë e krimit të organizuar, atëbotë ka dhënë deklaratë dhe ka pohuar  në Prokurorinë për Krimin e Organizuar edhe vet kryetari aktual i Serbisë, Aleksandar Vuçiq, por kjo,  as afera e shumëfolur për Daçiqin, “Kofer” (Valixhja), nuk e kanë penguar Vuçiin që të bëjë koalicion qeverisës me Daçiqin dhe partinë e tij!Tash që Daçiqi është ministër i jashtëm, deputetja Tepiq e akuzon për aferën më të re, të mbledhjes së parave nga bizneset private dhe nga shitja e armëve në zonat e luftës në shtetet arabe, në Ukrainë e në vende tjera,  duke i korruptuar me ato para zyrtarët e lartë të shteteve të cilat e kanë tërhequr njohjn e pavarësisë së Kosovës.

Eksporti i korrupsionit serb

Nervozën më të madhe  krerëve të pushtetit serb u ka shkaktuar nënkryetarja e Partisë për Liri e Drejtësi (e Dragan Gjillasit), deputete në Kuvendin e Serbisë, Marinika Tepiq, e cila haptas në  konferenca për shtyp, në foltoren e Kuvendit dhe në emisione televizive i akuzon  Vuçiqin, Daçiqin, Nebojsha Stefanoviqin dhe të tjerët, për mbledhjen e parave nga  shitja kontrabandë e armëve, e me ato para kanë korruptuar zyrtarët e lartë të  shteteve të cilat e kanë tërhequr njohjen e pavarësisë së Kosovës.  Në të vërtetë, deputetja Tepiq thotë se, duke lozur në kartën patriotike, Daçiqi, Stefanoviqi e të tjerë, se po punojnë  për interes të Serbisë,  për  tërheqjen e njohjeve të Kosovës, kanë mbledhur para nga firmat private dhe ato shtetërore të prodhimit dhe  të shitjes së armëve. Dhe natyrisht  një pjesë të atyre mjeteve e kanë investuar në eksportin e korrupsionit  në shtetet të cilat kanë tërhequr njohjen e Kosovës, por një pjesë të parave të grumbulluara i  kanë mbajtur për vete.  Deputetja Tepiq, me emër e mbiemër, me fakte e prova (të cilat do duhej t’i hetojë prokuroria e shtetit) i akuzon personat konkret për skandalet e shitjes së armëve, keqpërdrimin detyrës zyrtare në mbledhjen e parave, favorizimin e firmave dhe personave të caktuar  për eksportin e armëve dhe vënien para  falimentimit të industrisë ushtarake të Serbisë. Deputetja Tepiq e akuzon drejtpërdrejt  dhe konketisht ministrin e punëve të jashtme, Ivica Daçiq, kur vetëm  në një rast nga shitësi i armëve Sllobodan Teshiq, ka marrë para në dorë (kesh) më se një million euro, e  në disa raste tjera kur Daçiqi ka marrë para “për tërheqjen e njohjeve  të Kosovës”, ka qenë i pranishëm edhe shefi i Kabintetit të tij, Nikolla Nedelkoviq.

Në aferën e shitjes së armëve është e involvuar edhe Ministria e Ekonomisë, të cilën e udhëheqë Rasim Lajiq, duke e favorizuar Sllobodan Teshiqin me dhënien e lejeve për eksportin e armëve, në afatet më të shkurtëra, derisa eksportuesit e mallrave tjera  duhet të presin muaj të tërë për të marrë lejen. Madje, armët as nuk shkojnë në destinacionin e deklaruar në lejen e dhënë, por shkojnë në adresa e tek shfrytëzues të tjerë, ndërsa Ministria nuk bënë kontrollin e duhur . 

E gjithë kjo aferë e  ky skandal ka plasur para dy muajve, kur një punëtor i kontrollit të Fabrikës së armëve “Krushik” në Valevë, Aleksandar Obradoviq,   zbuloi se “shteti po thithë parat  prej fabrikës”. Atë menjëherë e arrestoi Agjensioni Informativ i Sigurisë (BIA) dhe e futi në Burgun Qendror të Beogradit, me akuzë se ka zbuluar fshehtësinë ushtarake. Vetëm pas presionit të masës së punëtorëve dhe të popullit, pas 20 ditëve u lirua nga paraburgimi dhe u vendos në arrest shëpiak. Edhe pas daljes nga burgu, Obradoviqi përsëriti rrëfimin e tij, duke vërtetuar se  ajo që ka thënë, është e vërtetë, duke shtuar se  politikën e afarizmit dhe të  kuadrove në “Krushik” e në fabrikat e tera  të industrisë ushtarake e kanë marrë në dorë njerëzit e shefit të BIA, Branisllav Gashiqit.

 Sipas akuzave të deputetes Tepiq,  pas të gjitha punëve të pista të tregtisë së armëve të Serbisë, qëndrojnë funksionarë të lartë të partisë  dhe bashkëpunëtorë të afërt  Vuçiqit.  Personi  kryesor në tregtinë e armëve është Sllobodan Teshiq,  tregtari më i madh i armëve në rajon, që ka disa firma legale dhe aso ilegale për shitjen e armëve, dhe është specialist për shitjen e armëve rexhimeve dhe vendeve të cilat janë nën embargo të armëve dhe kanë regjime teroriste.   Teshiqi qysh në vitin 2000 ishte futur në listën e zezë të Kombeve të Bashkuara,  kurse prej vitit 2017 në listën e zezë e ka futur edhe administrata amerikane.  Ndër personat e  tjerë në zinxhirin e trafikimit të armëve është edhe Branko Stefanoviq i ati i ministrit të punëve të brendshme të Serbisë, Nebojsha Stefanoviqit,   përfaqësues ekskluziv, i firmës private për shitjen dhe eksportin e armëve  (GIM),  i cili armët nga fabrika i blenë me çmime shumë më të lira se  eksportuesi i mëparshëm shtetëror“Jugoimport”. Në këtë mënyrë “Krushiku” ka humbur dhjetra miliona euro, ka ardhur në gjendje të punojë me 20% të kapaciteteve dhe rrezikon të mbetën pa punë 2000 punëtorë. Për këtë çka ka ndodhur në industrinë ushtarake, i kemi njohtuar me shkrim Akejsabdar Vuçiqin,  Ana Brnabiqin dhe Aleksandar Vullinin, por ata nuk kanë ndërmarrë asgjë, – ka thënë  kontrollori Obradoviq. Arkat me armë, përgatitur për eksport, i ati i ministrit Stefanoviq i kishte vendosur në deponë e MUP-it, në Avallë! Dyshohet se disa prej atyre armëve janë aso që më parë i ka  konfiskuar  policia dhe ato tash u janë dhënë kontrabandistëve privat për t’i shitur. 

Deputetja Tepiq, këto ditë i ka dhënë zjarrë skandalit të kontrabandimit të armëve dhe mbledhjes së parave për fushatën e tërheqjes së njohjeve të Kosovës, duke akuzuar të gjithë me radhë, prej kryetarit të shtetit, ministrin e jashtëm e të brendshëm dhe persona  tjerë në zinxhirin e kësaj afere. Ajo ka thënë se tërë operacioni dhe procesi i tërheqjes së njohjeve të Kosovës është paguar me paratë e mbledhura nga bizneset private dhe nga tregtarët e eksportit të armëve, dhe këtë duhet ta hetojnë policia e prokroria, si dhe ta hulumtojnë pasurinë e personave të apostrofuar. Kryetari Vuçiq duhet ta ketë ditur këtë, prandaj e ftoj që menjëherë të jepë përgjigje në këto pyetje.

 Por,  për çudi,  Vuçiqi që e ka zakon të reagojë  menjëherë edhe për çështje krejtësisht të parëndësishme, për këtë këtë skandal aq të madhe e komprometues,  është treguar i përmbajtur,  përveçse ka thënë   se kjo është fushatë politike e opozitës kundër tij. Gjatë vizitës që bëri (më 25 dhjetor) në Kompleksin Turistik në Fushka Gora (Vojvodinë), gazetarët kërkuan nga Vuçiqi të komentojë deklaratat e deputetes  Tepiq, sipas së cilës Serbia u ka paguar shteteve për tërheqjen e njohjes së pavarësisë së Kosovës. Vuçiqi nuk e mohoi këtë, veçse tha: “Kur arrijmë të përmirësojmë diçka, atëherë flasin për shpenzimet, e kjo është vetëm sa për të thënë diçka”. Kështu, në mënyrë indirekte,kryetari i shtetit pranon se tërheqja e njohjeve të Kosovës është bërë me pagesë të parave, duke korruptuar zyrtarët e shteteve të cilat e kanë tërhequr njohjen. Ndërkaq, ministri i jashtëm, Daçiqi, që shtë personi më i përfolur i zhytur në këtë aferë, ka reaguar, duke mohuar se ka marrë para për vete. Ai ka kërcënuar deputeten Tepiq se do ta paditë për shpifje dhe ulje të autoritetit të tij personal dhe të shtetit të Serbisë. Daçiq ka thënë se “deklaratat e Marinikës janë sikur t’ishin nga separatistët dhe terroristët shqiptarë. Zyrtarët kosovarë tash e kanë Marinikën aleate në përpjekjet e tyre për ta kompromituar shtetin e Serbisë.  Nuk bëhet fjalë këtu kundër korrupsionit, veçse   industrinë ushtarake  në një kontekst kriminal e lidhin me tërheqjen e njohjeve, për ta komprometuar tërë aksionin dhe shtetin e Serbisë në këtë projekt të rëndësishëm dhe të suksesshëm të diplomcisë serbe.  Ky është atak në një çështje të rëndësishme shtetërore dhe tentim për shkatërrimin e projektit të mbrojtjes së interesave shtetërore në  Krahinën jugore. Po të shpalllej një hua popullore, të gjithë serbët do të jepnin para për tëreheqjen e njohjeve të Kosovës. Lobimin  për aksionin e tërheqjes së njohjeve të Kosovës e  ka lejuar vet kryetari Vuçiq, sepse ky është projekt me interes kombëtar dhe shtetëror”, ka thënë Daçiqi. Sipas Daçiqit, kjo fushatë është nxitur nga opozita.

Ndaj deklaratave të deputetes Marinika, ka reaguar edhe  i përfoluri Nikolla Nedelkoviq,  shef i Kabinetit të ministrit të punëve të jashtme, duke kërcënuar  se do të ngritë padi private kundër deputetes për deklaratat e saj, të cilat i ka quajtur “gënjeshtra të turpshme, të cilave iu gëzohen vetëm armiqët e Serbisë, ndërsa ai dhe të gjithë patriotët serbë krenohen me fushatën e tërheqjes së njohjeve të Kosovës nga 17 shetete (?). Askush nuk e ka  sulmuar Serbinë në mënyrë kaq brutale, sa e ka bërë këtë deputetja Tepiq”,  ka thën[ Nedelkoviqi, në komunikatën zyrtare të lëshuar nga Ministria e Punëve të Jashtme të Serbisë.  Duke iu përgjigjur kërkesës nga deklaratat e Marinikës, që të hetohet pasuria e Nedelkoviqit,ai ka thënë  “pasuria  ime e vetme është patriotizmi dhe dashuria ndaj Serbisë”!

Kundër akuzave të deputetes Tepiq, ka reaguar edhe trabanti i Vuçiqit, ministri i mbrojtjes, Aleksandar Vullin. Ai ka thënë: “për shkak të deklaratave komprometuese të deputetes Tepiq, në emër të të gjithë qytetarëve të Serbisë  u kërkoj falje të gjitha shteteve të cilat e kanë tërhequr njohjen e pavarësisë së Kosovës”. Vullini duket se nuk e di funksionin e tij: a është kryetar i shtetit (të kërkoj falje në emër të gjithë qyetarëve të Serbisë), a është ministër i jashtëm (të kërkoj falje në emër të dipomacisë), apo është ministër i mbrojtjes që  të kërkojë falje në emër të aferave kriminale të zhvilluara brënda saj, në industrinë ushtarake?

I ashtuqutuajturi drejtori i Zyrës për Kosovë-Metohi në Qeverinë e Serbisë, Marko Gjuriq, që është megafon i  rendomtë i Vuçiqit, ka reaguar duke thënë: “Tepiq e ka turpëruar tërë popullin serb, karshi suksesit më të madh që ka arritur Serbia me tërheqjen e njohjeve”. Edhe ministri i Energjetikës, Aleksandar Antiq, i ka gjykuar dekaratat e deputetes Tepiq, se shteti ka paguar për tërheqjen e njohjeve. “Deklaratat e saj nuk  i kanë shkaktuar kurrëfarë dëmi politik Daçiqit dhe këshilltarit të tij Nedeklkoviq, veçse i kanë bërë dëm të madh shtetit të Serbisë, duke u radhitur në krahun e politikanëve të Prishtinës, me akuzat kinse Sebia i ka korruptuar qeveritë e vendeve të cilat e kanë tërhequr njohjen. Prandaj, dëmi i është shaktuar Serbisë, ndërsa turpi është i deputetes, e cila nga parlamenti bënë këso akuza”, ka theksuar ministri Antiq.

Edhepse, opozita nuk është deklaruar lidhur me akuzat që ka bërë deputetja nga radhët e opozitës, zyrtarët më të lartë të Serbisë, akuzat e saj ia atribuojnë opozitës dhe konkretisht liderit të saj, Dragan Gjillas. I vetmi nga opozita që ka reaguar ndaj akuzave të deputetes Tepiq ishte kryetari i Partisë Demokratike të Serbisë, Millosh Jovanoviq, i cili ka thënë: ”Edhe sikur t’ishin të vërteta ato që thotë Tepiq, ato ishin në të mirë të Serbisë”. 

Analisti më i njohur politik i Serbisë, Dushan Janjiq, ka thënë: “Të dhënat nga akuzat e tilla i shfrytëzon pala tjetër dhe kjo mund të krijojë probleme delikate në raportet ndërkombëtare, idomos me Vashingtonin dhe Brukselin”.  

Marinka Tepiq, e cila ka shkaktuar “termet dhe cunami politik” në Serbi, me ngritjen e aferës së armëve për  fushatën e tërheqjes së nohjeve të Kosovës, është një femër e guximshme. Me ratin e vizitës së eksremistit të djathtë britanik, Xhim Doson, në nëntor të vitit 2017, Tepiq nga foltorja e parlamentit pyeti: “”Çka kërkon në Serbi fashisti Xhim Doson, i cili u jep donacione manastireve nga paratë e fituara me shitjen e armëve”? Tepiq është e lindur në Pançevë (1974), ka kryer Fakultetin e Filologjisë- gjuhë dhe letërsi angleze dhe rumune, ka punuar si gazetare dhe aktiviste në disa OJQ, ka qenë anëtare e Ligës Socialdemokrate të Vojvodinës, ndërsa prej vitit 2017 është anëtare e Kresisë së Partisë për Liri dhe Drejtësi (të Dragan Gjillasit). Është me prejardhje rumune (me mbiemër: Çobanu).