Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

“DRITA E ARBERISË” ME 300 PJESMARRES FESTOI DITEN E FLAMURIT NE SEATTELE,WASHINGTON

by

Nga Ferhat Ymeraga/
Shqiptarët, ose shqiptaro-amerikanët në shtetin Washington, një çerek shekulli me parë, dukeshin si një specie në zhdukjë e sipër, ose si një tepër e rrallë, po papritmas u ringjallën si Fëniksi, me rënjen e Murit të Berlinit , me dyndjet emigruese shqiptare të viteve të nëntëtedhjeta, dhe me vëndosjen e shqiptarëve nga Kosova këtu, në maj të vitit 1999.
Washingtoni, i themeluar si shtet në vitin 1889, pra vetëm 23 vjet para Shpalljës së Pavarësisë së Shqiperise, tashmë ka një numër të konsiderueshem shqiptarësh, të integruar në jetën amerikane, dhe të përqëndruar kryesisht në qytetin Seattle e përreth tij.
DRITA e ARBERISË është ndër shoqatat më të reja në SHBA (e themeluar në vitin 2011, në Seattle), e cila ka për qëllim “ruajtjen, kultivimin dhe promovimin e gjuhës, kulturës e traditave shqiptare, si pjësë të një trashëgimie specifike njerëzore me vlera të dëshmuara universale, jo vetëm për të mbajtur gjallë frymën e një kulture të lashtë, por njëkohësisht për të begatuar jetën e komunitetit në të cilin jetojmë, pra jetën në gjirin e shoqerisë amerikane.”
DEA, sic e quajnë shkurt, bëri pikërisht një ndërrmarrje të tillë duke organizuar kremtimin e 102-vjetorit të Shpalljes së Pavarësisë së Shqiperisë – Ditës së Flamurit. Të shtunën, më 22 Nëntor, u tubuan rreth 300 veta, gati nga të gjitha trojet shqiptare: burra, gra, të rinjë e të reja, të moshuar e femijë, me ngjyrat e bukura kuq e zi, që dominonin sallën e hotelit “Hilton Embassy Suites” të stolisur me shije e hijeshi me tollumbace kuq e zi, e me flamurin tonë kombëtar dhe atë amerikan.
Programi u hap nga treshja e të rinjëve Reald Markokaj, Zana Hertica dhe Kleitia Cerekja. Pas intonimit të hymneve kombëtarë të SHBA dhe të Shqiperise, iu dha fjala kryetarit të Shoqatës, Ferhat Ymeraga, i cili, pasi evokoi aktin historik të ngritjes së flamurit në Vlorë, më 28 Nëntor, 1912, nga atdhetari i urtë e fisnik, Ismal Qemali, midis të tjerash, tha: “Po behën 102 vjet nga kjo ditë e shenjtë, dhe jehona e saj kumbon e gjallë në ndërgjegjen e kujtesën kolektive të kombit. Pas gati pesë shekujsh nën pushtimin e errët otoman, atë ditë të bekuar valoi i lirë flamuri i Gjergj Kastriotit Skënderbeut, siç kishte valuar i lirë e krenar, më 28 Nëntor, 1443, në Krujën heroike.”
“Në themele të kësaj dite qëndron dashuria dhe flijimet e panumërta, të brezave të tërë, për lirinë dhe pavarësinë e Shqipërisë.”
“Edhe sonte, këtu, jemi mbledhur si një Shqipëri Etnike në miniaturë. Na solli dashuria dhe forca magnetikë e Atdheut, e këtij tempulli të shenjtë në brigje të Ilirisë e të Mesdheut.”
“Në Washington, buzë oqeanit Paqësor, jemi mbledhur për të kujtuar këtë ditë dhe për të shprehur dashurinë dhe nderimin tonë ndaj martirëve të kombit, që bënë sakrificën sublime; për të shprehur mirënjohjen tonë ndaj gjithë atyre forcave njerëzore e Hyjnore, që shpëtuan Shqipërinë që të mos zhdukej nga faqja e dheut.”
Ai tha se Shqipëria sot është e lirë, e pavarur, po jo e bashkuar. Fati i shqiptarëvë kudo, duke përfshire dhe Diasporën shqiptare, është i lidhur ngusht me fatet e Shqiperisë. Ne nuk mund të ndahemi, shkëputemi nga fati I saj!
“Të gjithë ne këtu, një nga një, jemi ato fije të Atdheut me të cilat thurret rrëfimi individual e kolektiv i Shqipërisë. Varet nga në sa të pastra e të forta do t’i mbajmë këto fije Shqipërie, që ti përballojmë sprovave të kohës dhe stuhive të historisë.”
“DRITA e ARBËRISË” gjakon të jetë një nga dritat e Atdheut në Diasporë. Po jeni ju që e bëni Dritën e Arbërisë,” — tha ai, duke iu drejtuar të pranishmëve. “Vetëm të bashkuar mund të bejmë më shumë Dritë! Vetëm të bashkuar mund të bëjmë e perhapim Dritën e Arbërisë!”
Në fund, duke shtruar pyetjen: “ç’janë sot shqiptarët në Atdhe e gjithandej në botë, të cilët kremtojnë Ditën e Flamurit?—Ai tha: “shqiptarët janë rruaza të kuqë të gjakut, që bartin oksigjenin e frymëmarrjes kombëtare, dhe këndellin e forcojnë shëndetin e qenien e kombit.”
“Sot, Europa e Bashkuar po zgjerohet hap pas hapi, dhe Europës së Bashkuar i ka hije një Shqipëri e Bashkuar!”
“Shekulli XX na ndau. Lë të bashkohemi në shekullin XXI.”
“Rroftë Dita e Shpalljës së Pavarësisë së Shqiperisë!”
“Rroftë Dita e Flamurit!”

E veçanta e kësaj mbrëmje festive ishte pjesëmarrja e këngëtares së shquar Ermira Babaliu dhe aktorit të shkëlqyer Mirush Kabashi, të cilët erdhën enkas për këtë ngjarje nga Shqipëria.
Ermira Babaliu e ndezi atmosferën festive, sapo zuri të kendojë, me zërin e saj të bukur dhe me repertuarin e saj të pasur nga të gjitha trojet shqiptare. Pjesëmarresit e të gjitha moshave u ngritën duke kërcyer, vallëzuar e festuar në një “stuhi” ngjyrash kuq e zi!
Ndërkaq, kulminacioni i mbrëmjes u arrit me hyrjen në sallë të Mirush Kabashit, i cili, pasi përshëndeti të pranishmit, interpretoi në mënyrë të shkelqyer poezi të Vincenc Prenushit, Naim Frashërit, Gjergj Fishtës, Mitrush Kutelit etj.
Të pranishmit u magjepsën nga bukuria dhe thellësia e interpretimit, me plot nyansa të pasura të përjetimit dramatik, ku shprehej forca tronditëse artistike e gjeniut poetik shqiptar, e cila në aktorin Mirush Kabashi gjeti interpretuesin e denjë, brilant e unik.
U dëgjuan brohorima spontane: “Bravo! Bravo!” midis duartrokitjeve frenetike.
Të dy artistët, zonja Ermira Babaliu, dhe zoti Mirush Kabashi, u rrethuan nga bashkekombësit, me një dashuri e respekt të pamatshëm. Sepse të dytë na sollën zërin e bukur të gjuhës shqipe, shijen e ambël dhe aromën dehëse të Atdheut. Frymën e Shqiperisë!
Genti Cekorja, me instrumentet muzikore dhe teknikën e zërimit, në funksion të Ermira Babaliut dhe Mirush Kabashit, e kreu me sukses detyrën e tij.
Që nga viti 1999, që kur festohet rregullisht Dita e Flamurit, në Seattle, ishte ky manifestimi më i bukur, më i pasur e më i hareshëm.
Këte e bën të mundur të gjithë pjesëmarrësit me praninë e tyre, duke përfshire dhe shumë veta e familje nga Vancouveri-i Kanadasë dhe shteti Oregon. Ata ishin shumë të lumtur që për disa orë e ndjenë veten si në Atdhe.
Kjo mbrëmje e paharruar ishtë fryt I punës individuale e kolektive të pjesëtarëve të Këshillit Drejtues të shoqatës “DRITA e ARBËRISË” sidomos e të rinjëve: Artan Ismaili, Kujtim Markokaj, Ilir Cerekja, Leonora Maliqi dhe Panajot Dhima, të cilet punuan me vetëmohim, dashuri e përkushtim, si dhe sponzorëve të shumtë (Oltion Hyseni, familjet Markokaj, Sokoli, Kocaj, Ismaili, Cerekja, Dhima dhe Ymeraga; pastaj Uran Shushka, Fatmir Spahia, i cili bëri stolisjen e sallës, si dhe një person që dëshiroi të mbetet anonim.
DRITA e ARBËRISË vërtet bëri dritë. Ajo vërehej në fytyrat e lumtura e sytë që shkëlqenin nga gëzimi të cdo pjesëmarrësi — me zemër mirënjohëse e shpirt falënderues!
DRITA e ARBËRISË ndjehet e lumtur qe mundësoi interpretimin e parë të aktorit Mirush Kabashine Washington State.” Aktori i mirenjohur ka interpretuar me pare ne Washington, DC, ne New York dhe ne Las Vegas. Mirush Kabashi tha:
‘Kam bredhur në çdo cep të trojeve shqiptare: Shqipëri, Kosovë, Maqedoni, Mal të Zi, Greqi e gjetiu, por shqiptarinë e gjeta në fund t’dynjasë, në Seattle.’ “(ky citim: kontribut i Artan Ismailit).
“Shqipëria po evoluon drejt integrimeve europiane dhe euroatlantike, po gjithnjë në shtjellën e sprovave të reja të kohës. Rëndësia e saj sot varet jo nga madhësia e territorit të saj, po nga kontributi i saj ndaj mirëqenies e paqes kombëtare e ndaj stabilitetit rajonal e ndërkombëtar. Ajo sot është një aleate e fortë e vlerave demokratike liberale dhe e idealit republikan. Por, duke u bashkuar, Shqipëria do të dyfishonte kapacitetin e saj kombëtar dhe kontributin e saj ndërkombëtar.
Shpresojmë se ky do të jetë fati i Shqipërisë në ketë shekull! Ne nuk mund të ndahemi, shkëputemi nga fati i saj!

Kronikë nga Shoqata DRITA e ARBËRISË
Seattle, Washington; e Enjte, 27 Nëntor, 2014
Autor i tekstit: Ferhat Ymeraga

Vlerësohet kontributi i ish Presidentit Moisiu, në 85 vjetorin e lindjes

by

Nga Shefqet KERCELLI/
Me rastin e 85 vjetorit të lindjes së ishpresidentit Alfred Moisiu, paraditen e datës 1 Dhjetor 2014, në auditoriumin e Ministrisë së Mbrojtjes, u organizua një ceremoni simbolike për të nderuar kontributin e vecantë të zotit Moisiu si ushtarak dhe burrë shteti. Në këtë ceremoni morën pjesë Ministrja e Mbrojtjes zonja Mimi Kodheli, Shefi i Shtabit të Përgjithshëm të FA, Gjeneral-major Jeronim Bazo, deputetë të Kuvendit të Shqipërisë, ushtarakë të rangjeve të ndryshme, bashkëpunëtorë dhe kolegë të zotit Moisiu, familjarë, etj. Fillimisht Shefi i Shtabit të Përgjithshëm të FA, Gjeneral Bazo e uroi zotin Moisiu për 85 vjetorin e ditlindjes. .Është kënaqësi për ne, që organizojmë ditlindjen tuaj në këtë ambient ushtarak dhe nuk ka kuptim të ishte ndryshe, pasi Forcat e Armatosura janë shtëpia juaj e dytë, theksoi Gjeneral Bazo. Zoti Alfred Moisiu, një pinjoll i denjë i familjes Moisiu, është një personalitet i rëndësishëm i jetës politiko-ushtarake në Shqipëri, pasi i ka shërbyer mbi 70 vjet me përkushtim, ndershmëri e krenari vendit të tij. Së pari spikat kontributi i tij si ushtarak, duke ecur në gjurmët e babait të tij, Gjeneral Spiro Moisiut, një nga drejtuesit kryesorë të luftës kundër pushtuesve nazifashistë. Gjatë karrierës ushtarake zoti Alfred Moisiu kreu detyra të ndryshme, herë me ulje, herë me ngritje, ashtu si dallgët e detit, për shkak të konjukturave të ndryshme politiko-ushtarake, por dhe karakterit të tij antikonformist dhe respektit për profesionin e ushtarakut. Ai është dëshmimtar dhe pjesmarrës i të gjithë periudhave e reformave të rëndësishme që ka pësuar ushtria shqiptare të paktën për 5 dekada. Një karrierë dhe eksperiencë të admirueshme dhe brilante që kulmoi me atë të Komandantit të Përgjithshëm të FA Shqiptare, gjatë funksionit të Tij si President i Republikës së Shqipërisë. Në këtë detyrë të rëndësishme zoti Moisiu ka mbështetur fuqishëm cdo program që synonte reformimin dhe modernizimin e FA, përpjekjet për arritjet e standarteve të NATO-s dhe integrimin e vendit në strukturat EuroAtlantike. Në fakt Zoti Moisiu ka qenë një nga pionierët e parë të transformimit të FA shqiptare dhe integrimit në NATO. Mbas ndryshimeve politike të viteve ’90, në pozicionin e Ministrit dhe zv/Ministrit të Mbrojtjes, bashkë me të ndjerin zotin Zhulali, Zoti Moisiu hartoi programet e para të bashkëpunimit me aleancën e NATO-s në kuadrin e Pfp. Si ishushtarak më kujtohet dashamirësia e tij për të inkurajuar cdo ushtarak shqiptar në përvetsimin e programeve të përbashkëta me ushtarakët e aleancës, të përfitimit maksimal në këto programe, njohjes me gjuhën angleze, etj. Kështu, në një seminar të parë të zhvilluar për mediat, nivel tepër i lartë, në maj të 1994-ës, nën drejtimin e zotit Geoge Piterson, ishdrejtor i medias së Korpusit të SHBA në Evropë, kur erdhi puna që duhet të diskutonim, si përfaqsues të medias për palën shqiptare, ne kishim ndrojtje dhe merak, por zoti Alfred me atë “babaxhanllëkun” e fisnikërinë karakteristike, më vuri dorën në shpatulla dhe më tha, Hë, Shefqet, mos ki asnjë emocion, folë, do e shohësh se ka për të dalë mirë! Kështu i lehtësonte Ai ushtarakët shqiptarë. Kështu e mbaj mend unë ushtarakun madhështor Alfred Moisiu qysh atëhere. Sa më shumë kalojnë vitet aq më shumë më lartësohet para syve figura e këtij njeriu me vlera të vecanta për ushtrinë dhe popullin shqiptar. Jo vetëm kaq, por Ai pamvarësisht funksionit si zv/Ministër Mbrojtje, në Qershor të vitit 1994, bashkë me një grup intelektualësh dhe ushtarakësh shqiptarë krijuan Shoqatën Shqiptare të Atlantikut, e para e këtij lloji në Ballkan. Shoqata dhe më pas Këshilli i Atlantikut, nëpërmjet programeve, iniciativave, konferencave, takimeve të zhvilluara, publikimeve dhe mendimeve të shprehura, ka qenë një faktor determinant dhe i parapriu integrimit të vendit tonë në NATO. Mbasi evidentoi karrierën e zotit Moisiu dhe kontributet si ushtarak e burrë shteti, Gjeneralmajor Bazo u shpreh: “Duke vlerësuar këto kontribute tepër të rëndësishme, do të dëshiroja të shtoja se ju zoti Moisiu jeni modeli i një ushtaraku karriere, i një njeriu që me vlerat dhe etikën që posedoni, jeni pa diskutim një shembull për t’u ndjekur”. Në vijim të aktivitetit, Ministrja e Mbrojtjes zonja Kodheli, theksoi vlerat e padiskutueshme të zotit Alfred Moisiu, ato familjare, ushtarake dhe si shtetar. Pikërisht në emër të këtyre vlerave, duke i uruar jetë të gjatë dhe aktive, zonja Kodheli i dorëzoi z.Alfred Moisiu “Medaljen e Mirënjohjes” me këtë motivacion: “Për kontributin e dhënë si pjesëmarrës në mbrojtjen e vendit”, ndërsa Gjeneralmajor Bazo i dhuroi një pamje me flamurin kombëtar dhe hymnin e shkruar në të, të cilat kanë qenë udhërëfyes në jetën e këtij ushtaraku të paepur. Dhe aktualisht, pamvarësisht pozicionit jetësor si pensionist, Alfredi ndjek nga afër cdo zhvillim të Forcave tona të Armatosura, dhe mbështet cdo reformë që i shërben modernizimit, rritjes së kapaciteteve operacionale dhe pjesmarrjes së forcave tona në operacionet paqëruajtëse të NATO-s. Ai është ndër ato personalitete që asnjëherë se ka ulur zërin për të mbrojtur interesat e FA, por dhe ngjarje që janë anashkaluar nga studjuesit, historianët dhe politikanët tanë. Psh. Zoti Moisiu, ka mbështetur fuqishëm me fakte dhe argumente ngritjen e memorialit kushtuar ushtarakëve amerikanë që kontribuan për clirimin e Shqipërisë në Luftën e II-të Botërore. Lidhur me ceremoninë e ngritjes së këtij memoriali, Gazeta “Dielli” shkruan se, Ishpresidenti Alfred Moisiu, pjesmarrës në përurimin e memorialit në Korcë, më 8 maj 2014, kërkoi nderimin e kontributit të këtyre ushtarëve, kontribut që pak njihet në Shqipëri, sepse regjimi komunist e fshehu qëllimisht.. Gjatë kohës së monizmit, psh. vihej në dukje kontributi i sovjetikëve, të cilët përfaqësoheshin vetëm nga dy persona në Helmës, në mesin e 1944-të, dhe nuk dhanë asnjë kontribut në luftë. Roli i tyre ishte zbulimi në interes të Ushtrisë së Kuqe dhe mbështetës për marrjen e pushtetit nga Partia Komuniste, pas luftës. Këto janë faktet, tha Moisiu. Në vijim Ai theksoi se pa SHBA, kombi shqiptar nuk do të ishte sot në këto pozita. Ndoshta ne nuk do të ishim sot këtu, nëse më 1919 presidenti Uillson nuk do t’iu vinte fre kryqëzatës për copëtimin e Shqipërisë, ashtu si 90 vjet më vonë, në vitin 1999 presidenti Klinton, do të udhëhiqte përpjekjet e NATO-s për t’i dhënë lirinë gjysmës tjetër të këtij kombi. Dhe në këto 23 vite të tranzicionit, kanë qenë amerikanët që kanë qenë më pranë kombit shqiptar. Prandaj shqiptarët thonë se e kemi për zemër Amerikën”, u shpreh ish-presidenti Moisiu. Ai ka mbështetur projektin e ngritjes së një memoriali të tillë në Tiranë. Një njëri energjik, me vullnet e shpirt sakrifice, Ai mbetet një ushtarak i përjetshëm i vendit tonë. Një vlerë e shtuar e zotit Moisiu është kujdesi që tregonte ai për kushtet e jetësën e ushtarakëve të cdo niveli, të cilën kam pasur rastin ta shoh kur shërbeja në shtabin e Divizionit të Shijakut. Interesi i Tij për zgjidhjen e problemeve social-ekonomike të ushtarakëve ishte në maksimum, madje gjatë takimeve që organizonte me shtabet e asaj kohe në njësitë kryesore të FA, këshëllonte dhe jepte porosi deri tek organizimi i aktiviteteve e sistemit të rekracionit në ushtri. Si ishushtarak dhe studjues kam lexuar shumë për figura të shquara ushtarakësh në SHBA, Angli e kudo, por me bindje them se zoti Alfred Moisiu, është i ngjashëm me këto figura, nga niveli, thjeshtësia, erudicioni, aftësitë drejtuese dhe organizuese, ndaj shpesh them me vete, jam me fat që kam qenë pjesmarrës në mjaft aktivitete që ka drejtuar ky lider i shquar i kombit tonë! Në fund të kësaj ceremonie të organizuar në MM, ish-presidenti Moisiu, falënderoi Ministren e Mbrojtjes Kodheli, Gjeneralmajor Bazon dhe ushtarakët e tjerë për vlerësimin e lartë që i bëjnë figurës së tij me rastin e 85-vjetorit të lindjes. “Unë kam punuar dhe do të punoj për vendin tim derisa të kem frymë, sepse kështu jemi edukuar ne ushtarakët, sepse kështu na do atdheu, sepse kështu na do Shqipëria dhe populli”, u shpreh Ai. Por z.Alfred nuk ishte thjesht një ushtarak bashkëkohor i kalibrit botëror, Ai mbi të gjitha ishte njeri si gjithë të tjerët, që ka provuar genocidin e sistemit komunist, por kurrë nuk ju nënshtrua atij. Ka jetuar e vuajtur halle personale e familjare njëlloj si qytetarët e këtij vendi. Këtë Zoti Moisiu e ka shprehur dhe në mjaft intervista në media apo biseda me kolegët. Por Ai dhe familja e Tij kanë qenë të nderuar dhe respektuar nga të gjithë qytetarët shqiptarë. Kështu unë mund të them një rast, kur isha oficer i ri në vitet 1983, në Kavajë, po pija kafe në lokalin në qendër të qytetit, nga të paktët e asaj kohe. Befas shokët e mi të tavolinës u ngritën në këmbë. Unë i them c’patët? O mik, po kalon Alfred Moisiu, më thanë! E kisha dëgjuar si emër, por, po e shihja si portret. Alfredi kaloi serbes në trotuarin përbri xhamisë së qytetit, me kapele republike në kokë, dhe qysh atëherë portreti i tij fizik nuk ka asnjë ndryshim. Me atë fakt të thjeshtë kuptova që familja Moisiu dhe Alfredi kishin rënjë të thella në popull dhe respekt të jashtëzakonshëm, pamvarësisht detyrave që kreu në atë kohë. Theksoj se, krahas dimesionit ushtarak, zoti Alfred ka dhe një dimesion tjetër, atë të një burrështetasi civil. Me sa duket gjeneza familjare, studimi i vazhdueshëm, profesioni i ushtarakut, hallet e sakrificat familjare, eksperienca jetësore, e përgatitën Alfredin si burrë shteti, vlera që Ai i tregoi, në vitet 2002-2007, si President i Republikës së Shqipërisë. Është Ai që vuri në vend figurën e presidentit, i dha dimesionin e merituar e respketuar për shtetin shqiptar dhe mbarë kombin. Me thjeshtësinë, gjakftohtësinë, sinqeritetin që e karakterizon, futi në hullinë e duhur dhe zgjidhi mjaft probleme jetike të shtetit shqiptar. Ai diti të verë frymën e bashkëpunimit e debatit konstruktiv, para konfliktualitetit të ashpër politiko-partiak, futi urtësinë popullore në zgjidhjen e cështjeve të rëndësishme të kombit shqiptar, vecmas ato të sigurisë. Zgjodhi stafin më të mirë të këshilltarëve të vet në cdo fushë, i parapriu mjaft sfidave të rëndësishme të shtetit shqiptar, të cilat dhanë rezultatet e veta në 2008. E pra, këtë mund ta bënte vetëm Alfredi! Një njëri fisnik, shpirtmadh, këmbëngulës, i lidhur fort me fatet e Shqipërisë. Ai i dha vendin e vet dhe autoritetin e duhur pozicionit të Presidentit të RSH, që do shkruhet me gërma të arta në historinë e popullit shqiptar. Pikërisht evidentimit të këtyre vlerave të spikatura si burrë shteti i shërbeu aktiviteti i organizuar pasditen e datës 1 Dhjetor më mjediset e Muzeut Historik Kombëtar. Në këtë ceremoni morrën pjesë ishpresidentë të RSH, personalitete të larta civile e ushtarake, të kulturës, historisë, miq e kolegë, etj. Me këtë rast për të pranishmit u shfaq një dokumentar kushtuar familjes Moisiu. Ndërkohë që u evidentuan përsëri dhe vlerat e padiskutueshme të këtij njeriu të madh, që po le gjurmë të pashlyera në historinë e kombit tonë, si ishushtarak e ishpresident. Zoti Alfred Moisiu, me kontributin e tij në fusha të ndryshme, është pjesë dinjitoze e sagës së Moisive në Shqipëri. Ndaj le ti urojmë së bashku, Gëzuar 85 vjetorin! U bëfsh 100! Shëndet e mbarësi në familje!

BERATI- Kujtesa e Arbërit

by

Kriza e përgjithshme që kishte mbërthyer Perandorinë Bizantine krijuan kushtet që në vitin 1204, arbërit të krijojnë shtetin e tyre/
Nga Harallamb Kota-studiues/
Berati, vendbanimi i hershëm ilir i shek VI-V p.k. i quajtur Partha, në fillim të shek. III p.k., u shdërua në kështjellë qytet dhe luajti rol të rëndësishëm në luftërat ilire-romake. Berati ka qënë një nga vatrat e hershme të krishtërimit, ç,ka dëshmohet edhe nga kodikët e ruajtur deri në ditët tona. Qysh nga shek.XI e këndej, marëdhëniet e Arbërisë me Perandorinë Bizantine u dalluan nga konfliktet e përpjekjet e armatosura dhe nga marëdhënie bashkëpunimi. Berati ishte vatër e kryengritjeve kundër sundimit bizantin. Pjesëmarja ose jo,e arbërve në konfliktet e Bizantit,me normanët, anzhuinët etj.,është konsideruar si faktor me rëndësi per fitoren ose disfatën e perandorisë.
Kriza e përgjithshme që kishte mbërthyer Perandorinë Bizantine në shek.XII pas luftërave me normanët dhe shkatërimi i saj nga kryqëzata IV, krijuan kushtet që në vitin 1204, arbërit të krijojnë shtetin e tyre të pavarur, “Principatën e Arbërit” me kryeqëndër Beratin. Sundimtar i parë i kësaj principate u bë Progoni, pas tij i biri Gjini dhe i fundit Dhimitri i Arbërit, i quajturi “arkond i madh”, burrë fisnik, “Princ i Arbërve”, i cili për shkak të rethanave nuk mundi ta konsolidonte shtetin e tij.
Po në këtë vit u krijua formacioni shtetëror “Despotati Epirit” nga Mihal Komneni me shtrirje nga lumi Drin deri në gjirin e Korintit, me kryeqëndër Artën. Mihali-I, u vra në Berat në vitin 1205. Pasardhësi i tij, Teodor Engjëlli në vitin 1215 e ktheu këtë formacion në shtet të fuqishëm që ushqente synimin për të rimëkëmbur Perandorinë Bizantine. Me vdekjen e Dhimitrit të Arbërit më 1216, në vartësin e “Despotatit të Epirit”, hyri edhe “Shteti Arbërit”. Në këto kushte Berati u bë realisht qëndra e dytë më e rëndësishme pas kryeqëndrës Arta. Që nga shek.XIII paria feudale arbënore, ka dalë në shesh gjithnjë e më shumë si një forcë politike e pavaruar me tituj të lartë dhe me ushtri të saj të veçantë.
Familja feudale e Muzakajve u vendos në qytetin kala të Beratit në fillim të shekXIII dhe zotëronte fushat e mëdha përreth, të cilat morën emërin Muzakia (Myzeqe). Në vitet 1250-1270, përball përpjekjeve të Perandorisë Bizantine për tu rimëkëmbur dhe për të konsiliduar pozitat e sajë prej fuqie të madhe në trevat perëndimore të Ballkanit, feudalët arbnorë u bashkuan me kryengritjen e madhe dhe më 1272 hynë në marëveshje me Anzhuinët. Pas këtyre ngjarjeve, arbërit kudo që gjëndeshin ishin në konflikt të vazhdushëm me Perandorinë Bizantine. Andre Muzaka në vitet 1280-1319 gjatë sundimit të Anzhuinëve ishte “Marshall i Arbërisë”. Kryengritja e vitit 1335-1336 e malsorëve arbër, u shtri nga Shkumbini e deri në malet e Labërisë, duke përfshirë gjithë Arbërinë deri sa i dha fund sundimit bizantin. Me shëmbjen e bizantit më 1350, u krijuan tre principatat e para arbnore. Topiajt me qëndër Durrësin, Shpatajt me qëndër Artën dhe Balshajt me qëndër Shkodrën, e cila bashkoi për herë të parë nën sundim një pjesë të madhe të trojeve arbnore nga Tivari në Prizeren, Vlorë e Berat. Familja feudale Muzaka, me aleancat e formuara me anë martese të Komita Muzakaj me Balshën II dhe të një pinjolleje tjetër me sundusin e Ohrit nga familja Gropa, përforcoi më tej pushtetin e sajë. Më 1372 familja feudale Muzaka, mori nën sundim Kosturin, ku një kishë e ndërtuar prej tyre mbante ende emërin e zotërusve të vendit.
Me sulmet e para Osmane mbi trojet arbnore, si dhe veprimet e Venedikut me ndikime shpërbërëse, principatat e para arbnore pësuan tronditje e çarje të brëndshme, të cilat u shtuan edhe nga veprimi i prirjeve ndarëse të feudalëve të veçantë.
Në këto kushte në vitin 1380, krijohet “Principata e Muzakajve”. Në kulmin e fuqisë nën Andrenë II, që mbante titullin despot, zotërimet e Muzakajve shtriheshin që nga JP i fushës së Kavajës(fshati Gosë),duke përfshirë Myzeqenë e Madhe e të Vogël deri në lumin Vjosa dhe duke aritur në Selenicë e në bregun e detit. Që nga lumi Devoll ato përfshinin Tomoricën, Skraparin, fshatrat Opar, Lavdar, Marjan,etj., fushën e Korçës, Devollin e Madh e të Vogël, deri në Kostur. Gjatë sundimit të Muzakajve Berati ishte kryqëndër e tyre, ku lulëzoi zejtaria dhe përmëndej për punimin e mëndafshit. Brënda në kështjellë u ndërtuan disa kisha me afreske të çmuara dhe pati një shkollë pikture e të bukurshkrimit. Më 1385 arbërit shpartalluan në Betejën e Akelout edhe përpjekjen e fundit të sundimtarëve bizantinë për tu rivendosur në trevat perëndimore të gadishullit Ballkanik. Për gati 10 shekuj, tërësisht ose pjesërisht, u ndodhën nën sundimin politik dhe nën ndikimin kulturor të Perandorisë Bizantine, arbërit u afirmuan si popull më vete, me gjuhë e kulturë të përbashkët, në një teritor të përbashkët që nga mesjeta e hershme, si forcë gjithnjë më e pavarur nga pushtusit e huaj, aktivë dhe me peshë në zhvillimin e ngjarjeve në truallin e tyre në krejt gadishullin Ballkanik. Më 1389 Teodori II Muzaka, me ushtrinë e vet mori pjesë përkrah koalicionit të sundimtarëve arbër të Ballkanit në betejën e Kosovës dhe mbeti i vrarë atje. Prej vitit 1394 Muzakajt u gjëndën nën trysninë e vazhdushme të osmanëve, që aritën tua mernin për disa kohë Beratin. Më 1402 kur sulltan Bajaziti u mund e u zu rob prej Timorlengut, arbërit ngritën krye dhe muzakajt e rimorën kështjellën e Beratit. Por në vitin 1410, Balsha III pasi mundi në fushën e betejës ushtrinë turke të Evrenozit, u ngatërua me Venetinë, e cila i deklaroi luftë dhe i vënë mes dy zjarresh u mund. Në këto kushte, Durrësi,Leshi,Ylqini,Tivari,Drishti e Shkodra,ranë nën vasalitetin e Venetisë, ndërsa Kruja më 1415 dhe Berati,Vlora e Kanina më 1417, ranë nën vasalitetin e turqve të sulltan Mehmeti I. Edhe si vasalë të sulltanëve, muzakajt mbajtën marëdhënie politike me Venedikun e Raguzën, ndonëse disa pinjollë të tyre, duke përqafuar muslimanizmin, aritën të bënin karierë në radhët e elitës sunduse osmane. Njëri prej tyre Jakup beu, në vitin ’30 të shek.XV u bë sanxhakbej i “Sanxhakut Arbër”. Muzakajt mundën të ruanin një pjesë të zotërimeve të tyre jashtë sistemit të timareve, por pa Beratin, i cili qeverisej në kushtet e vasalitetit nga garnizoni osman. Në gusht të vitit 1434, Aranit Komneni shkatëroi ushtrinë turke, duke shtënë në dorë Vlorën dhe Kaninën. Kryengritja u përhap në Toskëri. Teodor Korona rrëmbeu Beratin duke prishur vasalitetin me turqit dhe përzuri garnizonin e tyre. Më 1438 Turhan Pasha e rrethoi Beratin, te cilin e mbronte Teodor Korona’ e pasi e rahu fortesën më kot shtatë muaj me radhë, u shtrëngua të hiqej i turpëruar pa bërë gjë, duke humbur nja10.000 të vrarë. Muzakajt u bashkuan më 1443 me kryengritjen e përgjithshme të udhëhequr nga Skënderbeu. Gjin Muzaka mori pjesë në “Lidhjen e Lezhës”, duke u bërë një nga bashkëluftëtarët e afërt të Skënderbeut, aleancat e të cilit me Venetinë, Raguzën e Napolin, u pasuan me ardhjen e ushtarëve nga këto vende dhe praninë e tyre për mbrojtjen e kështjellave nga reziku i sulmeve të ushtrisë osmane. Kështjella e Beratit mbrohej nga garnizoni me ushtar Venetian, Raguzian e Napolitan.
Në krye të motit 1450, Teodor Korona duke mos patur asnjë trashëgimtar, ia fali Beratin Skënderbeut. Me testament dhe me të vdekur e sipër, e ftoi të dërgonte një ushtri që t’ja dorëzonte fortesën. Skënderbeu dërgoi Pal Maneshin me 800 ushtarë për këtë mision. Po pashai i Gjirokastrës,me të dëgjua këtë lajm,mblodhi një ushtri të madhe. Natën kur garnizoni e ndenjësit po flinin të qetë, turqit duke paguar rojat hynë me tradhëti në qytet, dhe e zaptuan kështjellën pothua pa derdhur gjak fare. Pal Maneshi u zu rob dhe u lëshua nga pashai turk, pasi u shpërblye nga Skënderbeu me 500 dukata. Teodor Koronën e ngritën turqit nga shtrati i vdekjes dhe e vranë në tregun e qytetit. Në këto kushte, Skënderbeu me shtabin e luftës hartoi planin për rrethimin e Beratit. Vendimi u mbajt i fshehtë dhe të gjithë të tjerët kujtonin që ushtria do të bariste kundër Sfetigradit. Moissi Golemi njëri nga gjeneralët më në zë të tij, e kishte tradhëtuar tek turqit dhe gjeti një mënyrë mos vente në Berat, gjoja nga shkaku që ndodhja e tij në kufi ishte më e nevojshme. Nga ana tjetër, për të provuar sa besnik i ishte kryezotit të ri, Moisiu e lajmëroi sulltanin dhe kumandarin e Beratit për pllanin e Skënderbeut dhe rezikun që ndodhej ajo fortesë. Skënderbeu kuptoi menjëherë që ishte tradhëtuar. Më 13 qershor 1455, me një ushtri prej 14000 e rrethoi Beratin. Të nesërmen dha urdhër për të nisur bombardimin e kështjellës. Në dy ditë e sipër një pjesë e murrit u rrëzua nga gjylet, u ça një udhë për ushtrinë rrethonjëse. Skënderbeu dha urdhër për një sulm të përgjithshëm. Kumandari turk për të fituar kohë kërkoj ta negocionte dorëzimin e fortesës dhe propozoi disa kondita. Skënderbeu nuk deshte në asnjë mënyrë të binte në këtë grackë. Po këshilla e luftës, tok me kumandarin napoletan Palerino, e pëlqyen këtë propozim si fare të arësyshëm. Pas një bisedimi të gjatë, Skënderbeu u shtrëgua prej shtabit të vet, ti jepte kumandarit turk njëmbëdhjetë ditë kohë. Ushtarët arbër dhe napolitanë u gëzuan për këtë vendim, se nuk e shijonin asfare rrethimin e fortesave. Skënderbeu, të cilit nuk i rihej njëmbëdhjetë ditë pa punë, për të bërë sehir Beratin së jashtmi, u ngrit me Gardën Pretoriane dhe shkoi për të marrë një tjetër fortesë disa mila më larg. Komandën e ushtrisë, meqenëse kishte humbur besimin nga tradhëtia, ia dha kunatit Muzhaq Topisë, një djalosh i papjekur në luftë dhe mëndjefjetur. Informatorët ushtarakë të Skënderbeut flinin këtë herë dhe nuk lajmëruan që një ushtri armike e fortë nën komandën e Isa bej Evrenozit, po vinte me vrap për të shpëtuar Beratin nga rrethimi. Muzhaq Topia u shtrua sikur ishte në shtëpi dhe e lëshoi ushtrinë të bënte qejf gjer sa të shkonin të njëmnbëdhjetë ditët. Ushtarët ca flinin,ca loznin,ca pinin,ca këndonin,ca duallnë për gjah, ca çapëlitnin anës lumit. Tanush Topia dhe disa gjeneralë veteranë e shikonin rezikun po nuk e flisnin as muarrën ndonjë masë, se ishin zëmëruar që Skënderbeu i vuri nën urdhërin e një çilimiu. Isa bej Evrenozi me 25 qershor 1455, zbriti pa pritur si rufe, e mori nëpër këmbë dhe e coptoi turmën ushtarake të dizorganizuar, që dëfrente rreth Beratit. Skënderbeu po kthehej në Berat. Udhës i gjeti arbërit që po iknin dhe mori vesh mjerimin që kishte pësuar ushtria e tij. Vetë Skënderbeu u ndodh në rrezik, kur në dëshpërim e sipër u sul midis armiqve, u rrethua prej tyre nga të gjitha anët edhe mezi çau udhën me shpatën e tmeruar. Nga zëmërimi i ishte çarë buza e poshtme dhe gjaku po i ridhte si rëke.Kur u er, u përpoq të riorganizonte ushtrinë, por të gjithë kishin marë sytë edhe iknin si të xhindosur. Për fat të mirë erdhi nata dhe ushtria shpëtoi nga një katastrofë tërësore.
Me të mbëritur në Krujë, Skënderbeu mori vesh tradhëtinë e Moisi Golemit dhe u trishtua më shumë. Pasi shteri dëshpërimin dhe mori fund “Qarja e Madhe” për të vrarët, riorganizoi ushtrinë arbnore dhe për 25 vite me radhë i shpartalloi osmanët. Kështjella e Beratit, të cilën ja dhuroi me testament Teodor Korona Muzaka, qëndroi e pushtuar nga osmanët. Kështjella mbrohej nga garnizoni turk dhe ai nuk e mori dot asnjëherë. Plaga e Beratit i qëndroi e hapur deri sa mbylli sytë. Kishte lënë një amanet, i cili u kry vetëm më 28 nëndor 1912, kur Ismail Qemali me burrat e kombit shqiptar, ngritën flamurin në Vlorë dhe shpallën mëvehtësinë e Shqipërisë nga Turqia. Po në këtë datë u largua garnizoni turk nga Berati dhe mori frymë e lirë kështjella mijeravjeçare.

Në Nju Jork u botua gazeta,,Zëri i Çamërisë,,

by

Nga Skender KARCICA/
Në Nju Jork të SHBA-ve për nder të kremtimit të 28 Nëntorit-Ditës së pavarësisë,u botua numri i parë i gazetës që afron dhe bashkon shqiptarët,,Zëri i Çamërisë,,.Në faqet e kësaj gazete e para e këtij lloji që i kushtohet trevës shqiptare të Çamërisë,janë botuar punime të nduarnduarta nga fusha kërkimore historike e gjuhësore që hedhin dritë për orët vrastare në shkallë të gjencidit të shtetit helen ndaj popullit shqiptarë të pjesës tashmë më të dhimbshme kombëtare të Çamërisë.Në ballinën e kësaj gazete është botuar portreti në kolor i një të reje çame e veshur me kostumin karakteristik të kësaj treve shqiptare që tregon etninë burimore se toka e Çamërisë është dhe do të mbetët shqiptare.
Në këtë numër solemn të kësaj gazete prijnë punimet ,,Shqiptarët e Greqisë,,që hedh dritë përkitazi për kohën kur fuqitë e mëdha në kongrese dhe konferenca :Kongresi i Berlinit(1878)dhe Konferenca e Ambasadorëve në Londër(1912-1913)vedosën që Çamerinë dhe viset tjera shqiptare në Ballkan të japin për fqinjët grabitqarë të Greqisë,të Serbisë,të Malit të Zi dhe Maqedonisë.Po në faqen në vazhdim është botuar punimi i Faik Konicës,,Çamët dhe shqiptarsia,,që si thotë me tonet e rrepta intelektuale Konica se Çamëria është vend i bukur ,një nga gurët më të çmuar të kurorës së Shqipërisë,zuri të lëviz dhe të zgjohet.Njënga njëhësit e mirë të marrëdhënieve shqiptaro-greke,Prof.dr.Pëllumb Xhufi sjell punimin nga fusha e tij historike me titull,,Megali-Idea,,dhe pasqyrimet e saj në marrëdhëniet shqiptaro-greke.Profesor Xhufi thotë me argumentin kërkimor-shkencor se sipas Fallmerayer,në dejet e grekëve të sotëm nuk rrjedh gjaku i grekërve të vjetër,por një përzierje ,ku pjesa kryesore i takon gjakut shqiptar,thuhet në punimin e tij të gjatë historik.Këtë herë nuk është harruar poeti çam Bilal Xhaferri,i cili vjen me një cikël të poezive në gjuhën shqipe dhe angleze e vënë në ballë poezia,,Baladë Çame,,që ka zënë vendin e merituar në shumë antologji të poezisë shqipe në atdhe.Me interes është punimi i botuar në faqet e kësaj gazete,,Gjuha e ilirëve-gjuhë e shqiptarëve,,shkruar nga Nikos Stylos,për të vazhduar me punimin e Mustafa Ibrahimi,,dy këngë për Marko Boçarin nga folkloristi rus Stefan Verkoviq.Vrasja e Negovait është vjersha e Zef Skiroit,poetit arbëresh që pas Jeronim de Radës i tarsuan rrugën e mirfillt intelektuale të kohës për gjuhën dhe kulturën shqiptare të shpërngulur jasht atdheut arbërorë.Me interes të kohës,në gjuhën angleze janë botuar punimet e F.W.Halsuck,,Albanian Settlements in the Aegean Inslnds,,për të vazhduar me punimin e autorëve Miranda Vickers-James Pettifer,,Çëshja çame-etapa e re,,dhe në fund punimi në gjuhën angleze i Faik Konicës,,The Background of the Italian-Greek Conflict,,
Ndonëse gazeza,, Zëri i Çamërisë,,është botuar në dy gjuhët shqip dhe anglisht,do të preferonim redaksisë që kjo gazetë shqiptare në Amerikë që është një dritare për të vërtetën e Çamërisë ti dërgohet miqëve tanë në Kongresin dhe Senatin Amerikan në Uashington si dhe Ligës Qytetare Shqiptaro-Amerikane (Joe DioGuardi).Redakisinë e kësaj gazete e përbëjnë kryeredaktor Kristo Sotiri,Zavendës-kryeredaktor Ilir Ademaj,Redaktor Endri Merxhushi dhe art grafik Thoma Nasi.Gazeta është botuar në dy gjuhë shqip dhe anglisht dhe me teknikën kolor të faqeve që e bëjnë të afërt dhe traktive për lexuesit e saj në Amerikë dhe më gjerë.

Prioritet i institucioneve është zhvillimi ekonomik e jo dialogu me Beogradin

by

Ministria e Punëve të Jashtme e Kosovës duhet t’ia tërheq vërejtjen përfaqësuesit serb në Prishtinë se ai nuk mund të sillet si të dojë e të përzihet edhe në punët e brendshme të vendit tonë/
Opinion XHAVIT ÇITAKU/
Udhëheqësin e listës serbe të Parlamentit të Republikës së Kosovës, Jablanoviq, e ka kapur aq shumë për “ bark” formimi i asosacionit të komunave serbe se sa që ka interesim për t’u organizuar mbledhja e këtij organi më të lartë legjislativ, e cila pritet të mbahet gjatë kësaj jave, në të cilën do të funksionalizohet puna e tij dhe pritet që të formohet edhe qeveria e re. Bile në deklaratat e tij ky politikan i ri serb shkon aq larg sa që humb durimin e pritjes për të “ diktuar” edhe rendin e ditës në atë mbledhje, ku në pikën e dytë, sipas tij, duhet të jetë formimi i asosacionit serb pa pasur kurrfarë përgatitje dhe një dokument të duhur e të qartë se si do të duket në praktik funksioni i këtij organizmi. Jablanoviq shkon edhe më tej duke i dhënë vetës të drejt të thotë se ky organizem, që ka për qëllim një formë të bashkëpunimit të komunave të populluara me pakicën serbe, do të këtë autorizime të mëdha qeverisëse, apo më mirë më thënë një organ “ ekzekutiv” paralel kundruall organeve qendrore të vendit. Këto deklarata sikur i vërtetoj edhe drejtori i zyrës ndërlidhëse të Serbisë i vendosur në Kryeqendrën tonë, Gjokiq, i cili tha se pas formimit të asosacionit të komunave serbe, dialogu i institucioneve të Prishtinës nuk do të zhvillohet më me Beogradin, por me përfaqësuesit e këtij organizmi, duke lënë të kuptohet se, sipas tij, veç është vendosur për t’i dhënë një formë të “ autonomisë” veriut të Kosovës. Edhe pse këto deklarata, sidomos ajo politike e përfaqësuesit të Serbisë, janë të patolerueshme dhe përzierje direkte në punë të brendshme të Republikës së Kosovës, çuditërisht në asnjë rast nuk dëgjuam nga Ministria e Punëve të Jashtme, as nga pozita e as nga opozita një reagim të ashpër. Kjo nuk është vetëm përzierje në punët e brendshme të vendit tonë, por edhe një formë e rrezikimit të integritetit të vendit dhe dhënies së sinjalit të qartë se Serbia nuk ka heq dhe as që ka ndërmend të heq dorë nga pretendimet e saj territoriale ndaj vendit tonë. Së këndejmi, institucionet tona përkatëse por edhe qeveria duhet të kundërshtojnë tash dhe në të ardhmen që këto deklarata e synime për të ndarë pjesë të territorit të Kosovës të mos ndodhin më dhe t’ua tërheq vërejtjen këtyre “ lakmitarëve” të tokës dardane dhe atyre që kryejnë punë diplomatike në Prishtinë se kështu nuk mund të sillën e të veprojnë në një shtet sovran e të pavarur të pranuar nga 108 shtete të botës.
Asosacion e bazuar në ligj dhe Kushtetutë
Duhet t’ia përkujtojmë Jablanoviqit dhe të tjerëve se jo që në seancë nuk do të jetë në rend të ditës aktual formimi i asosacionit serb por as që do të këtë autorizime ashtu siç fantazoni ju në kokën tuaj. Me nguti e pa detaje të qarta nuk mund të kryhet asnjë punë e lëre më një çështje që është e lidhur drejtpërsëdrejti më sovranitetin e vendit. Pra, asosacioni, siç ka thënë Edita Tahiri, do të formohet bazuar në ligjet dhe aktin më të lartë juridik- Kushtetutën, apo thënë më mirë identik me atë organizem që ka qenë në legjislaturën e kaluar të Parlamentit të Kosovës. Në një shtet të vogël, siç është Kosova, formimi i një organizmi politik qeverisës, ashtu siç pretendon ky politikan serb, do të thotë barazi me dhënien e një autonomie për serbët e veriut dhe afrimin e saj edhe më shumë me Beogradin pa dhënë asnjë herë llogari tek organet qendrore të Kosovës. Ndaj, nuk e besoj se delegatët e Kosovës do të lejojnë dhe votojnë një gjë të tillë dhe këto kërkesa absurde që bien ndesh me Kushtetutën. Delegatët dhe institucionet, por edhe populli shumicë tash dhe në të ardhmen do të punojnë e do të dëshmojnë për integrimin e pakicës serbe në çdo pore të jetës e punës dhe për pjesëmarrje të barabartë me të gjithë të tjerët sipas forcës e votës në të gjitha organet e institucionet e Republikës së Kosovës, por jo për me shumë të drejta se sa të tjerët, ashtu siç kërkon Jablanoviq, se ose do të përfaqësohen me shtatë për qind në çdo formë të qeverisjes ose serbët dot bojkotojnë pjesëmarrjen e tyre. Me kërcenime e kërkesa të pambështetura në fakte nuk mund të ndërtohet e zhvillohet jetë e përbashkët. Edhe vetë ky përfaqësues i listës serbe e di dhe është i bindur se shtatë përqind është shumë dhe nuk përkon me numrin e pakicës serbe që jetojnë në Kosovë. Duhet nisur nga realiteti i krijuar dhe nga e drejta e patjetërsueshme që populli shqiptar kishte në ish- Jugosllavi, si popull i tretë për nga numri i banorëve, si element konstituiv, që të vendos për fatin e vetë pas shkatërrimit të asaj krijese artificiale.
Për fqinjësi të mirë edhe me Serbinë- si dy shtete të barabarta
Krijimi i raporteve të mira me fqinjë sigurisht se është një gjë e mirë dhe që konsiderohet si një standard i lartë i ndërtuar më shumë sakrifica sidomos nga lufta e dytë botërore e këndej. Tashmë bëhet pak fjalë për ndërrim kufijsh e apetitesh tjera gllabëruese të tokave të huaja, pos Rusisë, por edhe Serbisë. Ndërkaq, duke pasur fqinj Serbinë, Kosova dhe institucionet e saja janë të përcaktuara se përkundër gjithë atyre tmerreve që i ka shkaktuar ky shtet popullit shqiptar, të angazhohet për krijimin e kushteve për një fqinjësi të mirë edhe me këtë shtet. Mirëpo, edhe Serbia duhet ta heq nga “ koka” njëherë e përgjithmonë synimin e saj për të përvetësuar ndonjë pjesë të Kosovës në dobi të saj, sepse nga shpallja e pavarësisë çdo gjë ka marrë fund. Pra, gjithnjë tash dhe në të ardhmen shteti serb duhet të niset dhe të bindet se Kosova është e humbur dhe më kurrë kthim prapa nuk ka. Në çdo nismë, marrëveshje dhe çështje tjera me interes, të dyja palët janë të barabarta, si dy shtete të pavarura e sovrane. Vetëm kështu dhe pa ndërskamaza mund të ndërtohet një fqinjësi e mirë, që do të ndikoj edhe në integrimin më të shpejt të serbëve të Kosovës në të gjitha instancat shtetndërtuese të vendit, por edhe të integrimit të këtyre dy vendeve në Bashkimin Evropian.
Delegatët e Parlamentit kanë përgjegjësi të madhe për votën e tyre rreth asosacionit
Megjithatë, me duken pak të habitshme deklaratat e pafundme nga personalitete të ndryshme të BE-së, por edhe të diplomatëve të akredituar në vendin tonë se ndër prioritet kryesore të faktorit politik të Kosovës është vazhdimi i dialogut me Beogradin, deklarata këto sikur i kanë “ rebeluar” përfaqësuesit e serbëve shtetas të Kosovës. Krijohet bindja se këto personalitete dhe shtetet që ata i përfaqësojnë me shumë janë të orientuara në këtë drejtim se sa zgjidhja e problemeve madhore që ka hëpërhë vendi ynë e sidomos me shkallën jashtëzakonisht të ulët ët zhvillimit ekonomik, ku për çdo ditë e më shumë po krijohen rreshta të gjatë të pritjes për një vend pune. Ndaj, edhe do të ishte e udhës që këta diplomatë të akredituar në vendin tonë, por edhe qeveritë e shteteve të zhvilluara ekonomike evropiane dhe SHBA-të më shumë të angazhohen për të joshur investitorë në mënyrë që të ndërtojnë kapacitete të reja prodhuese dhe kështu të hapen vende të reja pune si dhe të ndërpritet sado pak ikja e të rinjve për një jetë më të mirë pikërisht në këto vende që aq shumë i japin prioritet këtij dialogu.
Pa dyshim se nisja e bisedimeve me Beogradin duhet të vazhdoi dhe një ditë edhe të përfundoi, por nuk është e udhës që gjithnjë t’iu “ rrihet” mbi kokë institucioneve kosovare se ky dialog na qenka aq shumë i rëndësishëm kundruall shumë telasheve të tjera me të cilat po ballafaqohet Kosova nga pas lufta e këndej. Institucioneve të reja duhet t’iu japim kuroja dhe ato të kenë guxim e forcë për të përballuar çdo trysni, pa marrë parasysh se prej kujt, që të vendosin drejt e bazuar në Kushtetutë për secilën çështje që do të hynë në rend dite gjatë qeverisjes katërvjeçare. Posaçërisht delegatët e Kosovës kanë përgjegjësi të madhe që të mos lejojnë në asnjë mënyrë që të luhet me fatin, përkatësisht me integritetin territorial të vendit, duke hedhur poshtë çdo kërkesë që është në kundërshtim më ligjet pozitive në fuqi .
Dhe krejt në fund. Prioritet i prioritete është zhvillimi ekonomik dhe hapja e perspektivës për qytetarët e vendit tonë e jo dialogu me Beogradin.