• Home
  • Politics
  • Opinion
  • Culture
  • Sports
  • Economy
  • Interview
  • Reporting
  • Community
  • Vatra

Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

FIGURA POETIKE NË POEMËN, “NËNË SHQIPËRI” E POETIT DRITËRO AGOLLI

June 1, 2023 by s p

Skënder Karaçica/

Figura poetike në poemën ,,Nënë Shqipëri,, e poetit Dritëro Agolli, sipas kritikës letrare është gjymtyrë e mendimit dhe ndjenjës, madje jo rrallë ajo na paraqitet si organizëm i plotë[1].

Në dritën e kësaj poeme, është personifikuar Shqipëria në një figurë aq të dashur, të afërt për kohën shqiptare, siç është nëna, kur e kur tërë sistemi figurativ letrar i nënshtrohet logjikës së figurës në brendi të poemës.Për këtë konceptim, kritika latrare thekson se Shqipëria është thirrur nënë gati një shekull më parë nga rilindësit.

Vargu i poetit D.Agolli me tipare të novatorisë qëndron në mënyrën e krijimit të portretit poetik të Nënës Shqipëri, të lidhjeve të saj me bijtë në mote të ndryshëm, në kushte e rrethana të kohës. Bota poetike që hapet në këngën e parë të poemës: ,,Lermë të bie në prehrin tënd të ngrohtë,/o hallemadhja ime shekullore,, mbushet me asociacione konkrete e të gjalla, nga kënga në këngë[2].

Në gjithë perceptimin figurativ, poeti Dritëro Agolli i qëndron besnik përsonifikimit, kur e kur ai në kohën zbrazjes së shpirtit me poemën, ai nuk u drejtohet më fushave dhe maleve, lumenjve e liqeneve,gurëve të Shqipërisë, por gjymtyrëve të pjesëve të trupit të Nënës:

Të puth duart e tua,më të mirat në botë,

i ngazëllyer të hesht me heshtje foshnjore;

duart e tua u regjën nga puna dhe gishtërinjtë,

që zunë kallo nga këmbëzat e dyfekëve,

dhe supet që u varën nga xhoka e nga guna,

dhe mesin që u hollua nga gjerdanët e fishekëve,

dhe ballin që u rrudh e u lërua nga mendimi,

dhe beben e syrit që u mpreh nga shënjestra,

dhe këmbët,që u zmadhuan nga ecja e mundimi,

dhe qerpikët që u dogjën nga baruti në shkrepa…

Për fund le të ndalemi në vargjet që cituam,kur e kur,çdo varg i poemës ,,Nënë Shqipëri,, e Dritëro Agollit, ka kryefjalë nga një emër prozaik: duar, gishtërinj, supe, mes, ball, bebe, syri, këmbë dhe për të përmbyllur me kallzuesët e këtyre kryefjalëve që shprehin aq fuqishëm jetën dhe bëmat e shqiptarit në shekuj.

_______________

[1]XhezairAbazi,Jeta dhe procesi letrar,Tiranë,1984

[2]Po aty,faqe 263

Filed Under: Kulture

DIAMANTËT E FESTIVALIT

May 29, 2023 by s p

Vogëlushët këngëtarë, gurë të çmuar në kurorën e “Diamond Fest”.

Nga Ramazan Çeka

Festivali i Fëmijëve “Diamond Fest” në Ferizaj, finalizoi me sukses edicionin e 10-të, ku kënga bashkoi fëmijët pjesëmarrës nga Kosova, Maqedonia e Veriut dhe Shqipëria.
Në prani të një pjesëmarrjeje të jashtëzakonshme spektatorësh, në Pallatin e Sportit “Bill Clinton”, të pranishmit përjetuan me emocion aromen e luleve të pranverës, që ku festival sjellë në çdo edicion.
Gazmorë, të hareshëm e sportivë, fëmijët pjesëmarrës në këtë festival, vërshuan në tapetin e Pallatit të Sportit, jo si sportistë, por si artistë që njësoj sjellin emocione në shkallët e këtij auditori, që i priti me duartrokitje e ovacione, që nga fillimi e deri në fund të spektaklit.
Skena, ashtu si për çdo vit, edhe në këtë Jubile të 10-të, ishte një bahçe e mbushur me lule shumëngjyrëshe dhe zogj këngëtarë.
Ata hynë duke vrapuar në dy anët e skenës së improvizuar mbi parketin e pallatit, duke krijuar pamjen e një kurore lulesh me shumë ngjyra, ashtu si vetë ata ishin veshur.
Kjo ishte atmosfera që elektrizoi gjithë sallën, që në hapjen e festivalit dhe që e shoqëroi atë deri në fund. Të tillë janë fëmijët, e veçanërisht ata, që pa hezitim mund t’i quajmë artistë të vegjël. Ata për çdo vit vijnë nga të gjitha trevat shqiptare, duke treguar kështu se pikërisht kjo moshë është e ardhmja e trashëgimit të vlerave tona kombëtare, jo vetëm në skenë, por edhe në fusha të tjera.
Ideatorët e këtyre aktiviteteve duhen vlerësuar për nisma dhe realizime të tilla. Në këtë kontekst ky festival sa vjen e bëhet edhe më madhështor, duke prekur majat e suksesit, falë vëmëndjes së pareshtur dhe pëkrahjes së Komunës Ferizaj, me mbështetjen e Drejtorisë së Kulturës, Rinisë dhe Sporteve, por edhe kujdesit të jashtëzakonshëm të ideatores dhe themelueses së këtij Festivali Znj. Njomza Mezini.
Për 10 vite me radhë ky festival, tashmë tradicional, e ka kthyer qytetin Ferizaj në një amfiteatër kulturor kombëtar, duke bërë që performancat dhe vlerat kulturore të jehojnë fuqishëm jo vetëm në Kosovë, por në mbarë trevat shqiptare nga vijnë fëmijët pjesëmarrës, për t’u përngjarë yjeve në hapësirën e qiellit dhe pranverës me “Diamantët” e Festivalit, gjë që e bën këtë qytet mjaft të njohur e të vizituar edhe falë jehonës së këtij aktiviteti, por dhe me potencial të jashtëzakonshëm kulturor, të cilin shumë kush do ta ëndërronte ta shihte nga afër.
Ky historik i këtij 10-vjeçari u pasqyrua në një insert në ekranin e madh të vendosur në Pallatin e Sportit, që si një dokumentar artistik riktheu tek spektatorët emocionet e përjetuara në vite, që nga festivali i parë që daton në pranverën e vitit 2013.
Skena e festivalit është njëra anë, sepse aty performojnë artistët e vegjël, por e veçanta është se në ditën e shfaqjes, në Ferizaj “skenë” shndërrohet gjithçka; edhe sheshet, edhe trotuaret, edhe mjediset e bukura që ka ky qytet, të cilët e përjetojnë pa dallim moshe. Të gjithë gëzojnë, fëmijët së bashku, fëmijët dhe prindërit e tyre e veçanërisht gjyshërit që për disa çaste gëzojnë si fëmijët. Janë emocione të papërsëritshme, të cilat i përjetova edhe unë.
Pranvera në këtë qytet, siç është bërë traditë këtu e 10 vjet më parë, nuk shqetësohet për motin, sepse edhe në qoftë se mund të ketë riga shiu, janë fëmijët si lule pranvere, si flutura dhe si bilbila që e gjallërojnë qytetin e tyre.
Ferizaj në ditën e festivalit ndjehet shumë krenar, sepse pranverën e kishin zbukuruar edhe 28 lule, edhe 28 bilbila, që qytetit i kishin dhënë një gjallëri të jashtëzakonshme.
Në këtë festival u interpretuan 28 këngë nga shumë fëmijë të talentuar, me krijimtari të autorëve të njohur, por edhe të ri.
Çdo gjë në këtë festival ishte perfekt si vetë diamanti. “Diamont Fest” është një festival, ku secili prej fëmijëve është një diamant që shkëlqen me talentin e tij.
Për realizimin e këtij aktiviteti janë angazhuar të gjithë dashamirësit e këngës për fëmijë, muzikantë, poetë, orkestrues dhe prindër, të cilët mendoj se ia kanë arritur qëllimit.
Po i shkruaj këto radhë shumë i emocionuar, sepse informacioni për Ju të nderuar lexues, kalon në plan të dytë. Emocionet janë ato që dua t’ju përcjell, sepse të gjithë do t’i dëshironit t’i përjetoni.
Këtë e tregoi më së miri pjesëmarrja dhe performimi brilant i këtyre diamantëve të çmuar. U kënduan 28 këngë të reja nga këngëtarë gati moshatarë me këtë festival, me këngë të kompozuara dhe orkestruara edhe nga mësuesit e tyre, por dhe me një kontribut të autorëve letrarë të qytetit Ferizaj, por edhe më gjërë.
Festivali “Diamond Fest” i organizuar që 10 vjet më parë, pikërisht në pranverë, ka një grup të përkushtuar organizatorësh, me një drejtoreshë edhe më të përkushtuar, me një emër domethënës, Njomza, e cila rrjedh nga një familje me tradita në art e kulturë dhe që ka dhënë një kontribut të çmuar në këtë qytet dhe në mbarë Kosovën, veçanërisht për fëmijët.
Në këtë edicion jubilar, Qendra e Artit dhe Kulturës Shqiptare, me drejtor të përgjithshëm Dr.Minella Kureta “Mjeshtër i Madh”, nderoi Festivalin “Diamond Fest”, me çmimin “Krenaria e Artit dhe Kulturës Shqiptare”.
Një kënaqësi e veçantë për mua ishte pjesëmarrja ime në këtë festival si autor, pasi jë ndër këngët që u interpretua nga vogëlushja shkodrane Rozana Velaj, me titull: “Lulzon skena me fëmi”, kompozuar dhe orkestruar nga Elvin Unaza, ka tekstin tim. Interpretimi i saj në skenë, natyrisht që m’i shtoj emocionet, pasi ajo u vlerësua me çmimin e dytë të festivalit.
Por këto emocione u bënë më të veçanta për mua, pasi organizatorët më kishin bërë një nder akoma më të madh në këtë natë të magjishme, unë e gjeta veten anëtar të një Jurije prstigjioze, ku kryetar ishte kompozitori i mirënjohur Ilir Latifi dhe anëtare Znj. Fitore Osmani, profesoreshë e muzikës në Gjilan. Ky ishte një vlerësim, por edhe një përgjegjësi për mua.
Ky festival që u mbyll me aromën e zërave fëminorë, jam i sigurtë që për shumë kohë do të lërë mbresa të pashlyeshme, jo vetëm në qytetin e Ferizajt, por në mbarë Kosovën e më gjërë, pasi edhe për këtë janë kujdesur kamerat e Radio Televizionit të Kosovës.
Fituese e këtij edicioni u shpall Erblina Haliti, me këngën “Një valixhe me kujtime” me tekst të Njomza Mezinit, muzika & orkestrimi: Arti Rec.

Maj 2023

Filed Under: Kulture Tagged With: Ramazan Ceka

“Historia e shqiptarëve gjatë shek. XX”

May 26, 2023 by s p

Akademia e Studimeve Albanologjike/

Doli nga shtypi “Historia e shqiptarëve gjatë shek. XX” e ribotuar. Ky edicion paraqitet me një dizajn tërësisht të ri dhe me lidhje të fortë. Kolana me katër vëllime është nga veprat më të rëndësishme që ka nxjerrë vitet e fundit Akademia e Studimeve Albanologjike dhe konkretisht Instituti i Historisë. Është kurorëzim i një pune gati 10-vjeçare dhe reflekton rezultatet e studimeve të reja shkencore që janë kryer tri dekadat e fundit. Aty pasqyrohen pikëpamjet alternative që ekzistojnë lidhur me shumë çështje historike të debatueshme. Synim kryesor ka qenë hulumtimi më në thellësi i arkivave shqiptare e të huaja për çështje të veçanta, për rishqyrtimin e shumë tezave historiografike ose thellimin e argumentimin e mëtejshëm të tyre.

Kjo kolanë sjell disa teza dhe pikëpamje historiografike konkurruese në raport me botimet e mëparshme, të cilat pasqyrojnë një përpjekje të autorëve për një rikonceptim shkencor të historisë së kësaj periudhe.

Filed Under: Kulture

PANAIRI DHE REVOLTAT…

May 23, 2023 by s p

Visar Zhiti/

Ndërsa Panairi i Librit 2023 në Torino është në ditën e tij të fundit gëzimplote, në atdhe po përkujtohet 50 vjetori i revoltës në burgun e tmerrshëm të Spaçit, që pas 11 vjetësh ndodhi dhe në burgun po aq të tmerrshëm të Qafë Barit, të vetmet revolta politike në të gjithë burgjet e perandorisë komuniste…

Shqipëria këtë vit në Panairin e Torinos është e Ftuara e Nderit, po ç‘libra ka dërguar për t’u nderuar që dëshmojnë me art qëndresën, përballjen me të keqen dhe dhunën e saj, por dhe genocidin në luftën e Kosovës? Botime të tilla nga ata që kanë qenë vetë burgjeve e internimeve e janë përndjekur e kanë luftuar, tashmë ka, madje dhe janë përkthyer në gjuhë të tjera e vlerësuar lart…

Shtëpia Botuese “Besa” në Itali, protagoniste në këtë panair, botoi së fundmi dhe burgologjinë “Sulle strade dell’inferno”, (“Rrugët e ferrit”), romani i Spaçit, sipas tyre, – po ku mund ta gjejmë, ku përurohet, a është? – më shkruajnë të njohur e të panjohur, – çfarë përkujton në Panair e “Ftuara e Nderit”, Shqipëria sot? –

Ne jemi ajo që kujtojmë, thoshte poeti i madh italian, Mario Luzi.

Por me cilën kujtesë jemi ne, të persekutorëve apo të të persekutuarve?

Me kujtesën e Shqipërisë. Dhe Shqipëria të mos harrojë se “Panairi i Torinos” së pari ishte në ëndrrën e atyre që përndiqeshin, dua të them liria dhe demokracia, hapja drejt Europës dhe Perëndimit, prandaj të mos vidhen ëndrrat nga një pjesë në dëm të pjesës tjetër, pra, të Shqipërisë, por t’i bëjmë realitet të bukur, të përbashkët… dhe të mos harrojmë…

Filed Under: Kulture

Art Show by Sherry Shqiponja Nebiaj Wondering Mind June 10, 2023

May 20, 2023 by s p

Visitors are invited to the Art Show Wondering Mind by Sherri Shqiponja Nebiaj.

Her art collection, the first of its kind, can be viewed as a map of “her artistic journey” as Nebiaj puts it.

The show runs from 10 to 5 on Saturday, June 10, 2023 at Farmingdale Public Library, New York.

All are welcome!

Filed Under: Kulture

  • 1
  • 2
  • 3
  • …
  • 440
  • Next Page »

Artikujt e fundit

  • “ISMAIL QEMALI” VJEN NESËR NË STATEN ISLAND, NEW YORK
  • ´´Këta janë Mjekët shqiptarë me Misionin e ngritjes së shëndetësisë shqiptare: Kontributi shkencor vullnetar i Federatës´´
  • Presidentja Osmani takoi Presidentin Macron, Kancelarin Scholz dhe përfaqësuesin e lartë Borrell
  • SINTAGMA “ZBRITJE NGA MALET”
  • Romanca e Aleksandrit
  • Milicia fashiste që sulmon Kosovën*…
  • MIDHAT FRASHËRI DHE ALBANOLOGJIA*
  • TAKIM ME VARGMALET APALASHE
  • SERBIA MBETET FAKTOR DESTABILIZUES NË KOSOVË DHE NË BALLKANIN PERËNDIMOR
  • Më 1 qershor 1850 lindi ideologu Sami Frashëri
  • Identiteti dhe integrimi në pluralizëm
  • FIGURA POETIKE NË POEMËN, “NËNË SHQIPËRI” E POETIT DRITËRO AGOLLI
  • Më pak nxënës në shkollë, pasoja afatgjata për Shqipërinë!
  • Promovimi i vëllimit 8 të veprës së zgjedhur të Mid’hat Frashërit*
  • Raising Funds and Cancer Awareness, AFC Hits All the Right Notes at Boston Gala Concert

Kategoritë

Arkiv

Tags

alfons Grishaj Anton Cefa arben llalla asllan Bushati Astrit Lulushi Aurenc Bebja Behlul Jashari Beqir Sina dalip greca Elida Buçpapaj Elmi Berisha Enver Bytyci Ermira Babamusta Eugjen Merlika Fahri Xharra Frank shkreli Fritz radovani Gezim Llojdia Hazir Mehmeti Ilir Levonja Interviste Keze Kozeta Zylo Kolec Traboini kosova Kosove Marjana Bulku Murat Gecaj nderroi jete ne Kosove Nene Tereza presidenti Nishani Rafaela Prifti Rafael Floqi Raimonda Moisiu Ramiz Lushaj reshat kripa Sadik Elshani SHBA Shefqet Kercelli shqiperia shqiptaret Sokol Paja Thaci Vatra Visar Zhiti

Log in

This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Cookie settingsACCEPT
Privacy & Cookies Policy

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Non-necessary
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
SAVE & ACCEPT