• Home
  • Politics
  • Opinion
  • Culture
  • Sports
  • Economy
  • Interview
  • Reporting
  • Community
  • Vatra

Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

Your Money Your Goals

May 24, 2022 by s p

Jeff Brindley/

How do you save for large purchases?  Are your savings in one big savings account waiting for you to decide what you should buy or maybe what you have to buy?  Are you setting goals and saving specifically for those goals?  Are you setting goals but not reaching those goals and having to supplement your purchases through another account or putting your purchases on a credit card?

There are as many saving and goal setting strategies as there are people.  We are all different.  I have learned over the years as a financial advisor that the people that are in the best shape financially save intentionally.  That is they set a specific goal for their savings and then set a plan in motion to reach that goal.  Each account has a purpose and they set aside a piece of their income every month, every week or every two weeks to save for that purpose.  Sound crazy?  Sound time consuming?  Sound impossible?  Well I am here to tell you that it really is none of those things.  With just a little bit of planning and goal setting you can do it.

Saving for large purchases can actually be freeing and help you relieve stress.  It starts with a goal in mind.  You may have heard the acronym that goals need to be SMART.  That is they need to be Specific, Measurable, Able to achieve, Relevant, and have a Timeline.  A few years back I noticed how the roof on my house was starting to look worn.  I realized that I would need a new roof in about two years.  That was my goal.  To save enough money to pay for a new roof in two years.  With that goal I had something Specific.  I also had a Timeline.  I also had a Relevant goal because if I didn’t replace my roof, in a few years I would start to have leaks and I didn’t want that.  The next thing I needed to determine is am I Able to achieve this goal.  So I found out how much the roof would cost in two years.  I divided that by 24 months and found out how much I would need to save every month to save that much in two years.  I looked at my budget and determined that yes, I had the capability to save that much every month.  So I was Able to achieve this goal over the next 24 months.  Finally I determined the goal is Measurable because I could measure every month if I was on track.  I knew the amount I needed to save every month and I could track that.  I had a SMART goal.  The last piece of achieving this goal was execution.  Every month when I was paid I had a listing in my calendar to transfer the monthly amount and put that amount into a separate account in my online bank.  This is important because I kept this amount separate from my emergency account and my monthly spending account so that I did not interfere with my goal of paying cash for my roof.

As you can see from this example.  Setting a SMART goal and executing it is very different from hoping I would have enough money to replace my roof when the time came.  I didn’t say, “Well, when the time comes I will have to find a way to pay for my roof.” Or, “Hopefully they will have financing available because I don’t have the money to pay for a roof right now.”  Instead I knew I would need a roof in a couple of years so I set a SMART goal and executed it to make it happen.  How do you think I felt when I had the cash available to pay for the roof and I didn’t have to finance it or scrounge up the money from my emergency fund or my retirement?  Well, it was stress free!  It felt great!

So what are your hopes, wants and dreams?  I had a want.  I wanted to replace my roof.  That’s not real exciting but it was something I needed to do.  What are your hopes, wants and dreams?  Maybe you are dreaming of a big vacation, or a new television, or new furniture, or a car?  Maybe it is something more serious.  Maybe you have a child on the way and you need to save for the anticipated medical bills, clothing and diapers?  Maybe it is the dream of owning a home?  Whatever it is for you, you need to try to anticipate the cost of these things and plan for them.  Check out the goal setting steps below.  This tool will help you envision the process.

Brainstorm list of hopes wants and dreamsSet SMART goal3)  Create an action plan4)  Determine weekly or monthly saving target

Once you have determined the weekly or monthly saving target you then need to execute it.  That is you need to save that amount into a separate account or envelope if you are saving the money at home.

You can use this strategy for any large purchase.  You can pay down credit card debt, you can save for a wedding, you can save for a car, or you can save for college.  Really the applications are endless.  The key is that you need to determine your priorities.  You should do this by brainstorming and then coming to an agreement if you have a spouse or significant other.

One last piece of advice.  Since these are long term goals things can change while you are saving for these goals.  Review these goals on a regular basis.  Together with your spouse or significant other if you have one.  If your circumstances have changed then you may need or want to change your goals. 

Saving for large goals shouldn’t be haphazard.  Take the time to plan for these goals and save accordingly.  This will put you in control instead of these things controlling you.  You will be very happy when the time comes to pay for a large purchase and you have the cash to do it!

Jeff Brindley is a financial advisor at RWS Financial Group.  He contributes his financial column Brindley’s Briefs to Gazeta Dielli every month.  You can reach him at 833.797.4636 X137 or via email at Jeff.B@RWSGroup.org.

Securities offered through Registered Representatives of Cambridge Investment Research, Inc. a broker-dealer, Member FINRA/SIPC. Jeffrey Brindley, Investment Advisor Representative, Cambridge Investment Research Advisors, Inc. a Registered Investment Advisor. RWS Financial Group is not affiliated with Cambridge Investment Research.

Filed Under: Ekonomi Tagged With: Jeff Brindley

Kur vdekja merr krijues dhe atdhetarë të mirëfilltë

May 19, 2022 by s p

Vdekja e Dalip Grecës ishte e papritur dhe tronditëse për të gjithë ne që e kemi njohur, për lexuesit e gazetës më të vjetër shqiptare në SHBA, gazetës DIELLI, për të gjithë vatranët që e kanë njohur dhe kanë punuar me të,për të gjithë miqët e dashamirët gjithandej.Vdekja e Dalip Grecës ka krijuar atë boshllëkun e madh jo vetëm në mesin e anëtarëve të devotshëm të Federatës Pan Shqiptare Vatra, jo vetëm për lexuesit e gazetës Dielli, që nuk ndali botimin as gjatë kohës së pandemisë së Covid-19, por për të gjithë ata shqiptarë të shumtë që e kanë njohur, që kanë pi një kafe me të, që kanë ndërruar një bisedë me të, që kanë komunikuar për akëcilën vlerë kulturore me të. Vdekja e Dalip Grecës është humbje e madhe, jo vetëm për Vatrën, jo vetëm për gazetën Dielli, jo vetëm për shqiptarët e mërgatës më të madhe në SHBA, por për të gjithë shqiptarët që kanë pasur rastin ta njohin, ta lexojnë në shkrimet e tij të shumta, edhe për figurat me peshë kombëtare, sidomos për figurat nacionaliste nga mërgata shqiptare në Amerikë, si dhe të gjithë dashamirësit e kulturës kombëtare. Familjes se tij, Vatres dhe te gjithë atyre qe e njohën, ngushëllimet më të ndjeshme njerëzore për humbjen e anëtarit të vyeshëm dhe shumë të rëndësishëm! Gazetës Dielli, ngushëllimet më njerëzore për humbjen e drejtuesit të kahershëm dhe krijuesit të mirëfilltë të kulturës shqiptare!

Elez Osmani – Prishtinë

Filed Under: Ekonomi Tagged With: dalip greca, Elez Osmani

PËRUROHET RRUGA “ISMAIL QEMALI”, NJË ADRESË E RE E SHKUPJANËVE

May 12, 2022 by s p

Shkup, 12 maj – Sot në Shkup, në lagjen Fushë Topanë, u përurua rruga “Ismail Qemali” (ish “Bllagoja Paroviq”). Në përurimin e kësaj rruge mori pjesë kreu i Komunës së Çairit, Visar Ganiu, i shoqëruar nga disa deputetë si dhe prof.dr. Skender Asani, drejtor i ITSHKSH, në cilësinë e inisiatorit për riemërtimin e rrugëve të Shkupit.
Ky është një hap i rëndësishëm në rikthimin e lavdisë së dikurshme që e kishte Shkupi, duke vendosur shenjat orientuese me emra shqiptarësh. Kësaj radhe në Shkup vjen një emër i madh – Ismail Qemali, i cili në kujtesën e shkupjanëve të moçëm ka ngelë një figurë unike që bashkëpunoi me krerët e Lëvizjes kombëtare nga Vilajeti i Kosovës në procesin e Pavarësisë së Shqipërisë.
Nderimi ndaj Ismail Qemalit nuk do të përfundoj me kaq, pasi që planifikohet që krahas Hasan Prishtinës, figura e tij të përjetësohet në një shtatore bronxi.
Riemërtimi i rrugëve e shesheve të Shkupit (mbi 150 sish) kishte filluar para disa viteve dhe ishte bërë realitet pas miratimit të iniciativës së ITSHKSH në Asamblenë komunale të Qytetit të Shkupit, ku një kontribut të jashtëzakonshëm dhanë edhe asambleistët shqiptarë. Se shpejti pritet që edhe një rrugë e Shkupit (ish “Llazar Tanev”) të përurohet me emrin e Ukshin Hotit, ku pritet të marrin pjesë edhe prsonalitete nga Kosova, përfshi edhe familjarët të Hotit.

Filed Under: Ekonomi

Tkurrja e popullsisë shqiptare, pasojat ekonomike

April 21, 2022 by s p

Dr. Igli Tola/


Fenomeni i plakjes së popullsisë është një dukuri që është kthyer në një “epidemi demografike”, që ka përfshirë sidomos vendet e zhvilluara, europiane dhe më gjerë. E nqs ka një kriter (variabël) që e bën edhe Shqipërinë të listohet krahë vendeve të zhvilluara, është ai I lidhur me plakjen e popullsisë.
Pak vite më parë mbureshim se ishim popullsia më e re dhe vitale europiane, me një medianë demografike 27 vjeç, ndërsa ky tregues sot shënon nivelin 38.2 vjeç (sipas shifrave të INSTAT). Kësisoj, plakja me ritme kaq të shpejta e popullsisë në vendin tonë nuk është vetëm një shqetësim demografik, por është me pasoja edhe për zhvillimin ekonomik e social.
Tkurrja drastike e popullsisë shihet në 2 drejtime kryesore: lindshmëria dhe emigrimi. Të dhënat flasin për një ulje të ndjeshme të lindjeve në vend, saqë për një gjysëm dekade kemi arritur nga 5 fëmijë për grua që kishte shoqëria jonë në vitin 1970, sot ajo ka zbritur në nivelet 1.3. Ndërkohë që dihet se për të mbajtur konstant këtë numër të popullsisë që kemi, do të duhej të kishim 2.1 fëmijë për grua; pra ndodhemi nën normën e zëvendësimit aritmetik të popullsisë. Për të pasur një jetesë më të mirë 42.048 persona janë larguar nga vendi në 2021, ndërsa në 2020 numri i emigrantëve ishte 23.854 persona; pa llogaritur këtu personat e larguar në mënyrë klandestine, që ende figurojnë rezidentë në Shqipëri.
Shkaqet janë të shumta, me natyrë materiale dhe kulturore, që lidhen me ndryshimin e konceptit për jetën, ndryshimin e tipologjisë së martesës, strukturës së familjes, kontrollin e lindjeve, etj; por që të gjitha dukshëm zënë fill në kushtet dhe rrethanat ekonomike dhe politike të shoqërisë. E ndërsa për shkaqet është folur masivisht gjithë këto vite, pak syresh kanë shkuar të analizojnë pasojat që do të rëndojnë Shqipërinë teksa vijon të thelojë negativisht bilancin moshor.
Plakja e popullsisë, që shoqërohet me emigrim të lartë dhe humbje të fuqisë punëtore ndikojnë ekonomitë në shumë mënyra – rritja e PBB-së ngadalësohet, njerëzit në moshë pune paguajnë më shumë për të mbështetur të moshuarit dhe buxhetet publike sforcohen nën barrën e kostos totale më të lartë të programeve shëndetësore dhe të pensioneve.
Në afatgjatë, investitorët vendas dhe të huaj mund të zgjedhin të ulin ndjeshëm investimet në ekonominë, pavarësisht edhe se normat e interesit bien, pasi deduktojnë se rritja e prodhimit dhe konsumit do të ngadalësohet si përgjigje ndaj rënies së popullsisë, dhe ndoshta uljes së produktivitetit total të faktorëve. Në kushtet e një skenari të tillë pesimist, edhe nëse bankat qendrore ulin normat e interesit nën zero, ekonomia mund të mbetet në stanjacion, me papunësi të lartë për shumë vite – secular stagnation.
Njerëzit e moshës 60 vjeç e lart priren të kenë nevoja dhe sjellje të ndryshme. Individët e moshuar, për shembull, priren të punojnë dhe të kursejnë më pak, që do të thotë se më pak punë dhe kapitali do të jetë në dispozicion të ekonomisë. Ata gjithashtu kërkojnë më shumë kujdes shëndetësor dhe në vende si i yni, burim kryesor të ardhurash kanë pensionet e skemave të kontributeve publike. Siç cekëm më sipër, nëse sjellja specifike e moshës në lidhje me ofertën e punës dhe kursimet do të ishte fikse, oferta e punës dhe kursimet për frymë – dhe rrjedhimisht rritja e të ardhurave – do të priren të bien me thellimin e plakjes së popullsisë. Bazuar në këtë pikëpamje, korelacioni ndërmjet plakjes së popullsisë dhe rritjes ekonomike, shpjegon potencialin që nxit një reduktim e thellë të inputeve dhe outputeve ekonomike.
Kjo kornizë referuese qëndron në themel të tezave mjaft alarmiste të studiuesve, si Peter Peterson, që argumentojnë se, “plakja demgrafike mund të shkaktojë një krizë që përfshin
ekonomia botërore (dhe) madje mund të kërcënojë vetë demokracinë. Kuptohet lidhja që ekonmia dhe politika kanë si ‘2 enë komunikuese’, ku cënimi i balancës në njërin kah të ekuacionit, prek rezultatin dhe sjell mosbarazim të shprehjes.
Ish-kryetari i Rezervës Federale të SHBA-së, Alan Greenspan, paralajmëron se ky fenomen i bën programet e sigurimeve shoqërore dhe kujdesit shëndetësor të paqëndrueshme në afatgjatë, që imponon vlerësim të herë-pas-hershëm të masës së mundshme të ndikimit të rritjes së përqindjes së të moshuarve, në angazhimin e fondeve buxhetore në favor.
Ndërsa, në afat-shkurtër dhe afat-mesëm përfshirja në fazën e avancuar të plakjes do të shterojë mundësitë apo edhe falimentojë një pjesë të bizneseve që u kushtohen moshave të reja. Sipërmarrjet e pajisjeve për fëmijë, si kancelaritë, lodrat, shkollat private, bizneset e teknologjisë së lartë dhe industria ushqimore do të vihen në vështirësi. Do të lulëzojnë bizneset e logjistikës për të moshuarit, si azilet, pastrimi në shtëpi, mjekësia në shtëpi, tregtia e barnave, kujdestarë specifikë. Tendencat kanë nisur.
Një rritje e shpejtë e plakjes së popullsisë mund të përbëjë një sfidë serioze strukturore për qëndrueshmërinë fiskale të shtetit, referuar dy drejtimeve kryesore: (1) zvogëlimi i popullsisë aktive në punë që janë edhe taksapagues-kontributor, dhe (2) rritja e shpenzimeve qeveritare për programet e lidhura me të moshuarit. Natyra plotësuese e këtyre dy faktorëve do të krijojë barrë serioze në financat publike. Me fjalë të tjera, aftësia e qeverisë për të mbledhur të ardhura tatimore zvogëlohet për shkak të një baze më të vogël të taksapaguesve, ndërsa shpenzimet e qeverisë, veçanërisht për shpenzimet publike në këtë drejtim, vetëm sa rriten vazhdimisht.
Efekti anësor vjen edhe nga ulja e rritjes ekonomike në përputhje me zvogëlimin e produktivitetit. Me këtë rrethanë do të rrezikohej mbledhja e taksave. Si bazë e zhvillimit ekonomik dhe social dhe burimi themelor i të ardhurave fiskale, rritja e ulët ekonomike do të shkonte drejt një reduktimi të madh të të ardhurave dhe kursimeve kombëtare, gjë që gjeneron ndikime negative në qëndrueshmërinë makroekonomike.
Nqs do të vijojmë më tej në analizë më të hollësishme ekonomike, shkak-pasojë, implikimet do të shihnim që do të preknin si ‘efekt domino’ çdo aktor e sektor në një mënyrë ose një tjetër. Me rëndësi është që shqetësimi të adresohet në kohë, duke marrë incentiva për zbutjen e fenomenit dhe përmes politikave fiskale dhe moentare, e kryesisht duke rimodeluar skemën publike të sigurimeve tu paraprihet goditjeve që mund ti vijnë ekonomisë në të ardhmen e afërt.
PhD (c). Ll.M. Igli TOLA
Pedagog, ekspert ekonomie

Filed Under: Ekonomi Tagged With: IGLI TOLA

Sakrifica për liri është akti më i lartë i atdhedashurisë

April 19, 2022 by s p

Kryetari i Kuvendit të Republikës së Kosovës, Glauk Konjufca, sot në 23 vjetorin e masakrës së fshatit Hallaq të Lipjanit, përkujtoi martirët, duke vendosur kurora lulesh në memorialin e të rënëve të këtij fshati.

Duke çmuar lart sakrificën sublime të të rënëve të kësaj ane, si dhe luftën e Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës, kryetari Konjufca u shpreh se në përvjetorët e këtyre masakrave, dhimbja dhe pikëllimi i familjarëve vetëm sa shtohet.

Megjithatë, sipas kryetarit Konjufca sakrifica e bërë për liri është akti më i lartë i atdhedashurisë, ndaj edhe krenaria është baras me dhimbjen.

“Dëshmorët dhe martirët i dhanë Kosovës më të shtrenjtën e tyre, jetën, dhe gjaku i tyre është gurthemel i lirisë dhe shtetit tonë të pavarur. Nderimi, respekti dhe kujtimi për të rënët do të jetë i përgjithmonshëm”, tha kryetari Konjufca. 

Në vazhdën e nderimeve të martirëve dhe dëshmorëve, kryeparlamentari Konjufca gjithashtu bëri homazhe para lapidarit të të rënëve në fshatin Makoc të Komunës së Prishtinës. Ai vendosi kurora lulesh duke çmuar sakrificën e secilit që dha jetën për liri.​

Filed Under: Ekonomi

  • 1
  • 2
  • 3
  • …
  • 108
  • Next Page »

Artikujt e fundit

  • Pika e Ujit
  • DR. ELISABET PERAJ IU BASHKUA VATRËS
  • VATRA NDEROI LEGJENDËN E BOKSIT SHQIPTAR XHEVDET PECI
  • MARK MRNAÇAJ: DALIP GRECA, LAMTUMIRË NJERI MODEL
  • TRASHËGIMI NGA DIASPORA KRAJANE
  • Xhaketa e Xhaferit
  • NEW YORK HERALD TRIBUNE (1939) / RRËFIMI I MBRETËRESHËS GERALDINË NË VERSAJË : EDUKIMI I DJALIT, SIMBOLIKA E KURORËS MBRETËRORE, SKËNDERBEU, DHOMA E PREFERUAR NË KËSHTJELLË…
  • Historia e Urës së Matit, një ndër më të bukurat në Ballkan
  • Shqipëria në Sallonin Ndërkombëtar të Librit në Torino
  • Congratulations Albania. Congratulations Roma
  • Urdhëri i Lirisë për patriotin e palodhur Jim Xhema
  • “Gjergj Kastrioti Skënderbeu” përjetësohet në New York
  • Kundër simboleve të diktaturës komuniste
  • Reagim për ndërprerjen nga Serbia të gërmimeve për mbetjet mortore të personave të zhdukur
  • Haris Vongli dhe Stela Bermema i bashkohen Vatrës

Kategoritë

Arkiv

Tags

albano kolonjari Albin Kurti alfons Grishaj Anton Cefa arben llalla Astrit Lulushi Aurenc Bebja Behlul Jashari Beqir Sina dalip greca Elida Buçpapaj Enver Bytyci Ermira Babamusta Eugjen Merlika Fadil Lushi Fahri Xharra Frank shkreli Fritz radovani Gezim Llojdia Hazir Mehmeti Ilir Levonja Interviste Kolec Traboini kosova Kosove Marjana Bulku Murat Gecaj nderroi jete ne Kosove Nene Tereza presidenti Nishani Rafaela Prifti Rafael Floqi Raimonda Moisiu Ramiz Lushaj reshat kripa Sadik Elshani SHBA Shefqet Kercelli shqiperia shqiptaret Sokol Paja Thaci Vatra Visar Zhiti

Log in

This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Cookie settingsACCEPT
Privacy & Cookies Policy

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Non-necessary
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
SAVE & ACCEPT