Ekonomi – Dielli

Më pak nxënës në shkollë, pasoja afatgjata për Shqipërinë!

June 1, 2023 by s p

Bujar Leskaj/

Të dhënat e fundit të INSTAT tregojnë se këtë vit shkollor regjistrimet në arsimin e mesëm shënuan rënie mbi 7.4 %, gati dyfishi i rënies në arsimin 9 vjeçar.

Në vitin shkollor 2022-2023 kishte gjithsej 95.8 mijë të regjistruar në arsimin mesëm, nga 154 mijë në vitin 2012, me një rënie prej 38%, ose 58.5 mijë nxënës më pak.

Më pak nxënës në bankat e shkollës, arsim më pak cilësor, shpopullim masiv, pasoja afatgjata në ekonomi e shoqëri.

Dhe nuk është vetëm rënia natyrore e popullsisë, as integrimi i hershëm në tregun e punës, por është edhe shpopullimi, edhe largimi i të rinjve për arsye emigrimi, që po thellon një plagë 32 vjeçare për shoqërinë tonë!

Mijëra të rinj nën moshën 18 vjeç, një kontingjent për arsimin e mesëm të ulët e të mesëm të lartë, zgjedhin emigrimin në të shumtën e rasteve me familjet e tyre.

Varfëria, mungesa e shpresës, papunësia, pamundësia për të përballuar “arsimin falas” në Shqipëri, burokracia, arsimi jo cilësor, mungesa e gjetjes së një vendi pune, mungesa e meritokracisë; janë disa nga arsyet që mund të listoj…

“Politikat arsimore” të qeverisë së sektit Rama në pushtet kanë 10 vite që vetëm nxisin emigrimin, analfabetizmin dhe analfabetizmin funksional, ndëshkojnë të arsimuarit, vrasin shpresën.

Në 10 vite të Edi Ramës në pushtet, mbi 300.000 të rinj dhe mbi 720.000 shqiptarë janë larguar nga Shqipëria.

Në 10 vitet në pushtet të sektit Rama, afërsisht 150.000 nxënës braktisën shkollën.

Dhe kjo shifër rritet vit pas viti, duke treguar se sa besim ka rinia jonë tek arsimi, punësimi, mundësitë që ky sekt në pushtet u krijon atyre…

Ismail Qemal Vlora në Staten Island, Amerikë – Takim pune për ditën historike 3 Qershor

May 31, 2023 by s p

Nga Keze Kozeta Zylo/

Në mjediset e Nino’s Restaurant në Staten Island u mblodh grupi organizativ i punës për vendosjen e emrit të një rruge në Staten Island me emrin e Atit të Pavarësisë Ismail Qemali.

Dy inisiatorët kryesor të kësaj rruge z. Naser Nika dhe Dr. Bari Ceka doktori i 27 mijë pacientëve na ftuan si grup organizativ për të diskutuar për mbarëvajtjen e aktivitetit.

Në këtë mbledhje ishin të ftuar gjithashtu dhe anëtarë të Komunitetit në Staten Island që duan të ndihmojnë për këtë ngjarje të madhe.

Nderonte me pjesëmarrjen e tij z. David Carr Këshilltar në Bashkinë e Nju Jorkut dhe njëkohësisht ndihmoi me ligj në Bashkinë e Nju Jorkut për vendosjen e emrit të madh Ismail Qemal Vlora.

Z. Qemal Zylo foli në emër të grupit të punës për përgatitjen e programit dhe të ceremonisë zyrtare që do të bëhet ditën e shtunë. Diskutantët si Dr. Bari Ceka, Naser Nika i cili e drejtonte mbledhjen, z. Shpëtim Qorraj, z. Dash Miftari kryetar i Shoqatës Atdhetare “Dibra” etj u interesuan në detaje për aktivitetin dhe problemet e ndryshme që mund të dalin deri në këtë aktivitet. Sopranoja e shquar Dëshira Ahmeti dhe moderatori, artisti plot të ardhme Bledar Maqellara falënderuan të pranishmit dhe folën me optimizëm se ky aktivitet do të jetë me profesionalizëm dhe kulturë.

Dr. Bari Ceka, z. David Carr, Dëshira Ahmeti, etj ftuan të gjithë shqiptarët para kamerave që të marrin pjesë masivisht në këtë ditë të dielltë në Staten Island, pasi në këtë qytet magjik do të vendoset emri i Atit të Pavarësisë së Shqipërisë Ismail Qemali.

Kur dëgjoja këta atdhetarë që ftonin shqiptarët të vinin në këtë ceremoni, në kokë më endeshin fjalët e Ismail Qemalit në Ditën e Flamurit në Vlorë, më 28 Nëntor, 1912 i cili ka thënë: “Oh! Sa të lumtur që e ndiej vehten sot, që shoh, këtu në Vlorë, kaqë burra Shqipëtarë të mbledhur tok, tuke pritur me kureshti e padurim përfundimin e kësaj mbledhjeje historike, për fatin e Atdheut tonë të dashur.

Plot me gaz e me lot ndër sy, nga mallëngjimi, pra, po dal këtu para jush që t’ju gëzoj me sihariqin e madh, se sot, edhe këtë minutë, Kongresi çpalli mëvehtësinë e Shqipërisë, tuke lajmëruar gjithë botën mbarë për këtë punë e duke më ngarkuar mua kryesin’ e qeveris së përkohshme të Shqipërisë së lire”.

Doemos dhe ne të gjithë do të gëzohemi dhe lumturohemi ditën e shtunë, ditën e Ismail Bej Vlorës.

Ju mirëpresim, më 3 Qershor, ora 11 paradite në Staten Island!

30 Maj, 2023

Staten Island, New York

Zgjedhjet vendore të 14 Majit 2023, apo zgjedhjet e Frontit Demokratik të Diktaturës?

May 30, 2023 by s p

Migena Andoni/

Fatkeqësisht pas 32 vitesh pluralizëm, Shqipëria u rikthye në traditën e vjetër të së shkuarës së saj diktatoriale Parti-Shtet. Rezultati zgjedhor, me 97 për qind fitues për kandidatët e mazhorancës, që morën pjesë në garën e 14 Majit, ishte i pritshëm në kushtet kur Qeveria keqpërdori pushtetin për të mos lejuar një garë me rregulla të barabarta loje mes saj dhe opozitës.
Opozita u pengua të regjistrohej sipas Kodit Zgjedhor. Pengmarrja e simboleve të saj, mungesa e fondeve, përcaktimi nga mazhoranca i emrit të kryesuesit të koalicionit zgjedhor, sikundër mungesa e komisionerëve dhe vëzhguesve, ishin parathënia e farsës elektorale që u mbajt më 14 Maj. Sikur të mos mjaftonte ky deformim i demokracisë, të dhënat në terren dëshmojnë të gjitha mekanizmat e përdorura nga mazhoranca pë të tjetërsuar vullnetin e qytetarëve. Bandat më të rrezikshme në vend, krerët e të cilëve u liruan nga burgu para zgjedhjeve, ushtruan presion dhe terror ndaj qytetarëve për të mos marrë pjesë në votime.
Në këto zgjedhje, fenomeni i shit-blerjes së institucionit të votës ishte masiv. Njerëz afër pushtetit ju shpërndanë 300 deri në 500 Euro qytetarëve që të bojkotonin procesin zgjedhor dhe akoma më shumë për të votuar kandidatët e Partisë Socialiste. Në thyerje të Kodit Zgjedhor, Qeveria në fushatën zgjedhore shpërbleu pensionistët, rriti pagat për një pjesë te administratës si edhe për ata që
trajtohen me ndihmë sociale. Të gjitha këto, patën ndikim tek 850 mijë votues.
Edhe në raportin paraprak tw Misionit Ndërkombëtar Vëzhgues të Zgjedhjeve të 14 Majit thuhet: “Vëzhguesit vërejtën tregues që votuesit nxiteshin ose detyroheshin të votonin për një parti të caktuar, jashtë ambienteve të tre për qind të qendrave të vëzhguara dhe në njëmbëdhjetë përqind të tyre, njerëz që nuk ishin anëtarë të KQV-ve mbanin shënim zgjedhësit që kishin votuar”. Në daljen e saj të parë pas zgjedhjeve, shefja e ODIHR, ambasadorja Audrey Glover, e perkufizoi fushatën të polarizuar politikisht duke theksuar se “cështje shqetësuese janë pretendimet për rastet e keqpërdorimit të burimeve shtetërore, për presione të administratës dhe për shitblerje të votës”.
I frikshëm është ky revansh pushteti, i cili i ka hapur rrugën instalimit të Diktaturës së Kohëve Moderne, por që në thelb ka Diktaturën 50-vjecare të E.Hoxhës, përqëndrimin e të gjitha pushteteve në duart e një njeriu.
Në kushtet kur Shqipëria konsiderohet një prej vendeve më të varfra të Europës me pasojë shpopullimin masiv, është fyerje inteligjence për këdo qytetar të besojë se ata shqiptarë që kanë mbetur në Shqipëri duartrokasin Qeverinë me Votë.

SI DEGRADOI POZITA E SHQIPTARËVE NË MAL TË ZI GJATË KOHËS SË PUSHTETIT TË MILLO GJUKANOVIQ-it ?

May 26, 2023 by s p

Xheladin Zeneli/

Foto: Bota Sot

Me 20 Maj 2023 u bë inaugurimi i presidentit të ri të Malit të Zi i dalur nga zgjedhjet e 2 Prillit 2023, ku fitoi kandidati i subjektit “ Evropa tani”, Jakov Millatoviq dhe humbi Millo Gjukanoviq, politikani me jetën më të gjatë politike jo vetëm në vendin e tij por edhe në rajon.Që nga ajo ditë (20 Maj 2023) M.Gjukanoviq për herë të parë në karrierën e tij 35 vjeçare politike, nuk do të mbajnë asnjë funksion politik apo shtetëror.

Lidhur me pushtetin e më shumë se tre dekadave të M.Gjukanoviq-it dhe partisë së tij dhe efektet e këtij pushteti në raport me shqiptarët në Mal të Zi, unë kam shkruar vazhdimisht, shkrime këto të cilat i kam përmbledhur në dy librat e mi autorial, me titull“ Diaspora dhe Vendlindja” (2011)dhe “Shqiptarët në Mal të Zi-Popull i rrezikuar”(2019).

Megjithate, me këtë rast do mundohem të bëj një përmbledhje të ngjarjeve dhe fakteve që dëshmojnë se pse pozita e shqiptarëve në Mal të Zi psoi një degradim të dukshëm gjatë kohës së pushtetit të M. Gjukanoviq-it dhe partisë së tij (PDS-së).

Protestat e Diasporës Shqiptare në Amerikë

Fillimisht ,dëshiroj të bëj një reflektim të shkurtë të së kaluarës ku përfshihen disa aktiviteteve të Diasporës Shqiptare në SHBA , përkatësisht të Diasporës me prejardhje nga trojet e tyre etnike në Mal të Zi , e cila sidomos gjatë dy dekadave të fundit, ka shpenzuar kohë dhe energji të mëdha në protesta e demonstrata para përfaqësive diplomatike të Malit të Zi ,në Washington DC dhe në New York, ku ka ngritur zërin e saj sa herë që janë cenuar dhe mohuar të drejtat e bashkëkombasve tanë në Mal të Zi nga ana e pushtetit të Millo Gjukanoviqit dhe partisë së tij (PDS-së).

Në kuadër të këtyre altiviteteve, kemi marrë pjesë në seanca dëgjimore në Kongresin Amerikan dhe kemi lobuar për kërkesat legjitime të shqiptarëve dhe realizimin e të drejtave të tyre kombëtare, duke përfshirë të drejtën e përdorimin e simboleve tona kombëtare, të drejtën e themelimit të komunës së Malësisë me qendër në Tuzi, të drejtën e përfaqësimit të shqiptarëve në organet e administratës shtetërore, të drejtën e kthimit të pronave (Valdanosit në Ulqin, Bjeshkëve të Nemuna në Plavë etj.) Në ndërgjegjësimin e çështjes kombëtare shqiptare në Mal të Zi, një rol të veçant dhe shumë të rëndësishëm ka luajtur Liga Qytetare Shqiptaro-Amerikane me në krye ish kongresistin me prejardhje shqiptare, Joseph DioGuardi-n dhe bashkëshorten e tij, Shirley Cloyes DioGuardi.

Poashtu, gjatë këtyre dy dekadave të fundit ka pasur reagime të shumta të shoqatave dhe organizatave shqiptare me prejardhje nga trojet e tyre etnike në Mal të Zi, kundër ligjeve diskriminuese ndaj shqiptarëve të qeverisë malazeze, kundër politikës asimiluese e shpopuluese ndaj shqiptarëve etj.

Këtu nuk mund të lihet pa u përmendur protestat e Diasporës Shqiptare të Malësisë në Michigan me rastin e arrestimit, dënimit dhe burgosjes së bashkëvendasëve të tyre në aksionin e njohur famëkeq ‘ Fluturimi i Shqiponjës’ në Malësi, në shtator të vitit 2006, disa muaj pasi që Mali i Zi u shpall shtet i pavarur.

Pra gjithë ky aktivitet me vite të tëra në shërbim të të drejtave të shqiptarëve në Mal të Zi, është bërë gjatë kohës kur Millo Gjukanoviq ushtronte detyrën e kryeminstrit apo të presidentit dhe kur partia e tij (PDS) udhëhiqte me pushtetin në Mal të Zi.

M. Gjukanoviq, përgjegjës për shpopullimin e trevave shqiptare

Mendimi im është se Millo Gjukanoviqin duhet gjykuar në bazë të asaj se sa çfarë ka bërë në aspektin e përmirësimit të pozitës së shqiptarëve në Mal të Zi gjatë tre dekadave të fundit dhe jo në bazë të asaj se çfarë ka bërë ai për shtetin e tij në aspektin gjeo-strategjik . Argumentin që unë e kam ndigjuar vite me radhë nga përkrahësit shqiptarë të Gjukanoviqit është se ai eshtë një ‘politikan pro-përendimor’ i cili ‘shpalli pavarësinë e Malit të Zi dhe anëtarësoi vendin e tij në NATO’, etj.

Unë gjithnjë vazhdoj të mendoj se pavarësia e Mali Zi në vitin 2006, si dhe më pas anatarësimi i tij në NATO, ishin projekte amerikane , kurse politika e jashtme e këtij shteti në një masë të konsiderueshme vendoset në Washington dhe Bruksel.

Për këtë është i vetëdijshëm secili president apo kryeministër që vjen në pushtet në Mal të Zi.

Është për tu habitur fakti se si votuesit shqiptarë të Gjukanoviq-it dhe partisë së tij, e kanë mohuar krejtësisht politikën e brendshme të tij, përkëtësisht politikën e tij në raport me pozitën e shqiptarëve në këte shtet.Derisa M. Gjukanoviq, në njërën anë integroi shtetin e tij në strukturat euro-atlantike, ai në anën tjetër i dezintegroi shqiptarët dhe faktorin e tyre politik dhe është përgjegjësi kryesor për zbrazjen dhe shpopullimin e vendbanimeve shqitare.

Duhet përmendur edhe ate se një pjesë e përgjegjësisë për pozitën e pavolitshme të shqiptarëve si dhe për mos realizimin e shumë kërkesave të tyre legjitime e mbajnë edhe disa parti politike shqiptare që kohë pas kohe për interesa personale, karrieriste apo partiake bënin kualicione qeverisëse, me PDS-në e Gjukanoviqit.

Gjatë më shumë se tre dekada të pushtetit të M. Gjukanoviq-it dhe partisë së tij, viset shqiptare vazhduan të mbetën viset më të pazhvilluara ekonomike në Mal të Zi, në rend të parë si rezulltat i mos investimit të atij pushteti por njëherit edhe shkatërrimin e ndërmarrjeve egzistuese të këtyre vendbanimeve. Mu për këtë arsy edhe përqindja më e madhe e numrit të emigruarëve ka rrjedh nga trevat me popullsi shqiptare gjatë këtyre tre dekadave , pra gjatë kohës kur M. Gjukanoviq dhe partia e tij mbanin pushtetin.Emigrimi i shqiptarëve në Mal të Zi ka qenë dukuri edhe para viteve ‘90-ta, por gjatë tre dekadave të fundit ka arritur përmasa alarmante sa që sot rreth gjysmës së numrit të shqiptarëve në këtë vend, jetojnë në botën e jashtme.

Nga ky prizëm dhe sipas kësaj vije logjike, këtu duhet të përmendet një paradoks i veçantë që ka të bëj me disa pjesëtarë të Diasporës Shqiptare, pra me ata të cilët vazhdojnë gjithnjë ta përkrahin M. Gjukanoviq-in. Kjo përkrahje u shfaq edhe në rastin e zgjedhjeve të fundit presidenciale të 2 Prillit 2023 ku disa pjesëtarë të Diasporës Shqiptare bën thirrje publike që të votohet M. Gjukanoviq në këto zgjedhje.

Paradoksi qëndron në ate se të njëjtit pjesëtarë të Diasporës janë detyruar të largohen nga vendlindja e tyre dhe të emigrojnë në botën e jashtme pas viteve “90-ta e, mu për shkak të politikës së diskriminimit ekonomik por edhe politik, për shkak të mos zhvillimit e mos investimit apo për shkak të papunësisë dhe të pa përspektivës që pushteti i M. Gjukanoviq-it dhe partia e tij (PDS) kanë udhëhequr vite me radhë ndaj vendbanimeve shqiptare.

Shqiptarët në Mal të Zi gjatë pushtetit të Gjukanoviqit, ishin lypsarë i të drejtave të tyre në vendin e vet

Që nga viti 1990 e deri në vitin 2020, gjatë periudhës kur Partia Demokratike e Socialistëve (DPS) ka udhëhequr me pushtetin në Mal të Zi ( bashkë në koalicion edhe me parti të tjera), shumica e kërkesave e shqiptarëve në Mal të Zi, pra kërkesat që kanë të bëjnë me statusin politik dhe shoqëror të tyre në këtë shtet, nuk kanë hasur asnjëherë në mirëkuptim nga ana e këtij pushteti. Në fakt, kërkesat e shqiptarëve nuk ishin gjë tjetër veçse të drejta legjitime të tyre të garantuara me kushtetutën e dhe me ligjet në fuqi në Mal të Zi. Shpeshëherë këto të drejta janë (keq)përdorur në mënyrë perfide nga Podgorica si karrem për të tërhequr shqiptarët që ata të jenë pjesë e pushtetit dhe të qeverisjes qendrore.

Të marrim për shembull të drejtën e përfaqësimit proporcional të shqiptarëve në organet e administratës dhe qeverisjes shtetërore,si e drejtë e cila është e garantuar me Kushtetutën e Malit të Zi,por që çdo herë, sidomos para zgjedhjeve parlamentare bëhej objekt negocimi i PDS-së me subjekte të caktuara politike shqiptare që pretendonin të ishin pjesë e pushtetit. Pyetja që shtrohet është se pse bëhej marrëveshje për diçka që automatikisht duhet të jetë e drejtë ligjore dhe kushtetuese e shqiptarëve?!.

Pra, gjatë kohës së qeverisjes së PDS-së, të drejtat legjitime të shqiptarëve kanë qenë gjithëmonë në mëshirën e pushtetit qendror,realizimi i të cilave mvarej nga vullneti politik i tij, duke i kthyer shqiptarët në lypsarë i të drejtave të tyre që iu takojnë.

Shembulli më tipik i kësaj ishte Komuna e Malësisë me ç’rast realizimi i rikthimit të statusit të plotë dhe me të drejta të barabarta të saj me komunat e tjera në Mal të Zi, u refuzua nga pushteti i M. Gjukanoviq-it për 27 vite me radhë, për llogaritjet politike të partisë së tij.

Të drejtat e një populli autokton i cili jeton në trojet e veta stërgjyshore, siç janë pra shqiptarët në Mal të Zi, nuk do të duheshin asnjëherë të jenë pjesë e diskursit politik por të drejta të garantuara ligjore dhe kushtetuese.Përveç kësaj,Mali i Zi ka nënshkruar shumë marrëveshje e konventa ndërkombëtare të cilat garantojnë dhe sigurojnë të drejtat e popujvë pakicë ku bëjnë pjesë shqiptarët.

Millo Gjukanoviq, ishte personifikim i korrupcionit ekonomik dhe politik

Kur përkrahet një politikan si M. Gjukanoviq, atëherë përkrahet një politikan mbi të cilin rëndojnë shumë akuza për korrupcion.Sipas burimeve të shumta të mediumeve të pavaruara dhe organizatave jo qeveritare ndërkombëtare që merren me aktivitetet e liderëve politik, kanë raportuar vazhdimisht për krimin e organizuar,për korrupcionin politik dhe ekonomik që e ka përcjellë dhe e ka karakterizuar Malin e Zi gjatë gjithë kohës që me pushtetin e tij ka udhëhequr M. Gjukanoviq.Në vitin 1915 M.Gjukanoviq u shpall “Person i vitit për krim të organizuar dhe për korrupcion” nga OCCRP(Orginized Crime and Corruption Reporting Project),një organizatë e njohur e cila merret me hetimin dhe zbulimin e korrupcionit të udhëheqësve qeveritar në vendet e ndryshme të botës.Revista britanike “Indepedent” e datës 19 Maj 2010 e vendosi Millo Gjukanoviq-in në një ndër 20 liderët më të pasur botëror, me vlerë prej 10 milion funta ku shfaq dyshime lidhur me prejardhjen e pasurisë së tij,duke pasur parasysh se si kryeministër qeverie,ai kishte pagën prej 1300- 1700 euro dhe ishte pushtetar i një ndër shteteve më të varfëra në rajon. Kurse sipas revistës “Forbes”,familja e Millo Gjukanoviq është një ndër familjet më të pasura në Mal të Zi me vlerë prej $167 milion dollarë ,por për pasurinë e vertetë të tij nuk egzistojnë të dhëna transparente. Një ndër mënyrat e pasurimit të Millo Gjukanoviq-it ka qenë edhe përmes shfrytëzimit të konfliktit të interesit, keqpërdorimit të pozitës (pozitave) të tia udhëheqëse shtetërore ,përmes korrupcionit, përmes pastrimit të parave etj.

Si përfundim,

Mali i Zi tani ka presidentin e ri dhe pas zgjedhjeve parlematare të muajit të ardhshëm do të këte edhe kryeministrin e ri.

Por pa marrë parasysh se kush është president si dhe kush do të jetë kryeministër i ri, aspiratat dhe sfidat e shqiptarëve në Mal të Zi për më shumë të drejta dhe për një status më të avancuar shoqëror dhe politik, do të vazhdojnë të jenë temë edhe në të ardhmen.

Është për keqardhje që në zgjedhjet parlamentare që do të mbahen me 11 Qershor 2023 faktori politik shqiptar garon i ndarë, pjesa më e madhe e tyre dalin me dy lista zgjedhore, kurse një parti tjetër politike shqiptare garon në kualicion parazgjedhor me PDS-në.

Derisa faktori dhe përfaqësuesit politik të shqiptarëve në Mal të Zi, vazhdojnë të jenë të përçarë,

derisa mungon një unitet, kohezion dhe angaxhim i përbashkët i tyre në shërbim të interesit të përgjithëshëm, e që është përmirësimi i statusit të shqiptarëve në Mal të Zi, shqetësohem dhe brengosem se ashtu si gjatë pushtetit 30-vjeçarë të M. Gjukanoviq-it ,ata do të vazhdojnë edhe më tutje të jenë lypsarë i të drejtave të tyre në vendin e vet.

Xheladin Zeneli

Maj 2023

Kujt i druhen demokratët Trumpit apo DeSantisit ?

May 25, 2023 by s p

Koment nga Rafael Floqi/

Guvernatori i Floridës Ron DeSantis nisi fushatën e tij presidenciale 2024 të mërkurën me fjalë të prera, por me një njoftim katastrofik në Twitter që u kujton votuesve kritikat e Trump, se ai nuk është gati për skenën kombëtare. Ai po futet në një garë paraprake të mbushur me republikanë që do të testojnë forcën e tyre kundër ish-presidentit Donald Trump. Disa syresh për të synuar postin e presidentit e disa me pretendime më të vogla.

DeSantis sfidon kontrollin e Trump mbi Partinë Republikane, duke e pozicionuar veten si një lider i freskët dhe me mendime të ardhme. DeSantis ngrihet kështu si një sfidues i frikshëm ndaj dominimit të Trump, duke paraqitur një version më të ri dhe më të lëmuar, të agjendës “America First”.

Trump vs DeSantis: Një betejë e populizmit, karizmës dhe kredencialeve konservatore.

Më shumë se shtatë vjet tani, demokratët kanë argumentuar se Trump ishte veçanërisht dhe në mënyrë unike i papërshtatshëm për të shërbyer si president. Nuk ishte vetëm se ata i kundërshtuan qëndrimet e tij për çështjet, por se ai sipas tyre, ai kishte temperamentin e papërshtatshëm për këtë punë. Ai ishte i pamatur, luftarak dhe i pandershëm. Joserioz, i paparashikueshëm, që thyen normat – dhe i gatshëm për të minuar demokracinë amerikane dhe institucionet e saj, nëse ishte e nevojshme, për të mbetur në pushtet. Por ky politikan jo klasik, një kundërgoditës, pati arritje të dukshme në ekonomi dhe në politikën ndërkombëtare dhe me pa parashikueshmërinë e tij e mbajti botën në ekuilibër: kinezët, koreanët dhe rusët nuk lëvizën. Tani dy vjet e gjysmë të administratës Biden, sidomos pas tërheqjes nga Afganistani dhe luftës në Ukrainë, kur rreziku i Kinës po rritet, duket sikur bota po rrëshqet drejt Luftës së Tretë Botërore.

Mjaft demokratë prisnin me padurim ditën, kur mund të ktheheshin në luftë për çështjet me një republikan me të cilin thjesht nuk pajtoheshim. Sigurisht, do të kishim dallime politike, por kjo është pjesë e procesit normal demokratik. Por tani që një republikan i tillë është shfaqur, ai po ngre një grup krejtësisht të ri shqetësimesh për demokratët, të cilën e shohin moshën e Desantisit, 44 vjeçare si një risk kundrejt, veprimeve e qëndrimeve sklerotike e roitjes së moshës së Presidentit Biden.

DeSantis, i cili ka qenë guvernator i Floridës që nga viti 2019, nuk është jashtë kontrollit në të njëjtën mënyrë si Trump. Por ka “vjedhur nga libri i lojës” së veprimeve të Trump, por ai është më i disiplinuar, më delikat. Si president, ai nuk do të largohej vazhdimisht nga skenari ose do të fyente armiqtë e tij; ai nuk do të duhej të shmangte votimin e shkarkimit. Ai në fakt mund të lexojë dokumentet informuese, të punojë me sistemin dhe të marrë pjesë në procesin qeverisës. Ndryshe nga Trump, ai me sa duket ka një etikë pune të pangopur.

Ron “Sanctimonious?

Demokratët e mbrojnë De Santis si politikan i Karrierës dhe Trump e sulmon pikërisht për këtë, duke e akuzuar si “të pabesë.” Apo me nofkën “Sanctimonious? Fjalë që sipas Fjalorit të Kembrixhit, ka kuptimin hipokrit, njeri që vepron sikur është moralisht më i mirë se të tjerët”. Fjala në vetvete, nuk ka asgjë të shenjtë për “shenjtërimin” – të paktën jo sot. Por në fillim të viteve 1600, mbiemri anglez përdorej ende ndonjëherë për të përshkruar dikë vërtet të shenjtë ose të devotshëm (një kuptim që kujton kuptimin e fjalës amë latine, sanctimonia). Shekspiri i përdori të dyja kuptimet “e shenjtë” dhe “më të shenjtë se ti” në veprën e tij, duke iu referuar përdorimit tek Stuhia/ The Tempest të fjalës “sanctimonious”

Demokratët e kanë kritikuar DeSantis për trajtimin e tij të pandemisë COVID-19. Ata argumentojnë se rezistenca e tij ndaj zbatimit të masave të rrepta, si mandatet e maskave dhe mbyllja e bizneseve, ka kontribuar në përhapjen e virusit dhe rrezikuar shëndetin publik. DeSantis është përballur me kritika për komentet dhe veprimet e tij në lidhje me të drejtat e votës. Demokratët argumentojnë se mbështetja e tij për ligjet kufizuese të votimit prek në mënyrë disproporcionale komunitetet pakicë dhe minon parimet e demokracisë. Demokratët kanë shprehur gjithashtu shqetësime lidhur me qëndrimin e DeSantis për çështjet mjedisore, veçanërisht qasjen e tij për trajtimin e ndryshimeve klimatike. Ata pretendojnë se politikat e tij i japin përparësi përfitimeve ekonomike afatshkurtra mbi qëndrueshmërinë afatgjatë. Disa demokratë kanë akuzuar DeSantis për përfshirje në retorikë përçarëse, siç është kritika e tij ndaj medias, e cila sipas tyre polarizon më tej diskursin politik në Florida.

Por këtu lind pyetja dhe dyshimi i demokratëve : A mund ta bëjnë këto një president edhe më të rrezikshëm këto cilësi? A mund të jetë ai më keq se Trump për ta, sepse është më efektiv? Si do të ishte një president i tillë i ri për Amerikën, pasi në kampin demokrat, rikandidimi i Biden nuk le shteg për kandidatura me moshë të re, nga ana tjetër zv/presidentja Kamala Harris në sondazhe është më poshtë se Presidenti Biden, i cili ka mbështetjen e vetëm të një të tretës së votuesve edhe mes demokratëve.

Demokratë hamendësojnë se një revansh Biden -Trump, Biden do të rifitonte

Demokratë hamendësojnë se një revansh Biden -Trump, Biden to të rifitonte. Por ata harrojnë se nuk mund të bëhet fushatë tani nga podrumi, pasi pandemia ka mbaruar dhe “arritjet” sa ekonomike dhe politike të Biden për shumicën e popullsisë, reflektojnë drejt për drejt në xhepat e tyre, kjo për shkak të inflacionit galopant të paparë në 42 vite dhe të borxhit prej 31 trilion dollarësh.

Tani që De Santis shpalli kandidaturën e tij për vitin 2024. Ai është armiku i “wokeismit” dhe qëndron kundër zemërimeve më të fundit të kulturës së anulimeve histerike të ideologjisë spekulative të së majtës, që e akuzon atë për “Mos thuaj homoseksual! Ndaloni teorinë kritike të racës! Mësojini vetëm pjesët e lumtura dhe emocionuese të historisë amerikane! Këto akuza janë një mbështetje e një racizmi marksist, ku lufta e racave ka zëvendësuar luftën e klasave. Veprimet e Desantisit kanë treguar nonsensin e këtyre teorive, që duket dhe në apelet e drejtuesve të organizatave të zezakëve dhe hispanikëve pranë Partisë Demokrate.

Ai betohet për të vërtetat e zakonshme të krahut të djathtë: më shumë armë, më pak emigrantë, taksa më të ulëta. Ai dëshiron të forcojë kufizimet për abortet dhe t’i lehtësojë ato për ekzekutimet. Ai është përshëndetur me skeptikët e vaksinave dhe ka pohuar se Dr. Anthony Fauci duhet të jetë në burg për shkak se ka gënjyer në Kongres. Ai ka lënë të kuptohet se sulmi i 6 janarit 2021 në Kapitol mund të ketë qenë një operacion i rremë i FBI-së. Ai e ka bërë më të vështirë votimin në Florida, trumbetojnë ata.

Organizata e Afro Amerikanëve “ Ndalim udhëtimi në Florida (?!)

“Pra, cili nga të dy që do të kishte dalë fitimtar në një garë për presidencën do të më duhej të zgjidhja? Të çmendurin e paaftë apo ideologun kompetent që mund të bëjë më shumë gjëra të këqija?, thotë një analist demokrat, dhe kjo përbën dilemën e tyre të tanishme, por edhe pohon se ata mendojnë të njëjtën gjë që s’duan ta thonë, por e pohojnë nën zë se Bidenit i ka kaluar koha. Gjë që e pohoi kohët e fundit edhe Hillary Clinton. Ndaj dhe sulmet tani duhen drejtuar ndaj De Santisit dhe ato sapo kanë filluar.

“Florida është hapur armiqësore ndaj afrikano-amerikanëve, njerëzve me ngjyrë dhe individëve LGBTQ+”, tha organizata e afroamerikanëve, NAACP. “Përpara se të udhëtoni në Florida, ju lutemi kuptoni se shteti i Floridës zhvlerëson dhe margjinalizon kontributet dhe sfidat me të cilat përballen afrikano-amerikanët dhe komunitetet e tjera me ngjyrë.” NAACP lëshoi një këshillë udhëtimi për Florida “në përgjigje të drejtpërdrejtë ndaj … përpjekjeve agresive të DeSantis për të fshirë historinë e zezë dhe për të kufizuar diversitetin, barazinë dhe programet e përfshirjes në shkollat e Florida,” tha grupi të shtunën në një deklaratë. “Kujdes se jeta juaj nuk vlerësohet,” tha presidenti dhe CEO i NAACP Derrick Johnson të hënën për CNN, dhe për ironi ai vetë banon prej kohësh në Florida dhe nuk është zhvendosur në : Çikago, LA apo NY.

Hija e Trump duket e madhe mbi DeSantis

Para se të përgjigjem, disa paralajmërime: Së pari, ata të dy Trump dhe De Santis, nuk janë të vetmit republikanë që do të kërkojnë nominimin e vitit 2024. Nikki Haley, Vivek Ramaswamy, Asa Hutchinson, Tim Scott,Mike Pence, Chris Sununu, Glenn Youngkin, Chris Christie. Në muajt në vijim, ndonjë kandidat tjetër mund të kalojë njërin ose të dy. DeSantis është i lartë në sondazhe tani, por ai është pak i njohur jashtë Floridës; ai mund të mos i mbijetojë shqyrtimit e garës (veçanërisht, me disa profile të mëdha mediatike që e përshkruajnë atë si një njeri të çuditshëm. të papëlqyeshëm dhe të përmbajtur që nuk mund të bëjë kontakt me sy me njerëzit e tjerë). Dhe Trump, natyrisht, mund edhe të vetshkatërrohet në çdo moment. Ndër të tjera, ai mund të akuzohet në çdo numër hetimesh. Dhe demokratët kanë kohë që i kanë nisur duke përdorur politikisht si FBI dhe DOJ (Departamentin e Drejtësisë), sipas rezultatit të hetimeve të Raportit të Durham mbi hetimin Trump-Rusi.

Raporti, qe kulmi i një hetimi katërvjeçar për sjellje të pahijshme të mundshme nga zyrtarët e qeverisë amerikane, përmbante kritika të ashpra ndaj FBI-së, por disa zbulime të rëndësishme. Megjithatë, ajo i dha ushqim mbështetësve të Trump, të cilët kanë denoncuar prej kohësh hetimin e Rusisë. Ndërkohë, kundërshtarët e Trump ka të ngjarë të tregojnë për të dhënat e pakta gjyqësore të ekipit të Durham-it – një pranim fajësie dhe dy lirime në gjyq – si provë se hetimi ishte një farsë e motivuar politikisht.

44-vjeçari republikan, një konservator i hapur kulturor, fillimisht e njoftoi vendimin e tij në një video të postuar në rrjetet sociale. Ai u përpoq ta diskutonte më tej në një bisedë të parë në llojin e tij me CEO të Twitter, Elon Musk në Twitter Spaces, por transmetimi audio u ndërpre në mënyrë të përsëritur, duke e bërë praktikisht të pamundur për shumicën e përdoruesve që të dëgjojnë njoftimin në kohë reale. “Rënia amerikane nuk është e pashmangshme, është një zgjedhje. Dhe ne duhet të zgjedhim një drejtim të ri – një rrugë që do të çojë në rigjallërimin amerikan, “tha DeSantis në transmetimin e mrekullueshëm, duke vrapuar nëpër arritjet e tij konservatore. “Unë po kandidoj për president të Shteteve të Bashkuara për të udhëhequr rikthimin tonë të madh amerikan.”

DeSantis shfaqet si fytyra e re e trumpizmit

Ndërsa kritikët e tij në të dyja partitë ishin të kënaqur me fillimin e vështirë, njoftimi i DeSantis shënon një kapitull të ri në ngritjen e tij të jashtëzakonshme nga një kongresmen pak i njohur në një guvernator me dy mandate në një figurë udhëheqëse në betejat e hidhura të vendit, për racën, gjininë, abortin dhe të tjera, çështje këto përçarëse për demokratët.

Guvernatori i krahut të djathtë të Floridës, Ron DeSantis, thuhet se u tha donatorëve kryesorë javën e kaluar se vetëm ai, Donald Trump dhe Joe Biden janë kandidatë “të besueshëm” në zgjedhjet për president në 2024 – dhe se ai është i vetmi republikan që mund ta mposhtë demokratin aktual.

“Ju keni në thelb tre njerëz në këtë pikë që janë të besueshëm në të gjithë këtë gjë,” tha DeSantis, gjatë një telefonate të enjten e drejtuar nga një komitet për mbledhjen e fondeve, shkroi New York Times, duke shtuar se një reporter i saj e kishte dëgjuar bisedën. “Biden, Trump dhe unë. Dhe unë mendoj se për ata tre, dy kanë një shans për t’u zgjedhur president – Biden dhe unë, bazuar kjo në të gjitha të dhënat në shtetet e luhatshme, gjë që nuk është e mirë për ish-presidentin dhe, ndoshta, e pakapërcyeshme, sepse njerëzit nuk do të ndryshojnë qëndrimin e tyre, “tha DeSantis.

DeSantis e vonoi shpalljen e fushatës së tij, derisa të mbaronte seanca legjislative e Floridës. Por për pjesën më të madhe të vitit, ai ka qenë duke u ballafaquar me votuesit kryesorë në shtetet kyçe dhe duke përdorur një komitet aleat të veprimit superpolitik, për të ndërtuar një organizatë të madhe politike që në thelb është një fushatë në pritje dhe tashmë pretendon të paktën 30 milionë dollarë në bankë.

Këshilltari i Super PAC, David Polyansky tha se Trump ka bërë “gabime të rëndësishme strategjike” në politikë – veçanërisht me abortin – që ekipi i DeSantis është i përgatitur ta shfrytëzojë duke tërhequr evangjelistët.

Dhe më shumë se çdo kundërshtar i tij, ndoshta edhe Trump, DeSantis është i pozicionuar për të goditur në terren, falë përpjekjeve njëmujore të super PAC, për të instaluar infrastrukturën e fushatës në Iowa, New Hampshire, Nevada dhe Karolinën e Jugut, e cila do të presë katër garat e para në kalendari primar të GOP në fillim të vitit të ardhshëm.

DeSantis konsiderohet të jetë rivali më i fortë republikan i Trump, edhe pse guvernatori përballet me pyetje në lidhje me politikat e tij të ekstremit të djathtë, personalitetin e tij të fushatës dhe mungesën e marrëdhënieve të tij me të gjithë ekosistemin republikan. Ai ka gjeneruar interes të konsiderueshëm në mesin e votuesve kryesorë të GOP-së duke e paraqitur veten si një version më i ri dhe më i zgjedhur i ish-presidentit 76-vjeçar. Hija e Trump duket e madhe mbi DeSantis, ndërsa guvernatori i Floridës përpiqet të gdhendë rrugën e tij, ndërsa ende qetëson bazën e ish-presidentit.

Sifilizi apo gonorreja

Në fakt shumë demokratë mendojnë se De Santis është një Trump, pa bagazhin e skandaleve të tij “DeSantis shfaqet si fytyra e re e Trumpizmit, duke sjellë pishtarin e konservatorizmit populist në të ardhmen.”, shkruante një analist politik.

Të tjerë, megjithatë, ngrenë duart madje edhe për të bërë një zgjedhje të tillë.

“Është si një debat për atë që është më e mirë – sifilizi apo gonorreja”, thotë Norman Ornstein, një studiues emeritus në Institutin Amerikan të Ndërmarrjeve dhe një kritik i gjatë i Trump. “Trump dhe DeSantis janë versione të ndryshme të të njëjtit rrezik.”

Ornstein thotë se në një mandat të dytë, Trump do të ishte i gjithi për hakmarrje, duke ndëshkuar ata që e kishin kaluar atë në të kaluarën.“Por nëse do të më duhej të zgjidhja, shkruan kolumisti i majtë, Nicholas Goldberg, në Los Ageles Times do të zgjidhja DeSantisin. Me pahir, sigurisht. Sigurisht që nuk dua, që ai të jetë presidenti ynë i ardhshëm”.