Alfons Grishaj/

Firmosja e Memorandumit me Parlamentin e Dardanisë, solli  shumë më afër Vatrën  me Prishtinën zyrtare si nga ana shpirtërore dhe fizike, duke e bërë Vatrën palë në proçeset jetike të Dardanisë. Prandaj dhe  udhëtimi   kërkonte përkushtim dhe seriozitet. Para se të niseshim, Kryetari i Vatrës Elmi Berisha, mblodhi Kryesinë dhe u kërkoi të gjithë anëtarëve që të merrnin pjesë në festimet e 15 Vjetorit të mëvetësisë së Dardanisë (kjo sigurisht në varësi të kohës dhe mundësive të gjithësecilit). Vatra ishte e ftuar në Dardani nga Ambasada  Amerikane dhe Parlamenti i Kosovës, çfarë tregonte se  vatranët do të udhëtonim brenda  kornizës protokollare shtetërore.
Sigurisht udhëtime të tilla nuk janë të thjeshta , sepse kërkojnë kohë , impenjim dhe shpenzime…
Gjithësecili u shpreh për mundësinë  e këtij udhëtimi, në   mirëkuptim të plotë me  njëri-tjetrin.

Kryetari Berisha, u nis para nesh për t’u njohur me protokollin dhe  organizuar çdo hap të udhëtimit tonë. Porsa arritëm në Airoportin “Adem Jashari”, Intelligence Agency Service (që do të na shoqëronte gjatë udhëtimit tonë), së bashku me kryetarin Elmi Berisha i cili shoqërohej nga kushëriri i tij Xhevdet Berisha, na pritën tek dera e daljes së avionit. Christofer Hyland , Mond Rakaj, Anton Raja  dhe unë  u surprizuam  për këtë kujdes të Kryetarit Berisha  dhe qeverisë Dardane.

Çdo gjë e detajuar dhe protokollare. Na drejtuan  në dhomën e pritjes VIP , për  një pushim të shkurtër dhe një kafe. Nga kjo dhomë do të fillonte the great journey.  Christofer Hyland, Mondi, Antoni dhe unë e kishim filluar bisedën që në aeroportin e Zvicrës. Si gjithnjë, në plan të parë Dardania jonë e dashur.

Të shoqëruar me makinat e “ Intelligence Service” , mbërritëm tek Hoteli “Swiss Diamant” me pronar, Bexhet Pacollit , ku  u akomoduam.
Më pas, grupit të Vatrës iu bashkuan dhe anëtarët e tjerë, Pashko Camaj, Tony Kastrati dhe Besim Malota.

Mediat e Dardanisë  dhe nëpërmjet tyre,  gazeta Dielli me  Editor Sokol Paja,  na ndjekën  në rrugëtimin tonë pesë ditor.
Çdo takim qe mbresëlënës dhe impresionues. Takimi i parë u bë me  vëllaun tonë,  Prof. Dr. Nusret Pllana, i cili kish ardhur  për të na uruar mirë se ardhjen. Më pas u takuam me  Dr. Vlora Obertinca e cila na shoqëroi në disa takime. Ardhja  e mikut të dashur, Prof. Dr. Tonin Gjuraj, enkas për t’u çmallur  dhe festuar  me ne një natë të paharruar në darkën e shtruar nga Bexhet Pacolli, mbetet e paharrueshme.

Takimi  me Kryetarin e Parlamentit Dardan (brum i përdheshëm dhe fort i mprehtë), Glauk Konjufca , na krijoj një ambjent vëllazëror, duke na lejuar  shkëmbimin e mendimeve shumë të vlefshme për të ardhmen e Dardanisë dhe bashkëpunimit tonë. Z. Glauk, kishte një humor të hollë pa sforco që e ilustronte me  vitalitet  e  burim shpirtëtror.  U ndamë nga ky personalitet me përshtypjet më të mira dhe premtime për vazhdimësinë e lidhjes së Vatrës me Institucionin që ai drejtonte.

Pjesëmarrja e zbulimit të emrit të Xhim Xhemës në një nga rrugët kryesore te Prishtinës pati një jehonë në të gjithë mediat e e Prishtinës. Xhimi Xhema i shoqëruar nga kryetari i Vatrës, Elmi Berisha dhe Kryetari i Bashkisë së Prishtinës, Përparim Rama , qenë brilantë.   

Takimi me Presidenten Osmani ishte mbresëlënës dhe brenda kornizës protokollare.

Koktaili në Ambasadën Amerikan dhe dekorimi i Ambasadorit  Jeffrey M. Hovenier në darka Gala, ishin kryefjala e lëvizjes diplomatike të Vatrës. Mbrëmja Gala  pati pjesëmarrës nga të gjitha trevat. Atë natë mori pjesë dhe  Kryeministri Kurti( që ish takuar me ne dhe dy herë në harkun kohor të axhendës së ngjeshur) Kryetari Komunës Përparim Rama, Ambasadorët Jeffrey M. Hovenier dhe  Christopher Hyland, Xhimi Xhema, Bexhet Pacolli, Teuta Rugova e shumë personalitete të artit dhe kulturës.

Takimi në Katedralen Nënë Tereza qe një relaksim. Tek porta na pritën Prelatët e Kishës  me në krye Ipeshkvin Dode Gjergji, Dom. Lush Gjergji ishte një prehje shpirtërore, duke pasur parasysh se kjo katedrale ka emrin e Shenjëtores së përbotshme St.Mother Tereza. 
Pjesëmarrja  në Parlamentin e Dardanisë dhe  dalja në shesh disa momente para fillimit të paradës do mbeten të paharrueshme, ku populli Dardan, brohoriste, Xhimi…Xhimi…Amerika…Amerika!!…Por, impresionimi  më i madh i joni ishte, kur   hymë  në UBT (ku unë dhe kryetari Berisha patëm dhe fjalën tonë…), u  ballafaquam me një bibliotekë të ngjashme me ato perëndimoret që na mbushi me frymëzim dhe përmallim. Atë ditë, UBT , së bashku me Vatrën kishin organizuar, konferencën shkencore, “Roli i mërgatës shqiptare në krijimin e shtetit shqiptar dhe shpalljes së pavarësisë së Kosovës”.  Prof . Dr. Edmond Hajrizi,  ish student i Oakland University  Michigan,  me  dëshirë dhe vizion arriti të ngrejë UBT në përmasa botërore. Prof . Dr. Naser Rugova na e kish  sjellur në vëmendje , por ja që erdh momenti që t’a preknim  me dorë. UBT është i gjashti në botë për pregaditjen e studentëve në teknologji. Para se të vizitonim UBT-në ,  Dr. Pajazit Hazeri, na bëri një ekspoze  të  Universitetit, ku pregaditeshin dhe edukoheshin  më shumë se 15 mijë studentë. Në këtë universitet,  na u duk vetja sikur u rritëm!
Surprizë të veçantë  i bëri Universitetit, heroi  i ditës, Xhimi Xhema, duke i dhuruar Universitetit,  $500 000. Ndërsa vatrani patriot, Anton Raja,  dhuroi pesëmijë dollarë për studentin më të mirë të UBT-së. Një takim shumë mbresëlënës ishte ai me Gjeneral Hisen Berisha, ish-komandantin e Koshares.

Frymëzues ishte takimi me ish Kryeministrin , legjendën e gjallë, Ramush Haradinaj. U takuam dy herë. Ai  na ftoi  për darkë në shtëpinë e tij, por qe e pamundur të  realizohej, ngaqë  do  ktheheshim  në Amerikë. I paçmueshëm qe takimi me vajzën e Ibrahim Rugovës, Teuta, e cila kryente shkollën në Amerikë. Një vajzë model që ruante momente të pathëna të historisë së legjendës së Dardanisë Presidentit, Rugova.

Kryetari Berisha e kish llogaritur në mënyrë  matematike çdo moment. Dr. Pashko Camaj , përveç pranisë së tij në takime, pati dhe një detyrë plus në komunikimin  me mediat , ku u paraqit me dinjitet. Intervistat  e tija në “ Klan Kosova”  dhe R.T.K  qenë mbresëlënëse. Gjithashtu , z. Camaj pati një takim të ngrohtë dhe me Ministren e Punëve të Jashtme, Donika  Gërvalla, e cila me shumë modesti kërkoi ndjesë që gjatë vizitës së kaluar në Amerikë nuk  pati mundësi për të vizitur Institucion e Vatrës Vatranët u takuan dhe me poetin,  Hilmi Tahiri.

Dr. Elmi Berisha u takua dhe me Presidentin e Shqipërisë, Gjeneral Bajram Begaj, i cili shprehu konsideratën e lartë ndaj Vatrës dhe Vatranëve.

Në axhendën tonë kishim dhe takim me dy liderat kryesorë te opozitës  Dr. Sali Berisha dhe Ilir Meta.

Me Dr. Berishën patëm një takim zyrtar dhe vëllazëror.  Dr. Berisha bëri një ekspoze të detajuar të ngjarjeve të fundit, duke vënë theksin dhe mbi zyrtarin e korruptuar të FBI McGonigal , i cili zbuloi  rëndë aferat korruptive dhe strategjinë malukate  të  Edi Ramës,  dhe rrezikun që i kanoset popullit dhe Shqipërisë nën drejtimin e këtij të fundit.  U ndamë me premtimin e mbështetjes dhe bashkëpunimit të ndërsjelltë.

Më ish – Presidentin  Ilir Meta ,  mik shumë  i afërt me Vatrën , biseduam për problemet që po kalon vendi dhe strategjinë e bashkëpunimit në të mirë të vendit dhe demokracisë. Ish-Presidenti, theksoi se është shumë e rëndësishme vota e të gjithëve për të shkulur regjimin që po shkatërron Shqipërinë. Për nder të Vatrës, biznesmeni patriot, Kadri Morina, shtroi një drekë në restorantin e tij, “Pijaca”, duke kaluar një kohë të bukur.

Po në hapësirën e axhendës  të Dardanisë, bashkë me Mond Rakaj dhe Toni Isufaj u shkëputëm për disa orë, duke u takuar  me Arqipeshkvin e Shkodrës , Mons . Anxhelo  Masafra. Më pas, drekuam me Vikarin e Arkiodioqezës  Dom. Nikolin Sheldia (prift dhe patriot tradicional) dhe Prof.As.Dr. Vinçenc Marku, mik i imi që në ditët e para të demokracisë. Vinçenci na shoqëroi tek biblioteka e Françeskanëve, e cila ishte  unike në llojin e vet. E shoqja e Vinçencit, drejtoresha e bibliotekës, cicërone brilante, na i solli të gjallë kolosët françeskanë me në krye Fishtën. Ne premtuam që Vatra do t’a ndihmojë këtë thesar kombëtar që ruan vlerat e kolosëve të kombit.

Pjesëmarrja e jonë në festimin  historik të përvjetorit të 15-të të shpalljes së mvetësisë Dardane, tregoi impenjim serioz në trajtimit e historisë dhe evenimenteve nacionale, duke u bërë Vatren  palë të momenteve në filozofinë e lirisë dhe përparimit kombëtar.
Në ditët e udhëtimit tonë, u shqua xhentilesa e Kryetarit të Vatrës, Elmi Berisha, që u mundua t’i gëzonte të gjithë , duke e lënë veten në planin e dytë.

Pas udhëtimit në Dardani, Vatra ka në axhendë hapjen e tri degëve të reja dhe dy takime nderkombëtare. Ashtu siç ka thëne dhe zotni, Kolec Ndoja, treni ekspres i Vatres është i pandalshëm.

Alfons Grishaj/

Këtë shkrim ia kushtoj nënës dhe gruas time, dhe të gjitha vajzave dhe grave në planet. Gjithashtu, ua kushtoj të gjithë burrave që përulen para Hyjneshës nënë dhe Zotit.

– Prolog-

Kohë më parë, në një bisedë me miken time të ngushtë (që në fëmijëri), Z.XH. (matematiciene me “Medalje të Artë”, zotëruese e disa gjuhëve, Profesoreshë në Universitin e Tiranës etj) më pat thënë: “Alfons, kam lexuar në filozofi se, minimumi i trurit të mashkullit është maksimumi trurit të femrës. Ti që merresh me këtë fushë duhet ta dish më mirë”. – Unë e di çfarë kanë thënë shumë filozofë për femrën, por këtë nuk e kam dëgjuar e lexuar ndonjëherë ! A mund t’ ma tregosh se kush e ka shkruar se nuk përkon me ato çfarë kam shfletuar,- iu përgjigja unë. Ajo më tha se nuk e mbante mend. Bisedë që mu kujtua para pak ditësh dhe më vuri në lëvizje…

Shkencërisht, pesha specifike e trurit të mashkullit është 10-15% përqind më e madhe se e femrës. Në disa studime postmortem, truri i femrës ka dalë më i madh se i mashkullit. Sidoqoftë, standarti i mashkullit varion 1, 378 gram , ndërsa i femrës 1, 248 gram. Po sipas një studimi postmortem i publikuar në vitin 1982, tregoi se, Corpus Callasum, fibrat nervore që bashkojnë dy hemisferat e trurit rezultuan më të gjëra tek femrat se tek meshkujt, tregues pozitiv që femrat janë më të shpejta në kapjen e tingujve.

Sipas Muhamed Ali ( e kam shkrojtur dhe më parë) në Lindjen e Mesme, kur nënat lindnin vajza , baballarët i merrnin dhe i groposnin të gjalla në shkretëtirë. Një shëmti e pashpjegueshme. Mjerisht, bota moderne perëndimore, me ligjin e abortit nuk mbeti larg kësaj shëmtije .

Kinezet, Arabët etj, femrat i “akomoduan” në haremet e Perandorëve dhe Sulltanëve. Traditë nga Solomoni që pati 700 gra dhe 300 konkubines deri tek Perandori i Kinës, Qin Shi Huang (njeriu që unifikoi Kinën) ku gëzonte 13, 000 mijë Konkubine. Prandaj, shumë mendimtarë dhe besimtarë pyesin: “Përse Zoti lejoi poligaminë derisa ishtë e dënueshme nga vetë Ai ?” Misteri mbetet në fuqinë e hyjnisë dhe madhështisë Tij. Mendimet janë të ndryshme dhe tërësisht të hipotekueshme. Megjithatë, subkoshienca ime shpjegon, Hyu lejoi përjashtimin e Solomonit ngaqë ishte i zgjedhuri i Tij, që bota të fitonte farën dhe frymën e të zgjedhurit Zotit. Ndërsa, Huang, qe një tiran që nuk e kishte aureolën e Pan Gu-së
( Zotit Kinez), për të justifikuar “privilegjin” dhe bëmat.…

Gjatë përparimit të kulturës, si perëndimore ashtu dhe lindore, nuk pati ndonjë zhvillim efikas në respektimin e femrës, e cila trajtohej si vegël pune, si plaçkë, si makinë pjellore, si çengie , si lojë seksi etj. Ishin të pakta femrat që kishin emër dhe gëzonin respekt. Ato ishin: Dukesha , Princesha, Mbretëresha etj, por që sot do i përmend kalimthi , ngaqë objektivi im nuk pushon mbi subjektet mbretërore dhe ato perandorake.

1- Femrat në këndvështrimin e filozofëve:

Pjesa dërmuese e filozofëve kanë ndarë pothuajse të njëjtin mendim për femrat. Epikuri dhe Plato, e përkrahnin çështjen e gruas. Aristofani ka qenë një lojtar me dy porta, por tek Komedia “Assemblywomen”, u mundua t’i vijë në ndihmë Plato-s me personazhet e Praxadora dhe Blepyrus, shfaqe teatrale unike e asaj kohe, por që nuk arriti kurrë kufinjtë e metamorfozës.
Aristoteli, kritikoi lirinë e femrave, duke marrë shembullin e Spartës, që sipas tij ra prej lirisë së tepërt të grave. Filozofë të tjerë pas tij, si , St.Agustini, Nitçe, Frojd, Shopenhauer etj , asnjëherë nuk e pranuan gruan të barabartë me burrin.

Po marr si shembull St. Agustin që ishte i prerë në kontekstin moral. Ai predikonte se femra duhet të jetë e pastër në shtratin matrimonial dhe t’a ruajë familjen e shenjtë . Sepse , femra mbetet një kujdestare e mirë për rritjen dhe edukatën e fëmijëve. Nëse femra e tradhëton familjen, nuk meriton respekt. Aktualisht, disa studiues dhe mendimtarë amerikanë e quajnë St. Agustinin prexhudist ! Sigurisht, mendimet janë të lira e sidomos në një shoqëri kozmodëshirëgëzuese, ku femra bëhet mashkull dhe mashkulli bëhet femër, nuk mund të kemi një mendim të pastër qytetar klasik , por një oazë tipike atrofike neuronesh. Ndërsa thënia prexhudist që vjen nga gojë të tilla, vërteton katërcipërisht filozofinë e Shën. Agustinit, në kontekstin primar të gjinisë dhe familjes.

St. Agustini, kishte një nënë brilante që influencoi në konvertimin dhe transformimin e tij rrënjësor. Ajo quhej Monika, dhe më vonë, Shën Monika, prandai ai nuk kish si bëhej ndryshe. Mjafton të lexosh rreshtat që, St. Agustini ka shkrojtur për dashurinë dhe do prekësh botën e përshpirtshme reale, e cila flet në gjuhën e e universit të nënës , babait , të dashurës dhe familjes. St. Agustin ka qenë shumë i kthjellët në mbrojtje të familjes së shenjtë, definicion që e dëshëron çdo familje në botë. Sepse familja nuk është lojë dominahu e shahu, por dishepulli i ndërgjegjes civile.

Familja brilante krijon një rreth të sigurtë brilant; rrethi brilant krijon ura; urat lidhin botën e qytetëruar reale ; bota e qytetëruar krijon mundësinë e zhvillimit dhe balancës me pjesën tjetër të pazhvilluar, e cila gulçon në vulg. Fakti që ai luftoi Manikeizmin, i cili bënte të barabarta të keqen dhe të mirën, dhe vënia e piketave midis shtetit dhe Kishës , ndryshoi rrënjësisht rregullat e lojës në zhvillimin e qytetërimit perëndimor, duke i dhënë emër të ndritur në shekuj , duke e rreshtuar një ndër dhjetë filozofët më të mëdhenj të planetit. Në filozofinë e Tij, koncepti i “nderit” që u quajt më vonë “përcaktim”, nuk ka të bëjë me femrën , por në respektimin e rregullave universale dhe zgjedhjes së Hyut! Ai e quajti shtetin kalimtar, ndërsa Kishën, “ Et in soecula et soeculorum (të përjetëshme)”, duke bërë përgjithmonë diferencën midis Shtetit dhe Kishës.

“Djallëzisht”, me konceptin e “Nderit” të St. Agustinit, ne, mund të spekulojmë , duke krijuar një kurth specifik : Femra, mund t’a humbasë virgjërinë në udhëkryqin e jetës (Kupa e unit që e bën burrin krenar), por nuk është cipa e “qelqtë” që përbën “nderin” , pasurinë shpirtërore dhe thelbin e aureolës . Nëse ju keni fituar virgjërinë e shpirtit të saj (duke mos harruar se, shpirti është misteri i jetës), aty është pushteti i bioluminishencës dhe ngrohtësisë që femra i jep krenarisë së mashkullit , duke e bërë atë MBRET ose, SKLLAV!!

Zigmund Frojd , në dilemën e tij pakthim , përplas rrufenë në lëmin e filozofisë : “ Pyetja që unë nuk i jam përgjigjur kurrë , dhe vazhdoj akoma të mos i përgjigjem, pavarësisht 30 vjet kërkime në shpirtin e femrës , është : Çfarë kërkon femra ?”
Aspak nuk më vjen çudi nga një hipnotizues psikolog, filozof si ai , i cili respektoi filozofinë e mikut tij Trocki , që predikonte se femra nuk ka “padron”, por është e të gjithëve. Demagogu mbetet një gënjeshtar fragmetar , që për çdo faqe djeg si hithra. Trocky u hidhërua shumë kur mori vesh se Frida, e dashura e tij shkonte me të tjerë, deri me, Mecader ( agjent i Stalinit), i cili më vonë e vrau me thyerëse akulli. Frida u arrestua për bashkëpunim në vrasje, por u lirua nga policia meksikane për mungesë provash. Ironia e fatit…ironi bastardësh !

2- Gruaja , nëna në këndvështrimin e poetëve dhe piktorëve.

Poetët kanë qenë zëri i ndërgjegjes hyjnore në mbrojtje të femrës dhe pse shpesh herë kontraversal. Po marr disa strofa nga poetë të ndryshëm që kanë shkrojtur për femrën , Dante Aligeri për, “Beatrice” . Esenini, “ Letër Nënës” . Bajroni , poet në kontradiksionin e tij , tek Kënga “ Lamtumirë Atdheu im”, strofa që ia kushton gruas së tij kur e braktis , dhe “Sardanapalus”. Francis Carco, kushtuar “Elianës”… Petrarka për “ Lauren” . Gëtja për të fejuarën , Lili Sheneman, me titull, “Belindës”.
Aleksandër Pushkin, për Ana Pavllovna Kërna, “Kujtoj me mall një çast gëzimi”. Pushkin e shkrojti këtë poezi të pavdekshme, kur Ana e vizitoi poetin në internim. Poetët shqipëtarë, Anton Zako Çajupi dhe Frederik Reshpja, për gruan –nënë.

Superpoeti Dante Aligeri: “ Tanto gentile…” –Vita Nova- XXVI –Strofa I

Tanto gentile e tanto onesta pare
la donna mia quand’ella altrui saluta,
ch’ogne lingua deven tremando muta ,
e li ochi no l’ardiscon di guardare.

Duket aq e sjellshme e nemuzqare
Kjo zonja ime kur të tjerët përshëndet,
Çdo gjuhë dridhet , memece goja e shkret,
E sytë nuk guxojnë t’a shohin fare. – (takimi i parë i Betrice me Danten).

Esenini, “Letër Nënës” – strofat I dhe IV…

Gjallë je , moj ti, nënoshka ime?
Gjallë jam dhe un…Të përshëndes.
Paqa e mbuloftë këtë mbrëmje
Izbën (Shtëpi) tënde deri në mëngjez.

Kot ti , nënë , rri me gjak të ngrirë,
Ky nuk është veç vegim i zi :
S’jam aq vagabond i pamëshirë
Sa të vdes pa të shikuar ty.

Bajron tek “Kënga e Lamtumirës” –strofa XV

Kush i beson psherëtimave
Të femrës që mbush sytë?
Ia than lotët qepallave
Ndonjë dashnor i dytë .

– Bajron në Sardanapalus ( histori tragjike – unike e mbretit të Asirisë ), Act i, Sc. 2- :

“Fillimisht ,
Jeta e njeriut pranveron nga gjoksi i femrës
Dhe fjalët e para janë mësuar nga buzët e saj,
Dhe lotët e tua të para janë fshirë nga ajo,
Shpesh psherëtima juaj arrin dëgjimin e saj…”

Francis Carco, “ Bie Shi” , Kushtuar Elianës. – strofa III dhe IV.

Sa bukur : bie shi . Mbaj vesh
Pikat e shiut që verbërisht
Godasin e kërcasin mbi qelq…
Ti më buzëqesh dhembshurisht.

Të dua. Oh, zhurmë e shiut vjeshtak
Si dënesë si ndarje diku.
Ti do të ikësh prej meje pas pak,
Thua se bie shi në sytë e tu.

Petrarka : “Laura”-strofa I.

I zymtë dielli ishte atë ditë,*
me dhimbje drit’ lëshonte më çdo anë
Krijuesi vdekur, shtrirë ish, lipsanë*,
kur ti, o grua, mbi mua shtive sytë

atë ditë-ishte 6 Prill 1327, kur Petrarka takoi për herë të pare Laurën
Krijuesi-Krishti në tëpremten e e zezë. Po të llogaritet del që ka qëne e Hëna a Madhe., sh.i. përkthyesit

Gëte: “Belindës”-strofa e III

Ndjeja nëpër ëndërr i gëzuar
Ç’ dritë e ç’ mrekulli !
Pamja e jote e dashuruar m’u thellë
Vetvetiu në gji.

Pushkin : “Kujtoj me mall një çast gëzimi”- strofa I.

Kujtoj me mall një çast gëzimi
Përpara sysh mu shfaqe ti
Si vezullim i një vegimi
Si engjëll plot bukuri.

Frederik Reshpja: “ Nëna” – tre vargjet e fundit.

Se nëna di:
Fjalën e parë n botë ia thashë asaj
Dhe fjalën e fundit në botë do ia them asaj.

Anton Zako Çajupi: “Fshati im” -strofa III dhe V.

Burrat nën hije,
Lozin, kuvendojnë,
Pika që s’u bie,
Se nga gratë rrojnë.

O moj shqiptarkë,
Që vet e nget qetë,
Edhe drek’ e darkë
Kthehesh e bën vetë;

Etj etj pafund!

Shkurtimisht, po ndalem vetëm tek Dante dhe Da Vinçi…
Dante, tek Beatrice, shihte feminitetin , ndjesinë , elegancën , delikatesën, bukurinë, ëndrrën, misterin, idealen dhe hyjninë. Beatrice , ishte gruaja Simone de Bardi, por që largohet nga kjo jetë në moshen 22 Vjeçare. Beatriçe bëhet Engjëlli i Dantes në Parajsë. Dante e skalit Beatricen tek “ La Vita Nuova” , duke e kaluar më pas si Engjëll nga Kënga në Këngë (në jetën tjetër) tek “ La Divina Comedia”.
Sipas subkoshiencës time ( jo “narrative), ballafaqimin narrativ të Dantes, do e përjetojë çdonjeri në transendencën reale të alkimisë shpirtërore që flauron përmes dimensioneve nga tranzicioni në tranzicion, ose në riciklimin e dënueshëm pa memorje, ose me memorje si, Shanti Devi (Indi), e cila u ri-largua nga kjo jetë në vuajtje të tmerrshme shpirtërore.
Jo rastëshisht , Da Vinçi, talentin e tij e shkriu tek portreti Mona Liza Di Xhakonda ( Lisa Gherandini), gruaja e Francesco del Goiconda, e cila është komentuar e stërkomentuar në shekuj si një ndër kryeveprat e Rilindjes .
Xha Konda të shoqëron me sy ngado të shkosh dhe me buzëqeshjen e saj të krijojnë një atmosfere të ngrohtë iluzive – enigmatike. Veshja modeste, me një vel të hollë të tejdukshem mbi kokë, pa unaza e gjerdane inxhi e diamantë, të jep përshypjen e një Perëndeshe në Fron. Napoleon Bonoparti, portretin e Mona Lizës e mbante në dhomën e gjumit dhe sipas një “legjende”, Madam Mere, (Letiza, nëna Bonopartit ), duke e parë Mona Lizen në dhomen e të birit dhe të birin që nuk ia ndante sytë portretit, qesh me djalin-perandor: “Ajo është pikturë…nuk është e gjallë.” Bonoparti, pa kthyer koken i përgjigjet: “Eshtë më tepër se e gjallë, por xhelozia e femrës nuk e sheh!.”

3- Lulëzimi i femrës në Hollivud dhe Bollivud:

Hollivudi ishte emancipuesi dhe treguesi ideal i zgjuarsisë dhe aureolës së femrës në shoqërinë civile. Në çdo film shikon pjalmin e romancës njerëzore që përfton femra. Skenat dhe mizanskenat do ishin të shkreta, të egra, pa ngrohtësinë dhe kuriozitetin intrigues të botës së ëndrrave dhe realitit magjik të femrës. Këtë e kuptuan mirë ujqërit e industrisë së Hollivudit dhe Bollivudit, duke bërë një revolucion natyral në ndryshimin e sjelljes ndaj personalitetit magnetik të femrës.

Artistet si Luna Turner, Grace Kelly, Gene Tierney, Ava Gardner, Marylyn Monroe, Elisabeth Taylor, Vivien Leigh, Haidy Lamar, Gloria Swanson, Ingrid Bergman, Rita Hayworth, Lauren Bacall, Maureen O’Hara, Greta Garbo, Audrey Hepburn, Jane Russel, Kay Francis, Marelene Dietrich…deri tek Angelina Jolie që dekantuan maskulizmin tradicional, duke e bërë qytetërimin e ndërgjegjshëm në plotësimin e kompleksitetit të femrës. Bollivudi nuk mbeti prapa, që nga koha e Lata Mangeshkar ( këngëtarja mit) , Nargis deri në kohën e Kajol, Aishuraja Rai, Madhuri Dixit etj … Sidomos, tek filmi “Devdas”, me këngën “Do La Re”, e vallëzuar nga Aishuraja Rai, Mudhuri Dixit dhe grupi i valltareve të kësaj pjese brilante, që pa mëdyshje, do e quaja : “ Vallja e Jetës.”

4- Nëna dhe shkencëtare:

Pas hulumtimeve të mia , konstatova se , gratë kanë bërë rreth 150 shpikje thelbësore që gëzon njerëzimi . Kjo vërteton se , femra nuk është, “minimumi i trurit të mashkullit”, por e barazvlefshme me dy hemisferat e trurit të mashkullit, që, secila hemisfrerë ndahet : frontal , parietal , oksipital , dhe lobi i përkohshëm. Çfarë tregon se gjenialiteti i Zotit , ka kalkuluar me përsosmëri çdo ind të femrës dhe mashkullit , pavarësisht differencës 10-15% të trurit.

Gjatë shekullit tetëmbëdhjetë dhe nëntëmbëdhjetë askush nuk di sa shpikje kanë bërë gratë që nuk u lejuan të merrnin patenta. Shpikjet e tyre ua dedikonin burrave ose për pak para ua shisnin parazitëve që bënin emër e para me djersën dhe gjakun e tyre.

Shekulli 19 njohu një zhvillim të gjithanshëm të përjekjeve të grave për të drejtat e tyre që u quajt, “Lëvizja Feministe”. Drucker, Weiss, Phankurst etj, në kohë të ndryshme u munduan të arrinin barazinë midis femrës dhe mashkullit , të drejtën e votës etj që fatkeqësisht u realizuan vonë.

Gjatë luftës së dytë botërore, burrat shkuan në luftë dhe grave iu desh të plotësonin vendet vakante. Hedy Lamar , njëra nga artistet më të famshme të Hollivudit, shpiku : Frequency –Hopping wireless technology, Invention: Secret communication system. Lamarr dhe Anthel, morën patentën 2,292,387, për sistemin komunikim sekret. Ky sistem nuk u përdor gjatë Luftës Dytë Botërore, por filloi në vitin 1960, dhe principet bazë të shpikjes së saj përdoren sot në Wi-Fi dhe Bluetooth.
Rosalind Franklin, zbuloi instrumentin e strukturës së molekulave DNA , ku bash për këtë shpikje, morën “Çmimin Nobel”, Francis Crick dhe James Watson.

“Gruaja e Parë e Fizikës” , amerikono-kinezja – Shiung Wu ( në vitin 1957), nuk u ftua në mbrëmjen e Çmimit ˜Nobel, dhe pse ajo kish kontribuar më tepër në fizikë se, Prof . Tsung Dao Lee dhe Prof. Chen Ning Yang në “Projektin e Manhatanit”. Më vonë, zonjës së nderuar ia rivlerësuan meritat, duke e quajtur : “ First Lady of Physics !!”

Lillian Gilreh , psikologjiste e shquar industrialiste, inxhiniere , kishte 12 fëmijë kur u zgjodh femra e parë në Akademinë Nacionale të Inxhinierave në Amerikë.

Randi Alschulb, femra e parë në botë që shpiku kartën e celularit, por që kompanitë e mëdha ia vodhën shipkjen. Ajo merrej me shpikjet e lojrave të fëmijëve, kur pa pritur shpiku komunikimin e prindërve mes fëmijëve .
Altschul said: “ The greatest asset I have over everyone else in that business , is my toy mentality. An enginier’s mentality is to make something last, to make it durable. A toy’s lifespan is about an hour ; then the kid thows it away. You get it, you play with it , and –boom –it’s gone.”

Makina qepëse u shpik nga , Helen Blanchard.
Larësja e enëve automatike u shpik nga Josephine Cochrane.
Ilaçi kundër leuçemisë u shpik nga ˝Gertrude Elion .

Dhe pse inxhiniero-mekanikët shpikën makinën, e prodhuan mjetin pa fshirëse xhamash. Boshllëk serioz, sepse gjatë motit me borë apo me shi, shoferëve u duhej të ndalnin makinat për t’i fshirë xhamat me dorë.
U desh mendja e femrës, Mary Anderson, që të shpikte fshirëset mekanike të xhamave për t’a rregulluar problemin . Përsëri është me interes që lexuesi të njihet dhe me shpikjen e dytë të fshirëseve elektrike të xhamave që e bëri sëri femra me emrin, Charlotte “Lota” Bridgwood…

Shumë femra mbeten pioniere të shpikjeve që ne gëzojmë sot , si, Marie Curie, Ruth Benerito, Miriam Benjamin , Barbara Askins, Dorothy Arzner, Virginia Apgar, Hertha Ayrton, Certrude Elion, Mary P. Carpenter, Letitia Munford Geer, Mary Çibbon, Sonja De Lennart, Grace Hopper , Bette Graham, Barbara McClintoc, Jeane Villepreux Power, Ada Lovelance, Hazel Bishop etj kontribuan në shkencë, teknologji, inxhinieri, medicine, bukuri dhe modë, lodra dhe lojra, industria pambukut, akuariumi, mikrofoni e deri tek programet e kompjuterave , cel etj…

5-Femrat Shqiptare:

Femrat shqiptare , gra fisnike në lartësinë e gjysmë-perëndive njihen nga të huajt si femra të bukura, besnike, të pastra, trimëresha dhe mikëpritëse. Që nga koha e lashtësisë, nga vitet 231 para Krishtit, u shfaq Mbreteresha Ilire Teuta , e cila pas vdekjes së shoqit Agron merr fronin. Teuta ishte një femër fisnike dhe e fortë e cila në ballafaqimin me Konsujt Romak, Gaius dhe Lucius Councaniu ( sipas versionit të Apianit) tregoi vitalitet dhe vendosmëri, duke ndëshkuar Konsujt Romakë, që gjatë takimit nënçmuan Mbretëreshën. Vrasja e dy Konsujve solli luftën midis Romës dhe Ilirisë të udhëhequr nga Teuta , e cila e humbi, por fama e saj u rrit dhe legasia e saj arriti ditët tona. Teuta qeverisi vetëm tre vite.

Tradicioni i femrave shqiptare , fillon me Zanat e Malit, femra mitologjike te bukura dhe trimëresha si, Fairy Tales , Erza Scarlet-Flame Empress Armor…Cartoon.
Femrat shqiptare shquheshin në familje si nikoqire, besnike, nëna të forta dhe trimëresha, të cilat mëkonin breznitë në ruajtjen e gjuhës dhe dashurinë për tokën amë. Gjatë pushtimit turk, ato treguan trimëri të rrallë, të cilat, shumë prej tyre u vetëflijuan në gremina për të mos rënë në duart e turkoshakëve. Tradicioni ka treguar se burri ka qenë rrufepritësja e shtëpisë ndërsa gruaja, zemreku i familjes . Jeta e grave shqiptare ( ashtu si gratë Spartane) ishin përkarah burrit dhe votrës, duke pregaditur bijë për luftë dhe bija për sofër. Bota njohu gra të fuqishme shqiptare si , Olimpia , nëna e Akeksandrit të Madh. Dhe pse gojëdhënat thonë se ajo shtyu vrasës për të ekzekutuar burrin e saj, Filipin, që të mbretëronte Aleksandri, asgjë nuk e minimizoi portretin legjendar të saj. Donika, gruaja e Skënderbeut, Dora d’ Istria, Janica Martinaj (heroina që la pamend mediat e huaja), Laura Mersini, Lejla Dino, etj lanë gjurmë si gra të forta, të zgjuara, që bënë emër me veprat e tyre. Kulmi arriti me, St. Nënë Tereza ( nëna e njerëzimit të varfër), e cila i tregoi botës se, dashuria e shqiptarëve ndaj Zotit është paralele me dashurinë ndaj famijes, kombit dhe njerëzimit.
Njihen dhe gra tjera shqiptare si Sulltane Safija, (Valide Sulltane), gruaja e Sulltan Muratit III ( katolike nga Dukagjini që u konvertua në Islame ) etj , por që nuk njihen për ndonjë kontribut shkencor apo kombëtar.

6- Profetësia e femrës:

Në Bibël patëm dhe Profete femra si , Miriam (Motra e Moisiut që foli direkt me Zotin ), Deborah, Huldah, Ana dhe nëna e Krishtit, Maria.
Ka pasur dhe profete fallso që nuk ia vlen t’i përmendim .
Në shekullin e shtatë kemi dhe profeten Islame, Saja bint Al-Harith ibn Suad, ose shkurt, Saja që u konvertua nga kristiane në muslimane , pas vdekjes së Musaylimah ( burrit të saj) , i cili u vra në luftën Yamama.

Edgar Kejsi “fëmija budalla”, tek lexonte Biblën , iu shfaq “gruaja me krahë” dhe e pyeti , “çfarë dëshëron ? Edgar Kejsi , – iu përgjigj , “ Dua të jem i ditur”. Dhe prej asaj dite dhe më pas, ai tronditi botën , duke u quajtur , “Profeti i fjetur.”

Vanga, profetja e famshme bullgare qe një këmbanë për alemin se, femra është komunikuesja e jashtëtokësorëve, Hyut, luleve dhe gjallesave mbi dhe. Siç shihet, profetësia e femrës njihet si lidhje midis tokës dhe universit. Cicero thoshte : “Ne duhet ta konceptojmë të gjithë këtë univers si një bashkim, anëtarë te cilët janë Perënditë dhe njerëzit.”

Sikur Qezari të dëgjonte Kalpurinën (gruaja e Qezarit) , ai nuk do të vritej dhe Bruti nuk do përmendej si tradhëtari më i lig në histori.

Sikur Napoleoni të dëgjonte Jozefinën, ai do të mbretëronte deri në fund të jetës si Perandor, dhe nuk do të përfundonte i helmuar me arsenik në Elbë !

Anastasia , histori sublime profetike. Gruaja e Princ Vllad III, Anastasia i pat premtuar burrit, qoftëse turqit pushtonin kështjellën , ajo do të vetvritej dhe nuk do binte kurrë në dorën e tyre. Radu (vëllau i Vllad “Dracula” shërbëtor i turqve) , i jep asaj lajmin e gënjeshtërt se burri i ish vrarë . Në këto rrethana , Anastasia- i jep fund jetës, duke u hedhur nga kështjella ashtu si dikur gratë shqiptare. Besnikëria, trimëria dhe vëtëflijimi i saj tregon forcën e karakterit, fjalën e dhënë të femrës në raport me atë të burrit .

7-Femra Luftëtare:

Që nga koha Biblike , femrat shkëlqyen për urtësi dhe trimëri. Duke mos bezdisur lexuesin , po marr vetëm dy femra nga Bibla (Alfen dhe Omegen), Deborah dhe Ruth, duke vazhuar në kohë të ndryshme dhe nga ana gjeografike: Teuta, 227 para Krishtit. Pentesilea, Mbretesheresha e Amazonave që morën pjesë në luftën e Trojës. Boudica e Anglisë, luftëtarja (Mbretëreshë) që mblodhi 100, 000 ushtarë në Shekullin e Parë dhe mundi Perandorinë Romake, duke çliruar popullin e vet .
Khawla bint al-Azuar, në Shekullin e IIV. Joana d’ Arc në shekullin XV dhe u kanonizua ( Shenjëtore) në Shekulli XX, nga Pop Benedikt XV. Si Teuta dhe si Joan D’ Ark , njihen prej shumë lexuesve, por Kauala bint Al- Azuar, besoj se pak kush e njeh si luftëtaren më legjendare të Islamit. Ajo luftoi krah për krah me të vëllanë në luftëra të ndryshme në Levante. Sot , shumë shkolla , Institucione të botës Arabe kanë marrë emrin e saj .
Shote Galica në shekullin XX . Tringë Smajli në shekullin XX. Në ditët tona kemi luftëtaren, burrneshën Dardane, Gjeneral-Major Xhevë Lladrovci.

8- Femra në tragjedinë e trafikimit :

Prej Lashtësisë e deri më sot, tregtimi i femrave nuk është ndalur asnjëherë. Sepse ka dy botë: një të errët dhe një me dritë. Sikur Zoti ta korigjonte këtë ekuacion rrënqethës ne nuk do kishim nevojë për të luftuar errësirën. Pjesa dërmuese e ndërgjegjes qytetare botërore e dënon ashpër trafikun e femrave, dhe besoj dhe vetë trafikantët, sikur t’i pyesje : “ A do trafikoje motrën, vajzën, gruan apo nënën ?”. Ata do të hidheshin në fyt!! Gangrena e shekujve nuk është marrur asnjëherë seriozisht për t’a ndaluar. Burrat e ligj, politikanë, tregtarucë e kriminelë përdorin helmeta në kokat e tyre, por femrat e të tjerëve i duan lakuriq .
Sipas mendimit tim, ka dy lloj prostitucioni: Komercial dhe Rezidencial Komercialja përfshin industrinë e seksit të detyrueshëm me dhunë, ku femra detyrohet të prostitucionojë për hir të tutorëve. Ndërsa Rezidencialja, mbetet sëmundje luksi tek një pjesë e shoqërisë mesme dhe të lartë, që pasionin e kanë kthyer në moto numrash orgazme. Të parët, janë viktima të shtetit dhe krimit. Të dytët , janë prostituta reale , maska e vërtetë e degjenirimit njerëzor ! Këtu nuk përfshij kurrësesi dashurinë njerëzore të bekuar nga Hyu!
Bash, kjo pjesë ill-smelling në krye të shteteve, ministrive, policive etj, janë bërë mburoja e krimit të mishit të bardhë komercial, të cilët e çmojnë femrën si makinë seksi dhe asnjëherë si nënë. Sipas mendimit tim, kjo gangrenë do të ndalej vetëm ateherë kur demonstrat e miliona njerëzve të pushtonin planetin me parullën e thjeshtë: “Kurrë më !!” Atëherë, unë nuk do shihja më ëndrra më sy hapur si në rrugët e Firences , ku dy miq të dashur, F. Sh. dhe F. LL . m’a sollën të gjallë këtë tragjedi , duke më dhënë shansin t’a përjetoja dramën e femrës në dritat e zbehta të rrugëve. Skenë rrënqethëse rreshti pafund të femrave nën moshën 20 vjeçare
( flisnin shqip e gjuhë të tjera), që ma prishi gjumin për një kohë të gjatë.
Atë natë…urreva e ç’ nuk urreva, mbase dhe Hyun që na dha frymën. Për herë të parë e ndjeva veten të pavlerë, të pafuqishëm për t’i ndihmuar fatzezat. Në sytë e mi kishin ngrirë kristalet e revoltës Skena të tilla bëhen peshë shtypëse demontuese në çdo qelizë trupi, që të detyrojnë të pish pafund , ose të lozësh mendsh në webin e pushtetit degjenerativ.

9-Femrat Shenjëtore:

Kisha Katolike njeh dhe respekton si Shenjtëresha, 785 femra që nga St. Abigail ,shënjëtorja e bletëve dhe bletëmbajtësve . Dhe ju e dini se, “nëse bletët do të vdesin, njerëzimit i mbesin vetëm pesë vite jetë”, thënie e Ajnshtajnit.
Cikli i Shenjtëreshave mbyllet tek St. Nënë Tereza, por sigurisht do vazhdojë në vitet që vijnë në bazë të mrekullive . Numri i shenjtëreshave që përmendëm me lart është shumë domëthënës, duke pasur parasysh se, në shekuj, Kisha Katolike, ka kanonizuar vetëm 10,000 mijë Shenjtë e Shenjtëresha …dhe , dhjetë përqind e tyre janë zonja.

11- Femra kuturu :

-A ka femra kuturu ? Po ! Por, ato nuk përbëjnë atë përqindje ku, Frojdi degjeneron gjeninë e tij ! Femra kuturu e kupton se formula e diamantit dhe qymyrit që është e njëjtë ( shabllon) , por nuk e kupton se, diamanti është për luks , ndërsa qymyri është për nevojë dhe zhvillim. Sot, Amerika krenohet se ka 250 vjet rezerva qymyri, çfarë tregon se industria Amerikane no matter what happen in the World, it dosen’t stop. Sikur amerikanët të thonin, ne kemi 250 vjet rezerva diamanti , nuk do të thonin ndonjë gjë të zgjuar se, diamanti do të zhvleftësohej në raport me vlerën e qymyrit në nevojë, ngaqë zbukurimi nuk e plotëson kurrë nevojën e prodhimit jetik. Femra kuturu (ashtu si dhe burri kuturu ), mbetet një krijesë amorfe që sado të përpiqesh t’i japësh formën dhe vëndin…të rrëshqet nga duart si ngjala. Në kontekstin gjeometrik … Femra kuturu, dhe kur vetëkrijon scforcërisht portretin e saj, bitis një skelet paralelepiped.

10- Konkluzion :

GJYKIMI i shkuar i filozofisë për femrën ka qenë i gabuar . Tani është e lehtë për t’a dalluar, por në të shkuarën ishte kompleks i vështirë ngaqë burri sillej si “Zot”. Zgjuarsia e Diogjenit nuk kulmoi rastësisht me “kandil në diell” , por nga diellii i ndërgjegjes për t’i treguar njeriut që kish humbur udhën e Perëndisë nën dritën e Tij .

Kalimthi po u sjell dhe një shembul të Hegelit që shkruan për femrën: “Gratë janë të afta të arsimohen , por ato nuk janë krijuar për aktivitete që kanë lidhje me shkencën e avancuar, filozofi dhe disa forma te prodhimit artistik .”
Konkluzioni i thjeshtë: gabim i gabimit prej gabimit të gabimit!

Anë e kënd globit, femra flauron si nënë, bashkëshorte, murgeshë, poete, gazetare, shkrimtare, historiane, shkencëtare, doktoreshë infermiere, pedagoge, mesuese, përkthyese, inxhinjere, guzhinjere, kamariere, shërbyese, piktore, aktore, boksiere, ushtarake, aviatore etj dhe kush guxon të thotë të kundërtën ?

-Ai që krenohet që ka pushtuar një femër, quhet, burracak ! Ndërsa një burrë që fiton zemrën e saj, mbetet Kalorës klasik.

-Nuk ka femra ëndërrimtare negative! Por, meshkuj të dobët që shpërdorojnë inioçencën, duke shkatërruar ëndrrën dhe delikatesën e saj .

-Askush nuk ka nënë të keqe, as baba të keq, por ka baballarë shpërdorues patriarkalë që femrën e përdorin si parmendë në lëmin e jetës, duke harruar dhimbjen e nënës ashtu siç shkrojti më lart, Çajupi.

–Femra nuk bëhet e ligë pa marrë “profesionin” e të jatit, dashurit, burrit, apo tutorit! Historia na ka mësuar se, të pakta janë ato që lindin me prirje negative, djallëzore prej genit. Transformimi i tyre ndodh në bazë të kushteve dhe rrethanave të jetës, ku, ose avullojnë nga lotët, ose bëhen shkëmbinjë vertikalë!…

-Sekset femër –mashkull janë formula e Hyut e mishëruar, që po të shprehemi në mënyrë mekanike, janë si çelësi me bravën, nëse humb njëra-tjetra mbetet e pavlerë.

Nganjëherë simbolet kanë një fuqi shprehëse me tepër se një libër, prandaj për të qenë në paqe me veten, po u jap dhe dy simbole të popujve të ndryshëm, të cilat janë të përafërta, dhe bëjnë të barazvlefshme kuptimin. Simbolet janë: Yab Yum e Budistave dhe Hinduve, dhe ai Kinez, Yin Yang = Hënë dhe Diell.

O zot! Sa kam për të shkruar…
E sa kam për të thënë …
Njëra shtron një urë,
Tjetra zbut një gjëmë.

Nga Alfons Grishaj/

1- Alfa  :

Historia është udhërrëfyesja jonë, memorja e datave dhe ngjarjeve, korrektorja  e hamendjeve dhe orës së harresës. Çdo historian serioz  sjell të kaluarën  në fokusimin  e tashmes , çfarë i jep atij një status të veçantë në shkencë, sepse neve nuk na mbetet asgjë tjetër, vetem të sjellim para lexuesit copëzat historike të daltuara nga ata.

Sot, historia  na sjell  fjalen demagogji dhe demagogun e parë. Etimologjia e fjalës demagog rrjell nga greqishtja ( lider popullor ), po ashtu  dhe demagogu i parë na vjen nga Greqia e lashtë,  Gjenerali athinas  Cleon, pinjoll i një familje fisnike aristrokate, por që në thelb ishte këmbë e krye kundër aristrokracisë dhe intelektualëve. Oratoria e tij pluskonte  neveri  ndaj klasës  që i përkiste. Cleon  u shfaq  i pashpirtë në masakrimin e  qytetarëve të vet ku  e vulosi  demagogjinë  si gënjeshtër dhe  gjak.

Pothuajse kanë kaluar rreth dy mijë e pesqind vjet që kur i pushuan bëmat…ndërsa  trashëgimia  dhe emri  keq  vazhdon dhe sot. Për Cleon kanë shkrojtur autorë që nga antikiteti, Aristofani, Thoukudides, deri  në ditët tona ,  Lane etj.

Siç dihet, demagogët kanë qenë dhe janë udhëheqës kundër elitave. Retorika demagogjike fillon si tupan populist dhe kulmon skeptër autoritarist. Mencken thoshte: Demagogu është njeriu që predikon doktrinën, që e di që nuk është e vërtetë tek njerëzit që i di që janë idiotë.  

2 –Simptomat:

Në këndvështrimin informativ aktual: mbushja e faqeve të emajlave, mediave me gënjeshtra , protoganizëm parazitësh, kantalenë sorrash, nëntekste qukapikësh, thirrje hipokritësh, kataris vemjesh, lavdi fluskash, trashëgimi patriotike rrenash, fjalime bombastike etj janë prapavija dhe mendja e “ prostitutave digitale” (siç thotë një miku im), por dhe  simptomat e para të shpirtligësisë  demagoge. 

        A e dini si e padisin veten demagogët? Çdo të mirë dhe zgjuarsi të tjerëve e kundërshtojnë! Këmbëngulin kuturu, tjerrin gënjeshtra, akuzojnë të tjerët me një shpirtëligësi të pafundme. Fjalime të stisura me sentenca emocionale  e të mbushura më hamendje e premtime  boshe.

Dëgjojini më vëmendje fjalimet e tyre në parlamente… Analizoni shkrimet dhe prononcimet në media pastaj  ndaluni për një moment dhe  pyesni për kulturën , origjinën e familjeve e tradicionin: çfarë kanë bërë për shkencë, atdhe, fe e demokraci?  Dhe atje do  gjeni përgjigjen që ju mundon. 

3- Ballafaqimi  fatal:

Demagogët e mëdhenj që u zgjodhën në krye të shteteve, i kthyen vendet e tyre në diktatura, duke  notuar kundër rrjellës së logjikës humane. Që pas Çleon, demagogët u shfaqën në Romë, Francë me Robespierin deri në rusinë e Vladimir Uljanov  Lenin, mjeshtri i terrorit të kuq, i cili  urdhëroi vrasjen e Car Nikolla II , dhe për shtatë vite me rrallë mbolli terror dhe vdekje.  Sikur të jetonte më gjatë,  një Zot e di çfarë do të kish bërë! Lenini u plagos nga Izraelito-Ukrainësja, Feiga Haimovna Roytbalt, ose Fanni Kaplan. Vetë Gorki që ishte miku tij më i ngushtë e kritikoi disa herë për kursin e gabuar, por ai jo vetëm nuk e dëgjoi, por e izoloi me preteksin se, Gorki ishte tuberkuloz dhe duhej lënë i qetë. Gorki (atodidakt), shkrimtar i madh, i njohur si babai i socializmit, e quajti Leninin: “Mashtrues gjakftohtë”. Ndërsa Lenini vdiq nga neurosifilizi  dhe fama e tij mbretëroi si  diktator, legjenda e  Maxim Gorkit u lartësua si shkrimtari më i dekoruar në historinë e njerëzimit. 

Antipodi i filozofisë Leniniste, nacional-socialisti Adolf  Hitler, dhe pse nuk e kishte arsimin e Leninit ( vetëm 12 klasë dhe mbeti piktor paakademi), nuk e pengoi atë të dilte në krye   të Partisë Nacional-Sociale. Në burg shkrojti, “Mein  Kamph”. Falë artit të demagogut helmoi një popull të tërë në luftë palavdi. Siç dihet historikisht , Hitleri  përfundoi i djegur  me Eva Braun.Pas vdekjes, u ngjall interesi për pikturat e tij  të ndaluara ku u shitën në ankand nga $100.000 deri në $ 400.000. 

Dikush mund të mendojë se fruti i ndaluar është më i ëmbli … Jo, njerëz! Fruti i ndaluar është tragjedia që ne vuajmë dhe do t’a paguajmë përditë deri në ditën e fundit .

Musolini (poet dhe gazetar), një ndër poetët e Italisë, babai i Fashizmit. Ashtu si të gjithë demagogët diktatorë, ai notonte midis sentimentalizmit, pamëshirshmërisë  dhe narcisizmit.  

U var nga populli Italian me kokë poshtë së bashku me Clara Petacci. 

Senatori amerikan, Huey Long (demagog, majtist i tërbuar), u qëllua nga Karl Weis , ku pas dy ditësh  vdiq. 

       Mjerisht dhe religjioni ra në prehërin e demagogjisë.  Kisha amerikane nuk pati përjashtim. Në Detroit lulëzoi prifti demagog Father Charles Coughlin, i cili  bëri një radio, duke   arritur në një kohë rekord  30 milionë fansa nga 120 milonë qytetarë që kishte atëherë Amerika. Ai e mbrojti Kishën me stilin e vet. Denoncoi ashpër Ku Klux Klanin. Suportoi Franklin Dilano Rusvelt dhe e kritikoi atë më vonë për miqësinë e tij me çifutë, duke dalur haptas kundër tyre  dhe përkrahur Nazi- Fashizmin. Thirrja e tij :  “Të implementohet  politika Nazi-Fashiste dhe në Amerikë”, la një shije shumë të keqe. Mbase Father Coughlin po hakmerrej ndaj çifutit demagog Lewis Levin ( siç shkrojtën disa), që pas Ku Klux Klanit, Levin   pat qenë anti-katoliku  më i egër në Amerikë. Megjithatë, këto thënie nuk u vërtetuan  asnjëherë. Father Coughlin  fliste në radio prej kullës së “The National Shrine of the Little Flower Catholic Church”. Ai fliste më tepër për politikë se sa për religjion, duke minimizuar misionin e tij pastoral , gjë që solli reagimin e Vatikanit. …

Kisha dhe kulla ku ka folur Coughlin vazhdon të ekzistojë në Twelve Mile Rd. Royal Oak.

     Tani demokratët amerikanë kanë filluar t’a quajnë demagog dhe  Donald Trump ! Fatmirësisht, ai  nuk ka premisa të tilla për vetë faktin se  është një biznesmen i suksesshëm dhe  perandorinë e biznesit nuk e ka ndërtuar me fjalë  boshe  e plaçkë, por me djersë. Ai nuk është gënjeshtar si të tjerët. Shpesh herë,  sinqeriteti i tij  ia kalon dhe inoçencës fëminore. Dhe pse, Geert Wilders ( demagogu  anti-islam) e përkrah parezerva, duke thënë: “ Neve na duhen udhëheqës trima si ai “, kjo nuk e bën Trump si  Wilders,  Udo Voigt, Karl Lueger etj. Nëse Amerika do ketë fat t’a rizgjedhë përsëri Donald Trump për President, kursi amerikan do ndryshojë përgjithmonë. Pas mandatit tij, Ron DeSantes, do e çimentonte prosperitetin e Perandorisë amerikane në vitet më pas. 

      Gjeniu që djersit, në një ditë  mund të arrijë  një shekull, kurse demagogu  mund të llomotisë një shekull pa mundur të arrijë dot  një natë finale të fildishtë. Kalbëzimi i demagogut fillon që në leksionet e para pa arritur të shijojë  të fundit…  

Demagogë ka pasur dhe ka edhe  Shqipëria jonë e varfër : Enver Hoxha dhe tani Edi Rama (ka dhë të  tjerë  demagogë bubajka ). I pari pati një vdekje  nga komplikacionet (haluçinacionet e vrasjeve të shokëve) e  diabetit që ia shkatërroi  zemrën. Ndërsa i dyti,  njihet si demagog teatral që jeton në botën e dollarit  dhe në ekstazë të pushtetit absolut që ia ka errësuar kufirin e ndërgjegjes “pazio”  e bën  atë  shpesh tragji-komik dhe arson si Nero. Vërtetë një Nero dhe në shkatërrimet e ndërtesave, “për të ndërtuar qytetete magjike” pas Romës së djegur !

Paplikola thoshte për Nero: “ I do not believe that there is a man on earth to whom it would be safe for the people to entrust the power of despot…Nero  was said to be blest with a kind and affectionate heart ; but the powers of the despot intoxicated his mind.” Nero përdori aftësitë e demagogut duke u kthyer një person i pashpirtë kundër popullit të vet. Fjalët e fundit të Neros ishin : “Qualis artifex pereo” që do të thotë , “ Çfarë artisti vdes me mua ? ” – dhe ai vazhdoi – “ Shumë vonë , por ah , çfarë besnikërie!” Fjalët ishin për kalorësin që u mundua t’i shpëtonte jetën.  

Aktualisht, klani i Edi Ramës , me shëmtinë që bëri   kundër simbolit  të demokracisë Sali Berisha i  afroi  vetes  një fund neronian, ndërsa demokracisë shqiptare : udhëkryqin më të rrezikshëm në historinë e pluralizmit shqiptar. Mendohet se kjo ngjarje është dhe fillimi i fundit i  tragjedisë së  Edi Ramës. Këto ditë, anë e kënd globit ( ku ka shqiptarë) nuk flitet gjë tjetër, vetëm  akti i turpshëm që bëri një mercenar i PS-së , duke  goditur simbolin  dhe liderin historik të PD-së dhe mbi të gjitha, një 78 vjeçar , akt anti-human në botën e lirë!!  Ka zëra se, pas këtij akti të dënueshëm , Edi Rama nuk do jetë kurrë më i sigurtë biles ,  as në Fort Knox!

Për mua këto zëra nuk janë  “Ankthi i Abrahamit”, siç thoshte, Kirkeergard. Thjeshtë, nuk kam dëshirë   të ndodhin gjëra të shëmtuara kundër asnjë krahu,  veçanërisht  për shqipfolësit , por dhe për shpirtrat e gjuhëve të tjera. Po ! Ndërsa  shikon si boshatiset Shqipëria  dhe përditë e më tepër merr  tatëpjetën,  humbja e një demagogu do çlironte dhe ndryshonte balancën pozitive humane në raport me  negativen. 

Papagali me përsëritjen e fjalëve fiton trofenë në tokë, por falkoni perigrin ia merr atë  nga qielli.…

4- Exit:

Demagogët, asnjëherë nuk e njohin limitin e vet deri në vetëshkatërrim. Sikur t’a dinin limitin e tyre dhe të bënin  një dalje të zgjuar nga kurthi i vetvetes … mund  të lëvdoheshin dhe  si vizionarë. Garibaldi qe një  i tillë. Ai unifikoi Italinë. Njëmijë këmishë kuqtë e tij kanë hyrë në histori si immortal , sepse dhe kur plagoseshin nuk u shihej gjaku, gjë që u kallte datën  kundërshtarëve ! 

Garibaldi ishte Gjeneral  revolucionar republikan, megjithëse i përkëdhelur deri në Amerikë (Abraham Linkoln e kërkoi për Gjeneral) , gjithmonë  i njohu  meritat dhe  limitet e veta. Sikur Hitleri (të bënte atë gjë që bëri Garibaldi kur bashkoi Italinë),  t’i largohej  verbërisë së  “Perandorisë së Rracës Ariane”, ai do të mbetej një hero i popujve gjermanfolës. Gjithashtu  dhe   Enver Hoxha , pas çlirimit   të kishte një exit me qasje humane do të mbetej një legjendë për shumë shqipfolës në planet. Po , a ka  demagogu  ndërgjegje dhe besë?

Fare thjeshtë, demagogut mund t’i veshësh dhe mantelin e renegatit dhe për renegatët, Niçe tek libri “Kështu foli Zarathustra” shkrojti: “Ne përsëri u bëmë fetarë – kështu llomotisin disa renegatë, por mjaft nga ta janë kaq burracakë sa nuk rrëfejnë asgjë”.

Objektivisht, nuk duhet vënë i gjithë faji tek Demagogët që bëhen tiranë, por duhet vënë faji tek inteligjenca, bashkëpunëtorët  dhe  populli që i përkrah për t’i glorifikuar  deri në mit. Kujtoni për një moment sheshet që mbusheshin  me popull ku në ekstazë brohorisnin  udhëheqësit e tyre, Hiltler e Musolin. Dhe  më vonë , bash  populli që i lartësoi i dënoi me ashpërsinë më të madhe !

Çuditërisht, që  të zgjosh  një popull  nga agonia… u dashka  t’a keqpërdorësh  për t’a ringritur atë  drejt marshit të  lirisë. 

Mendoj se, kur Çita (Cheetah) lodhet dhe bie, breshka (Testudinata) është  kafsha më e shpejtë në planet… 

      Që nga koha e Babelit, Zoti e dënoi njerëzimin për të folur disa gjuhë, sikurse  shqiptarëve u dha  gjuhën  e vet. Dhe pse në Planet janë evidente 3000  gjuhë që fliten, vetëm 100 prej tyre shkruhen. Gjuha jonë hyn ndër tri gjuhët më të vjetra të patjetërsueshme dhe është një nga 100 gjuhët që shkruhen, por përsëri ka mbetur  e pafiltruar nga ngjalat  renegate që nuk ditën  dhe nuk deshën kurrë t’a lartësonin  shkencërisht  si një ndër gjuhët më të vjetra të qytetërimit. Në të shumtën e rasteve dhe pse flasim shqip nuk mund të merremi vesh me njëri-tjetrin,  ngaqë PLAÇKA luftoi gjithnjë kundër nacionalizmit , idealizmit dhe inteiigjencës reale nacionale.

“Mandala” dhe “Jantras”, fjalë nga Sanskrinishtja, që përkthehen: “rreth” dhe “instrument”. Respektivisht këto dy fjalë  reprezentojnë  skemën  e experiencës spirituale, pneuma ! Ndërsa tek ne këto dy fjalë përkthehen : “Klan” dhe “Vegël”. Klan-i që  përdor popullin e vet si vegël për tu majmur dhe pasuruar në mënyrë ilegjitime. Ndërsa populli shqipfolës lufton për të mbijetuar, demagogët dhe renegatët  luftojnë për luks dhe zona influence.

Demagogjia është webi që lind diktatura, kaos e varfëri. Nëse, sita e fatosave të lirisë sit bubajkat demagogjike dhe renegate, kufiri i shqipfolësve  do lulëzojë  parajsen në tokë pa e kërkuar atë nëpër botë dhe  qiell. 

Zero demagogë  e renegatë. Kombi  jonë do ketë zhvillim, bekime e uratë !