• Home
  • Politics
  • Opinion
  • Culture
  • Sports
  • Economy
  • Interview
  • Reporting
  • Community
  • Vatra

Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

MID’HAT FRASHËRI DHE PËRPJEKJET E TIJ PËR TË NDALUAR SPASTRIMIN ETNIK NË ÇAMËRI DHE TROJET E TJERA SHQIPTARE

June 3, 2023 by s p

ENVER KUSHI/

NË VEND TË HYRJES – Nuk e kam të lehtë të flas, pasi kam lexuar dhe rilexuar “ Vepra të zgjedhura”,vëllimi i tetë, të Mid’hat Frashërit, hulumtuar dhe përgatitur për botim me përkushtim dhe pasion nga Uran Butka, që drejton Institutin e Studimeve Historike “Lumo Skëndo”, një botim shumë cilësor i shtypshkronjës “Onufri”, nën kujdesin e botuesit të mirënjohur Bujar Hudhri. Është përgjegjësi të shkruash për malin e madh të historisë, albanologjisë, letërsisë, eseistikës, diplomatit dhe burrështetit me emrin Mid’hat Frashëri. Ai është nga ato male dijesh dhe kulture, që madhështinë nuk e shfaq menjëherë, si p.sh. Tomorri, mali i shenjtë i bektashinjve e shqiptarëve. Nuk e di pse më ngjason më shumë me Gramozin e Uran Butkës, madhështia e të cilit nuk shfaqet menjëherë së largu, por duhet ta prekësh, të ecësh, ta shijosh duke lëvizur, që nga pllajat poshtë e deri në majë.
Nuk e kam të lehtë edhe për një arsye tjetër, sepse kam edhe një peshë të madhe mbi supet e mia, që do të flas për Mid’hat Frashërin si diplomat misionar i Shqipërisë në Athinë në mbrojtje të Çamërisë dhe popullit të saj martir, si dhe shqiptarëve të Follorinës, Kosturit, apo atyre të Kosovës dhe trojeve të tjera shqiptare. Është pesha e amaneteve të të parëve të mi këtej dhe andej brigjeve të lumenjve Kalama e Akeron, amaneti i të vdekurve pa varre në trojet çame dhe çamëve në hapësirat e Anadollit të largët, Izmir e Stamboll që u larguan me dhunë në vitet 1923-1926 e më pas. Mid’hat Frashëri me fjalën dhe veprimtarinë e tij si diplomat ngriti zërin e protestës në Athinë dhe organizmat ndërkombëtare të kohës, që projekti makabër i shpopullimit dhe zhbërjes së Çamërisë dhe krahinave të tjera shqiptare, të mos realizohej. Ai pengoi verbimin e Çamërisë, synxjerjen e shqiptarëve, siç shkruhet në një nga kronikat e vitit 1379, kur Janina ishte marrë nga Preluboviçi dhe princi im Gjin Bua Shpata e kishte rrethuar atë. Për ta demoralizuar Gjin Bua Shpatën, Preluboviçi i dërgonte shportë me sy të nxjerrë shqiptarësh. Ja ç’thotë kronika:
“Pra, kur ishte duke kaluar pranvera, në muajin maj (1379) Spata erdhi prapë kundër Janinës dhe shkatërroi të gjithë arat e vreshtat, ndërsa Thomai i tiranizonte shqiptarët gjithmonë fuqimisht, herë duke i rrëzuar ata prej kullave, herë duke u prerë pjesët e trupit ose duke iu nxjerrë sytë dhe i dërgonte Spatës si kanisk të vogël derisa Spata tërhiqej në vendin e tij.(“Burime tregimtare Bizantine për historinë e Shqipërisë”, Tiranë 1975, f.235).

VENDIMI I QEVERISË SHQIPTARE. MID’HAT FRASHËRI NË ATHINË
Këshilli i Ministrave i Shqipërisë, më 9 janar 1923, me vendimin nr.8, për dërgimin e Mid’hat Frashërit në Athinë “me mision special me qëllim që t’i hapni marrëdhëniet diplomatike midis Shqipëris dhe Graqis”, mori një nga aktet më të rëndësishme e të përgjegjshme, do të shtoja edhe historike. Më ka bërë përshtypje, që mes rreshtave të shkresës burokratike, që ministri i Punëve të Jashtme, Pandeli Evangjeli i ka dërguar Mid’hat Frashërit, nënvizohen dy gjëra:
. . . “Dërgimin e Zotni suaj n’Athinë me mision special, pra qi të hapni marrëdhënien dhiplomatike midis Shqipnis dhe Greqis. . . “
Pra Mid’hat Frashëri nuk do të jetë në Athinë thjeshtë si diplomat, një burokrat i dërguar në fqinjin tonë jugor, por me mision special pra misionar edhe në kuptimin mistik që ka kjo fjalë. Ai i ka të gjitha cilësitë që e dallojnë, zellin dhe përkushtimin, siç shkruan Pandeli Evangjeli. Edhe ministri i Jashtëm i Greqisë, Aleksandër shpreh bindjen dhe kënaqësinë që ministri fuqiplotë i Shqipërisë në Athinë, do ta realizojë misionin e posaçëm. Mid’hat Frashëri ishte i vetëdijshëm për misionin e tij në Greqi, për dëshirën e shqiptarëve për fqinjësi të mirë me popullin grek. Engjëlli mbrojtës i shqiptarëve, Naim Frashëri, që ishte ungji i Mid’hat Frashërit, kishte shkruar poemën “ Dëshir’e vërtetë e shqiptarëvet”, ku mes të tjerave u drejtohet grekëve:
Në thoni pra si fqinjë, në mes tënë të rrojmë,
Në paqësi të sosur, në vllazëri të shkojmë,
Fort na pëlqen kjo mëndje, emir’ edh’ e e dëshëruar,
Të rrojmë posi fqinjë, si miq e të gëzuar . . .
Ministri Pandeli Evangjeliu nënvizon edhe detyrën e ambasadorit “se këtë barrë do t’a pranoni dhe do të mund të niseni sa më shpejt për Athinë”. Pse barrë? Në gjuhën shqipe fjala “Barrë” ka edhe këtë kuptim: “Detyrë e vështirë, që i ngarkohet dikujt dhe që do mund për t’u kryer, përgjegjësi e rëndë, diçka që sjell kokëçarje e mundime, peshë e rëndë”. Siç do ta shohim edhe në këtë trajtesë, ajo ishte vërtetë barrë, një barrë shumë e madhe, që vetëm Mid’hat Frashëri mund ta mbante dhe kryente. Ai e pranon këtë mision, barrë apo sfidë dhe me 13 shkurt 1923 përgjigjet se “me gëzim të madh pranoj Misionin që më ngarkoni
në Athinë. . . “. Ai arriti në kryeqytetin e Greqisë më 24 shkurt 1923. (ndoshta nuk është rastësi, që vëllimi i tetë, botohet 100 vjet pasi ai nis detyrën si ambasador, ngjarje që ministria e Jashtme e Shqipërisë duhej ta përkujtonte ose mund ta përkujtonin edhe institucione të tjera shkencore).
Ka qenë ditë e shtunë dhe ora 2 mbasdreke. Në njoftimin që i dërgon ministrisë së Punëve të Jashtme, Mid’hat Frashëri, nuk shkruan si ka qenë koha atë pasdite në Athinë, me diell, re apo me shi. Dhe në një shkresë zyrtare nuk mund të shkruheshin detaje të tilla . . . Jam i bindur që vështimi i tij, ndoshta disi i menduar ose melankolik dhe i zgjuar e i mprehtë, ka parë qiellin e bukur mbi Athinë, pamjet e kodrave dhe mbi të gjitha Akropolin, një nga kryeveprat e qytetërimit helen, që grekëve dhe atyre që vizitojnë kryeqendrën e tyre, u kujton lavdinë e dikurshme. Ai e donte këtë vend. Edhe popullin e zgjuar grek. Ai e njihte mirë kulturën e lashtë helene. E njihte ndoshta më mirë se burokratët e qeverisë dhe dikastereve greke, këtë kulturë. Ndoshta retë gri dhe herë-herë të zeza, të qiellit të Athinës, që i shtynin erërat e Egjeut, metaforikisht i kujtonin edhe një pamje tjetër të historisë së shtetit grek, pas kryengritjeve për pavarësi, të vitit 1821 dhe konsolidimit të këtij shteti, Kryeninistri i Greqisë në vitin 1844 Jorgos Koleti, paraqiti programin poilitik “Megali Idea”.
Ai ishte i qartë dhe i ngërgjegjshëm për misionin dhe barrën e rëndë në Greqi. Çamëria me plagët e saj të hapura nga realizimi i ideve të “Megali Idesë”, do të ishte një barrë e tillë. Ishte viti 1923. Muaji i dytë i këtij viti. Përpara do të kishte jo ditë, javë dhe shumë muaj, ku Mid’hat Frashëri do të jetë në qendër të vëmendjes në Athinë, Stamboll, Paris, Londër, Lozanë, etj. Që në takimin e parë me ministrin e Jashtëm të Greqisë Aleksandër, që sipas Mid’hat Frashërit është 45 vjeç. Mësova se i ati qënka shqiptar nga Llaka e Sulit, ai shkruan: “ … i thashë se idetë e luftës u ç’dukunë dhe që është koha për të punuar për prosperitetin material të Ballkanit…”.
Kështu çelet sipari i misionit të Mid’hat Frashërit si ministër Fuqiplotë në Athinë.

MID’HAT FRASHËRI DHE PËRPJEKJET E TIJ PËR TË NDALUR SPASTRIMIN ETNIK NË ÇAMËRI DHE TROJET E TJERA SHQIPTARE
Jemi në vitin 2023 dhe nuk kam asnjë statistikë se sa ambasadorë nga Shqipëria, kanë qenë në Athinë. Nuk kam asnjë të dhënë për emrat apo veprimtarinë e tyre në shtetin fqinj. Mund të përmend ndonjë të kohës së disktaturës ose pas viteve 1992. Nuk dua të mohoj edhe ndonjë arritje të tyre, por e them me bindje se në këto 100 vjet të marrëdhënieve diplomatike të Shqipësirë me Greqinë, Mid’hat Frashëri si ministër Fuqiplotë i Shqipërisë në Athinë, në vitet 1923-1926 ka bërë më shumë për Çamërinë dhe çeshtjen çame, sa të gjithë ambasadorët dhe ministrat e jashtëm e administratat e tyre. Kjo sepse ai mbetet nga ambasadorët më me kulturë, më të ditur, një enciklopedi e vërtetë. Ka edhe një epërsi tjetër, pinjoll i denjë i Frashëllinjve: është njohës i historisë dhe kulturës të Greqisë. E njeh me thellësi antikitetin grek dhe historinë e shtetit fqinj. Ai asnjëherë nuk e ndjen veten inferior në takimet me shtetarët grekë. Po të lexoni me vëmendje letrat e përmbledhura në këtë vëllim, ku ai shkruan dhe informon eprorët e tij në Tiranë për këto tkime, do të shihni Mid’hat Frashërin diplomat dhe përfaqësues dinjitos të Shqipërisë në shtetin fqinj. Unë, përtej frazave, që rëndom shkruhen në çdo letër, si “kam nderin t’ju dërgoj këtu lidhur kopjen e letrës . . . “, “Jam informuar se shqiptarët me origjinë. . . “ ose “kam nderin të ju njoftoj marrjen e letrës. . . “ etj.etj. dëgjoj zërin e shqetësuar, zërin e dhimbjes, zërin e revoltës, zërin e mëmëdhetarit, zërin e misionarit Mid’hat Frashëri, që mban mbi shpatullat e tij dramën e shqiptarëve të Çamërisë, Follorinës e Kosturit dhe akoma më tutje, dramën e shqiptarëve të Kosovës. Mid’hat Frashëri e mori detyrën e ministrit Fuqioplotë të Shqipërisë në Athinë gati një muaj pas Traktatit të Lozanës të 30 janarit 1923. Qeveritë greke dhe turke, pas këtij Traktati, përfshinë që në shkëmbimin e popullsisë mes tyre, djallëzisht dhe në shkelje ligjore, edhe shqiptarët e Çamërisë. Në mars të vitit 1924, kur nisin letrat e këtij vëllimi, situata e popullsisë çame në Epir, është tejet e rëndë. Në verën e vitit 1923 emigrantët grekë janë vendosur në pronat e çamëve.
Atij ( Mid’hat Frashërit) i shkruajnë njerëz të thjeshtë, pronarë tokash nga Filati, Gumenica, Paramithia, Margëlleçi. “Sikundër ju kesha shkruar më parë, këtu në Gumenicë erdhën për të dytën herë 1.500 refugjatë të Pontit dhe për t’i vendosur këta në Çamëri erdhi vetë Nomashi i Prevezës, i cili mbeti tri ditë këtu dhe i vendosi pranë kopshtirat tona dhe iku . . . Këtu refugjatët janë shumë të ashpëruar kundër shqiptarëve të Çamërisë, na rrëmbejnë arat, kopshtirat. . . .”.
Me interes janë marrëdhëniet e tij me krerët e parisë së Çamërisë, figurat dhe personalitetet me zë të kësaj krahine, si Musa Demi, Rasih Dino, Ali Dino, Haki Musai, Rexhep Demi, Qenan Mesareja që ishte me origjinë nga Kolonja etj. Do të duhej një studim i veçantë për të shpalosur këto marrëdhënie, si dhe kontributin e krerëve të Çamërisë, që popullsia çame të mos binte pre e propogandes greke dhe turke që çamët janë turq e si të tillë, duhet të shkojnë në Turqi.
Krahas dhjetëra letrave, që përfshihen në këtë vëllim, dua të ndalem në dy promemorie të Mid’hat Frashërit. Promemoria e parë “Gjendja e shqiptarëve myslimanë në Greqi”, e 25 nëntorit 1924, ndërsa e dyta “Gjendja e shqiptarëve n’Epir”, është e datës 17 shkurt 1925.
Në të parën, Mid’hat Frashëri, jep një kronikë të saktë se ç’ka ndodhur në Greqi, në zbatim të Traktatit të Lozanës, veprimtarinë e njëanshme të Komisionit Mikst etj.
Kështu ai akuzon “Qeverinë helenike se në zbatim të Traktatit të Lozanës, shfaqi opinionin e saj mbi shqiptarët myslimanë të Greqisë, duke njoftuar që vetëm pesëmbëdhjetë familje do të përjashtoheshin nga shkëmbimi. Gjithë të tjerët do të përziheshin si turq . . . Tre të deleguar të Komisionit Mikst, zotërinjtë Ekstrand, Hamdi Bej dhe Metaxa, ndërmorën një turne studimor në krahinat e Greqisë të populluara me shqiptarë myslimanë, në Epir dhe Maqedoni. . . I deleguari turk Hamdi bej deklaronte haptazi që të gjithë myslimanët do t’i nënshtroheshin shkëmbimit . . . Organet e autoriteteve helenike ushtronin presion për t’i bërë shqiptarët të thoshin se ishin turq . . . Prefektët kërcënonin ata që guxonin të thoshin se ishin shqiptarë. . . Telegrame të rreme u telegrafuan nga nën-prefektet grekë në emër të shqiptarëve . . . Në Maqedoni, ashtu si në Epir, Komisioni nuk e njeh karakterin shqiptar të shqiptarëve”.
Mid’hat Frashëri ndalet në mekanizmat që përdor Greqia për të demoralizuar shqiptarët, si rrahje të kthyer në art, sekuestrimin e detyruar të shtëpive që u përkisnin shqiptarëve myslimanë dhe vendosjen e refugjatëve nga Azia e Vogël.
Në fshatrat e Epirit kjo vendosje u bë vetëm te shqiptarët myslimanë. E njejta gjë ndodhi edhe në fshatrat dhe qytetet e Maqedonisë, ku ka shqiptarë, ndërkohë që asnjë shtëpi që u përkiste grekëve, vllehëve, izraelitëve dhe bullgarëve nuk u sekuestrua.
Më tej, në këtë promemorie, ai denoncon dhunën, ofendimet dhe plaçkitjet e xhandarmërisë, policisë dhe oficerëve, ndaj popullsisë së pafajshme në Epir. Këtyre keqtrajtimeve apo burgosjeve nuk i kanë shpëtuar disa prej krerëve të Çamërisë: Musa Demi, Haki Sejko, Haxhi Braho, Adem Braho, Mazar Dino . . . u burgosën, sepse kishin guxuar të deklaroheshin shqiptarë.
Në promemorien e dytë, atë të datës 17 Shkurt 1925, të bën përshtypje edhe një fakt tjetër: shkatërrimi i xhamive. Refugjatët grekë, shkruan Mid’hat Frashëri, kanë rrënuar çatinë, dritaret, dyert e xhamisë në Luarat dhe në Karbunarë, nga mesi i muajit janar të këtij viti. Shqiptarët kanë shkuar të ankohen te autoritetet heleneike, të cilat nuk i kanë ndjekur aspak ankesat e tyre.

MID’HAT FRASHËRI EDHE PËRTEJ DETYRËS SI AMBASADOR
KRITIKAT E TIJ PËR EPRORËT NË TIRANË
Duke lexuar me vëmendje letrat e vëllimit të tetë, krahas detyrës si ambasador, ai me veprimet e tij diplomatike, bën detyrën edhe të ministrit të Punëve të Jashtme të Shqipërisë. Kështu shkon nga Athina në Stamboll, ku bisedon me zotin Widing, kryetarin e Komisionit Miks për Turqinë. Shkon edhe në Rumani, ku takon z.Colban, drejtorin e Seksionit të Minoriteteve të Lidhjes së Kombeve, që e informon dhe e bind plotësisht për t’u okupuar me këtë çeshtje. Më pas le edhe një herë Athinën, për një mision tjetër në Gjenevë, në Këshillin e Kombeve, ku kundërshton me argumente ligjore ndërkombëtare, dëbimin e dhunshëm të shqiptarëve nga trojet dhe pasuritë e tyre. Në letrën që i dërgon nga Stambolli Sulejman Delvinës, ministër i Punëve të Jashtme, më 13 nëntor 1924, ai shkruan: “Këtu do të kujtoj, zoti Ministër, se kjo tragjedi e Kosturit ka mbetur fare e panjohur. Për shembull, z.Colban, as e dinte fare mirë, gjer në orën që ia rrëfeu z.Poppa në Athinë”.
Mid’hat Frashëri i tërheq vëmendjen eprorit të tij në Tiranë: “Me gjithë këtë kam pasur nderin t’ju lutem kaq herë që të bëhet një komuniatë në agjencit’e huaja dhe botime te shtypi ynë”. E informon se “Te Komisioni Mikst mësova se z.Colban, Direktor i Seksionit të Minoriteteve në SDN (Lidhja e Kombeve) shkoi në Bukuresht dhe s’ka për të ardhur në Stamboll . . . Me të kuptuar këtë, të nesërmen, e premte, u nisa që në mëngjes për në Rumani . . . Pata një pjekje të madhe me të; e kupton të keqen q’u bë për shqiptarët në Kostur dhe në Follorinë…”
Më 22 nëntor 1924, takon prap z.Colban. Është me interes që në letrën për Sulejman Delvinën, ai shkruan: “I eksponova gjerë e gjatë vuajtjet e shqiptarëve të Greqisë dhe sidomos të çamëve, për veprimin e nënkomisionit Mikst në Epir dhe në Maqedoni, si dhe për intrigat të delegatëve grekë dhe turq. . . I thashtë që s’kujtoj në shtetet e tjera që minoritetet të gëzojnë aq të drejta, sa gëzojnë grekofonët në Shqipëri . . . Kanë edhe shkollat e tyre, ku mësimet jepen greqisht, kurse shqiptarit të Greqisë s’u njihet as e drejta që të jetojnë . . . Në fund z.Colban më bëri aluzion për punën e Himarës, duke thënë se ishte ankue në Gjenevë delegati grek, z.Politis, për incidentin e fundit dhe për presionet që gjoja qeveria shqiptare u bëka himariotëve. I thashë se zelli dhe interesi që rrëfen Greqia për himariotët kujtoj se është fare e pathemeltë dhe mund të konsiderohet si një intervenim në punët e Shqipërisë, se himariotët s’formojnë minoritet për arsye se as nga gjuha, (përveç nja 1-2 fshatrave), as nga zakonet, as nga ndjenjat, s’kanë ndonjë diferencë nga shqiptarët e tjerë . . . “
Mid’hat Frashëri ka kurajon që nga Athina, në letrën e datës 23 mars 1925, siç shkruan ai “të heq vërejtjen Shkëlqesisë suaj mbi disa çeshtje”. Fjala është për ministrin e Punëve të Jashtme të Shqipërisë, Myfit Libohovën, i cili nuk i është drejtuar me memorandum Konferencës ë Ambasadorëve dhe Gjykatës së Hagës, për të ndaluar genocidin grek dhe serb mbi popullsinë shqiptare. Të njetin qendrim kritik ka edhe për ministrin tjetër të Punëve të Jashtme, Hysen Vrionin, që në letrën e 21 nëntorit 1925, i shkruan: “ Gjithë, zoti Ministër, kanë për shkak të vërtetë mëfeshtësinë dhe dobësinë e pacilësueshme të Ministrisë Shqiptare të Punëve të Jashtme, e cila gjer më sot s’ka dashur të marrë një atitudë dhe të bëjë një veprim kombiar dhe patriotik . . . “

KRONIKË E NJË DORËHEQJE TË DETYRUAR
Në letrën e datës 17 nëntor 1925 dërguar Hysen Vrionit, ministër i Jashtëm i Shqipërisë, Mid’hat Frashëri vazhdon të informojë me të njejtin shqetësim për gjendjen e popullsisë çame, “ shtrëngimin në të cilën gjendet populli dhe qysh me shkak të hetimit, mundohet njerëzia ose të vdesë, ose të deklarohet turke . . .” Dhe më poshtë: “Pasi Shqipëria i dha Serbisë Shën Naumin, edhe Greqia kërkon që të sigurojë një situatë me venome në Shqipëri të Jugut . . . Mjerisht, gjer më sot, kemi punuar si armiq të kombit dhe të shtetit; as në Turqi kemi dashur që të çojmë njeri, as në Genevë, as që edhe masa reciproke s’kemi dashur që të marrim kundër grekofonëvet.
Nuk di kjo që bëmë gjer më sot, politikë është, apo tradhëti kundër mëmëdheut?”
Katër ditë pas kësaj letre, pra më 21 nëntor 1925, ai i shkruan prap të njejtit ministër të Punëve të Jashtme, me të njejtin ton kritik: “Gjithë, Zoti Ministër, kanë për shkak të vërtetë mefshtësinë dhe dobësinë e pacilësueshme të Ministrisë Shqiptare të Punëve të Jashtme, e cila gjer më sot s’ka dashur të marrë një antitudë dhe të bëjë një veprim kombiar dhe patriotik…”
Pas këtyre vërejtjeve serioze, të shkruara edhe më parë, vjen përgjigja e ministrit të Jashtëm Hysen Vrioni. Është data 25 nëntor. Ministri i Jashtëm i shkruan Mid’hat Frashërit:
“Me shkresën tuaj nr.1533 me datën 17 të këti moti, shihet se disaprovonj politikën e çeshtjeve të jashtme. Siç e dini, funksionarët dhe orgaanet e shtetit janë të detyruar t’ekzekutojnë direktivat e politikës së caktuar nga Qeveria Qendrore. Pra, në qoftë se Zotëia Juaj nuk jeni dispozë të ekzekutoni këto direktiva, ahere mundeni me dhënë dorëheqjen. . . “
Pritej kjo përgjigje e Hysen Vrionit, këtij zyrtari të lartë dhe burokrati të Ministrisë së Jashtme. Në këtë tekst, siç shkruhet në shënimin sqarues të redaksisë të këtij botimi “ Shihet qartazi mediokriteti dhe miopia e tij politike ( e Hysen Vrionit), akoma më tepër edhe jokorrektësia zyrtare, kur me një letër të tillë nuk vendos emrin e mbiemrin e tij, siç e kërkon etika zyrtare, por inicialet HV”.
Më 16 dhjetor 1925 Mid’Hat Frashëri jep dorëheqjen. Në letrën e datës 31 mars 1926, nga Athina, që ia dërgon Qemal Frashërit, konsull i Shqipërisë në Korfuz, ai shkruan: “ Duke ju konfirmuar telegramin tim të sotmë, kam nderin t’ju lajmëroj se qeveria jonë më njofton me telegramin e 28 marsit, që dorëheqja ime e dhënë më 16 dhjetor 1925, me nr.1713, u pranua”.
Ka një brengë, që lexohet dukshëm në rreshtat e kësaj letre. Edhe një pikëllim të brendshëm. “Sikundër që fort mirë e dini, shkruan ai, ato që janë caktuar prej ligjit dhe gjenden të shkruara mbi kartë dhe ato detyra që nuk përmendën kurkund.
Këto të dyja do t’i gjeni në librat e ndërgjegjes suaj, ndjenjësisë patriotike të zemrës suaj. Dhe padyshim, kjo kategori e fundit është më e rëndësishme se ajo do të sigurojë ngadhnjimin e mëmëdheut tonë dhe do të realizojë naltësimin e Tij”.
Kështu dhe vetëm kështu, mund të shkruante Mid’hat Frashëri, idealisti i kulluar, që i dha aq shumë edhe diplomacisë dhe politikës shqiptare. Këto fjalë të dalë prej shpirtit, do të duhej të shkruheshin me gërma të mëdha në hollin e Ministrrisë së Jashtme të Shqipërisë dhe në çdo ambasadë të vendit tonë.
Kur ministri Fuqiplotë i Shqipërisë në Athinë, u largua nga qyteti helen, ishte stinë tjetër. E megjithatë qielli i kryeqytetit grek ishte i njëjtë: me re që i shtynin erërat. Pas mbetej Akropoli. Mbeteshin dikasteret e Qeverisë Greke, veçanërisht Ministria e Jashtme, ku Mid’hat Frashëri kishte hyrë dhe dalë apo debatuar ose dorëzuar nota verbale. Vështrimi i tij, ka kapur për herë të fundit pamjet e rrugëve dhe kafeneve të zhurmëshme të Athinës. . . Edhe retë e zeza që era i shtynte drejt veriut, ku shtriheshin hapësirat e bukura të Epirit ose Çamërisë. . . Ai si askush tjetër, bëri të pamundurën që Çamëria e bukur të mos braktisej dhe ajo të mos lotonte më nga brengat, hallet, plagët e shkaktuara nga politikat e mbrapshta antishqiptare të qarqeve nacionaliste të fqinjit tonë Jugor. Mid’hat Frashëri bëri të pamundurën, që marrëdhëniet mes Shqipërisë dhe Greqisë të ishin miqësore dhe reciproke, që silogjet vorio-epirote të mos i helmonin këto marrëdhënie. Krahas kundërshtarëve, ai bëri edhe shumë miq në Athinë. Por misioni dhe barra e rëndë që mori përsipër, ishin ndërprerë befasisht. Burokratët në Tiranë dhe Ahmet Zogu, nuk u pajtuan me qëndrimet e prera të tij për Çamërinë, Çështjen Çame. Shtypi shqiptar i kohës i bëri jehonë dorëheqjes së Ministrit Fuqiplotë në Athinë: “Vrioni, një pinjoll i familjes së njohur të bejlerëve të mëdhenj Vrionas, do të merrej më shumë me çifligjet e tij në Greqi, ndërsa Shqipëria kishte nevojë për një përfaqësues si Mid’hat Frashëri, për të mbrojtur interesat kombëtare”. (cituar sipas Prf.Dr. Luan Malltezit). Mid’hat Frashëri do të vazhdonte në Tiranë jeten prej intelektuali dhe eruditi, por me siguri nuk i është ndarë asnjë çast brenga e madhe për Çamërinë.

Filed Under: Politike Tagged With: Enver Kushi

Milicia fashiste që sulmon Kosovën*…

June 2, 2023 by s p

Albin Kurti/

Pas dorëheqjes në formë të organizuar të katër kryetarëve të komunave në veri të Mitrovicës, Zubin Potokut, Leposaviqit dhe Zveçanit, me 5 nëntor të vitit të kaluar, u patën shpallur zgjedhjet e reja të parakohshme për datën 18 dhjetor. Mirëpo, më datën 10 dhjetor, pra 8 ditë paraprakisht, me ftesën e Presidentes së Republikës së Kosovës, Shkëlqesisë së saj, znj. Vjosa Osmani, ne morëm pjesë në një takim të përbashkët si kryetarë të subjekteve politike, për ta diskutuar shtyrjen e këtyre zgjedhjeve me rekomandimin edhe të partnerëve e miqve tanë ndërkombëtarë, për shkak të sigurisë së cenuar në Kosovë.

Asokohe, mbi bazën e vlerësimeve të institucioneve të sigurisë për situatën në terren dhe në konsultim e në koordinim me faktorët ndërkombëtarë, me 10 dhjetor pra në Ditën Ndërkombëtarë të Drejtave të Njeriut, zgjedhjet u shtyn për 23 prill të këtij viti. Pra, për katër muaj.

Shteteve aleate të QUINT-it dhe Bashkimit Evropian ua pranuam kërkesën dhe vendimin për shtyrje të cilin e dakorduam bashkërisht në një mbledhje me kryetarët e partive. Pra, ishte një rekomandim me të cilin pajtoheshim duke pasur parasysh vlerësimin e organeve të sigurisë të Republikës së Kosovës.

Po atë ditë, pra me 10 dhjetor të vitit të kaluar me urdhër të Presidentit të Serbisë, 16 barrikada u vendosën në rrugët në veri të vendit të cilët patrulloheshin e udhëhiqeshin nga njerëz të sanksionuar edhe nga Thesari i Shteteve të Bashkuara të Amerikës, edhe nga Zyra e Sekretarit të Jashtëm të Britanisë së Madhe.

Ishte e qartë tashmë që plani për dorëheqje i Listës Serbe, në komunat në veri përfshinte qëllimin e destabilizimit të Kosovës përmes ngritjes së barrikadave.

Në vitin e kaluar i patëm mbyllur 16 rrugë ilegale në veri, edhe mbylljes së 16 rrugëve ilegale iu përgjigjen me 16 barrikada.

Zgjedhjet duhej të mbaheshin. Njëherë u shtyn nuk mund të shtyheshin sërish.

Më 7 prill unë i kam bërë thirrje komuniteti serb në Kosovë që të marrin pjesë në zgjedhje. Më 19 prill Përfaqësuesi Special për Ballkanin Perëndimor i Shteteve të Bashkuara të Amerikës, z. Gabriel Escobar, deklaroi se ‘Shtetet e Bashkuara të Amerikës, do t’i njohin rezultatet e zgjedhjeve në katër komunat në veri të Kosovës, edhe pse serbët do t’i bojkotojnë ato dhe u bëri thirrje serbëve që të kthehen në institucione. Qeveria e Kosovës ka obligim kushtetues. Do të ketë zgjedhje dhe ne do t’i njohim rezultatet dhe shpresojmë që serbët të kthehen në një moment’.

Njihej procesi, njihej rezultati, njihej betimi, njihen kryetarët e komunave.

Më 20 prill Presidenti i Serbisë deklaroi se komuniteti serb nuk do të marrë pjesë në zgjedhje, dhe bën thirrje për bojkot.

Më 21 prill Lista Serbe bën thirrje për bojkot të zgjedhjeve. Në këtë ditë poashtu lideri i Partisë të Serbëve të Kosovës, Aleksandër Jabllanoviq, tërhiqet nga gara. Po të mos tërhiqej ai do të ishte sot kryetar i Leposaviqit. Mirëpo, dy ditë para zgjedhjeve u tërhoq.

Më 23 prill mbahen zgjedhjet, asnjë incident. Organizim i shkëlqyeshëm i Komisionit Qendror Zgjedhor.

Më 19 maj bëhet betimi i kryetarit të ri, në Mitrovicë të Veriut, Erden Atiq, asnjë incident.

Më 25 maj bëhet betimi i tre kryetarëve të rinj në Leposaviq, Zubin Potok dhe Zveçan. Asnjë incident.

Më 26 maj, ditën kur kryetarët e rinj në tri komuna fillojnë ditën e parë të punës, ata përballen me pengesa nga protestues, të cilët sulmojnë Policinë e Kosovës dhe pjesëtarë të KFOR-it. Në këtë pikë, më duhet të theksoj se shoqërimi i kryetarëve të rinj me forcat e sigurisë, është vlerësim i institucioneve të sigurisë, të cilët vlerësojnë shkallën e rrezikshmërisë, pra nuk është vendim politik, por unë si kryeministër e mbështes këtë. Edhe atëherë edhe sot. Kanë vlerësuar drejt dhe në ditët në vijim u dëshmua që kanë vlerësuar drejt. Përndryshe, po të mos ishte ashtu, ne do të kishim kryetarë të komunave, të cilët goditen nga ato bandat kriminale, sepse do të ishin të ekspozuar ndaj sulmit, i cili ishte i parapërgatitur dhe kërkonte pretekst.

Po e them këtë, sepse të shumtë janë ata, të cilët praninë e forcave të policisë e kanë quajtur si hyrje me forcë në ndërtesë. Nuk ka nevojë ta quajmë hyrje me forcë në ndërtesë, sepse ajo ndërtesë është e Republikës së Kosovës. Nuk hyn policia me forcë në ndërtesë të vet. Nuk hyn Kryetari i Komunës me forcë në ndërtesë të vet. Ajo është zyra e tij. Nuk ka pasur asnjë arsye që të hyhet me forcë në ndërtesë, por ata që e shohin vetëm fotografinë e policisë në sekondën kur hyn Kryetari, sikur ndërtesa të mos ishte e rrethuar me njerëz, të cilët pasi që e kishin blinduar portën dhe derën, nuk dëshironin të hynte askush.

Më lejoni me këtë rast t’ju njoftoj. Lista Serbe i ka braktisur institucionet në veri dhe Parlamentin këtu, përveç kur duhet ardhur për tu nënshkruar për me marrë pagën. Kjo braktisje e institucioneve është pasuar me braktisje të procesit zgjedhor dhe njëkohësisht me braktisje të ndërtesave.

Kur kanë hyrë kryetarët e komunave në ndërtesa, ndërtesat kanë qenë të zbrazëta, por të blinduara. Ata i kanë braktisur ndërtesat. Ata e dinë që nuk janë të tyret. Ndërtesat janë të Republikës, por në momentin kur po hyn Kryetari, ata po shkaktojnë pengesa. Pra, ata nuk po i duan ndërtesat. Ata po dëshirojnë që as ne të mos i duam ato. Ata i kanë braktisur ndërtesat.

Unë kam pasur hall, që kur vjen puna me hy Kryetari i Komunës në Leposaviq, në Zveçan ose në Zubin Potok, çka do të bëjnë serbët, që janë administratë brenda? Por, ata i kishin braktisur ndërtesat. Ndërtesat kanë qenë të zbrazëta dhe natyrisht që aty hyn Kryetari i Komunës, po kush tjetër?

Strukturat paralele nuk i donë as ndërtesat zyrtare. Pastaj, fakti që ka pasur pengesë në hyrje të ndërtesës së komunës, ku është vendi zyrtar i kryetarëve të rinj të zgjedhur, prezenca e policisë ka qenë e justifikuar, pasi është dashur që të sigurohet hyrja e tyre e pa penguar dhe nëse e vëreni diskutimin që ka polici i Republikës së Kosovës, Komandanti i Njësisë me protestuesit, e sqaron gjithçka. Kemi nevojë për korridor për qasje. Ne duam të punojmë. Ne duam të funksionojmë. Mirëpo, kur nuk krijohet mundësia për korridor për qasje, natyrisht që na duhet ndërtesa. Dhe, Policia e Republikës së Kosovës këtë aset të Republikës së Kosovës e merr nën kontroll. Një aset të braktisur prej atyre, që shtiren se zgjedhjet ishin ilegale apo jolegjitime.

Mandej, kemi datën 29 maj, ditën e hënë të kësaj jave, ku një pjesë e mirë e bandave kriminale, të cilët ishin me gjasë në tubimin e presidentit të Serbisë, me 26 maj, u kthyen të organizuar për ta eskaluar situatën. Tanimë kemi pamje të mjaftueshme, me video e me foto, të cilat dëshmojnë se eskalimi i situatës me 29 maj ishte i planifikuar, ishte mirë i organizuar dhe kishte autorë.

Autor është Beogradi zyrtar, i cili është kujdesur që shqetësimet e shprehura nga zëra të ndryshëm të cilët paralajmëronin eskalim të situatës nëse policia nuk tërhiqet, nëse kryetarët nuk shkojnë në punë, që këto shqetësime t’i kthej në realitet.

Pra, ngritja e shqetësimeve të shumta për eskalim të situatës bëri që Serbia të mobilizoj grupet kriminale që vërtetë ta eskalojnë situatën. E kundërta duhej të ndodhte. Pas deklaratave mbështetëse për mbajtjen e zgjedhjeve dhe njohjen e rezultatit zgjedhor, çdoherë duke ditur bojkotin e komunitetit serb, duhej të mbështeteshin kryetarët e ri që të punojnë në vendin e tyre të punës.

Pra, ajo që mungonte me 25 maj, pas betimit të kryetarëve, e që po mungon ende është deklarata se në përputhje me procesin, të cilin porsa e përmenda, të mos pengohet puna e kryetarëve të ri deri në zgjedhjet e reja. Kjo është deklarata e munguar. Deklarata e munguar, e shoqëruar me shqetësimet e tepruara nuk i ka ndihmuar situatës.

Kjo kronologji e ngjarjeve është me rëndësi pasi që tregon se institucionet e Kosovës kanë bërë detyrat e tyre. Ne kemi vepruar në përputhje me obligimet kushtetuese dhe interesat e qytetarëve të Republikës së Kosovës. Por, kjo kronologji tregon gjithashtu që ka pasur jo vetëm konsultim, por edhe bashkërendim me partnerët ndërkombëtar. Pra, nuk ka pasur asnjë befasi, pasi ky ka qenë një proces me shumë hallka, e ku hallka e fundit e ishte shkuarja e kryetarit me çantë në vendin e tij të punës.

Ajo që duhet të kuptohet, e më duhet ta përsëris që të jem sa më i qartë, është se pasuria e objektet publike të Kosovës i takojnë Republikës së Kosovës e republika është e qytetarëve. Republika është forma e shtetit tonë. Shteti është sovran, populli është burimi i sovranitetit.

Përdorimi i tyre rregullohet me ligj në këtë kuvend ku është i përfaqësuar populli dhe mbrojtja e tyre po ashtu rregullohet me legjislacion e ku organet e sigurisë janë të thirrura të zbatojnë atë sipas mandatit të tyre.

Unë nuk mund t’i mbyll sytë kur grupe kriminale të llojit fashist-paramilitar kërcënojnë rendin kushtetues e ligjor të Republikës. Jam i vetëdijshëm që jo të gjithë ata që po marrin pjesë në grumbullimet përpara objekteve janë pjesë e grupeve të tilla, por, fatkeqësisht, shumë qytetarë serb për shkak të presionit e kërcënimit të Beogradit zyrtar janë të detyruar të shërbejnë si mburojë njerëzore për sulmet e grupeve të tilla kriminale.

Dhe aty janë tri kategori: kategoria e parë janë këta kriminelët e mbrojtjes civile. Këta janë kategoria e parë. Këta janë ajo pjesa ekstremiste, shoveniste, nacionaliste, e cila e admiron Millosheviqin edhe Putinin edhe merr pjesë në protesta të dhunshme. Kategoria e dytë janë ata nga administrata publike, të cilët po nuk dolën në protesta humbin pagën, se vendin e punës nuk e di a e kanë. Dhe kategoria e tretë, janë kompanitë e Radojçiqave dhe Veselinoviçave të cilët ju jepin ditë pushimi punëtorëve me kusht që me shku në protesta të dhunshme. Pra, ua kushtëzojnë vendin e punës me protestë të dhunshme edhe kur shkojnë në protestë të dhunshme ua shkruajnë ditë pushimi. Këto janë tri kategori.

Nëse vëreni me kujdes, në Zveçan mblidhen disa qindra, në Leposaviq edhe në Zubin Potok disa dhjetëra, nganjëherë disa qindra, por në ballë të tyre janë përgjithësisht këta të mbrojtjes civile.

Në shqiptarët kemi shumë përvojë historike në organizim të protestave e demonstratave ku shprehim pakënaqësinë. Protestat vijnë prej poshtë. Këto nuk janë protesta prej poshtë. Këtë janë protesta nga lartë. Që do të thotë se nuk janë protesta.

Nuk ka asgjë autentike në ato protesta. Nuk është vullnet i popullit ai. Është direktivë e Beogradit. Dhe mua më vjen keq për qytetarët serb të cilët detyrohen të dalin në këto protesta, sepse unë mendoj se ata sot janë njerëzit më të pa lirë në Republikën e Kosovës. Pikërisht ai qytetari serb që duket që po e shpreh një vullnet aty para Komunës atij i mungon më së shumti liria, po jo për shkak të Prishtinës, po për shkak të Beogradit. Ata duhet të çlirohen nga kjo milici fashiste dhe Republika e Kosovës me policinë e saj dhe organet e saj po e bënë pikërisht këtë gjë. Sot nuk është në pyetje çlirimi i Kosovës, sot është në pyetje çlirimi i komunitetit serb nga milicia fashiste dhe ne duhet t’i ndihmojnë serbëve që të çlirohen nga milicia fashiste, jo të dorëzohemi përballë tyre.

Unë ndjej keqardhje maksimale për sulmet që ndodhën dhe po ndodhin ndaj anëtarëve të policisë tonë, ushtarëve të KFOR-it dhe gazetarëve dhe e shpreh falënderimin tim për të gjithë, për kurajon e për sakrificën, në veçanti për anëtarët e policisë sonë që në mënyrë të dinjitetshme, patriotike e të përgjegjshme po e mbrojnë Kushtetutën dhe ligjin në shtetin e tyre të pavarur të cilët i shërbejnë me përkushtim.

Unë besoj se ka shumë gjëra ku mund të mos pajtohemi, të gjithë i kemi opinionet dhe mendimet tona, ama është Republika, ligji Kushtetutshmëria ato të cilat na bashkojnë.

Për vite me radhë nga partnerët dhe miqtë tanë ndërkombëtar na është thënë që kërcënimi më i madh për Kosovën është shkalla e lartë e korrupsionit dhe krimit të organizuar që na i pengon sukseset e Kosovës. Ne i kemi dëshmuar se jemi partnerë të denjë të miqve tanë ndërkombëtar me avancimin demokratik e ekonomik të Kosovës. Ajo që i bënë bashkë partnerët tanë ndërkombëtarë janë vlerat e përbashkëta dhe besimi se këto janë universale që duhet të mbrohen me çdo kusht. Qëllimet, vizionet, vlerat, interesat i kemi të përbashkëta.

Qeveria ime beson thellësisht në miqësinë e përhershme me Shtetet e Bashkuara të Amerikës, shtetet e Bashkimit Evropian, e më gjerë. Ne jemi thelbësisht transatlantik. Shtete e Bashkuara të Amerikës dhe Bashkimi Evropian, bashkë me njëra tjetrën dhe bashkë me neve.

Por qasja ndaj Kosovës dhe Serbisë nuk mund të jetë e njëjtë. Serbia është vend autokratik. Serbia nuk është vend demokratik. Në Serbi shtypen liritë dhe të drejtat e njeriut, shtypet opozita dhe Rusia e ka qendrën e saj rajonale.

Ju e shihni ne shqiptarët që jemi 93% në Kosovë, sa shumë parti politike kemi. Atje në kolonën e mesme e në rreshtin e fundit i kemi pakicat jo serbe i kemi romët, egjiptianët, ashkalinjtë, i kemi boshnjakët i kemi turqit. Secila pakicë kombëtare i ka disa parti mirëpo në vendin tonë të dashur deputetë ekziston një komunitet që nuk po lejon më shumë së një parti për shkak të Beogradit, vetëm Lista serbe dhe asnjë tjetër. Kosova sot nuk është demokratike në veri sepse Beogradi nuk lejon më shumë se një parti. Beogradi dëshiron një shtet, një parti, një udhëheqës, një kishë. Por nuk ka demokraci pa pluralizëm politik, komuniteti serb ka nevojë për pluralizëm politik dhe unë ju ftoj secilën e secilin prej jush që ta ndihmojmë komunitetin serb të ketë pluralizëm politik. Ata kanë nevojë për më shumë parti, andaj unë ju lutem që të bëni gjithçka që është e mundur që t’i ndihmojmë të çlirohen, të jenë të lirë sikurse ne të tjerët dhe njëra ndër mekanizmat kryesor është pluralizmi politik. Ne kemi dhjetëra parti secila pakicë kombëtare ka disa parti, vetëm komuniteti serb i cili është i shtypur vetëm një parti, ky është thelbi i problemit. Serbia po shfaqë agresion të hapur ndaj Kosovës edhe përbën kërcënim për rajonin pikërisht sepse nuk ndan vlera të përbashkëta me partnerët e miqtë tanë ndërkombëtarë, demokratizimi i Serbisë është i nevojshëm por Kosova nuk mund të paguajë për demokratizimin e saj. Ne jemi të gatshëm ta ndihmojmë demokratizimin e Serbisë po jo të paguajmë për demokratizimin e Serbisë.

Kosova nuk mund ta kompensojë Serbinë për mosndëshkimin e Rusisë dhe as për humbjen e luftës në Kosovë. Unë dëshiroj që të gjitha të drejtat e serbëve të jenë të plotësuara dhe të gjitha kërkesat e tyre të jenë të dëgjuara. Prandaj edhe jam kryeministër i të gjithëve. Mirëpo, nuk mund ta kompensoj Beogradin pse regjimi i Millosheviqit që bëri gjenocid ua humbi luftën edhe sipas pikëpamjes tonë, por territorin vetëm sipas pikëpamjes së tyre, se ky territor kurrë nuk ka qenë i tyre. Ky territor ka qenë i shtypur prej tyre, jo i tyre.

Andaj është tejet e rëndësishme që këtë t’ua bëjmë të qartë të gjithëve. Duam ta ndihmojmë demokratizimin dhe evropianizimin e Serbisë, po nuk paguajmë çmim si shtet e si territor për këtë.

Tash Parlamenti Evropian në raportin për Kosovën muajin që lamë pas, tek pjesa e demokracisë dhe sundimit të ligjit, pika 29, na u tha që është i shqetësuar për rritjen e ndërhyrjeve të huaja keqdashëse në formën e fushatave të dezinformimit dhe keqinformimit të organizuara nga disa aktorë, veçanërisht nga Rusia dhe Kina.

Andaj të gjithë qytetarët e Republikës, të gjithë zyrtarët e shtetit, të gjithë përfaqësuesit e popullit i lus të kenë kujdes se ku, kur dhe si informohen. Përcjellni komunikatat e Policisë së Republikës, aty e keni të vërtetën. Për gjendjen në teren, deklaratat që lëshohen nga organet e sigurisë janë ato që janë edhe të sakta edhe të vërteta.

Të nderuar deputetë të Kuvendit të Republikës,

Rolin kryesor në organizimin e protestuesve ne terren janë duke e kryer anëtarët e formacionit ilegal të së ashtuquajtur Mbrojtje Civile dhe ish-pjesëtarë të Policisë së Kosovës ku është parë prezencë e madhe e tyre në teren. Këto protesta me gjithë dashakeqësinë e tyre neve na kanë shërbyer që të bëjmë identifikime të vlefshme.

-Millorad Jevtiq është njëri nga drejtuesit e këtij formacioni ilegal. Shtëpia e tij në Zveçan është shndërruar në “bazë qëndrimi” të drejtuesve të kësaj strukture ilegale. Gjithashtu, ka prezencë të madhe të përfaqësuesve politik të Listës Serbe në atë shtëpi. Ata janë duke punuar në mobilizimin e strukturave atje për prezencë sa më të madhe para objekteve komunale dhe duke orkestruar sulme të ardhshme.

-Miqko Jeftiq, pjesëtar i formacionit ilegal të ashtuquajtur “Mbrojtje Civile” në Zveçan.

-Bashkë me të Rajko Jeftiq, ish këshilltar i Listës Serbe në Zveçan dhe ish drejtor në komunën e Zveçanit, babai i Miqko Jeftiq.

-Danilo Josifovic, i njohur me nofkën “Prki”, gjithashtu pjesëtar i formacionit ilegal të ashtuquajtur “Mbrojtje Civile”.

-Liljana Aksentijeviq, zëvendësuese e kryetarit të ashtuquajtur “Organ i Përkohshëm” në Zveçan, ka urdhëruar të gjithë punëtorët e komunës ilegale të Zveçanit që në 06:30 të dalin para komunës.

Personat që po i shohim të maskuar në video dhe nëpër fotografi janë të udhëhequr nga ish-kapiteni i Policisë së Kosovës Aleksandër Filipoviq, që shtirej se është i integruar në shtetin tonë. Ky është personi kryesor që po drejton ata. Me 29 maj të këtij viti, ka rrahur një qytetar serb në Leposaviq, pasi që ai ka qenë duke e incizuar me telefon.

Personat e maskuar që ishin pjesë e protestës së dhunshme në Zveçan janë:

– Nikolla Adžiq, ka hedhur koktej molotovi në Zveçan, dhe është pjesëtar i organizatës kriminale serbe “Severna Brigada”.

– Milan Zhivkoviq, po ashtu pjesëtar i të njëjtës organizatë.

– Danilo Krivokapiq;

– Jovica Lazoviq;

– Nikola Radomiroviq;

– vëllezërit Stefan dhe Dejan Nedeljkoviq.

Kjo organizatë kriminale, në rrjetet sociale, ka postuar lajm që pjesëtarë të grupit mercenar rus “Wagner” kanë arritur në Kosovë. Po ashtu i njohur për lidhjet e tij me këtë grup paramilitar rus është edhe Damjan Knezheviq, i cili drejton organizatën djathtiste “Patrollat e Popullit-Nardona Patrola”. Edhe ky ka paralajmëruar ardhjen e një grupi prej 50 personave nga Serbia në Kosovë. Damjan Knezheviq, dhe organizata e tij, organizuan protestën e 18 dhjetorit të vitit të kaluar në afërsi të pikës kufitare në Jarinje, me ç’rast u patën identifikuar një numër i konsiderueshëm personash me simbole ekstremiste ruso-serbe.

Persona tjerë të përfshirë në sulm ndaj KFOR-it se është mirë që edhe vendorët dhe ndërkombëtarët t’i dinë këta emra se nuk i ka sulmuar populli serbë, i ka sulmuar milicia fashiste.

– Vlladimir Radivojeviq, i cili ka njohje të drejtpërdrejtë me presidentin Vuçiq;

– Daniel Gjukiq, bashkë me një grup personash, kanë gjuajtur shok bomba. Këta janë pjesë e grupit të Milan Radoiçiqit, të njohur për ndikim dhe veprimtari kriminale;

– Millosh Gjukiq, vëllau i Danielit. Këta dy vëllezër kanë raporte shoqërore me djalin e presidentit Vuçiq;

– Millan (Jugosllav) Tomiq, i lindur në Obiliq e me banim në komunën veriore të Mitrovicës, ka marrë pjesë në shpimin e gomave të autoblindave të Policisë së Kosovës;

– Millan Joviq, pjesëtar i formacionit ilegal të ashtuquajtur “Mbrojtje Civile”. Me 31 mars, bashkë me një grup ka shkuar për trajnim në përdorimin e armës në Rashkë të Serbisë; më tej:

– Petar Millosheviq;

– Dejan Jevtiq;

– Nikolla Baldini;

– Millan Zhivkoviq;

– Vuk Brankoviq;

– Luka Vlaskoviq;

– Bozhidar Todoroviq dhe

– Radisha Denoviq.

Fotografia qe mori vëmendjen e rrjeteve sociale ishte ajo e Danijel Shmigiq, i cili ka qenë e mbase edhe tash është shofer dhe truproje i nënkryetarit të Listës Serbe, Igor Simiq. Danijel Shmigiq ka ushtruar sulmin ndaj ushtarëve të KFOR-it.

Përveç pjesëtarëve të grupit ekstremist “Severna Brigada”, Brigada Veriore, ka qenë prezent edhe tifo-grupi “Delije”, i Cvrena Zvezdës të cilët kanë qenë të përgatitur për sulm ndaj KFOR-it. Ne kemi panumër dëshmi evidencë materiale për këtë gjë.

Pas eskalimit të situatës dhe lëndimit të dhjetëra ushtarëve të KFOR-it janë arrestuar Nebojsha Elezoviq (i cili e ka shoqëruar Goran Rakiqin gjatë udhëtimit të tij në Beograd me datë 23 mars 2022 për të marrë pjesë në mbledhjen e Këshillit të Sigurisë së Serbisë), Radosh Mitroviq dhe Zhivojko Milentijeviq. Këta janë arrestuar.

Me 31 maj, në orët e hershme të mëngjesit, Policia e Kosovës ka arrestuar dy shtetas serbë, Ivan Sekulic dhe Sinisha Jevtic. Ata kanë poseduar materiale të dyshimta përfshirë maska kamuflazhi, emblema me simbole nacionaliste, kartelë të veteranëve të luftës dhe të akademisë për siguri të Serbisë, shufër metalike, disa thika, substanca narkotike, sprej të ndryshëm, sfera metalike, dhe një çekan.

A e kuptoni pra se me çfarë kemi të bëjmë. Me Milici fashiste dhe për këtë përballje, këtë përballje, Policisë së Kosovës i duhet Qeveria e Republikës së Kosovës. E ka. Policisë së Kosovës i duhet Kuvendi i Republikës, ju tregoni a e ka! Policisë së Kosovës i nevojitet populli i Kosovës. E ka. Pra është në dorën tonë kjo fitore e radhës për sundim të ligjit dhe kushtetutshmëri. Policia jonë ka nevojë për mbështetje. Jepjani këtë mbështetje. Jepjani këtë mbështetje Policisë së Republikës e cila është në vijë fronti me milicinë fashiste. Nuk jemi kundër serbëve. I kemi ftuar të kthehen në institucione, ju kemi thënë merrni pjesë në proces demokratikë mirëpo gabimin kardinal të Listës Serbe që i bojkotojë zgjedhjet, që i braktisi institucionet, nuk duhet ta paguajë Republika jonë or Lista Serbe. Ai është vendim politik i tyre, pasojat e të cilëve duhet t’i marrin ata vetë.

*Adresimi i Kryeministrit Kurti në seancën e Kuvendit të Kosovës pas zhvillimeve të fundit në komunat veriore të Republikës së Kosovës.

Filed Under: Politike

Albanian American Community Calls for Immediate Action Against Serbia for Inciting Violence and Attacking NATO Troops in Kosova

May 31, 2023 by s p

Washington, D.C. – 31 May 2023/

We are witnessing disturbing acts of aggression perpetrated by pro-Russian, organized groups from Serbia against NATO peacekeeping troops, journalists, and local police officers in Kosova’s northern municipalities.

The actions of ethnic Serbs who violently tried to enter the government buildings, orchestrated directly by the Belgrade regime, show repeated threats to peace and security amidst a tense situation in Europe. These acts of aggressions by Vucic and his cronies, within the sovereign territory of the Republic of Kosova, must not go unanswered by the international community.

We are deeply concerned that Belgrade regime’s goal, in line with their Russian allegiance, is for the conflict to erupt and spill over into neighboring countries, potentially igniting new wars in the Balkans – to open another front in Europe. It is imperative that the United States and its allies finally recognizes the gravity of the situation and take a firm stance against Serbia’s blackmail, rather than continuing to appease its provocations. It is essential that Serbia understands the resolve of the West to uphold peace and security in Kosova and the region and that the consequences for any attempt by Belgrade to undermines this will be severe.

We encourage the government of Kosova and opposition parties to build a unified front against Serbian blackmail and provocations, and to coordinate closely with Kosova’s main ally, the United States of America. Regardless of the recent absence of much needed and deserved, harsh measures against Vucic and his criminal enterprise, the United States has remained a steadfast supporter of Kosova’s sovereignty and security – committed to support its thriving democracy without fail.

Likewise, before it is too late, we call once again upon the US administration to end its policy of appeasement toward Serbia and insist that any continuing dialogue for normalization is led by the US, centered unequivocally on mutual recognition between Kosova and Serbia – as declared clearly by President Biden and the four preceding Presidents before him.

By strengthening the partnership between Kosova and the United States, both nations can work towards ending the cycle of violence and achieving a sustainable peace in the Balkans, fending off Russian and Chinese aggression and influence in Southeast Europe.

Signatories of the Statement, Albanian American Organizations:

Pan-Albanian American Congress (PAAC)

Pan Albanian Federation of America VATRA

Batalioni Atlantiku – Atlantic Battalion

Albanian-American Community of Illinois (AACI)

Malesia e Madhe Association, New York

Malesia e Madhe Association, Michigan

Albanian Diaspora Business Network

Peja – New York Association

Kraja Association

Ulqini Association – Chicago

Çameria Association

Prespa Association – Chicago

Uskana Association

Plavë Guci Foundation

Ana e Malit Association

Valet e Liqenit Association

Jehona Association – Michigan

Lukaj Foundation

Dardania – Albanian American Association of Greater Houston

Komuniteti Shqiptaro-Amerikan Bën Thirrje për Veprim të Menjëhershëm Kundër Serbisë për Nxitje të Dhunës dhe Sulm Ndaj Trupave të NATOs në Kosovë

Uashington D.C. – 31 Maj 2023

Jemi dëshmitarë të akteve të dhunës së kryer nga grupe të organizuara pro-ruse nga Serbia ndaj policëve të Kosovës, trupave paqeruajtëse të NATO-s dhe gazetarëve në veriun e Kosovës.

Aktet e serbëve etnikë që dhunshëm tentuan të hyjnë në objektet qeveritare, orkestruar direkt nga rexhimi i Beogradit, dëshmojnë kërcënimet e përsëritura ndaj paqes dhe sigurisë në një kohë tejet të tensionuar në Evropë. Këto akte dhune nga Vucici dhe falangat e tij, brenda territorit sovran të Republikës së Kosovës, nuk mund të kalojnë pa një reagim të ashpër nga komuniteti ndërkombtar.

Ne jemi të shqetësuar se qëllimi i rexhimit të Beogradit, në përputhje me lojalitetin e tyre ndaj Rusisë, është që konflikti të shpërthejë dhe të përhapet në vendet fqinje, duke ndezur potencialisht luftëra të reja në Ballkan – për të hapur një front tjetër në Evropë. Është e domosdoshme që SHBA dhe aleatët e saj të kuptojnë më në fund peshën e rëndë të situatës dhe të marrin një qëndrim të vendosur kundër shantazhit nga Serbia në vend të përkëdheljes së vazhdueshme ndaj provokimeve të saj. Është thelbësore që Serbia të kuptojë përkushtimin e Perëndimit drejt paqes dhe sigurisë në Kosovë dhe më gjerë, dhe se pasojat e veprimeve në kundërshtim me këtë do të jenë të rrepta.

Ne inkurajojmë qeverinë e Kosovës dhe partitë opozitare që të ndërtojnë një front të përbashkët kundër provokimeve dhe shantazhit serb, dhe të koordinohen ngushtë me aleatin kryesor të Kosovës, Shtetet e Bashkuara të Amerikës. Përkundër mungesës së fundit të masave të domosdoshme kundër Vucicit dhe ndërmarrjes së tij kriminale, Shtetet e Bashkuara kanë vazhduar të jenë mbështetës i fuqishëm i sigurisë dhe sovranitetit të Kosovës – përkushtuar për të mbështetur demokracinë e saj pa përjashtim.

Po ashtu, para se të bëhet vonë, i bëjmë thirrje administratës amerikane që t’i japë fund politikës së saj të përkëdheljes ndaj Serbisë dhe të insistojë që çdo dialog për normalizim të marrëdhënieve ndërshtetërore të udhëhiqet nga SHBA dhe të ketë në qendër njohjen reciproke të Kosovës dhe Sërbisë, siç është deklaruar qartë Presidenti Biden dhe katër presidentët para tij.

Duke forcuar partneritetin ndërmjet Kosovës dhe Shteteve të Bashkuara, të dy vendet mund të punojnë drejt përfundimit të ciklit të dhunës dhe arritjes së një paqeje të qëndrueshme në Ballkan, duke evituar ndikimin dhe agresionin rus dhe kinez në Evropën Juglindore.

Nënshkruesit e deklaratës, Organizatat shqiptaro-amerikane:

Kongresi Panshqiptar Amerikan (KPA)

Batalioni Atlantiku – Atlantic Battalion

Federata Panshqiptare – VATRA

Shoqata Malesia e Madhe, New York

Shoqata Malesia e Madhe, Michigan

Komuniteti Shqiptaro-Amerikan nga Illinois (KShAI)

Rrjeti i Bizneseve të Diasporës Shqiptare

Shoqata Peja – New York

Shoqata Kraja

Shoqata Ulqini – Chicago

Shoqata Çameria

Shoqata Prespa – Chicago

Shoqata Uskana

Fondacioni Plavë Guci

Shoqata Ana e Malit

Shoqata Valet e Liqenit

Shoqata Jehona – Michigan

Fondacioni Lukaj

Dardania – Shoqata Shqiptaro-Amerikane Houston-Teksas

Filed Under: Politike

VATRA DËNON SKENARËT SERBO-RUSË NË VERI TË KOSOVËS

May 30, 2023 by s p

New York, 30 Maj 2023 – Federata Panshqiptare e Amerikës VATRA ndjek me shqetësim të shtuar dhe vëmendje të posaçme situatën e tensionuar në veri të Kosovës ku me skenar të Serbisë dhe Rusisë po organizohen protesta të dhunshme në Komunat Leposaviq, Zubin Potok dhe Zveçan.

Federata VATRA dënon me ashpërsi çdo skenar serbo-rusë që ka synin sulmin ndaj institucioneve kushtetuese të Republikës së Kosovës, sigurisë publike të shtetasve të Kosovës, paqes e sigurisë në Rajon.
Federata Vatra mbështet fuqishëm shtetin e Kosovës, Institucionet demokratike dhe ligjzbatuese, integritetin territorial, sovranitetin e paprekshëm, rendin, sigurinë publike dhe të mirën e qytetarëve të Kosovës.

Federata Vatra dënon sulmin ndaj përfaqësuesve të KFOR, Policisë së Kosovës e gazetarëve shqiptarë e të huaj në Kosovë.

Federata Vatra i bën thirrje vendeve të Bashkimit Europian dhe Shteteve të Bashkuara të Amerikës që të bëjnë gjithçka që të vazhdohet dialogu Kosovë-Serbi, të quhet qetësia, stabiliteti e paqja për më shumë siguri në Rajon e Ballkan.

Sovraniteti dhe integriteti territorial i Republikës së Kosovës është i pacenueshëm, i patjetërsueshëm dhe i pandashëm.

Me shqetësim dhe pranë Kosovës

Kryetari i VATRËS

Elmi BERISHA

Filed Under: Politike Tagged With: Vatra

Unioni i Gazetarëve Shqiptarë apel organizatave ndërkombëtare të gazetarëve për kërcënimet ndaj gazetarëve në detyrë në Kosovë

May 29, 2023 by s p

Tiranë më 29.05.2023/

Unioni i Gazetarëve Shqiptarë denoncon aktet vandale dhe kërcënimet ndaj gazetarëve gjatë episodeve të ditëve të fundit, në zonën veriore të Kosovës dhe sidomos gjatë ditës së sotme, e hënë më 29.05.2023.

Goditjet e dhunshme dhe sjelljet vandale të protestuesve, mbi automjetin e gazetarëve të Top Channel, në të cilin ndodheshin edhe kolegë të tjerë në Zveçan, përbën një incident të rrezikshëm.

Katër kolegët e ndodhur në këtë automjet, të përballur me klithma dhe sjellje agresive ultranacionaliste serbe, kanë përjetuar një moment të pazakontë sigurie për jetën e tyre fizike.

Unioni i Gazetarëve Shqiptarë shpreh solidaritetin e plotë me gazetarët e Top Channel dhe gjithë kolegët e Kosovës, si dhe me gjithë rrjetin e reporterëve, operatorëve dhe fotoreporterëve që raportojnë për mediat kombëtare dhe ato rajonale, duke kërkuar prej tyre maturi, objektivitet, kurajo dhe guxim profesional. Ne apelojmë për kolegët që gjatë raportimeve, të respektojnë normat dhe ligjet në fuqi, të Republikës së Kosovës.

UGSH u bën apel të gjitha organizatave rajonale, europiane dhe ndërkombëtare të gazetarëve në përgjithësi, reagojnë dhe dënojnë me forcë, aktet vandale të ekstremistëve nacionalistë ndaj gazetarëve. Të gjitha organizatat duhet të shprehin solidaritetin me gazetarët në detyrë, në këtë pjesë të Kosovës, ku po përballen me agresivitet grupesh kriminale, kërcënime ekstremistësh nacionalistë, dhe që inspirohen nga qarqe të caktuara që synojnë tension dhe destabilizim të rajonit.

UGSH kërkon nga përfaqësuesit e lartë dhe institucionet ndërkombëtare që janë prezent në Kosovë, veçanërisht: NATO, KFOR-i dhe EULEX Kosovë, që të mundësojnë garantimin dhe mbrojtjen e jetës dhe së drejtës për ushtrim të raportimit të lirë nga gazetarët dhe mediat në Kosovë.

Zyra Informuese

Unioni i Gazetarëve Shqiptarë

Filed Under: Politike Tagged With: Unioni i Gazetareve

  • 1
  • 2
  • 3
  • …
  • 511
  • Next Page »

Artikujt e fundit

  • MID’HAT FRASHËRI DHE PËRPJEKJET E TIJ PËR TË NDALUAR SPASTRIMIN ETNIK NË ÇAMËRI DHE TROJET E TJERA SHQIPTARE
  • Gjergj Fishta – Përsiatje pas rileximit
  • “AULONA FESTIVAL” DHE VLORA, SËRISH JA BËNË FORA
  • “Festivali Shqiptar” bashkoi mijëra shqiptarë në emërtimin e rrugës “Gjergj Kastrioti- Skenderbeu” në Worcester, Massachusetts
  • “ISMAIL QEMALI” VJEN NESËR NË STATEN ISLAND, NEW YORK
  • ´´Këta janë Mjekët shqiptarë me Misionin e ngritjes së shëndetësisë shqiptare: Kontributi shkencor vullnetar i Federatës´´
  • Presidentja Osmani takoi Presidentin Macron, Kancelarin Scholz dhe përfaqësuesin e lartë Borrell
  • SINTAGMA “ZBRITJE NGA MALET”
  • Romanca e Aleksandrit
  • Milicia fashiste që sulmon Kosovën*…
  • MIDHAT FRASHËRI DHE ALBANOLOGJIA*
  • TAKIM ME VARGMALET APALASHE
  • SERBIA MBETET FAKTOR DESTABILIZUES NË KOSOVË DHE NË BALLKANIN PERËNDIMOR
  • Më 1 qershor 1850 lindi ideologu Sami Frashëri
  • Identiteti dhe integrimi në pluralizëm

Kategoritë

Arkiv

Tags

alfons Grishaj Anton Cefa arben llalla asllan Bushati Astrit Lulushi Aurenc Bebja Behlul Jashari Beqir Sina dalip greca Elida Buçpapaj Elmi Berisha Enver Bytyci Ermira Babamusta Eugjen Merlika Fahri Xharra Frank shkreli Fritz radovani Gezim Llojdia Hazir Mehmeti Ilir Levonja Interviste Keze Kozeta Zylo Kolec Traboini kosova Kosove Marjana Bulku Murat Gecaj nderroi jete ne Kosove Nene Tereza presidenti Nishani Rafaela Prifti Rafael Floqi Raimonda Moisiu Ramiz Lushaj reshat kripa Sadik Elshani SHBA Shefqet Kercelli shqiperia shqiptaret Sokol Paja Thaci Vatra Visar Zhiti

Log in

This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Cookie settingsACCEPT
Privacy & Cookies Policy

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Non-necessary
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
SAVE & ACCEPT