Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

Presidentja Osmani: Me mbështetjen e mërgatës sonë të çmuar, Kosova do të jetë më e fuqishme përbrenda, e më e konsoliduar në aspektin ndërkombëtar

by

Presidentja e Republikës së Kosovës, Vjosa Osmani Sadriu, në kuadër të vizitës së saj në New York të Shteteve të Bashkuara të Amerikës, ka takuar shumë bashkatdhetarë tanë, të cilët ndër vite i kanë dhënë hov e mbështetje të jashtëzakonshme luftës sonë për liri.

“Në emër të të gjithë qytetarëve dhe institucioneve të Kosovës i falënderova për kontributin e dhënë ndër dekada dhe pa të cilin nuk do të ishim këtu ku jemi sot”, ka thënë Presidentja Osmani.

E para e vendit më tej ka thënë se Kosova aspiron integrimin euroatlantik, BE-në, NATO-n dhe OKB-në, ndaj kontributi i mërgatës sonë në Amerikë dhe gjithandej siç ishte vendimtar dikur, është përcaktues edhe sot.

“Me mbështetjen e mërgatës sonë të çmuar, Kosova do të jetë më e fuqishme përbrenda, e më e konsoliduar në aspektin ndërkombëtar”, ka theksuar Presidentja Osmani.

“Paqja në Ukraine, përtej të marrosurve nga ambiciet e përgjakshme”

by

Gjeneral * Piro AHMETAJ/

Në përgjigje të interesit publik, nga kapaciteti i Ekspertit për çështjet e Sigurisë Kombëtare, Rajonit dhe NATO-s, po paraqes një përmbledhje të përditësuar me disa mesazhe strategjike rreth dinamikës në fushbetejën e Ukrainës, por jo vetëm:

Së pari, mobilizimi i 300 mijë rezervistëve, e çmoj si: “konfirmim zyrtar të dështimit me turp të ofensivës neonaziste të Rusisë për të arritur objektivat strategjike, ndaj integritetit teritorial të një vendi sovran (Ukrainës) duke sfiduar edhe rendin global të sigurisë» !

E thënë më qartë, mbas 7 muajsh, makineria ushtarake e Kremlinit jo vetëm ka mbetur e rraskapitur në baltën e përgjakur me rreth 80 mijë ushtarak/qytetarë Rus të vrarë si dhe ka humbur me turp inisiativën strategjike në fushbetejë, por përditë e më shumë po diskreditohet në përballjen me fuqinë ushtarake, vlerat demokratike, solidaritetin e botës së qytetëruar dhe interesat gjeopolitike të Aleancës Transatlantike (USA/NATO/BE).

Së dyti, është mbjell një mankth i ricikluar nga mëndjet e ndryshkura: “Nëse Putini do shtypë, apo jo butonin e kuq të armëve bërthamore, për t’i bërë gjëmën e madhe njerëzimit”, përgjigja relaksuese edhe për “Putinistët e thekur dhe kokat e nxehta” mbetet një JO e fortë. Pra, kjo nuk ka për të ndodhur, pasi nëse do guxonte, Rusia do merte shpagimin e merituar nga USA/NATO si dhe Putinistët do të ndëshkoheshin si edhe nazistët: “për krime kundër njerëzimit” nga institucionet e botës së qytetëruar” ! Po ashtu, ende besoj që elitat mëndjehapura dhe gjenerata e re e Rusisë kurrësesi nuk do të lejojnë që kombi i tyre të damkoset përjetësisht si një Shtet Terrorist.

Në mënyrë shumë të vendosur, kjo ishte edhe përgjigja dhe mesazhet e Presidentit të ShBA (Kampionit të lirisë dhe Gardianit të paqes në botë), gjatë fjalimit historik në OKB, drejtuar Putinit, Kim Jongut, Teheranit, si dhe kujdo tjetër diktatori të dalldisur nga paranoja e luftrave të përgjakshme si dhe oshilacionet që u burojnë nga fuqia e mbi Pushtetit.

Së treti, ndërsa dalldisjen e Presidentit Vučič për sa: “prag Luftë e re Botërore për të rivendosur kufijt shtetërore si dhe trimërimin me (mos) njohjet dhe integritetin teritorial të Kosovës”, për më me tepër në realitetin aktual të prezencës së fuqisë ushtarake (KFOR) si dhe të dështimit turpëruese të Rusisë në Ukrainë, i konsideroj në mos qesharake, si thik mbas shpine për marrëveshjet dhe negociatat si dhe oshilacione të këshilltarit të Mollosheviçit famëkeq, të cilat jo vetëm nuk trembin kërkënd, aq më pak fuqinë e sprovuar (1999!) të NATO-s dhe nuk i shërbejnë kërkujt, por e minojnë rëndë axhendën e udhëtimit të Serbisë drejt BE dhe vlerave Euroatlantike!

Së katërti, e përsëris edhe më fortë se bashkë me dështimin turpëruese për pushtimin e Ukrainës, Rusia po/do të humbas edhe peshën gjeopolitike në mbarë Botën, Detin e Zi, në Ballkan, Mesdhe, etj.

Për pasojë, (me/pa Vuçiçin e sëmurë dhe kapur nga paranojat e luftrave të përgjakshme), edhe roli i Serbisë do të ulet në Rajon, çka do të shërbejë si një rrethanë e fortë gjeostrategjike për 4 vendet (Greqia, Rumania, Spanja dhe Sllovakia) për ta njohur zyrtarisht dhe për t’i hapur rrugë procesit të anëtarësimit të Kosovës në NATO por edhe si një këmbanë alarmi për të zhvilluar Masat e Mirëbesimit Reciprok (CSBM) mes vendeve te Rajonit në dobi të stabilitetit demokratik, mirëqënies dhe besimit të qytetarëve në axhendën e integrimit në BE.

Në shtesë, si ekspert i fushës, do i këshilloja faktorët shtetërorë dhe politik të Tiranës dhe Prishtinës Zyrtare që: “humbja e luftës dhe kolapsi i “Rusisë si Siperfuqi”, për pasojë edhe e peshës së Serbisë në Rajon e çmoj si një rrethanë të artë gjeopolitike në dobi të faktorizimit të RSh në tavolinat e vendimarrjeve të mëdha (me SHBA & UN/NATO/BE) për të mbrojtur dhe zhvilluar interesat mbarëKombëtare në Rajon, Mesdhe, etj si dhe në dobi të paqes, stabilitetit dhe axhendën e integrimit Euroatlantik të vendeve të Ballkanit Perëndimor”!

Ndërsa si mesazh të fundit, sigurisht jo nga rëndësia: “asnjë grosh fare nuk vlejnë privatizimi politik dhe propaganda bollshevike e të gjithePushtetshmeve” por vetëm dashuria, nderimi dhe përulësia ndaj vendit, vizion afatgjatë dhe përkushtimi dhe përgjegjësia e lartë shtetërore ndaj interesave Kombëtare; “besimi dhe bekimi” ndaj partneritetit strategjik me SHBA, NATO-n, etj.

*Gjeneral ® Piro AHMETAJ,

Senior Expert për SK, Rajonin dhe NATO-n,

Zv/President i Këshillit të Atlantikut, Ish:

Këshilltar Ushtarak i Presidentit të RSh,

Zv/ShShPFA & Përfaqësues në SHAPE/NATO

FEDERATA PANSHQIPTARE VATRA – NJË BUSULLË ORIENTUESE NË GJITHË TURBULLIRAT E KOHËVE

by

Federata Panshqiptare VATRA në Nju Jork  u bë të enjten epiqendra e  “JAVËS KULTURORE SHQIPTARE NË SHBA”, e cila  mblodhi rreth vetes një numër të konsiderueshëm bashkatdhetarësh që kishin ardhur për të ndjekur nga afër promovimin e tri veprave të botuara nga ITSHKSH: “Shkupi, vetë historia e Kosovës” – S. Asani, M. Prishtina, A. Ramaj; “Bisedime mbi -Historin bujqësore të Shqipnis-“ Eqrem bej Vlora; “Propozime për drejtshkrimin” I-II.

Për të shprehur mirënjohjen e sinqertë  ndaj drejtuesve të VATRËS, dhe sidomos ndaj kryetarit të saj z. Elmi Berisha, për organizimin e këtij aktiviteti mbresëlënës, nuk mjaftonin vetëm fjalët, andaj në mënyrë simbolike deshëm të përkujtojmë vatranët se librat ishin ato që zgjuan shqiptarët nga letargjia shumëshekullore, duke i dhuruar tri veprat e sipërpërmendura z. Berisha, si shenjë e përkushtimit tonë të përbashkët ndaj kauzave sublime që i kemi trashëgim nga rilindësit tanë.

Komuniteti shqiptaro-amerikan ishte me fat që pati një busullë orientuese në gjithë turbullirat e kohëve. Ishte Federata Panshqiptare Vatra, organizimi më jetëgjatë i shqiptarëve në të dyja anët e Atlantikut, e themeluar në vitin 1912, e cila në të kaluarën pati si mision historik mbrojtjen dhe garantimin e të drejtave të shqiptarëve në SHBA, si dhe lobimin në Kongresin e Shteteve të Bashkuara për të drejtat e shqiptarëve anembanë botës. Por edhe aktualisht Federata Panshqiptare Vatra nuk është zhveshur nga petku i misionit të shenjtë, sepse ajo vazhdon të prodhojë unitet brendakombëtar dhe  interaksion komunkimi e bashkëpunimi me institucionet amerikane dhe përfaqësuesit e ndryshëlm të jetës civile në SHBA.

Jam i lumtur që bashkë me kolegët e mi nga ITSHKSH u bëmë dëshmitarë të një entusiazmi të pashoq që u krijua në mbrëmjen e së enjtes në Nju Jork, ku nuk mungoi interesimi i bashkatdhetarëve tanë për punën tonë hulumtuese-shkencore dhe për vizionin tonë mbi të ardhmen e botës shqiptare. Ky interesim burimin e kishte tek vetdija e formuar e mërgatës sonë për rolin që kishte dhe që ka aktualisht në nxitjen e proceseve ndërgjegjësuese të botës shqiptare, kudo ku ndodhet ajo, pikërisht ashtu siç vepruan një shekull më parë viganët e mendimit dhe veprimit shqiptar Fan Noli, Faik Konica, që njëherësh ishin edhe themeluesit e parë të Federatës Panshqiptare – Vatra.

Mesazhi më kuptimplotë që doli nga ky takim në Federatën Panshqiptare – Vatra ishte ideja se civilizimet kanë gjithmonë nevojë për transformime të brendshme, kurse e përbashkëta e këtyre transformimeve është absorbimi i vlerave pozitive univerzale dhe shpërndarja e përvojave më të mira në tejkalimin e keqkuptimeve e mosmarrëveshjeve të natyrave të ndryshme.
Faleminderit vatranë që na bëni krenar me të qenit shembull i atdhedashurisë edhe atëherë kur atdheu nga hallet e shumta ju harron t’iu shpreh mirënjohje institucionale për kontributet tuaja kolosale!  

Nju Jork, 22 shtator 2022

Prof.dr. Skender ASANI – drejtor i ITSHKSH në Shkup

24 vite nga rënia e komandantit legjendar, Fehmi Lladrovci

by

Bujar Leskaj/

24 vite më parë, një ditë përpara se të jepte jetën së bashku me bashkëshorten e tij Xhevën, komandanti legjendar, Fehmi Lladrovci u tha bashkëluftëtarëve të tij të UÇK-së: “Ku ka ditë më të mirë se sot për të vdekur për atdhe. Mos u frikësoni, kush e ka dekën ka për të rënë në altarin e Lirisë. Kemi për të bërë luftë, që do të futet në analet e historisë.”

Të nesërmen në 22 shtator 1998, komandanti i Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës, Fehmi Lladrovci dhe bashkëshortja e tij, luftëtarja sypatrembur, Xhevë Krasniqi-Lladrovci, ranë heroikisht, në një betejë të pabarabartë me forcat serbe.

Heronjtë e eposit të qëndresës së Kosovës, Fehmi e Xhevë Lladrovci, ishin ndër figurat më emblematike e të njohura të organizimit dhe luftës për liri në Kosovë, gjithashtu komandant Fehmi Lladrovci dhe nje luftetar i shquar i Kroacise .

Fehmi Lladrovci ishte komandant i Brigadës 114 të UÇK-së, emrin e të cilit kjo brigadë mori pas rënies së tij heroike.

Fehmi Lladrovci nuk ishte vetëm luftëtar. Intervista e Fehmi Lladrovcit dhënë gazetarit anglez të BBC World, në maj të vitit 1998, shpreh tërë filozofinë politike të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës. Deklarimit të gazetarit të huaj se: “…për serbët ju jeni terroristë”, Fehmiu, do t’ia kthejë:

“Mirë, le të argumentojnë serbët vetëm një akt të terrorizmit të ushtruar nga Ushtria Çlirimtare e Kosovës. Ndërsa ne mund t’i numërojmë mijëra raste të terrorit të bërë nga falangat serbe mbi popullatën e pambrojtur shqiptare. Le të tregojnë ata vetëm një njeri të pafajshëm , i cili është vrarë nga UÇK-ja, një njeri të paarmatosur, një fëmijë apo një grua, kudoqofshin ata në territorin e Kosovës. Armët nuk i kemi marrë në dorë për të luftuar kundër popullatës serbe që jeton në Kosovë. I morëm kundër regjimit serb dhe kundër forcave policore dhe ushtarake serbe që janë në Kosovë”.

Ndërsa pyetjes së këtij gazetari se: “A do të vdiste për Kosovën?”, ai, me një buzëqeshje karakteristike, do t’i përgjigjej: “Me gjithë dëshirë. Ky do të ishte nderi më i madh për mua!”

Dhe vërtet, komandanti i shquar i UÇK-së nuk ngurroi të derdhte gjakun për Kosovën, lirinë e pavarësinë e saj, për të hyrë në Panteonin e përjetësisë e të nderit të heronjve të çështjes sonë kombëtare dinjitoz krahas Komandatit te Pergjithshem te UÇK-së ,Heroit Adem Jashari dhe deshmoreve te tjete te kombit shqiptar !

Për Fehmi Lladrovcin, bashkëshorten e tij, Xhevën dhe epopenë e UÇK-së, studiuesi, gazetari, shkrimtari, ish- kryetari i LPK, veprimtari i shquar i çështjes kombëtare dhe drejtues i UÇK, z. Bedri Islami ka shkruar librin “Përjetësia e dyfishtë: Fehmiu dhe Xheva, një jetë e jashtëzakonshme”.

Ne komunen Drenas eshte vendosur Monumenti madheshtor i heronjve , çiftit Lladrovci në Sheshin e Madh të heronjve te kombit .

Lajnë mëkatet…

by

Nga Muç Xhepa/

Dielli lind nga thellësitë e oqeanit. Mëngjes. Ajri i freskët, cicërima e zogjve, peizazhi që nëna natyrë, si një piktore impresioniste, e ka punuar me ngjyra mjalti, karameleje, çokollate… na ngre gjendjen shpirtërore. Ndihemi të gëzuar.

– “… Vjeshta është më shumë stina e shpirtit sesa e natyrës”,- citon Friedrich Nietzsche-n miku im, fizikani Lluka Qafoku, që ka ardhur në Ushington të marrë pjesë në një konferencë shkencore.

– Katedralja do të jetë e mbushur me turistë. E diel.

– Na jep mundësinë të ndjekim ndonjë guidë turistike.

– Kisha e Shën Pjetrit dhe Shën Palit ka udhërrëfyesit e saj. Gjithnjë është një person në hyrje që ofron ndihmë, informacion.

Katedralja Kombëtare e Uashingtonit është e ngritur në kryqëzimin e avenysë “Massachusetts” me atë të “Wisconsit”. Veriperëndim të Uashingtonit. Parkojmë në anën lindore të saj. Te hyrja, turistë të shumtë bëjnë fotografi me basorelievin gjigant në sfond: përshkrimi i lindjes së njerëzimit nga Hart. Kjo punë magjepsëse konsiderohet si një nga më të rëndësishmet e skulpturës fetare të shekullit 20-të. Timpani, hapësira trekëndore, vertikale, e zhytur, që formon qendrën e pedimentit, e dekoruar në mënyrë tipike, mbi derën qendrore, paraqet figura gjysmë të formuara të burrave dhe grave që dalin nga zbrazëtia. Poshtë qëndron figura e Adamit me sy ende të pa hapur dhe trup të pa çliruar plotësisht nga guri rrethues. Timpanumi verior përshkruan “Krijimin e Ditës”, ndërsa i jugut “Krijimin e Natës”. Lluka ngjit shkallën e parë.

– Largohu edhe ca që ta marrësh të plotë hyrjen.

Shkrep disa foto. I sheh i përqendruar. Lluka është ndjekës me bindje dhe njohuri të thella ndaj krishterimit. Në antijetë, sundimin e “Neronit”, ishte ithtar i heshtur i Krishtit duke e lejuar ta udhëhiqte, me anë të Shpirtit, në botën e të marrëve. Ashtu siç e parashikoi Lluka, i ngjitemi një grupi turistësh gjermanë, të moshuar. Udhërrëfyesi, një djalë i ri, me zë kumbues, tregon plot elokuencë.

– Është katedrale amerikane e kishës Episkopale. Struktura neo-gotike është modeluar në stilin gotik anglez të fundit të shekullit katërmbëdhjetë.

Lluka fotografon kubenë, që duket sikur ka arritur Perëndinë lart në qiell.

– Mbi një çerek milioni njerëz e vizitojnë çdo vit. Ndërtimi filloi më 29 shtator 1907. Gurin e themelit e vendosi presidenti Theodor Rusvelti dhe përfundoi 83 vjet më vonë. Në prani të presidentit Xhorxh Bush. 1990.

Afrohemi pranë varrit të presidentit Uillson.

– Katedralja është vendi i shërbesave funerale dhe përkujtimore e pothuajse të të gjithë presidentëve, që nga viti 1893. Në 6 shkurt 1924, shërbimi funeral për presidentin Udrou Uillson… në vitin 1961, funerali për ish-Zonjën e parë Edith Bolling Galt Uillson. Funerali i vetëm i një zonje të parë që është bërë në katedrale. Zonja Uillson është varrosur me të shoqin në Gjirin Uillson të katedrales.

Lluka vendos dorën mbi mermerin e bardhë dhe kërkon t’i bëj një foto.

– Ky president e shpëtoi Shqipërinë nga dhëmbët e fuqive evropiane. Duhet t’i jemi mirënjohës për jetë.

Bën shenjë të mos ndjekim grupin që nuk resht së marruri fotografi dhe ulet në shkallën pranë varrit.

– Kur isha me Petron, këtu mbahej një përshpirtje.- them unë.- Mesha jepej për të përkujtuar një politikan, që për njërën pjesë të politikës kishte qenë i rëndësishëm, ndërsa për tjetrën i urryer. Katedralja ishte mbushur me personalitete të kohës. Petro, i përqendruar, ndiqte cermoninë nga shkalla e mermertë, ku je tani ti. Ulur ashtu si te bazilikata e Shën Pjetrit në Vatikan. Tempulli i shenjtë i krishterimit në botë. Në duar mbante shtrënguar çantën e vjetëruar. Brenda dorëshkrimi i veprës madhore “Shqipja dhe sanskritishtja”. Te bazilikata i kishte bërë përshtypje ndërtesa madhështore e mermertë, këtu pompoziteti i katedrales.

– Biri i Zotit s’kishte saraje.

E tha pa i hequr sytë nga Rev. … që vazhdonte meshën. Kur Rev. … kërkoi ta imitonin:

“Le të kthehemi te Zoti, sepse Ai do të ketë dhembshuri. Dhe, te Perëndia jonë, sepse Ajo do të na falë me bollëk”.

Petros i doli nga kraharori.

– Të lahen që të ndyhen sërish…

Lluka ngrihet në këmbë dhe bën kryqin.

– Petro Zheji ishte gjigant. Krishtin e kishte në gjak. Ishim me fat që e patëm mik.

Petro Zheji

Lluka Qafoku