Hazir Mehmeti, Vjenë/

Nëntëmbëdhjetë shkurti, dita e likuidimit të shkencëtarit kroat nga sigurimi jugosllav. Shkencëtari me të cilin historiografia evropiane u pasurua në vërtetësinë e saj. Milan Shuflajt, shteti shqiptar i ndanë Dekoratën “Naim Frashëri i Artë”, me motivacion: “Për kontribut të shquar në studimet albanologjike, për karakterin shkencor dhe objektiv të mbrojtjes së çështjes shqiptare në veprën e tij”. Kryetarja e Republikës së Kosovës, Vjosa Osmain, Milan Shuflaj-n e dekoron me “Medalje Presidenciale të Meritave”, në vitin 2023.

Biografi

Milan Shuflaj u lind në Lepogllavë të Kroacisë. Pasi mbaroi shkëlqyeshëm gjimnazin, vazhdoi studimet për shkencat historike në Universitetin e Zagrebit. Njihet dhe mëson shumë gjuhë, mes tyre edhe gjuhën shqipe. Qe në moshën e re njëzet e katër vjeçar njihet si shkencëtar në nivel ndërkombëtar. Ai krahas studimeve të shumta dhe me rëndësi ndërkombëtare, kjo i hapi rrug0ë të punon gjatë viteve 1902-1903 pranë Institutit të Studimeve Historike në Vjenë ku boton “Dokumente private të Dalmacisë”. Zgjerimin e studimeve të tij e vazhdon në Budapest, njëri nga kryeqytet e Austro-Hungarisë, nga 1904 deri në vitin 1908 në Muzeun Popullor të Budapestit. Shuflaj aktivitetin e tij të vrullshëm studimor e vazhdon në Universitetin e Zagrebit deri në vitin 1918 ku ishte profesor Universiteti. Vepra monumentale e Shuflajt mbetet “Acta et diplomata res Albaniae mediae aetatis illustrantia” (“Dëshmi dhe dokumente që ilustrojnë ngjarjet e Shqipërisë në kohën mesjetare”, në dy vëllime për historinë e Shqipërisë njihet me emrin “Acta Albaniae”. Volumi i parë u botua me 1913, kurse volumi i dytë më 1918 që të dyja në Vjenë. Ato flasin për Shqipërinë e viteve 334-1406 dhe janë shkruar në bashkëpunim me studiuesit Konstantin Jireček dhe L. Talocin.
Në vitin 1916 e më pas boton: “Gjendja kishtare në Shqipëri”, “Kufijtë e Shqipërisë në mesjetë”, “Shqipëria mesjetare”, “Lidhja hungaro-shqiptare në Mesjetë”, “Fatet politike të temës së Durrësit”, “Biologjia e fiseve të popullit shqiptar” etj.
Pas Luftës së Dytë Botërore, me krijimin e shtetit sllav, ku veç Serbisë përfshihet edhe Sllovenia e Kroacia, për historianin, që tani ishte bërë i dallueshëm, fillojnë ndjekjet dhe persekutimet. Ai arrestohet, burgoset dhe dënohet me 3 vjet e gjysmë burg si anëtar i Komitetit Kroat të formuar në Grac të Austrisë. Serbët nuk mund të harronin aq lehtë argumentet dhe analizat që ai kishte bërë për lashtësinë e shqiptarëve.
Pasi del nga burgu i Mitrovicës boton “Mjegullat kombëtare”, “Kadastrat e Shkodrës”, “Ciklonet etnike në Ballkan”, “Kështjellat dhe qytetet mesjetare të Shqipërisë”, “Serbët dhe shqiptarët”, “Mozaiku nacional në Maqedoni”, “Qytetet dhe fshatrat ne mesjetë”, gati 3 mijë tituj librash e artikujsh studimorë mbi Shqipërinë, Serbinë, Kroacinë, Bullgarinë Rumaninë, Hungarinë, Malin e Zi, Italinë, Slloveninë, Austrinë.
Milan Shuflai ka botuar edhe me pseudonimin Alba Limi. Me këtë emër ai ka botuar romanin historik “Konstandin Balshaj”.
Shuflaj është një nga personalitetet më të mëdhenj të shkencës dhe albanologjisë, një nga përfaqësuesit më dinjitet të saj. Është albanologu më i madh i studimeve të periudhës së mesjetës. Ai argumenton fillimet e para të jetës qytetare të Shqipërisë, shumë kohë para se sa të vinin sllavët deri në kohën e re. Milan Shuflaj është përcaktuesi i saktë i periudhave historike kohore ilire, helene, romake e bizantine të Shqipërisë. Shuflaj e meriton vlerësimin e tij si njeri dhe shkencëtar i madh i kohës i cili la vepër të bazuar në argumentet e pakontestueshme.
Einstein, Heinrich,.. protestë
Milan Shuflaj vritet në atentat të organizuar nga forcat e mbretërisë jugosllave. Rreth vrasjes së tij shkruan gazetat kryesore në Evropë, kurse me një memorandum të veçantë protestuan edhe kolosët e shkencës e të letrave, si: Albert Einstein, Heinrich Mann, dr. Josef Bajza, dr. Max Hildebert Boehm, dr. Karl Fritzler, dr. Zenon Kuziela, dr. Martin Spahn, dr. Branimir Jeliq, Josip Milkoviq, Lumo Skendo, Faik Konica, si dhe organizatat “Ligue Internationale des Droits des L’Homme”, “Federation Universitaire Internationale” etj.
Trupi vdes fizikisht, por vepra mbetët gjeneratave si fanar që ndriçon hapësirave ku shkruhet e vërteta historike. I tillë ishte historiani trim Milan Shuflaj. Shqiptarët i nderojnë miqtë, edhe Milan Shuflajn. Lavdi veprës së tij!

Rafaela Prifti/

The New York premiere of feature documentary Bekim Fehmiu on Saturday night at Producers Club Theaters paid tribute to the Kosova Albanian movie star of international recognition. The organizers Diar Xani, Arenc Leka, Fation Zogiani said that they timed the screening with the celebration of the 16th anniversary of Kosova Independence Day.

Albanian filmmakers, director Valmir Tertini and screenwriter Fahri Musliu, limn the portrait of an artist that gave life to numerous movie characters yet his own ended with some obscurity when he was found dead at age 74 in his Belgrade residence in 2010. The film runs for 66 minutes as a non-narrative depiction with English subtitles. Taking the audience back in time, the documentary features stock photos, archive footage and interviews with his widowed partner and actress Branka Petric Fehmiu, brother Arsim Fehmiu and a whole gallery of A-list stars of theater and film in Albania, Kosova, Bosnia Hercegovina, Croatia, Serbia, Italy, among them Faruk Begolli, Fadil Hysaj, Enver Petrovci, Piro Milkani, Roza Anagnosti, Miljenko Jergovic, Goran Markovic, Milan Vlajcic, Branislav Lecic. The unique ensemble shared memories and impressions of the actor of humble beginnings whose career seemed destined for Hollywood and whose life ended abrupty leaving the audience wanting something more.

“I laughed, I cried, I was in awe watching this documentary,” said Aida Gashi, Manager at a Real Estate firm in New York. An ethnic Kosova Albanian, Ms. Gashi appreciates the premiere’s showing on Kosova Independence Day. “Bekim Fehmiu, one of out greatest cultural figures, not only left an indelible mark in the international world of cinema, he left a lasting impression on all those lucky enough to have known him and worked with him – that of dignity and resolute character. His talent and steadfast path to the pinnacle of success are a testament to the human spirit.”

Bekim Fehmiu was the six child of eight offspring of Ibrahim and Hedije Halili (the patriarch had the family name change to Fehmiu) The youngest of the male siblings, he was born in Sarajevo on June 1, 1936. His father, a teacher and activist, was jailed by the Yugoslav authorities and the family moved a lot, including two years in the north Albanian town of Shkoder from 1939 to 1941. The family relocated to Prizren where Bekim completed high school and gets recognized for his acting skills. His talent got him at the Belgrade Academy of Dramatic Arts in Belgrade, where Bekim was admitted upon one condition: learning the Serbian language.

Young Director Tertini who had traveled from Albania, to be at the premiere, greeted the theater audience speaking briefly about filming in six countries and overcoming scheduling issues with interviewers. The one night New York premiere had two back to back screenings at the Midtown Producers Club of Freddy (Alfred) Tolljas. It is the first show in the US and follows last year’s European premieres in Albania and Kosova. It is worth noting the significance of those locations in terms of impacting the actor’s life: his childhood and high school education including his acting career, in Prizren and Prishtina, a memorable visit with Albania’s film artists, directors in 1972 on the heels of his breakout roles ushering critical recognition beyond the continent’s borders.

The documentary depicts Fehmiu’s professional career chronologically starting with his big break in the 1967 Yugoslavia film Mbledhesi i Puplave (I Even Met Happy Gypsies, English Translation) – a portrayal of Roma life of feather traders, written and directed by Alexandar Petrovic. The film won two awards in Cannes and an Oscar nomination. It got the attention of Western filmmakers, including the US. Fehmiu signed a contract with the acclaimed producer Dino De Laurentiis. In 1968 De Laurentiis, effectively launching his international career, cast Bekim in the main role of the TV mini-series Adventures of Ulysses, The Odyssey, a huge production of Italian national Television RAI, directed by Franco Rossi, Mario Bava, Piero Schivazapp.

As an actor, Fehmiu had an instinct for perfecting every detail of the craft from the makeup and hair all the way to the “macho appearance” as the press referred to it. An interview reveals a telling detail of his character and work ethics: during the filming of The Odyssey, Bekim was displeased with the work that the hair and makeup team did on his character, Ulysses. He kicked them out and unbothered by the complains made to the producers, Bekim procedeed to apply the cosmetics as he saw fit. And it worked!

According to IMBD, Bekim Fehmiu has appeared in 41 films between 1953 and 1998. He stood out among actors of his generation who performed in a series of roles in theaters and movies beyond South East Europe, acting in numeorus productions in French, Italian, German, Spanish, and a handful of English language appearances. Writing about the opening of the Yugoslav movie at the city’s Regency Theater on March 21, 1968, the New York Times praises the star Bekim Fehmiu “a young actor who looks and behaves a lot like Jean-Paul Belmondo and who in 1966, won the Silver Arena in Pula for his performance in “The Journey”. Just a few years later, he would be performing alongside Dirk Bogarde, Ava Gardner, in Permission to Kill (1975) and many big names in the business like John Houston.

For Aida Gashi, his name spells a feeling of pride stemming from his outsize impact in the movie world. “He has left a lasting legacy not only for Albanians but for global cinematic history.” The documentary may feel like a soft attempt to make it right by the ill-fated actor. A subtle comment in the feature made by one of his close friends, Milazim Salihu, currently Director General of Cineplexx movie theater, recalls how Bekim, during his visits in Prishtina, spent a lot of time at the lounge, where he met with people he knew and cared about while quickly sending away those who he said did not deserve his attention or time. Despite a successful career spanning dozens of movies, he was never cast in a leading role of an Albanian-language film. Now 30 year old Albanian director Valmir Tertini with screenwriting by Fahri Musliu, a retired journalist, author and decadeslong Belgrade correspondent of Kosova media, have dedicated a feature documentary to Bekim Fehmiu.

The Head of Mission at Consulate General of the Republic of Kosova Fatmir Zajmi, Ana Mani, Executive Assistant to the Ambassador, celebrated members of the artistic community like Bujar Alimani, Diar Xani, Arenc Leka, Avni Abazi, Herion Mustafaraj, Blerim Gjoci, Faton Macula, Andi Gjoni, Shpendi Xani, Adonis Filipi were among the audience at the Producers Club premiere.

The documentary was supported financially by Albania’s National Cinematography Center. The New York screening was made possible thanks to TV Alba Life, Qemal Zylo founder and owner, Kozeta Zylo, cofounder, Albanian American Association Skenderbej, Board representative Fation Zogiani. As member of the organizing team, Diar Xani, actor and producer, thanked sponsors of the event: TV Alba Life, Albanian American Association Skenderbej, Bright Side Adult Center, Sergios Ristorante, Paesano of Mulberry Street etc. The filmmakers intend to have future premieres in Prishtina, Belgrade, Paris and Rome.

Photo: New York premiere of Bekim Fehmiu at Producers Club on February 17, 2024

New York Times Archives, March 21, 1968

Dr. Iris Halili/

“Dashuria është forca që i jep forcë vetes” – Platon.

Ndër mitet më intriguese të mitologjisë greke është ai i Psikës dhe Erosit. Ky mit është bërë edhe më i njohur nga versionet e dhëna tek “Metamorfozat” e Ovidit si dhe “Gomari i artë” i Apoleut nga Madaura. Sipas mitit, dikur na ishte një mbret dhe një mbretëreshë që kishin tri vajza. Dy të parat ishin martuar e trashёguar. Vajza e tretë quhej Psika. E bukur si një hyjneshë, ajo ishte pengu i prindërve tё pikёlluar pёr fatin e saj tё vonuar. Një ditë, i ati iu drejtua Orakullit të Delfit, i cili i parashikoi një fat të trishtë: dhëndri do të ishte njё dragua i vrazhdë, me trup të mbushur me hekur.

Ndërkohë, Afërdita, perëndesha e bukurisë që ishte nëna e Erosit (Perëndisë së Dashurisë), kishte dëgjuar për bukurinë e Psikes dhe zërat i thoshnin se ajo i ngjante shumë asaj vetë. Xheloze, që në tokë kishte një të ngjashme me të, e kishte porositur Erosin ta vriste Psikën me shigjetë. Erosi niset të vërë në vend amanetin e të ëmës, por tek e sheh Psikën, mahnitet nga bukuria e saj dhe bie në dashuri me të. E kështu ndodh, që, në vend që ta godasë me shigjetën e helmuar, e godet me atë të dashurisë. Pra, as profecia e Delfit dhe as inati i të ëmës nuk gjen fuqi. Erosi e rrëmben Psikën në një shtëpi madhështore dhe vetë i kthehet nё hije qё as tё mos shihet e as të mos njihet prej saj. Psika ndonëse habitet nga shёmbёlltyra pa fytyrё e Erosit vazhdon ta dojë atë në heshtje. Takimet e tyre ishin gjithmonë natën. Të dy tashmë i kishin premtuar njëri – tjetrit një dashuri të parreshtur, por edhe të heshtur. Erosi, që në fillim i kishte kërkuar Psikës të mos jepte shpjegime e të mos i rrëfehej askujt për historinë e tyre të dashurisë. Ky gëzim i Psikës kishte bërë kurrioze të dy motrat e saj, të cilat e kishin shtyrë që të zbulonte imazhin e vërtetë te Erosit. Dhe ndaj një natë nën dritën e kandilit, Psika përpiqet të zbulojё fytyrën e burrit qё i mbushte shtratin çdo natё, por padashur njё pikё vaji prej kandilit i rrëshqet Erosit nё trup dhe ashtu i djeguar dhe i tërbuar nga inati dhe pabesia e Psikës, ai e braktis atë në çast. Por as inati dhe as mëria nuk do të vazhdonte gjatë mes dashnorëve. Erosi kupton se nuk mund te jetonte më gjatë pa Psikën ndaj dhe rikthehet tek ajo për të mos u ndarë kurrë më.

Dashuria e Psikës me Erosin është ndoshta dashuria më e bukur dhe intriguese në mitet e lashta greke por dhe jo vetëm.

Përpos anës së dukshme të mitit, ku ne vёmё re përpjekjet e njeriut për gjetjen apo rigjetjen e dashurisë dhe vuajtjeve që paguhen në shpёrblim të saj, ofrohen edhe interpretime më të vështira, për zbërthimin e të cilave, sërish na vjen në ndihmë psikoanaliza.

Së pari, ngjashmëria e madhe në bukuri midis Afërditës dhe Psikës është arsyeja kryesore që sipas interpretimit frojdist e bën Erosin të bjerë në dashuri me Psikën. Kjo zgjedhje, është rezultat i një fiksimi fёmijёror që Freud e quante “brishtësia ndaj nënës”. Pra, Erosi dashurohet me shikim të parë me Psikën, pasi ajo është shumë e ngjashme me objektin që ai ka në pavetëdije, ku shёmbёlltyra femrash, qё i shkojnё apo dhe vijnё, ndërtohen vazhdimisht mbi modelin e nënës Afërditë. Grekët e lashtë kanë patur një koncept të tyre për dashurinë, qё na e kanё transmetuar edhe neve. Lindja e dashurisë në mitet greke ishte gjithmonë me shikim të parë, e tillë qe edhe dashuria e Erosit me Psikën. Në qoftë se shpjegimi do të merrte një karakter mё shumë psikoanalitik sesa historik, do të thonim se, sipas teorisë së Freud-it, dashuria nuk është gjë tjetёr veç frut i pavetëdijes, të cilën ai e quan lëndën e parë të shpirtit. Në të vërtetë, e gjallë dhe aktive kjo lёndё e parё vepron mbi mendimet dhe ndjenjat tona. Ndoshta, ajo përfaqëson pjesën mё plastike të ekzistencës sonë psikike. Freud-i thotё se mё shumё nga tё gjitha duhet tё dёgjojmё pavetёdijen, pasi ajo ёshtё grimca e padukshme e tensioneve tona tё brendshme. Sipas kësaj analize, Freud-i, na lë të kuptojmë se ekzistenca jonë nuk shtjellohet lirshëm në sferën e racionales, por jepet para trysnisë së pavetëdijes dhe procesi i dashurisё, nuk është vetëm çasti kur ne bëhemi të vetëdijshëm për atë që është fshehur në pavetëdijen tonë. Në rastin e një objekti që shfaqet, ndodh pikërisht ky kataklizëm i përgatitur më parë në botën e thellë të instikteve tona dhe që në një çast të dhënë përmbys papritur fatin tonë.

Nga ana tjetër, fakti që edhe pas braktisjes që i bën Psikës, Erosi rikthehet sërish dhe përfundimisht tek ajo, rrëfen se tek ai nuk kemi procesin zinxhir që frojdizmi e përcakton si “përpjekja e pandalur zinxhir për zëvendësimin e nënës”. Ky zinxhir, sipas Freud-it, e kthen mashkullin në Don Zhuan, gjithmonë në zëvëndësim të femrave dhe në kërkim të imazhit të nënës, imazh që nuk arrihet apo gjendet kurrë për Don Zhuanët; Erosi tek takon Psikën e ka zëvendësuar imazhin e nënës, pasi sikundër na rrëfen edhe miti, Psika është e ngjashme me Afërditën si dy pika ujë.

Edhe braktisja e Erosit dhe ndarja për disa kohë e të dy dashnorёve, mund tё interpretohet me teorinё frojdiste, sipas sё cilёs shkëputja shpesh krijohet nga dashnorët si për te krijuar një barrierё artificiale. Sipas psikoanalizës, dashnorët edhe kur nuk kanë arsye te fortë për t’u ndarë, krijojnë ndarje apo shkëputje artificiale, pas të cilës ose lidhen edhe më fort, ose ndahen përfundimisht.

Duket sikur miti i Psikës dhe Erosit, herë merr trajta reale (dy të dashuruar lindin një fëmijë) dhe herë trajta ireale, teksa Erosi i shfaqet Psikës natën si një hije, pasi edhe vetё miti mbetet deri në fund mistik dhe nuk na jep kurrë njё shёmbёlltyrё të Erosit. Mos është vallë ai thjesht pёrfytyrimi i Psikës për dashurinë si një dëshirë dhe kënaqësi e fshehur e saj, gati si erotomani?! Të shënojmë këtu se Erosi dhe shigjeta e tij është simbol i dashurisë si e tillë. E pra, mos është ndjenja e saj më shumë një fantazi erotike e Psikёs sesa një realitet? Mos kemi të bëjmë me një ëndërr të Psikёs nё gjumё? Freud me teorinë e tij të interpretimit të ëndrrave hapi një shteg të padëgjuar më parë dhe ai mbetet i pari që na rrëfeu se figurat simbolike të ëndrrës, fshehin në shumicën e rasteve dëshira të ndrydhura e të paplotësuara, të cilat s’kanë mundur të realizohen gjatë ditës e përpiqen të hyjnë në shpirtin njerёzor nëpërmjet shtegut të ëndrrave. Ёndrra, për Freud-in, është valvula e ndjenjave, ajo është ndërmjetëse mes botës së ndjenjave të fshehura dhe asaj që i nënshtrohet arsyetimit tonë. Falë ëndrrave ne mund të mësojmë shumë gjëra, të cilat nuk i pranojmë apo duam t’i mësojmë kur jemi zgjuar. Çdo ёndërr, është dëshmi dhe shpesh është një dëshirë e brendshme e fshehtë e njeriut, dëshirë që ai e ka të vështirë ta pranojë ditën, apo kur zgjohet nga ëndrra. Sigurisht, ky lajmës nuk flet gjuhën e përditshme të sipërfaqes, por atë të humnerës shpirtërore dhe të pavetëdijshmes, gjuhën e nënndërgjegjes. Sipas këtij shpjegimi frojdik, mitin e Psikës dhe Erosit mund ta intepretonim edhe më këtë qasje: Erosi( dashuria) është thjesht endrra e Psikës (shpirtit), dhe me anë të këtij miti të lashtë njeriu primitiv ka tentuar të depërtojë brenda shpirtit dhe dëshirave të tij, pa mundur ndoshta të sqarojё se kush i stimulon këto dëshira, sa të fshehura aq edhe të dukshme.

Miti mbyllet duke na thënë se dashuria mes Erosit dhe Psikës, lind fëmijën e tyre Hemonë (Kënaqësi). Miti sërish na edukon lidhjen e dashurisë shpirtërore me kënaqësinё fizike që është edhe sekreti madhështor i dashurisë, që e bën njerëzimin të mos shuhet kurrë dhe të riprodhojë vetveten sipas ligjeve që ka krijuar nëna natyrë: Eros (Dashuri) + Psikë (Shpirt) = Hemonë (Kënaqësi).

Sokol Paja/

https://fb.watch/q9TI6ZXn1P/

Një prezantim i shkëlqyer i Shqipërisë së bukur dhe bukurisë shqiptare në “New York Fashion Week 2024”. Dizenjo Lejda Troci me përzgjedhjen e saj për të promovuar veshjen shqiptare dhe bukuritë e Shqipërisë, mu në zemër të botës së modës, kinematografisë e biznesit, ishte thjeshtë e mahnitshme. Pamje fantastike të bregdetit të Shqipërisë, muzeve, kalave, kështjellave, monumenteve të trashëgimisë kulturore, amfiteatrot, ujëvarat, qytetet turistike e historike, kanionet, lumenjtë e liqenet, malet e larta e alpet krenare i bënë Shqipërisë një promovim të jashtëzakonshëm në sytë e qindra kamerave e fotografëve nga e gjithë bota. Në sfond, nën tingujt e ëmbël të këngës “Moj e bukura more” qindra pjesëmarrës shijuan pamje madhështore të bukurive përrallore shqiptare. Fustane moderne të gërshetuara me elementë tradicionalë e kombëtarë, punuar e qëndisur me mjeshtri nga gjyshet e nënat shqiptare, janë një mundësi jo vetëm për të ruajtur vlerat e punimeve të veçanta tradicionale autentike shqiptare por mbi të gjitha për të zhvilluar e promovuar markën shqiptare të veshjeve dhe Shqipërinë turistike me resurse të mbinatyrshme. Një natë krenarie shqiptare në Manhattan…

Video: s.paja

Sokol Paja/

“Darkat” e mërgatës shqiptare në Shtetet e Bashkuara të Amerikës luajnë një kontribut të jashtëzakonshëm në bashkimin e shqiptarëve si komunitet, në ruajtjen e traditave të veçanta e kulturës së pasur kombëtare të të gjitha zonave e krahinave shqiptare.

“Darka e Dukagjinit” është ndër organizimet më serioze dhe dinjitoze të mërgatës në New York. Me një histori 4 vjeçare, drejtuar nga vatrani Kujtim Funiqi dhe shumë dukagjinas të tjerë, ky organizim kulturor po krijon një traditë të lakmueshme.

“Darka e Dukagjinit” është kthyer në një eveniment kulturor, komunitar e patriotik që promovon e përçon e traditën shqiptare, historinë autentike, muzikën folklorike, etnografinë e pasur kulturore shekullore kombëtare shqiptare.

Ngjarje të tilla komunitare janë kthyer në festivale të magjishme dhe përformanca të mahnitshme me art, muzikë, kulturë, traditë, folklor e kulinari të veçantë tradicionale shqiptare. Këto mbrëmje patriotike kultivojnë muzikën tradicionale, aspekte identitare të trevës së Dukagjinit, promovojnë talente të reja të muzikës folklorike e valles shqipe, markës së biznesit shqiptar në Amerikë e mbi të gjitha bashkojnë shqiptarët nga të gjitha trojet kombëtare. Një hijeshi e trashëgimi e pastër shqiptare që vazhdon në shekuj e nuk shuhet kurrë.