Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

PROF. HAXHI KRAKI – KAH LEXIMI I POEZISË

by

App5c Zoran

Përgaditi për botim: Prof. dr. Musa Ahmeti/

1. Shpirti/ Poezia. Sa herë lexohet poezia, shpirti përqafon gjuhën e infinitit. Në gjuhën e infinit shkrimi hapë njohjen për jetën e dashuruar, që në poezi ribëhet pa kufinj.Poezia është Jeta, ndërsa Jeta është Poezi. Poezia përherë frymon nga figura. Poezia jeton dhe shtrihet në universale te logosi e figura. Logosi/Figura, i japin shpirt/trup poezisë. Apo thënë më shkurt, Logosi bëhet Trupi e Figura bëhet Shpirti. Poezia jeton nga ky binom aksiologjik e antropologjik. Aksiologjia lind e formulohet pambarim nga Përshtatëshmëria e pjesëve në kuadrin e diskursit të Poiesisit, që njëherësh nënkupton estetikën e jetësimit. Nga kjo intencë strukturore e metafizike, përherë universaliteti i poezisë shkrin brenda gjuhës se motivuar Veta të mundshme. Figura kurrë njëherë nuk e duron veten personale. Marrë në këtë përhershmëri të arki-gjenezës krijuese, bota e shkrimit/poezisë, vetvetiu hapë rrjetet brenda domenit/figurës, andaj veta personale përherë shkrihet në kërkim të universales, sepse Jeta /Bota në poezi kurrë nuk mbyllet në vetvete, edhe atëherë kur i referohet jetës personale. “Poezia, kur i referohet jetës në një kohë e ambient, e universalizon atë; koha bëhet pseudokohë, konteksti-pseudokontekst. Hapësira e koha e letërsisë, edhe kur tregojnë referenca të hapura janë fiksionale; atë e bënë gjuha, që është shenjë, esencë e ekzistencë e veçantë”. Kështu në këtë konceptim e njohje së shkrimit/ fiksionit, aq më shumë në poezi, vetat bëhen hipotetike, sepse diskursi i poezisë e njeh universalen, jeton për universalen, duke formuluar në vazhdimësi Lojën e Figurës së pretendimit. “Poiesisi pretendon të banojë bindshëm në lojë, duke krijuar kosmologjitë e logoseve të veta dhe marrëdhëniet e veçuara me logosin. Kështu, poiesisi bëhet reprezentim kualitativ i lojës duke u shfaqur si manifestim intencional, fiksional, por në mënyrën e vet edhe si imagjinare, si poezi e gjithëpranisë”. Pra, është loja fiksionale, lojë intencionale e ekzistenciale në hapësirë, që përherë asimilon veta e (Une) personale. Lojën e figurës këtu duhet kuptuar edhe si lojë të gjuhës/shkrimit. Duke qenë kjo intencë e vazhdueshme për lojë fiksionale, shkrimi do të asimilojë zëra/une, siç thotë Barti: “Shkrimi është një hapësirë neutrale, përzierje, thurje, nga e cila rrëshqet subjekti ynë, është pra negativiteti ku humbet i tërë identiteti, duke filluar me humbjen e identitetit të vetë trupit shkrues”. Shkrimi në intencën e përgjithshme të humbjes së identitetit, të trupit shkrues, është nga perceptimi I lojës së gjuhës. Aty ku ka gjuhë të lojës ka Letërsi/Poezi. Andaj, kur themi loja e gjuhës duhet potencuar vetvetiu se para nesh e lexuesit të mundshëm, del në pah anonimiteti në shkrim. Mbi këtë gjuha e Letërsisë/Poezisë i kundërvihet kushtimisht autorit, pra thyen rregulla, sepse është në pyetje figura dhe loja e përhershme diskursive. 

2. Poezia /gjuha. Gjuha e figurës është gjuhë e iluzionit/fiksionit. Kështu, në ecje të ngadalshme të filozofisë, vërehet se poiesisi jeton në vorbullën e anonimitetit si vetë personale, duke të dhënë gjithnjë zeron e shkrimit. Zeroja e shkrimit/poezisë është gjuhë që ia kthen përherë shpinën personales, duke e dashur gjithnjë figurën, kushtimisht metaforën si ekzistencë. “Gjuha papushim i vë në pikëpyetje të gjitha origjinat” Pra, një gjuhë që e kërkon vetveten hapësirave/gnosiseve, në tërheqje e sipër gjatë shkrimit, siç thotë edhe esteti Ilhan Berk: “Është kjo një gjuhë që tërhiqet në vetvete, një gjuhë që e krijon vetveten universale”. Poezia gjuhë e logoseve të mëdha universale, gjuhë që prish skemë/ ideologji/ vetë, për të krijuar përherë rend të Gnosisit/Aksiologjisë, përballë një botë që jeton dhe krijon kozmosin e saj, rendin e tërësisë ekzistenciale me një ndjeshmëri të plotë.

3. Aksiologji e rrafshimi. Nëse në poezi flasim për temë personale, në esencë jemi duke folur vazhdimisht për temë universale. Tema personale kushtimisht e jetës/unit, kur i nënshtrohet figurës e fiksionit, gradualisht në aksiologji të rrafshimit bëhet temë universale. Bota e shprehur në poezi, e cila është ndërtuar vazhdimisht në figurë të rrafshimeve, e motivon diskursin për ikje personale. Në këtë ikje të vetes/ unit, tema personale kërkon kohën, hapësirën e jetësimit, universin e jetësimi. Edhe atëherë kur gjuha e poezisë në lexim të duket se është autoreferenciale, që në mënyrë singulare është një pseudoreferenciale. Prandaj, shpesh në poezi zhytemi me një perceptim të gabueshëm, duke e parë poezinë të lidhur ngushtë me autorin, me temën e tij. Kjo në esencë e mbytë poezinë, pra ia zë frymën diskursit të saj. Gjendja subjektive në poezi e shoqëruar me urtësinë/filozofinë/ humanitetin, e bënë poezinë të artikulojë dhe të definojë shumë gjëra të prekshme jetësore, me një ligjërim, pse jo edhe emocional, po aq edhe universal mbi atë, se çfarë është identifikimi dhe cilat janë arsyet e këtij përjetimi në shpirtin e subjektit, çdoherë në përhershmërinë neutrale. Këtu personalja është në metafizikën e përhershme si gjakim shpirtërorindividual. Kjo është poezia dhe bota e poezisë, e cila njeh individualitete krijuese, personale e universale, që të bënë të identifikohesh në kohë dhe hapësirë. Duke shkuar kah jeta, në të veçantën personale dhe në të përgjithshmen, për të gjetur Vetveten/Njerëzoren/Jetën.E përtejshmja tani në botën e letrave shtrihet, kërkohet, sepse vetë shpirti dëshiron të jetojë në hapësirën e përgjithshme. Të jetosh në kohën reale dhe të kërkosh hapësirën e pakufishme të të jetuarit, nënkupton të mos vdesësh kurrë në botën e shkrimit /letërsisë/ poezisë. Prandaj, poezia në diskursin e saj do të shprehë autentiken e përhershme në hapësirë, ku koha dhe hapësira me dashuri të madhe, thyhen e përthyhen në diskursin e përgjithshëm-universal. 

Përgaditi për botim: Prof. dr. Musa Ahmeti.

Prof. Haxhi KRAKI

JUNIKU GURË ERENIKU

Qendroi mbi urë e rreth meje mendojnë kullat reve aureolë

Fatet e ardhmerisë së këngës dhe gurjetës bregut flakëror…

Shikimet shpirtërore lartësive të paarritura lartë mallkimet

Shkepusin yjet e zjarrtë kreshtave të qiellit zanat vallëzojnë

Nata e thyer e urrejtjes ia vjedhë magjinë hënës ëndërrimit

Juniku përbirohet shekujve të thinjur krenar ecë e ecë…

Origjinës mistike kuvendeve të lashtësisë heroike jehona

Koha ritmohet dhe rivargëzohet historia e gjakut gjëmon

Ereniku rrjedhë rrembyeshem qelizave tona etja vlonë… 

Thepirave të dashurisë për kullat mijavjeqare tokës errësirë

Gjelbrimi gëlltitë valët e harbuara të gjuhës krismalirie

Lugjëve të vdekjes bora ruan gjurmat e egersirave e t’uritura

Damareve të fjalëve pelcasin si rrufetë hapësirat e betimet

E pergjakura piktura të krahrorëve gurrë gjaku valojnë…

Prore një rrefim i trishtueshëm rënkon e renkon ballpërball

Kronikave të gurëve të spirruar me shpata helmi ngrihet

Ereniku mbi supet e valëve bartë krismat e idhta muzgjeve

Të vrasjeve ziliçare të netëve pa sy e pa fytyrë tmershëm

Heshtja dhe harresa lidhën nyje udhës misterioze fjalët gurë

Qerpikut të gjuhës e hapësirës së vrarë të shqipëve trojeve

Unë qendroi mbi urë i gurëzuar e flasë me re zjarri dheut

Frymzohem me ofshamat e shpitrave të vdekur e t’ikur…

Lëngatave vdekjeprurese gjurma të humbëtirave harresa

N’imagjinatën tonë të brymosur e të arratisur largë e largë…

Ereniku e Juniku frymojnë mbi kullat e diellit jetës e lindjes

Një shpirt shtegton në pafundësinë e altarit hyjnor atëror

            Trupshekujve shkëmborë besë e bjeshkës me borëkurorë…

             E flasë e flasë me ashkë jetëlashtës urë zjarrgjuhes metaforë!

NËPËR MURANAT E DHEMBJES

                                          Fluskat e borës 

                                 Së pikëllimit 

                         Rëndojnë 

                    Mbi kështjellën

               E fjalëve

           Mbushën gotat

       E helmit 

    Duke i spërkatur

  Yjet e dritës

 Unë kalëroi

Nëpër muranat e dhembjes 

Që kanë

Vetëm fillim

Të legjendës

                      E varrin e mbetur

                 Në gërmadhat e territ 

              S’do ta gjej…

           E kërkoi e kërkoi e kërkoi…

        Nëpër tokën e qiellin e nxirë…

    Mendimet e kuqërremta

Gati të thinjura vjeshtës…

Ikin përtej errësirës

E të lehurat

E untuara të qenve 

Kacafytën mes vedi!

                           Në pyllin e betejave

                   Gjelbërimi dhe lisat e prerë 

             Gjëmojnë…

     Mbi varrët e hapura

Për të pa arritshmën e tyre…

AROMË E LASHTË

                                    Kullave të mendimëve

                               U

                      Hyri flaka…

                 E

         Gjebërimi u kallë

     Në

  Vargun tim të vonuar

Zogjët e zjarrit 

E

 Skalitën emrin 

   Mbi shkëmbin

      E Prometheut…

          Kohës së ardhmërisë…

             Aromë e lashtë

                 E

                    Magjisë 

                        Fjalë e kushtrimit

                             Gufon varg i moçëm … 

                                 Nëpër

                                     Bebzat e përgjakura 

                                     Të syve

                                      Re me shi!

LUGINËS SË KUJTESES

                                   1

Me natë hymë

   Malit

        Të

            Lartë 

                  E

                      Gjelbrimit të etshëm

                            Hijeve 

                                Të mbretërisë 

                                      Së

                                          Fushëdardhave… 

                                              Buzëmbremjeve…

                Këmba këmbës

Shkelej 

Mbi

Gjurmen 

E

Lashtë…

Sharri 

Pashtriku

Korabi

Bjeshkët e Nemuna…

Iliria e madhe

Paraftyrohet…

Ku

Bashkohen dy Drina

Bashkohet

Shqipja dykrenare…

                                   2  

Me

      Dashuri 

                  Të pashtjerrshme 

                        U

                            Përkulemi malëve…

                                     Ku 

                                          Bleta shqitare 

                                              Thithë

                                                    Nektarin 

                                                       E

                                                        Lashtësisë

                                                         Mengjeseve 

                                                        Të

                                                       Skuqura 

                                                     Horizonteve

                                                   Të Arbërisë..

                                                 Andej 

                                             Nëntorëve

                                        Shkruhej historia…

                                 Malëlartat

                         Thirrje 

             Luginës së kujtesës

Jehojnë…

NUK KA RASTËSI   

Nuk është rastësi

   Pse qielli na qendron  

      Mbi kokë…

         As pse na qendrojmë

            Mbi tokë…

              As pse zjarri rrinë mbi ne

                E pse na rrimë mbi zjarrin…

                 As pse njerëzit, kafshet e bimet

                   Luftojnë mes vedi!

                    Në gjithësi nuk ka rastësi!

                      Asgjë nuk ndodhë

                       Asgjë nuk fillon

                        Asgjë nuk mbaron 

                        Vetëvetiu

                               As krijimi

                             As lindja

                           As jeta 

                          As vdekja 

                        As ringjallja

                      As shpirti

                    S’është rastësi… 

                Rastësia është vetëm akt

             I mosarritjes së njeriut 

          Gjer të kuptimi

       I domosdoshmërisë absolute

    Të qenia dhe mosqenia…

Të alfabeti misterioz i Perëndisë…

     PA LAMTUMIRË

Asnjëherë su takuam

         Nga ndarja e fundit… 

               Humnerës vetëm lamtumirat 

                     Mbetën testamente breznishë.

                         Re të skuqura rrugës së lirisë 

                            Gjer në Tropojë kolona marshon

                               Flakëzemres malet ulurojnë…

                                 Gjarpërimet e ditëve muzgje

                                   Bashkohen me terrin e varrit 

                      Lisat gjëmojnë bregoreve të vdekjës

                      Pa i thenë lamtumirë tokës nënë…

                                       Rrepirave t’idealit rrezja

                                        Rrethohet me akuj e borë

                                         Kohës së dashurisë

                                         Daullja kumbon… 

                                        Midis lekurës me plagë

                                       Gurrat e gjakut rrjedhin

                                     Britma e klithma 

                                  Ofshama e burgje 

                                Vdekje e zjarre

                             Retë kacafyten me plumba

                         Në votren ku vajtohet e sytë s’terën

                     Këndohet me qifteli loti

                 Bebzat e syve rigojnë brymë!

              Bregoret e plagosura rrënzë ylberit

         Përbirohen përgjakshëm

Tytes së automatikut!!!

Përgaditi për botim:

Prof. dr. Musa Ahmeti.

SHENIME BIOGRAFIKE

Haxhi Kraki u lindë më 21 shtator 1945 në Junik. Mësimët e para i mori në vendlindje, ndërsa ato të mesmet në Gjimnazin e Pejës. Studimet universitare i mbaroj në Prishtinë në Degën e Gjuhes dhe Letërsisë Shqipe. Rrjedhë nga një familje me legjimitet tradicional, e cila mori pjesë aktive në të gjitha ngjarjet historike të popullit tonë. Haxhi Kraki qysh në moshë të re u mishërua me virtyte të larta atdhedashurie. Shkaku i bindjeve të tij antikomuniste, dhe ndjenjës liridashëse gjatë gjithë kohës përjetoj veshtirësi të shumta politike jo vetëm si nxënës në Pejë por edhe si student në Prishtinë dhe më vonë  si profesor. Gjatë kohës së studimeve, më 1968 mori pjesë aktive në Demonstratat  studentore që u organizuan në Prishtinë dhe në viset e tjera, prej nga më vonë pati pasoja të rënda politike të përcjellura më përndjekje dhe diferencime. Në vitin 1969 diplomohet dhe shkon në Prizren ku punësohet më vështirësi në Shkollën e Mesme të Muzikës profesor i Gjuhës dhe letërsisë shqipipe. Më vonë punon edhe në Skollën e Mesme Teknike, ndërsa në 1972 përjashtohet nga puna nën prtekstin politik se ky kishte formuar Organizatën ilegale “Shqiptaret e rinj” nga një grup mësimdhënësish dhe nxënësish me program antijugosllav andaj përcillej vazhdimisht nga organet policore dhe gjygjsore. Pas përjashtimit nga puna Haxhi Kraki kthehet në vendlidje ku qendron pa punë një kohë të gjatë, i pa përfillur dhe i distancuar nga organet e atëhershme politike dhe arsimore. Në vitin 1974 edhe pse shumë largë punësohet në Gjimnazin “Ramiz Sadiku” në Rahovec. Këtu punon gjër në vitin 1990. Pas shkatrrimit të Partisë Komuniste dhe ndryshimeve të mëdha demokratike në Kosovë, dhe me formimin e LDK-së krijohen kushtet më të volitshme për të gjithë ata që kishin qenë të padeshiruar dhe të distancuar nga regjimi i atëhershëm.   Në vitin 1990 pas një odisejade të gjatë mbi njëzetë vjeçare arrinë të pranohet  profesor në Gjimnazin “Vëllëzërit Frashëri” në Deçan për Paralelet e ndara të Junikut më ç’rast bëhet një korigjim i një padrejtësie paradoksale ndaj tij. Këtu vepimtaria e tij ishte e gjithashme në sferën politike, arsimore dhe kulturore. Gjatë kësaj përiudhe pa u lodhur vepron në kosolidimin, përforcimin dhe riorganizimin e Lidhjes demokratike në Junik duke qenë  kryetar i komisionit për Informim përcjellë me vemendje situatën politike dhe bënë prezentimin e saj në Qendren infomative të Kosovës (QIK). Në këtë kohë vepron me përkushtim në organizimin e mësimit paralel në variantin C nëpër shtëpitë shkolla pasi regjimi serb i kishte mbyllur shkollat shqipe. Pavarësisht situates së rëndë organizon publikisht orë letrare, tribuna dhe përvjetorë të rëndësishëm. Mori pjesë pa ndërprerë në pëgatitjen e Referendumit për Pavarësinë e Kosoves dhe të mbajtjes së zgjedhjeve. Në vitin 1992 zgjedhet Deputet i parë në zgjedhjet e para postkomuniste nga zona e Junikut, për Parlamentin e Republikës së Kosoves. Ishte anëtar i Komisionit parlamentar për bujqësi në kuader të Parlamentit.  Në vitin 1994 formohet Shoqëria kulturo-artistike “Besëlidhja e Junikut” dhe emrohet kryetar i saj. Më 1995-96 hapën paralelet e Shkollës së Mjekësisë dhe meqenëse ishte i kyçur në këtë proces me vlera të jashtëzakonshme emrohet kordinator i tyre. U agazhua edhe në formimin e “Shoqatës për kthimin e Shqiptarëve” me seli në Pejë dhe u zgjodhë Kryetar i saj. Në vitin 1997 merr pjesë si përfaqësues i Parlamentit të Kosoves në varrimin e Edmond Hoxhës dhe në përgatitjën e tij. Ndërsa në vitin1998 organizon orën e madhe letrare me rastin e njëvjetorit të vrasjes së tij me shokë në një situatë politike tmerrsisht të rënduar nga policia serbe. Në vitin 2000 emrohet kordinator i Gjimnazit të Junikut ku ligjëron Gjuhën dhe Letërsinë Shqipe. Haxhi Kraki përveq veprimtarisë arsimore, pedagogjike dhe kulturore zhvillon edhe veprimtari publicistike dhe letrare në mënyrë kontinuitive. Ka botuar deri me tani disa vëllime me poezi në Prishtinë, Tiranë, etj.

Përgaditi për botim:

Prof. dr. Musa Ahmeti.

FEDERATA PANSHQIPTARE E AMERIKËS “VATRA” ORGANIZON SIMPOZIUM SHKENCOR ME RASTIN E 110-VJETORIT TË PAVARËSISË SË SHQIPËRISË

by

“110 VJETORI I PAVARËSISË SË SHQIPËRISË NË VATËR”

E Diel, 27 Nëntor 2022
Ora 2:00 p.m në selinë qendrore të “Vatrës”
2437 Southern blvd, Bronx, NY. 10458

Me rastin e 110-vjetorit të Pavarësisë së Shqipërisë, Federata Pan-shqiptare “Vatra” organizon simpozium shkencor. Ky aktivitet ka për qellim të bashkojë studiues, profesor, gazetar e profesionist të fushës, të cilët do të sjellin kontributet e tyre shkencore falë kërkimeve në dokumente (vendase dhe të huaja), monografi, artikuj shkencorë dhe nëpërmjet hulumtimeve në shtypin periodik të kohës, (shqiptar dhe të huaj). Koha në dispozicion për çdo kumtesë do të jetë (maksimumi 10 minuta), ndërsa materiali i plotë do të botohet në gazetën “Dielli”.
Tematika orientuese e Simpoziumit:
-Rilindësit Kombëtar Shqiptar, Kongresi i Manastirit, roli dhe kontributi historiko-kulturor në funksion të unitetit kombëtar.
-Roli i Fuqive të Mëdha në Pavarësinë e Shqipërisë.
-Shqiptarët dhe politika e Perandorisë Osmane në prelud të Pavarësisë së Shqipërisë.
-Lufta Ballkanike dhe rreziku i tokave shqiptare.
-Roli i “Vatrës” dhe i diasporës shqiptare në shpalljen e Pavarësi së Shqipërisë.
-Kleri shqiptar dhe Pavarësia e Shqipërisë.
-Pavarësia e Shqipërisë dhe njohja e Shtetit Shqiptar në Arenën Ndërkombëtare bazuar në shtypin shqiptar dhe të huaj.
-Çështja shqiptare në kancelaritë e huaja në dhe në konferencat Ndërkombëtare.

Shënim:

Për të interesuarit, ju lutemi dërgoni titullin e plotë të punimit, një abstrakt deri në 250 fjalë për temën që do të trajtoni, emrin e autorit, gradën/titullin akademik, adresën e postes elektronike në
e-mailin: 110vjetoripavarsisenevater@gmail.com
Pranimi i kumtesave do të jetë deri më datën 4 nëntor 2022.
Bordi Organizativ i Simpoziumit do të njoftojë me e-mail ligjëruesit që do të përzgjidhen për të marrë pjesë në simpozium brenda datës 7 nëntor 2022.

Bordi organizativ i simpoziumit shkencor:

Dr. Paulin Marku (kryetar)
Z. Idriz Lamaj (anëtar)
Z. Frank Shkreli (anëtar)
Msc. Marjana Zeneli Bulku (anëtare)
Dr. Sokol Paja (anëtar)
Dr. Pashko Camaj (anëtar)

NJË TAKIM I PËRZEMËRT NË NJU JORK ME IPESHKVIN E KOSOVËS, IMZOT DOD GJERGJI

by

Nga Frank Shkreli

Ishte një kënaqësi e veçant takimi para disa ditësh me Ipeshkvin e Kosovës, Shkëlqesinë e tij, Imzot Dodë Gjergji, në Nju Jork. Imzot Gjergji ishte në udhtim e sipër duke u këthyer në Prishtinë nga Detroiti ku kishte marrë pjesë në festimet me rastin e 50-vjetorit të themelimit të Kishës së parë Katolike, Zoja Pajtore e Shqiptarëve, në Southfield, afër Detroitit, në shtetin Miçigan, Frank Shkreli: Në shërbim të Zotit dhe Atdheut | Gazeta Telegraf

Në Nu Jork, morëm pjesë në këtë darkë miqësore me Ipeshkvin e Kosovës, një grup i ngushtë, të ftuar nga Paulin dhe Drita Mrnaçaj, vatranë, aktivistë të komunitetit dhe anëtarë të njohur të familjes anti-komuniste Mrnaçaj nga Kelmendi i Malësisë së Madhe. 

Në takimin me disa shqiptaro-amerikanë, Imzot Dodë Gjergji shkëmbeu me të ftuarit në këtë darkë, mbresat e tija nga celebrimet dy-ditëshe kushtuar 50-vjetorit të themelimit të Kishës Pajtore të Shqiptarëve në Detroit dhe mbi jetën dhe veprimtarinë e komunitetit shqiptaro-amerikan në atë shtet dhe në përgjithësi këtu në Shtetet e Bashkuara. Ai tha se sa herë që vjen në vizitë në Shtetet e Bashkuara të Amerikë e ndjenë veten si në shtëpinë e vet dhe falënderoi mikëpritsit, miqtë dhe dashamirsit e tij të shumtë në këtë vend të lirisë e demokracisë – me të cilët, siç tha ai, është gjithmonë një takim midis vëllëzërish.  Ai u shpreh gjithashtu se vlerson shumë rolin e komunitetit shqiptaro-amerikan — përpara, gjatë dhe pas çlirimit të Kosovës — duke shtuar se roli i diasporës së madhe shqiptare anë e mbanë botës — por sidomos asaj në Amerikë dhe në Evropë, mbetet jetësore për të ardhmen e Kombit shqiptar – Kosovës dhe Shqipërisë dhe shqiptarëve anë e mbanë trojeve në Ballkanin Perëndimor.  Prelati i lartë i Kishës Katolike në Kosovë ndau me të pranishmit edhe informacione mbi gjëndjen aktuale të Kishës që ai kryeson në shtetin më të ri të Evropës, për të kaluarën dhe për përspektivat e saja në të ardhmen. Ai u shpreh entuziast për zhvillimet dhe gjëndjen e Kishës që ai drejton, në përgjithësi.

Në një atmosferë miqësore, Imzot Dodë Gjergji ndau me pjesëmarrësit, në këtë darkë të shtruar nga familja Mrnaçaj në Nju Jork, edhe veprimtarinë e tij publicistike dhe prej autori, duke folur për botimin e kohëve të fundit të trilogjisë rrëfimore, “Kthimi”.  Vepër kjo e cila është vlerësuar nga autorë e historianë, qoftë nga Kosova ashtu dhe nga Shqipëria, si një libër i së vërtetës historike të identitetit kombëtar e shpirtëror të shqiptarëve dhe si një rrëfim i bashkjetës fetare ndër shqiptarët, gjatë historisë.

Darka me Udhëheqsin e lartë të Kishës Katolike në Kosovë, Imzot Dodë Gjergji u zhvillua në një atmosferë vëllazërore dhe u përshëndetëm me të duke falënderuar Ipeshkvin e Kosovës për kohën që kaloi me ne atë darkë, ndërsa i uruam rrugë të mbarë për në Atdhe, duke shprehur shpresën dhe deshirën që të shihemi përsëri dhe sa më parë, qoftë në Kosovë qoftë në Shtetet e Bashkuara të Amerikës.

Frank Shkreli

Disa prej pjesëmarrësve në darkën e shtruar nga familja Mrnaçaj në Nju Jork për nder të Imzot Dodë Gjergjit, Udhëheqsit të Kishës Katolike të Kosovës.  

                                    Autori duke përshëndetur Imzot Dodë Gjergjin

          Autori me Z. Paulin Mrnaçaj në pritje të Imzot Dodë Gjergjit

May be an image of 7 people, people sitting and indoor

Para se të vinte në Nju Jork, Imzot Dodë Gjergji me disa nga pjesëmarrsit në Konferencën kushtuar 50-vjetorit të themelimit (nga i ndjeri Dom Preke Ndrevashaj) të Kishës Zoja Pajtore e Shqiptarëve në Southfield afër Detroitit.  Nga e djathta në të majtë: Disidenti dhe ish i burgosuri i regjimit komunist të Enver Hoxhës, Visar Zhiti, Mons. Lush Gjergji, Biografi i njohur i jetës dhe veprimtarisë së Nenë Terezës Dom Fred Kalaj, Imzot Dodë Gjergji, ipeshkvi i Kosovës, Imzot Rrok Gjonlleshaj, Ipeshkvi i Tivarit, Patër Pashk Gojçaj, Udhëheqsi i Provincës Shqiptare të Françeskanëve dhe Dom Anton Kçira, ish=famullitari i Kishës Shën Pali në Detroit.

Nga promovimi i librit tre vëllimesh “Kthimi” i Imzot Dodë Gjergjit, më heret këtë vit, në Qendrën Bogdanipolis, që gjendet në Katedralën Shën Nënë Tereza në Prishtinë.

Mërgata shqiptare e Amerikës si aset politik, ekonomik e kulturor i kombit tonë

by

Sokol Paja/

Mërgata shqiptare e Amerikës është pa dyshim një aset i jashtëzakonshëm politik, ekonomik, social e kulturor i kombit shqiptar. Sa herë ka pasur nevojë shteti e kombi ynë, të parët janë përgjigjur shqiptarët e Amerikës. E filloi Vatra, e vazhdo përgjatë gjithë 110 viteve histori, e kryeson sot bashkë me gazetën Dielli veprimtarinë kombëtare në shërbim të çështjes shqiptare bashkë me dhjetëra shoqata, organizata e klube patriotike të shpërndarë në Shtetet e Bashkuara të Amerikës. Shqiptarët e Amerikës me në krye Vatrën përbëjnë grupin patriotik më serioz, më energjik, më potent, më vital duke u shëndërruar në një burim të jashtëzakonshëm për Shqipërinë, Kosovën, e trojet shqipfolëse në proceset që kalojnë shtetet tona e shqiptarët në tërësi. Duke qenë se Kosova është një shtet në rrugëtim e sipër në proceset integruese, ndërtimin e demokracisë, konsolidimin e shtetit ligjor e demokratik, e ka të nevojshme të shikojë në diasporë profesionistët dhe ekspertët që ti ftojë për të kontribuar në qeverisje dhe shtetndërtim. Po ashtu edhe Shqipëria e shpallur e mos varme prej 110 vitesh, në tranzicionin e zgjatur 30 vjeçar, klasa politike aktuale ka dështuar turpshëm përballë aspiratave të popullit e kombit shqiptar në rrugëtimin euroatlantik te shtetit shqiptar. Mërgata shqiptare me profesionistë të spikatur në Shtetet e Bashkuara të Amerikës, në të gjitha fushat si arkitekturë, shkenca politike, ekonomi, mjeksi, inxhinjeri, shkenca kompjuterike etj, do të ishin një mundësi e shkëlqyer për shtetet tona që të ndryshojë filozofia e shërbimit publik në institucionet shtetërore publike, performanca e punonjësve, depolitizimi i administratës shtetërore dhe mbi të gjitha ngritja e nivelit të ekspertëve dhe vetë shtetit. Fytyra e shteteve tona sot lë shumë për të dëshiruar, militantët ua kanë zënë vendin profesionistëve. Militantët në poste kyçe, porfesionistët ose të pa punë, ose në profile jo të përshtatshme ose më e keqja mbushin gomonet për në Mbretërinë e Bashkuar. Shteti-Partia-Militanti janë bërë një e vetme dhe e pa ndarë duke e monopolizuar shërbimin publik shtetëror, duke e kthyer në një burim korrupsioni, nepotizmi, arrogance në raport me qytetarin e thjeshtë. Si në Kosovë dhe në Shqipëri ka një nevojë emergjente për ndryshime thelbësore në qeverisje, administratë dhe mbi të gjitha në mendësi e filozinë e shërbimit ndaj qytetarëve shqiptarë. Nevojitet një kastë e gjërë profesionistëtsh nga jashtë shtetit, të pa përlyer, të pa përfolur, me integritet të lartë, që të modernizojnë shtetin dhe qytetarët të ndiejnë ndryshimin real nëpërmjet qasjes së re në politikbërje e shtetndërtim. Mërgata shqiptare e Amerikës është një ndër mërgatat shqiptare në botë më të fuqishme në aspektin politik, ekonomik, kulturor dhe social. Mergata shqiptare e Amerikës është një aset i shkëlqyer që nëse përdoret siç duhet nga qeveria dhe opozita, do të rriste në një tjetër nivel elitën politike të vendeve tona si në Shqipëri dhe në Koosvë dhe mbi gjithçka do të lidhte organikisht mërgatën e Amerikës me shtetet tona në Kosovë e Shqipëri. Nëse bijtë më të shquar, mendjet më të ndritura e profesionistët më të lartë të mërgatës shqiptare që punojnë e veprojnë në Amerikë e më gjërë do të ftohehsin në qeveritë e Shqipërisë e Kosovës, kjo do të shërbente edhe si një pikënisje për mërgatën e Zvicrës, Gjermanisë, Suedisë, Belgjikës, Britanisë etj. Emigracioni politik i pas viteve 90-të i ka varfëruar shumë shetet tona si në Shqipëri e Kosovë e trojet shqipfolëse. Përditë po emigron elita intelektuale e vendit si në Shqipëri dhe në Kosovë. Politikës së korruptuar i bëjnë alergji profesionisët e ndershëm. Ikja e intelektualëve është një emigrim i tmerrshëm. Profesionistët ndihen të pavlerësuar e të nënvlerësuar e shumë herë të asfiksuar prej militantëve partiakë. Mërgata e Amerikës duhet të ftohet si prej opozitës dhe prej qeverive. Në rast se nuk gjendet hapsira përmes ftesave, vetë mergata duhet ta ndjejë si detyre patriotike përfshirjen në proceset politike për një qeverisje më të mirë si në Shqipëri e Kosovë dhe mbi të gjitha të jetë një alternativë e re morale dhe politike për qytetarët shqiptarë. Politika shqiptare e ka humbur morain e saj dhe të drejtën për t’i besuar për të ndryshuar fatet e shtetit e popullit tonë. Fatet e atdheut duhet ti marrë në dorë mërgata e Amerikë dhe mërgatat e tjera shqiptare nëpër botë me gjak të ri, me moral të ri, me filozofi të re, me profesionistë të rinj për të çuar përpara përparimin, zhvillimin, lulëzimin, begatimin e kombit shqiptar. Situata politike në Shqipëri sa vjen e përkeqësohet. Kryeministri Rama ka zaptuar çdo pushtet. Shqiptarët po ikin nga sytë këmbët. Shqipëria po shpopullohet, vendi po vidhet e po varfërohet. Shqiptarët nuk e meritojnë qeverisjen që i vjedh e i rrënon përditë. Më 12 Nëntor 2022 opozita në Shqipëri, Partia Demokratike, Partia e Lirisë dhe forcat e tjera opozitare do të fillojnë protestat për rrëzimin e qeverisë. Të gjithë opozitarët shqiptarë është shpallur se do të protestojnë kundër keqqeverisjes e korrupsionit. Si kurrë më parë në këto procese demokratike delikate, duhet të përfsihen të gjitha mërgatat shqiptare në botë me qëllimin e vetem jo vetëm luftimin e së keqes në qeveri por edhe ofrimin e një alternative të re politike për shqiptarët. Shqiptarët kanë nevojë për alternativë të re. Shqiptarët duhen zgjuar, duhen nxitur, duhen ftuar, duhen afruar për tu përballur me të keqen që qeveris vendin prej 9 vitesh. Që opozita të jetë e besueshme e të zgjojë dëshirën e nevojën emergjente për dryshim te shqiptarët, duhet pikë së pari të ketë fytyra të reja, energji te rëja, moral të ri e mbi të gjitha filozofi e njerëz patriotë që duan të bëjnë Shqipërinë, ta pasurojnë atë, e jo të pasurojnë veten e tyre nëpërmjet qeverisjes së Shqipërisë. Rama u fron shqiptarëve sot keqqeverisje, korrupsion galopant në çdo qelizë të shtetit e pushtetit, mashtrim, lidhje të shtetit me krimin, trafiqe, emigrim masiv, shpopullim, mungesë transparence e llogaridhënëse, arrogancë dhe monopolizim të të gjitha pushteteve. Shqiptarët nuk janë të varfër, janë të vjedhur e të tradhëtuar. Mërgata shqiptare e Amerikës duhet të ndërgjegjësohet që të përfshihet masivisht duke marrë pjesë fuqishëm në të gjitha proceset politike në Shqipëri e Kosovë me qëllim që shqiptarët të kenë një qeveri e shërbim dinjitoz. Shqiptarë të Amerikës, shqiptarë të botës: Shqipëria, Kosova, trojet tona kanë nevojë për ne. Atdheu na thërret…

Presidentja e Komisionit Evropian: Vendi i Kosovës është në Bashkimin Evropian

by

-Presidentja e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen takime në Prishtinë me Presidenten e Republikës së Kosovës Vjosa Osmani dhe Kryeministrin Albin Kurti/

PRISHTINË, 27 Tetor 2022 – Gazeta DIELLI/ “Vendi i Kosovës është në Bashkimin Evropian” dhe “Bashkimi Evropian nuk është i plotë pa Kosovën”, ka deklaruar sot në Prishtinë Presidentja e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen në takim me Presidenten e Republikës së Kosovës, Vjosa Osmani Sadriu.

“75 milionë euro ndihmë e menjëhershme buxhetore për Kosovën në përballimin e krizës energjetike” dhe “500 milionë euro për rajonin ku Kosova mund të përfitojë me projekte konkrete në fushën e energjisë”, citon Presidentja Osmani Presidenten e Komisionit Evropian.

“Falënderim i përzemërt për Presidenten e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen, për këto mesazhe inkurajuese e mbështetëse për Republikën e Kosovës. Llogarisim në lidershipin tuaj përderisa ndërmarrim hapa të guximshëm drejt sundimit të plotë të ligjit dhe mbrojtjes së vlerave evropiane”, ka shkruar Presidentja Osmani.

Edhe Kryeministri i Republikës së Kosovës, Albin Kurti, për herë të dytë në pak më shumë se një vit ka mirëpritur në Prishtinë, Presidenten e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen.

Në këtë takim, kryeministri Kurti e njoftoi Presidenten e Komisionit Evropian, von der Leyen për avancimin e vazhdueshëm që Kosova po shënon në indikatorët ekonomikë dhe demokratikë, dhe për punën e qeverisë në reformën në drejtësi, përmbushjen e axhendës evropiane dhe për luftimin e krimi dhe korrupsionit. Ai veçoi të gjeturat e raportet ndërkombëtare që dëshmojnë për përparimin gradual por të vazhdueshëm të Republikës së Kosovës në shumë fusha. Duke përfshirë këtu Raportin e Vendit për vitin 2022, që ishte ndër më të mirët në rajon, dhe tash së fundmi raportin e Projektit të Drejtësisë Botërore (WJP) i cili përveçse rendit Kosovën si të parën në rajon për nga sundimi i ligjit, e rendit atë në vendin e dytë në botë si shteti me përmirësimin më të madh në këtë fushë.

Sa i përket rrugës së Republikës së Kosovës drejt Bashkimit Evropian, Kryeministri Kurti tha se Kosova do të aplikojë për anëtarësim në Bashkimin Evropian para përfundimit të këtij viti. Ky vendim vjen si rezultat i orientimit politik dhe vleror sa i Qeverisë ashtu edhe i qytetarëve të Republikës të cilët mbështesin masivisht dhe plotësisht integrimin në BE. Ndërsa, sa i përket liberalizimit të vizave, kryeministri Kurti u shpreh se Kosova ka plotësuar të gjitha kriteret dhe se liberalizimi tashmë është më se meritor për qytetarët e Republikës së Kosovës.

U diskutua edhe për krizën energjetike me të cilën po përballet i gjithë kontinenti evropian. Bashkimi Evropian ka qenë partner i vazhdueshëm i shtetit të Kosovës. Në këtë takim të sotëm, u konfirmua ndihma e menjëhershme buxhetore prej 75 milionë euro për Kosovën në ballafaqimin me krizën energjetike. Në emër të Qeverisë së Republikës së Kosovës dhe popullit të Kosovës, kryeministri Kurti shprehu falënderimin e tij për këtë mbështetje e cila do të ndihmojë drejtpërdrejt në minimizimin e efekteve të krizës energjetike te qytetarët tanë.

Pas takimit, Kryeministri i Republikës së Kosovës, Albin Kurti dhe Presidentja e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen vizituan së bashku objektin e Fakultetit të Arkitekturës. Falë financimit të Bashkimit Evropian, objekti tani ka një sistem të ri të ngrohjes qendrore ndërkaq Qeveria e Republikës së Kosovës nëpërmjet bashkëpunimit me Bankën Botërore ka investuar në efiçiencën e energjisë së këtij objekti.