Dritan Demiraj, Ph.D. Ish Komandant i Forcave Speciale 2007-2013.

Ndërkohë që ndodhemi në ditën e 22-të të konfliktit Rusi-Ukrainë, situata në të dy kampet vazhdon e përkeqësohet edhe më shumë. Deri në ditën e sotme, humbjet në pajisje luftarake dhe efektivë të Rusisë janë më të mëdha se ato të dy luftërave së bashku kundër Çeçenisë (1994-1996, 1999-2006).Pavarësisht krimeve të shumta të kryera nga ushtria e Rusisë dhe forcat e saj ushtarake, ajrore, njësitë tankiste, të blinduara, mekanizuara, artileria e rëndë dhe sulmet me raketa kundër spitaleve, shkollave, banesave të qytetarëve, qëndrave të biznesit, industrisë ushtarake të Ukrainës, institucioneve qeveritare dhe jo vetëm në qytetet Mariupol, Odesa, Kherson, Donetsk, Kharkiv, Lviv dhe Kiev, ajo që bie më shumë në sy është se çdo ditë e më shumë ushtria Ruse po shfaq paaftësinë e saj për të përbushur objektivat taktike dhe operative të saj.Kjo duket në paaftësinë e skajshme të taktikave të njësive të saj ushtarake për të avancuar në marrjen e kontrollit të qëndrave të qyteteve, të cilat edhe pse kanë përdorur të gjithë arsenalin e armëve, nuk kanë qënë në gjendje që të sigurojnë kontrollin por vetëm shkatërrimin e tyre.Miratimi i një ndihme shtesë të asistencës ushtarake nga Kongresi Amerikan ditën e djeshme me më shumë se 800 milionë dollarë (2 miliardë në total), e cila do të konsistojë kryesisht me mjetet më të sofistikuara të luftës kundërtanke, kundërajrore, të pajisjeve të inteligjencës dhe dronëve me raketa Switchblades, padyshim që do të rrisë edhe më shumë kapacitet operacionale të ushtrisë së Ukrainës, njësive të rezistencës popullore në rrugët e lagjet e vendit dhe rrjedhimisht edhe humbjet e ushtrisë Ruse.Kjo e ka tërbuar Vladimir Putinin, i cili me qëllim që të ruajë fytyrën e tij përpara botës ka filluar të ‘përdorë’ ministrin e tij të jashtën Lavrov për të filluar negociatat me qëllim gjetjen e një “exit strategjie” për të dalë nga ky mankth.Kjo krahas shumë indikacioneve të tjera, u pa qartë në kërkesën e tij ditën e djeshme, kur Ukraina refuzoi propozimin e Lavrovit për të vazhduar bisedimet për paqen që Ukraina të bëhet një vend neutral si Suedia dhe Austria. Këshilltari i presidentit Zelenski, Mykhaiho Podoliak deklaroi se: “Çdo marëveshje për paqen, duhet bërë sipas termave të Ukrainës”.Ky presion sa vjen dhe shtohet, ndërkohë që sanksionet e perëndimit e kanë dërmuar rëndë ekonominë e Putinit, ndërkohë që në rast se ky konflikt vazhdon me këtë intensitet deri në fund të muajit prill, rezervat e ushtrisë ruse në mjete, pajisje, armatim dhe trupa luftimi do mbarojnë dhe humbja e Rusisë është e pashmangshme.Kjo shfaqet qartë edhe nga urdhëri i fundit për mobilizimin e ushtarëve të shërbimit të detyrueshëm, të cilët pas një stërvitje një mujore do të dërgohen me mision që të vriten në Ukrainë.Në këtë moment, Putini i ka drejtuar sytë nga Kina dhe presidenti Xi Jinping, të cilit siç e kam theksuar në të dy rastet, i ka ‘marrë leje’ për pushtimin e Krimesë (mars 2014) dhe në datën 24 shkurt 2022 për pushtimin e Ukrainës.Nëse kthehemi dhe analizojnë marëdhëniet midis dy vendeve, një nga fushat kryesore të bashkëpunimit është edhe fusha ushtarake. Në këtë këndvështrim, Kina 77 % të importit të armëve e blen nga Rusia, ndërkohë Rusia 18 % të sasisë së përgjithshme të eksporteve ushtarake të saj i realizon me Kinën.Por tani situata ka ndryshuar.Sipas informacioneve të sigurta, Rusia për shkak të pamundësisë së vazhdimit me të njëjtin intensitet të ofensivës ushtarake, ka bërë kërkesë që Kina ta mbështesë me mjetet e mëposhtme ushtarake:Dronë ushtarakë sulmi, pajisje inteligjence të avancuara, automjete të blinduara pasi i janë shkatërruar më shumë se 1100 të tilla, automjete për mbështetje logjistike, raketa tokë-ajër madje edhe paketa ushqimore të gatshme (imagjinoni nuk ka as mundësi për të ushqyer ushtarët në luftë).Por Kina e ka të qartë se në rast se e ndihmon Rusinë me asistencë ushtarake, do të përballet me sanksione të fuqishme ekonomike. Për këtë qëllim, këshilltari i sigurisë kombëtare të Presidentit Biden, Jake Sullivan deklaroi dje se: “Ne nuk do të lejojmë asnjë vend në botë që të ndihmojë ekonomikisht ose në anashkalimin e sanksioneve ekonomike që janë vendosur ndaj Rusisë”.

POR LIND PYETJA SE KUSH JANË FORCAT KRYESORE TË CILAT PO E SHKATËRROJNË ÇDO DITË FORT USHTRINË RUSE?

Padyshim në këtë sukses të pamenduar nga askush më parë, një meritë të madhe kanë forcat e operacioneve speciale ukrainase, të cilat po shfaqen si komponenti më kryesor dhe i suksesshëm i strategjisë ushtarake të kundërshtimit të qeverisë së Kievit.Misioni i tyre vazhdon çdo ditë dhe natë, në çdo rajon duke dëmtuar rëndë ecurinë e operacioneve luftarake ruse, duke rritur ndjeshëm kostot njerëzore dhe materiale, duke ulur në tokë moralin e ushtarëve të paushqyer dhe pastërvitur rusë, përmes një kombinimi ekselent të përdorimit të armëve moderne, taktikave efikase guerrile, kundërsulmeve të shpejta, luftës kundër-tanke, luftës kundër-ajrore, operacioneve të zbulimit special, goditjeve në thellësi të prapavijave të armikut si bazat ajrore, logjistikës, komandim-kontrollit, mbrojtjes së lëvizshme, stërvitjes dhe drejtimit në luftim të grupeve të rezistencës në të gjithë vendin.Forcat speciale të Ukrainës u rikrijuan pas pushtimit të Krimesë në vitin 2014 me mision luftën kundër operacioneve klandestine, njësive speciale, njësive të parregullta separatiste dhe për tu përballur me sukses me kërcënimet e vazhdueshme hibride të njësive të GRU-së nr-26165 dhe njësisë ushtarake nr-74455.Njësitë e forcave speciale të Ukrainës i ofrojnë mbrojtjes së vendit aftësi të veçanta, të cilat synojnë të kapërcejnë boshllëqet kritike në fushat kryesore ushtarake, ndërkohë që njësitë e këmbësorisë vazhdojnë operacionet në vijën e frontit me pajisje të rënda dhe artileri. Por ndërkohë që numri dhe intensiteti i ushtrisë ruse javën e fundit është rritur, kjo nënkupton se edhe forcat speciale do të përfshihen më shumë në luftime me intesitet të lartë konvencional, kundër një kundërshtari të armatosur rëndë që nuk zbaton asnjë rregull angazhimi.Arsyet e suksesit të tyre qëndrojnë jo vetëm në aftësitë superiore të taktikave të përdorura në krahasim me shumicën e trupave ruse, por edhe në pajisjet, armatimin modern dhe aftësitë për të operuar me sukses natën kundër taktikave të dobëta të ushtrisë ruse, e cila ka shfaqur mungesë të theksuar të koordinimit të taktikave të njësive të vogla, luftimit në qëndrat e banuara, operacionet e patrullimit dhe paaftësisë për të përdorur manovrën me zjarr.Ata kanë zmbrapsur me sukses të plotë forcat e mekanizuara dhe blinduara ruse në periferi të Kievit, në qytetet Bucha, Irpin dhe Hostomel kanë mohuar avantazhin e përdorimit të ajrit për mbështetjen e autokolonave nga ajri, duke u shkaktuar humbje të mëdha forcave ajrore dhe të blinduara ruse. Në rajonet e tjera ata janë angazhuar në luftë të parregullt dhe në operacione në prapavijat e armikut për të sulmuar kolonat e mbështetjes logjistike dhe postë rojet në aeroportin ‘Chornobaivka’ në afërsi të qytetit të pushtuar të Khersonit.

POR SI U ARRIT KY SUKSES?

Vendimi i qeverisë së Ukrainës për të krijuar një Komandë të Operacioneve Speciale (SOCOM) si një komandë e veçantë erdhi në fund të vitit 2015, pas dështimeve të njëpasnjëshme ushtarake në rajonin juglindor të Donbasit, ku separatistët e mbështetur nga Rusia shfrytëzuan mungesën e kapaciteteve ushtarake të ushtrisë së Ukrainës.Kjo përvojë e dhimbshme dhe kërcënimi i vazhdueshëm rus në rritje, e detyruan udhëheqjen politike në Kiev të fillonte ristrukturimin e forcave të armatosura. Rritja e buxhetit të mbrojtjes të Ukrainës midis viteve 2015-2020 ishte 100 %, e cila shkoi nga 2.96 miliardë dollarë në rreth 6 miliardë dollarë (rreth 4,1 % të GDP-së).Komanda e Operacioneve Speciale të Ukrainës, e cila ka në organikë rreth 2.000 operatorë të ndarë në shtatë regjimente të operacioneve speciale, ka qënë një nga investimet më të suksesshme së bashku me shërbimin kryesor të inteligjencës SBU. Ata kanë marrë mbështetje të madhe nga agjensitë perëndimore. Në këtë këndvështrim, programet e fshehta të stërvitjes së tyre nën drejtimin e SHBA-ve rritën ndjeshëm kapacitetet dhe cilësinë e tyre.Për një kohë të shkurtër, ky bashkëpunim përmirësoi shumë ndërveprueshmërinë dhe aftësitë e tyre, duke bërë që në vitin 2019, komanda e 140-të e forcave speciale të ishte njësia e parë jo NATO që mori certifikatën e Forcave Speciale të NATO-s.Ky nivel, mundësoi që efektivët e saj të kishin akses të privilegjuar në pajisjet moderne, përfshirë këtu dylbi të avancuara nate, termale, pajisje moderne të inteligjencës, pajisjeve të sigurta të komunikimit, armatimit modern, etj.

Dritan Demiraj, Ph.D. Ish Komandant i Forcave Speciale 2007-2013.

Nga Bejdo Malo/

Tiranë më 13 mars 2022- “Kam një ëndrr, nuk di nëse do t’ja mbrrij ose jo, Shqipërinë etnike, që një ditë të bashkohet Shqipëria me Kosovën”. Kjo është ëndërra e shqiptarit më të madh të Amerikës, për nga rëndësia, mënçuria dhe kontributi rreshtohet me Fan Nolin dhe shqiptarët martirë të mbarë shqiptarisë. Është i vetmi shqiptar që ka dëshmuar në Kongresin Amerikan për të bindur administratën amerikane për krijimin e shtetit të Kosovës. Është inisjatori dhe kontribuesi më i madh në grumbullimin e fondeve për zgjedhjet e disa presidentëve, si për Roland Regan, Bill Klinton, për Xhon Kerrin dhe shtatë presidentë të tjerë. Është takuar dy herë me Fan Nolin dhe është një prej miqve dhe bashkëpuntorët më të afërt të Baba Rexhepit klerikut bektashin më me emër në SHBA. E gjeti disaporën shqiptare me probleme dhe përçarje duke i parë me shumë dyshim ata që arratiseshin nga Shqipëria dhe mbrrinin në SHBA. U bë faktor i rëndësishëm dhe bindi më skeptikët se ishte një patriot i madh një shqiptar i kulluar 24 karad dhe një filantrop që vinte nga aristokracia e vërtetë shqiptare. Është figura më e kompletuar e diasporës shqiptare duke arritur që 28 nëntori i çdo viti të ishte tubimi më i madh i shqiptarëve. Shumë i qartë dhe korrekt në çdo hap që ka hedhur në jetë duke fituar çdo sfidë të saj. 

Guximtari

Në rrethin e Kolonjës në krahun e djathtë të rrugës Ersekë-Leskovik, ndodhet një prej fshatrave martirë të kombit shqiptar. Kjo për shkakun se historia e tij para 1945, është e lidhur si mishi me kockën me patriotizmin shqiptar. Por historia pas vitit 1945 bëhet tragjike dhe shumë e komplikuar. Fashati me rreth 300 banorë, që u ngjan fshtrave zvicerianë, psoi një kalvar të gjatë persekutimi nga Petrit Dume dhe Josif Pashko si inisjatorë të e vëllavrasjes në Kolonjë. Shpallja si fshat i lidhur me Ballin dhe si mikpritëse e familjeve Butka herët me Sali dhe pastaj me Sali Butka, nuk mund të pajtohej tërësisht me komunizmin. Batalioni famëkeq “Hakmarrja” vuri në shinjestër familjet aeistokrate t fshatit Radanj. Në 1947, duket se kishte shkuar thika në palcë dhe nga fshati u arratisën dy vëllezërit Bardha dhe gjashtë të afërm të tyre duke kapërcyer kufirin nga mali Shelegunj. Familja Bardha mbeti vetëm me një nënë fisnike dhe dy djemtë e saj. Ekrem Bardha kishte parë me sytë e tij se si Petrit Dume dhe Josif Pashko kishin arritur që të masakronin një djalë vendi duke i prerë veshët, duart dhe kjo kishte mjaftuar që ai të ishte një patriot dhe shqiptar i vërtetë. Ekrem Bardha kishte lindur më 13 maj 1933, dhe ishte vetëm 14 vjeç kur vëllezërit e tij u arratisën. Mbi nënën e tij dhe vetë atë u lëshuan hodhitë e sigurimit të shtetit, duke tentuar që t’i përulnin duke i kërcënuar se do ti eleminionin nëse nuk do të pranonin që kur të vinte vëllai i tyre Samiu në shtëpi të njoftonin sigurimin. Por nuk ja arritën dot nuk ja dolën. Sami Bardha dhe tërë ata që donin të rrëzonin komunizmin kurrë nuk u tradhëtuan nga familja dhe të afërmit e tyre. Po me tradhëti sigurimi arrestoi në prill të vitit 1951, Sami Bardhën. Rrugëtimi dhe kalvari për të takuar vëllanë i Ekrem Bardhës dhe familjes së tij ishte një torturë. Kjo e detyroi Ekrem Bardhën që në 17 maj të 1953 të arratiset në Greqi, duke qëndruar për dy ditë në Koncë dhe për 60 ditë në Janinë në burg e pastaj në kampin e Llavas në Athinë ku qëndroi një vit dhe në 1954 në Gjermani në përbërje të kompanisë 4000. Dhe pas dy vjetësh emigroi në SHBA. Por drama kishte ndodhur tre muaj pasi ishte arratisur Ekrem Bardha vëllanë e tij në gusht e kishin pushkatur duke mbetur pa varr edhe sot e kësaj dite duke mos ju gjetur eshtrat. Radanj, ndodhet afër fshtrave Gërmenj, Podë, Vrëpckë, dhe kanë një popullsi diku tek 900 banorë. Radanj si drejtim kryesor të ekonomisë ka prodhimin e drithërave dhe rritjen e dhive. Kultivohet mirë fasulja pllaqi, një zej që dinë ta bëjnë vetëm banorët e kësaj zone. Krenaria e këtij fshati por dhe Kolonjës është Ekrem Bardha i cili është filantrop më i madh i mbarë shqiptarisë, biznesmen shumë i njohur shqiptaro amerikani që ka investuar miliona dollarë dhe Shqipëri. Ai është lideri i Frontit Kombëtar Shqiptar në Michigan, alias Balli Kombëtar,është ideator dhe bashkëthemelues i Këshillit Kombëtar Shqiptaro-Amerikan (KKSHA), pronar për shumë vjet i gazetës Illyria duke investuar tek ajo miliona dollarë dhe duke e kthyer atë në trubunë të shqiptarisë. Dimesioni i tij i vërtetë është Shqipëria etnike . I vlerësuar për rolin si atdhetar në njohjen, pavarsimin dhe mbrojtjen e të drejtave të shqiptarëve të Kosovës në Shtetet e Bashkuara të Amerikës, është i vetmi shqiptar që të dëgjohet në Komisionin e Kongresit Amerikan për Kosovën, duke argumentuar para administratës Klinton, Sekretarrs Madelin Ollbrajt dhe Gjeneralit Westi Klark se krijimi i shtetit të Kosovës është e vetmja alternativë e shpëtimit nga shtypja dhe robëria serbe. Por ai është dhe një nga kontribuesit e mëdhenj në para së bashku me qindra mijëra shqiptarë të diasporës në Amerikë që siguruan fondet për lobimin dhe luftën në Kosovë. Ai është Konsull Nderi i Shqipërisë në Michigan dhe konsiderohet si shqiptari më të suksesshme në Amerikë. Krijues i restorantit “Piaca” në Tiranë ku qëndroi dhe Papa Françesku gjatë vizitës në Shqipëri dhe realizues i Kantinës “Bardha” në Marikaj , Vorë ku në vitet e fundit në një sipërfaqe prej pesë hektarësh me vreshta prodhon mbi 100 mijë shishe verë të markës “Bardha” nga të cilat 60 mijë verë e kuqe dhe 40 mijë verë e bardhë të cilat eksportohen. Marka e verës Bardha me simbolin e shqiponjës me dy krerë është vera me e mirë e prodhuar në Shqipëri me standarte të klasit të parë. Ekrem Bardha është mbreti dhe iniciator i rritjes së kualitetit në verërat shqiptare. Kauza politike e Ekrem Bardhës fillon në vitin 1956, dhe nuk ka reshtur asnjë ditë. Ai e ka ndarë çështjen me elitën më të lartë të politikës amerikane që ka vendosur fatet e botës. Ky fakt e bën më të veçantë Ekrem Bardha sepse ai është takuar me 10 presidentë të SHBA për kauzën shqiptare. Presidenti Ronald Reagan e siguroi atë pas një takimi që ai do të refuzojë ambiciet greke në Shqipëri me çdo kusht. Ndërsa kur u takua gjithashtu me Presidentin Bill Clinton para bombardimit të Serbisë nga NATO dhe u sigurua se Kosova do të çlirohet nga shtypja serbe. Ky është dhe sukesi më i madh i tij. Ekrem Bardha, si Konsull nderi i Shqipërisë në Miçigan, u bën thirrje shqiptarëve të vazhdojnë të jenë të bashkuar, të mos e braktisin Shqipërinë dhe u është gjendur shqiptarëve në çdo dramë e ftakeqësi. Këtë bëri dhe pas tërmetit të 26 nëntorit 2019, që goditi Shqipërinë. Veprimtari i palodhur dhe biznesmeni shqiptaro-amerikan u bëri thirrje shqiptarëve të mos e braktisin vendlindjen. Dua që shqiptarët, thotë ai të bashkohen në kohë të vështira. Është rasti historik, sidomos i politikanëve në Shqipëri, që kanë krijuar një atmosferë negative, ose mund të them një urrejtje që të bashkohen. Dëshiroj që shqiptarët të bashkohen sepse historikisht shqiptarët kur janë bashkuar, kanë fituar dhe këtë ka si moto të misionit të tij Ekrem Bardha. Ai tërmetin e parë të jetës së tij quan Luftën e Koresë, e cila nxorri nga vëmëndja dhe axhenda e ditës Shqiplrinë e viteve 50-të. Ai priste që anglo-amerikanët të zbarkonin nga dita në ditë dhe kur filloi lufta e Koresë u arratis, pasi vemëndja e politikës ameriakne dhe botërore u zhvendos atje. U dëshpërua më shumë kur si pjestar i kompanisë 4000 misioni i tyre për shkak të luftës së Koresë u kthye në roje deposh. Kështu ai mori rrugën e Amerikës duke u shndërruar në faktorin numur një për çëshjen mbarë shqiptare. 

Çka ndodhur në 70 vjet

Para 70 vitesh Ekrem Bardha braktisi Shqipërinë, por jo përgjithmonë. Rruga e tij deri sa mbrriti në SHBA, është një histori më vete. Por shumë shpejt Ekrem Bardha në SHBA u shndërrua në protagonist. Pas rënies së komunizmit, ai ishte ndër investitorët e parë, në një kohë kur pak kush besonte në demokracinë e re të Ballkanit. Ai ka konfirmuar se kur u ktheva në Shqipëri pas 40 vitesh, e gjeta Shqipërinë sikur ishte Hiroshima, sikur i kishte rënë bomba atomike”. 89 vjeçari thotë se janë politikat jo të favorshme ato që mbajnë larg Shqipërisë investimet e huaja. Dhe një pjesë investuan, por atë investim e humbën për një kohë të shkurtër. Ekrem Bardha, si shumë shqiptaro-amerikanë të tjerë, ka ndihmuar në çështjen kombëtare. Në takimet që ka patur me gjashtë presidentë amerikanë, veç mirënjohjes për punën e bërë nga Shtetet e Bashkuara, ai ka ngritur gjithmonë shqetësimet e komunitetit për mbrojtjen e çështjes kombëtare. Duhet të jemi krenarë, duhet të jemi mirënjohës. Në shumë raste, më vjen keq ta them por, nuk jemi aq të bindur dhe t’i japim meritat e vërteta Amerikës se çfarë ka bërë për vendin tonë, për Shqipërinë dhe pavarësinë e Kosovës. Mrekullia dhe lumturia në jetë është të jesh në Shqipëri, në vendin tënd konfirmon Ekrem Bardha sepse, është një vend i bekuar. “Kam dhe një ëndërr, nuk e di nëse unë do t’a mbërrij ose jo, që Shqipërinë etnike, të mos e harrojmë. Që Shqipëria dhe Kosova një ditë duhet të bashkohen” konfirmon ai herë pas here dhe në çdo intervistë që ka dhënë. Bardha u largua nga Shqipëria në vitin 1953, në moshë shumë të re, për të emigruar drejt Greqisë, Gjermanisë dhe SHBA-së. Në këtë të fundit, arriti të bëhej një biznesmen i suksesshëm. Por pas 38 vitesh emigrimi dhe pas rënies së komunizmit, Ekrem Bardha vendosi të rikthehej në Shqipëri për të hapur një biznes. Një nga kryeveprat e tij është libri “Afër dhe larg Shqipërisë”, ku në këtë libër Ekrem Bardha rrëfen jetën mes Amerikës dhe Shqipëris

Në moshën 19 vjeçare arratiset nga Shqipëria me nënën dhe dy vëllezërit e tij për shkak të keqtrajtimit që i bënte regjimi komunist familjes së tij. Në librin ” Afër dhe larg Shqipërisë “, që lexohet me një frymë ka përmbledhur kujtimet dhe përvojat që nga arratisja nga Shqipëria e deri deri suksesi i arritur në SHBA. Sukses do të thotë që të jesh i vendosur në disa parime kombëtare, për zgjidhjen e problemeve sepse si popull kemi patur shumë probleme por kemi arritur suksese , jo plotësisht por kjo është bërë me sakrifica. Sukses, më i madh pavarësia e Kosovës; sukses është ai që shqiptarët , falë Ekrem Bardhës janë në vendin e dytë pas Izraelitëve, si lobistë në SHbA, me kontributin e dhënë në shumë drejtime falë miqësisë së Ekrem Bardhës me palën amerikane duke arritur që sot të kemi një Koosvë të pavarur. Që sapo ka shkelur në SHBA sipas librit Afër dhe larg Shqipërisë” ai qenë gjithmonë në kontakt dhe shumë i intersuar por dhe shumë koaistent për problemet e shqiptarëve. 

Mesazhi i tij që ka dhënë tërë jetën por në librin e tij është që politikanët shqipzarë të mësojnë nga demokracia e SHBA-së, dhe atë ta zbatojnë atë.

Ai konfirmon se ka parë intersin e përgjithsshëm të shqiptarëve dhe nga ky kënd ka guxuar të flasë dhe veprojë me kurajo e guxim. Në librin e tij konfirmohet se ka qindra dhe mijëra shqiptarë, aktivistë të rinj të cilët janë kontribuar shumë për çështjen shqiptare. Babai i Ekrem Bardhës ka lindur në Konicë , dhe e kanë larguar grekët me dhunë siç është gjithë historia e Çamëve. Ata u vendosën në Leskovik dhe babai i vajzës që dashuroi babai i tij i vuri kusht që do tja jepte për grua nëse nuk do të emigronte. Në vitin 1953 ky guximtar u largua nga Shqipëria, nga diktatura komuniste, me familje, nënë e me vëllezërit dhe në fund arriti në SHBA. Aty punoi dhe patëm sukses sepse këtë të drejtë, Amerika u jep të gjitha kombeve , të gjithë popujve sepse ajo kështu është krijuar,është fati i të gjithëve që u jep Amerika.

Që nga viti 1956 , Ekrem Bardha ka takuar emra të shumtë dhe të njohur shqiptarë në vende të ndryshme, dhe ka diskutuar gjatë dhe hapur me ta se çdo të bëhet me shqipërinë. A do të kthehemi më në Shqipëri. Mirëpo, shumë nga ata i flisnin për Kosovën. Në një udhëtim në Francë ai takoi profesor Abaz Ermenji , dhe tregon se ai më tha:Se të gjithë shqiptarët duhet të angazhohen rreth çështjes së Kosovës. Më tej ai rrëfen se “Kur u ktheva në Amerikë , në profesionin tim si berber , në sallonin tim, vinin njerëz me shumë rëndësi, si psh, Vilijam Brumfilld ,kongresisti amerikan, shumë i rëndësishëm në Kongres si kryetar i Dhomës për Politikë të Jashtme në Kongresin Amerikan, pastaj senator dhe kongesistë të shumtë. Kështu fillova miqësinë me ta duke u thënë realitetin. Sepse amerikanët nuk duan gënjeshtra. Kur ata të besojnë, bëjnë çështë e mundur për ty dhe të ndihmojnë deri në fund. Kështu, bisedonja me kongresistin Brumfilld, sepse ai kishte bërë disa deklarata në Kongesin amerikan lidhur me këtë çështje. Madje edhe kolegët i tij i thonin: “Mos je i çmendur, kush është Kosova” sepse nuk dinin shumë për të. Pra, kongresisiti Amerikan, Brumfilld edukon kolegët e tij, flasim për vitet prej 1970 deri në 1980. Më kujtohet kur dhashë një intervistë për “Zërin e Amerikës”, kur shpërthyen demonmstratat në Kosovë, dhe fola për të drejtat e njeriut në këtë vend. Kemi bërë shumë sakrifica duke vënë edhe jetën në rrezik sepse ish Jugosllavia ka qenë një shtet mjaft i privilegjuar nga Amerika dhe mbështetur nga administrata amerikane. UDB-ja ishte shumë aktive në Amerikë dhe vepronte për ti përçarë shqiptarët dhe për ti frikësuar ata.

Jo vetëm ai , por qindra shqiptarë u aktivizuam, punuam dhe sakrifikuam duke kuptuar se në fushtata parazgjedhore, për kongresistë e deri në presidentin amerikan duhet përkrahur, madje edhe me financa. Kështu filloi miqësia, jo vetëm si Ekrem Bardha, por qindra shqiptarë nga diaspora. Këtë e mundësoi demokracia Amerikane dhe Ekerem Bardha nuk deshtëtoi fitoi miq. Ai thotë se: “Kuptuam se duhet të japim edhe kontributin tonë financiar, gjë që është shumë reale dhe e njohur. Kështu filluan ato lëvizjet tona dhe kontaktet që rezultuan me këtë që kemi sot kur flasim për Kosovën ,si shtet i pavarur. Ai ka thënë se:” Të më thoshte dikush para 20-30 viteve se do të ndodhë kjo, të kemi një Shqipëri në NATO, do ti thonja “ti sje në rregull, sdo ta përjetoj këtë”. Andaj, kemi arritur një sukses që ne nuk mund ta imagjinojmë. Pra, sot me një shqipëri në NATO, me shpres se së shpejti do të hyjë edhe në bashkimin Evropian, pastaj me një Kosovë të lirë dhe të pavarur, me shpresë se do të gëzojmë të gjitha të drejtat si çdo popull, kudo që jetojmë. Sepse , ne si shqiptarë, historikisht asnjëherë nuk kemi qenë agresorë, nuk kemi sulmuar askënd por gjithmonë ishim të detyruar të luftojmë për liri”. Bashkëudhtarja më e vyer në rrugëtimin e tij në Shqipëri mbetet vajza e tij Donika Bardha që meriton një shkrim të posaçëm.

THE APPEASEMENT of autocrats today only emboldens them tomorrow. Concessions to tyrants are never temporary, and they certainly never bring lasting peace. 

The European continent is in crisis because Vladimir Putin has chipped away at Ukraine’s sovereignty to the extent that today he denies its territorial integrity and its right to exist. Russia’s president pursues a dangerous imperialist policy that permits one country to choose the fate of another simply because it has the military might. 

This war is Mr Putin’s way of testing the democratic world and it is an attempt to break our democratic spirit. Instead the war has brought the democratic world together in a way not witnessed for decades. The way we all continue to respond—countries big and small—will not only define the future of Ukraine, but the future of Europe and the world. Any response is not only about the people of Ukraine, it is also about the kind of world we want to live in, and the collective message we send to autocrats everywhere. 

Watching the harrowing images of indiscriminate and inhumane attacks on innocent Ukrainian civilians, and the brave resilience of those fighting for their lives and defending their statehood, has been a difficult reminder of a dark past for the people of Kosovo. 

For us, these images are all too familiar and real. We don’t just stand with Ukraine, we stand with our NATO allies and those who want to see democratic values flourish around the world, because this represents so much more than just one country or one people’s struggle in the face of tyranny. 

Kosovo knows all too well the consequences of concessions made at the expense of an innocent people. The early appeasement of Slobodan Milosevic resulted in numerous bloody wars in the former Yugoslavia pursued by a genocidal regime, all in the name of fascist desires to create a “Greater Serbia”. The violence led to hundreds of thousands of deaths, the rape of tens of thousands of women and the displacement of millions. 

All this happened before the eyes of the world. Thankfully, NATO and the world came to our rescue in 1999 by putting an end to the genocide, war crimes and crimes against humanity committed against the people of Kosovo. But today we are witnessing, once more, a flagrant violation of international law, barbaric and brutal aggression against Ukraine and its innocent people, and the potential for a much bigger war in Europe, and beyond.

While the eyes of the world are rightly focused on Ukraine, here in the very heart of Europe, we have another significant threat rumbling beneath the surface. Mr Putin has his claws deeply and firmly entrenched in our region through the influence he exerts over his proxy, Serbia, which has been intensifying efforts to destabilise Kosovo, Bosnia and Herzegovina, and Montenegro.  

Russia’s relationship with the Western Balkans’ most bellicose and problematic leaders, namely Serbia’s Aleksandar Vucic and the Bosnian Serbs’ leader Milorad Dodik, is no secret. The level of military and political support that Russia provides to Serbia, in particular, is significant and should raise alarm bells from Ankara to London, and Berlin to Washington.

In 2012, before Mr Vucic came to power, Serbia conducted two military activities with its eastern ally. Following almost a decade of his leadership, the number of these types of activities has grown exponentially. The partnership between the two countries is so crucial to both sides, and the purchase and donations of heavy weaponry so considerable, that Moscow has opened a defence office in Belgrade and a “humanitarian” centre in Niš that has significant question marks over its claimed mission. It’s no wonder that the US Department of Defence has stated that Serbia provides the “most permissive environment” for Russian influence in our region.

Serbia’s outright rejection of sanctions against Russia is, therefore, no surprise and reveals where its loyalties truly lie. Now is the time to speak clearly on where we stand: Kosovo and its partners around the world side with Ukraine, while Serbia has chosen to side with Mr Putin.

Over the past few years, despite talking a good game on European values, Serbia has increased its political, military and economic co-operation with Russia to levels not witnessed before, not even under Milosevic’s regime. Serbia’s shift towards autocracy has been gradual and, crucially, deliberate. For too long left unchallenged or even acknowledged, today Serbia poses a significant threat to stability in Europe. That is now evident in all international indices on democracy, media and freedoms. Serbia’s falling ratings are testament to its increasingly autocratic inclination.  

Serbia’s unwarranted actions over vehicles’ registration plates last year showed as much. Contrary to agreements signed in Brussels, for almost a decade Serbia demanded that Kosovan registration plates be removed upon crossing into Serbia and then replaced with temporary ones. So in October Kosovo, an equal party in an EU-facilitated dialogue on the matter, decided to reciprocate. The government in Belgrade was quick to put tanks and Russian MiG fighter jets on our border, where the Russian Ambassador swiftly turned up to give his blessing should Serbian forces enter Kosovo. 

Similarly, when the entirety of our region took part in a NATO military exercise last year—‘Defender-Europe 21’—that involved partners across Europe, Serbia was the only country not to take part and instead simultaneously to conduct a military exercise with Russia in its territory.

In the face of these developments the continued appeasement of Mr Vucic by some remains a serious concern and a danger to peace.

Developments in Ukraine are a reminder that we must never be indifferent in the face of autocracy or when our values and allies are being threatened. This is not about “us” and “them”, this is a reminder to all of us yet again that a threat to democracy in one territory is a threat to us all.

In our part of the world, peace and stability have been achieved through great sacrifice, including the loss of many innocent lives. We must do everything to maintain it, and this means speaking the truth when faced with daily aggression from our neighbour Serbia.

This article was published in the Economist on 14th March 2022

Dritan Demiraj, PhD. Ish Minister i Brendshem/

Nderkohe qe konflikti midis Rusise dhe Ukraines ka hyre ne diten e 19-te, forcat e armatosura te Ukraines kane shkaktuar deme te jashtezakonshme sa i perket pajisjeve luftarake te ushtrise Ruse, te cilat kalojne shumen 5.5 miliarde dollare deri me sot. Ky pushtimi kriminal, ka bere qe deri tani nga vendi te largohen me shume se 2 milione banore dhe te shperngulen nga qytetet e tyre rreth 1.3 milione te tjere. Sipas burimeve te sigurta, humbjet njerezore dhe materiale te ushtrise Ruse perfshijne sa me poshte vijon:Rreth 5500 ushtare te vrare, perfshire ketu kater gjenerale brigade, shtate kolonele dhe me shume se 13.000 ushtare dhe mercenare te plagosur.Me shume se 350 tanke, perfshire ketu edhe shume tanke te modelit te fundit Armada T-90 i cili kushton 5 milione dollare copa. Me shume se 1100 mjete te blinduara, perfshire ketu mjetet e fundit Taifun-PO, VPK-3927 Volk 01, 02, 03 dhe AMN-2 Atlet 4×4 me vlere nga 300.000-350.000 dollare. Sisteme te levizshme artilerie 155 m, 220 mm dhe 240 mm rreth 140 cope, perfshire 2S 19 Msta me vlere rreth 1.6- 2 milion dollare.MLRS duke perfshire modelet BM21 Grad, BM-30 Smerch dhe Tornado me vlere te larte financiare. 35 sisteme te mbrojtjes ajrore perfshire nje sistem S-400 me vlere 300 milion dollare, 9 K 37 BUK me vlere disa dhjetra milione dollare.48 avione luftarake, perfshire ketu avionet moderne SU-35 me kosto 85 milione dollare, SU-25 me vlere 11 milione dollare, SU-34 me vlere 40-50 milione dollare, SU-30 me kosto 35-50 milione dollare, SU-27 me kosto 30 milione dollare dhe MIG-29 te cilat kushtojne nga 15 milione dollare. Me shume se 70 helikoptere sulmi perfshire ketu MI-24, MI-25, MI-35 me vlere 36 milione dollare sejcili dhe KA-52 me vlere 15 milione dollare. Me shume se 600 automjete ushtarake logjistike dhe transporti.Tete mjete ajrore pa pilot dhe 3 anije luftarake sulmi te mesme. Nderkohe çdokush pyet se perse po deshton Putini, ministri Shoigu dhe gjenerali Gerasimov ne Ukraine? Ne gjykimin tim jane shume arsye qe duhen marre ne konsiderate, por me kryesoret jane: 1. Presidenti i vendit Zelenski dhe shtabi i pergjithshem ukrainas qendruan te vendosur per tu perballur me pushtuesit ruse, duke motivuar dhe bere thirrje popullit per tju bashkuar rezistences popullore qe te luftonin deri ne vdekje kunder pushtuesve ruse. 2. Planizimi taktik, operacional dhe strategjik i Shtabit te Pergjithshem Rus ishte i gabuar, duke nenvleftesuar krejtesisht aftesite dhe kapacitetet ushtarake te Ukraines dhe fillimin e rezistences. 3. Sasia e forcave, mjeteve dhe teknikes luftarake ishte e pamjaftueshme per arritjen e objektivave dhe sasine e madhe te territorit ne te cilin do te vepronin keto forca. Per te realizuar kete objektiv (me shume dyshim nese do ta realizonin) do te duheshin minimum 2- 2.5 here me shume trupa ushtarake, pra rreth 400.000-450.000 te tilla. 4. Edhe ne rast se mund te marrin kontrollin e ndonje qyteti te madh, trupat ruse nuk do te jene ne gjendje qe ta mbajne ate per kohe te gjate, per shkak te kostos se larte dhe mungeses se fuqise luftarake.5. Perberja e trupave ruse, niveli i tyre i dobet i stervitjes, pajisjet personale, armatimi, morali i dobet, koordinimi i keq midis konvojave, mungesa e mbeshtetjes logjistike, mjeksore, ushqimore, mungesa e komunikimit te fshehte dhe jo vetem treguan perpara botes se reformat e “medha” per modernizimin e ushtrise ruse gjate dy dekadave te fundit te Putinit ishin krejtesisht te deshtuara, kjo edhe midis te tjerave edhe per shkak te korrupsionit te larte ne ushtri. 6. Humbja e luftes informative dhe e keqinformimit nga ana e ushtrise ruse, u perdor me shume sukses nga ushtria e Ukraines duke i treguar botes mbare konvojat e shkaterruara, helikopteret e rrezuar, ushtaret ruse qe dorezoheshin pa bere aspak rezistence, etj.7. Mungesa e mbizoterimit te ajrit ne Ukraine nga mjetet ajrore ruse ruse, beri qe trupat ne terren te ishin te zbuluara dje pa mbeshtetje ndaj sulmeve guerrile me raketa moderne kundertanke dhe kunderajrore. Perdorimi i droneve Turke TB-2 demtoi shume mjete te blinduara ruse, sisteme raketash kunderajrore dhe qendra te komandim kontrollit. 8. Mungesa e mbeshtetjes dhe e koordimit te manovres me zjarr te mjeteve dhe njesive te mekanizuara/blinduara me mbeshtetjen ajrore, beri qe shume ofensiva te deshtonin me “sukses”. 9. Ushtria ruse eshte e pastervitur sa i perket taktikave dhe luftimit ne qendrat urbane, e cila eshte nje nga lufterat me te veshtira dhe komplekse. Edhe ne Afganistan dhe Çeçeni, ushtria ruse ka treguar paaftesi te madhe ne kete drejtim. 10. Fillimi i nje rezistence te armatosur dhe e luftes guerrile te sukseshme dhe mire koordinuar ne bashkepunim me ushtrine e Ukraines, forcat speciale, Legjionin e Huaj, forcat e rezistences, njesite e luftes guerrile dhe njesite e armatosura popullore. 11. Stervitja e ushtrise se Ukraines qe pas pushtimit te Gadishullit te Krimese ne vitin 2014 e deri me sot nga SHBA-te dhe ushtrite e NATOs ne luften jokonvencionale, krijimi dhe modernizimi i njesive speciale dhe komando, rriten ndjeshem aftesite e tyre luftarake per te organizuar me shpejtesi dhe efektivitet luften guerrile ne çdo rajon. 12. Mbeshtetja e ushtrise se Ukraines me mjete moderne luftarake te shumta, kane bere qe njesite pushtuese ruse te tmerrohen dhe ne asnje moment, rruge, lagje, qytet, rajon te mos jene te qeta dhe te sigurta. 13. Pushtimi i Ukraines sipas admiralit amerikan ne pension James Stavridis: “Ka qene gjeja me e mire qe ka ndodhur” ne aspektin e asaj qe nga ky moment vendet dhe ushtrite perendimore nuk do te nenvleftesojne me rritjen e kapaciteteve ushtarake dhe shtimin e buxheteve te mbrojtjes. Ne kete linje, sipas tij: “Per 48 ore Putin frymezoi gjermanet qe te dyfishoje shpenzimet e mbrojtjes”. 14. Nga frika e humbjes dhe e diskretitimit, ruset kane kercenuar se do te sulmojne vendet te cilet po japin asistence ushtarake per ushtrine e Ukraines. Pardje zv/ ministri i jashtem rus Sergey Ryabkov deklaroi se: ” Kemi terhequr vemendjen e SHBA-ve, se mbeshtetja me arme e organizuar nga shume vende, nuk eshte vetem nje levizje e rrezikshme por ne te njejten kohe edhe nje levizje qe i kthen keto konvoja ne objektiva legjitime nga ana jone”. Si perfundim, deri sot me shume se 20 vende kane mbeshtetur me arme dhe pajisje luftarake ushtrine dhe popullin e Ukraines ( jo te blera, te dhuruara pa pagese). Ne kete drejtim:Britania e Madhe ka dhene me shume se 2000 cope raketa kundertank NLAW (efektive 20-800 m), Gjermania me shume se 1500 raketa kundertanke dhe kunderajrore, 14 makina te blinduara dhe 10.000 ton karburant. SHBA ka derguar, dhuruar dhe shitur disa mijera raketa Stinger dhe Javelin ne nje shume qe kalon me shume se 1.3. miliarde dollare asistence ushtarake, 200 milione nga te cilat u miratuan dje. Kanada ka dhuruar 4500 raketa M-72 dhe 7500 granata dore. Belgjika 2000 mitraloze te rende dhe te lehte 7.62 mm dhe 5.56 mm, 500 arme sniper, 3000 arme automatike dhe 200 raketa KT. Hollanda 200 arme sniper kaliber i madh dhe minazbulues.Çekia 30.000 pistoleta, 7000 arme automatike, 3000 mitraloze.Danimarka 2700 raketa kundertanke supi. Norvegjia 2000 arme kundertanke M-72 dhe 300 antiplumba. Italia disa raketa Stinger, mortaja dhe sisteme kunder minave. Finlanda 2000 antiplumba dhe 2000 helmeta. Estonia 2400 pistoleta Ruse Makarov. Greqia 1000 arme Kallashnikov dhe raketa KT. Lituania raketa Stinger. Polonia mortaja, predha artileria dhe municion kunderajror. Sllovakia 11 milione Euro asistence ushtarake. Sllovenia arme kembesorie, municion dhe helmeta. Keto arme dhe jo vetem, do te bejne qe Putini dhe ushtria e tij te humbin nje nga lufterat qe e menduan me mendjemadhesi se do ta fitonin per 2-3 dite, nje lufte guerrile e cila shume shpejte do ti kujtoje Putinit dhe gjeneraleve te tij deshtimin e turpshem ne Afganistan (1979-1989) qe solli edhe shperberjen e BS dhe humbjen ne Çeçeni gjate viteve 1994-1996, lufte e cila e detyroi Boris Jelcinin te pranonte kushtet e tyre.
D.Demiraj, PhD. Ish Minister i Brendshem.