“Dielli” sjell Këshilla mjeksore pranë Jush/
Nga Rafaela Prifti/
Sipas Raportit të Organizatës Botërore të Shëndetit, shtimi i rasteve të infektimit nga fruthi është shqetësues. Fruthi është sëmundje infektive ngjitëse dhe virusi transmetohet lehtë nga njerëzit e infektuar nëpërmjet kollës dhe teshtitjes. Qarkullimi i njerëzve nga pikat ku infektohen dhe importimi në cdo vend të globit madje edhe aty ku është arritur eliminimi i fruthit paraqet rrezikshmëri për cdo rajon. Në nivel botëror numri i viktimave nga kjo sëmundje infektive arriti në 110,000 në vitin 2017, dhe prej tyre pjesa më e madhe ishin fëmijë nën moshën pesë vjecare. Sipas të dhënave zyrtare, vitet e fundit ka pasur epidemi të tilla në Evropë dhe prej tyre 35 janë raste fatale. Deri tani Komisioni i Shëndetësisë për Nju Jork-un ka publikuar të dhëna se rastet e para të fruthit janë diagnostikuar tek persona të pavaksinuar që kanë udhëtuar në Israel, dy raste të reja kanë ardhur nga individë që kanë vizituar Britaninë e Madhe.
Vaksinimi i fëmijve dhe përgjegjësia e prindërve për imunizimin e tyre ndaj sëmundjeve potencialisht fatale është rikthyer në qendër të vëmendjes me aktivizimin e rasteve të konfirmuara të fruthit. Prindërit që paraqesin si argumente për mosvaksinim rreziqet e mbartura nga vaksinimi, ndër të cilat më alarmuese teorizohet të jetë autizmi, tashmë njihen me emërtimin ‘antivaksët’. Të tjerët që njohin dobitë e vaksinës dhe që mbështeten nga personeli mjekësor shtrojnë argumente të bazuara në studime e testime. Ky grup favorizon vaksinimin si masë preventive ndaj sëmundjes infektive dhe si mbrojtja më efektive e jetës së fëmijve. Rastet e diagnostikuara të sëmundjes së fruthit në Shtetet e Bashkuara të Amerikës vijnë duke u shtuar. Nga 500 raste të raportuara në Nju Jork 332 janë identifikuar nga muaji janar dhe javën e kaluar janë raportuar 40 raste të reja të fruthit, për të cilin është gjetur vaksina 50 vjet më parë. Ekzistenca e vaksinës është arritje për mjekësinë dhe për prindërit që kanë përjetuar hidhërimin e humbjes së fëmijës për shkak të mungesës së vaksinës. Autori i librave klasikë për fëmijë, Carli dhe Fabrika e Cokollatave, Matilda, Gjigandi i Madh i Mirë etj, Roald Dahl ka shkruar edhe ese për shëndetësinë dhe vecanërisht vaksinimin. Letra e tij për të bijën Olivia, e shkruar në vitin 1986 ka dalë në qarkullim për t’iu kundërvënë bojkotimit vullnetar të vaksinës.
“Bija ime Olivia u infektua nga virusi i fruthit në moshën 7 vjecare. Ndërsa sëmundja dukej se bënte të vetën, unë shpesh herë i lexoja në shtrat pa pasur aspak ndjenjën e panikut. Një mëngjes kur dukej se po bëhej më mirë, isha ulur mbi shtrat dhe po i tregoja sesi mund të formohen figura kafshësh me fije teli. Por kur ajo vetë provoi të ndërtonte një model vërejta se nuk ishte në gjendje të koordinonte aftësitë motorike me ato mendore. Ndihesh mirë? e pyeta. Ndihem si përgjumshem, mu përgjigj. Pas një ore, humbi ndjenjat dhe pas 12 orëve ndërroi jetë. Virusi ishte kthyer në fruth encefalit dhe mjekët nuk mund të bënin më asgjë. Kjo ndodhi njezët e katër vjet më parë në vitin 1962 por edhe sot e kësaj dite nëse tek fëmija i infektuar ndodh reaksioni fatal si ngjau tek Olivia, mjekët janë krejt të pafuqishëm për t’ia shpëtuar jetën. Por prindërit sot kanë në dorë t’i mbrojnë fëmijët nga një tragjedi e tillë. Ata duhet të kërkojnë me këmbëngulje t’i imunizojnë fëmijët nga sëmundja e fruthit. Unë nuk mund ta imunizoja Olivian sepse në vitin 1962 vaksina e aprovuar e fruthit nuk ishte zbuluar. Ndërsa sot vaksina është e gjendshme dhe e gatshme për cdo familje dhe kryhet me një vizitë tek mjeku. Për opinionin e gjerë, fruthi nuk konsiderohet si sëmundje e rrezikshme. Më besoni kur ju them se është fatale. Për mendimin tim, prindërit që refuzojnë të vaksinojnë femijët po luajnë me jetën e tyre. Në Amerikë, ku imunizimi nga sëmundja e fruthit ashtu si dhe lija e dhenve është i detyrueshëm, këto sëmundje infektive janë eliminuar. Këtu në Britaninë e Madhe, për shkak të prindërve që refuzojnë vaksinimin e fëmijve nga kokëfortësia, injoranca ose frika, diagnostikohen 100,000 raste infektive për vit. Mbi 10,000 vetë do kenë pasoja të ndryshme dytësore nga infeksioni. Të paktën 10,000 individë do pësojnë infeksione të veshit ose në kraharor. Dhe njëzet do jenë raste fatale.
Cdo vit njëzet fëmije do humbin jetën në Britaninë e Madhe nga fruthi.
Cilat janë rreziqet që i kanosen fëmijve të vaksinuar? Thuajse të paqenësishme. Në bazë të statistikave, në një zonë me rreth 300,000 banorë, vetëm një fëmi në 250 vjet do ketë pasoja serioze nga imunizimi prej fruthit. Mundësi që ekziston për një në një million. Mund të thuhet se ka me shumë mundësi që fëmija të mbytet duke ngrënë një copë cokollatë sesa të sëmuret nga vaksinimi kundër fruthit.
Atëherë përse nuk i largoni shqetësimet e kota? Është thuajse krim ta lësh fëmijën të paimunizuar. Momenti më i përshtatshëm është kur fëmija është 13 muajsh por vaksina mund të bëhet në cdo kohë. Fëmijët e moshës shkollore të cilët janë të paimunizuar nga fruthi duhet t’ju luten prindërve të shkojnë të bëjnë vaksinën sa më parë të jetë e mundur.
Rasti e solli që unë t’i kushtoj Olivias dy nga librat e mi. I pari ishte Xhejmsi dhe Pjeshka Gjigande. Në atë kohë ajo ishte ende gjallë. I dyti Gjigandi i Madh i Mirë mban përkushtimin për të pasi atëherë ajo kishte vdekur nga fruthi. Emri i saj e gjeni të shkruar në faqet e para tek të dy librat. Dhe jam i sigurtë se do ishte shumë e lumtur sikur ta dinte se me vdekjen e saj ajo do shpëtonte jetën e shumë fëmijve të tjerë.”