Saimir Z. Kadiu
– A e more vesh, mor ti?- Jo mor zotni, ç’ka me marr vesh?- Je i dënuar me 7 vjet burg!- Po për ç’ka jam dënue mor zotni?- Për agjitacion e propagandë kundër pushtetit popullor.- Po unë sa kam ardhë prej Turqie, s’kam fole me njeri, përveç punës arsimore.- Po me atë mendim ke ardhur prej andej që të bësh propagandë.- Po pse a ka ligje në botë zotni, që të dënojë mendimin?- Mbylle gojën se je i dënuar!Me keto dialogje, pjese e farses bolshevike, regjimi dënoi me 7 vjet heqje lirie krye reformatorin e arsimit kombëtar, Mirash Ivanajn…Jeta e mjeruar dhe puna shumë e rëndë në burg si përkthyes sollën degradimin e shpejtë të shëndetit të Mirash Ivanajt. Thuhet se disa javë para ditës së lirimit nga burgu ai i ka dërguar drejtorit një letër ku i kërkonte atij ta mbante në burg se nuk kishte ku të shkonte për të banuar dhe nuk kishte asnjë të ardhur për të jetuar. Por, i dërrmuar nga puna e rëndë dhe kushtet e tmerrshme të burgut, më 22 shtator të vitit 1953, 12 ditë para mbarimit të afatit të dënimit të tij, mbylli sytë për jetë. U shua ne spitalin e Tiranes, pas nje nderhyrjeje te thjeshte kirurgjikale, në moshën 62 vjeçare.Asnje mekat politik…intelektual klasi dhe patriot i vendit te tij. Shkrimtar, eseist, mesues, publicist, humanist…U largua nga Shqiperia ne vitin 1939 duke refuzuar pushtimin fashist te vendit. I lauruar ne Rome per Filozofi dhe Jurisprudence, Ivanaj ishte edhe nje poliglot me plot 7 gjuhe te “gjalla” dhe tre te “vdekura”.”Mekati” i vetem… i preu bursen ne kohen qe ishte Minister i Arsimit “ngelsit” Enver Hoxha…Thuhet qe kur Mirash Ivanaj u kthye ne Shqiperi u prit nga vete Enver Hoxha, i cili me stilin e tij thumbues i thote : “Shiko si po te presim… jo si ty qe me hoqe bursen”Mund te qendronte ne Turqi. Por erdhi per te bere Shqiperine… dhe u denua nga gjykata e teneqexhinjve dhe harbuteve provinciale.Në këtë mënyrë Shqipëria humbi ministrin me reformator te Arsimit qe ka patur ndonjehere ne historine 110 vjecare te shtetit shqiptar.Per ironi te fatit, asokohe, Minister i Arsimit ishte nje nga katilet e gjyqeve te pasluftes…Bedri Spahiu.Vdiste i vrare Mirash Ivanaj…dhe arsimin e “reformonte” Bedri Spahiu… dhe populli liridashes dhe arsimdashes “kendonte”:”Dridhen armiqtePorsi miuI gjykon Bedri Spahiu”Nje nga keta “armiq” ishte edhe Mirash Ivanaj…dhe “krimi” i tij ishte sepse donte Shqiperine…