*Shqipëria është plot me Shullazë, Berishë e Balila/
*According to U.S. State Department reports, Albania is a center of organized crime activity which includes trafficking in drugs, weapons, and prostitution. Four major clans control 20 crime families that manage criminal operations that include human trafficking, blackmail, car theft and money laundering. /
I nderuar ish Presidenti Moisiu, Kryetar Zaganjori, Ministre Gjonaj, Ministër Xhafaj, Zoti Sadushi, kolegë ambasadorë, zonja dhe zotërinj,
Mirëmëngjës. Sot në këtë sallë shoh dy grupe. Grupi i parë është afër skenës, ata janë disa të huaj dhe disa, me respekt, të moshuar me shumë përvojë në sistemin e drejtësisë. Për mua grupi i dytë është më interestant. Grupi i dytë ata janë të rinjtë, larg skenës, me fytyrat plot me optimizëm dhe plot vetëbesim. Ata të gjithë japin shpresë për të ardhmen e Shqipërisë. Kjo duartrokitje është për ju.
Si të gjithë ju, edhe unë jam këtu për të njohur rolin e rëndësishëm të Shkollës së Magjistraturës në përgatitjen e brezit të ardhshëm të gjyqtarëve dhe prokurorëve.
Por nëse më lejoni, dëshiroj të shtoj diçka specifike për të diplomuarën tuaj, të ndjerën Fildes Hafizi, si dhe diçka për sfidën e ardhshme madhore të sistemit gjyqësor shqiptar – krimin e organizuar.
Pata mundësinë të merrja pjesë në ceremoninë e diplomimit në Shkollën e Magjistraturës vitin e kaluar. Atje, pata kënaqësinë të bisedoja me Fildes Hafizin për përkushtimin e saj për ta bërë më të mirë sistemin gjyqësor shqiptar. Si të gjithë të diplomuarit, ishte një e re e shkëlqyer dhe e talentuar që donte t’i shërbente vendit të saj.
Sistemi gjyqësor i Shqipërisë e la në baltë Fildesin. Sistemi dështoi ta mbante të shoqin e saj të rrezikshëm në burg. Dështoi ta mbronte kur ai u lirua. Fildesi, si të tjera gra në Shqipëri që janë viktima të dhunës në familje, meritojnë diçka më të mirë nga sistemi i drejtësisë.
Vdekja e Fildesit nuk duhet të shkojë dëm. Ajo duhet të jetë frymëzim për të gjithë të diplomuarit e Shkollës së Magjistraturës për të vazhduar punën e saj për t’i dhënë drejtësi të vërtetë popullit shqiptar. Ajo e la këtë përgjegjësi për të gjithë ne.
Ndërkohë që festojmë 20-vjetorin e Shkollës së Magjistraturës sot, kjo na ofron një çast për të reflektuar mbi zhvillimin e bërë dhe rrugën përpara.
Të gjithë shqiptarët duhet të jenë krenarë për hapat përpara që kanë ndërmarrë gjatë viteve të fundit. Vetingu i gjyqtarëve dhe prokurorëve do të fillojë javën që vjen. Ka qenë rrugë e gjatë për të arritur deri këtu, por ky proces do të bëhet si duhet dhe me profesionalizëm, duke iu dhënë shpresë shqiptarëve se do mund të gjejnë drejtësi në gjykatat e tyre.
Shqiptarët duhet të jenë krenarë që kanë larguar kriminelët nga parlamenti. Në këtë drejtim, Kuvendi i 2017-ës është më i mirë se Kuvendi i 2013-ës. Më në fund, shqiptarët, në qeveri dhe në opozitë, duhet të jenë krenarë për përparimin domethënës kundër kultivimit të kanabisit.
Por sfida më e madhe dhe më e vështirë është ende përpara Shqipërisë – lufta kundër krimit të organizuar. Derisa peshqit e mëdhenj të arrestohen, ndiqen penalisht dhe të futen në burg, kanabisi do të kthehet, gjyqtarët do të marrin rryshfet dhe zyrtarët qeveritarë do të korruptohen.
Çfarë dimë lidhur me problemet e krimit të organizuar në Shqipëri?
Sipas raporteve të Departamentit të Shtetit të SHBA, Shqipëria është qendër e aktivitetit të krimit të organizuar që përfshin trafikun e drogës, armëve dhe prostitucionit. Katër klane kryesore kontrollojnë 20 familje kriminale që menaxhojnë operacione kriminale ku përfshihen trafiku njerëzor, shantazhi, vjedhja e makinave, dhe pastrimi i parave. Shqipëria ka një treg të zi jo të vogël për mallra kontrabandë, në radhë të parë duhan, bizhuterì, makina të vjedhura dhe telefona celularë. Vendi mbetet në rrezik domethënës nga pastrimi i parave për shkak të korrupsionit të kudogjendur dhe një sistemi ligjor të dobët.
Janë disa emra të famshëm kriminelësh shqiptarë, si trafikanti i dënuar i drogës Emiljano Shullazi, për të cilët media pretendon se vazhdon të kryejë trafik droge dhe armësh nga qelia e paraburgimit. Ose Lul Berisha, kreu i bandës së dhunshme të Durrësit që gabimisht u lirua herët nga zyrtarët e burgut. Kjo çoi në arrestimin e drejtorit dhe avokatit të burgut, por në mënyrë të mistershme, Lul Berisha mbetet i lirë. Dhe së fundi, magjistari Klement Balili, një trafikant ndërkombëtar droge, i kërkuar nga Greqia dhe Agjencia e Zbatimit Anti-Drogë (DEA) e SHBA, por që ia ka dalë t’i shpëtojë drejtësisë shqiptare për 18 muaj falë paaftësisë së prokurorëve, policisë dhe Ministrisë së Drejtësisë.
Ka edhe shumë Shullazë, Lul Berisha dhe Klement Balilë të tjerë në Shqipëri. Pyesni cilindo oficer policie dhe ai apo ajo do të tregojë edhe një duzinë tjetër drejtuesish të krimit që meritojnë të jenë në burg.
Si do t’i mundim drejtuesit e fuqishëm të krimit të organizuar?
Drejtuesit e krimit në Shqipëri rrallë arrestohen dhe pothuajse kurrë nuk ndiqen penalisht. Në vitin 2016, policia arrestoi 1,349 persona për kundravajtje të lidhura me trafikimin e drogës. Më pak se 100 nga këto arrestime çuan në dënime për trafik droge në Gjykatën e Krimeve të Rënda. Edhe më shqetësues është fakti që kishte zero dënime, zero arrestime, zero ndjekje penale për ndonjë peshk të madh për organizim, drejtim apo financim të organizatave të trafikut të drogës gjatë vitit 2016. Edhe në vitin 2015 ishin zero.
Në Shtetet e Bashkuara në vitet ‘20 dhe ‘30 pati një epidemi të krimit të organizuar. U krijuan task-forca elitë të agjencive të ndryshme për të vënë në shënjestër drejtues të mafias si Al Capone. Kishin prokurorë, policë, dhe ekspertë të krimit financiar që punonin së bashku. Është me rëndësi kritike që policët, prokurorët dhe shërbimet inteligjente shqiptare të punojnë më ngushtë për të luftuar krimin e organizuar.
Nuk ka për të qenë e lehtë. Me gjasë do të jetë luftë e egër. Në vitin 2014, Shqipëria pati 72 bomba në makina dhe shumica besohet se ishin rezultat i dhunës mafioze. Populli shqiptar duhet të kërkojë veprim, por duhet të dijë se të arrish rezultate kundër drejtuesve të fuqishëm kriminalë kërkon durim, guxim dhe sakrifica.
Besojmë se është koha që qeveria e Shqipërisë t’i shpallë luftë krimit të organizuar.
Besojmë se disa nga ushtarët më të rëndësishëm në këtë luftë do të jenë të diplomuar të Shkollës së Magjistraturës.Faleminderit.
* Fjala e Ambasadorit Lu në 20 Vjetorin e Shkollës së Magjistraturës
***
Ja Original en gjuhen angleze
Remarks by Ambassador Donald Lu at the School of Magistrates Twentieth Anniversary
Honorable former President Moisiu, Chairman Zaganjori, Minister Gjonaj, Minister Xhafaj, Mr. Sadushi, fellow ambassadors, ladies and gentlemen,
Good morning! Today, I see two groups in this room. The first group is on the stage, they are some foreigners and some, with due respect, some seniors with a lot of experience in the justice system. To me, the second group is the most interesting. The second group, they are the young people, away from the stage, with their faces full of optimism and self-confidence. They all inspire hope for the future of Albania. [applause] This is for you.
Like all of you, I am here to recognize the important role of the School of Magistrates in preparing the next generation of judges and prosecutors.
But if you will allow me, I want to add something specific about your graduate Fildes Hafizi and something about the next big challenge to the judicial system of Albania – organized crime.
I had the opportunity to attend the graduation of the School of Magistrates last year. I had the pleasure then of talking with Fildes Hafizi about her commitment to improve Albania’s judicial system. Like all of the graduates, she was a bright and talented young person who wanted to serve her country.
The judicial system of Albania failed Fildes. The system failed to keep her dangerous husband in prison. It failed to protect her when he was released. Fildes, like other women in Albania who are victims of domestic violence, deserve better from their justice system.
Fildes’ murder should not be for nothing. She should be an inspiration to all of the graduates of the School of Magistrates to carry on her work to deliver real justice to the Albanian people. She leaves that responsibility with all of us.
As we celebrate the 20th anniversary of the School of Magistrates today, it offers us a moment to reflect on the progress made and road ahead.
All Albanians should be proud of the steps forward they have taken over the last few years. Judicial and prosecutorial vetting will begin in the next week. It has been a long road to reach this point, but this process will be done well and professionally, giving hope to all Albanians that they can find justice in their courts.
Albanians should be proud that they have removed criminals from their Parliament. In this respect, the 2017 Kuvendi is much better than the 2013 Kuvendi. Finally, Albanians, both in government and in opposition, should be proud of the significant progress made against cannabis cultivation.
But the biggest and most difficult challenge remains ahead of Albania – the fight against organized crime. Until the big fish are arrested, prosecuted and go to jail, the cannabis will return, judges will be bribed, and government officials will be corrupted.
What do we know about the Organized Crime Problem in Albania?
According to U.S. State Department reports, Albania is a center of organized crime activity which includes trafficking in drugs, weapons, and prostitution. Four major clans control 20 crime families that manage criminal operations that include human trafficking, blackmail, car theft and money laundering. Albania has a substantial black market for smuggled goods, primarily tobacco, jewelry, stolen cars and mobile phones. The country remains at significant risk for money laundering because of rampant corruption and a weak legal system.
There are some famous names of Albanian criminals, like convicted drug trafficker Emiljano Shullazi, whom the media claims continues to carry out drug and arms trafficking from his pre-trial detention cell. Or Lul Berisha, the head of the violent Durres gang who was mistakenly released from prison early by prison officials. This resulted in the arrest of the director of the prison and the prison lawyer, but Lul Berisha mysteriously remains free. And finally the magician Klement Balili, an international drug trafficker wanted by Greece and the U.S. Drug Enforcement Agency, but who has managed to escape Albanian justice for 18 months through the incompetence of prosecutors, the police and the Ministry of Justice.
There are many more Shullazis, Lul Berishas and Klement Balilis in Albania. Ask any police officer and he or she will tell you another dozen names of criminal leaders who deserve to be in jail.
How will we defeat powerful organized crime leaders?
Albania’s criminal leaders are seldom arrested and almost never prosecuted. In 2016, the police arrested 1,349 people for offenses linked to drug trafficking. Less than 100 of these arrests led to drug trafficking convictions in the Serious Crime Court. Even more troubling, there were zero convictions, zero arrests, and zero prosecutions, of any big fish for organizing, leading or financing drug trafficking organizations in 2016. And there were also zero in 2015.
In the United States in the 1920s and 1930s, there was an epidemic of organized crime. Elite interagency government task forces were created to target mafia leaders like Al Capone. They had prosecutors, police, and financial crime experts working together. It is critical that Albanian police, prosecutors and intelligence services work more closely together to fight organized crime.
This will not be easy. It is likely to be violent. In 2014, Albania had 72 car bombings, most believed to be the result of mafia violence. The Albanian people should demand action, but know that to achieve results against powerful criminal leaders requires patience, courage and sacrifice.
We believe it is time for the government of Albania to declare war on organized crime.
We believe that some of the most important soldiers in this war will be graduates of the School of Magistrates.