Nga MA.Agim Aliçkaj*/
I dashur Ambasador Kosnett,/
Jam krenar që jam shqiptaro-amerikan se e dua atdheun tim Kosovën dhe e adhuroj këtë të ri ku jetoj, Shtetet e Bashkuara të Amerikës. Shqiptarët, kudo ku jetojnë, sinqerisht dhe me gjithë zemër, e duan Amerikën si asnjë komb tjetër mbi tokë. Pa Amerikën nuk mund të ketë bisedime me Serbinë, as zgjidhje të konfliktit shqiptaro-serb dhe as të ardhme për popullin shqiptar. Është mjaft zemërdhënëse kur sheh Amerikën tërërisht të angazhuar përsëri për të gjetur një zgjidhje të drejtë dhe përfundimtare të këtij problemi të madh.
Faleminderit zoti Ambasador për punën tuaj të madhe dhe mundësinë për të folur me ju lidhur me këtë situatë.
E kuptoj që takimi i sotëm është më shumë për investimet e jashtme në Kosovë, mirëpo pa qëndrueshmërinë politike, nuk do të jetë e lehtë. Si e thatë edhe ju vetë, as Amerika nuk mund të detyrojë biznemenët të investojnë në një vend të caktuar. Janë të pavarur në vendimet që marrin për biznesin.
Shqiptarët janë pasardhës të ilirëve, populli më i lashtë në Ballkan. Pas rënies së Perandorisë Otomane, në 1912, Shqipëria shpalli pavarësinë e saj e cila përfshiu më pak se 40% të trojeve shqiptare. Pjesë të mëdha të territorit shqiptar iu dhanë nga Fuqitë e Mëdha Europiane, të ndikuara nga Rusia, fqinjve grykës, agresivë, shtypës, hegjemonikë, e armiqësorë sllavë e ortodoksë: Serbisë, Malit të Zi dhe Greqisë.
Për më shumë se një shekull, populli shqiptar nën pushtim ka vuajtur dhe është bërë pre e shtypjes sistematike, të planifikuar me kujdes, diskriminimit, shfarosjes, shpërnguljes dhe asmilimit. Qindra mijëra civilë të paarmatosur shqiptarë dhe familjet e tyre u vranë ose u detyruan me dhunë që të shpërnguleshin në Turqi. Qeveritë serbe në koordinim me kishën ortodokse zbatuan një program të detajuar në pamfletin e përgatitur nga Vaso Cubrilovic me titullin “Dëbimi i shqiptarëve”.
Shqiptarët e kanë provuar që janë një komb paqedashës, tolerant, joagresiv, gjatë gjithë historisë së tyre të lavdishme por të vështirë. Do të doja të përmendja një shembull, gjatë Holokaustit, shqiptarët i bënë ballë Gjermanisë Naziste dhe ia dolën të shpëtojnë që të gjithë hebrenjtë që jetonin apo kishin mbërritur në trojet shqiptare. Jam shumë krenar që i ndjeri babai im, Arif Aliçkaj, ishte pjesë e këtij akti fisnik. Kjo është shpalosur në dy libra, rezultat i punës së madhe të Ligës Qytetare Shqiptaro-Amerikane, të udhëhequr nga ish-kongresisti Joseph DioGuardi dhe gruaja e tij, Shirley Cloyes DioGuardi.
Dy dekada më parë, shteti terrorist komunist i Serbisë, filloi dhe humbi katër luftra mizore, në zemër të Evropës. Përveç diktatorit Millosheviq dhe pak kriminelë të tjerë të luftës, ajo nuk u ndëshkua kurrë për krimet e kryera kundër njerëzimit. Pretendon se tani është bërë demokratike, por ende sundohet nga anëtarë të regjimit të tij vrasës. Synimet e tyre dashakeqëse për të shkatërruar Kosovën dhe të gjithë popullin shqiptar nuk kanë ndryshuar, vetëm sa janë transformuar në metoda të reja veprimi. Serbia po punon hapur kundër interesave të Kosovës, duke nxitur pakicën serbe kundër vendit të tyre Kosovës, ndërkohë që në mënyrë të vazhdueshme shtypin pakicën shqiptare në Preshevë, Bujanoc dhe Medvegjë. Ndërkohë, duke përdorur gënjeshtra dhe propagandë të përditshme e paraqet veten si një “viktimë e pafajshme”. Për shkak të mungesës së pjesëmarrjes aktive amerikane për disa vjet, Europa është munduar ta marrë me të mirë Serbinë, duke u përpjekur që ta nxjerrë jashtë sferës së ndikimit të Rusisë, në kurriz të popullin shqiptar. Ne besojmë fuqimisht se Serbia, nëse nuk mbahet nën kontroll, do të jetë gjithmonë një “kalë Troje”, brenda Evropës, për të promovuar interesat hegjemonike ruse në Ballkan.
Gjatë 12 viteve të pavarësisë së kufizuar, Kosova nuk ka fituar asgjë nga bisedimet me Serbinë. Vetëm ka humbur. Bisedimet për pavarësinë përfunduan me planin e Presidentit Ahtissari. Kosova bëri lëshime maksimale. Pakica serbe mori të drejta e privilegje maksimale si asnjë pakicë tjetër në botë. Pavarësia u njoh nga Amerika, shumica e vendeve evropiane dhe shumë vende të botës. Një dobësim i mëtejshëm i pavarësisë, integritetit territorial, sovranitetit është i papranueshëm. Nuk do të sillte as zgjidhje të drejtë e as përfundimtare të problemit dhe do të ishte kundër interesave të Kosovës, Amerikës, Europës, madje edhe vetë Serbisë. Serbia nuk arrin ta kuptojë se është e verbuar nga urrejtja për shqiptarët .
Qeveria e re e shpresës e zgjedhur nga populli i Kosovës, në zgjedhje të lira dhe demokratike, nuk mund të vazhdojë në të njëjtën rrugë negative. Tarifat ndaj mallrave serbe të vendosura nga Prishtina në nëntor 2018 ishin të nevojshme dhe shumë të justifikuara. Për Kosovën ato ishin të njëjta si sanksionet e Amerikës ndaj Iranit dhe Koresë së Veriut. Jo në të njëjtën shkallë por nuk ka ndonjë ndryshim mes Iranit dhe Serbisë. Diktaturat dhe regjimet armiqësore kuptojnë vetëm gjuhën e forcës dhe presionin e vërtetë ndërkombëtar. Ne e kemi të vështirë ta kuptojmë se pse duhen hequr sanksionet që të kënaqim Serbinë dhe t’i lutemi asaj që të bisedojmë diçka që do të sillte vetëm shkatërrim të mëtejshëm të Kosovës. Përfaqësuesit serbë janë duke e thënë hapur se edhe nëse u plotësohen kushtet, ata nuk do ta njohin kurrë pavarësinë e Kosovës. Në këto rrethana, çfarë kuptimi ka të bisedojmë më armikun? Amerika është përfshirë tashmë dhe po kërkon nga Kosova që të heqë pa kushte tarifën. Qeveria e Kosovës nuk ka rrugëdalje tjetër përveçse të pranoi këshillën e mikut të vetëm të vërtetë, SHBA-së. Populli i Kosovës mund ta pranojë vetëm nga dashuria, respekti, dhe besimi te Amerika. Në këtë kuadër, do të doja t’ju drejtoja pyetjet e mëposhtme:
1) Në vijë me deklaratat tuaja dhe të tjera zyrtare nga SHBA për mbështetje të plotë të pavarësisë së Kosovës, jemi kureshtarë, çfarë plani ka SHBA për të bindur Serbinë që ta pranojë?
2) Sa të shqetësuar duhet të jemi për mundësinë që pas këtyre bisedimeve Kosova të përfundojë një shtet i dështuar, jofunksional?
3) A është e shqetësuar Amerika për armatimet e rënda moderne që Rusia po i jep Serbisë?
4) A do të negociohet edhe për të drejtat e shqiptarëve që jetojnë në trojet e tyre të lashta brenda kufijve të Serbisë, në të njëjtën mënyrë si për të drejtat e pakices serbe në Kosovë?
Faleminderit edhe njëherë, zoti Ambasador.
Zoti i bekoftë kombin amerikan dhe kombin shqiptar!
*Fjala e mbajtur në takimin me ambasadorin amerikan në Kosovë Philip S. Kosnett. Autori është Anëtar i Bordit Ekzekutiv të Ligës Shqiptaro Amerikane dhe Këshillit të Vatrës