Dr. Ermal Xhaho mjek specialist Otorinolaringolog dhe kirurgji plastike/estetike të fytyrës rrëfen ekskluzivisht për gazetën Dielli, Organ i Federatës Panshqiptare të Amerikës VATRA, New York, Gjermaninë në përballje me Covid-19 dhe pasojat në ekonomi, turizëm dhe shëndetin mendor të popullsisë. Ndër të tjera Dr. Ermali analizon edhe sfidën e Shqipërisë përballë pandemisë globale.
Me Dr. Ermal Xhaho bisedoi gazetari i Diellit Sokol PAJA.
SHQIPËRIA DHE BETEJA NDAJ COVID SIPAS DR.ERMAL XHAHO
Shqipëria ka qenë ndër vendet më të kujdesshme përsa i përket masave të marra në fillim edhe pse këto masa nuk ishin shumë demokratike. Me shifrat në rritje mendoj se tashmë po bëhet përsëri një problem global. Një trend në rritje po vërejmë kudo. Shqipëria kapi dy ekstreme, masa drastike për karantinen dhe “harresën“ e përmbajtjes të masave në ditët e sotme. Por gjithësesi nuk është e drejtë të hedhim sytë nga Shqipëria gjithmon me fjalët gabime apo të qënit kritik ndaj saj. Mendoj që komiteti i eksperteve u referohet sugjerimeve globale dhe nuk mund të flas për një gabim, përkundrazi i përgëzoj të gjithë stafin shëndetësor që pavarsisht kushteve apo vështiresive në sistem, ja kanë arritur të shmangin kolapsin. Ndjehem krenar dhe shumë i lumtur për arritjet e tyre.
COVID-19 NË GJERMANI, SHQIPTARËT NË DUSELDORF
Përsa i përket situatës në Gjermani nuk do ndalem shumë sepse tashmë siç ju kanë informuar dhe kolegët e mi në Gjermani gjendja është e qetë, pavarësisht kësaj të qënit “standby“ tashmë të shoqëron në rutinën e përditshme. Kujdesi i qytetarit ngelet gjithnjë i lartë. Shifrat e infeksioneve të reja në Düsseldorf në krahasim me qytetet e tjera të mëdha në Gjermani nuk janë heterogjene dhe variojnë çdo javë. Për shkak të situatës dhe mungesës së mbledhjeve të unioneve të ndryshme edhe informacionet brenda komuniteteve janë të pakta. Ndërsa nga ana e statistikave nuk kemi statistika të mirëfillta për komunitete të caktuara. Nga eksperienca ime, komuniteti shqiptar këtu nuk ka pasur rritje të infeksioneve të reja, theksoj këtu që ndër të infektuarit mes shqiptarëve ka pasur kryesisht brenda stafit mjekësor që statistikisht shpjegohet me ekspozicionin e lartë ndaj virusit në punë sesa përkatësisht me komunitetin.
PASOJAT E COVID NË EKONOMINË, TURIZMIN DHE SHËNDETIN MENDOR NË GJERMANI
Pandemia si në çdo vend të botës ka dhënë dhe në shtete shumë të fuqishme ekonomike pasoja të rënda. Një numër i konsiderueshem biznesesh ka zgjatur oraret me punë të pjesshme deri në fund të vitit madje deri në 2021. Ecuria stabile e tregut imobiliar pritet të ketë luhatje brenda muajve në vazhdim. Liria dhe kontakti social është çelësi kryesor i shëndetit mendor. Duke ditur që ekzistojnë ende frika dhe kufizimet, preket edhe shëndeti mendor. Gjermaninë e karakterizon puna dhe udhëtimet ndërkombëtare në kohën e lirë. Paralajmërimi për udhëtime ka ulur ndjeshëm udhëtimet jashtë vendit, ndërsa në anën tjetër kemi një rritje të turizmit sidomos në Gjermaninë veriore. Mobiliteti në krahasim me vitin e kaluar është ende më i vogël por shpejtësia e rikuperimit është më e lartë. Megjithatë të dhënat kartografike nuk janë homogjene në të gjithë Gjermaninë.
BETEJA NDAJ COVID-19 DHE PËRJETIMET SI MJEK NË FRONTIN E SË KEQES
Si kundër pandemitë e SARS-CoV 2003 dhe MERS-CoV 2012 ky virus është më infeksioz dhe replikohet jashtëzakonisht mirë në fyt dhe në hundë. Ndërkohë që gripi sezonal ka vdekshmërine 0,1-0,2%, COVID-19 arrin sipas të dhënave të deritanishme 0,8%. Siç e kam përmendur më parë, doktoret Otorinolaringologë për shkak të llojit të egzaminimit fizik (hundë, gojë, fyt) kanë një ekspozim shumë të lartë ndaj Coronavirusit dhe paraqesin rrezik serioz ndaj infeksionit. Sidomos egzaminimi me endoskop ndodh në vendin më të lartë të replikimit të virusit. Një egzaminim i tillë shpesh shoqërohet dhe me një reflex kollitjeje. Një simptomë shumë interesante për mjekët ORL është çregullimi i nuhatjes. Pra një pacient pa simptoma të tjera dhe çregullim nuhatjeje papritmas është pacient i mundshëm i infektuar. Edhe spektri i operacioneve ka një rrezik shumë të lartë. Përsa i përket operacioneve plastike/estetike të planifikueshme numri është ulur ndjeshëm. Ka qenë thelbësore për ne të tregohemi të përgjegjshëm që të minimizojmë sa të mundemi përhapjen e virusit.
MESAZHI PËR LEXUESIT E DIELLIT DHE DIASPORËN NË USA
Si fillim përshëndes diasporën dhe veçanërisht lexuesit e gazetës “Dielli” dhe një mirënjohje për punën tuaj intensive në këtë kohë pandemie. Jam krenar që kjo situatë na ka njohur me arritjet e shqiptarëve në të gjithë botën dhe gjithësecili ka dhënë kontributin maksimal në mënyrën e vet. Mesazhi im për lexuesit e gazetës “Dielli“ dhe diasporën në USA është që të vazhdojmë të mos jemi egoistë, të informohemi sa më shumë dhe të fokusohemi në fakte dhe jo në teori konspirative. Përgjegjësia dhe solidariteti na takon të gjithëve. Me ruajtjen e distancimit social, me masat higjenike dhe mbajtjen e maskave ne fitojmë kohë dhe njohuri. Mos të harrojmë që deri tani në këtë betejë kjo është arma jonë më e fuqishme kundër virusit.
KUSH ËSHTË DR. ERMAL XHAHO
Dr. Ermal Xhaho është mjek specialist Otorinolaringolog dhe kirurgji plastike/estetike të fytyrës. Studimet e larta i ka kryer në Gjermani në “Friedrich Ëilhelm Universität” në Bonn dhe jeton në Gjermani që prej vitit 2005. Pas diplomimit ka punuar si mjek ORL në Spitalin Universitar Ëitten Herdecke “St. Joseph” në Hagen dhe që prej vitit 2017 në “Schön Klinik” në Düsseldorf. Krahas punëve të shumta vullnetare gjatë studimeve dhe përfaqësues i komitetit të huaj në parlamentin studentor, është drejtues i shoqatës së mjekeve shqiptarë në Gjermani për Landin e Nordrhein-Ëestfalen.