Dr.med.Aurora Dollenberg, University of Oldenburg, Oldenburg, Gjermani prezanton ekskluzivisht për gazetën Dielli, Organ i Federatës Panshqiptare të Amerikës VATRA, New York, studimin sesi ndikon pleqëria, mbipesha, duhanpirja dhe sëmundjet kronike në infektueshmërinë me Covid-19. Me Dr.med Aurora Dollenberg bisedoi gazetari Sokol PAJA.
COVID-19 DHE E ARDHMJA E PANDEMISË GLOBALE
Rezultatet e Studimit të fundit të Dr. Aurora Dollenberg mbi ´´Faktorët e Rrezikut të COVID-19´´: Në 6 muajt e fundit, pothuajse 8 milion njerëz në të gjithë botën janë prekur prej COVID-19. Bllokimi i udhëtimeve, distancimi social dhe maskat mbrojtëse kanë frenuar epideminë në shumë vende javët e fundit, por rezistenca e popullatës shqiptare ndaj kufizimeve të lirive është rritur, dhe si pasojë është rritur edhe numri i të infektuarëve me COVID-19. Rreth 80% e rastevetë COVID-19 janë me simptoma të lehta ose asimptomatik dhe pacientët shërohen plotësisht. Por disa infeksione janë kërcënuese për jetën dhe fatale. Për të përcaktuar faktorët e rrezikut të lidhur me Infektimin nga COVID-19, sipas rezultateve të studimit, pothuajse gjysma e pacientëve (48%) nuk kishin sëmundje të dokumentuara shoqëruese. Pacientët zakonisht shërohen pas një ethe dhe kolle dymbëdhjetë ditore. Shërimi vazhdoi mesatarisht për 14 ditë. Një në tre pacientë reaguan me përmirësim të shpejtë të sëmundjes pastrajtimit profilaktik me një antibiotik (Azitromycin, Doxycilinetc); shkalla e të shëruarëve arriti75%. Rezultatet e studimit treguan se pleqëria, mbi pasha dhe sëmundjet kronike rrisin rrezikun e infektueshmërisë. Përqindjae të Infektuarëve me COVID-19 rritet nga 10% tek mosha 25 vjeç deri në70% tek mosha 70 vjeç, sepse numri i faktorëve të rrezikut rritet me moshën. Kjo është arsyeja pse më pak njerëz janë në rrezik në vendet me një popullsi më të re, siç është Shqipëria e trojet shqiptare. Përqindja e duhanpirësve aktivë midis të infektuarëve ishte 10% – krahasuar me 4% të pacientëve të infektuar që nuk pinë duhan. Pra, nikotina rezultoi të jetë në studimin tonë një faktor rrezikues. Me 6%, burrat kanë dy herë më shumë të ngjarë të rrezikojnë nga gratë me 3%. Dendësia më e lartë e popullsisë dhe ekspozimi më i ulët i diellit rrisinin fektueshmërinë me COVID-19. Të dhënat, pra, japin shpresë se ekspozimi i rritur në rrezet e diellit do të çojë në një rrafshim të kurbës së të infektuareve në muajt e ardhshëm të verës. Pra, ekspozimi ndaj diellit ka një efekt të rëndësishëm mbrojtës ndaj COVID-19. Dyshohet se një rritje e ndotjes së ajrit shoqërohet me një rritje të rasteve të reja të COVID-19. Një fakt ky shumë shqetësues për metropolet shqiptare si Tirana, Durrësi, Prishtina etc. Për shkak se udhëtimet ajërore me aeroplane u anulluan gjatë kësaj kohe të izolimit në nivel global, u zvogëlua në 3 mujorin e fundit edhe ndojtja e ajërit dhe kjo gjithashtu ka ndihmuar që virusi të përhapej më pak.
MËSIMET PREJ COVID -19
Të moshuarit janë veçanërisht të rrezikuar nga infektimi me COVID-19. Sa më i vjetër të jeni, aq më i lartë është shkalla e vdekshmërisë. Arsyeja për këtë është sistemi imunitar i dobësuar shpesh dhe sëmundje të ndryshme para-ekzistuese. Sidomos sëmundjet kronik e rrisin ngarkesën virale dhe përkeqësojnë prognozën. Nëse një pacient që vuan nga COVID-19 pranohet me tre faktorë të rrezikut, pritet një ecuri kërcënuese për jetën. Përcaktimi i faktorëve të rrezikut ndihmon mjekët në të ardhmen të identifikojnë pacientët me SARS-CoV-2 me prognozë të dobët në një fazë të hershme, t’I izolojnë ato dhe të fillojnë një ndërhyrje optimal antivirale. Sfida për studimet në vijim ëhtë raportimi mbi vaksinën e parë ndaj COVID-19. Rezultatet e deri tanishme tregojnë se Vaksina është me efikasitet të sigurtë dhe tolerohet mirë. Asnjë efekt negative serioz nuk u gjet brenda 28 ditëve pas vaksinimit. Antitrupat u formuan në pjesëmarrësit me një rritje të konsiderueshme pas 14 ditësh. Kulmi i prodhimit të antitrupave u mat 28 ditë pas vaksinimit.
MJEKU I FAMILJES NË SISTEMIN SHËNDETËSOR GJERMAN
Në Gjermani mjeku gëzon një status të lartë në shoqëri. Vashdon të jetë edhe këtu në gjermani imazhi, që mjeku është një person human dhe shërues, të cilin e respektojnë maksimalisht gjithë shtresat e shoqërisë. Si mjeke familje unë trajtoj çdo sëmundje të përgjishme dhe speciale. Si mjeke urgjence ndihmojnë në shpëtimin e jetëve të pacientëve nga sëmundjet acute vdekjeprurese. Si psikoterapiste kujdesem që me anë të një shëndeti më të mirë psiqik të pacientëve, të rrisë cilësinë e jetës së tyre në afatgjatë. Ne si mjekë veprojmë në bazë të Protokolleve me të fundit mjekësore të OBSH. Në këtë pikë të njohurisë mjekësore nuk bëj kompromise. Patjetër si psikoterapiste kam mësuar dhe nga experienca ta dëgjoj gjithmonë edhe zërin e shpirtit të pacientit dhe emocionet e tyre. Kështu vendimet e mia kushtëzohen nga një njohuri e mirë mjekësore dhe dëgjuese e vëmëndshme e emocioneve të mia dhe të pacientëve.
MESAZHI JUAJ PËR GAZETËN DIELLI DHE DIASPORËN NË USA
Rreziku i infektimit me COVID-19 do na shoqërojë përgjatë gjithë vitit 2020, prandaj të dashur bashkëatdhetarë në USA duhet të qëndrojmë vigjilentë derisa të arrihet vaksinimi i popullatës. Eshtë një sfidë e madhe të marrësh diçka positive nga kjo krizë, por mund t’ia dalim duke respektuar masat mbrojtëse dhe në fund të kësaj krize të dalim edhe më të forte fizikisht e psiqikisht.
KUSH ËSHTË DR.AURORA META DOLLENBERG
Ishte dëshira që në fëmijeri për të pasur një ndikim të rëndësishëm positive në jetën e të tjerëve dhe shpëtimi i një jete njerëzore ishte një ëndërr e madhe. Aurora Meta-Dollenberg ka lindur në qytetin e Fierit. Mjekja dhe shkenctarja shqiptare është vetëm 34 vjec, por ajo ka arritur deri tani 3 specializime në Gjermani: Specialiste e Mjekësisë së Familjes, e Mjekësisë së Urgjencës dhe Psikoterapisë. Paralelisht Dr. Aurora ka ndjekur edhe karrierën akademike ne universistetet më të njohura në Gjermani, ku ka përfunduar 2 kërkime shkencore mbi çrregullimet e Ankthit-Depresionit dhe Kancerit tek Gratë. Pavarësisht barriereva të mëdha që kishte në fillim si e emigruar në gjermani, Dr. Aurora arriti të hapte në vitin 2018 dy klinikat e saj private në Ëolfenbüttel afër Hannoverit, ku trajton edhe shumë pacientë të trevave shqiptare. Dr. Aurora është e lumtur që edhe pse në emigrim vazhdon të ndihmojë dhe shpëtojë jetë të shqiptarëve.