Nga Fritz RADOVANI/
30 MAJI 1969 HAPNI DOSJEN: KISHA E VAUT TË DEJËS NË SHKODER./
Fadil Ymeri, kandidat i Komitetit Qendror të PPSh…mik i terroristit Ramiz Alia, ishte ulë në një tavolinë në mensen e fabrikës së Pelhurave në Shkoder, i rrethuem nga disa teknikë tezgjahu dhe po i shpjegonte me duer dhe kambë sesi mbasi e kishin mbushë me eksploziv Kishën e Vaut të Dejës, kishin ndezë fitilat dhe Kisha me kompanjel ishte shkëputë nga thëmelet…dhe, mbasi asht ngritë nalt, asht shkaperda copa copa…Ishte dishka e rrallë me pa momentin e shkatrrimit – vazhdonte me tregue me knaqësi Fadili.
Fadilit i takonte me u krenue per këte veper, se ishte sekretari i PPSh së hidrocentralit.
■“Sa keq që këtë dëmtim e kanë bërë njerëzit tanë”, i tha i “habitun” Enver Hoxha, drejtorit Monumenteve z. Gani Strazimirit, kur ky shkoi me u ankue per hudhjen në erë të ma shumë se 100 veprave “monumente kulture, që mbroheshin nga shteti”, sigurisht, kur ata nuk ishin Kisha Katolike. Enveri u prek thellë për këte veper po, “me që ishin njerëzit tanë barbarët” ai, si anadollakë, i mori në mbrojtje! “Heshtje…”!
■1985 Akademia e Shkencave e RPSSh, Fjalori Enciklopedik Shqiptar, Tiranë 1985, faqe 477: “Kisha e Shën Mërisë në Vaun e Dejës… Në dokumentat historike përmendet së pari me 1400, por nga ndertimi kuptohet që i takon fundit të shek. XIII… Është e ndërtuar me gurë të skuadruar dhe të gdhendur pastër. Harqe të verbra kalojnë dhe në muret e jashtme, të cilat përfundojnë me një brez zbukurues prej harqesh të varura. Kapela e stilit romako – gotik e që gjen përhapjen në atë kohë në Shqipërinë e Veriut, shquhej për vlerat arkitekturore si dhe për pikturat e stilit bizantin në brendi. (A.M.)”
■Që Enver Hoxha ishte kush ishte tashma, dihet nga të gjithë origjina e tij anadollake dhe vazhdimsia e tij në sherbim të sulltanëve të Stambollit. Që rreth vetes kishte brumin e kallepit Ramiz Alisë e Fadil Ymerit me shokë, pra “njerëzit tanë”, si i quente ai vetë, edhe kjo dihet. Po, kur lexon tek Fjalori Enciklopedik i Akademisë së Shkencave, në faqe 477 tekstin e siperm, per Kishën Vaut të Dejes, që asht hjedhë në erë që me 30 Maji 1969, dhe mbas 19 vjetësh (simbas shkrimit A.M.) shkruhet: “Është e ndërtuar…dhe harqe të verbra kalojnë në muret e jashtme…etj…” rrena e mashtrime që ajo akademi i ka fillue që me 29 nandor 1944, po që nuk po kanë të sosun asnjëherë, njeriu ndjen dishka të pamujtun me e kalue tej grykës së fytit… të vështirë me e kaperdij… per ke asht Njeri!
■Që Enver Hoxha ishte i poshter edhe kjo dihet! Po, të vazhdosh me mashtrue Rininë tonë edhe mbas 20 apo 40 vjetësh, per shkatrrimin e kulturës, artit dhe Shqipnisë sonë deri në thëmele shekullore Europjane, e kur kjo poshtersi vazhdohet perditë edhe sot… kjo, asht e pafalshme dhe, përmatepër, që kjo masaker lidhet me një nga ngjarjet shumë të randsishme të historisë sonë kombtare, pikrisht me Kishen e Shën Mërisë së Vaut të Dejës, ku asht kunorzue Heroi ynë kombtar Gjergj Kastrioti Skenderbeu.
■Kjo me siguri ishte edhe arsyeja që, siç i ka quejtë edhe i nderuemi Prof. Arshi Pipa, “turqit e rinjë të Shqipërisë së re” Ramiz Alia, Fadil Ymeri, Xhemal Dini, Musa Kraja dhe një brez i tanë i trashigimtarëve të tyne edhe sot, po vazhdojnë me shkatrrue ato vepra që bota e qytetnueme i konsideron të paprekëshme perjetsisht në vendet e veta.
■Nuk ishte aspak rastësi shkatrrimi i Kishës Kathedrale të Shkodres, që ruente në muret e saja predhat malazeze… Prishja e Kishës së Fretenëve të Gjuhadolit, ku At Fishta, me datën 13 Qershor 1913 vendosi Flamurin Kombtar me Shqipen Dykrenare, Flamur të cilit i kushtoi dhe Hymnin e Tij, me muziken e At Martin Gjokës… Apo prishja e Kishës së Zojës tek Kalaja Rozafat, ku kompanjeli i saj tregonte drejtimin e gjyleve serbe dhe atyne malazeze kunder Shkodres Martire. Kazmat e vume në Kishen e Jezuitëve të Shkodres ishin kazma mbi Varrezat e Mësuesëve të Parë të Gjuhës Shqipe: At Xanonit, Jungut, Pasit, Don Ndre Mjedjes dhe të sa e sa personaliteteve tjera të kulturës sonë, tue mos perjashtue asnjëherë perpjekjet per shkatrrimin e mohimin e Identitetit tonë kombtar! ■Kjo, asht masaker e vazhdimsisë së terrorizmit 70 vjeçarë… Asht lufta per të cilen pasuesi i sulltan Muratit të dytë, terroristi i betuem i 8 nandorit 1941, Enver Hoxha me “njerëzit e vet” po vazhdonte me kthye Atdheun e Gjergj Kastriotit në germadhë e gurë… Po, në “Gurë”, që për shekuj të shekujve do ti gjuejnë brez mbas brezi këto anadollakë tue fillue nga Enver Halil Musa bej, Ramiz efendi Alia, Fadil Ymer i parodi e Xhemal Din’eimani, me prof. e lauruem të Stambollit Musa Krajthati i Akademisë Shkencave Otomane të RPSSh…dhe mik i “akademikëve të Revolicionit Kultural të Pekinit 1967”…
■HAPNI DOSJET e shikoni se çfarë gjaku të pistë, po trashigojnë “shqiptarët” e sotit… në organet shtetnore, akademi, kulturë, arësim e deri tek rojtarët e dyerve të pallateve… të ndertuem me korrupsion dhe mjete të tjera antishtetnore dhe antishqiptare…
■Jo, heshtje Vllazen e Motra Shqiptarë! Heshtja po shkatrron kulm e thëmel Shqipninë!
■HAPNI DOSJET: Jo, zvarritje! Ju kanë zanë sytë “dekoratat” e kriminelëve!
■Këta institucione shtetnore e kulturore kanë nevojë urgjente per pastrim!..
Vazhdon Pjesa XIII.
Melbourne, Prill 2015.
* Nevjim te ciklit: Në 70 vjetorin e permbytjes së Shqipnisë…Pjesa XII