Dr. Besmir Elmazi, Mjek specializant në mjekësi interne dhe kardiologji, nga Helios Klinikum në Duisburgm Gjermani, rrëfen ekskluzivisht për gazetën Dielli, Organ i Federatës Panshqiptare të Amerikës VATRA, New York, luftën që po zhvillohet çdo ditë në trajtimin e paciantëve me Covid-19, terapitë kryesore dhe medikamendtet që janë duke u përdorur. Me Dr. Besmirin bisedoi gazetari i Diellit Sokol PAJA.
TRAJTIMI I PACIENTËVE ME COVID-19
Terapia e personave të prekur me Covid-19 varet nga ashpërsia e sëmundjes. Sipas simptomave klinike që zhvillon pacienti ecuria e sëmundjes mund të klasifikohet në:
– E lehtë dhe e pa komplikuar (pa pneumoni)
– E moderuar (pneumoni e lehtë)
– E rënda (pneumoni, e përcaktuar nga ethe, temperaturë e lartë dhe infiltrate bilaterale të mushkërive) dhe
– Kritike (Insuffizinë e theksuar respiratore dhe nevojë për kujdes intensiv)
Sipas të dhënave të deritanishme, periudha e inkubacionit të virusit është deri në 14 ditë, mesatarisht 5-6 ditë. Simptomat e pacientëve me COVID-19 janë jo specifike dhe ngjasojnë me ato të shumë sëmundjeve të tjera respiratore (ethe, kollë, dhimbje të fytit, lodhje e përgjithshme dhe lodhje, dhimbje koke dhe dhembje trupi, nauze, të vjella, dhimbje barku, diarre e përkohshme). Ecuria e sëmundjes gati në 80% të të prekurve është e lehtë. Gjatë ecurisë së sëmundjes, mundet që rreth 20% e tyre të zhvillojnë probleme respiratore dhe / ose hipoksemi dhe kjo ndodh zakonisht rreth 7-10 ditë pas shfaqjes së simptomave. Në shumë raste mundet të vërehet hipoksemia e theksuar dhe përkeqësim i gjëndjes së përgjithshme shëndetësore dhe kjon dodh zakonisht në rreth 5% të rasteve. Ky grup pacientësh janë të destinuar për terapi intensive. Personat me sëmundje shoqëruse si ato kardiovaskulare, diabeti, mbipesha, tumore, sëmundjet kronike të mushkërive dhe mëlçisë, konsumimi i duhanit janë faktorë të cilët rrisin rezikun për një përkeqësim të sëmundjes. Aktualisht pjesa më e madhe e pacientëve trajtohen në mënyrë ambulatore së pari duke i izoluar, dhe mëtej domosdoshmërisht ekziston një ndjekje e rregullt klinike e këtyre personave për të parandaluar një përkeqësim të gjëndjes shëndetësore. Si pjesë e kujdesit spitalor do të përmendja disa nga masat e përgjithshme:
– Terapia kufizuese e lëngjeve (pasi kjo mund të përkeqësojë oksigjenimin),
– Monitorim i ngushtë i parametrave jetik
– Administrimi i oksigjenit
– Kontroll i rregullt i parametrave të inflamacionit, funksionimi i veshkave,
vlerat e mëlçisë
– Egzaminimet imazherike në varësi të ecurisë klinike
– Trajtimi i sëmundjeve shoqëruese.
SUBSTANCAT E PËRDORURA NË TRAJTIMET NDAJ COVID-19
Terapia antivirale: Të gjitha informacionet e deritanishme mbi terapinë antivirale azhurnohen rregullisht në përputhje me rrethanat dhe gjetjet ekzistuese shkencore, por studimet janë rishikuar shumë herë dhe të dhënat paraprake nuk janë të mjaftueshme për të rekomanduar një terapi baze. Substanca të ndryshme janë përdorur në muajt e fundit (Camostat, Favipiravir, Hydroxychloroquin, Lopinavir/Ritonavir, Remdesivir) por për asnjë nga këto preparate nuk ka të dhëna të qartë për ndikimin e tyre tek pacienten me Covid 19, kështu që të paktën në Gjermani nuk ka akoma një rekomandim për përdorimin e këtyre medikamenteve si terapi bazë. Terapia me antibiotikë: Në pacientët që dyshohen për super infeksion bacterial dhe / ose histori septike terapia me antibiotikë duhet të fillohet me njëherë. Në mungesë të zbulimit të patogjenit dhe vlerës normale te Procalcitonin duhet të ndërpritet terapia me antibiotic brenda 48 orëve. Nuk rekomandohen përdorimi i antibiotikëve pa prova të infeksionit bakterial. Kortokosteroidet: Së fundmi në mejekimin e pacientëve me Covid 19 ka hyrë përdorimi i Dexamethasonit. Sipas studimeve të fundit efekti i këtij medikamenti është më i fortë në grupin e pacientëve me ventilim invaziv. Në grupin e pacientëve me terapi oksigjenio-seventilim jo-invaziv efekti është më pak i theksuar, por edhe këtu ishte e mundur një ulje e konsiderueshme e vdekshmërise. Në grupin e pacientëve pa terapi me oksigjen nuk është parë asnjë përfitim. Në përgjithësi pacientët të cilët e kanë kaluar infeksionin i rikthehen jetës normale pa patur asnjë pasojë në shëndetin e tyre.
BOTA NË GARË PËR GJETJEN E VAKSINËS ANTI-COVID
Shkencëtarët dhe firmat farmaceutike po punojne me intensitet te larte per gjetjen e vaksines kunder Covid 19. Deri tani dihet qe të paktën 153 projekte vaksinash janë nisur Brenda një periudhe të shkurtër kohe kundër SARS-CoV-2. Organizata Botërore e Shëndetsise aktualisht numëron 141 projekte ( update: 24 qershor 2020). Ka edhe të paktën 12 projekte të tjera që ajo ende nuk i ka renditur. Disa kompani posaçërisht kanë ofruar të punojnë së bashku për të zhvilluar vaksinën Covid-19. Se sa shpejt mund të fillojnë fushatat e vaksinimit, varet jo vetëm nga shpejtësia e zhvillimit, testimit dhe aprovimit të vaksinave, por edhe nga aftësia prodhuese. Prandaj nuk është e rëndësishme se cila vaksinë arrin së pari në aprovim, por që sa më shumë vaksina të arrijnë aprovimin dhe mund të prodhohen duke përdorur shumë lehtësira prodhuese. Besoj se deri nga fundi i këtij viti duhet të ketë ndonjë zhvillim në këtë drejtim. Mbetet për tu parë.
SHQIPTARËT NË DUISBURG-GJERMANI
Unë personalisht bashkë me kolegët e mi shqiptarë kam qenë në grupin e asistencës për komunitetin shqiptar në këtë kohë pandemie, fushatë e organizuar nga Shoqata e Mjekëve Shqiptarë në Gjermani ku dhe unë bëj pjesë. Kemi pasur kontakte me shumë shqiptarë të cilët kanë shqafur shenjat e Covid 19, për fat të mirë të gjithë të diagnostikuar Positiv kanë pasur simptoma të lehta dhe nuk na janë raportuar raste vdekjesh.
MESAZHI JUAJ PËR LEXUESIT E DIELLIT DHE DIASPORËN NË USA
Mesazhi im për komunitetin shqipar do të ishte që ne duhet akoma të jemi vigjilent dhe shumë të kujdesshëm në këtë kohë pandemie, edhe pse numrat e të infektuarve po ulen gradualisht akoma ka shtete ku numrat janë në rritje, duke përfshirë dhe vendet tona të origjinës ( Shqipërinë, Kosovën, Maqedoninë e Veriut) dhe kjo vjen sipas mendimit tim nga mos respektimi i rregullave të përcaktuara nga institucionet shëndetësore dhe iluzionet se ky virus nuk egziston! Ky Virus është akoma prezent dhe do të jetë dhe shumë agresiv, duke mos njohur moshë, ndaj do ju lutesha shqiptarëve që të tregohen sa më të kujdesshëm dhe vigjilent, sidomos tani që edhe masat fillestare janë të lehtësuara, vazhdoni të respektoni rregullat e higjienës, mbani maska, shmangni kontaktet e shumta, mbani distancën!
KUSH ËSHTË DOKTOR BESMIR ELMAZI
Doktor Besmir Elmazi është nga Prespa e Maqedonisë së Veriut, ka mbaruar studimet e mjekësisë së përgjithshëm në Universitetin e Tiranës. Që prejvitit 2014 jeton dhe punon në Gjermani ku bën specializimin për mjekësi interne, kardiologji dhe mjekësi intensive. Aktualisht punon në Helios Klinikum në Duisburg, në rrjetin më të madh të spitaleve në Europë (Helios Kliniken). Është anëtar i shoqatës së Mjekëve Interne dhe Kardiologë në Gjermani, një nga Drejtuesit e Shoqatës së mjekëve shqiptarë në Gjermani për Landin e Nordrhein-Ëestfalen. Është i martuar, ka dy djem Joneli ( 4vjeç) dhe Arjeni (2,5 vjeç).