Sopranoja Ermonela Jaho: Nuk është e kotë shprehja “guri i rëndë, në vend të vet”/
-Nuk mund ta kuptoni kur merr një vlerësim në gjuhën tënde, nga vendi yt/
– Një artist që nuk ka provuar vuajtjen, nuk mund të jetë kurrë artist/
– Ernest Hemingueji, shkruan se për të qenë shkrimar duhet të kesh një fëmijëri të vuajtur/
– E ndiej veten më mirë,si Odisea, nëpërmjet artit zbuloj veten time
– Artistët janë një racë e veçantë, edhe aty ku nuk ka probleme, ne i krijojmë/
– Janë hapur dyert e TKOB, taman si krahët e një nëne që pret bijtë e saj/
– Sot duhet të jesh edhe aktor, sepse duhet të japësh emocionin përmes këngës/
– TKOB ka nxjerrë shumë artistë që performojnë në botë tani
– Jashtë skenës, përpiqem të jetoj sa më thjeshtë, të marr eksperincë humane/
(ERMONELA JAHO, PËRBALLË GAZETARIT ROLAND QAFOKU NË EMISIONIN “DEBATI NË CHANNEL ONE” )
Nga Roland Qafoku/
Mund të them se si të gjithë njerëzit, ne jemi çdo ditë ndryshe. Si të gjithë, ndryshojmë. Nga ana fiziologjike ndryshojmë, sepse siç kemi qenë mbrëmë, nuk jemi sot. Është një ditë e re edhe në përkushtimin dhe përballimin me jetën e përditshme. Në rastin konkret, ndryshimi që ka qënë me Ermonelën, nga 2007-ta e deri më tani. Mund t’ju them, se ka qenë një rrugë e gjatë, është një kërkim i vazhdueshëm për të përmirësuar veten. Si çdo majë, megjithëse nuk dua të them se jam në majë, sepse po të kap majën, duhet të them se ku të shkoj më.Kam gjëra për të dhënë, akoma. Ndryshon nga ana shpirtërore, psikologjike, sepse jeta të jep një lloj eksperience që të shenjojë. Kjo ka bërë që Ermonela të ndryshojë, t’i shohë gjërat me një sy tjetër edhe përballimin me karrierën. Mund të marr një shembull më konkret: Po të marrim operën “La Traviata”, është opera që nisën ëndrrat e mia për t’u bërë këngëtare dhe e kam kënduar mbi 200 herë, deri më sot. Nga viti 2007 deri në 2015, është kënduar shumë, shumë herë.Dhe shoh qëështë e njëjta muzikë, i njëjti person që e këndon, por emocioni është ndryshe.Është një Ermonelëme një eksperiencë tjetër dhe këtë ndryshim te vetja, e shoh në rezultatin që kam në skenë dhe mënyra sesi më pret spektatori. Është një rrugë e gjatë, qëështë bërë dhe vazhdon të bëhet. Kam dëshirë tëjap akoma, gjëra të reja. Ështëky ndryshim, kjo punë e palodhshme, e vështirë. Sepse një rezultat optimal, tëshijon më shumë nëpërmjet mësimit të jetës dhe rrugës së mundimshme.Vetëm kështu e shijon më tepër edhe suksesin.-thekson në hyrjen e bisedës Ermonela Jaho
Ju jeni një model për ne shqiptarët që kemi zgjedhur që punën tonë ta bëjmë në Shqipëri. Ndryshe nga ju, që punën tuaj e bëni jashtë.
Jam e emocionuar, për dy arsye. Fillimisht, nuk mund ta kuptoni kur merr një vlerësim në gjuhën tënde, nga vendi yt. Nuk është e kotë shprehja “guri i rëndë, në vend të vet”. Nuk ëshë prezantim vetëm për Ermonelën, por edhe për të gjithë artistët e tjerë, që kanë dalë nga Shqipëria.Është një dritë shprese për brezat e rinj. Nuk ka vend pa vështirësi. Unë jetoj në largësi, por zemrën e kam këtu.I imagjinoj vështirësitë që kanë të rinjtë. Por, nuk ka asgjë në botë që nuk mund ta arrish, kur e do me shpirt. Në rastin tim, ka qenë e vështirë. Ermonela nuk ka lindur artiste e madhe, nuk ka lindur këngëtare, nuk ka lindur me të gjitha oportunitetet.Më duket sikur kam jetuar dy-tre jetë, në çdo hap që kam arritur.Vështirësitë kanë qenë të jashtëzakonshme. Por edhe nga ky vend ku kishte vështirësi që ti të merrje edhe një vizë që të konkurroje në një konkurs, apo një biletë avioni. Gjë që tani nuk është.Shqipëria tashmë nuk i ka këto probleme. Por perla më e çmuar, del nga fundi i detit. Ylli del në ato vende ku ka vështirësi, aty ku ka probleme. Një artist që nuk ka provuar vuajtjen, nuk mund të jetë kurrë artist.Mund të jetë, thjesht një fotografi e bukur, por kurrë artist.Muzika është gjuha e shpirtit, gjuha e zemrës.Edhe kur u krijua teatri, në kohën e lashtë, ishte si një lloj katarsisi.Të shkarkohesh nga ana shpirtërore.Është një dashuri midis artistit, atij që ta jep këtë emocion dhe publikut. Unë kam pasur dy prindër të jashtëzakonshëm, që kanë besuar shumë tek unë dhe kanë qenë dy ingridientët më perfektë. Një baba idealist, në një moment kur çdo gjë ishte e fshehtë. Ishte rrezja e diellit në fund të tunelit. Dhe xheneroziteti i madh i nënës sime, i nënave shqiptare. Prandaj edhe kur erdha herën e kaluar dhe këndova “Butterfly”,ia dedikova atë titull, grave shqiptare sepse kanë bërë sakrifica të jashtëzakonshme. Madhështia shpirtërore e të qenit prindna kanë dhënë diçka të veçantë, sepse unë mendoj se nga ky vend kanë për të dalë gjithmonë artistë.
E sigurt?
Pa dyshim, vetëm se duhet të kenë një besim të jashtëzakonshëm edhe t’i dedikohen.Është toka, që i prodhon.Janë vështirësitë. Ernest Hemingueji, shkruan se për të qenë shkrimar duhet të kesh një fëmijëri të vuajtur. Këtë ua drejtoj brezave të rinj.Nuk ka formulë. Po nëse do të realizosh diçka përmes artit, me punë dhe përkushtim arrihet.
Ju flisni me shumë dashuri për vendin tuaj edhe pse në skenat e botës ju shkëlqeni.Ju u bëtë e famshme në Shqipëri, pasi u bëtë e famshme në botë.
Të gjithë e kemi ndjekur filmin “Odisea” të Omerit, ku thoshte se rruga për në shtëpinë tënde, vjen përmes botës.Ndoshta, asnjë nuk është profet në vendin e tij. Mbaj mend në kohën time, mënyrën sesi trajtoheshin talentet. Talente në kohë time, ishte ai qëe kapte mësimin shpejt.Ai ishte gjeni. Ti, që kishe nevojë për më shumë kohë, nuk do të bëheshe gjë. Në rastin tim, kjo nuk ka funksionuar. Të gjithë kemi lindur me diçka, të gjithë e kemi brenda vetes. Por, mendoj që 10% është dedikim. Ndoshta nuk kam qenë e talentuar sa duhet, që të dilja në fillim nga Shqipëria, të bëja rrugën e kundërt. Tani, të gjithë mund të thonë se “Ermonela do të bëhej e madhe”, se “Ermonela ka qenë talent që atëherë”…Nuk është e vërtetë.
E ke dëgjuar këtë?
Po.Unë studioja. Asnjë nuk lind i madh. Ti bëhesh në momentin që i vë detyrë vetes.Kam mësuar sesa më shumë të punoj, aq më shumë fat kam.
Sa orë punoni në ditë?
Mund të them, se jeta ime i është e dedikuar punës, sepse këndoj nga një vend i botës në tjetër, nga një repertor në tjetrin. Flasim për opera, për role protagonisti dy – tri orëshe. Je një gladiator i skenës.Jo vetëm hap gojën dhe këndo.Është një punë kolosale edhe nga ana teknike dhe psikologjike. Për mua është e rëndësishme emocioni që jap te publiku. Puna është e përditshme dhe nuk mund të bësh dot pazar me talentin, me përkushtimin, personalisht si artist. Të gjithë jemi unikë dhe kemi një energji të jashtëzakonshme për të nxjerrë gjëra të jashtëzakonshme.
Më kujtohej një frazë e juaj, në intervistën që ju kam marrë në vitin 2007, se më ofronin një copë akull.
Që të çosh gjithë botën të shohë atë ndjenjën tënde, me sytë e Ermonelës, kërkon një punë shumë të madhe. Çdokush që kishte dëgjuar për Shqipërinë kishte dëgjuar gjëra negative, por megjithatë ishim nga ato vende që nuk kishim shumë të njohur për çdo gjë. Kjo ka qenë ajo thyerja e akullit.
A veçoni dikë që ishte i pari, që u afroi ju pas suksesit që morët në skenat botërore?
Ata që më ka mbështetur më shumë, kanë qenë prindërit e mi. Ata mëkanë shtyrë që unë të njihesha në Shqipëri. Ndoshta ka qenë mentaliteti i vendit të vogël. Por, konkurrenca në vendin tonë s’e kuptoi. Ai që ka kaluar me ty një lloj eksperience shkolle, nuk e pranonte dot.
Pse?
Nuk e di.Disa gjëra, i kam akoma sot e kësaj dite. Ndoshta, nga mentaliteti.
Ju e vuani këtë?
Më përpara, po. Për shkak të tim ati, sepse thoshte: “Ti ke bërë këtë, ke bërë atë… përse të mos i tregojmë?”. I thashë se nuk do të tregojmë asgjë. Do të vijë momenti, që jehona nga jashtë do të vijë në Shqipëri. Dhe kisha të drejtë! Pritshmëria ishte shumë e madhe për të kënduar dhe zhgënjimi po ashtu. Në kohët e fundit, kemi filluar njëlloj bashkëpunimi, që t’ëjap më tepër eksperiencën time, se çfarë ka arritur Ermonela. Vendi është i hapur ndaj cdo informacioni.
Si ia del Ermonela? Në komunikimet tona, më thoje: “Jam në Londër, jam në Milano, jam në Vienë”..?
Është pasioni. Për mua, të kënduarit është ideal.Është katarsis.
Odisea apo Magelani?
E ndiej veten më mirë,si Odisea. Nëpërmjet artit zbuloj veten time.Në muzikë, arti është një ekspresion i ndenjave të realizuara.Zbuloj dhe veten time, me kalimin e kohës. Do një regjim të jashtëzakonshëm. Nga ana fizike, duhet të kesh kujdes. Me kalimin e kohës dhe më shumë kalon mosha, edhe kjo energji që ti ke pasur kur ke qenë 20 vjeç edhe pasioni, është po ai .Që të mbash edhe nga ana fizike një energji të tillë, të duhet një përgatitje e jashtëzakonshme fizike Zakonisht thuhej për këngëtaret se duhet të flenë shumë, t’i marrin gjërat me qetësi.Por, kam zbuluar të kundërtën. Çdo ditë, bëj ushtrime për zërin edhe për trupin.Ka ndryshuar edhe imazhi i këngëtarit në botë, që duhej të jesh shumë i shëndoshë.Edhe lëvizjet skenike, në të kaluarën ishin të ngrije dorën edhe aktro. Sot duhet të jesh edhe aktor.Sepse duhet të japësh emocionin përmes këngës. Në rolin dramatik, personazhi kryesor vdes.Je më vulnerabël kur një person të sheh që vuan vërtet. Ajo gjë, kërkohet tani në skenë.Duhet të këndosh në pozicione të jashtëzakonshme, që nuk janë komode në skenë. Por elasticiteti që bën me ushtrime fizike, të bën që të këndosh në çdo lloj pozicioni, pa dëmtuar edhe tingullin qëdel.
Sa do të zgjasë ky pasion?
Pasioni, nëse është i vërtetë zgjat gjithë jetën. Po të flasim nëse do të zgjasë gjithmonë në këto nivele, në këto role të vështira është të gënjej veten. Asgjë nuk zgjat përgjithmonë.
A e keni arritur majën, apo synoni gjëra të reja?
Synoj akoma. Nëse do të kisha arritur majën, tashmë duhet të isha duke rënë. Kam frikë të them se kam arritur në majë.Kam akoma gjëra për të dhënë.
A mund të na thoni diçka më shumë për koncertin që do të keni në ditët në vijim?
Unë jam kthyer për të kënduar “Suor Angelicën”. Është një opera që e kam shumë përzemër. E kam kënduar edhe në Lodnër. Ka pasur një sukses të veçantë. Për mua, nuk ka rëndësi ku je. Në Metropolitan, në Lascala, skena është magjike. Unë transformohem kur jam në skenë.
Si të duket ajo skenë e Teatrit të Operas dhe Baletit? Ne kur shkojmë atje, kemi ftohtë, salla e vjetër?..
Artin, njeriu duhet ta bëjë në çdo vend. E kuptoj që kushtet janë të vështira. Por ai teatër, ka nxjerrë shumë artistë që performojnë në botë tani.Ju thashë edhe më lart, ku është vështirësia më e madhe ka edhe artistë.Por në momentin kur të gjithë ne bashkohemi dhe themi këto janë kushtet, të përpiqemi ta përmirësojmë këtë teatër.Më besoni, niveli ka për t’u ngritur.Dikush duhet ta bëjë. Por, nëse themi nuk shkohet në atë teatër se është ftohtë, nuk këndohet atje sepse është ftohtë, kush do ta bëjë?
Ka nga ata që bëjnë naze?
Artistët janë një racë e veçantë.Edhe aty ku nuk ka probleme, ne i krijojmë.Ka dhe nga ata që bëjnë naze me të drejtë.Unë erdha nga Italia edhe ishte i njëjti problem.Dhe këngëtarët ankohehsin se nuk këndohet sepse është ftohtë. Më shkoi mendjate kolegët e mi në Shqipëri. Dhe ata po prisnin që Ermonela është diva dhe nuk thotë asgjë.U thashë se ka edhe më keq. Të gjithë bashkë do ta ngrohim njëri-tjetrin me atë dashuri të madhe dhe me atë frymëzim, qëështë arti.
A mjafton që ta ngrohim teatrin e Operas dhe Baletit me frymën e divës Ermonela Jaho, apo edhe shumë të tjerëve?
Momentin që të gjithë do tëbashkëpunojmë, do të vlerësojmë njëri-tjetrin dhe ta bëjmë për të mirën e këtij teatrit, nuk do të kemi probleme të tilla.
Çfarë ndryshimi kaTeatrin e Operas dhe Baletit, në vitet e fundit, edhe me ardhjen e drejtorit Ilir Kerni?
Ndryshimi më i madh që është bërëështë se janë hapur dyert e teatrit, taman si krahët e një nëne që pret bijtë e saj. Kanë ardhur shumë këngëtarëdhe shumëartistë, që deri dje e kishin ëndërr.Jo se nuk kanë performuar në skenat e botës.
Po kush i mbante krahët mbyllur?
Po nuk e di tani…Ndoshta, një lloj xhelozie.
E kishin drejtuesit?
Po, ndoshta edhe drejtuesit.
Mua më shkon mendja te Zhani Ciko?
Nuk dua të përmend emra sepse nuk i kemi njerëzit prezentë. Por, njeriu nuk duhet të mbajë mend gjëra negative. Ai teatër ka një aktivitet të jashtëzakonshëm, ku janë rritur performancat. Janë bërë 4 -5 herë më shumë dhe shikohet një interes i publikut. Publiku shqiptar po shkon drejt teatrit.
Cili është mendimi juaj për Ilir Kernin, në aspektin organizativ, sepse ju thatë seju nuk ka ftuar vetëm, ju por edhe artistë të tjerë?
Ilir Kerni është një artist në radhë të parë dhe ka bërë jetesën jashtë vendit të tij. Është një ndër personazhet që kupton shumë mirë problemet e një artisti, nevojat e tij. Mendoj që Ilir Kerni ka bërë një punë të madhe… Vetëm hapja e dyerve të këtij teatri!
Ju paguan shteti?
Jo. Është diçka që e bëj personalisht. Në momentin që do të bësh diçka për vendin tënd, nuk mund ta bësh duke kërkuar faturën kashen tënde. Në mund të kërkoj kashen atë që marr jashtë shtetit, në vendin tim. Çfarë po ijap vendit tim? Vendi im është në vështirësi. Unë dua tëjap eksperiencën time. Kjo ështëhera e dytë që kam ardhur edhe e bëj për vendin tim. Nuk do të bëhem e pasur në vendin tim. Jam dakord që artisti duhet të paguhet. Në një vend si ky i yni, në një teatër që po rilind, duhet të nisë nga diçka. Nuk mund të marrim një standard si ai i Metropolitantit apo i Parisit.
Dhe aq të varfër nuk jemi ne. Por të marrësh artistët që shkëlqejnë në skenat e botës e t’i sjellësh në teatrin e Operas dhe Baletit e të mos u japësh as para, unë nuk e kuptoj. Sa do të vazhdojë kjo?
Kjo vlen për artistët që kanë bërë një karrierë jashtë dhe duan të ndihmojnë vendin e vet. Në qoftë se them që dua të bëj diçka për vednin tim, nuk mund të kërkoj pagesën që ma jep “La Scala” këtu, sepse nuk mundesh. Nuk i kanë ato mundësi. Në momentin që ne punojmë së bashku me kolegët tanë të Operas dhe Baletit dhe ia dimë vlerat njëri-tjetrit, askush nuk duhet të ndihet inferior. Ne jemi artistë, kemi zgjedhur dy rrugë të ndryshme për të kontribuar. Nuk mund të jemi të frustruar,kush rri e kush jo. Por, nëse flasim me idealizëm, që ta bëjmë këtë teatër të përmasave evropiane, japim eksperiencën.Një artist si unë, që ka punuar në të gjithë botën, me një lloj dispiline.Në momentin që ti këtë disiplinë e sjell këtu dhe shikon njerëz që vijnë me vonesë, apo pinë cigare përpara teje.
Kjo nuk ndodh më?
Jo, mesa kam parë deri më tani, nuk ka ndodhur.
Çfarë ka ndodhur që janë disiplinuar?
Diçka duhet të ketë ndodhur, patjetër.Unë nuk jetoj këtu, por shoh ndryshimin. Ose mbaj mend vite më parë, që kishte probleme me kostumet, vonesa. Mendoj ky lloj bashkëpunimi dhe vlerësimi sepse ne shqiptarët e kemi shumë të vështirë të themi fjalën e mirë. Fillimisht themi fjalën e keqe, që të zhyt në negativitet… Pikërisht neve, që po bëjmë diçka të mirë jashtë.Flasim të njëjtën gjuhë. Të gjithë kemi ardhur nga kyvend. Vetëm ai bashkëpunim dhe ideali, do të bëjë që teatri të jetë një nivel shumë më i lartë.
Po për debatin e “gropës së orkestrsës”?
Po në të gjtihë botën, këngëtaret dhe regjia është sipër dhe orkestra poshtë, që e shoqëron. Por nëse flasim për kushtet e orkestrës, atëherë është tjetër gjë.
Ku jeni ndier më mirë jashtë sallave, kur është përmendur emri juaj?
Është eksperiencë jashtëzakonisht e fortë dhe të jep edhe ty si artiste, njëlloj konfirmimi jashtë skenës, kur shikon publikun qëështë zhytur në një jetë të dytë.Mëka qëlluar të këndoj dy- tri hetë në opera me fëmijët.Pas një jave që ka mbaruar shfaqja, në postë me vjen një dedikim nga të gjithë ata fëmijë.Përlotem gjithmonë, sepse artisti duhet të lërë diçka prapa, një lloj trashëgimie.Mund të veçoj kur kam kënduar në teatrin e Operas në Detroit, isha zhytur aq shumë në rol dhe në fund, personazhi kryesor vdes. Dhe këto ishin fëmijë të vegjël 5 ose 6 vjeçarë. Madje edhe dedikimet ia kishin shkruar prindërit: “Mimi, ti je një yll që ndriçon”, “Mimi, do të doja që kur të rritem, të bëhem këngëtar”, “Mimi, shpresoj të jetosh më shumë sesa në opera, sepse më bëre për të qarë”. Kur flet me gjuhën e zemrës, edhe fëmija të kupton.Ose njëherëtjetër, kur kam kënduar “Butterfly”, i njëjti vizatim nga fëmijët e vegjël.Janë kujtimet më të bukura. Jashtë skenës, përpiqem të jetoj sa më thjeshtë. Të marr atë eksperincë humane, pa shkuar shumë në shoping. Shkoj në vendet ku sheh lagje të degraduara, ku sheh njerëz që nuk kanë të hanë “një çapë bukë”. Sheh një tëri në depresion. Sepse dua të prekem. Jeta është bërë kaq materiale, kaq sipërfaqësore nga problemet e përditshme. Ky është frymëzimi që marr.
Nga 1990-ta dhe deri më sot, numërohen deri në 2 milionë shqiptarë, që kanë ikur nga Shqipëria. Si është një shqiptar jashtë Shqipërie?
Është një shembull i jashtëzakonshëm. Sepse nëçdo lloj kontakti ku është folur për shqiptarët, më ka rënë në sy shqiptarët e parë në atë sakrificë që kanë bërë për të mbijetuar e kanë kthyer nëkulturë të jashtëzkonshme për fëmijët. Prezantimi i një shqiptari jashtë vendit, ka për të qenë siç kanë bërë hebrenjtë. Në çdo lloj vendi që kam qenë, investimi që kanë bërë shqiptarët për fëmijët është kolosal.
Por, ku do të dalë?
Në një dhjetëvjeçar, në të gjitha fushat. Por, ne nuk i njohim.
Për mua, ju jeni shqiptarja më e famshme, pas Ismail Kadaresë. A ka pasur ndonjëherë fatin që të takohesh me të?
Po, me të madhin Ismail Kadare, jam takuar disa herë.Sa herë shkoj në Paris, në ftesat familjare apo në koncert. Unë këndoja në Bilbao operën “La Traviata” , ku Ismail Kadare erdhi për të marë një çmim, edhe ishin fotografi gjithandej. Në një anë, media po bënte reportazh për operën, në anën tjetër ndaheshin çmime, ku edhe Ismail Kadare mori njëçmim.E kam pasur edhe të ftuar në Bilbau, si pjesëtarët e familjes sime. Për çdo shqiptar që kam në teatërjam shumë krenare, më duket si një Shqipëri e vogël, qëështë aty. Në atë rast kisha Ismail dhe Elena Kadarenë. U ndjeva me krahë, sikur më kishin ardhur dy prindër nga Shqipëria.
Do të doja një koment tuajin, për sulmet në adresë të shkrimtarit të madh Ismail Kadare, një javë para ndarjes së çmimeve “Nobel”?
Pemës me kokrra i gjuhet gjithmonë. Është natyra njerëzore.
Cili është mendimi juaj, për Nënë Terezën?
Për mua, Nënë Tereza, është e vetmja humanitare e njohur në të gjithë botën për humanitetin e saj. Për ironinë e fatit, pikërisht pak humanitet kërkonte Nënë Tereza, që të vinte në vendin e saj e të takonte nënën dhe motrën.Iu mohua. A e meritojmë ne një figurë humanitare të madhe, si Nënë Tereza?
Çfarë ju bën më shumë përshtypje, kur vini në Shqipëri?
Shoh gjithmonë e më shumë përmirësime. Kjo studio televizive më pëlqen shumë. Kur je person publik dhe je ftuar në të gjtiha studiot nëpër botë dhe dalloj që është bërë një punë e jashtëzakonshme. Nuk mund të them ku jam.E kuptoj që flas shqip, por më duket vetja si në Paris, Londër. Janë bërë gjëra shumë të bukura. Kemi arritur këto, por duhet të mësojmë edhe nga gabimet.
Çfarë ka ndryshuar në Tiranë, kur vini ?
Vij dhe rri aq pak…Kam aq shumë mall, saqë edhe balta më shijon.Shoh që nuk ka shumë dallim. Shumë gjëra i shoh sikur jam edhe në vende të tjera të Evropës. Duhet menduar me pozitivitet. Unë nuk fle gjumë pa parë një emision, kam parë edhe emisionin tuaj, edhe lajmet në shqip.
Ju e kujtoni gjuhën përmes lajmeve?I lexoni gazetat?
Pothuajse përditë. Nuk fle pa i lexuar. Një copë e zemrës sime është këtu dhe jam shumë e ndjeshme për çdo gjë që ndodh këtu. Edhe ndaj përmbytjeve.Unë kam ikur, por Shqipëria nuk ka ikur kurrë nga zemra e Ermonelës.
Rrezikon që të ikë?
Deri tani,jo. Shtohet gjithnjë e më shumë.
Çfarë është një gjë e keqe, që duhet të ndryshohet menjëhërë?
Shqipëria po ndryshon ngadalë, por po ndryshon. Por njerëzit janë xhelozë. Nuk e thonë fjalën e mirë.Këtu kemi akoma punë për të bërë.

Ju e përmendët më lart që nuk shërben vetëm zëri, por si aktroni?
Sepse besoj në atë që bëj. Kur jam në skenë jam vetvetja. Aktori më I mirë është ai që të prek.
Si është jeta juaj në Neë York?
Unë shpenzoj shumë pak në shtëpi. Mund të them se duke mbledhur ditët, 2 muaj në vit I kaloj në shtëpi. Është shumë e vështirë, do doja që ët shpenzoja pak kohë më shumë me shokun tim të jetës, me ët cilin kam studiur.
Mund të na thuash diçka më shumë për të?
Quhet Ervin Stafa. Kemi studjuar bashkë muzik, kemi qënë në pallatin e pionervenë Tiranë. Jeta na ndau. Unë vajta në Itali, ai shkoi në Neë York. Jeta na bashkoi përsëri. Mendoj që po nuk pate një mbështetje, një dashuri nga personi që ken ë krah do të ishte edhe për mua e vështirë, të bëja këtë profesion. Ai ka mbaruar për muzikologji dhe e kam kritikun më të ashpër. Bëjmë edhe një shkëmbim idesh të dy shokëve që kanë studiuar muzikë. Do doja të kaloja më shumë kohë me të në Neë York.
A ka ndonjë të vecantë në intervistat që të ka bërë një gazetar I huaj me të një gazetari shqiptar?
Ka më shumë emocion kur e jep në shqip. Ata janë ëm të stakuar. Të pyesin ndryshe për jetën e artistit. Janë më të detajuar në operan që po vihet në skenë.
Në një intervistë për BBC, për kanë mirëpritur me një këngë shqiptare arbëreshe. Aq e bukur! Dhe më thanë që a e njihni këtë pjesë? I thash që jo.
Si ka mundësi që perlat e kryeveprës klasike janë shkruar 200 vjet më parë?
Kjo nuk është e vërtetë. Është vëmëndja e spektatorit edhe në zhanerat e tjera. Por për mua, muzika klasike dhe opera mbetet dicka shumë e thellë. Një javë më parë këndova “Dialogun e Karmelitave”, e shkruuajtur nnë 1956. Kryevepër!
Kjo ëhstë edhe dicka që do të bëjmë me teatrin e Operas dhe Baletit. Do të vendosim njëlloj repertori.
Unë u kënaqa kur ju dhanë një vlerësim nag kryeministri. Por a ke frikë që kur merr famë shqiptari, të gjithë vijnë aty?
Unë jam artiste dhe flas me gjuhën e zemrën e artistes. Për mua është një ndjenjë e madhe kur ndjehesh e vlerësuar nga kryeministri. U respektova si artiste. Unë do të jap kontributin tim gjithmonë, pavarësisht se cfarë partie është në pushtet.
Nuk e prisja cmimin që më dhanë. Një moment shumë e bukur.
E lidhni faktin që kryeministri është artist, I dyti kryeministër në Shqipëri, pas Fan Nolit?
Dhe ajo ndikon. Artisti me artistin kupton detajet, menyrën e të shprehurit.
Jeni e madhe sepse jeni modeste.
Të gjithë ne kemi pasur vështirësi në jetë. E dimë shumë mirë që nuk do të na duan të gjithë, kur jemi në karrierë publike. Ma ka thënë që e ke difekt që je modeste. Por nuk do të isha unë nese do ta bëja. Nuk ka gjë më të bukur ti urosh më të mirën.
Ju nuk do ndyshoni?
Nuk do të jem unë ndryshe.