Pjesë nga intervista dhënë redaktores së Radio Shkupit, Arlinda Kalisi/
Znj.Teuta pasi që në fillim të bëra një prezantim të shkurtër të tjerat do na i shpalosësh gjatë bisedës , pasi që sot shënohet 16 shkurti dita e UÇK së, pasi opinioni i gjerë të njohin si njëra ndër femrat e rralla që ka dhënë kontributin e saj kombëtar gjatë luftës së 2001 do na flasësh pak më detajisht rreth kësaj?
Po të bëjmë një retrospektive të historisë sonë kombëtare, përpjekjeve të shqiptarëve dhe këmbënguljes që gjithmonë të jemi të lirë dhe të pavarur, do të vërejmë se edhe femra shqiptare gjithmonë ka qenë përkrah trimave liridashës. Edhe unë isha njëra nga femrat e shumta të UÇK, për të cilin akt krenohem sepse përmbusha një obligim ndaj popullit për liri, drejtësi, përparim dhe emancipim të shoqërisë.
Si e sheh Teuta gjendjen e vendit tonë, gjendjen e shqiptareve të lirë pas 14 viteve janë arritur qëllimet e popullit shqiptar në këtë drejtim, cilët janë të arriturat dhe çfarë mendoni se ka ngel pa u realizuar?
Pas 14 vitesh unë aspak nuk shoh avancim të proceseve në radhë të parë gjuha dhe flamuri kombëtar nuk e ka zë vendin që i takon, nga popull shtetformues, jemi kthyer në popull me përqindje edhe atë me përqindje degraduese, të nxierr nga rregjistrimet e dështuara.
Dikur, në ish/Jugosllavi në dokumentet e identifikimit na shënohej kombësia shqiptare, kurse sot identifikohemi zyrtarisht me kombësi maqedonase.
Arsimi në përgjithësi është degraduar, në aspektin ekonomik veçanërisht familjet shqiptare janë rënuar totalisht. E gjitha vjen si rezultat i keqmenaxhimit të politikës, nga ana e përfaqësuesve tanë.
Teuta, lajmë më i freskët ishte dhe pozicionimi juaj në skenën politike si Kryetare e PPD që vërtet ishte lajm i mirë se skenës sonë i mungonte një gjë e tillë qe femrat të jenë lidere, mirëpo çfarë ndodhi Teuta, pse menjëherë për shkurtë kohë dha dorëheqje nga kjo pozitë?
Besoj se në deklaratën që lëshova për mediat, shkaqet e dorëheqjes i sqarova me saktësi. Unë si kryetare që u zgjodha në Kongres me vota demokratike, kërkova më tej që PPD ti hapë dyert për të gjithë intelektualët, doja që të mbizotërojë demokracia e brendshme, doja që për çdo sferë të krijohen komisione profesionale nga njerëz eminent. Por, aty brenda kishte një grupacion me ide të vjetra diktatoriale komuniste të cilët me çdo kusht kërkonin ti uzurponin postet kyçe të partisë, siç janë Kryetari i Kuvendit, sekretari gjeneral, postet e kryetarëve të degëve të ndaheshin në bazë të lidhjeve shoqërore e familjare. Kurse në Kongres unë ju pata premtuar, atyre që më votuan se asnjëherë nuk do të keqpërdorja besimin e tyre dhe nuk do ti tradhtoja për asnjë interes personal.
Pas shumë diskutimesh, kuptova se orientimet e mia, vizionet e mia demokratike ishin të papranueshme për personat që edhe sot e kësaj dite mbajnë vulat dhe çelësat e partisë, prandaj unë vendosa tju qëndroj besnike vizioneve të reja dhe betimit tim kombëtar.
Do vazhdon të merret me politik Teuta edhe me tej ?
Do ti rikthehem sërisht deklaratës së dorëheqjes, në fund të saj kam thënë Mirupafshim në Beteja të Ardhshme, që d.m.th., se idealet e mia vlejnë më shumë se karriera ime si Kryetare e një partie .
Teuta jeni profesoreshë e gjuhës shqipe në shkollën e mesme Kiril Pejqinoviq na thuaj si ja kaloni me nxenesit ?
Unë më mirë do ta quaja Gjimnazi i Tetovës se sa shkolla e mesme Kiril Pejqinoviq. Puna me nxënësit është pasioni im, sepse do të them se është profesion Trashëgimi Familjare.
Po si profesoreshë e gjuhe njëkohësisht merresh dhe me publicistik na thuaj çfarë më detajisht ka shkruar Teuta deri më tani , do na i përmendësh?
Teuta, merret me publicistikë, opinione, jam autore e librit Antologjia e Poezisë Arvanitase, jam redaktore e disa librave të autorëve të ndryshëm.
Çfarë të pëlqen të shkruash më së shumti?
Rrethanat më imponojnë që të mbetem zë i opozitës, mundohem të paraqes problemet që tangojnë qytetarët, por me theks të veçantë problemet në arsim.
Teuta, jeni dhe përfaqësuese e te drejtave te njeriut në Maqedoni, ku dhe keni qenë pjesëmarrëse në SHBA na thuaj me ftesë të kujt ishit atje dhe çfarë prezantuat ju atje si përfaqësuese e Maqedonisë?
Në Shtator të vitit 2012, me ftesë të disa shoqatave shqiptaro/amerikane, u ftova të marr pjesë për të prezantuar gjendjen e shqiptarëve të Maqedonisë. Ftesa mu bë si anëtare e Forumit Ndërkombëtar të të Drejtave të Njeriut dega Maqedoni. Ku unë prezantova situatën e rëndë në të cilën gjenden shqiptarët si Problemin e shtetësisë, heqjen e termit dhe librin Abetare për nxënësit shqiptar, rastet e montuara dhe dënimet e rënda që japin gjykatat e politizuara ndaj shqiptarëve. Kotë janë vetëm disa nga pikat e raportit të dorëzuar.
Tani pos punës suaj në shkollë të mesme me çfarë aktivitetesh tjera po merresh z. Teuta?
Siç ju thashë më lartë, përmos punës merrem me publicistikë e politikë dhesi çdo grua jam në shërbim të familjes.
Teuta do të bëja një retropsektiv të karriereës tënde , para se të punosh si profesoreshë e gjuhës shqipe çfarë ka punuar Teuta?
Filla pas mbarimit të studimeve, dega Gjuhë/Letërsi shqipe në UT, në bazë të mesatares së lartë, stafi pedagogjik, më ndali të punojë asistwente e lëndës së Morfolëogjisë, të cilën e ligjëronte asaj kohe prof.dr. Fadil Sulemani, rektori.
Pas disa vitesh fillova të punojë si lektore në një gazetën Global në Shkup. Me mbylljen e saj, fillova punë në Gjimnazin e Tetovës, u vazhdoj dhe sot e kësak dite.
Sa mendoni se femra shqiptare ne Maqedoni ka arritur atë ngritjen e saj intelektuale?
Femra shqiptare gjithmonë ka pasur ngritje dhe nivel intelektual, dhe mbetet në këtë piedestal.
Mendoni se është involvuar në çdo sferë, në çdo institucion?
Në rrethanat ku jeton femra shqiptare në Maqedoni dhe bindjet e prapambetura që fatkeqësisht përfshin një numër të madh të familjeve tona, janë bërë pengesë për avancimin e femrës shqiptare nëpër të gjitha sferat e jetës dhe institucionet.
Sa mendoni se numri i femrave shqiptare në Maqedoni që kyçen në politikë është i kënaqshëm, mjaftueshëm?
Përfaqësimi i femrës shqiptare në politikë, unë e do ta kisha ndarë në dy grupe 1. Një pakicë janë tu admiruar, janë aktive, kurse pjesa tjetër për fat të keq në politikë janë vetëm numra për të plotësuar përgjindjen që e kërkon ligji.
Mundë të na flasësh pak për anën tuaj private je martuar me Arben Llallën nga Shqipëria ku ke dhe një djalë na thuaj nga lindi dashuria me Arbenin ju kujtohet takimi i parë dhe si vendoset te martoheni me të?
UT u bë shkaku i njohjes sonë, asaj kohe Arbeni kishte një marrëveshje me UT dhe vinte të mbajë disa ligjërata për çështjen e arvanitasve të Greqisë.
Ke kohë për Arbenin, djalin, të afërmit të tjerë miqtë?
Për të dashurit dhe miqtë e ki gjithmonë gjendet kohë, në rradhë të parë koha i përket përkushtimit familjar.
Sa je prezente në manifestime të ndryshme qoftë politike , qoftë kulturore, ke kohë për ti ndjekur gjithë këto?
Nuk besoj se ka aq aktivitete kulturore sa që të mos na dali koha për të qenë prezentë.
Çfarë literature preferon të lexosh, të ndodh ndonjëherë të rikthehesh për të rilexuar ndonjë gjë?
Lexoj, dhe mundohem të ndjek botimin e librave të rinjë, shtypin ditor. Shpeshherë më ndodh të rrikthehem për të rilexuar librat sepse e do profesioni im.
Cilët autor do i kishe veçuar?
Autorët e Rilindjes Kombëtare, sepse mbeten frymëzimi I vetëm I edukimit të brezave të rinjë në aspektin Kombëtar.
Cilat do jenë planet për të ardhmen në aspektin profesional por dhe privat?
E ardhmja nuk e dime se çfarë na ofron, por unë di vetëm se do të mbetem e paluhatur në bindjet e mia.
Cili do jetë mesazhi juaj për femrat shqiptare?
Në rradhë të pare femra duhet të jetë këmbëngulëse për të drejtat e saja, të ketë besim në vetvete sepse mundet, ka energji, ka potencial për të arritur atje ku dëshiron.
Por unë mesazhin do tua adresoja meshkujve sepse ata duhet ta pranojnë ndryshimin dhe barazinë gjinore.