• Home
  • Politics
  • Opinion
  • Culture
  • Sports
  • Economy
  • Interview
  • Reporting
  • Community
  • Vatra

Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

DUKE PARË PORTRETIN E JOZEF L. RADIT

September 26, 2019 by dgreca

Nga Thanas L. Gjika/
Duke parë në face book-un e Jozef  Radit portretin e tij, portret në ngjyrë bronxi , më shfaqen si në film shumë vuajtje të këtij qytetari që lindi në internim dhe mbeti në Savër deri në moshën 35 vjeçare, kur ishte burrë i martuar me tre femijë. Në këtë fytyrë ndjej bekimin që mori nëna e tij, pas daljes nga burgu më 1956, kur shkoi gjunjazi e iu lut Shën Anout te kodra e Laçit për t’i dhënë një djalë, që të mos shuhej familja Radi. Dhe Zoti i a dëgjoi lutjen e ia polotësoi kërkesën duke i dhënë dy djem: Jozefin dhe Luçianin, si dhe një vajzë, Adrianën.     
Në portretin e Jozefit ashtu si në atë të babait të tij, Lazrit, erërat e nxehta e të thata dhe ato të ftohtat plot lagështirë të Myzeqesë, kanë lënë gjurmët e tyre. Ua reshkë ballin këtyre të përndjekurve dhe bashkëvuajtëve të tjerë, por as erërat as fortunat politike nuk ua mposhtën shpirtin dhe mendjen. Ato ua kalitën e ua kthyen shpirtin dhe fytyrën në monumente broxi.
Jozefi i ndënji më pranë babait dhe e ndihmoi për t’i krijuar kushte pune si gjatë internimit dhe mbas tij. Frut i kësaj ndihme të përkushtuar janë botimi i veprës seriale në 17 volume i krijimtarisë së Lazër Radit, një korpus madhor i një të përndjekuri që ia kushtoi gjithë energjitë e tij krijuese emancipimit dhe formimit letrar e moral të popullit të vet.
Ky potret në ngjyrë bronxi dhe stilolapsi i varur në anën e majtë të buzëve, si cigarja e Petro Markos, dëshmojnë për përbuzjen ndaj vuajtjeve edhe për durimin këmbëngulës në punën krijuese. Kush ka pasur rast të lexojë shkrimet e Jozef Radit te revista internetike RADIANDRADI ndjen forcën krijuese të një talenti. Kush ka dërguar për publikim shkrime tek kjo revistë, ka shijuar ngritjen e nivelit të shkrimeve të veta përmes ilustrimeve të goditura dhe faqosjes plot gusto e zgjuarësi që u është bërë këtyre shkrimeve prej publikuesit artist.
Jozef Radi, bashkë me babain e vet Lazrin, me Profesor Sami Repishtin, Arshi Pipën, Martin Camajn, Atë Zef Pëllumbin, Jusuf Vrionin, Visar Zhitin, Jorgo Bllacin, Vehbi Skënderin, Zydi Moravën, Lek Pervizin, Eugjen Merlikën, Genc Korçën, Reshat Kripën, Fritz Radovanin, Profesor Idriz Luzajn, bijtë e bijat e familjeve Markagjoni, Kupi, Mirakaj, etj, me qërdrimin e tyre burrnor në burgjet dhe kampet e internimit dhe me veprën e tyre letrare artistike e publicistike, bëjnë pjesë në ajkën e inteligjencës shqiptare të këtyre 75 vjetëve të fundit të shoqërisë shqiptare. Vepra e tyre realiste letrare e publicistike ka krijuar rrymën e shëndoshë të mendimit politik e letrar shqiptar, së cilës i përket e ardhmja.
Avokati Spartak Ngjela ka të drejtë kur thotë se bijtë e këtyre të përndjekurvre, që kanë kryer shkollat e larta në botën Perëndimore, të cilët bëjnë pjesë në ekselencën e re intelektuale shqiptare, janë të gatshëm ta qeverisin Shqipërinë për ta shpënë me dinjitet në Bashkimin Europian.
I u lutem bijve dhe nipërve të ish-shërbëtorëve të diktaturës, që të lexojnë veprat e këtyre të përndjekurve për t’u kthjelluar si u kthellova unë pasi njoha jetën plot vuajtje dhe veprën e këtyre bijve të shquar të popullit tonë. Ky hap do t’i ndihmojë të kthjellohen dhe çlirohen prej drogës komuniste që kanë marrë nëpër familjet e tyre dhe gjatë viteve të shkollimit dhe do t’i afrohen kulturës së vërtetë qytetare, që nuk merret me sharje e fyerje personash, por me ndërtimin e një strategjie për mbarëvajtjen e çeshtjes kombëtare për krijimin e një kulture, të një letërsie kombëtare dhe të një shteti kombëtar shqiptar…









Filed Under: Opinion Tagged With: Josef Radi-esse-Thanas Gjika

Artikujt e fundit

  • NJЁ SURPRIZЁ XHENTЁLMENЁSH E GJON MILIT   
  • Format jo standarde të pullave në Filatelinë Shqiptare
  • Avokati i kujt?
  • MËSIMI I GJUHËS SHQIPE SI MJET PËR FORMIMIN E VETEDIJES KOMBËTARE TE SHQIPTARËT  
  • MES KULTURES DHE HIJEVE TE ANTIKULTURES
  • Historia dhe braktisja e Kullës së Elez Murrës – Një apel për të shpëtuar trashëgiminë historike
  • Lirizmi estetik i poetit Timo Flloko
  • Seminari dyditor i Këshillit Koordinues të Arsimtarëve në Diasporë: bashkëpunim, reflektim dhe vizion për mësimdhënien e gjuhës shqipe në diasporë
  • Ad memoriam Faik Konica
  • Përkujtohet në Tiranë albanologu Peter Prifti
  • Audienca private me Papa Leonin XIV në Selinë e Shenjtë ishte një nder i veçantë
  • PA SHTETFORMËSINË SHQIPTARE – RREZIQET DHE PASOJAT PËR MAQEDONINË E VERIUT
  • “Ambasador i imazhit shqiptar në botë”
  • “Gjergj Kastrioti Skënderbeu në pullat shqiptare 1913 – 2023”
  • Albanian American Educators Association Igli & Friends Concert Delivers Electrifying Evening of Albanian Heritage and Contemporary Artistry

Kategoritë

Arkiv

Tags

albano kolonjari alfons Grishaj Anton Cefa arben llalla asllan Bushati Astrit Lulushi Aurenc Bebja Behlul Jashari Beqir Sina dalip greca Elida Buçpapaj Elmi Berisha Enver Bytyci Ermira Babamusta Eugjen Merlika Fahri Xharra Frank shkreli Fritz radovani Gezim Llojdia Ilir Levonja Interviste Keze Kozeta Zylo Kolec Traboini kosova Kosove Marjana Bulku Murat Gecaj nderroi jete ne Kosove Nene Tereza presidenti Nishani Rafaela Prifti Rafael Floqi Raimonda Moisiu Ramiz Lushaj reshat kripa Sadik Elshani SHBA Shefqet Kercelli shqiperia shqiptaret Sokol Paja Thaci Vatra Visar Zhiti

Log in

This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Cookie settingsACCEPT
Privacy & Cookies Policy

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Non-necessary
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
SAVE & ACCEPT