Nga Gëzim Llojdia/
.A është e mundur?
A është e mundur që njerëzit primitiv apo Neandertalët mund të kishin mbijetuar në kohët modern,thotë Stephen Wagner në një analizë të tijën? Vëzhgime dhe takimet me hominide me dy këmbë në malet e largëta,të Azisë Qendrore , të Kaukazit dhe Pamir, kanë rritur atë mundësi .Skeptikët ende në të tyre, ata nuk ekzistojnë më.Dëshmit janë sjell në formën e rrëfimeve nga persona, që i kanë takuar aksidentalisht dhe kjo është edhe arsyeaqë vë në dilemë shumë persona.A ekzistojnë në të vërtetë njerëzit e shpellave deri në e sotme,pra në kohët moderne?
2.Lashtësia e shpellave në Shqipëri
Për lashtësinë e shpellave dhe ekzistencën e tyre si vend banime të hershme në Shqipëri ka një numër të kufizuar të dhënash historike.Një vendbanim i veçantë me një kompleks shpellash, që nuk besoj të gjendet rreth nesh prej kohëve të hershme të njerëzisë, por që ruhen edhe në kohët e sotme duke dëshmuar këtë kohë me pagabueshmërinë e tyre, janë shpellat e Velçës. Shpellat e Velçës gjenden në katundin Velçë, në komunën Brataj të rrethit të Vlorës. Në Shqipëri, banimet më të hershme janë vërtetuar në shpellën e ……më parë si në Velçë të Vlorës ose rastësisht në rrethet e tjera të vendit, …thuhet në vëllimin e parë të Historisë së Shqipërisë. Prehistoriani italian udhëtoi gjerësisht në të gjithë Shqipërinë jugperëndimore dhe ka regjistruar mbi 60 shpella natyrore( strehime guri), ndërkohë që në vitin 1936, ai ka hulumtuar shpellat e Velçës dhe ka kryer një studim paraprak të dhjetë shpellave atje.Kush ka jetuar këtu dhe për sa kohë?Vlen të përmendet në një shkrim tjetër.Mirëpo a ka njerzë të kësaj periudhe, që kanë mbritur deri në ditët tona?Nuk ka asnjë fakt ose të dhëna rreth këtij fakti në vendin tonë.Misteri gjëndet diku tjetër, atje ku edhe legjenda prek fundin e saj.
3. Almasty ose Almas – që do të thotë “njerëz të egër ”
Edhe pse nuk është njohur nga shkenca ,krijesa është e njohur për njerëzit e asaj zone si Almasty ose Almas ( që do të thotë “njerëz të egër ” ) , dhe krijesa përshtatet me përshkrimin e njeriut të hershëm apo kushëririt të tij , e Neandertalit :
Midis 5 dhe 6.5 këmbë.Hunda e sheshtë dhe mjekërra e dobët. I mbuluar me flokë të gjatë ngjyrë kafe të kuqërremtë dhe të rëndë , peshon deri në 400 paund. I dhënë pas gjithëçkaje , i njohur për të ngrënë manaferrat , por edhe bagëti si delet.
Dëshmitarët përshkruajnë ata si disi apelike , por dukshëm njerëzore në dukje – jo ndryshe nga pamja e njeriut të Sasquatch të Amerikës së Veriut , por ndoshta më e vogël .Për qindra vjet ,Almas njerëzit e egër që banojnë male, ka qenë pjesë e legjendave dhe folklorin e popullit të asaj që është tani Rusia jugore , Mongolia perëndimore , dhe Uralet . Por ka pasur disa pamje interesante , edhe në kohë relativisht të kohëve të fundit . Por një nga më të hershme e pamjeve të regjistruar daton në 1430, kur Johan ( Hans ) Schiltberger , një udhëtar gjerman dhe shkrimtar , kur ai është marrë si i burgosur në Mongoli
4.Takime me njerëzit e egër
Sipas Marie – Jeanne Koffmann , i cili ishte një nga studiuesit kryesorë të Almas dhe ka mbledhur më shumë se 500 dëshmitarëve okularë të krijesës , ata shpesh zbritën nga malet për të bastisur kasollet e barinjve për mbeturinat e ushqimit . Ata madje morën rrobat , të cilat ata nganjëherë i mbajnë veshur .
1939-1940 : 46 – vjeçari Khazrail Hamid ishte në rrugë nga Nizhny Kukuzhin në Malka , kur ai erdhi mbi mbetjet e një almasty që ishte pjesërisht gllabëruar nga qentë . ” Koka është e mbështjellë plotësisht në kulturen e flokëve shumë të gjatë e cila , në spamjen reale e gjallë , do të kishte arritur ndoshta deri në bel , ” tha ai .”Balli .Hunda ishte e vogël , e trumbetuar .Ishte hundë e një majmuni. Buzët nuk ishin ato të një njeriu , . . . Ata ishin të hollë dhe të drejtë si një majmun. ”
1955: Një gjeolog ka eksploruar akullnaja Sugan dhe Psygansu ka hasur në një krijesë jashtë çadrës së tij . ” Një figurë e njeriut qëndroi pesë hapa nga çadra , ” shkroi ai . ” Pikërisht figirë e njeriut , jo të kafshëve .Figurë njerëzore ishte me duart anash në gur . “1959: Khadji Murat , një shofer në Belokany ,ka dëgjuar spërkatjen në ujë dhe ka menduar se ai do të studioj gruan e fqinjit të tij, i cili kishte thënë se ishte larë në lumë . ” Qëndrimi i drejtë në ujë, është një grua e neveritshme , ” tha ai . ” Kjo nuk ishte vetëm fytyra por ajo kishte ,pamje të frikshme . Marramendëse , duart e gjata . Ajo u plotësuar pëllëmbët e saj me ujë dhe duke hedhur atë mbi supet e saj . Fjala e nderit , ajo kishte një gjysmë kovë dhe po merrte çdo herë më pas , ajo e mori gjoksin e saj dhe filluan të lahen në ujë . Tani , gjinjtë e saj ishin shumë të gjatë , të mëdhenj , dhe ato i spërkati në ujë . “1963 : Pediatër Ivan Ivlov pohoi të kishte parë disa Almases të një grupi të familjes .1964 : Akhaminov Khuzer Bekanluk , , fshatar në Planovskoye , beson se ai mund të ketë qenë dëshmitar i lindjes së dy almasties . ” Unë papritmas dëgjova një lloj lloj të të zhurmës dhe se dikush ishte duke marrë frymë me zhurmë . Kur ajo u dëgjua për të tretën herë , kam vënë poshtë kosën tim për të shkuar dhe të shoh . Befas , dy armë , humanlike , por e zezë , flokë , dhe të zgjeruar të gjatë nga bari në drejtimin tim . Unë menjëherë hodhi veten drejt qerre s tim , dhe u fut brenda . Qëndrimi në karrocë , unë pashë një siluetë , humanlike , e cila ,ishte e përkulur. unë kam qenë vetëm në gjendje për të parë të mirë prapa , të ishin të mbuluara me qime të gjata të kuqe . Kuralmasty , unë u hodhë poshtë nga karroca ime dhe u kthyeva te kosa . Në atë moment , dëgjova një klithmë në të njëjtin vend .Bari ishte hedhur në kupa , si një fole ,dy të sapolindur u munda të shohin se ata kishin lindur . Ata ishin tamam si gjiri njerëzit , përveç se ata ishin më të vegjël . Përveç kësaj, ju nuk do të kishin qenë në gjendje për të dalluar ata nga fëmijët tanë . “1993: Gjatë kalimit të një lumë në një trap rrugës për në Liqenin Tonee , studiuesi rus Alexei Sitnikov dhe studiues të tjerë kanë hasur një njeri ” gjashtë- këmbë ” mbuluar me lesh të errët të kuqe që u kthye të shohi, bëri një zhurmë pak si hungurimë , atëherë u zhduk në ferrë..
5.Ekspedita në kërkim të njerëzve të egër.Ka pasur deri më sot disa ekspedita në përpjekje për të gjetur dhe kapur një krijesë ,të tillë por asnjë nuk kanë qenë të suksesshme .Pamja e Almas ka qenë zvogëluar në dekadat e fundit , duke bërë që teoria se në qoftë se krijesat nuk kanë tërhequr më tej në male larg nga njerëzit , ata më në fund mund të jenë duke shkuar drejt zhdukjes.Sa e habitshme është që të mendojsh, megjithatë , se një specie që prej epokës së gurit mund të ketë shkuar e zhdukur në hapësirë . Apo ndoshta ata janë ende atje .