Komandant Afet Bilalli “Qopa” i mbijetuar dhe luftëtar në betejën e Reçakut, në një rrëfim ekskluziv dhënë gazetarit Sokol PAJA, për gazetën “DIELLI”, Organ i Federatës Panshqiptare të Amerikës VATRA, New York, rrëfen masakrën e tmerrshme të policisë e ushtrisë serbe mbi popullsinë civile e të pafajshme të Kosovës në Reçak, plaçkitjet e djegiet e shtëpive, vrasje të kafshëve, masakra ndaj popullatës civile, dhunime sistematike të civilëve të pa armatosur, plagosje, vrasje, dhunim kufome, dëbime dhe spastrim etnik.
SI NDODHI MASAKRA E REÇAKUT
Në fund të muajit qershor të vitit 1998 fshati Reçak për herë të parë bombardohet me granata e mitralozë nga forcat policore e ushtarake serbe.
Kështu që shumica e banorëve u detyruan të largohen nga shtëpitë e tyre. Në korrik të vitit 1998 forcat ushtarake dhe policore të Serbisë ndërmarrin ofensivë të gjër në Kosovë ndaj popullit shqiptar, kjo ofensivë është koduar “Toka e Djegur” që do të thotë gjithçka që është shqiptare të shkatërrohet. Plaçkitje të shtëpive, djegie të shtëpive, vrasje të kafshëve, masakra ndaj popullatës civile, dhunime sistematike të femrave dhe në fund spastrim etnik. Po ashtu fshati Reçak nuk ishte kursyer nga kjo ofensivë. Në fund të muajit gusht 1998 ushtria dhe policia serbe prapë hodhën granata dhe gjuajtën me mitralozë fshatin Reçak dhe pastaj hynë në fshat. Ata plaçkitën shumë shtëpi pastaj edhe i djegën ato si dhe shkatërruan të gjithë ekonominë familjare. Ushtria dhe policia serbe frikësuan, keqtrajtuan psikologjikisht dhe fizikisht banorët e fshatit Reçak dhe disa tjerë u arrestuan. Kështu që në fund të muajit gusht 1998 spastruan tërë fshatin Reçak. Në fshat janë djegur dhe shkatërruar qindra shtëpi si dhe janë dëbuar me dhunë mijëra banorë të fshatit Reçak. Të gjithë këto krime, masakra, dëbime, spastrim etnik, gjenocid kanë ndodhur në sy të botës – Bashkimit Europian.
NDËRHYRJA E SHBA NË KOSOVË
SHBA nuk qëndroi e heshtur ndaj këtij terrori dhe gjenocidi të paparë ndaj popullit shqiptar. Kështu që në tetor 1998 dërgoi emisionar special diplomatik që ishte arkitekti i Dayton i ndjeri Richard Holbrook që pas shumë përpjekjeve dhe presioneve arriti një marrveshje armëpushimi me Sllobodan Millosheviqin (krye kasapin e Ballkanit). Nga kjo marrëveshje u lejuan hyrja e misionit verifikues të OSBE-së, gazetarëve, shoqatave humanitare ndërkombëtare e të tjera. Në krye të misionit të OSBE-se në Kosovë ishte caktuar ambasadori amerikan Ëilliam Valker. Unë si komandant i njësive të UÇK-se në Reçak gjatë takimeve që kisha në nëntor – dhjetor 1998 si dhe në fillim të janarit 1999 kemi diskutuar për çështjen e sigurisë dhe kthimin e të zhvendosurve (refugjatëve) në shtëpitë e tyre në fshat. Kthimi i të zhvendosurve ishte shumë i vështirë apo i pa mundur sepse shumica e shtëpive ishin të djegura, të shkatrruara plotësisht. Kthimi i një pjese të vogël civile u mundësua në numër të vogël (disa dhjetëra civilë).
SERBËT RIKTHEHEN PËRSËRI NË REÇAK
Ka fundi i dhjetorit 1998 policia dhe ushtria serbe dërmori një aksion për të hyrë në Reçak por u pengua nga njësitë e UÇK-se që të hynë në fshat. Si pasojë e këtyre luftimeve u plagos Zv. Komandanti im Ali Rakip Beqa që ishte nga Kaçaniku si dhe ushtari Mehmet Agushi (oca). Kështu që forcave serbe iu pamundësua hyrja në Reçak dhe u zmbrapsën. Pas disa ditë njësitë speciale diverzante serbe tentuan të hynë në fshat por prap nuk arritën. Ne vazhdimisht kemi informuar misionin e OSBE-së që ushtria dhe policia serbe po tentojnë të hynë në Reçak. Më 14 janar 1999 me mijëra forca ushtarake dhe policore serbe duke u mbështetur nga artileria e rëndë ushtarake si dhe brigada e motorizume zbarkuan në Shtimë konkretisht “Te pishat e Shtimës”. Po zbardh mëngjesi i 15 janarit 1999, Reçaku ishte në rrethim të hekurt nga ushtria dhe policia serbe. Ky operacion është quajtur nga forcat serbe “Kafshimi i miut” që do të thotë zhdukja e çdo gjurme. Në orët e hershme të mëngjesit të 15 janarit njësitë operacionale speciale serbe (JSO) u futën në prapashpinë duke filluar nga fshati Belinc arrin tek “Guri i Bagdashit” dhe vazhdojnë drejt vendit të quajtur “Gërkovë” mbi Reçak. Kurse nga kodra e quajtur ” Qesta” lëvizin brigada e motorizume ushtarake serbe e udhëhequr nga koloneli Krsman Jeliç. Ndërsa nga rrugët kryesore që të shpien në Reçak vinte policia serbe.
BILANCI TRAGJIK I LUFTIMEVE NË REÇAK
Në orët e hershme të mëngjesit (6 e 30 në mëngjes) filluan luftimet. Kështu që gjatë luftimeve të orëve të para të 15 janarit u vranë 9 ushtarë ndërta ishte Zv. Komandanti im Ali Beqa që ishte akoma me plagë të freskëta dhe komandanti i togës Shaqir Berisha. Ushtarët e tjerë të vrarë ishin : – Ismajl Luma
– Sadik Mujota
– Mehmet Mustafa
– Nazim Kokollari
– Skender Qarri
– Kadri Syla
– Enver Rashiti
Ndër të plagosurit ishin :
– Afet Bilalli
– Afrim Syla
– Zaim Jakupi
– Njazi Mujota
– Ramadan Hyseni
– Shaban Ndrecaj
– Adem Musliu
– Luan Salihu
Rreth orës 7 të mëngjesit duke tentuar për të thyer rrethin mbrapa shpine, unë u plagosa rëndë në afërsi nga raket hedhësi. Me vete kisha ushtarin Skender Qarri (Kaquli) që me thikën time e preu pjesën e mbrëndshme të jaknës së tij si dhe ma lidhi plagën. Pas 30 minutave ai më tha “Komandant më kan qëlluar” unë i thash erdha. Duke ia dhënë ndihmën e par ai ndërroj jetë në duart e mia. Kështu që aty morra dhe 5 plagë të tjera, qëndrrova në një prrua me ujë dhe akull dhe me shumë gjakderdhje. Në mbrëmje erdhen për të tërhequr Komandanti i brigadës 161 Ahmet Kaqiku si dhe z.v Komandanti i brigadës 161 Nebih Musliu «Abazi », Nustret Salihi «Zeneli », dhe personi i 4 që nuk po më kujtohet. Gjendja ime ishte shumë e rëndë përveç që kisha plagë shumë, kisha gjakderdhje dhe trupi im ishte i ngrirë. Pas gjithë këtyre luftimeve forcat ushtarake dhe policore serbe arritën të hynë në fshatin Reçak ku ishte gjithçka e organizuar dhe planifikuar nga qeveria e Serbisë që të masakrohej i tërë fshati Reçak si dhe të zhduken kufomat e masakrës së Reçakut. Plani ishte i përgaditur nga ministria e mbrojtjes, ministria e puneve të mbrëndshme, shtabi i përgjithshëm serb, shërbimi inteligent civil dhe ushtarak, ku në krye të këtij planifikimi ishte zv. Presidenti i serbise Nikola Shajnoviq. Ky plan i detajuar si dhe kodi “Kafshimi i Miut” iu është prezantuar presidentit të Serbisë Sllobodan Millosheviq ku ai e aprovoi. Në krye të kësaj ofensive është caktuar gjenerali i njësitëve speciale (JSO) Goran Radoslleviq i njoftur me nofkën “guri” i cili ishte i afërt i Nikola Shajnoviqit.
KRIMET BARBARE SERBE MBI POPULLSINË SHQIPTARE TË KOSOVËS
Edhe pse unë kisha shumë të vrarë dhe të plagosur, luftimet nuk u ndalën pasi që kishin ardhur përforcime nga Brigada 60 diversante vëzhguese pranë Shtabit të përgjithshëm të UÇK-së në krye me komandant Guri (Jetullah Qarri) si dhe komanda e brigadës 161 e vendosur në fshatin Mollopolc që komandanti ishte Ahmet Kaqiku dhe zv. komandant Nebih Musliu si dhe komanda e zonës operative të Nerodimës me seli në Mollopolc. Pasi që forcat serbe ishin futur në Reçak filluan të realizojnë planit e tyre për të masakruar të gjithë civilët që gjindeshin në Reçak. Forcat serbe arrestuan, identifikuan, i toruruan mizorisht pastaj i dërguan në vënd të caktuar në kodër (krye shpati) ku dhe i masakruan. Civilët ishin të masakruar në mënyrë barbare (nxjerrje e syve, prerje e veshëve, nxjerrja e organeve të mbrëndshëme : zemrës, mushkrive, mëlqive si dhe prerja e kokës të një i moshuari Banush Kameri i cili ishte me plis të bardh dhe morën kokën si trofe). Ndër të masakruarit kishte civilë me të meta psikike, kështu që nga kjo masakër nuk është kursyer askush për asgjë. Në orët e mbrëmjes së 15 janarit 1999 ushtria dhe policia serbe filloi të tërhiqet nga luftimet në Reçak por nuk arriti ti marrë (zhdukë) kufomat e masakrës së Reçakut sikur e kishin të planifikuar.
ED SULLIVAN DHE AMBASADR WILLIAM VOLKER FUTEN NË REÇAK
Gjatë kësaj masakre kishin mbijetuar disa civilë ndër ta Nustret Shabani (dëshmitar i Tribunalit të Hagës për krime lufte), Rame Shabani, Imer Gashi, Bilall Avdiu. Në orët e vona të 15 janarit këta të mbijetuar të masakrës treguan për këtë masakër që ka ndodhur, kjo informatë iu është dhënë misionit të OSBE-së. Të nesërmen me 16 janar misioni i OSBE-së pas shumë përpjekëve hynë në Reçak dhe i pari ndër ta ishte Ed Sullivan nga New York-u bashkëpunëtor i ngushtë i William Volker dhe i kërkuan që të vijë në Reçak sepse aty kishte ndodhur diçka e tmerrshme që nuk kishte ndodhur që nga lufta e 2 botërore. Pa hezitim shefi i OSBE-se William Volker vizitoi Reçakun ku dhe e pa të vërtetën në vendin e ngjarjes dhe e tha të vërtetën se ky është krim kundër njerzimit. Ne më 16 janar ju kemi drejtuar me një kërkesë Tribunalit të Hagës që ta hetojë këtë masakër mirëpo Serbia nuk ka dhënë leje zyrtarëve të Tribunalit të Hagës (prokuror, hetues, gjykatës) të hyjnë në Kosovë – Reçak.
SERBËT KTHEHEN NË VENDIN E KRIMIT
Më 17 janar 1999 filloi krimi i dytë ku forcat serbe filluan ofensivën tjetër për t’i marrë kufomat e masakrës së Reçakut. Ndërsa UÇK rezistonte për mbrojtjën e kufomave kështu që në vijën e parë të frontit bie heroikisht komandanti i Brigadës 161 Ahmet Kaqiku dhe Vezir Jashari. Masakra e Reçakut tronditi botën e civilizuar dhe demokratike kështu që u thirr konferenca e Rambouillet (Paris) ku organizator të kësaj konference ishin: ish-presidenti amerikan Bill Clinton dhe sekretarja e shtetit amerikan Madeleine Albright. Delegacioni shqiptar nënshkruajti marrveshjen kurse Serbia refuzoi nënshkrimin e marrëveshjes. Kështu që me 24 mars 1999 filloi ndërhyrja e NATO-s ndaj pikave ushtarake dhe policore serbe. Masakra e Reçakut ishte fundi i terrorit dhe gjenocidit serb mbi popullatën civile sepse masakra e Reçakut mobilizoi komunitetin ndërkombëtar për t’i dhënë fund terrorit, gjenocidit dhe spastrimit etnik ne Kosovë.
AFET BILALLI KUNDËR KASAPIT SLLOBODAN MILLOSHEVIÇ
Tasht 22 vite kur e përkujtojmë masakrën e Reçak-ut asnjë prej planifikuesve, urdhëruesve dhe pjesëmarrësve nuk u arrestuan dhe as nuk u gjykuan për këtë masakër. Kjo është edhe një padrejtësi e madhe që po bëhet ndaj familjarve e të masakruarve në Reçak. Ngushllimi i vetëm për viktimat e masakrës dhe familjarve të tyre është nxerrja para drejtësisë e krimineleve të luftës. Për herë të parë do ta them publikisht se në vitin 2003 më kanë kontaktuar Tribunali i Hagës (prokuroria) dhe më kanë kërkuar që të jem dëshmitar i Tribunalit të Hagës për krime lufte ndaj Sllobodan Millosheviçit për masakrën e Reçakut.