Maniola CAMUSET -TREBICKA “Chevalier des Palmes Académiques ” nga Republika Franceze ne rangun e Elites Intelektuale Franceze./
Interviste Maniola CAMUSET – TREBICKA nga Liliana Pere / histori suksesi Profili i Manioles./
Qe ne moshen gjashte vjeçare e kisha zgjedhur rrugen e muzikes e te artit.Nuk kam devijuar me nga kjo rruge gjate ketyre dyzet vjeteve me pas…..
Maniola Camuset – Trebicka Pianiste eshte diploma e profesioni im.Kam mbaruar studimet e larta ne 1992.
Maniola Shprehet se:Shkolla franceze e pianos eshte diametralisht e kundert me shkollen tone. Teknika pianistike eshte diametralisht e kundert. Ashtu sikurse kultura eshte diametralisht e kundert. Ju imagjinoni rrugen qe duhet te hapet, duke u perpjekur çdo dite te pasurohesh me kete kulture. Mrekullia e nje rruge me “R” te madhe shtypi,por dhe distanca e jashtezakonshme per te arritur deri ne fund…..Punoja deri ne 60 ore ne jave, pa llogaritur oret e pianos ne dite per programin e konkurseve ose koncerteve. Per disa vende pune beja gjashte ose shtate ore ne dite me tre kater trena e flija 5 ore maksimum ne dite. Shpesh gjumi me zinte ne tren, e pastaj vendosa te ve zile per te mos harruar te zbres ne stacionin.
Fillimisht mora mesime me profesore franceze per te kaluar konkurse. Nje çmim i pare e nje çmim i dyte ne konkurse me bene te kisha mundesine per koncerte. Pastaj nga koncerti ne koncert u propozuan vendet e punes.Kete korrik te 2015,u emerova “Chevalier des Palmes Académiques ” nga Republika Franceze.
Ceremonia e dhenies se dipllomes e medaljes eshte lene per ne dhjetor. Eshte nje titull qe me nderon ,sepse vlereson punen ne fushen e Kultures dhe te Artit dhe me ve ne rangun e Elites Intelektuale Franceze.Sot punoj ne nje institucion prestigjioz i themeluar nga Napoléon Bonaparte qe quhet Shkolla e Legjionit te Nderit, France.
Ndiqni baskebisedimin interesant…
Pyetje:Femijeria eshte pjesa me e bukur e moshes per c’do njeri, Në se ktheni kujtesen në fëmijërinë tuaj të hershme, çfarë do të kujtonit në këtë intervistë?
Pergjigje:- Vitet e kaluara ne shkolle,te Kongresi i Permetit, rrugen e gjate ne kembe me shoqen time Valbonen, notat e para ne piano, korridoret, klasat, profesoret, lojen me peta e futbollin …. Me vitet qe kalojne, kujtimet e shkolles 8-vjeçare i kam me te shpeshta e me vijne me shpesh ne memorje.
Pyetje:E dashur maniola mund ten a flisni pak per familjen tuaj?
Pergjigje- Prinderit e mi,motra,gjysherit ishin berthama e familjes. Babai, Roland Trebicka, me merrte qe e vogel fare ne Teater. Me kujtohet me biçikleten Mifa,rrija e ulur ne koshin e vogel perpara biçikleten. Me mamin dilnim shume heret ne mengjes, ishte ora pese, ose pese e gjysem. Bénin rrugen bashke deri ne qender. Ajo merrte autobusin per ne pune, une vazhdoja ne kembe per ne Liceun Artistik. Motra, syte e kalter e floket ngjyre floriri me shihte me pak. Kur filloi te rritej e merrja gjithkund shkoja me grupin tim te shoqerise. Ajo u mesua te rritej me me te rritur. Gjysherit ishin te çmendur pas nesh e na plotesonin gjithe tekat e kapriçot….
Pyetje:Kush eshte shte qyteti juaj , qyteti ku ju jeni rritur dhe ku vazhdoni të jetoni. Por për shumëkush Në këtë intervistë cili do të ishte komenti juaj për qytetin tuaj, këtë herë nga këndvështrimi dhe i një inteletualeje të mirfilltë, sikundër jeni ju ?
Pergjigje- Tirana e dashur, me rruget, rrugicat, veren e nxehte me avullin e bitumit e dimrin ku boulevardi permbytej nga shirat. Palltot e kepucet qe na thaheshin ne trup neper klasat pa xhama e me gishtat mavi nga te ftohtit. Po kjo Tirane me Universitetin,Teatrot, jeten kulturore e sportive.Kurajo dhe pasioni i te gjithe atyre qe benin dinamiken dhe kulturen e vendit tone. Vajza dhe djem kurajoze qe jepnin me te miren e tyre per nje jete te denje. Ja çfare ruaj ne zemer nga vendlindja ime.
Pyetje:Kush eshte profesioni juaj I mirefillte para se ju te investonit , ne kapacitetin intelektual dhe professional, dhe cili eshte diplomimi juaj?
Pergjigje- Qe ne moshen gjashte vjeçare e kisha zgjedhur rrugen e muzikes e te artit.Nuk kam devijuar me nga kjo rruge gjate ketyre dyzet vjeteve me pas….. Une jam -Pianiste eshte diploma e profesioni im.Kam mbaruar studimet e larta ne 1992.
Pyetje:Maniola kur beni nje bilanc te punes tuaj si ndiheni sot ne profesionin tuaj, cilat kanë qënë disa nga vlersimet që keni ndjerë në karrierën tuaj profesionale ?
Pergjigje- -Nuk do te ndryshoja asgje nga jeta ime.Kur erdha ne fillim ne Paris,veshtiresite ishin te jashtezakonshme. E para nga vete gjuha e komunikimi.Se dyti nga perballja me nje kulture oksidentale e njohur si nga me te lashtat e me nje finese te jashtezakonshme.Une dilja nga nje vend hermetik, ku nuk kishim as mundesine te dinim,as mundesine te imagjinonim kulturen oksidentale.Sot te rinjte dine gjithçka. Mediat, interneti, levizja e lire midis shteteve ben qe te informohemi per gjithçka duam.Une dilja nga nje paradoks : vend me tradita mesjetare por me nje potencial intelektual te mahnitshem.Fillimisht mora mesime me profesore franceze per te kaluar konkurse. Nje çmim i pare e nje çmim i dyte ne konkurse me bene te kisha mundesine per koncerte. Pastaj nga koncerti ne koncert u propozuan vendet e punes. Artikujt neper gazeta me ndihmuan per te avancuar. Rruga e koncertistes ne nje vend qe eshte nje nga kapitalet e botes, eshte nje satisfaksion i madh per mua.
Pyetje:Kur jeni larguar nga shqiperia ? aresyet tuaja ,dhe si vazhdon komunikimi me shqiperine?
Pergjigje- -Jam larguar ne nentor te 1992 per te marre pjese ne nje nga konkurset me te medhenj internationale pianistike, Konkursi “Marguerite Long “. Qe prej ketij konkursi ku presidenti ishte Lorin Mazel,pjesetaret e jurise me keshilluan te beja çmos te vija ne Paris per te studiuar. E keshtu filloi epopeja e Frances. Por nuk me pengon te vij pervit ne Tirane. Kontaktet kane humbur e une perfitoj me dy djemte e mi e tim shoq te kaloj dite te gezuara ne familje.
Pyetje:Sa e veshtire ka qene per ju Rruga e suksesit dhe si e keni menaxhuar ate, cila eshte puna dhe vendi ku punoni tani?
Pergjigje- Shume e veshtire.Nje pjese te veshtiresive i numerova me lart. Shkolla franceze e pianos eshte diametralisht e kundert me shkollen tone. Teknika pianistike eshte diametralisht e kundert. Ashtu sikurse kultura eshte diametralisht e kundert. Ju imagjinoni rrugen qe duhet te hapet, duke u perpjekur çdo dite te pasurohesh me kete kulture. Mrekullia e nje rruge me “R” te madhe shtypi,por dhe distanca e jashtezakonshme per te arritur deri ne fund ….Punoja deri ne 60 ore ne jave, pa llogaritur oret e pianos ne dite per programin e konkurseve ose koncerteve. Per disa vende pune beja gjashte ose shtate ore ne dite me tre kater trena e flija 5 ore maksimum ne dite. Shpesh gjumi me zinte ne tren, e pastaj vendosa te ve zile per te mos harruar te zbres ne stacionin e duhur.Shpesh koncerti ne darke ishte pas dhjete oresh mesimdhenieje, pa vaft dreke as edhe darke…Makijohesha e ndrohesha ne tualetin e trenit, per te arritur ne sallen e koncertit gati ne te njejten kohe si dhe publiku. E kete e kam bere deri para lindjes se djalit tim te pare deri ne muajin e nente te shtatezanise.Me lindjen e djalit te dyte vendosa te punoj vetem ne nje institucion e te marr patenten. Duhet patur parasysh qe me tim shoq nuk kemi patur asgje ndihme per te na mbajtur femijet ndonjehere. Imagjinoni qe im shoq ishte çdo jave me sherbisherbim jashte Frances. Ne kombinonim axhendat tona per te qene gjithmone te pakten njeri nga ne ne mengjes ose ne darke prezent per femijet. Sot punoj ne nje institucion prestigjioz i themeluar nga Napoléon Bonaparte qe quhet Shkolla e Legjionit te Nderit.
Pyetje:C’fare mbeshtetjesh dhe sadisfraksion, vleresime keni ne punen tuaj ?
Pergjigje- Sigurisht duartrokitjet e publikut, letrat e nxenesve e te prinderve te tyre, arritjet ne konkurse te nxenesve, ardhja e tyre e vazhdueshme neper koncerte te miat, e per disa i kam njohur te vegjel e tani me ndjekin me bashkeshortet neper sallat e ndryshme. Kete korrik te 2015,u emerova “Chevalier des Palmes Académiques ” nga Republika Franceze. Ceremonia e dhenies se dipllomes e medaljes eshte lene per ne dhjetor. Eshte nje titull qe me nderon ,sepse vlereson punen ne fushen e Kultures dhe te Artit dhe me ve ne rangun e Elites Intelektuale Franceze. Per kete jam shume e prekur dhe krenare per rrugen qe kam ndjekur.
Pyetje:Cilat janë disa nga vetitë tuaja, që ju çmoni më shumë tek vetja juaj?
Pergjigje- Besnikeria dhe vullneti them se jane dy karakteristika te miat.
Pyetje:Çfarë adhuroni më shumë ….në jetë? Dhe çfarë përçmon më shumë?
Pergjigje- Kur shoh si rriten dy djemte e mi. Kjo eshte gjeja me e bukur ne jete. Ajo qe perçmoj eshte pabesia si dhe injoranca e mendjemedhenjve.
Pyetje:Cili është raporti që ju keni me veten ,profesionin dhe komunitetin e gruas qe te rrethon?
Pergjigje- Une jetoj midis intelektualesh. Ne nje familje ku roli i gruas nuk ka diskutim si dhe ne rrjetin tim shoqeror po e njejta gje. Femra dhe Mashkulli kompletohen ne menyre perfekte e duhet perfituar qe diferenca qe ekziston te perdoret si nje pasuri e jo si nje lufte ose fatalit.
Pyetje:Profesionalizmi I larte që ju i keni kushtuar jo pak kohë në jetën tuaj profesionale, si e shihni stadin e saj te zhvillimit në shoqërine shqiptare sot ?
Pergjigje- Shoqeria shqiptare ben progres. Por duhet te behet progres ne reformat ligjore. Ketu per mua ka nje bemol dhe eshte e vetmja rruge drejt Evropes. Ne kete drejtim ka nje rruge te veshtire per te permbushur ne te drejtat dhe detyrat e gruas ne shoqeri dhe ne zhvillimin ekonomik te vendit.
Por ne kemi nje potencial te jashtezakonshem e mendoj se gjithçka do te perparoje me hapa te shpejte.
Ju falenderoj per mundesine qe me dhate te shprehem nepermjet kesaj interviste.Urime per ju Liliana,punen tuaj qe e beni me kaq dashuri e passion si promotore e vlerave te gruas shqiptare ne bote dhe org Gruaja shqiptare ne Bote interviste.
Faleminderit Ju e dashur e talentuar , artistja e talentuar, gruaja e suksesshme qe na nderon dhe nge lart emrin e gruas shqiptare dhe te Kombit Shqiptar.
Maniola, biseda me ju ishte nje labirint vlerash, jo vetem artiste, si pianise e talentuar, por dhe integritet intelektual te forte, e formuar me se miri.
Liliana Pere
Presidente e organizimit Internacional
Gruaja Shqiptare ne Bote
‘’Keshilltare Nderi’’ ne Misionin Diplomatik per P. P ‘’Missionare Paqes’’