Nëntori i dytë premierë amerikane nga vendi i Shqiponjave një mbrëmje e paharrueshme që do të hapë një dritare në botën e kinemasë shqiptare në Amerikë/
Ne Foto: “Nëntori i dytë” në njërën prej kinemave kryesore të qytetit të Nju Jorkut, kinemanë Directors Guild of America (DGA)Theater. Interesim i jashtzakonshem./
Nga BEQIR SINA, New York/
NEW YORK CITY : Projekti i Kinemasë Shqiptare organizon sot shfaqjen e variantit të restauruar të filmit “Nëntori i dytë” në njërën prej kinemave kryesore të qytetit të Nju Jorkut, kinemanë Directors Guild of America (DGA)Theater
Shfaqja e këtij filmi me tirtat në anglisht më datë 29 mars 2013, ka bërë që filmi i Shqipërisë, i cili deri tani ka qenë i rrallë të shfaqet në Amerikë, madje në një nga qytetet më të njohuara të kinemafilmografisë botërore.
Kinemaja Shqiptare të Projektit (ACP), me këtë shfaqje sapo nisur iniciativën për ruajtjen e filmagrofisë shqiptare me një ndryshim duke e restaruara filimin shqiptarë dhe duke e çuar këtë ‘të re’, tashmë edhe në kinemat kombëtare në ekranet ndërkombëtare.
Me këtë rast Projekti i Kinemasë Shqiptare (ACP), Colorlab Corp paraqesin restaurimin e parë dixhital dhe përshtatjen në anglisht të filmit artistik të regjisorit të njohur shqiptar Viktor Gjika, “Nëntori i dytë”, prodhim i vitit 1982.
Nëntori i dytë tregon historinë e ngjarjeve që çuan në pavarësinë e Shqipërisë nga sundimi osman më 28 nëntor 1912. Kjo premierë në SHBA vjen në Nju Jork, metropolin amerikan mbas një një shfaqje për një audiencë të zgjedhur në Teatrin Michelson të Universitetit të NY, e ndjekur nga premiera në New England në Universitetin Wesleyan më 28 mars 2013, dhe nga një shfaqje e veçantë publike në njërën prej kinemave kryesore të qytetit të Nju Jorkut, kinemanë Directors Guild of America (DGA)Theater më 29 mars 2013, nga ora 7:00 e mbrëmjes deri në orën 10:00 të mesnatës.
Në një komunikat për shtyp Projekti i Kinemasë Shqiptare (ACP), Colorlab Corp, thotë se: ” Kjo është përshtatja e parë në gjuhën angleze e filmit, si dhe restaurimi i tij i parë, një bashkëpunim midis Projektit të Kinemasë Shqiptare, Arkivit Qendror Shtetëror të Filmit dhe Colorlab Corp.”
Sipas ,Projekti i Kinemasë Shqiptare (ACP), Colorlab Corp filmi “Nëntori i dytë” është shkruar nga autori i realizmit socialist Dhimitër Shuteriqi (së bashku me Kiço Blushin) dhe me regji të Viktor Gjikës dhe është realizuar tre vjet para vdekjes së diktatorit Hoxha, filmi pati premierën në fund të nëntorit 1982.
Gjatë prodhimit të filmit, thekson Projekti i Kinemasë Shqiptare (ACP), Colorlab Corp, Shqipëria hyri në një nga periudhat më të errëta të saj në pesëdhjetë vitet e sundimit marksist ku spastrimet e shumta dhe arrestimet e zyrtarëve qeveritarë dhe familjeve të tyre u bënë qëllim i asaj kohe.
Ndërkohë që më 3 nëntor 2012, varianti i restauruar i filmit “Nëntori i dytë” çeli “Festivalin e 13 të Filmit Shqiptar” në përvjetorin e 100-të të pavarësisë, në kinema “Millenium” në Tiranë.
“Ky ishte restaurimi i parë i një filmi shqiptar dhe hear e parë që u realizua një bashkëpunim ndërkombëtar mes kineastëve, laboratorëve të filmit, arkivave, akademikëve dhe aktivistëve për të ndihmuar në ruajtjen e një trashëgimie filmike që është në rrezik serioz.
Nëntori i dytë nuk ka qenë shfaqur më parë jashtë Shqipërisë dhe ky restaurim shënon njëkohësisht edhe përshtatjen e parë në gjuhën angleze të filmit”. “Nëntori i dytë” është i pari nga pesë filmat që ACP do të restaurojë brenda një harku kohor prej pesë vjetësh.” thuhet në kumntesën e Projektit të Kinemasë Shqiptare (ACP), Colorlab Corp.
Ata sqarojnë se teknikisht, restaurimi është i klasit botëror, befasues, që arriti të kthejë një film të zymtë në një film plot me ngjyra ylberi dhe peisazhe ftuese”, shkruan Mark Cousins në “Sight & Sound”, janar 2013.
Pas restaurimit dhe shfaqjes jashtë Shqipërisë të filmit “Nëntori i dytë”, janë dhe katër filma të tjerë që presin restaurimin dhe shfaqjen në ekranet e botës; “Ballë për ballë” (Kujtim Çashku, Piro Milkani, 1979); “Tomka dhe shokët e tij” (Xhanfise Keko, 1977), “Kapedani” (Fehmi Hoshafi, Muharrem Fejzo, 1972); “Ngadhënjim mbi vdekjen” (Gëzim Erebara, Piro Milkani, 1967).
Në fund Projekti i Kinemasë Shqiptare (ACP), Colorlab Corp, pohon se ndërsa Shqipëria kapërcen në shekullin e 21-të, thesaret në Arkivin Qendror Shtetëror të Filmit mbeten ende të fshehura në errësirë.
Për këtë, Projekti i Kinemasë Shqiptare po punon pa orar për të sjellë historinë e pasur të kinemasë shqiptare përsëri në dritë.
Dhe sipas saj qëllimi përfundimtar i Projektit të Kinemasë Shqiptare është që të ndërtojë një hapësirë të re arkivimi dhe ekspozimi në Tiranë, përfundon kumtesa e Projekti i Kinemasë Shqiptare (ACP), Colorlab Corp.