Të Premten në mbrëmje, 26 shtator 2014, Presidenti i Republikës së Shqipërisë, z. Bujar Nishani, me kërkesën e Vatrës, priti në New York, një përfaqësi nga Organizata Shqiptaro Amerikane Çamëria në Amerikë dhe Kryetarin e Vatrës, dr. Gjon Buçaj, që shoqërohej nga editori i Diellit, Dalip Greca. Përfaqësia e Shoqatës Çamëria kryesohej nga Kryetari Fuat Mamo dhe sekretari Endri Merxhushi dhe Armand Braho.
Kryetari i Federatës Panshqiptare të Amerikës VATRA, i uroi mirëseardhjen në SHBA dhe e garantoi se Vatra dhe Komuniteti Shqiptar, vlerësojnë veprimtarinë e tij në krye të Shtetit Shqiptar. Po ashtu Kryetari Buçaj, falenderoi për imazhin e bukur që dhanë shqiptarët me rastin e pritjes së shkëlqyer që iu rezervua Papa Franceskut me 21 Shtator në Tiranë, duke i treguar Botës se Shqiptarët janë vend i civilizuar, kanë kulturë perëndimore dhe përcollën pasurinë më të çmuar shpirtërore, bashkëjetesën fetare.
Dr. Buçaj e falenderoi presidentin për vlerësimet që i ka bërë diapsorës së Amerikës, veçanërisht Federatës Vatra.
Presidenti Nishani, tha se e vlerësonte shumë mikpritjen dhe bujarinë e komunitetit shqiptar dhe rolin e madh që ka luajtur dhe luan Vatra në historinë tonë Kombëtarae. Përherë e kam vlerësuar, tha Presidenti, dhe do ta vlerësoj edhe në të ardhmen atë ç’ka ka bërë Vatra për Kombin, në çastet më të vështira të tij. Na takon të gjithëve, tha presidenti, që ta bëjmë të njohur atë ç’ka ka bërë Vatra për çështjen tonë Kombëtare.
Presidenti Nishani vlerësoi rolin e madh që diaspora shqiptare luannë ditët e sotme.Këtu në diasporë, tha ai, egzistojnë kapacitete intelektuale dhe atdhetare, që Kombi duhet t’i shfrytëzojë më mirë.
Kombi ynë ka vuajtur nga pushtuesit dhe nga diktatura komuniste, ku u godit ashpër inteligjencia, nacionalizmi, edhe vatranët që i kishin shërbyer aq shumë Atdheut.
Dr. Buçaj kujtoi me këtë rast edhe propozimin që ka bërë Vatra për dekorimin e martirëve vatranë të pushkatuar e burgosur nga diktatura.
Kryetari i Shoqatës Çamëria, Fuat Mamo, i arratisur nga Shqipëria komuniste në fillim vitet ’80, e falenderoi presidentin për pritjen dhe për vlerësimin e çështjes Kombëtare dhe kërkoi që të bëhen veprime konkrete për të çuar drejt zgjidhjes përfundimtare çështjen çame. Ne tha z. Mamo, kemi ardhë së bashku me Vatrën, por edhe me mandatin e shumë shoqatave të tjera këtu në SHBA, për të përcjellë shqetësimin e komunitetit Çam të Amerikës, por dhe më gjërë, për moszgjidhjen e çështjes çame, e cila për mendimin tonë nuk është shumë në konsideratë nga politika dhe shteti, pavarësisht fjalëve. Natyrisht, tha z. Mamo, ne e vlerësojmë që qeveria e ka futur në programin e saj, dhe hapat e parë janë hedhë, por ne kërkojmë zgjidhje dhe jo qëndrim në vend. Sot, tha Mamo, edhe kryetari i vatrës ndjehet çam dhe ka ardhë në këtë takim për këtë problem, por edhe bashkatdhetarët tanë nga Malësia, Plavë-Gucia, Ulqini, Kosova, janë me në. Me këtë bashkim zërash të diapsorës shqiptare, pa dallime partiake, ne duhet t’i përcjellim edhe një mesazh politikës shqiptare, që të gjejë pikat e bashkimit së paku për çështjen Kombëtare.
Duke i dorëzuar peticionin për zgjidhjen e çështjes Çame, kryetari i Shoqatës Çamëria, i shprehu besimin persidentit se zërin e tyre do të çonte atje ku duhej dhe se ky peticion, do të shërbejë si shtysë për të mos e lënë në heshtje tragjedinë çame, gjenocidin, e pa pranuar të shtetit grek.
Nga shoqata Çamëria falenderuan presidentin dhe shprehën shqetësimet për çështjen çame, Endri Merxhushi dhe Armand Braho.
Duke marrë Peticionin, presidenti Nishani, falenderoi për besimin që shoqata Çamëria, Vatra dhe shoqatat e tjera të bashkuara në këtë shqetësim, treguan ndaj institucionit të Presidentit të Republikës.
Z. Nishani evidentoi faktin se edhe në drejtim të çështjes Çame gjërat kanë lëvizur për mirë. Tani flitet më hapur dhe problemi shtrohet në mënyrë institucionale edhe nga shteti shqiptar. Ai tregoi se për të parën herë çështja Çame është shtruar nga institucioni i Presidentit nga ai gjatë takimit me Presidentin Grek, Papulias, të cilit i tha se ka ardhë koha që çështja çame të shihet si një çështje që nuk mund të shmanget. Kjo u deklarua edhe gjatë konferencës para gazetarëve. Gjithësesi , tha presidenti për çështjen çame duhet të punojmë të gjithë, nuk duhet të punojë vetëm shoqata Çamëria, apo vetëm Partia që përfaqëson këtë komunitet në Parlament, por edhe partitë e shoqatat e tjera. Kjo është pjesë e pazgjidhur e çështjes tonë Kombëtare.
Pjesmarërsit në takim falenderuan presidentin për pritjen dhe marrjen e Peticionit.
***
Në këtë Peticion për avancimin e zgjidhjes së Çështjes Çame, drejtuar Presidentit të Republikës, Organizatës Shqiptaro Amerikane Çamëria iu bashkuan Federata Panshqiptare e Amerikës”VATRA”, Fondacioni ‘’Plave Guci’’-New York; Shoqata Atdhetare ‘’Malesia e Madhe’’-Detroit; Shoqata Atdhetare’’ Ana e Malit’’-New York; Fondacioni ‘’Ded GjonLuli’’-New York,Fondacioni ‘’Dom Simon Filipaj’’-New York;Fondacioni Humanitar ‘’Malesia’’-New York;Shoqata Atdhetare ‘’Kraja’’-New York; Shoqata Atdhetare ‘’Ulqini ‘’- Chicago, Bashkimi Kombëtar dhe Shkolla Shqipe në Bronx, Shoqata “Rugova” në New York.(Korrespondenti i DIELLIT)
***
PETICION
Republika e Shqipërisë 26 Shtator 2014
Drejtuar: Presidentit të Republikës së Shqipërisë
Z. Bujar Nishani
Shumë i nderuar Z. President;
Ju përcjellim përshëndetjet më të sinqerta dhe vlerësojmë veprimtarinë tuaj demokratike për shqiptarët dhe Shtetin Shqiptar në funksionet e ushtruara, më parë si Ministër e tani si President i vendit.
Ne, shqiptarët e Amerikës, kemi jetuar dhe jetojmë gjithmonë me shqetësimet e vëllezërve e motrave tona në vendlindje, dhe përcjellim me vëmëndje të madhe çdogjë që shkon në dëm të popullatës shqiptare, kudo si në Kosovë, Mal tëZi, Maqedoni, Luginën e Preshevës dhe në Çamëri. Ne jetojmë këtu në vendin kampion të lirisë dhe demokracisë, në këtë vend të bekuar, në Shtetet e Bashkuara të Amerikës,jemi organizuar në shoqata të ndryshme dhe bashkëpunojmë me njëratjetrën me frymën patriotike të trashëguar brez pas brezi nga Konica, Fan Noli etj.
Ne që po ju shkruajmë jemi shqiptarë Çamë, të dëbuar pas një dhune të përgjakshme në vitet 1944-1945 nga trojet tona. Ne kemi shumë çështje me interes kombëtar,dhe i jemi drejtuar e i adresohemi seriozisht komunitetit shqiptar dhe ndërkombëtar.
Siç e dini, Çamëria është sot nën administratën e Greqisë dhe ka mbetur për fat të keq edhe sot e kësaj dite. Si anëtarë të bashkësisë shqiptare këtu që jetojmë e punojmë në SHBA, jemi të shqetësuar për shqiptarët e krahinës shqiptare të Çamërisë martire edhe kemi të drejtë të pyesim dhe t’i drejtohemi qeverisë sonë: “Çfarë pobën qeveria shqiptare për Shqiptarët e Çamërisë këto vitet e fundit?”
Z. President;
Çamëria, është njëkrahinë vitale shqiptare, si nga aspekti ekonomik, kulturor,por edhe gjeostrategjik. Dialekti shqipi Çamërishtes është më i vjetri në gjuhën shqipe (në këtë dialekt Dhespoti i Çamërisë detyrohet të përkthejë Dhjatën e Re më 1877, se besimtarët e krishterë nuk e kuptonin meshën në gjuhën greke), dhe jo për çudi edhe mbas mbi 500 vjetëve flitet ende sot nga pasardhësit tonë edhe në jug të Italisë. Sot vetëm në Shqipëri jetojnë mbi 300.000 shqiptarë të ardhur ose me prejardhje nga Çamëria. Diskriminimi ndaj popullsisë çame ende vazhdon.
Po ju drejtohemi juvesi president i Shqipërisë për të mbrojtjur të drejtat njerëzore për të gjithë shqiptarët.
Qeveria greke, nëpërmjet Ambasadës dhe zyrave të saj,vazhdon ti refuzojë hyrjen çamëve me banim në Shqipëri me arsyen e mosarsyes se kanë lindur në Greqi. Ata faktikisht kërkojnë të vizitojnë vatrat ku kanë lindur dhe të vendosnin një tufë me lule në vendet ku kanë qenë varrezat e të parëve të tyre.Aq më tepër, si mund të pretendohet për respektimin e te drejtave njerëzore, veçanërisht për të drejten e pronës, kur nuk u jepet e drejta për të hyrë legalisht në Greqi?!
Sot në Kuvendin e Shqipërisë gjendet një Rezolutë si platformë për zgjidhjen e çështjes çame që përmban 13 pika, të cilat mbështeten dhe marrin në konsideratë qëllimet dhe parimet e larta të Konventës Evropiane për Mbrojtjen e të Drejtave të Njeriut dhe Lirive Themelore, Deklaratën Universaletëtë Drejtave të Njeriut dhe legjislacionin shqiptar.
Z. President:
Po ju drejtohemi Juve z. President për një afrim dinjitoz, demokratik të gjithë vendeve të Mesdheut, për një të ardhme paqësore dhe vëllazerore midis popujve të ndryshëm të ndërhyni që Çështja Çame, si problem i të drejtave të njeriut të marri zgjidhjen e duhur.
Ne nuk kërkojmë ndryshimin e kufijve, por kërkojmë të njihen të drejtat tona;
– Kërkojmë dënimin e genocidit grek të ushtruar ndaj shqiptarëve të Çamërisë;
– Riatdhesimin dhe njohjen e të drejtave si; shtetësinë, gjuhën, pronën, traditat dhe kulturën;
– Kompensimin prej mbi 70 vjetësh të çshrytëzimit të padrejtë të shtepive, pronave dhe pasurive të tjera nga pronarët e paligjshëm.
Duke u nisur nga fakti se Qeveria e sotme e ka vënë në programin e saj Problemin Çam, atëherë duhet që pranë Ministrisë së Punevë të Jashtme të ngrihet sa më parë komisioni për të drejtat e popullit te Çamerisë.
Ne z. President, jemi të shqetësuar për më tepër, se disa qarqe nacionaliste greke të sponsorizuara edhe nga elementë grekofilë këtu në Amerikë, këmbëngulin në këtë drejtim, në një kohë që në Greqi nuk njihen pakica kombëtare shqiptare. Me të drejtë na është rritur shqetësimi me mosabrogimin e ligjit të luftës të vitit 1940 nga Greqia, mos ndoshta dikush përpiqet që në rrethana të caktuara ta vëjë në veprim?! Kjo mund të duket si diçka absurde kur të dy vendet, Shqipëria dhe Greqia, janë anëtare të NATO-s dhe për më tepër kanë nënshkruare dhe Paktin e Miqësisë më 1996, por ne nuk shohim predispozicion të palës greke për ta zgjidhur një herë e mirë problemin çam.
Zgjidhja e kësaj çështjeje do të ndikojë pozitivisht edhe në marrëdhëniet mes dy vendeve fqinje pasi e ardhmja e Shqipërisë është në Komunitetin Europian. Shpresojmë që shteti shqiptar,që ju keni nderin të drejtoni, të përdorë të gjithë mekanizmat juridike dhe politike për ta zgjidhur këtë dramë të popullsisë çame.