Nga Fahri Xharra/
100 vjet Pavarësi! 100 vjet Pavarësi, por ende e hamë krypën e huaj. Vet? vet nuk dijmë të prodhojmë .Nuk dijë të bëjmë por e hamë ,e hamë se na duhet. Të tjerët na sjellin. Të huajt ne e sjellin , për pak para. Nuk e kemi nëntokën me krypë ,por e kemi detin. Por nuk dijmë ta bëjmë.
E çka dijmë ne ? Na dijmë vetëm të grindemi e të humbim kohën tonë të çmuar e cila është e pazëvendësueshme vetem për ate se si të shkruajmë : “kripë “apo “ krypë”?;
dikush ankohet se na e kanë bër të pa drejt që kur na obliguan t`a shkruajmë” kripë”,të tjerët thonë se është më ilirike me “ y”,kurse të tretët për “ kombin e ri “e deshirojnë pa “ë”. Për diçka duhet të kapemi,duhet të humbasim kohë,deri sa të tjerët e prodhojnë krypën.Po, le ta shkruajmë si të duam ,por krypa të jetë e jona! Se “ata “e prodhojnë për vehte ,por edhe për ne ,por më të përqëndruar apo më pak të përqëndruar. Ajo krypë e ardhur , e përpunuar me metodat më të përparuara të kohës është speciale për ne. Befasuese,gjithmonë rekomadohet dhe gjithmonë përdorët e njejta sasi ,për të njejtën gjellë, që 100 vjet !
Krypa ishte aq e shtenjtë sa që Ilirët , sa që iu jepnin ushtarëve grushtin plot me krypë me vehte, si një pjesë e pagës së tyre. Që në Antikuitet te hudhish krypën ishte gjë e shëmtuar dhe sillte fat të keq;kureanglezët gjatë shekujve e banin një sasi krypeje me vehte për të treguar burrërinë e tyre e gratë për rritjen e besueshmërisë ne ato.
Interesant që 100 vjet askujt nuk i ra ndërmend të bëj një fabrikë krypeje , e këtë me metodën tonë të fabrikimit,që së paku edhe nëse na i mbyllin kufinjt të kemi së paku vetëm bukë ,kripë e zemër,dhe të jetojmë apo t`a vazhdojmë jetën deri në ditët më të mira . Askush .
Rraheshin gjoksat për Pavarësi ,gjatë këtyre 100 vjete e ende po rrihen ,gjoksat janë bërë grope nga të rrahurat ,por krypën nuke kemi të vendit tonë, krypën nuk e bëjmë vet .Krypa është e huaj. Krypa e huaj është më e mirë .Ç`na duhet krypa e jonë ,kur ajo vinte apo vjen e gatshme .Ç`na duhet krypa e jonë ,kur ajo vjen herë nga Greqia,herë nga Sërbia e herë nga Tuqia , e herë nga të trijat së bashku. Në Gjakovë thonë :” Hej po nonën…” e kemi ne detin tonë e s`e kemi krypën tonë. Por , kemi tregëtar ne! Kemi maskarenj ne! Të mëdhenj bile.
Krijimi i shtetit të dytë shqiptarë në botë ,ua humbi torruan qarqeve të huaja dhe të mbrendshme antishqiptare.Llogaritjet dhe planet e përgaditura më herët për humbjen e identitëtin shqiptar të shqiptarëve të Kosovës iu ranë në ujë . Duhej aktivuar plane dhe strategji të reja ,të cilat e kanë të njejtin qëllim asimilimin e popullit shqiptarë. Me kend? Me vetveten ,me vetë shqiptarët. Si planifikohet kjo ? Thjesht. Bile shumë thjesht. Mohimi i së kaluarës, mohimi i historisë ,historija pa heronj.Multikulturalizmi dhe multietniciteti – nga një popull me një kuturë të gjerë ,me një gjuhë nga më të vjetrat në botë ,me qellime të pastërta të mbijetesës,dhe me një histori mijëra vjeqare. Të gjitha këto çojnë ujë në mullirin e asimilimit dhe zhbërjës së vetvetës ,më një qëllim të caktuar të krijimit të një kombi “ mameluco ,ose caboclo ose girmitts “ apo një kombi të ri të ardhmërisë , popullit X të Kosovës.
Torija e “vegëshit të shkrierjes” trumbeton ,që ne, mos ta harrojmë historinë tonë (?) ,por me kusht që ajo të jetë e shkruar nga të huajt, të ruajmë ca fletë nga vetëvetja në mënyrë “”sallata e zhbërjes “ të përmbanë edhe diçka të tonën. Që në të quhemi vetëm qytetar Kosovarë,dhe kënaqemi vetëm me ate që këtu kemi lindur.

“Intelektuali i vertetë duhet të jetë roje i shendetit mendor, shpirtëror dhe qytetar te shoqërisë! – thot Agron Bala ,professor “
Historikisht ,pushtuesit në vende të ndryshme të botës ,sulmin e parë dhe shkatërrues e kanë bërë mbi inteligjencën . Ashtu ka ndodhur edhe me ne .Potë analizonim çdo kohë të kaluar do të shofim se ndodhnin gjithmonë të njejtat. Shikoni dhe rikujtoni kohën e turkut : “shqiptarët nuk guxojnë të shkollohen se paarqesin rrezik për ne”. Ne në Kosovë e njofim kohën e serbëve të atyre të para luftës së dytë botërore dhe të atyre të pas kësaj lufteje : inteligjenca shqiptare duhet shkatërruar. Ju kujtohen ,vitet e 80-ta :,diferencimet në Universitet ,në shkolla , në entet historike , në entet publike ; të gjitha këto vetë e vetëm që intelingjenca e vërtetë shqiptare të shthurret ,të stërkeqet dhe shoqëria të mbet në duar të të pa mendëve. E njejta gjë edhe me grekërit , që nga koha e turkut e më vonë sulmin më të madh në inteligjencën shqiptare qofshin ata të kishës ortodokse shqiptare apo mësuesit dhe dashamirët e shkollave shqipe. Shembujt në këte shkrim janë të panevojshëm të përmenden sepse të gjithë i dijmë.
Jemi të vetëdijshë se çka po bëjmë ? E dijmë të dallojmë mikun nga armiku? E dijmë të falënderojmë mikun për ndihmën e dhënë ? Kosova është e të gjithëve ne , Kosova është e jona.Kosova nuk është pronë as e individëve e as e partive ,Kosova është e të gjithë shqiptarëve të Kosovës dhe e pakicave që dëshirojnë t`a pranojnë Kosovën si të tillë dhe të jetojnë në te.
Kur në Kosovë e edhe në Shqipëri ballafaqohemi me probleme që duan zgjidhje të menqur më shkon mendja tek një defekt i zemrës tek Sindromi “Wolf –Parkinsin –White” . WPW karakterizohet me rrugëtim abnormal elektrik të zemrës i cili e shkakton çrregullin e ritmit normal të saj (aritmija). Të rrahurat e zemrës së shëndoshë janë të kontrolluara nga një signal i cili lëvizë nëpër zemër me një rrugë të kontolluar në mënyrën më të përmbaruar. Kur pason çrregullimi elektrik i zemrës ,humbet kontrolli i hyrjes dhe daljes së gjakut nga zemra . Gjaku nuk di se a tëdelnga zemra apo të hynë në te . Kështu në këtë rrëmujë e cila zgjatë jo gjat truri mbetet pa oksigjen dhe pason vdekja.