KU NUK ASHT DORA E KOL IDROMENOS !/
GJERGJ KASTRIOTI I IDROMENOS 1887/
1968, 5 MARS: PLOT 50 VJET…/
Nga Fritz RADOVANI/
Ishim tue punue një grup piktorësh në Shtëpinë e Kulturës në Shkoder per një ekspozitë të 7 Marsit, ditës së mësuesit, në një tavolinë me piktorin e nderuem Gasper Zojzi…
Zbriti nga shkallat dhe erdhi në drejtimin tonë drejtori Angjelin Kumrija, të cilin kam pasë fatin edhe rrezikun me e njoh që në 1955, kur kerkonte me “më angazhue me sport” nën kujdesin e kriminelit Hilmi Seiti. Më shpetoi vetem gjendja jo e mirë e shndetit… Si dhe kujdesi i madh i Dr. Dhimiter Lito, per të cilin ruej kujtime shumë të mira.
Angjelini më tha me shkue në drejtori se më priste sekretari i PPSh rrethit Xhemal Dini.
Shkova dhe mbas meje hyni edhe Angjelini. Xhemali më parashtroi një kerkesë: “Me që ke edhe vllaun, Alfonsin, në burg është mirë per ty, me shkruar një artikull në lidhje me piktorin e njohur Kol Idromeno, sesi pat punuar aq shumë per Kishen e Madhe të Shkodres, dhe Kleri Katolik nuk i pat paguar asnjë napolon per të gjithë atë mori veprash që bëri Kola!” Pra, u kerkonte me tregue unë, sesi Kleri pasunohej pa shpenzue asgja!
Per mue kje krejt e papritun tema dhe kerkesa. U mundova me u justifikue se “mos ka dokumenta që vertetojnë të kunderten n’ arkiva?!” Xhemali më preu fjalen atyperaty se, “dokumentat i disponojmë ne edhe me qenë!”… Unë kerkova me i mbushë mendjen se “me punue me vite në Kishen e Madhe e mos me u pague fare asht e pamujtun, mbasi Kola aty ka punue shumë kohë, ka fillue me pikturat, skulpturen e Shen Mëhillit, tavanin e Kishës që kerkon kohë të gjatë, pa llogaritë montimin…”, ai u merzit tue më ndigjue dhe kerkoi shkurt: “A do apo nuk do, me e shkrue artikullin?” Unë i thashë “JO !”, dhe porsa deshta me folë, u hap dera dhe hyni mbrendë Mantho Bala, që pak kohë ma parë ishte trasferue në Tiranë… Mbasi na dha doren, Mantho e kuptoi nga fëtyrat e skuquna prej nervash se aty nuk ka bisedë miqsore, dhe më tha: “Fritz, na lenë një çikë dhe shko, se kisha me biseduar dishka me shokët këtu!”… Unë dola dhe nuk u pashë ma me ata.
Në vitin 1992, kam shkue në Arkivin e Shtetit në Tiranë dhe, në Dosjen e Argjipeshkvisë së Shkodres, ishin deftesat e pagesave nga Kisha Katolike per Kol Idromenon…
Kam lexue para pak kohe një artikull nga një Lapere, per Kol Idromeno… Turpi ka dalë prap per fushë! Asht ringjallë tashti edhe thanja: “Shpif e shpif, se dishka mbetë!”…
ASKUSH ma shumë se“Rilindja e autorëve të realizmit socialist” nuk i sherben turpit!
VAJTOJCIT e Enver Hoxhës, i gjeni perditë nder varreza tue “ringjallë” shokët e vet…
Epoka e “rilindjes” së fallsifikatorëve shpifës, në sherbim të shperbamjes Atdhetare…
Melbourne, 15 Tetor 2018.