Ne Foto: Pritja e ambasades Shqiptare ne Hilton Hotel ne Ankara/
Nga Kozeta ZAVALANI/
Këtë mbasdite mbushur me mendime, si flokët e borës që zbresin ashtu qetësisht, në këtë copë bote të qetë e në lëvizje njëkohësisht, jam ulur e bisedoj me ju bashkatdhetarët e mi, për të përballuar sfidat që bien mbi ne, nga ky cep i botës, as lindje, as perëndim, që quhet Turqi.
Këtë shtet të fuqishëm ushtarak në hapësirat që ndajnë Perëndimin me Lindjen, e kisha vizituar në pjesë të ndryshme të saj; disa herë në Stamboll në festivale për letërsinë dhe poezinë apo në panaire libri si në Mugla, Akyaka, Ordu, Samsun, Denizli, Pamukale, Izmir e Bursa, por asnjëherë nuk e kisha vizituar Ankaranë.
Arsyeja e udhëtimit në Ankara
Udhëtimi për në Ankara ishte krejt i pazakonshëm, madje i jashtëzakonshëm, pasi për të kishim paguar 12 mijë Euro, por për jetën njerëzore nuk ka pagesë… U nisëm nga Tirana të hënën që në mëngjes, kur ende nuk kishte filluar dita normale e punës. Për në aeroportin e Rinasit djalin tonë Mikelin e përgatiti Dr. Jorgo Marga, që së bashku me stafin e reanimacionit të Qendrës Kombëtare të Traumës, ishin përpjekur për të bërë më të mirën e mundshme, por pa rezultat. Pas 24 ditësh në koma të thellë, pas rëzimit nga lartësia, me hemoragji cerebrale dhe hematoma në tru, kur një natë iu shkëput vdekjes për një fije, u vendos kurimi i tij në Spitalin Ushtarak Universitar Gylhane – GATA në Ankara. Vonesat burokratike të aeroportit në Rinas bënë që udhëtimi me avionin charter spitalor të kompanisë turke Redstar Aviation ardhur nga Stambolli, të mos bëhej në orën 8.00 por në 8.45. Megjithëse ishte përcaktuar 3 orë deri në mbrritje, udhëtimi u realizua për 2 orë e 40 min. Gjithë udhës ajrore na shoqëroi një diell i këndshëm, që na bëri të harronim gjithë stresin e tmerrshëm të tri javëve nën ankthin e mbijetesës së Mikelit në reanimacionin e spitalit ushtarak. Ishte data 24 nëntor 2014.
Në aeroportin e Ankarasë na priste ambulanca e kompanisë, me të cilën urgjent u nisëm për në spitalin GATA. Atesheu ushtarak kolonele Razie Mehmeti, u kujdes për shtrimin e birit tonë në reanimacion. Kolonele Mehmeti ka pak muaj që ka marrë detyrën e re të atasheut ushtarak në Ambasadën shqiptare në Ankara. Në atdhe ka lënë vajzën e djalin, që studiojnë në Tiranë dhe si nënë me ndjeshmërinë e dashurisë për fëmijët, më qendron pranë, duke më dhënë besim e optimizëm për shërimin e djalit. Ajo shoqërohej nga Valbona Mataj, që kryen specializimin në Laboratorin Bakteriologjik e njëkohësisht doktoraturën në këtë Qendër spitalore universitare. Me Bonën, siç e thërrasin shkurt Valbonën shkuam në godinën 131 në Mysafirhane, ku ne u vendosëm për të fjetur. Qeveria turke kujdeset shumë për ushtarakët e familjarët e tyre, që i kuron falas apo u jep shërbim me pagesë minimale, nëpërmjet Mysafirhanes, ku qendruam edhe ne. Që të nesërmen filluan interesimin miqtë e mikeshat e mia që janë në Turqi. E para na takoi Luljeta Pajolli, që prej vitesh jeton në Ankara, e cila na shoqëroi në spital dhe u interesua për gjendjen e djalit në Reanimacion. Ajo na shpiegoi edhe vendndodhjen e Akademisë Ushtarake Mjekësore Gulhane në Bashkinë Keçiören. Pastaj Luljeta Tabaku, që jeton në Bursa e Ayteni nga Ankaraja, që na ftoi për darkë në shtëpinë e saj. Spitali ushtarak GATA i vendosur mbi një kodër, sikur të kontrollojë qytetin, ka rregulla të forta që i zbatojnë të gjithë. Mikelin e shohim 30 minuta në ditë, vetëm një pjestar i familjes, natyrisht të pajisur me grykëse, maskë e doreza higjenike. Si të lirë në kohë nuk e refuzuam ftesën, për të marrë pjesë në pritjen që Ambasada e Shqipërisë në Ankara organizonte në Hotel Hilton, për festën e pavarësisë.
Pak aromë shqipërie në Ankara
28 nëntori koinçidoi me vizitën e Papës në Ankara dhe po në të njëjtin vend, në Hotel Hilton u mbajt Konferenca e shtypit…Me gazetarët nga Stambolli kishte ardhur edhe kolegia, mikesha ime artiste Çigdem Yorgancioglu, që ka organizuar ligjerata publike në mbi 100 vende të botës. Ajo njihet ndërkombetarisht si ekonomiste, gazetare, folëse motivuese, artiste dhe ligjëruese publike, që ka dhënë kontributin e saj edhe në Kampusin Universitar në Prizren dhe Gjakovë.
Së bashku shkuam në Konferencën e shtypit dhe pastaj në pritjen e ambasadës sonë. U takuam dhe bëmë foto me Ambasadorin Genci Muçaj e bashkëshorten Valbona Muçaj, atasheun ushtarak Razie Mehmeti e bashkëshortin Ilir Mehmeti, gjithmonë të pranishëm për të ndihmuar shqiptarët.
Në pritje merrnin pjesë një numër i madh zyrtarësh ushtarakë, përfaqësues të misioneve të huaja, familjarë e studentë shqiptarë në Ankara, si dhe ministri i Tregtisë Nurettin Canikli, Ambasadori i Kosovës Ani Spahiu etj. Festa filloi me himnin kombëtar shqiptar e turk, ku Ambasadorët Muçaj dhe Spahiu, si dhe Ministri Canikli prenë së bashku tortën me flamurin e Shqipërisë në 102 vite pavarësi.
Në atë atmosferë të këndshme festive Ambasadori i Shqipërisë në Turqi, Genc Muçaj në fjalën përshëndetëse theksoi “Me rastin e festës së Pavarësisë së Shqipërisë, më 28 nëntor u hap në Ankara të Turqisë Qëndra e Kulturës Shqiptare “Shemsedin Sami Frashëri” e Ambasadës së Shqipërisë dhe Kosovës në Ankara… ” Me trokitje gotash u ndamë me Çigdemin që do të kthehej në Stamboll, pasi të nesërmen do të ishtë në vizitën e Papës aty. Gjithashtu u ndamë dhe me drejtorin e kolegjit turk Akan Yozgatlι, që kishte ardhur për festën nga Tirana dhe i kishte dhënë mësim për katër vite djalit tonë të madh Mendi, të cilin e kemi edhe përkthyes. Dolëm të shoqëruar nga çifti Luljeta e Reshat Pajolli, që fliste me një devolliçe të pandryshuar, ndonëse i kishte lënë 20 vite në Ankara. Ata na përcollën deri në stacionin e autobuzit. Ajo mbrëmje ishte shumë e ftohtë dhe na u desh të prisnim shumë, derisa të vinte autobuzi ynë me nr 263. Transporti public edhe këtu qenka i njejtë si në Shqipëri, ndonëse bileta është gati trefishi …
Qendra e Kulturës Shqiptare në Ankara
Të nesërmen vizituam Qëndrën e Kulturës Shqiptare në Alltënda (Altındağ) dhuratë nga Kryetari i Komunës z. Veysel Tiryaki.
… U lodhëm pak për ta gjetur, pasi ishte hera e parë që shëtisnim në Ankara me përjashtim të tim shoqi që kishte qenë vite përpara. Në atmosferën festive të krijuar në Qëndrën e Kulturës Shqiptare “Shemsetin Sami Frashëri” në lagjen Hamamoeny (Hamamönü), e cila do të shërbejë për aktivitet kulturore dhe diplomacisë publike e të dy ambasadave, me ndërtesat karakteristike si të Beratit, na dukej vetja si në Shqipëri. Aty takova edhe kolegët e Top Chanel që përgatisnin dokumentarin për shqiptarët në Turqi. Bëmë foto bashkarisht edhe me Marin Memën, duke e përgëzuar për ‘Exclusive’t e tij. Kolegët më njohën me institucionet kryesore të medias turke: Anatoli Ajansu (si ATSH-ja jonë); TRT, Radio Televizionin Turk, ku përfshihej dhe një zyrë e seksionit të radios shqip; CIHAN.
Në bisedën e zhvilluar në një nga mjediset e qendrës ambasadori Muçaj theksoi se, “Përurimin zyrtar të QKSH do ta bëjmë në një moment solemn në prani të autoriteteve shtetërore të Shqipërisë, Kosovës dhe Turqisë e ndoshta më më 17 shkurt 2015, në Ditën e Pavarësisë së Kosovës. Krijimi kësaj Qendre ishte një iniciativë e përbashkët, një punë në grup, që lindi si nevojë për të pasur një lloj kohezioni të shqiptarëve. Shqiptarët janë shqiptarë, qofshin nga Kosova, nga Maqedonia, Mali i Zi , Shqipëria. Qendra është e Kulturës Shqiptare, jo e një shteti të caktuar, pavarësisht se do të menaxhohet nga dy shtetet shqiptare, Kosova dhe Shqipëria, nga dy ambasadat tona. Qendra e Kulturës është një nga veprat, për të cilat unë flas me pasion, sepse jo vetëm do të evidentojë shqiptarët, por do t’i bëjë ata disa herë më shumë krenarë. Kështu do të promovohet kjo kulturë dhe nëpërmjet tyre do të tërheqin dhe shqiptarët biznesmenë, të cilët të investojnë në Shqipëri”. Dy ambasadorët, Spahiu e Muçaj, pritën shumë vizitorë nga komuniteti shqiptar në Turqi, ku dominonte fjala e z. Namik Shabi.
Rizgjimi i Mikelit
Kisha marrë me vete librin “Rizgjimi i Luanit”, që porsa kishte dale në panairin e librit, përkthyer nga Mikeli ynë dhe kur shkonim në spital, herë pas here i lexonim pjesë nga libri, duke pritur rizgjimin e Mikelit. Rizgjimi ndodhi pikërisht në ditën e Krishtlindjes. Së bashku me djalin e madh Mendin me vështirësi gjetëm një kishë, pranë Ambasadës Frënge në Ankara, vendosur rrëzë Kalasë, ku iu luta Zotit në kishën Shën Tereza. Prej andej si zakonisht shkova të vizitoja Mikelin në ora 14.00. I flisja vazhdimisht, duke i treguar nga celulari fotot e bëra në Ankara dhe kur e pyeta nëse i shihte dhe më dëgjonte, ai më foli: – Po, po, më tha, i shoh e të dëgjoj…Ishte e folura e tij e parë, jo me zë, por unë e kuptova nga hapja e gojës. U gëzova shumë që fliste me logjikë, ndonëse fillimisht mendova mos ndoshta i kishin dëmtuar kordat e zërit, kur i kishin bërë trakeostominë dhe nuk mund të dëgjoja zërin, por jo. Rikuperimi ndodhi dalëngadalë e ditë pas dite. Mrekullia e shumëpritur ndodhi pas dy muaj pritjeje. Kujtova mendimet e mjekëve në Shqipëri, madje edhe të mjekut turk Prof. Dr. Ahmet Coşar shefi i reanimacionit, i cili shumë skeptik ishte shprehur se truri i tij ishte shumë i dëmtuar dhe nuk do të kishte rikthim, pasi e kishim sjellë me shumë vonesë… Atëhere, i pata thënë – këtë e thoni ju si mjekë, por ju nuk e dini fuqinë e Zotit, që do të bëjë shumë për tim bir…Dhe fakti që Mikeli doli nga koma e foli, më bëri gjithsesi të falenderoj jo vetëm Zotin, por edhe stafin e tij, për këtë rezultat. Ai tha se Mikeli i kishte kaluar parashikimet e tyre e po përmirësohet shpejt…
Promovim në Bashkinë e Keçiorenit
U bëmë banorë të Ankarasë në Bashkinë e Keçiorenit, ku u promovua romani “Gloria në mes” i shkrimtarit shqiptar nga Kosova Ibrahim Kadriu, i cili është përkthyer në gjuhën turke me titull “Gloria Ortada”.
Shkova në promovimin e kolegut Ibrahim Kadriu në Qendrën Kulturore “Junus Emre”, ku përveç Kryetarit të Komunës Keçioren ishin të pranishëm edhe Ambasadori i Republikës së Kosovës në Ankara Avni Spahiu, publicisti i shtëpisë botuese “Bay” Osman Baymak, shkrimtari Jahja Akengin dhe plot qytetarë. Ambasadori Avni Spahiu tha, “Sot ndjehem dy herë krenar. E para, sepse përkthimi në gjuhën turke i veprës me vlera të mëdha letrare qenka marramendëse. E dyta, sepse me autorin ishim kolegë afro 30 vite edhe në kohërat kur u sulmua gjuha dhe letërsia shqipe, u munduam shumë që të mbijetonim ashtu si duhet. Turqia është ndër shtetet e para që ka njohur Kosovën. Kemi shumë marrëdhënie të afërta me mikun tim Mustafa Ak, të cilin e falënderoj për kontributin në organizimin e promovimit të librit”.
Kryetari Mustafa Ak në vazhdim të fjalës së tij, u shpreh “Ne jemi shumë krenarë që promovimi i kësaj vepre të mrekullueshme u realizua këtu në Keçioren. Kosova është një Republikë e re, një shtet i ri. Sot marrëdhëniet në mes të dy shteteve janë shumë të mira. Keçioreni ka një qytet motër në Kosovë. Dëshirojmë që Ambasadori të ndjehet si në shtëpinë e tij këtu mes nesh”.
Autori Ibrahim Kadriu shprehu kënaqësinë e tij për botimin e romanit në gjuhën turke dhe vazhdoi “Është shumë e vështirë për një autor të flas për veprën e tij. Nuk kam folur shumë në jetë sepse gjithmonë jam shprehur me anë të shkrimit”. Ai përshëndeti pjesëmarrësit duke falenderuar edhe për praninë time. Ibrahim Kadriu nënshkruajti romanin për t’ia dhuruar kryetarit Ak dhe pjesëmarrësve.
– A më pranon si banore në Keçiören Belediyesi, pasi do të na duhet gjatë të qendrojmë këtu… – i them kryebashkiakut Mustafa AK në përfundim të takimit. – Hoşgeldiniz…më thotë ai; Mire se erdhe! Je e mirëpritur…Pastaj e ftova të vinte në Tiranë, kur të bëja promovimin e librit të ri, që ai e priti me kënaqësi, sepse asnjëherë nuk kishte qenë në Shqipëri.
Mikeshat turke
Ayten Timuroğlu, e kam njohur ne Festivalin per Letërsinë dhe Artin në Akyaka ku së bashku kemi shëtitur me Prof. e Universitetit Tülay Akkoyun në Muğla dhe në Gokova, ku ajo gjysmën e kohës e kalonte për të reflektuar në det, mes peshkatarëve dhe natyres duke kontribuar në evidentimin e bukurisë së ndërsjellë të jetës sonë dhe natyrës, nëpërmjet pikturës.
Ajo ka hapur 14 ekspozita vetjake dhe shumë ekspozita në grup. Në ekspozitat e saj të fundit ka lëvruar një lloj interesant të fotopikturës “Photopainting”, veçanërisht për gratë që punojnë e jetojnë në fshat. Është anëtare e shoqatës së “Piktoreve Femra të Ankarasë, kurse bashkëshorti i saj anglezi Allen, kontribuon në Qendrën për fëmijët me probleme mendore, ku shpesh ndihmon edhe im bir Mendi.
Alie Tashçë e njoha në ranimacionin e spitalit GATA, ku ajo kishte shtruar bashkëshortin Ufuk, që ishte në koma së bashku me Mikelin. Ditën që nënoficeri Ufuk hapi sytë, na ftuan për darkë në shtëpinë e Hasibe dhe Hasan Karaman, me të cilët Alia ka miqësi 15 vjeçare. Ata ishin martuar në Ankara, por si ushtarakë tani jetonin me dy fëmijët e tyre vajzë e djalë në Isparta. Në shtëpinë e Hasibesë mësova të gatuaj çorbën, sallatën keser e ushqime tradicionale turke…Ditën që Ufuku do të flasë, nëse do të jemi këtu, do të shkojmë së bashku me Alijen e Hasibenë në familjen e tyre në Isparta…
Dr. Myzejen Çelik, e njoha kur shkova të ble ilaçe për gjurin e këmbës së djathtë, me të cilin pata mjaft probleme. Ajo punon së bashku me të shoqin Mehmet e djalin dizajner e piktor në farmacinë pranë Mysafrihanes e spitalit GATA. Në kohën e lire kemi pirë kafe e çaj se bashku, madje na kanë shoqëruar për të vizituar pjesë të ndryshme të qytetit. I falenderoj, sepse më bënë të mos ndihem e huaj mes tyre.
Falenderime
Dua të falenderoj qeverinë shqiptare për marrëveshjen me qeverinë turke, nëpërmjet Ministrisë së Mbrojtjes, që ndërmjetësojnë për kurimin e personelit ushtarak në spitalet e specializuara në Turqi, siç është GATA. Gjithashtu falenderoj edhe familjarët, miqtë e mikeshat nga çdo vend i botës që besuan e kontribuan financiarisht, për shërimin e Mikelit. Shpreh falenderime e urime për arritjet e spitalit Gülhane Askeri Tip Akademi, që i ka shërbyer mjekësisë turke prej më shumë se një shekulli, përfshirë edhe shqiptarët, që përfitojnë nga marrëveshja midis dy shteteve, nëpërmjet Ministrive të Mbrojtjes.
Isha e pranishme kur GATA festoi 116 vjetorin. Në çdo ndërtesë valëvitej flamuri turk, ku dominonte portreti i Ataturkut, themeluesit të Turqisë së re. I krijuar më 30 dhjetor 1898, në muret e Pallatit Topkapë në Stamboll, spitali transferohet nga në Ankara në vitin 1941 dhe në 1947 quhet Akademia Mjekësore Ushtarake Gulhane. Pas përfundimit të kompleksit të madh spitalor në 1971, u transferua në ndërtesën ku ndodhet tashmë.
Sukseset e këtij spitali janë vënë në dukje qysh në luftën e Parë dhe të dytë Botërore, ku Gulhane ka filluar të punojë si një spital i luftës, i përkushtuar për kujdesin e pacientëve të sëmurë në luftë.
Në 1961, u hodh themeli për ndërtesën e re të akademisë, që u përfundua në tetor 1971. Në 1974 u hap Qendra e Radioterapisë, me 30 shtretër dhe më 7 prill 1976 u shtuan shërbimet në ndërtimin Treatment Center.
Për herë të parë në Turqi në 1980, u kryen procedurat koronare angioplasty.Më 6 maj 1981 nga Prof. Dr. Necati me një ekip prej 21-persona është kryer , transplanti i parë i veshkave. Në l982 në GATA filloi Klinika e mikrokirurgjisë e Neurokirurgjisë dhe Qendra Kërkimore. Në 1984 Departamenti i Onkologjisë bëri transplantim e parë autolog dhe allogeneic të palcës së kockave.
Për herë të parë në Turqi në 1986, janë vendosur aplikacionet e rrjetit dixhital e bërthamor. Më 24-25 nëntor 1989 është kryer Transplantimi i parë i zorrës së pankreasit dhe transplantimit të veshkave.
Duke shërbyer si një Spital Ushtarak nga 1 tetor 1985 mori emrin “Akademia Spitalore Ushtarake Mjekësore Gulhane”, duke fituar titullin akademik. Çdo ditë punohet me metoda diagnostike të avancuara dhe trajtim të teknologjisë së re mjekësore, duke trajnuar stafin akademik për të ofruar shërbime superiore mjekësore. Akademia Mjekësore ushtarake Gulhane në Ankara, ka specialistët e mjekësisë për rastet emergjente, në stafin e të cilit janë kirurgë, specialist të sëmundjeve alergjike, Anesthesiology dhe specialistë të kujdesit intensiv.
Në mënyrë që të ndjekë zhvillimet e fundit në Evropë, mjekësia turke ka vazhduar me përpjekje një modernizim të reformës më të plotë të mendimit mjekësor.
Pak nga Ankaraja
Momentalisht jam banore e Ankarasë, që është kryeqyteti i Turqisë dhe qyteti i dytë më i madh i vendit i njohur historikisht nga emrat Ancyra dhe Angora, ndaj duhet të shkruaj edhe për të. Ajo është qendra e Qeverisë turke, qytet i rëndësishëm industrial, një udhëkryq i rëndësishëm i tregtisë, vendosur në mënyrë strategjike në qendër të autostradës dhe hekurudhës dhe shërben si qendër e marketingut për zonën bujqësore përreth. Edhe pse e vendosur në një nga vendet më të thata të Turqisë dhe e rrethuar kryesisht me bimësi stepë me përjashtim të zonave të pyllëzuara në periferinë jugore, Ankaraja mund të konsiderohet një qytet me gjelbërim. Qyteti është i njohur tradicionalisht për dhitë e saj me flokë të gjatë Angora dhe leshi i saj i çmuar (lesh angora), një race e veçantë mace (cat Angora), lepujt Angora dhe leshi i tyre i çmuar Angora, dardha, mjaltë, dhe rrushi Muscat i rajonit.
Ankaraja është një qytet shumë i vjetër me vende të ndryshme arkeologjike si Hitejve, Phrygian, helenistike, romake, bizantine, osmane. Kodra e cila mbikëqyr qytetin është kurorëzuar nga rrënojat e kalasë së vjetër, por vetëm disa struktura historike që rrethojnë kështjellën kanë mbijetuar deri në ditët e sotme. Më e shquara mbetet Tempulli Augustit dhe Romës (20 pes), i cili është i njohur edhe si Monumentum Ancyranum në Ulus, ku mbijeton kopje e paprekur nga Res Gestae shkruar nga perandori i parë romak Augustus. Kolona e Julian apo Julianus, vendosur po në rrethin Ulus, u ndërtua në nder të vizitës së perandorit romak Julian në 362.
Në Ulus pranë Tempullit të Augustit, është ndërtuar në fillim të shekullit të 15 Xhamia Haxhi Bayram në stil selxhuk nga një arkitekt i panjohur. Ajo u rindërtua më pas nga arkitekti i madh Sinan në shekullin e 16, duke u shtuar në shekullin e 18-të. Xhamia është ndërtuar në nder të Haxhi Bajram Veliut, dy vjet para vdekjes së tij (1427-1428) dhe vetë varri ndodhet pranë xhamisë.
Besoj se kushdo që ka vizituar Ankaranë ka bërë foto para Monumentit të vendosur në Guven Park pranë Sheshit Kızılay, i ndërtuar në 1935, ku janë gdhëndur këshilla që Ataturku u jep popullit të vet: ” Turq-Jini krenarë, punoni e besoni në veten tuaj.”
Në bisedë me mikeshën turke Ayten Tumuroglu, që na ftoi për të festuar së bashku ditën e parë të vitit të ri 2015, mësoj se turqve u pëlqen që vizita e parë të jetë në Mauzoleun e Mustafa Kemal Ataturkut, themeluesit të Republikës së Turqisë. Madje në shtëpi midis pikturave të shumta të saj gjendet edhe lulja e Ataturkut, pranë së cilës ne u fotografuam. Nëse do të dish se çfarë është Ataturku e kupton pas vizitës në Muzoleun e quajtur Anıtkabir, vendosur në një kodër të imponuar, përfunduar në vitin 1953, si një bashkim mbresëlënës i stileve, ku aroma e kolonatave antike ndërthuret me modernen. Është madhështore, si Koloseu në Athinë, apo si Napoleoni tek Invalidët. Të lenë mbresë pikturat murale ku përshkruhet njëra prej betejave më të mëdha të historisë në Çanakala, ku Ataturku ka qenë protagonist dhe ku ka filluar pavarësia e re turke. Një shtëpi muze është ngjitur me të, ku gjendet një statujë dylli e Ataturkut, shkrimet e tij, letra dhe sende personale, si dhe një ekspozitë të fotografive që regjistrojnë momente të rëndësishme në jetën e tij gjatë themelimit të Republikës.
Xhamia Kocatepe është një nga mrekullitë kulturore të shekullit të 20-të. E vendosur në qendër të kryeqytetit turk, e dukshme nga pothuajse çdo vend në Ankara, xhamia që përfundoi etapën e tretë të ndërtimit në vitin 1987 është një nga më të mëdhatë e më të rëndësishmet ndërtesa fetare në botë. Me katër minaret e saj të mrekullueshme 88 metra e lartë, ndërtuar në një stil neo-klasik Otoman, Xhamia Kocatepe është e hapur për turistët që respektojnë rregullat e saj .
Ne u ngjitëm edhe në kalanë e qytetit, si për të qenë më në lartësi, më pranë Zotit, ku unë u luta për shërimin e Mikelit… Pak para se të shkosh në Kalanë e qytetit është Muzeu i Civilizimit Anatolian, që ka eksponate që nga mijëvjeçari i tretë para Krishtit është me të drejtë një nga krenaritë e vendasve. I vendosur në jug të Kalasë së Ankarasë në hapësirën e Atpazar, që është zona më e virgjër e Ankarasë, ashtu si ka qenë para 50 ose më shumë viteve.
Njerëz të varfër, makina të vjetra dhe gra mbuluara me shami në kokë që mundohen të shesin suvenirë të lirë. Për shkak të lartësisë, këtu është një nga hapësirat më interesante ku mund të sodisësh qytetin, ashtu si edhe nga Gustav Kafeteria në katin e 8 të të Spitalit, që e shijojmë shpesh, veçanërisht këto ditë kur është zbardhur nga bora.
Ndoshta pamja më e bukur, por që ne nuk kemi mundur ta shohim ende është nga Kulla Atakule në Çankaja, prej së cilës mund të soditësh një pamje madhështore mbi Ankara, ku panorama e qytetit mund të jenë spektakulare. Atakule është 410 metra e lartë është një nga monumentet kryesore të qytetit. Ashtu si Çankaja është vetë në një kodër, kulla mund të vështrohet nga pothuajse kudo në qytet gjatë ditëve të qarta. Në turqisht, ATA do të thotë “paraardhës” (ose “baba”), që është përdorur shpesh si pseudonym për Mustafa Kemal Ataturkun, themeluesin dhe Presidentin e parë të Republikës së Turqisë; ndërsa Kule turqisht do të thotë “kullë”.
Pamje spektakolare shijuam edhe në zonën Çankaja, rrugës duke shkuar për në Qendrën e Rehabilitimit në Bilkent, ku tashmë është transferuar Mikeli ynë, për rehabilitim. Qendra është moderne, e vendosur mbi një kodër prej së cilës mund të sodisësh pamje të mrekulueshme të lagjes Çankaya të Ankarasë, me hapësira shumë të mëdha, por shpesh të pashfrytëzuara në funksion të pacietëve. E them këtë sepse ndonëse ka shumë hapësirë, në një dhomë banojnë 3-4 pacientë që dyfishohen së bashku me shoqëruesit e të sëmurit, me të njëjtën banjë në dispozicion. Ndaj mos kujtoni se spitalet jashtë atdheut janë një mrekulli, pasi me përjashtim të aparaturave modern mjekësorë, mungon ai komunikim human që ekziston tek ne dhe ka shumë sorrollatje, për shkak të paaftësisë. Me përjashtim të fizioterapeutëve, personeli tjetër mjekësor është fare i pakomunikueshëm dhe kjo veçanërisht me ne qe jemi jabanxhë – të huaj. Shumica nuk kuptojnë fare anglisht dhe sikur të mos kisha me vete djalin e madh Mendin, që ka studiuar në Kolegjin turk në Tiranë, do ta kisha shumë më të vështirë. Ndaj kam filluar të mësoj turqishten, sepse ndoshta do të na duhet të qendrojmë gjatë këtu, deri në rikuperimin e plotë të djalit e kthimin në atdhe.