Archives for September 2013

PERPLASJA E ERGYS KACE NE MEDIAT EUROPIANE

September 12, 2013 by Administrator

Ja cfare shkruaje mediat europiane per perplasjen Ergys Kace-PAOK-Agimi I arte.Golden Dawn vs PAOK Fans: Uproar over Albanian Player Ergys Kace Sparks Thessaloniki Clashes/

Dozens of fans of Greek football club PAOK have stormed the headquarters of neo-Nazi Golden Dawn party in Thessaloniki after the far-right group made a provocative comment on the club’s Albanian player Ergys Kace.

Dozens of young bikers threw stones, bottles and firecrackers at the offices of the ultra-nationalist party in the northern Greece city. Clashes erupted between Golden Dawn members and fans of the football club, but police intervened arresting the PAOK supporters. No one was injured in the attack.

The assault was in retaliation for Golden Dawn’s inflammatory statements against 20-year-old Ergys Kace.

The Albanian international had posted a photo on Facebook supporting a Kosovan militant group.

The picture shows the midfielder wearing a t-shirt of the UCK, the Albanian abbreviation for the ethnic-Albanian paramilitary organisation the Kosovo Liberation Army. The Thessaloniki club had demanded Kace explanation for the picture. “Those who know me know my character and know that I do not (support) the UCK. I respect Greece,” Kace wrote. He has since erased his Facebook account after an uproar in the Greek press

He faces a possible fine or even being kicked off the team. The UCK sought the separation of Kosovo from Yugoslavia during the 1990s and members of the group have recently made provocative statements claiming parts of Western Greece belong to Albania, which have been criticised by the Greek government

LAURA KONDA: JU FLET ZERI I AMERIKES!

September 12, 2013 by dgreca

Rrëfehet gazetarja e njohur e “Zërit të Amerikës, Laura Konda: Momenti më i vështirë ka qenë 11 shtatori i vitit 2001.Ndërsa jepja lajmin me pamjet rrënqethëse në televizor, mezi i mbaja lotët…/

Në mesin e komunitetit të gazetareve të një nga pesë transmetuesit ndërkombëtar- Zëri i Amerikës, qe transmeton në 45 gjuhë të ndryshme, që prodhojnë mbi 1 mijë e 500 orë programe lajmesh në javë, me një audiencë prej 134 milionë vetësh, me misionin për nxitjen e lirisë dhe demokracisë përmes komunikimit të informacioneve të sakta, objektive dhe të balancuara.– një vend të veçantë zë edhe profili i gazetares dhe intelektuales shqiptare Laura Konda –e cila së bashku me stafin e këtij institucioni nëpërmjet programeve në gjuhën shqipe promovojnë lirinë dhe vlerat e demokracisë amerikane, mbajnë audiencën shqiptaro-amerikane, botën shqiptare ngado, të mirëinformuar me ndryshimet social –ekonomike, politike e kulturore, proceset demokratike, ngjarjet historike e aktuale, brenda e jashtë trojeve shqiptare. Znj. Laura Konda si gazetare e Zëri i Amerikës në shqip jep transmetimin e programit “Ditari”, një emision sot shumë popullor dhe me një audiencë të madhe në Shqipëri, Kosovë, Maqedoni, si dhe në Diasporë, dhe përmes internetit. Znj. Laura Konda e kemi parë duke intervistuar qoftë udhëheqës, politikanë, analistë, artistë, shkencëtarë, studentë, përfaqësuesë të shoqërisë civile. Të intervistuarit përzgjidhen kurdoherë duke patur parasysh moton për t’i dhënë publikut informacion të saktë dhe transmetimin e vlerave. Redaktore e emisionit, gjithashtu që përkthehet nga anglishtja në shqip, për Voice of Amerika, Washington DC.

Ajo është bija dy prindërve intelektualë të shquar për erudicionin e tyre shumëdimensionale, dy personazhe historikë nga më të rëndësishmit
në botën shqiptare e letrave shqipe. Eshtë bija e Drago Siliqit që pati një karrierë të shkurtër, por të shkëlqyer si poet, kritik letrar e botues, dhe e Drita Siliqit një nga personalitetet e shquara intelektuale, pedagoge, publiciste dhe përkthyese, e cila u nda nga jeta para disa ditësh,. Në këtë intervistë interesante e mbresëlënëse, Znj.Konda rrëfehet si kurrë më parë për veten e për prindërit e saj; Drago e Drita Siliqi, genin e formimit të saj intelektual dhe profesional , pa harruar të kujtojë e të shprehë mirënjohjen për ta e njerëzi që e rrethonin, vecmas për korifjtë e letrave shqipe.

Bisedoi:Raimonda MOISIU

-Znj.Laura, pranoni ngushëllimet e mija të sinqerta për humbjen e nënës tuaj, Znj. Drita Siliqi, një nga personalitetet e shquara intelektuale, pedagoge, publiciste dhe përkthyese.Si ishin momentet e fundit të saj?

Laura Konda: Zonja Moisiu, fillimisht ju falenderoj për ftesën që më bëtë për intervistën. Nëna ime u fik si qiriri, pas një lufte kurajoze shumëvjeçare me sëmundjen e zemrës.Ajo luftoi deri në fund për të jetuar dhe nuk u dorëzua deri në momentet e fundit, për këtë e admiroj edhe më shumë.

-Çfarë mendoni se janë elementët thelbësorë që e bëjnë nënën tuaj të çmuar e të vlerësuar për kontributin e saj qytetar e intelektual? Si do ta përshkruani erudicionin e saj krijues, në fushën e dijes e arësimit, botimeve, patriotik e atdhetar?

Laura Konda: Nëna ime,Drita Shundi Siliqi lindi në një familje qytetare tiranase, me vlera atdhetare dhe intelektuale.Babai i saj, Athanas Shundi ishte një nga intelektualët e Tiranës dhepatriot.Ai ishte mësues në shkollën e parë shqipe të Tiranës.Më pas shkoi për studime në Napoli, ku për rezultatet e shkëlqyera ju dha titulli i rrallë”Cavaliere d’Italia”.Mbas përfundimit të studimeve në Napoli ai u kthye në Shqiperi dhe hapi farmacinë e tij në Tiranë.Ai ishte delegatnë Konferencën e Beratit të vitit 1922, ku u vendos që shqipja të ishte gjuha e liturgjisë së Kishës Ortodokse Autoqefale Shqiptare.Nëna e Dritës vinte nga familja Spiru e Durrësit, një familje qytetare dhe patriote, por që vuajti shtetëzimet nga sistemi komunist, madje disa të afërm të saj vuajtën edhe burgjet komuniste.Kjo trashëgimi familjare i dha nënës sime edukatën që gjithëkush e merr gjatë kohës së fëmijërisë, e u reflektua gjatë gjithë jetës së saj.Babai i vdiq kur ishte vetëm 6 vjeç dhe ajo u rrit nga e ëma dhe familja e xhaxhait që mori edhe drejtimin e farmacisë pas vdekjes së të vëllait.Drita ishte një nxënëse e shkëlqyer, ku inteligjenca bashkohej me dëshirën e pa fund për të mësuar, si dhe me punën e palodhur.Kështu e kujtojnë sot shoqet e saj të klasës.Vetë ajo kujtonte me shaka kur mësuesi i historisë, Prof. Aleks Buda, pas përgjigjes së shkëlqyer në provim, u ngrit nga katedra ku qëndronte komisioni dhe me një gjest respekti dhe vlerësimi i dha dorën dhe e përcolli deri tek dera.Inteligjenca dhe vullneti për të mësuar u reflektuan më vonë në të gjithë karrierën e saj si profesoreshë, redaktore, e kryeredaktore, kritike letrare dhe së fundi, përkthyese.Ajo edukoi dhjetra breza nxënësish nga shkollat e mesme të Tiranës “Sami Frashëri” e “Petro Nini”, nga gjimnazi i Shkodrës, nga Instituti Bujqësor dhe nga Fakulteti i Letërsisë në Universitetin e Tiranës.Më habiste kur kujtonte me emër shumë prej tyre, megjithëse kishte kaluar një jetë e tërë.Ndjehem krenare për punën e saj me përkushtim të veçantë dhe nga fjalët e mira që kam dëgjuar në vite nga ish-studentë e ish-kolegë të saj.

…Gjatë viteve të para të rinisë ajo ndjeu peshën e rëndë dhe padrejtësinë e luftës së klasave, kur edhe pse kandidate për medalje ari nuk ju dha e drejta të studionte jashtë venditsi shumë shokë e shoqe të saj. Jeta e saj mori një kuptim të veçantë pas njohjes me poetin e ri Drago Siliqin, babain tim. Kështu, ajo e gjeti veten në mesin e shkrimtarëve të rinj e të vjetër, miq me babain tim, ajka e intelektualëve të ndershëm të Shqipërisë në vitet ’50 dhe ’60, mes të cilëve dua të përmend Andrea Varfin, Zisa Cikulin, Sterjo Spassen, Petro Markon, Spiro Çomorën, Llazar Siliqin, Met Myftiun, Ismail Kadarenë, Dritëro Agollin, Vangjush Zikon, Fatos Arapin, Jakov Xoxën, etj. Ajo u bë dëshmitare e zhvillimit të vrullshëm të botimeve në fundin e viteve ’50 dhe fillimin e viteve ’60, kur babai im ishte drejtor i shtëpisë së vetme botuese, asaj “Naim Frashëri”. Në atë kohë im atëbashkëpunoi ngushtë meintelektualë dhe përkthyes të shquar, si Lasgush Poradeci, Dhimitër Pasko, Pashko Gjeçi, Gjon Shllaku, Vedat Kokona.Gjithashtu ai punësoi në shtëpinë botuese intelektualë të tjerë, ish-të burgosur, të cilët do ta kujtonin me mirënjohje dhe respekt tërë jetën e tyre. Mamaja më ka treguar për përpjekjet e guximshme që ka bërë im atë për t’i dhënë të drejtën e botimit një numri krijuesish dhe përkthyesish të shquar, të cilët kishin qenë të burg dhe i ishte hequr e drejta e botimit.

– Pra ju jeni edhe vajza e poetit, shkrimtarit e kritikut, një vlerë kombëtare e letrave shqip-Drago Siliqit.A ka lënë dorëshkrime pas vdekjes tragjike?Kush u kujdes për botimin e tyre?

Laura Konda: Babai im vdiq ne një aksident ajror kur ishte vetëm 33 vjeç. Ai pati një karrierë të shkurtër por tëshkëlqyer si poet, kritik letrar dhe botues.Edhe sot, pas 50 vjetësh, ai kujtohet si një emër i rëndësishëm i letrave shqipe. Njohja dhe nderimi i emrit të babait tim i dedikohen në një masë të konsiderueshme nënës sime, bashkëshortes së tij, Drita Siliqi. Ajo i redaktoi, i botoi e ribotoi veprat e tij disa herë.Drago Siliqi u bë ylli i saj polar, siç u shpreh me të drejtë shkrimtari Betim Muço në fjalën e lamtumirës në funeralin e nënës sime, emrin e të cilit ajo e ruajti me nder dhe përkushtim gjatë të gjithë jetës së saj.

-Përpos portretit dhe staturës intelektuale të prindërve tuaj, a do t’i nxirrni për botim dorëshkrimet e tyre të pabotuara? Nëse po, cili do të jetë roli hulumtues i tyre?

Laura Konda: Nëna ime botoi çdo dorëshkrim që kishte lënë babai im i ndjerë. Ajo po ashtu u kujdes të botonte edhe librat e saj studimorë “Probleme të Gruas në Shtypin e Rilindjes dhe Pavarësisë”, përmbledhjen me përkthime dhe studimin mbi Dora D’Istrian, si dhe përkthimet e dy prej librave të autores së njohur italiane Oriana Fallacci, “Seksi i Shpërfillur” dhe “Intervistë me Historinë”.

-Znj. Laura, a pati ndikim erudicioni dimensional i prindërve tuaj, që Ju zgjodhët të jeni gazetare?

Laura Konda: Në vitet e fëmijërisë unë u rrita me një mungesë të madhe, atë të babait që më la kur isha pa mbushur 2 vjeç.Por ajo çka nuk më mungoi kurrë ishin dashuria dhe përkujdesja e jashtëzakonshme e nënës sime, tezes sime, si dhe e të afërmve.Gjithashtu unë u rrita në një shtëpi, ku gjendesha e rrethuar nga librat.Kishim një bibliotekë të madhe me libra të gjyshit nga mamaja dhe të babait tim: botime të shumta të autorëve më të shquar rusë, si dhe shumë libra në italisht e në frengjisht, që më vonë në adoleshencën time fillova t’i lexoja një nga një. Gjithashtu një numër i madh miqsh të babait dhe nënës, shkrimtarë dhe intelektualë, ishin gjithmonë të pranishëm në familjen time.Kujtoj që në çdo përvjetor të vdekjes, apo ditëlindje të babait, në shtëpinë tonë vinin shumë njerëz, miq të babait dhe nënës, intelektualë si Sterjo Spasse, Zisa Cikuli, Andrea Varfi, Petro Marko, Spiro Çomora, Dritëro Agolli, Ismail Kadare, Llazar Siliqi, Nasho Jorgaqi, Qamil Buxheli, Vandush Vinçani, Fatos Arapi, Jakov Xoxa, Dhurata Xoxa, Arsinoi Bino, Eglantina Mandia, Drita Lazëri, Dalan Shapllo, Alfred Uçi, Luan Dibra, Aleko Minga, Mark Gurakuqi, Bedri Dedja, Agim Cerga…Bisedat, natyrisht kishin të bënin me letërsinë, me botimet… Në moshën 14-vjeçare fillova të shkruaja poezi, të cilat u botuan në shtypin letrar, si gazetat “Drita” dhe “Nëntori”.Më vonë dëshira për të shkruar dhe botuar u refletua tek zgjedhja e profesionit të gazetarisë.

-Aktualisht jeni gazetare në një nga institucionet ndërkombëtare e prestigjioze: Zëri i Amerikës, që do të thotë se keni përjetuar momente mbresëlënëse, të këndshme, por edhe kritike, dëshpëruese e të trishta. A mund të na përshkruani momente nga eksperienca tuaj? Si jeni ndjerë kur keni dhënë lajmet për herë të parë aty?

Laura Konda: Unë e quaj veten me fat që fillova punë tek Zëri i Amerikës, një radio prestigjioze, të cilënnë rininë timee dëgjojasi shumë të tjerëduke e ulur në minimum volumin e radios. Unë fillova punë tek Zëri i Amerikës në fund të vitit 1998, në një periudhë me shumë zhvillime për Shqipërinë dhe Kosovën. Më ka lënë mbresë të veçantë kriza e refugjatëve nga Kosova, kur ekranet e televizionëve të botës transmetonin pa pushim karvanët e shqiptarëve të Kosovës që largoheshin nga vendi, për t’i shpëtuar shfarosjes nga regjimi i Sllobodan Millosheviçit. Ato ishin momente shumë të trishtueshme për mua, që i përjetova me dëshpërim e me shumë emocione, trojet e Kosovës po zbrazeshin nga populli i saj, gjaku i saj… Ne hapëm tek Zëri i Amerikës një linjë telefonike 24-orëshe, ku njerëzit linin mesazhe për familjet e tyre, për vendodhjen e tyre… Mijëra familje të ndara nuk dinin për fatin e të dashurve të tyre. Ne i regjistronim mesazhet në bobina manjetofoni dhe i trasmetonim më pas në emisionet tona të radios… Pastaj erdhi pavarësia e Kosovës.Përjetova emocionetë jashtëzakonshme kur përktheva”live” në televizion përshëndetjen e Deparatmentit Amerikan të Shtetit për shtetin e ri të Kosovës… Një tjetër moment mbresëlënës që nuk do ta harroj kurrë ka qenë 11 shtatori i vitit 2001. Sulmet terroriste ndodhën rreth orës 9 dhe 10, ne transmetuam “live” në orën 12:00 pamjet rrënqethëse. Atë ditë, ndërsa jepja lajmin në televizor mezi i mbaja lotët.Të gjitha zyrat e Washingtonit u boshatisën pas sulmit në Pentagon.Rrugët e qytetit u boshatisën. Ne dhe gazetarët e tjerë tëZërit të Amerikës ishim nga punonjësit e paktë të kryeqytetit amerikan që na duhej të qëndronim në zyrë, për të informuar publikun.

-Çfarë”mëkati” i njihni vetes nga puna si gazetare e dy kohëve, para dhe pas ’90-s ?

Laura Konda: Ndjej keqardhje për veten dhe brezintim. Ishim të izoluar nga bota dhe nuk ishim të lirë të thonim çfarë mendonim.Nuk ka gjë më të rëndë për një gazetar, se sa t’i privohet e drejta e fjalës së lirë. Por gjithashtu mund të them se kam qenë me fat që kam punuar me gazetarë dhe krijues tënjohur si Preç Zogaj, Ilirian Zhupa, Petraq Risto, Nadire Cakaj, Xhevdet Shehu, Lazër Stani e të tjerë. Sot vlerësoj shumë faktin që gëzoj të drejtën për t’u shprehur lirshëm.

–A mund të na përshkruani shkurtimisht Departamentin e Zërit të Amerikës, si qendra e promovimit të lirisë e vlerave të demokracisë amerikane, por edhe ku ndërrthurren shumë kultura të tjera, –në sa gjuhë operohet aty?

Laura Siliqi: Zëri i Amerikës, është një media serioze, që i qëndron larg gazetarisë sensacionale.Ne japim pikëpamjet e ndryshme, mendimet e analistëve dhe përpiqemi gjithmonë që lajmi të jetë i ballancuar. Kur flasim për politikat amerikane, japim pikëpamjet e të dy partive. Këtë përpiqemi ta bëjmë edhe me informacionet nga rajoni, përmes korrespondentëve tanë atje. Tek ne kërkohet një nivel i lartë profesional në dhënien e lajmit, që nuk bazohet vetëm tek një burim. Zëri i Amerikës transmeton në 45 gjuhë të ndryshme, që prodhojnë mbi 1 mijë e 500 orë programe lajmesh në javë, me një audiencë prej 134 milionë vetësh, me misionin për nxitjen e lirisë dhe demokracisë përmes komunikimit të informacioneve të sakta, objektive dhe të balancuara. Të gjitha gjuhët kanë një zyrë të përbashkët lajmesh. Po ashtu edhe aksesin tek burimet e tjera, agjencitë e ndryshme të lajmeve e kemi njëlloj, por secili shërbim bën përzgjedhjen e vet mes temave dhe kronikave të ndryshme që na ofrohen nga Zyra Qendrore e Lajmeve dhe agjencitë e tjera.

– Si ju lindi ideja për të qenë pjesë e gazetarisë amerikane, Zërit të Amerikës, e shtypit shqiptaro-amerikan e asaj shqiptare -si pjesë narrative jetësore e rëndësishme nën ndikimin e kulturës, historisë e fenomeneve sociale, ekonomike dhe politike në komunitet, apo….?

Laura Konda: Familja ime, unë me bashkëshortin Gjergji dhe dy djemtë Tedi dhe Martini, u vendosëm në Shtetet e Bashkuara në vitin 1995. Erdhëm në Uashington në vitin 1996, pasi Gjergji, përfundoi masterin për ekonomi në Universitetin Columbia të Nju Jorkut dhe filloi një internship me Bankën Botërore. Më pas ai u punësua nga IFC-ja, pjesë e Bakës Botërore dhe ne vendosëm të qëndrojmë këtu.Fillimisht, me ardhjen në Washington, unë dhashë mësim shqip për diplomatët dhe ushtarakët amerikanë në një shkollë të specilizuar për mësimdhënien e gjuhëve të huaja. Por, duke patur pasionin për gazetarinë dhe dëshirën e vazhdueshme për të punuar në shtyp, si dhe pas një eksperience disa vjeçare si redaktore në gazetën “Zëri i rinisë”, dhe me një diplomë në gjuhën angleze nga Universiteti i Tiranës, mendova se Zëri i Amerikës do të ishte institucioni i përshtatshëm ku unë mund të punoja. Kërkova punë tek kjo media,që në atë kohë ishte vetëm radio, dhefillova punën këtu në vitin 1998.Në vitin 1999, Zëri i Amerikës në shqip filloitransmetimin e programitteleviziv “Ditari”, një emision sot shumë popullor dhe me një audiencë të madhe në Shqipëri, Kosovë, Maqedoni, si dhe në diasporë përmes internetit.Disa muaj pas hapëm edhe faqen tonë në internet, që sot gjithashtu ka lexues të shumtë.

Çfarë do të dëshironit të thoni në lidhje me karakterin e përgjithshëm të gazetarisë shqiptare, Ballkanike apo Lindore, në krahasim me atë amerikane, bazuar në ato ç’ka ju keni lexuar, dhënë lajme apo vënë re?

Laura Konda: Në Shqipëri ka gazetarë shumë të mirë, një pjesë e tyre ish-kolegë të mi.Por mendoj seshtypi në Shqipëri vuan nga politizimi. Sipas mendimit tim, gazetari pushon së qeni i tillë kur fillon të mbajë anën e njërit apo tjetrit politikan, njërës apo tjetrës parti, dhe akoma më keq kur fillon të shajë duke përdorur epitete dhe fjalë fyese, ashtu sikurse politikanët. Kam një këshillë për disa nga koleget më të reja të televizioneve: mos imitoni, jini vetja juaj.

-Çfarë ju pëlqen dhe çfarë nuk ju pëlqen në punën tuaj?Në ditët e sotme tradita dhe realiteti “përziehen” me vlerat fetare.Në opinionin tuaj si gazetare profesioniste dhe e karrierës, a ka ndonjë konfuzion që ndikon në marrëdhëniet njerëzore dhe në marrëdhëniet mes kulturave të tjera?

Laura Konda: E quaj veten me fat që punoj tek Zëri i Amerikës dhe puna që bëj me pëlqen shumë.Çdo ditë që shkoj në punë ndjej pulsin e globit në lajmet që vijnë.Puna si gazetare më mban të lidhur me bashkëkombësit e mi në Shqipëri, Kosovë, Maqedoni, SHBA e kudo në botë.

Për çështjen e fesë.Fatkeqësisht njerëzit shpesh e përdorin fenë, e shfrytëzojnë atë për të ndarë njerëzit.Shpesh politikanët e shfrytëzojnë fenë për arritjen e ambicieve të tyre.Kulturat e ndryshme nuk kanë arsye që të mos bashkëjetojnë.Në fund të fundit të krishterët, myslimanët, apo hebrejtë kanë fe të ndryshme, por të gjithë besojnë në një Zot. Jam e kënaqur që Shqipëria i ka qëndruar larg përçarjes fetare, një amanet i lënë nga rilindasit tanë. Politikanët nuk duhet ta harrojnë këtë gur themeltar të forcës së kombit tonë.

– Si jeni ndjerë kur keni dhënë lajmet për herë të parë tek Zëri i Amerikës? Cili ka qenë keqkupimi më i ndjeshëm gjatë karrierës tuaj si gazetare?

Laura Konda: Fillimisht kam patur emocione para mikrofonit. Por kjo kaloi shpejt.Unë ndjej gjithmonë një përgjegjësi të madhe para mikrofonit dhe përpiqem që informacioni që përcjell të jetë përherë i saktë dhe i paanshëm.

-Ju gjithashtu intervistoni personalitete të politikës, social-ekonomike dhe kulturore. Si lind ideja e intervistimit, -si pjesë narrative jetësore e personazheve që përzgjidhni të vijnë në jetën e përditëshme, apo thjesht dëshirë…?

Laura Konda: Aspak dëshirë. Përzgjedhja e intervistave bëhet në redaksi, bazuar nëatë që përfaqëson i intervistuari dhe përvojat e tij: qoftë udhëheqës, politikan, analist, artist, shkencëtar, student, përfaqësue i shoqërisë civile. Të intervistuarit përzgjidhen kurdoherë duke patur parasysh qëpublikut t’i jepeninformacionedhe pikëpamje të ndryshme.

-Si jeni ndjerë kur keni intervistuar për herë të parë, ku dhe kush ka qenë ai/ajo? Na tregoni cilat janë disa nga sfidat për të bërë intervistimin? A e keni të vështirë për të artikuluar pyetjet?

Laura Konda: Ishte nëntori i vitit 1999.Në emisionin e parë televiziv të Zërit të Amerikës ka qenë edhe intervista ime e parë.E ftuar në studio ishte gazetarja e njohur nga Kosova Afërdita Saraçini Kelmendi.Ishte kënaqësi që në studio kishim një kolegen tonë, ish-gazetare e Zërit të Amerikës, e cila kishte ardhur në Uashington për të dëshmuar në një seancë për Kosovën.Ishte një intervistë tepër e veçantë dhe me nota dramatike, se e tillë ishte edhe situata në Kosovë.Që nga ajo kohë unë kam patur rastin të intervistoj qindra të ftuar të tjerë në studiot e Zërit të Amerikës në Uashington, Nju Jork, Londër ose me telefon, nga Shqipëria, Kosova, Maqedonia: presidentë, kryeministra, politikanë, bankierë, analistë, artistë, shkencëtarë, përfaqësues të shoqërisë civile, ligjvënës amerikanë, analistë, ekspertë të Ballkanit. Unë mendoj se thelbi i një interviste të mirë natyrisht që lidhet me aftësinë e të shprehurit të personit që intervistohet, por edhe me pyetjet dhe njohjen e problemit nga gazetari.Pyetjet mendoj se duhet të jenë të shkurtra, të thjeshta dhe të drejpërdrejta.Gazetari nuk duhet të harrojë, që ai i cili intervistohet është i ftuari.Gazetari bën pyetje që shqetësojnë opinionin publik.Mund të themi që një intervistë e suksesshme është një bashkëbisedim i të intervistuarit me publikun dhe gazetari eshtë personi që ndihmon në këtë proces.

Në jetën e përditëshme në Washington, ju jeni në kontakte me personalitete të kulturës, intelektualë e qytetarë të thjeshtë, figura të njohura të komunitetit shqiptaro-amerikan, por edhe të politikës shqiptare dhe amerikane. Sa është prezent atdheu ynë Shqipëria e çështja shqiptare, veçmas ajo e Kosovës e Çamërisë në marrëdhëniet me ta?

Laura Konda: Natyrisht,në të gjithatakimet që marr pjesë, qoftë të organizuara nga Ambasada Shqiptare në Uashington, seancat në Kongresin Amerikan, apo takime të tjera të organizuara nga organizata lobiste për çështjen shqiptare, fokusi ka qenë Shqipëria dhe Kosova, më pak çështja çame. Kujtoj protestat që janë organizuar gjatë luftës në Kosovë, ku kërkohej ndihma e Uashingtonit për t’i dhënë fund dhunës së forcave serbe ndaj shqiptarëve, më pas ato ku kërkohej mbështetje për pavarësinë e Kosovës, me një pjesëmarrje të madhe shqiptarësh nga Kosova dhe Shqipëria me banim në zonën e Uashingtonit, por edhe nga qytetet kryesore amerikane, ku ka komunitet shqiptar, si Nju Jorku, Bostoni, Detroiti, Çikago. Në Uashington ka shumë njohës të çështjes shqiptare dhe në saje të lobizimit dhe punës së mirë të komunitetit shqiptaro-amerikan Shqipëria dhe Kosova janë bërë vazhdimisht objekt diskutimesh në seanca të posaçme në Kongres. Natyrisht, që kemi qenë me fat që ne shqiptarët jemi në rrethin e vendeve mike të Shteteve të Bashkuara.

A keni përjetuar fëmijëri të lumtur?A ka pasur në fëmijërinë tuaj se një ditë do të bëheshit gazetare profesioniste jo vetëm e shtypit shqiptar në tërësi, por edhe e Zërit të Amerikës?

Laura Konda: Po, mund të them se kam patur një fëmijëri të lumtur, edhe pse kam patur mungesa, si shumë moshatarë të mi. Por, shprehja në anglisht “i lumtur si fëmijë”, mendoj se është shumë e vërtetë.Hallet janë për të rriturit. Siç thashtë, edhe më parë, edhe pse jam rritur vetëm me një prind, kam patur fatin që nëna ime më ka patur mua dhe motrën në dritë të syrit dhe na rrethoi me një përkujdesje dhe dashuri të veçantë. Unë kam patur një fëmijëri me libra dhe me shumë dashuri nga njerëzit e mi të afërt. Në vitet e fëmijërisë kam ëndërruar që të bëhem një ditë gazetare dhe jam e lumtur që sot e kam realizuar atë ëndërr.

Si ndiheni kur dëgjoni për krimin në familje, apo veset e tjera që kanë përfshirë një pjesë të komunitetit, sikundër droga e krimi?Dhunën ndaj gruas?Si mund të reflektojë shoqëria shqiptare për lehtësimin e këtyre plagëve?

Laura: Natyrisht, që ndjehem shumë keq. Mendoj se shoqëria shqiptare duhet të bëjë shumë më tepër në aspektin e edukimit dhe të nxitjes së vlerave. Nuk mendoj se zgjidhja është vetëm që ata që ushtrojnë dhunë ndaj gruas duhen ndëshkuar, mendoj se është e rëndësishme që vetë gruaja të jetë më e përgjegjshme, më e pjekur dhe ta marrë vetë drejtimin e jetës së saj. Por kjo, natyrisht që arrihet me një nivel të caktuar kulturor dhe në një nivel të caktuar ekonomik, pra i kthehem përsëri mendimit se pozita e gruas lidhet drejpëtdrejt me zhvillimin e shoqërisë.Edhe droga dhe krimi, mendoj se janë të kurueshme, kur familja është e fortë dhe komuniteti nuk është indiferent.

–Si gazetare dhe intelektuale cili është koncepti juaj për kombin, për pushtetin, për partitë politike dhe për demokracinë në vendin tonë?

Laura Konda: Unë mendoj se duke qenë një komb i vogël dhe i dobët ekonomikisht, edhe vlerave kulturore nuk i është kushtuar rëndësia e duhur.Gjithasht qeveritë duhej t’i kishin kushtuar shumë më tepër vëmendje, burime financiare dhe njerëzore, ruajtjes së objekteve të trashëgimisë kulturore dhe historike që janeADN-ja e kombit. Kjo ka bërë, sipas mendimit tim, që edhe demokracia shqiptare në përgjithësi te jetë më e brishtë, e pakonsoliduar dhe me mungesa serioze. Shqipëria nuk arriti dot të bëhet siç e dëshëronim, një “Zvicër” bregdetare. Pas dekadash nën diktaturë na u dha një shans për t’u zhvilluar të paktën si vendet fqinjë, por ky shans, sipas meje, megjithë arritjet që ka patur gjatë këtyre viteve, nuk u shfrytëzua si duhej.

-Kur shprehemi “brezi i mëparshëm”, kë keni ndërmend sipas jush?Cilët janë autorët tuaj më të preferuar, shqiptarë e të huaj?

Laura Konda: Unë i përkas brezit të viteve ’70-’80, pra këto janë vitet që lidhen me rininë time.Brezi i mëparshëm për mua janë brezi i viteve ’60 e më parë. Kam shumë autorë të preferuar, ndër shqiptarët do veçoja ata që kanë lënë më shumë mbresë tek mua në vitet e fëmijërisë dhe rinisë, kur i kam lexuar, kryesisht poetë, por edhe prozatorë: Naim Frashëri, De Rada, Ndre Mjeda, Migjeni, Noli, Kadare, Jakov Xoxa, Sabri Godo, Dritëro Agolli, Fatos Arapi, Xhevahir Spahiu, Natasha Lako, Mimoza Ahmeti,… autorë të huaj: Shekspiri, Balzak, Hugo, Tolstoi, Dickens, Dreizer, Servantes, Gogol, Çehov, Mark Twain, Remark, Markez, Byron, Longfellow, Mitchell, Essenin, Hemingway, Walt Whitman, e shumë të tjerë…

Çfarë është dashuria për ju? Kur e ndjen një grua se është e dashuruar? A keni shkruar ndonjë poezi dashurie?

Laura Konda: Për mua dashuria është jeta, dhe jeta merr një kuptim kur ka dashuri. Nuk dua të citoj thënie të ndryshme, por dua të shprehem siç e ndjej, se dashuria të jep krahë, lumturi, të bën më të mirë dhe të bën ta duash jetën më shumë. Po, kam shkruar disa poezi për dashurinë, pak prej tyre janë botuar në shtypin letrar të kohës, gazeta “Drita” dhe revista “Nëntori”.

Cilat janë aftësitë profesionale që gazetaret e reja kanë nevojë sot? Ndonjë këshillë për ata që aspirojnë gazetarinë?

Laura Konda: Pa dashur të jap leksione, mendoj se ndershmëria, guximi dhe integriteti janë disa karakteristika që e bëjnë një gazetar të mirë. Unë do t’u thoja gazetarëve të rinj: mbroni fjalën e lirë, ushtroheni këtë të drejtë të mrekullueshme,mos u bëni pjesë e politikës, mos humbi lirinë tuaj duke u bërë vasalë të bosëve tuaj.

A është i lirë shtypi sot?

Laura Konda: Jo plotësisht, ka individë që kanë guximin të shprehin lirisht mendimin e tyre, por ka edhe nga ata që bien pre e interesavetë bosëve, apo pronarëve të tyre. Përsa kohë që politika është e korruptuar dhe “blen” shtypin, nuk do të ketë liri shtypi.

26-Mesazhi tuaj për inteligjencën e shoqërinë shqiptare sot….-veçmas për komunitetin shqiptaro-amerikan…

Laura Konda: Ne si komb duhet të jemi më shumë patriotë dhe të mos lejojmë të na marrin nëpër këmbë, si ka ndodhur në të kaluarën. Kjo mund të arrihet në radhë të parë, duke patur më shumë respekt dhe dashuri për njëri tjetrin.Politikanët shqiptarë duhet të punojnë më shumë për vendin dhe më pak për veten, të flakin gjuhën e urrejtjes dhe ta shohin me përgjegjësi dhe seriozitet detyrën e vet para vendit dhe historisë.Ju faleminderit!

LIBËR KUSHTUAR DOM PREKË NDREVASHAJT — GJIGANTIT TĖ DUKAGJINIT

September 12, 2013 by dgreca

Disa mendime të hedhura me rastin e promovimit të librit, “Kristale Dukagjini”, të autorit Zef Përgega, kushtuar priftit katolik Dom Prekë Ndrevashaj, Detroit, USA, Shtator, 2013/
Nga Frank Shkreli /

Dom Preke Ndervashaj per DIELLIN: 75 vjetori i Diellit është një ngjarje fort e shënuar në jetën e mërgimit të vështirë, por fjala shqipe e saj na zgjon heret me agime të bardha si rrëzja e diellit. Shqiptarët kanë patur si hyjni diellin dhe ne kemi këtu një shpresë të gjallë të gjuhës dhe kulturës kombëtare një nga gazetat më me jetëgjatësi në Amerikë.Ne duhet të jemi krenarë se ajo në shkrimet e saj e lartëson emrin shqiptar.Mjafton të themi se ajo si organ i Vatrës bashkë me këtë organizatë të zjarrtë e mundi Venizellosin e Greqisë në tavolinën e Atit të Shënjtë në Vatikan dhe në Konferencen e Paqës.Lufta me penë sjellë fitore.

****

Të nderuar klerikë, i nderuar Zef Përgega, autor i librit kushtuar jetës dhe veprimtarisë së meshtarit dhe atdhetarit të përmendur dhe të mirë njohur, Dom Prekë Ndrevashaj. Të nderuar pjesëmarrës, miqë e dashamirë të veprës së këtij burri të madh të Kishës e të kombit. Unë kam patur fatin ta kem njohur Dom Prekën, për herë të parë, në mbarim të vitit 1969, gjatë një periudhe shumë të vështirë për mijëra refugjatë shqiptarë si unë, të dëbuar e të detyruar të largoheshim nga trojet tona të vendlindjes, qoftë nga regjimi komunist i Enver Hoxhës dhe qoftë nga sllavo-komunistët jugosllavë.

Për një vit e gjysëm, gjatë qëndrimit tim në Romë, në pritje për të emigruar në Amerikë, Dom Preka më mori nën krahun e tij, duke më mundësuar punë në zyrën e emigracionit ku punonte ai vet dhe duke më dhënë përkrahjen e pa kursyeshme, gjë që nuk do t’ia harroj kurrë, megjithëse ai është ndarë nga këjo jetë vite më parë.

Unë dua të falenderoj sidomos autorin Zef Përgega, për ftesën që të marrë pjesë në këte promovim, me disa mendime të hedhura për librin dhe për Dom Prekën.Por është Dom Preka, ai që meriton falënderimet e të gjithëve, ndonëse ai ka luajtur një rol të drejtë për drejtë mbi fatin e mijëra shqiptarëve dhe familjeve tona nga të gjitha troje shqiptare, pa dallim feje as krahine. Ne ishim, gegë e toskë, muslimanë, bektashinjë, katolikë e ortodoksë, të gjithë shqiptarë. Rrugëve të botës, por të gjithë të bashkuar dhe të lumtur për shoqërinë dhe miqësinë që kishim me njëri tjetrin si shqiptarë pa dallim, rreth një prifti katolik, i cili përpiqej të ndihmonte të njohurin e të panjohurin, vetëm a ishte shqiptar. I këtij fakti, unë kam qenë dëshmitar për periudhën që kam punuar me të, por edhe më përpara dhe më vonë. Unë, si mik krenar dhe dashamirës i Dom Prekës, si njëri, pra, që respekton shumë personin dhe veprën e Dom Prekë Ndrevashaj– falenderoj Zotin që më përpoqi me të, në një kohë kur kisha më së shumti nevojë për mbështetje e për udhëzim, pasi jam i bindur se po mos të kisha pasur ndihmën e tij, si edhe shumë shqiptarë të tjerë në atë kohë që tani jemi vendosur në Amerikë, nuk e di se ku më kishte hedhur fati i jetës mua dhe shumë bashkatdhetarë, të cilët sot përbëjnë diasporën shqiptare më të fortë kudo në botë.

Për rolin e pa zëvëndsueshëm që Dom Preka luajti në atë periudhë tepër kritike për imigrantët e përhapur nepër Evropë, falenderoj autorin Zef Përgega, që me librin e tij, i paraqet lexuesit jo vetëm jetën e veprën e një shërbëtori të Zotit, të mergimtarëve dhe të Kombit, por edhe një histori të komunitetit shqiptaro-amerikan në Amerikë. Por mbi të gjitha, duhet të falenderojmë të Madhin Zot, që ekzaktërisht në atë periudhë të historisë sonë, dërgoi në mesin tonë Dom Prekë Ndrevashajn — që përveç thirrjes së tij si meshtar për tu kujdesur për nevojat shpirtërore të popullit të vet — ai pranoi të merrte përsipër gjithashtu edhe rolin për të vendosur fatin emijëra refugjatëve shqiptarë të shpërndarë nepër kampet e Italisë. Ai nuk kishte nevojë të pranonte një detyrë të tillë plot kokëçarje, pasi mund të shërbente si famullitar në ndonjë kishë të Romës dhe të kalonte një jetë në paqë dhe pa turbullira.Këjo detyrë e re e bëri atë që të luante gjithashtu edhe rolin e diplomatit, pasi i duhej të mirrej me diplomacinë e vjetër të Vatikanit dhe me diplomatë ndërkombëtarë të Kombeve të Bashkuara në Gjenevë e Romë, për të siguruar sa maë shusmë mbështetje për refugjatët shqiptarë të mbetur rrugëve të Evropës pa ndihmën e askujt.

Por, jo! Dom Preka, mbi të gjitha, dëshironte të ishte pranë popullit të vet, pranë bashkatdhetarve të tij, të cilët si ai vet, kishin vuajtur dhe po vuanin fatin dhe barrën e rëndë të jetës në emigrim, si refugjatë. Siç citohet edhe pasardhësi i Dom Prekës, Dom Ndue Gjergji, në librin që po promovohet sot, “Feja, si themel i shikon njerëzit të barabartë, si vëllezër e motra të mira. Tri dashuri të mëdha kishte Dom Preka: Popullin, Fenë dhe Atdheun!”

Dom Preka, pra, si njeri i fesë, i dashur i popullit dhe patriot, nuk mund të vepronte ndryshe! Libri në të vërtetë mund të titullohej, “Të tjerët për Dom Prekën”, pasi libri iZef Përgegës pasqyron deklaratat admiruese të bashkohasve të tij, për punën më se 30-vjeçare të Dom Prekë Ndrevashajt, në shërbim të shqiptarëve jashtë Atdheut.Misjonin e vet, ai e kreu duke mos përbuzur njeri. Ai nuk ushqehej me mburrje dhe as nuk priste lëvdata për ato që bënte për të tjerët. Por lëvdatat vinin se vinin, pasi njerëzit e thjeshtë dhe udhëheqës të komunitetit, siç ishte ish-udhëheqsi i Bektashinjve, Baba Rexhepi, e njihnin mirë Dom Prekën dhe ishin të vetdijshëm ndaj punës së tij.Baba Rexhepi citohet nga autori i librit, “Kristale Dukagjini”, kur ishte pyetur se ç’mendonte ai për Dom Prekë Ndrevashajn. Babai i nderëshëm i bektashinjve u përgjigj me sinqeritetin më të madh në vlerësimin e mikut të tij, Dom Prekën:”Ç’më pyesni more bij! Të flasësh për një fisnik e kreshnik si Dom Preka është sikur të flasësh për heroizmin dhe bujarinë e një mali.Që ta dini ju, unë e dua fort Dom Prekën.Ai edhe kur është i mërzitur qesh dhe me qeshje largon çdo të ligë.Eshtë shumë i ditur, atdhetar i shkëlqyer dhe ç’farë është më kryesorja ai është shumë modest”.

Baba Rexhepi kishte plot të drejtë.Dom Preka ishte tepër modest. Por ai megjithë modestinë e tij, radhitet me ata individë të cilët kanë pasur dhe kanë efekt të vazhdueshëm dhe influencë pozitive mbi jetën dhe fatin e mijëra vetave. Në rastin e Dom Prekës, ai ndihmoi në përmirësimin e jetës së mijëra bashkatdhetarve të tij, të cilëve ai u kushtoi gjithë jetën e tij fetare, humanitare dhe patriotike, duke u sjellë mijëra imigrantëve shqiptarë rreze drite dhe shpresë për një jetë më të mirë, megjithse në mërgim, larg Atdheut dhe larg të dashurve të tyre. Njeriu i mirë, thonë se dallohet për ato që bën për të afërmin e vet, sidomos kur ai është ngusht e në gjëndje të vështirë.Por edhe nga vlerësimet e të tjerëve.Atij i flet vet puna.

Në këtë pikë, Dom Preka, ishte shembull — ishte shembull lartësues i zemërgjërsisë dhe moralit të lartë humanitar dhe patriotik. Për patriotizmin e Dom Prekë Ndrevashajt si shembull iklerikëve të gjeneratës së Dom Prekës, është prononcuar edhe i përndershmi Imam Vehbi Ismaili, i cili si bashkohas dhe mik i ngushtë i tij, ka thënë për librin “Kristale Dukagjini” se, “Si klerikë shqiptarë, pavarësisht nga besimet e ndryshme që kishim, me të ndjerin Dom Prekë Ndrevashaj na lidhi një miqësi e sinqertë dhe aspak formale. E them dhe e nënvizoj këtë fakt që të dy, duke qënë përkatësisht të të njëjtit brez, kemi qenë edukuar nga mësuesit tanë me ndjenjën e bukur të dashurisë për fenë e gjithashtu për Atdheun tonë të dashur, Shqipërinë. Të rinjëve sot mund t’u duket disi i çuditshëm pohimi im, por e them me plot gojën dhe jam krenar për këtë që pohoj se mësuesit tanë klerikë pavarësisht nga besimi ynë fetar, na kanë mësuar në mënyrë të barazpeshuar për fenë dhe Atdheun”, citohet Imam Vehbi Ismaili në librin për Dom Prekën.

Ishin këta burra të një gjenerate klerikësh shqiptarë të cilët i luteshin Zotit në faltoret e tyre, por siç ka thënë edhe Imam Vehbi Ismaili, ata ishingjithmonë të “barazpeshuar” në dashurinë e tyre për fenë dhe për Atdheun e tyre, por edhe në respektin për njëri tjetrin dhe për besimin e njëri tjetrit.

Njëri ndër këta viganë fetarë e atdhetarë në mërgim, ishte edhe Mons. Dr. Zef Oroshi, bashkohas i Dom Prekës dhe kapelan i parë i Kishës Katolike Shqiptare në Amerikë, udhëheqës shpirtëror për 30 vjet dhe themelues i kishës “Zoja eShkodrës” në New-York, me 25qershor 1977, me rastin e bekimit të kishës së themeluar nga Dom Preka“Zoja Pajtore”në Detroit, është shprehur:

“…Po kam sot një kënaqësi që më jepet rasti me bekue gurin e themelit të dytë të shtëpisë së Zotit në Amerikë.Këtë gur që e skaliti fort bukur në zemrën e Krishtit vëllau im meshtar Dom Prek Ndrevshaj. Kjo shtëpi e Zotit ka më u pasurue me shpirtin e besimit dhe të bashkimit të shqiptarëve që mërguan dhe me prijësin e tyre që e patën gjithmonë pranë….Kam pas fatin e mirë në jetë të kem një vëlla meshtar si Dom Preka, me nda me të gëzimet e më përjetue frymën e shenjtë, me nda me të sakrificat e panumërta, për më e shëndrit me dhurata, gurin e këndit të kishes tonë. Kam parë me vëmendje tek ky njeri përvujtërinë, dëshirën e madhe me i ndihmue njerëzit në nëvojë, me ngrit foltoren e sofrën e begatë të besimit, kam parë tek ai oratorin dhe muzën e thellë në fe, atdhetari e traditë…. Dom Preka dëshmoi me vepra se ai është një bari i zëllshëm, i papërkulur dhe që nuk i trembët pengesave, madje në ato kundërshti ai kalit durimin dhe me dritën e Krishtit gjën shtegun e duhur, për t’ia arritur qëllimit. Njeri organizator, i buzëqeshur, që me një fjalë e largon frymën e urrejtjës dhe të ndarjës.Ai fal shpejt dhe shëroi shumë zemra të plagosura.Mbi të gjitha, Dom Preka manifeston tiparet e kullës së Dukagjinit dhe pastërtinë e ligjeve të maleve tona. Qendroni me te dhe rreth tij, se fara jonë ka me jetue gjatë edhe në Amerikë!”qe shprehur Mons. Oroshi për Dom Prekë Ndrevashajn.
Megjithëse ka kaluar një kohë e gjatë dhe brezat ndryshojnë, por sa veta mund të jenë sot në këtë sallë, që ata vet, ose dikush prej familjes së tyre, farefisit, shokë, dashamirë ose shqiptarë që ata kanë njohur rastësisht — e të cilët nuk e kanë sprovuar vetë ose të mos kenë përfituar nga ndihma, mbështetja dhe kujdesii Dom Prekës për strehimin e tyre në Amerikë dhe tëçdo emigranti shqiptar që trokiste dikurë në zyrën e tij në Romë.

Duke lexuar librin e autorit Përgega, më ra në sy fjalimi i Dom Prekës me rastin e 75-vjetorit të gazetës Dielli, një fjalim ky që pasqyron besimin e tij të thellë në lirinë e shtypit dhe në rolin eorganizatës pan-shqiptare Vatra dhe organit të saj Dielli, atëherë e vetmja gazetë shqiptare në Amerikë, në mbrojtje të interesave të kombit shqiptar.Me atë rast, Dom Preka u shpreh kështu:

“Bijë e bija mërgimtarë!Besimtarë në mësimet e të Madhit Zot dhe patriotë të çeshtjes tonë kombëtare.75 vjetori i Diellit është një ngjarje fort e shënuar në jetën e mërgimit të vështirë, por fjala shqipe e saj na zgjon heret me agime të bardha si rrëzja e diellit. Shqiptarët kanë patur si hyjni diellin dhe ne kemi këtu një shpresë të gjallë të gjuhës dhe kulturës kombëtare një nga gazetat më me jetëgjatësi në Amerikë.Ne duhet të jemi krenarë se ajo në shkrimet e saj e lartëson emrin shqiptar.Mjafton të themi se ajo si organ i Vatrës bashkë me këtë organizatë të zjarrtë e mundi Venizellosin e Greqisë në tavolinën e Atit të Shënjtë në Vatikan dhe në Konferencen e Paqës.Lufta me penë sjellë fitore.Ndaj dhe stafi i kësaj gazete do të jetë përherë i nderuar në pjedestalin e fjalës së lirë dhe brezat do të krenohen për veprimtarinë e saj. Kudo që të shkojnë ata e kanë të ligjshëm mburrjen, sepse bota e lirë ua çeli sytë dhe kjo dritë e mbrujtur me patriotizmin ka për ta udhëhequr popullin shqiptar për t’u shkëputur nga vargonjtë e komunizmit.Lirinë e njerëzve dhe të fesë nuk ka zinxhirë që ta mbajë të mbyllur.Ajo po agon.Të punojmë për to, të bashkuar si një trup i vetëm me zemër e shpirt për Shqipërinë.Krishti na porosit të mos kemi frikë për të vërtetën!”

Në mbrojtje të së vërtetës, Dom Preka nuk ia kishte frikën kujt, megjithëse kishte edhe armiq, që e ndjeknin dhe donin të sabotonin punën e tij humanitare, patriotike dhe fetare. Ata ishin kryesisht agjentë të regjimit komunist të Enver Hoxhës dhe agjentë të regjimit sllavo komunist të Beogradit.E vërteta, për realizimin e së cilës Dom Preka luftoi me të gjitha fuqitë e veta mendore, intelektuale e fizike, më në fund ngadhnjeu edhe mbi këto mbeturina të historisë.

Trashëgimia e Dom Prekës, i cili gjithë jetën e tij ia kushtoi Zotit dhe mërgimtarëve shqiptarë,vazhdon të jetë e gjallë edhe sot në komunitetin shqiptaro-amerikan. Si i tillë, ai na këshillon– me këtë rast të promovimit të librit, “Kristale Dukagjini” të Zef Përgegës, kushtuar këtij gjiganti të Dukagjinit — duke na thënë secilit prej nesh: “Jeto në Zotin e jeto në Kombin!”

Ju falemnderit!

******************************************************************************

Dom Prekë Ndrevashaj për Zërin e Amerikës, marrë nga libri, Kristale Dukagjini, të autorit Zef Përgega —

“Ditën e Pashkëve në prill të vitit 1975 meshën e shënjtë kushtuar të ngjallurit të Shëlbuesit, Dom Prek Ndrevashaj e mbyll me këto fjalë:

“…A e keni dëgjuar se Zëri i Amerikës flet edhe në gjuhën shqipe. Programet përgatiten nga gjashtë gazetarë shqiptarë të përgatitur dhe shumë të zotët. Është një gjë pozitive se numëri i gazetarëve po rritet e zani i Zërit të Amerikës po na vjen çdo ditë e më i ëmbël në vatrat tona të mërguara. Një nga këta gazetarë që po dallohet është bashkëpunëtori i revistës së famullisë tone, Rreze Shelbuese, Z. Fran Shkreli. Ai nuk na ka harruar, por na kujton në emisionet që drejton e prandaj po e bekoj zanin dhe punën e tij të shkëlqyer në shërbim të shqiptarizmit dhe të bashkimit tonë.

Kështu them se është një dobi e madhe që të informoheni me informacionet dhe lajmet e Amerikës dhe krejt botës në gjuhën shqipe.Dëgjojeni praZërin e Amerikës, zërin e Fran Shkrelit se është zëri juaj, zëri i së vërtetës, çdo ditë nga ora 2:30 pm dhe 4-4.30 pm, duke përfshirë të shtundën dhe të dielën mbas meshës tonë. Ne i urojmë Zërit të Amerikës plot suksese e shëndet, e të gjithë atyre që përpiqen dhe bëjnë një punë aq të bukur në gjuhën shqipe”.

SHPÊLLA E MËRI KOKËS NË STÉNË

September 12, 2013 by dgreca

Nga Fritz RADOVANI/

Strofullat e errta të ujqëve komunistët i këthyen në strehë per njerzit malit…

Atdhetarët tanë në kerkim të Lirisë, nuk kursyen as jeten! Malet u mbushen me ajken e Atyne Burrave, që para vitit 1944 kishin vue temelin e Shtetit Shqiptar. Nga njena robni në tjetren, i duhej tashti me provue edhe thundren gjakatare të shovenistëve serbë, të mbathun me “drapen e çekanin” e Rusisë staliniste, gozhdue nga dora tradhëtare e anadollakut gjinokastrit Enver Hoxha.

Edhe pse piramidat “kufitare” nder ata Male kreshnike, malësorëve u kalonin brijë gardhit e gjysa e oborreve të tyne u kishte mbetë nen sundimin e malazezëve apo serbëve lakmiqarë, dukej sikur nga shpresa e “qytetnimit” që flitej nder selitë europjane, kishte një gjendje “qetsije”… Mbas asaj kryengritje të 1927 kunder Ahmet Zogut, kur mjaft prej Atyne që guxuene me ngritë koken u vune në litar, malësorët e kuptuene ma mirë se kushdo se “sunduesit” e Tokës sonë, per hirë të një kolltukut lajnë me gjak gjithë Popullin Shqiptar. Nder Shqiptarë nuk ishte asnjëherë traditë me u ngritë me armë e me kerkue edhe të drejten e vet, tue kerkue me sundue kjoftë edhe plaçkitësin!

Në pragun e perfundimit të Luftës së Dytë Botnore, kur njerzimi priste kapitullimin pa asnjë kusht të nazi – fashizmit, dhe vendosjen e një paqe per një t’ ardhme të Lirë e demokratike në të gjitha vendet ku ishte derdhë gjak per me mrrijtë atë fitore shumë të dishrueme, nuk kishte si me pasë Shqiptarë që do të parashikonin një robni të re, nën Rusinë bolshevike staliniste. Gjermanët ikën nga Shqipnia me 29 Nandor 1944, kur endè nuk ishin nenshkrue “marrveshjet” e Jaltës…

“Beslidhja e Veriut” e drejtueme nga kapiten Gjelosh Luli e kishte shpallë programin e vet që në vitin 1943, ku shprehej kjartë “Pavarsia e plotë e Trojeve Shqiptare”, vendim i cili nuk prekte asnjë pllambë tokë të asnjenit prej shteteve fqinjë dhe as cenonte lirinë e pavarsinë e tyne.

Atëherë, pse në Jalta nenshkruesit e atij Traktati të turpshem, venë në zbatim me vendimet e veta, një nga marrveshjet tradhëtare të Partisë komuniste shqiptare, të krijueme në vitin 1941 nga komunistët jugosllavë të Titos, e që drejtohej nga një anadollak mason injorant Enver Hoxha, i sjellun në krye të asaj partije, vetem me qellim me zbatue coptimin, gjakosjen, robninë e Popullit Shqiptar dhe perdhosjen e Flamurit të Gjergj Kastriotit me “yllin e kuq bolshevik” të Stalinit ?!

Pergjegjen e vertetë Shqiptarëve ua dhanë oficerët e misioneve angleze, amerikane dhe të atyne sovjetike që ishin nder malet e Shqipnisë, dhe flinin e çoheshin nder kullat Shqiptare, e çdo mengjes percilleshin në besë e të sigurtë të ruejtun me armët e Malësorëve tanë Atdhetarë.

“Në pranverë…do të zbarkojmë në Shqipni!”, kjo ishte “shpresa dhe dashnia” e Aleatëve…

Malësorët dhe fshatarët e Jugut i “njohën” mirë “çlirimtarët” që në 1943, kur u zhdukën me fise Atdhetarët që luftuen perkrah tyne me forcat e “Ballit Kombëtar”… Edhe korçarët, ndigjuene disa nga ligjeratat e At Anton Harapit në vitin 1944…Besoj se, nuk i kanë harrue as sot!

Malësorët dhe fshatarët e Veriut i njihnin me kohë komunistët dhe aleatët e tyne shovenistë të Serbisë dhe Malit të Zi, mbasi e ardhmja e Tyne Shqiptare ishte vetem Liria e Demokracia që do të sigurohej nga Europa Perëndimore, por kurrë nga “mbikqyrja” e Rusisë bolshevike! Dhe këte fakt nuk kemi nevojë me e vertetue me askend tjeter vetem me fjalët e Atdhetarit Prekë Cali, kur i tha kriminelit Mehmet Shehu: “Nuk kishe si me u ba me ju, se ju jeni lidhë me serbin, armikun tonë shekullor!”, e këte Prekë Cali ua tha me 14 janar 1945, kur komunistët shqiptarë, bashkë me forcat serbe i rane mbas shpine tradhëtisht, dhe hodhën nder prroska e prroje 118 Burra të Atyne Bjeshkëve, mbasi i dhunuen, i plaçkitën dhe i vrane mizorisht.

Po, Shpêlla e Kelmêndit, ku ishte Atdhetari Prekë Cali, nuk kje e vetmja që u tradhëtue!

Ajo kje e para… po jo, e fundit!

Historia e Shpêllave të Bjeshkëve të Nêmuna asht një kapitull në vete i historisë sonë!

Malësorët e Veriut bashkë me dashuninë per Atdhe, per Flamur, dhe Emnin e të Madhit Gjergj Kastrioti, ruejn të paprekun edhe Fenë e Tyne Katolike. Ndoshta, kjo lidhje e fortë në mes të këtyne motiveve ka farkëtue edhe identitetin e Tyne të patjetersueshem nder shekuj.

Burrnia, Besa, Bujaria, janë virtytet me të cilat Malësori ynë njihet në Boten e qytetnueme.

Një nga modelet e nderthurjes së këtyne vityteve tek Atdhetarët e Veriut asht edhe një nga Shpellat ma të njohuna në historinë e shkrueme me gjakun e Tyne, “dikund” në një mal të shkret, të varfen dhe të gjakosun si të gjithë Malësorët e Asaj krahinë heroike… Brij atij mali Cukal, Emen të cilin e mbajti me nder deri sa u vra heroikisht si pseudonim edhe kapiten Gjergj Vata (Cukali), që u errë e u zgjue nder gurtë e fildishtë të Shpellës së Mëri Kokës në Stenë, të Shllakut, me shokët e vet besnikë dhe antikomunistë të betuem deri tek i fundit i Atij grupi Burrash, Martiri Loro Vata, që ka mbijetue deri në vitin 2000… Ishte vlla i Gjergjit dhe bashkluftar me Té.

Me daten 4 Janar 1946, Gjergj Vata dhe Martin Sheldija, i shkruejnë leter nga Shpella per me vue në dijeni Misionet e hueja Don Shtjefen Kurtit: “… tue mos dashtë me iu shtrue terrorit të Enver Hoxhës, kemi marrë malët. Na do të vazhdojmë përpjekjet për liri.

… T’arratisunit e Veriut, të organizuem në çeta për t’i dhanë grushtat e fundit qeverisë terroriste që, si këtë nuk njofti historia.” (Dosja 1417, Arkivi Tiranë).

***

Një Permendore lavdije të kësaj Shpellë e ka ngritë edhe At Konrrad Gjolaj, në librin e Tij “Çinarët”… E tue mos dashtë me persëritë mendimet e Tij të mbrekullueshme e dritdhanëse që u duhen me i pasë perdoresh Rinia Shqiptare, jam ndalue në një nga “Lisat” e perjetshem dhe që nuk besoj se Toka e Shllakut ka me e tretë ndonjëherë, tek Heroina e Pavdekshme: Palina!

Atëherë, në vitin 1946…afer të 50 – tave. Gatuen bukë, thanë duhan, pergatitë shka i ka dhanë e falë i Madhi Zot në konakun e Saj aspak ma të pasun se kullat tjera të Shllakut… Zgjohet në mengjes heret pa dalë drita, merr nusen e nipit të vet me buljera ujit në shpinë dhe i ngjitet malit.

Po, ku shkojnë këto dy gra vetem të pashoqnueme nga asnjë burrë!

Burrneshat e Malësisë gjithmonë i kanë krye vetë të dy detyrat…

Ngarkojnë nder hebe pak bukë, ushqim dhe duhan e ujë e nisen drejtë e tek Shpella…

As njerzit e shtëpisë nuk e dijnë se ku shkojnë këto dy gra pa dalë drita…madje, edhe kur ato kthehen tek shtëpija, perveç burrave, as dielli nuk i ka pa as tue shkue as tue u kthye…

“Tu Shpella e Mëri Kokës, në Stenë, Palina me nusen e nipit të vet Lena Prendushin, na binin gati perditë aq sa na nevojitej me mbajtë frymen… ushqim e duhan, po uji nuk kishte kurrë të paguem, se ishte i freskët dhe nuk na rrezikonte me shkue me e mbushë nder prroje, ku mund të binim nder pritat e ndjekjes së komunistëve gjaksorë…”, më thonte Martiri Loro Vata (1997).

Kur Loro, fliste per qendrimin e Palinës dhe Lenës në hetuesinë e mnershme para xhelatëve Zoji Themeli, Fadil Kapisyzi, Hysni Ndoja etj…Atij i mbusheshin sytë me lot: “Sa shumë kanë ba e rrezikue per ne, pa njoh e padijtë se kush jemi Ato dy gra, sa kurrë nuk i shperblehet sakrifica dhe vuejtja e Tyne, mbasi pothuej të gjithë u vranë e u pushkatuen…I vetmi shperblim i yni ndaj Tyne ishte kur ishim në Shpellë me u thanë: Ju ruejtë Zoti Ju, dhe ke keni tek shtëpija, ndersa, kur ishim në hetuesi: ‘nuk i njohim!’….E Lena, ishte edhe nuse e re…Asaj i ka le edhe vajza në hetuesi…”

Nuk ishin pak nga Këto Burrnesha nder Ata Troje…

Nuk ishin pak Shpella që i njohen Këto Burrnesha!

Sot, na vetem, kemi një mundsi per Këto Burrnesha!

Mos me i harrue se t’ jenë jeta veprat e Tyne Heroike!

Melbourne 2013.

URA E DRASHOVICES-KUFIRI I KRAHINËS SË LABËRISË

September 12, 2013 by dgreca

Labëria shtrihet brenda tri urave, Urës së Drashovicës, afër Vlorës, Urës së Kalasës, afër Delvinës dhe Urës së Vjosës afër Tepelenës/

Shkruan: Gëzim Llojdia*/

Nocioni kufi/

Ku gjendet kufiri i Labërisë?Këtu nuk ka asnjë shenjë. Nuk ka konture, që tregojnë gjurmët nga fillon kufiri i krahinës më të madhe të vendit,Labërisë. Kufiri këtu humbiste në hapësirë. Diku e ruante profilin e vet. Në memuare,apo në rodhanët e zhubrosur të krijimit popullor e folklorik. Por silueta e tij rishfaqej e plotë .Në studime të hollësishme. Në një vend ekzistonte vetëm si nocion. Brenda këtyre kontureve, d.m.th brenda vargut lëviz fjala e ëmbël: Labëri. Por qartazi,rishfaqej vijëza e tij,më tej. E vështirë ta përshkruash imazhin e atij rripi toke me qindra km në jug të vendit .Kufiri i krahinës jugore, që quhet Labëri. Ai është veçse një udhë-kalim,në të gjithë hapësirën që përshkruhet në mot të motit,si krahinë e Labërisë.

Ura e Drashovicës

Si në të gjithë botën,urat kanë një mision të veçantë dhe kanë lindur nga nevoja për ti bashkuar brigjet. Një urë është ndërtuar me një strukturë të tillë për të kapërcyer vështirësitë fizike të tilla si uji, luginë, apo rrugë, për qëllimin e ofrimit mbi pengesë. Ka shumë dizajne të ndryshme që të gjitha shërbejnë për qëllime unike dhe të aplikojnë për situata të ndryshme. Etimologjia e fjalës urë është: Urat e parë u bënë nga vetë natyra – aq thjeshtë sa një regjistër të rënë nëpër një lumë apo gurë në lumë. Urat e para të bëra nga njerëzit përfshin drurët e prerë apo pika dhe përfundimisht gurë, duke përdorur një mbështetje të thjeshtë dhe aranzhim traverse.

Ura e Drashovicës aktualisht lidh dy brigjet e lumit Shushicë. Ura e sotme është e derdhur me beton. E gjithë struktura e saj. Ura e Drashovicës është kufiri ku fillon të shtrihet krahina e Labërisë.

Rrapet e Drashovicës monumenteve te natyrës shqiptare.

Poshtë urës vërshon herë i qetuar e herë tërbuar lumi Shushicë. Shushica derdhet në det pasi ka përshkrua rreth 72 km në luginën e Shushicës,burimet e saj nxjerrin ujë në Shurr të Kuçit 500l/s dhe rreth 300l/s në Buronja,sipas studiuesve Buronjat e Kuçe shkarkojnë ujërat nëntokësore që grumbullohen në masivin karstik të Kurveleshit të Sipërm, i cili gjendet rreth 600 m më lartë se vendi. Në këtë kufi natyror duhej të vendosej një pllakë dëftonjëse si kufi tregues ku fillon një krahinë e madhe. Te këmbët e urës së Drashovicës. Te fasada e saj përkarshi monumentit Drashovicë 1920-43. Një varg gati i thjeshtë dhe i gjetur .Dhe ky vargëzim shkronjash të tregojnë se këtu fillon kufiri i krahinës. Lexojmë përveçse kulmin :Labëri. Nga ky kulm burojnë shumë cilësi, që mbartë më vete krahina e madhe jugore.

“Labëri sa i dua….

Pasqyrimi me gjuhën e folklorit më tej dhe në studimet historike në fillesë ,na lejon të qartësojmë, thellësinë nën suprinën e të cilit gjindet emërtimi i një krahine.

Çajupi ka shkruar ekzaksisht kështu:”“Labëri sa i dua,/Pyjet e kodrat e tua,/Ato gryka , ato male,/Ku dhe zogu shkon ngadalë,Shkëmbinj dhe shpella si thikë,Që t’i shikosh të vjen frikë,/Anës lumit, ndënë hije,/Ç’faqetë një rrugë dhie,/Rrugë e ngushtë nëpër gjëmba,/Mjerë kujt t’i shkasë këmba!”(Çajupi “Baba Musa Lakuriq” 1887 Egjipt).

Sami Frashëri:”Lebërit janë improvizatorë të rrallë”. S. Frashëri, ka thënë: se Labëria nuk përbën vetëm Progonin e Përmetin, Labëria shtrihet në jugperëndim të Shqipërisë, nga lumi Vjosa në lindje e verilindje, deri në bregdet të jonit e Adriatikut, në Perëndim, ndërsa në jug kufizohet me lumin Pavëll.

Rrok Zojzi, etnograf i cili në vitet 50-të 60-të bëri ekspedita në disa zona të Labërisë ,në vitin 1962 ka përcaktuar se:“Labëria , i mbështetur në tregimet popullore ka përcaktuar si Labëri atë pjesë të Shqipërisë Jugperëndimore që shtrihet brenda tri urave: urës se Drashovicës,të Tepelenës dhe të Kalasës afër Delvinës.

Nga veriu Labëria ka si kufi krahun e majtë të lumit Vjosa. Emërtimi,me sa duket lidhet me emrin e hershem etnik të shqiptarëve “arbër”.Ajo është treva e Kaonve te periudhës ilire që e përmend Tuqidi në vitin 629 p.e.s. “fis ilir i Epirit” ndërsa në mesjetë e fiseve arbëreshe të Krisejve,Kirilisejve,Plesejve (Plesati i sotëm)….

N.Myrta:ethymologjia e emrit Labëria:Labëria si krahinë shqiptare që nga shek. 16. përfshinte territorin e Shqipërisë Jugore, nga Vlora, deri tek kufiri grek në jug, afër Sarandës, ngjit me Gjirokastrën (Argjirën e lashtë), e zgjeruar në lindje deri në Tepelenë, mendoj se është një tkurrje e madhe historike, e historiografike, nga epokat e lëkundjeve tranzitore, nga veriu ballkanik, e mbetur si fis illirian – labeat, labeatët, deri kohëve të fundit, shihen parabolë historike, sot nga veriu e jugu i shtetit shqiptar londinez, nga Shkodra deri në Vlorë. ‘

Të tjerë:Labëria është krahinë e madhe etnografike në Shqipërinë Jugperëndimore. Emërtimi i krahinës lidhet me emrin e hershëm etnik të shqiptarëve, “arbër”, Arbëri, Labëri, sipas ndryshimit fonetik. Labëria shtrihet brenda tri urave, Urës së Drashovicës, afër Vlorës, Urës së Kalasës, afër Delvinës dhe Urës së Vjosës afër Tepelenës. Si kufi verior i saj merret krahu i djathtë i lumit Vjosë, ndërsa kufi jug-perëndimor merret Deti Jon. Historikisht ajo është treva e fisit të Kaonëve të periudhës ilire, ndërsa në mesjetë është vendbanim i tri fiseve arbëreshe, Grisejeve, (Lumi i Vlorës), Korvesejve (Kurveleshi i sotëm) dhe Plesejve (Krahina e Kardhiqit ku bën pjesë edhe fshati Plesat në Cepo). Labëria ka qenë në një shtrirje më të gjerë nga sa njihet sot, me unitet gjeografik, ekonomik dhe kulturor, ka pasur të drejtën e vet zakonore, mbi bazën e së cilës në tërësi edhe është vetadministruar para krijimit të shtetit shqiptar, pavarësisht pushtimit osman.

Njëra ndarje e iso-polifonisë shqiptare dhe shtrirjes gjeografike të Labërisë,E. Çabej: me këtë emër quhet ajo pjesë tokë jugperëndimore, kufiri i së cilës fillon te katundi Lazarat në jugë të Gjirokastrës. Kufiri lindor shkon prej Lazaratit për së gjati Malit të Gjerë dhe pjesës jugore të Malit të Picarit gjer në Tepelenë. Kështu vazhdon në perëndim të Vjosës kurse në të djathtë të lumit shtrihet vendi toskë në kuptimin e vërtetë të ngushtë të fjalës. Kufiri zë në veri katundin Mesaplik afër Vlorës dhe vazhdon gjatë një vije ideale që shkon prej Mesaplikut në Kudhësin e afërm; kufirin perëndimor e përbën deti. Zonat kryesore etnografike që përbëjnë Labërinë janë Kurveleshi, Mesapliku, Drashovica, Topalltia, Treblova, Gorishti, Kudhësi, Lopësi, Kardhiqi, Rrëzoma, Bregdeti, Dukati. Labçe këndohet gjithashtu në Zagorie, Lunxhëri, Malëshovë, Rrëzë e Tepelenës, Dragot, Kras, Izvor, Buz, Mallakastër, zona të cilat mund t’i konsiderojmë si rrethinat të Labërisë. Popullsia labe, nëndahet në “labë kristianë” (Rrëza e Tepelenës, Zagoria, Bregu i detit) dhe në “labë muhamedanë” (blloku qendror i popullsisë). Në këndvështrimin e sotëm të ndarjes së mirëfilltë administrative, në Labëri bëjnë pjesë rrethet e Vlorës, Sarandës, Delvinës, Gjirokastrës, Tepelenës, Mallakastrës. Lidhur me iso-polifoninë labe ekzistojnë mënyra të ndryshme të portretizimit dhe të shpjegimit muzikor të saj. Vetë të kënduarit polifonik nga populli konsiderohet misterioz dhe instiktiv, e në përgjithësi si një dukuri që mbart brenda reflekset e natyrës, zërat e natës e ato të tokës së Labërisë.

N.Zhupa libri “Fterra në shekuj ”:“Labëria dallohet mbi të gjitha, nga origjinaliteti folklorik në veshje e në të folur. Qylafi i bardhë me majë, tirqet e bardha, opingat me xhufka, fustanella me pala, llabania, sharku e guna e punuar me duar të arta, melodia baritore e culës dyjare, fyelli, trupi lastar, shkathtësia, guximi, trimëria, besa, mikpritja, krenaria, ballëlartë e mal në këmbë, diva me shikim të thellë e të ashpër si shqiponja, zgjuarsia natyrale e admirueshme etj.

Rapsodi F.Brahimi:Labëri të dua shume/si të gjithë Shqipërinë,/ti je bukë nga ai brumë/ku rriten trimat e mire./Midis grykës shkon një lume/malet si kala te rrinë,/mbi shkëmbinjtë e mbi Rrathune/rritet bar dhe trëndeline./Fole shqiponjash ke qenë/je dhe do mbetesh e tille,/sorkadhe përmbi shkëmbinjtë/flake dyfeku vetëtimë./Për Gjoleken kane thënë,/për Gjoleke mandile zinë;/luftonte me palle ne këmbë/shkurtonte pashe e vezirë./Ata burra hije rende/Zigur Lelo me Saline,/çepe gjatët dy pëllëmbe/mbi italianet ç’u grinë.

Ura

Ura e Drashovicës nga ana e vet ka histori të tjera treguese. Duke rrëmuar memuaret e historisë dhe duke rendur nëpër fletët e zverdhura të folklorit të krahinës emrin e urës së Drashovicës e ndesh shpesh. Kështu, që nga lufta e parë, në Luftën e Vlorës dhe më tej, në luftën e dytë Botërore,ura e Drashovicës shënohet tregues i qëndresës të shqiptarëve karshi pushtuesve fashistë dhe nazistë .Luftimet në Drashovicë shkruhet në një material të para viteve ’90, filluan në orën 22 data 5 qershor 1920. Rrethohet garnizoni nga çeta e Sali Vranishtit. Zihet rob një motoçiklist. Vritet një kapiten. Urdhri për çetat ishte :Sulmoni llogoret”.U shtruan gunat mbi telat me gjemba kapërcyen pengesat dhe llogoret. 2 orë luftime dhe pushtuesi u dorëzua.

‘43 lufta e dytë njohu tek ura përleshjet ku formacionet partizane goditën ashpërsisht nazistët duke u shkaktuar humbje në forca,njerëz dhe armatime. Beteja e Drashovicës është përplasja e parë frontale kundër pushtuesit nazist. Ngjarja u zhvillua nga data 15 shtator deri më 4 tetor 1943.

Folklori

Folklori lab:”Cet’ e Rrezes u vërvinë,/Kapetan kishne Saline,/Të keq trimn, vetullaziëe/Majave vreshtave ryne/Me bomb’ ne mes e godinë/ Tha : Në tel corra kërcine, /Për të mos trembur shokërin….

Pjesë nga folklori: Atje to Hani ne gryke / te ura në Drashovice, / Qëllon topi Italisë / Ka nijet që ta vithisë /Komision’ e Shqipërisë,/ 0 moj Shqipëri e bardhe/ Bota ta kane sevdanë / Italia me Junanë / Të keqen ta kane marrë/ Se ke trima kordhëtarë / Barutin me grusht e hane

Koci Petriti poet:Unë i shoh gjithë urat/Nga urë Bushtrices,/Ja, urë e Qabesë/Ja, e Drashovicës….

P. Barjamaj rapsod: O Drashovica me derte…/ O e gurta Drashovicë!,/ Faqe historisë i mbete,/Historisë se Shqipërisë. / Ke qene pëllëmbë e gëzhoja,me tym baroti mbuluar, Si ti, thonë,ka qenur Troja,/ Që në themele rrënuar…/ Për ty flet lumi me valë.. / Për ty flete gjithë Labëria,/ Flet epopeja përballë, / Ne balle tu skalit lavdia./ I rri bukur Labërisë,/ si floku bores mbi supe,/ O vendi ku piva sise,/ o djepja,që dhe me tunde….

Si përfundim

….Labëria shtrihet brenda tri urave, Urës së Drashovicës, afër Vlorës, Urës së Kalasës, afër Delvinës dhe Urës së Vjosës afër Tepelenës…

Ura e Drashovicës. Në një fotografi të vjetër vrojtohen varrezat e ushtarëve italian të cilat janë varreza tipike katolike me kryqin e madh dhe gurët e qemerit ,nga kjo fotografi shënohet Shushica qartësisht duket e turbulluar dhe ujëshumë. Ura e Drashovicës lidh dy brigje sot është një urë me disa parmakë të rrëzuar me rreth 8 këmbë, që mbajnë përmbi supe një masiv beton. Rreth 30 m përkarshi urës është monumenti Drashovicë 20-43 projektuar nga P.Hazbiu edhe ky është një masiv me një hark dhe një shtatore bronzi ku paraqiten dy figura kryesore të luftërave, që në emërtimin popullor janë quajtur: epope 20-43. Këtu ose më tej duhet të kishte një pllakë që të tregonte se kur udhëtari vë këmbën aty, ka shkelur ndërkaq në krahinën më të madhe në jug të vendit.

Si përfundim, prekëm vetëm kufirin e fillimit të krahinës së madhe Labërisë,me shtrirje simbolike ndërmjet tri urave: Urës së Drashovicës, afër Vlorës, Urës së Kalasës, afër Delvinës dhe Urës së Vjosës afër Tepelenës…

*Master. Anëtar i Akademisë Evropiane te Arteve