Archives for October 2023

Koment nga Rafael Floqi/

Qeveria shqiptare e sulmoi tregun e paligjshëm të lojërave të fatit përmes operacionit “Fundi i Marrëzisë” në vitin 2013, dhe në vitin 2015, miratoi një ligj që u komentua si radikal për frenimin e kësaj industrie. Megjithatë, lojërat e fatit lulëzuan edhe më shumë pas miratimit të ligjit të ri, çka e shtyu qeverinë të vendoste ndalimin e plotë të tyre në vjeshtën e vitit 2018.

Kushdo që e ka provokuar fatin, të paktën një herë në jetë me bastet sportive, duhet ta ketë të qartë se ligji i ri që propozon qeveria Rama e rikthen fuqishëm fenomenin e kumarit, në përmasa më të mëdha se ç ‘ishte më parë.

Shqipëria është një nga vendet me numrin më të lartë të lotove për frymë popullsie. Krahasimi i të dhënave zyrtare tregon se, numri i pikave të basteve për frymë popullsie lë pas me diferencë të theksuar edhe vendet që kanë traditën më të hershme të kumarit në botë. Sipas të dhënave zyrtare nga Qendra Kombëtare e Biznesit, në maj të këtij viti, në Shqipëri numëroheshin 3.916 pika bastesh, ose 1 loto për çdo 730 banorë.

Nxitimi i kryeministrit për t’i mbyllur bastet dhe kazinotë nga 1 Janari i vitit 2019 është zëvendësuar nga nxitimi për t’i hapur sa më shpejt ato. Rama e pranon me gjysmë zëri dështimin e masave ekstreme që mori nga 1 Janari i vitit 2019, por justifikohet kur thotë se ky fenomen nuk është ndalur as në Kinë.

Por çfarë tha kumarxhiu kur humbi të gjitha kursimet e jetës? “Epo, mendoj se kjo dëshmon se nuk duhet të vendosni kurrë bast kundër vetes!” Po ja që dikush kësaj here po vë bast kundër vetes

Por a thua të jetë kështu me kryeministrin tonë “Loja më intereson shumë,” thoshte Hermanni, shkruante Aleksandër Sergejviç Pushkini “por nuk jam në gjendje të sakrifikoj të nevojshmen me shpresën për të fituar të tepërtën.” Ah ha i mençur…

Ta ketë kuptuar këtë kryeministri ynë . Apo ka ndryshuar diçka . Çfarë ka ndryshuar nga situata e tre viteve më parë?

Çfarë argumentesh përdori Rama kur u mbyllën bastet dhe kazinotë? A ishin ato thjesht propagandë për të mbuluar kapjen e industrisë së kumarit? Apo kujt ia hedh ai , ato ishin kumar me kumarin.

Të kalojmë tek kontrolli i tregut të kumarit nga krimi i organizuar

“Po i heqim miliarda krimit të organizuar”, kështu deklaronte kryeministri Rama në dhjetor të vitit 2018, kur justifikonte aksionin e mbylljes së basteve dhe kazinove. Sipas kryeministrit, kjo industri po furnizonte krimin e organizuar ndaj duhej të merrte fund.

“Industria i ka dhënë një hapësirë të pajustifikueshme një pjese njerëzish që janë drejtpërdrejt të lidhur me krimin e organizuar dhe një pjesë e konsiderueshme e pronarëve të këtyre kompanive janë njerëz që kanë kaluar përmes burgjeve, plagosjeve, peng marrjeve dhe shfrytëzimit të prostitucionit e kështu me radhë” shprehej kryeministri.

Pavarësisht demonizimit që i bëhej aktorëve në treg, ata zhvillonin një aktivitet të ligjshëm dhe paguanin taksa për këtë.

Po absurdi qëndron në faktin se të njëjtin argument që kishte për mbylljen e basteve, Rama e sjell prapë pas 3 vitesh për hapjen e basteve. Ah po përsëritja mëma e dijes dhe babai i bezdisë.

“Ne nuk flasim këtu për hapje, por për marrjen e këtij aktiviteti nga duart e ekonomisë së zezë” thotë sot Rama që flet për “portofola të zeza individësh me profil kriminal”. Sikur nuk ka qenë ai vetë në krye të qeverisë. Ah këta kriminelët? Ku është ai Ahmetaj, more.

Që më kërcënuan dhe ke shtëpia ime në Surrel. Këtyre kriminelëve ia bëmë që të mos i dihet nami as i gjallë dhe as i vdekur s’po i del.

“Bixhozi është një akt besimi i kumarxhinjve. Profecia është një akt besimi i shenjtorëve. ”E në këtë mes kumarxhinjtë janë shqiptarët dhe shenjtorët janë të qeverisë nuk e di a thuhet apo jo në ‘Biblën e Bixhozit“. Ligji i ri parashikon që personat që do të marrin licencat duhet të kenë dëshmi të pastër penaliteti.( në rregull këtu) Përveç kësaj ata duhet të kenë eksperiencë jo më pak se 3 vjet dhe në disa vende të Bashkimit Evropian. Po kjo është e thjeshtë ku do ti në Londër e do, Në Monako , në Ekuador në Doha apo në Kretë. Problemi qëndron në faktin se kush do ta ndalë krimin të vazhdojë të përfshihet në këtë biznes, përderisa shteti dalka përherë i humbur në këtë arenë, siç e pranon vetë kryeministri (Sic!)

Siç e dinë të gjithë kumarxhinjtë e vërtetë, disponimi i fatit, qoftë i keq apo i mirë, është po aq i ndryshueshëm sa erërat. Një moment ajo mund të jetë me ju, duke ju udhëhequr butësisht drejt një parajse të largët që nuk keni shpresuar kurrë ta shihni; tjetra, ajo mund të të godasë për vdekje kundër shkëmbinjve. Prandaj, kumarxhiu i rëndësishëm, kishte thënë një plak, nuk është ai të cilit fati nuk e kthen kurrë shpinën, por më tepër ai që di momentin për të marrë fatin në duart e veta. Dhe kjo po bën qeveria , pasi dihet, ai që fiton nga kumari është vetëm shtëpia , në këtë rast qeveria.

Kumari si gomari plagë sociale

Rreth tre vite më parë, kur përgatitej të mbyllte pikat e basteve dhe kazinotë, kryeministri Rama shkoi të marrë përgëzimet e grave dhe vajzave në Lushnjë. “Ajo që na ka bërë përshtypje është mbështetja e kësaj nisme nga 90% e grave dhe vajzave” u shpreh Rama, duke u solidarizuar me shqetësimin e zonjave për paratë, që burrat dhe djemtë e tyre humbnin në baste.

Rama fliste edhe për tragjedi të shkaktuara nga bixhozi në familjet shqiptare. Në një dalje në emisionin “Zonë e lirë”, ai renditi disa pasoja të rënda nga kumari kur tha se “Më shumë se 70% tregojnë se kanë probleme stresi dhe nervozizmi. 1 lojtar në 4, tregon se kanë tentuar një herë të vrasë veten”. Këtyre statistikave, kryeministri u vuri vulën me një premtim të fortë për gratë dhe vajzat. “Në datë 31 Dhjetor (2018), nënat, gratë dhe vajzat do të marrin mbrapsht djalin apo burrin e sëmurë nga bixhozi” tha ai.

Dikush nuk e kuptoi pse kuiste i vetëm Deputeti i PS-së, Erion Braçe që tha se ligji nuk ishte konsultuar me të gjithë grupet e interesuara dhe kërkoi të dëgjohej shoqata e personave të dëmtuar nga bastet, si dhe AKSHI për mënyrën se si do të kontrolloheshin bastet on-line. E këto shoqata ishin ato shoqatat e grave të zhgënjyera të Lushnjës që i kishte gënjyer asokohe kryeministri

“Këtij komisioni i lind detyrimi që edhe të kërkojë llogari, edhe të japë një zgjidhje që s’i çon prapë te banditët,” tha Braçe, duke parashikuar se “edhe ky aktivitet do kthehet në një betejë mes atyre që janë legalë dhe ilegalë”.

Problemi është se me ligjin e ri, bastet sportive janë shumë herë më pranë lojtarit. Nëse dikur, një lojtar duhej të dilte nga shtëpia për të paguar skedinën në pikën e basteve, me ligjin e ri i mjafton smarphone që ka në duar. Pasi ke shkarkuar aplikacionin në celular në çdo moment, kudo që të jesh, mund të vendosësh bastin. Këtë shans jua ofron ligji i ri i qeverisë Rama, pa qenë nevoja të mundoheni dhe të dilni nga shtëpia. Gratë dhe vajzat që e dëgjonin kryeministrin atëherë, sot duhet të jenë dyfish të shqetësuara. Dhe kanë marrë vendimin si tek Lisistrata, që nuk do t’u japim më burrave … celularin.

Përfitimet ekonomike nga mbyllja e pikave të basteve. Përfitime ku jeni….

“Ne vendosëm të ndalojmë krejtësisht lojërat e fatit duke pasur parasysh një situatë dramatike me kërpudhëzimin e gjithë infrastrukturës së lojërave të fatit, me pafundësinë e sallave të bingove, makinetave, ekraneve, basteve”, ishin fjalët e kryeministrit para mbylljes së mijëra bizneseve në të gjithë vendin.

Sepse në 31 dhjetor të vitit 2018 në Shqipëri ulën qepenët më shumë se 4 mijë pika bastesh, një pjesë e mirë e vendosur në ambiente me qira. Mijëra persona mbetën pa punë. Shteti humbi taksat që deri dje vilte nga kompanitë e licencuara të basteve. Sipas Ramës, ishin afërsisht 700 milion euro që nga industria e kumarit do kalonin në xhepat e qytetarëve.

Për të qenë më i drejtpërdrejtë, shpërndau një meme, që paraqiste një tufë me para të kursyera nga bastet.

Faktikisht, ndodhi e kundërta. Bixhozi i njohur si biznes, duket me një disfavor të ashpër ndaj biznesit të njohur si kumar.” Kështu që paratë që pritej të hynin në ekonomi, devijuan drejt industrisë së paligjshme të basteve. Shteti humbi paratë që do të kishte arkëtuar nga taksat, ndërsa kumari siç thotë shefi i qeverisë kaloi në duart e krimit. Pra humbi katandia , nuk fitoi shtëpia , as qeveria. E jo ku njerëzia. Po le të shkojmë tek ligji i ri që propozon qeveria…

Modeli i basteve sportive që propozon qeveria nuk parashikon asnjë kufizim për kumarin si një gangrenë të shoqërisë për t’u mbajtur nën kontroll, as nuk garanton tërheqjen e krimit nga kjo industri dhe as nuk premton ndonjë të mirë për xhepat e qytetarëve , bërtet opozita që po luan kumar me emrin dhe vulën e saj.

Kumari konceptohet thjesht si një mekanizëm përfitimi nga kompanitë e basteve që pritet të licencohen dhe nga shteti që do përfitojë më shumë para nga taksat.

Ndoshta pikat e basteve nuk do të mbijnë sërish si kërpudhat pas shiut, por kumari do të shtrihet kudo, në punë, në shtëpi, në udhëtim, brenda apo jashtë vendit, thjesht nëpërmjet përdorimit të një smartphone. Prandaj përbetimet e vitit 2018, kur Rama i shpallte luftë fenomenit, sot kërcasin si propagandë ashtu si një barcaletë bajate për të justifikuar zhvendosjen biznesit nga njëra dorë tek tjetra.

I vetmi që e ka kuptuar këtë është Erion Braçe, i vogël i vogël po zhurmën e ka të madhe. Deputeti i PS-së, Erion Braçe tha se ligji nuk ishte konsultuar me të gjithë grupet e interesuara dhe kërkoi të dëgjohej shoqata e personave të dëmtuar nga bastet, si dhe AKSHI për mënyrën se si do të kontrolloheshin bastet on-line.

“Këtij komisioni i lind detyrimi që edhe të kërkojë llogari, edhe të japë një zgjidhje që s’i çon prapë te banditët,” tha Braçe, duke parashikuar se “edhe ky aktivitet do kthehet në një betejë mes atyre që janë legalë dhe ilegalë”.

Deputetja demokrate, Jorida Tabaku që ju ndez çakmaku tha se ligji prekte disa ligje të tjera të rëndësishme si ai për lotarinë kombëtare, për bankat dhe Autoritetin e Mbikëqyrjes Financiare. “Është rreziku potencial i pastrimit të parave,” tha Tabaku, duke shtuar se rrezikon dhe konkurrencën pasi kriteret për subjektet që aplikojnë janë të kufizuara.

Pra pesë vjet pas ndalimit të lojërave të fatit, qeveria po tenton të legalizojë bastet online, por projektligji u prit me kritika dhe pikëpyetje si nga deputetët e opozitës, ashtu edhe ata të mazhorancës. Por vetëm zhurmë. Zhurmë , zhurmë sa zhurmë thoshte një herë një rrep i Edi Ramës…

Pesë vjet më pas, qeveria pretendon se do ta vendosë sërish në shina ligjore këtë sektor përmes një projektligji që u prezantua të mërkurën në komisionin parlamentar për Ekonominë dhe Financat nga zv.ministrja e Financave, Vasilika Vjero. Sipas Vjeros, drafti ishte konsultuar me grupet e interesit dhe federatat sportive dhe garantonte që të ardhurat nga licencimi i këtij aktiviteti do të shkonin në mbështetje të sportit.

“Një nga risitë e projektligjit është krijimi i një fondi të posaçëm, që do përdoret për të mbështetur projekte të sportit, kulturës, inovacionit,” tha Vjero.

I vetmi që e kapi për veshi ligjin ishte profesori Edmond Spaho e quajti të rrezikshëm hapjen e basteve online, pasi sipas tij ky aktivitet është i lidhur direkt me pastrimin e parave dhe shteti nuk e kontrollon dot. Dhe ky ishte inovacion i krimit. “Fakti që pranohet se ky aktivitet ka vazhduar ilegalisht, tregon që s’ka kapacitete,” tha ai.

Xhelili ngriti pikëpyetje mbi formulën e përllogaritjes të të ardhurave, e cila është shumë e lartë se ajo që ishte kur bastet ishin të ligjshme dhe paguanin taksa. Atë e shqetëson binomi të ligjshëm të paligjshëm “Të ardhurat bruto për një vit janë përllogaritur në masën 6,5 miliardë. Pyetja është a mendoni se do trefishohen bastexhinjtë?” Po ashtu, ai tha se 95 për qind të vlerës totale të basteve e lozin të paligjshmit dhe projektligji nuk sqaron se si do të futen në sistemin e ligjshëm.

“Po, unë mund të kuptoj se një njeri mund të shkojë në tryezën e lojërave të fatit – shkruante i madhi Honoré de Balzac,tek Lëkura e gomarit të egër, kur sheh se gjithçka që qëndron midis tij dhe vdekjes është kurora e tij e fundit e lavdisë para saj ” Të jetë kështu dhe për qeverinë?…

Jeta është si një kumar që askush nuk mund ta fitojë. Në fund, të gjithë përfundojnë duke vdekur. Në fund, të gjithë përfundojnë duke humbur. Kjo është veçanërisht për shkak se ka një fund, që njerëzit, gjatë një loje kumari të shkëlqejnë. Apo jo , Apo luan Edi këtu. Në një mjedis çmimesh në rritje, kultura e partisë dhe një mentalitet kumari të gjithë marrin përsipër. Njerëzit mendojnë se është e lehtë të fitosh para dhe se është argëtuese. Tregu i aksioneve është një kazino e madhe gjigante ku shanset janë në favor të kumarxhinjve. Sa më shumë të luani, aq më shumë fitoni. Megjithatë, faktet janë pikërisht të kundërta Njerëzve u pëlqen të rrezikojnë qindarkat për të fituar dollarë.

Impulsi i lojërave të fatit madje i paraprin njerëzimit: Një shumëllojshmëri kafshësh, nga bletët tek primatët, përqafojnë rrezikun për një shans për shpërblim. Një studim i Universitetit Duke i vitit 2005 zbuloi se majmunët makakë preferonin të ndiqnin një objektiv “më të rrezikshëm”, i cili u jepte sasi të ndryshme lëngje, sesa një “të sigurt”, që jepte gjithmonë të njëjtën gjë – atyre u pëlqente bixhozi.

Si të ndaloni një të varur nga bixhozi të mos luaj kumar? Vini një bast. Shqiptarët nuk do të refuzojnë. Dhe kjo është kjo çka ai po bën Rama , pa meme kësaj here. A nuk ka vënë ai sa herë bast për zgjedhje të fituara

“Nuk është çudi që shumica e atyre që erdhën në fushat e arit në kërkim të pasurisë në Perëndim të Amerikës u kthyen në shtëpi duarbosh. Drejtimi i një shtëpie kumari ishte mënyra më e lehtë për të nxjerrë ar. Në një shkrim për qytetin e mëkatit Las Vegasin shkruhej:

“Kam parë burra të fitojnë dhe i kam parë ata të humbasin. Ata po luanin një kazino të drejtë. Asgjë nuk ju ngarkua. Shtëpia mori përqindjen e saj të vogël dhe ajo u pasurua. Kështu paratë e bëra nga vjedhjet dhe rrëmbimet me armë dhe kontrabanda e drogës dhe kurvëria u investuan siç duhet në një qytet të tërë të ri që qëndronte si një monument i marrëzisë njerëzore, një qytet bum në shtetin me popullsinë më të rrallë dhe njerëzit më të dendur në vend.”

Ndaj turistët që po shtohen pse të mos u japim këtë kënaqësi . “Në një qytet ku gjithçka që ndodh aty mbetet aty”, që do quhet Las Ramas.(ndryshe të Dy Ramat).