Nga Rafael Floqi/

Donald Trump u betua si presidenti i 47-të të hënën, duke u rikthyer në pushtet me një premtim për t’i dhënë fund rënies së Amerikës dhe për të “përmbysur plotësisht dhe plotësisht” veprimet e njeriut që e largoi atë nga detyra katër vjet më parë. Trump kapërceu shkarkimet, paditë penale dhe një palë tentativa për vrasje për të fituar një mandat tjetër në Shtëpinë e Bardhë dhe ai planifikoi të vepronte me shpejtësi pas ceremonisë. Dhjetra urdhra ekzekutivë u përgatitën për nënshkrimin e tij për të bllokuar pikat kufitare, për të rritur zhvillimin e karburanteve fosile dhe për t’i dhënë fund programeve të diversitetit dhe përfshirjes në të gjithë qeverinë federale.

Një fitore e “ common sense”

Urdhrat e presidentit të ardhshëm republikan do të fillojnë procesin e zbërthimit të agjendës demokrate të Joe Biden, mandati i të cilit përfundoi në mesditë, pak çaste para se Trump të bënte betimin.

Duke deklaruar se qeveria përballet me një “krizë besimi”, Trump tha në fjalimin e tij inaugurues se nën administratën e tij, “sovraniteti ynë do të rifitohet. Siguria jonë do të rikthehet. Peshoret e drejtësisë do të ribalancohen.”

Trump pretendoi “një mandat për të rikthyer plotësisht dhe plotësisht një tradhti të tmerrshme”, duke premtuar se do t’u kthejë njerëzve besimin, pasurinë, demokracinë dhe në të vërtetë lirinë e tyre.

Fjalimi i dytë inaugurues i Presidentit Donald Trump tingëllonte shumë si i pari i tij, me një aktakuzë gjithëpërfshirëse të vendit që trashëgon dhe premtime madhështore për të zgjidhur problemet e tij.

Tetë vjet më parë, Trump përshkroi “kërdinë amerikane” dhe premtoi t’i jepte fund menjëherë. Të hënën, ai deklaroi se “rënia” e vendit do të marrë fund menjëherë, duke sjellë “epokën e artë të Amerikës”.

Trump shtoi një listë të gjatë politikash që tingëlluan më shumë në një fjalim për State of Union sesa në një fjalim në Ditën e Inaugurimit. Por temat e gjera ishin në thelb Trumpiane, duke e vendosur veten si një shpëtimtar kombëtar.

Duke thyer traditën, presidenti republikan mbajti fjalimin e tij nga brenda Kapitol Rotunda për shkak të të ftohtit të ashpër jashtë. Ai foli me disa qindra zyrtarë të zgjedhur dhe VIP pro-Trump, mes tyre titanin e teknologjisë Elon Musk.

Premtimi i një ‘epoke të artë’ amerikane

Që në fillim, fjalimi i Trump gjurmoi qasjen e tij në fushatën e fushatës: premtime të mëdha për sukses kombëtar për shkak të lidershipit të tij, me shumë aktakuza gjithëpërfshirëse ndaj status quo-së.

“Epoka e artë e Amerikës fillon pikërisht tani”, tha Trump pasi shënoi me kokën e duhur ish-presidentët dhe personalitetet e tjera. Ai shtoi disa premtime të tjera: “Fillimi i një epoke të re emocionuese”. Një komb “më i madh, më i fortë dhe shumë më i jashtëzakonshëm se kurrë më parë”.

“Sovraniteti ynë do të rifitohet. Siguria jonë do të rikthehet. Peshoret e drejtësisë do të ribalancohen”, vijoi ai. “Prioriteti ynë kryesor do të jetë krijimi i një kombi krenar, të begatë dhe të lirë.”

Supozimi themelor, natyrisht, është se Trump po trashëgon atë që ai e quajti gjatë fushatës së 2024 “një komb i dështuar”.

Ai u zotua të dërgojë trupa në kufirin SHBA-Meksikë, të rrisë prodhimin vendas të naftës dhe të vendosë tarifa për të “pasuruar qytetarët tanë”.

Trump udhëheqja e kaluar të Amerikës e ”korruptuar”

Trump e përshkroi udhëheqjen e Amerikës gjatë katër viteve të fundit si të paaftë dhe të korruptuar, duke i bërë jehonë disa prej retorikës më të fortë që ai përdorte çdo ditë në gjurmët e fushatës.

Ai nuk përmendi me emër paraardhësin e tij, ish-presidentin Joe Biden, apo ndonjë demokrat tjetër. Por nuk kishte asnjë dyshim se për kë po fliste.

“Tani kemi një qeveri që nuk mund të menaxhojë as një krizë të thjeshtë brenda vendit, ndërsa në të njëjtën kohë pengohet në një katalog të vazhdueshëm ngjarjesh katastrofike jashtë vendit”, tha Trump.

Ai tha se qeveria aktuale mbron emigrantët e rrezikshëm në vend të qytetarëve që i binden ligjit, mbron kufijtë e huaj në kurriz të kufijve amerikanë dhe “nuk mund të ofrojë më shërbime bazë në kohë emergjence”.

“E gjithë kjo do të ndryshojë duke filluar nga sot dhe do të ndryshojë shumë shpejt,” tha ai.

Që nga e hëna, republikanët kontrollojnë të tre degët e qeverisë federale.

Një triumf mbi forcat e errëta

Edhe përpara se Trump të fillonte të fliste, një aleat fetar dhe politik, Rev. Franklin Graham, preku një nga temat më të zakonshme të presidentit të ri – se si ai është persekutuar nga forca të liga pa emër.

Graham foli për “armiqtë” e Trump dhe “errësirën” e katër viteve të fundit për Trumpin personalisht.

Kur Trump foli, ai i lidhi përpjekjet për ta ndjekur penalisht atë për përpjekjen për të përmbysur humbjen e tij në zgjedhje me Bidenin me pretendimet e tij për përdorimin si armë të Departamentit të Drejtësisë, duke iu referuar padive federale dhe shtetërore kundër tij. Trump më pas i lidhi këto raste me përpjekjen për ta vrarë atë në Butler, Pensilvani, korrikun e kaluar.

“Udhëtimi për të rimarrë republikën tonë nuk ka qenë i lehtë, mund t’ju them. Ata që duan të ndalojnë kauzën tonë janë përpjekur të më marrin lirinë dhe, në të vërtetë, të më marrin jetën”, tha Trump.

Trump më pas përdori një gjuhë goditëse për të shpjeguar se si mbijetoi. “Unë u shpëtova nga Zoti për ta bërë Amerikën përsëri të madhe,” tha Trump duke duartrokitur.

Vajtimi i Trump për gjendjen e kombit përfshinte mosbesimin se zjarret rreth Los Anxhelosit po digjen ende “pa një mbrojtje simbolike”.

Një paqebërës për Amerikën

Trump është zotuar të ndalojë luftërat e huaja dhe ka festuar rolin e tij në ndihmën për zbatimin e një armëpushimi në Gaza. “Një paqebërës dhe unifikues, kjo është ajo që dua të jem”, tha Trump.

Pak çaste më vonë ai u zotua të rimarrë Kanalin e Panamasë nga Panamaja. “Ne po e marrim përsëri!” deklaroi Trump, pasi sipas traktatit më parë asiston kjo pikë pasi kishte refuzuar të përjashtonte përdorimin e forcës ushtarake.

Ai u zotua të ndjekë politika që “zgjerojnë territorin tonë” dhe të vendosin SHBA. astronautët në Mars – një premtim padyshim i popullarizuar nga Musk, një mbështetës i madh i Trump që ka ndjekur prej kohësh të njëjtin qëllim.

Që pret në zemër të një nga kontradiktat e shumta në lëvizjen e Trump. Presidenti i ri kënaqet me një qasje konfrontuese, prej maço, që rriti mbështetjen e tij mes të rinjve. Karriera e tij politike është ndërtuar mbi kërkimin e konfliktit dhe rrëzimin e rivalëve. Megjithatë, Trump e ka pozicionuar veten si dikush që do t’i japë fund konflikteve dhe do të sjellë paqen.

Në grup me titanët e teknologjisë

Audienca në Capitol Rotunda përfshinte disa nga titanët më të fuqishëm të teknologjisë në vend, të cilët kanë lëvizur për të përqafuar Trump që nga fitorja e tij.

Krahas Musk ishin CEO i Google, Sundar Pichai dhe themeluesi i Amazon, Jeff Bezos. Pronari i Facebook Mark Zuckerberg dhe CEO i Apple Tim Cook ishin gjithashtu në audiencë. Musk, i emëruar së bashku me shokun e tij sipërmarrës Vivek Ramaswamy për të kryesuar Departamentin e Efiçencës së Qeverisë, kishte ndenjësen kryesore pas fëmijëve të Trump dhe përpara shumë prej kandidatëve të tij të kabinetit.

Ndërsa udhëheqësit e biznesit u lejuan të sillnin bashkëshortet e tyre, anëtarët e Kongresit nuk u lejuan. Mijëra mbështetës të tij ndoqën në vend të kësaj një transmetim të betimit në Capitol One Arena.

Një sërë reagimesh

Turma e Rotondës u anua shumë në favor të Trump, shumica e të pranishmëve duartrokitën dhe madje gjëmuan gjatë fjalimit të tij. Por një seksion i shquar i vendeve – ish-presidentët, zonjat e para dhe zëvendëspresidentët – ishte kryesisht i heshtur.

Pasi Trump përsëriti zotimin e tij për të marrë nën kontroll Kanalin e Panamasë, i plotësuar me pretendimin se Kina drejton kanalin ndërkontinental, Biden dhe ish-zëvendëspresidentja Kamala Harris, ndër të tjera, u ulën me fytyrë guri, ashtu si ish-presidenti Bill Clinton. Hillary Clinton, ish-sekretarja e shtetit që humbi nga Trump në vitin 2016, u kthye në të majtë, duke thënë diçka në drejtimin e ish-presidentit George W. Bush. Bush, i cili u raportua se kishte bërë shaka se fjalimi i parë inaugurues i Trump ishte “i çuditshëm”, dhe ishte duke buzëqeshur.

Më pak se dy javë më parë, Trump u injorua kryesisht në funeralin e ish-presidentit Jimmy Carter. Trump bisedoi me ish-presidentin Barack Obama, por pjesa tjetër e ish-presidentëve dhe bashkëshorteve të tyre e anashkaluan atë pa një përshëndetje.

Një skenë ndryshe inaugurimi brenda

Fjalimet inauguruese mbahen tradicionalisht në National Mall përpara dhjetëra mijëra mbështetësve brohoritës, shumë prej tyre votues mesatarë nga e gjithë Amerika, të cilët udhëtuan distanca të mëdha për të dëshmuar personalisht historinë. Por jo ky.

Trump e mbajti fjalimin e tij para një turme që vlerësohet të jetë vetëm rreth 600 në Capitol Rotunda, e cila ishte e kufizuar në anëtarët e Kongresit, të emëruarit e kabinetit, familjen e Trump, udhëheqësit e biznesit dhe VIP-at politikë.

Vlen të përmendet se katër vjet më parë, besnikët e dhunshëm të Trump sulmuan Kapitol Rotunda ndërsa anëtarët e Kongresit dhe zëvendëspresidenti Mike Pence kishin frikë për jetën e tyre. Pence mori pjesë të hënën, megjithëse gruaja e tij, ish-zonja e dytë Karen Pence, nuk e mori pjesë.

Duke folur me mbështetësit pasi përcolli Biden jashtë Kapitolit, Trump tha se ishte i lumtur që e kishin zhvendosur ceremoninë brenda.

“Ne ishim të ngrirë,” u tha ai atyre. “Do të kishit qenë shumë i pakënaqur.”

Pas Inaugurimi

Fjalimi pati momente të diskutueshme, por Trump tha më pas se mund të kishte qenë shumë më tepër.

Trump u nis nga rotonda drejt Qendrës së Vizitorëve të Kapitolit për të falënderuar mbështetësit që e kishin parë fjalimin e tij në ekrane. Pastaj ai mbajti një fjalim që ishte më i gjatë se ai inaugurues dhe shumë më i lirë.

Presidenti i ri tha se kishte dashur të fliste për mbështetjen e njerëzve të arrestuar për sulmin në Kapitol në janar. 6, 2021. Ai nuk shkoi atje, tha ai, vetëm sepse zonja e parë Melania Trump dhe Zëvendëspresidenti JD Vance e lanë jashtë idenë.

“Ata thanë, ‘Ju lutem, zotëri, është një fjalim kaq i bukur, unifikues. Ju lutem, zotëri, mos i thoni këto gjëra”, tha Trump. “Vendosa që nuk do ta komplikoj këtë fjalim. Unë do ta bëj të bukur. Unë do ta bëj atë një fjalim unifikues.”

Megjithatë, Trump e bëri të qartë se do të ndihmojë mbështetësit e arrestuar për sulmin në Kapitol – “peng”, i quajti ai – dhe tha se veprimet e tij do të flisnin më shumë se çdo fjalë.

Më shumë se 1,230 njerëz janë akuzuar për krime federale gjatë trazirave, duke filluar nga veprat kundërvajtëse si shkelja e ligjit deri te krimet si sulmi ndaj oficerëve të policisë dhe komplot rebel.

Trump kritikoi gjithashtu vendimin e Biden për të falur anëtarët e familjes së tij dhe anëtarët e komisionit të 6 Janarit. 15 minuta para se linte pozitën që la një shije të keqe. Ai thirri anëtarët republikanë të atij komiteti – ish-përfaqësuesit. Liz Cheney nga Wyoming dhe Adam Kinzinger nga Illinois – me emër. Trump bëri mjaft premtime disa mund t’i realizojë me urdhra administrative disa me ndihmën e Kongresit por ai do tw gjykohet nga ato çka do të arrijë dhe jo si do ndëshkoje armiqtë e tij.

Nga Rafael Floqi*/

“Unë kam një ëndërr” të King kthehet në të kundërtën e asaj për një të ardhme në të cilën katër fëmijët e tij nuk do të gjykoheshin ” nga ngjyra e lëkurës së tyre, por nga përmbajtja e karakterit të tyre.” Martin Luter King Jr

Sot, është festa e Martin Luter King Jr dhe ajo shërben për qëllime të shumta: Ajo nderon trashëgiminë totale të King; fokusohet në çështjen e të drejtave civile; thekson përdorimin e jo dhunës për të nxitur ndryshimin; dhe i thërret njerëzit të vihen në shërbimin publik dhe të mos harrojnë ëndrrën e tij.

Aktivistët zezakë po synojnë Teorinë Kritike të Racës ndërsa kombi feston Ditën e Martin Luther King Jr., duke argumentuar se teoria që është përhapur në të gjithë vendin është e kundërta e asaj për të cilën King luftoi gjatë jetës së tij.

“Teoria kritike e racës vë në dukje se vetëm një grup ose racë është sistematikisht raciste dhe se ato janë të pariparueshme dhe nuk mund të falen kurrë,” tha Emery McClendon, një anëtar i këshillit këshillimor kombëtar të Projektit 21, të dielën. “Ky koncept kundërshton plotësisht shkrimin dhe moralin e shoqërisë së qytetëruar.

Për herë të parë, ne po nderojmë festën e Rev. Martin Luther King Jr. sipas ligjeve të reja në shumë shtete që ndalojnë udhëzimin e interpretimeve “përçarëse” të së kaluarës. Vetë King është një viktimë kryesore e këtyre përpjekjeve. Teoricienët kritike të racës, një teori marksiste që barazon pozicionin social me racën e kanë shfrytëzuar atë duke e reduktuar në një linjë të vetmuar, të dekontekstualizuar nga fjalimi “Unë kam një ëndërr” për një të ardhme në të cilën katër fëmijët e tij nuk do të gjykoheshin ” nga ngjyra e lëkurës së tyre, por nga përmbajtja e karakterit të tyre.”

Por si depërtoi kjo ideologji marksiste në shoqërinë amerikane?

Kur Horkheimer dhe shokët e tij marksistë “ Të shkollës se Frankfurtit” u larguan nga Gjermania për t’i shpëtuar nazistëve, ata gjetën strehim në Universitetin e Columbias. Horkheimer u kthye në Gjermani pasi bota mundi nazistët, por la pas bashkëpunëtorin e tij, Herbert Marcuse. Ishte Marcuse ai që ndihmoi në shndërrimin e teorisë kritike, në teorinë kritike të racës në Shtetet e Bashkuara, duke identifikuar një “punëtor” të ri për revolucionin, që mund të riedukohej për të përmbysur normat shoqërore: pakicat racore.

Meqenëse një revolucion i udhëhequr nga punëtorët nuk po ndodhte, ata kishin nevojë për një klasë tjetër “të shtypur” për t’i shërbyer qëllimit të tyre. Ky qëllim ishte të shembte institucionet perëndimore që qëndronin në rrugën e revoltës dhe të organizonin një revolucion marksist. Përdorimi i pakicave racore si pararoja e tyre e re do të ishte ide e shkëlqyer.

Kush mund të riedukohet më mirë sesa një demografi njerëzish, paraardhësit e të cilëve kishin vuajtur shtypje në Amerikë, bazuar në ngjyrën e lëkurës së tyre? Kush më mirë mund të pikturohej si viktima e një sistemi besimi të “shtypësve” dhe të pretendonte se e vetmja rrugë e çlirimit ishte prishja e institucioneve të shtypësve? Me fjalë të tjera, projektuesit dhe adhuruesit e teorisë kritike pranuan qëllimin e tyre të vërtetë. Jo barazi para ligjit. Jo të drejtat civile. Jo liri, liri dhe drejtësi për të gjithë. Jo një jetë më e mirë për pakicat racore. Teoricienët kritikë pranojnë se qëllimi i tyre është të përdorin pakicat racore si pararojë për një revolucion marksist. Kështu, lindi teoria kritike e racës.

Por imponim i një tregimi përrallor të Amerikës e bën sakrificën e Kingut krejtësisht të palexueshme, thonë mbështetësit e CRT. Është një vizion i së kaluarës i mbytur nga kujtesa, që i përshtatet më mirë përfytyrimeve distopike të George Orëell-it sesa një kombi që kërkon të shpengojë premtimin e tij për vetëqeverisje të vërtetë, të shtrirë dhe demokratike. Rikthimi i trashëgimisë së tij është të kuptosh se nuk ka dritë mes një shoqërie vërtet demokratike dhe një shoqërie të drejtë racore.

Por pyetja mbetet.

Ku ndryshojnë mësimet e Kingut në krahasim me teorinë kritike të racës?

Për të filluar, është e nevojshme të kuptohet se brenda botimit të vitit 2016 të “Një hyrje në Teorinë kritike të racës: një hyrje”, i Richard Delgado dhe Jean Stefancic argumentuan se CRT ndoqi “traditën radikale amerikane” të Martin Luther King, Jr. Ata e pozicionuan teorinë kritike të racës si një pasardhës të filozofisë së tij të drejtësisë sociale që dënonte imperializmin amerikan, klasizmin dhe racizmin anti-zezak, duke vënë në dukje se trashëgimia e Kingut ishte kooptuar nga “një konservatorizëm i shfrenuar, në fytyrën tuaj” i krijuar për të penguar përparimi racor.

Por si mund të kuptohet përparimi i zhvillimit racor me të njëjtën mendësi të përmbysjes të pushtetit dhe të përcaktimit krejtësisht racist se po je me ngjyrë je i destinuar të jesh i persekutuar dhe po të jesh i bardhë je persekutor, një teori që synon indoktrinimin e fëmijëve synohet tu imponohet atyre që nga shkolla. Këtu ideja e fjalimit “Unë kam një ëndërr” të King kthehet në të kundërtën e asaj për një të ardhme në të cilën katër fëmijët e tij nuk do të gjykoheshin ” nga ngjyra e lëkurës së tyre, por nga përmbajtja e karakterit të tyre.”

Udhëheqësit nga Projekti 21, një rrjet lidershipi i zi i sponsorizuar nga Qendra Kombëtare për Kërkimin e Politikave Publike, thonë se teoria kritike e racës largon kombin nga trashëgimia e Kingut duke politizuar racën ndërkohë kur lideri i ndjerë i të drejtave civile predikoi një mesazh uniteti. Anëtarët e Projektit 21 vunë në dukje shembuj të tillë si Projekti 1619, për të cilin ata argumentuan se mëson ndarjen në vend të unitetit aspironte që King.

Projekti 1619

Projekti 1619 duke shtrembëruar historinë e Amerikës thotë se SHBA nuk është toka e lirisë [por ajo ka lindur nga një mëkat kapital është toka e skllavërisë . Anëtarët e Projektit 1619 Inc. kanë qenë katalizatori për të ndryshuar narrativën e zbarkimit të afrikanëve të parë të skllavëruar që arritën në koloninë e Virxhinias në Point Comfort, Fort Monroe e sotme, në Hampton, VA dhe kjo sipas tyre shënoi mëkatin e pashlyer të Amerikës.

Në zemër të trajnimit të nuancuar të drejtësisë sociale qëndron një nëngrup i ideologjive të përafruara më famëkeq me Teorinë Kritike të Racës dhe lëvizjen Marksiste. Ky trajnim njihet si Projekti 1619, dhe ideologjitë e dukshme marksiste që mbështesin parimet e tij themeluese do ta bënin çdo studiues të lexuar mirë ta fshinte projektin si doktrinë politike që nuk mund të ekzistojë jashtë sferës së fiksionit metaforik.

Pavarësisht mungesës së saktësisë historike, doktrina është prezantuar akademikisht dhe profesionalisht në të gjithë Amerikën. Ndërsa prindërit protestojnë për miratimin e këtij materiali nga shkollat e tyre lokale, nxënësit e shkollave po marrin një shije të synimeve të vërteta pas lëvizjes për drejtësi sociale. Projekti 1619 u themelua nga Nikole Hannah-Jones, një gazetare hulumtuese amerikane dhe shkrimtare kontribues për Neë York Times. Në të kaluarën e afërt, Hannah-Jones ka qenë shumë e zëshme në lidhje me opinionet e saj për çështjet bashkëkohore të të drejtave civile dhe madje ka shkuar aq larg sa të kërkojë publikisht dëmshpërblime për pakicat amerikane, përfshirë edhe veten. Kjo doktrinë e favorshme politikisht supozon shumë më tepër se çdo çështje revolucionare e të drejtave civile. Në fakt, një përmbysje e plotë e historisë amerikane është më shumë në të njëjtin nivel me këtë prirje.

«Shumica e nxënësve të shkollës mund të lexojnë datën e themelimit të Shteteve të Bashkuara të Amerikës: 4 korrik 1776. Por një projekt i zjarrtë nga Revista Neë York Times e ndryshon këtë datë në 20 gusht 1619—ditën kur 20 afrikanë të skllavëruar mbërritën për herë të parë në tokën e Virxhinias. “NYT e mbuloi këtë ese nga Hannah-Jones, duke e përshkruar Projektin 1619 si “një iniciativë e vazhdueshme nga The Neë York Times Magazine që filloi në gusht 2019, në 400 vjetorin e fillimit të skllavërisë amerikane. Ai synon të riformulojë historinë e vendit duke i vendosur pasojat e skllavërisë dhe kontributet e amerikanëve me ngjyrë në qendër të narrativës sonë kombëtare.”

“Për shkak se Projekti i vitit 1619 dhe Teorisë Kritike të Racës kanë përjetësuar një narrativë të ‘racizmit sistemik’, është edhe më e domosdoshme që të ri përqendrojmë përpjekjet tona në arsyen pse është e rëndësishme të arrijmë ëndrrën e Dr. King për t’u ngjitur në majë të malit, Ndërsa mbrojtësit e teorisë kritike të racës thonë se po përpiqen të mësojnë një pjesë të rëndësishme të historisë amerikane që shpesh injorohet, McClendon kundërshton se në fakt ajo bën më shumë dëm sesa mirë.

Pse Teoria Kritike e Racës është raciste?

CRT është një doktrinë shumë e dëmshme dhe në fillimin e trajnimit të saj, bën që studentët me ngjyrë dhe të tjerët ta shohin veten gjithmonë si viktima inferiore dhe të pafuqishme që diskriminohen pa asnjë zgjidhje të mundshme për ndryshim ose përparim. Teoria “mëson se racizmi është në zemër të themelit të Amerikës”, ndërsa në të njëjtën kohë mëson se “i gjithë sistemi ynë amerikan duhet të shkatërrohet” për të mposhtur racizmin.

“Pas shkatërrimit të tij, ata nuk kanë asnjë rrugë të qartë drejt Rindërtimit, përveçse ta shtyjnë qeverinë tonë drejt marksizmit dhe politikave socialiste” “Nuk është çudi, sepse CRT i ka rrënjët në Teorinë Kritike Marksiste të modifikuar për të depërtuar në sistemin kapitalist.”

Vendi duhet t’i kthehet mesazhit të Kingut, i cili ai tha se i mëson njerëzit të shohin njëri-tjetrin si individë dhe jo t’i përcaktojnë sipas racës së tyre. Ne duhet të theksojmë se çdo individ është i aftë të arrijë suksesin dhe ndjekjen e ëndrrës amerikane përmes punës së palodhur dhe vendosmërisë. Ne nuk duhet të lëmë mënjanë grupe të caktuara dhe t’i bëjmë ata të ndihen sikur nuk mund t’i arrijnë qëllimet e tyre të jetës, nëse nuk ushqehen me lugë dhe nuk u jepet një mënyrë jetese që i bën ata të varur nga qeveria për gjithë jetën. Ata gjithashtu duhet të kuptojnë se mundësitë e barabarta nuk do të thotë të barabarta. Nuk mund të luftosh racizmin me një anti racizëm që është racizëm në kahun tjetër.

Nga na tjetër kundërshtarët “anti-CRT”, e cila kërkon të ndalojë kurrikulat, librat ose trajnimet e lidhura me racën që ofrojnë një pamje të pakëndshme të së kaluarës sonë dhe implikimeve të saj aktuale. King i ka të ngjarë të marrë parasysh me hidhërim dinamikën shumë të njohur pas reagimit të sotëm. Pas lëvizjes globale të vitit 2020 për drejtësi racore në Shtetet e Bashkuara dhe më gjerë, pas vrasjes së egër policore të George Floyd, legjislaturat në 32 shtete janë mbështetur në atë që – se antiracizmi është kundër të bardhëve – për të nxitur kryqëzatën antidemokratike kundër atë që ata e quajnë “teori kritike e racës”. Po a është kështu ?

Për më shumë se 30 vjet, studiuesit kanë përdorur teorinë kritike të racës si një mjet analitik kjo mund të jetë e pranueshme po të jemi në fushën e teorisë. E djathta e ka riemëruar atë si racizmin e ri, pasi zgjimi rrëmbehet, si një kërcënim për nxënësit e pafajshëm të shkollës dhe si përndjekës për vdekjen e vetë “qytetërimit perëndimor”.

Teoria është bërë objektivi i përpjekjeve të koordinuara për të stigmatizuar dhe fshirë breza të njohurive, avokimit dhe historisë antiraciste. Objektivi është edhe zhdukja e historisë së antiracizmit dhe mohimi i rëndësisë së tij bashkëkohore thonë të majtët. Në fakt, teoria kritike e racës nuk është aspak një teori. Nuk është as një “perspektivë” e mësimdhënies së historisë. Është racizëm dhe fanatizëm, dhe jo vetëm kaq – është një përpjekje për të ringjallur një axhendë të dështuar marksiste.

Teoria kritike e racës është një degë e teorisë kritike, ideja e Shkollës së Frankfurtit, një grup marksistësh të shekullit të 20-të të lidhur me Institutin për Kërkime Sociale. (Fakt argëtues: themeluesi i Institutit për Kërkime Sociale donte që ai të quhej Institut fur Marxismus, që përkthehet në “Instituti për Marksizmin”. Ky emër u hoq nga frika se do të tjetërsonte publikun.)

Sigurisht, është e pamundur të përmblidhen shkrimet e shumta të studiuesve të racës kritike së bashku me ato të Dr. Kingut pjellor në disa paragrafë, por ne mund të identifikojmë disa besime thelbësore midis tyre për të përcaktuar se si ato përputhen me njëri-tjetrin.

Në esenë e rëndësishme të Derrick Bell të vitit 1995 “Kush ka frikë nga teoria kritike e racës”, ai shqyrtoi se si CRT ishte një mjet i nevojshëm për ekspozimin e racizmit sistemik në shoqërinë amerikane, duke pohuar troç:

“Siç e shoh unë, teoria kritike e racës pranon se revolucionarizimi i një kulture fillon me një rivlerësim rrënjësor i tij”. Artikulli vëren se si CRT është veçanërisht i dobishëm në kritikimin e diskurseve të verbërisë së ngjyrave në epokën pas të Drejtave Civile, duke vënë në dukje se adhuruesit e kësaj metode kërkon të “prish” dhe të shkojë përtej politikave ligjore si “integrimi, veprimi afirmativ dhe masa të tjera liberale”, duke shtuar se këta studiues janë shumë dyshues për “agjendën liberale”. Referenca për një axhendë “liberale” duket se kritikon ata në establishment që ishin të kënaqur me ndryshimet legjislative të viteve 1960 dhe mbetën të vetëkënaqur pasi padrejtësitë racore shkatërruan komunitetet e zezakëve në epokën e “daltonizmit”.

Në të vërtetë, CRT u zhvillua midis studiuesve të gjeneratës pas të drejtave civile si një lente për zbulimin e metodave të fshehta përmes të cilave amerikanët zezakë margjinalizoheshin vazhdimisht në shoqërinë amerikane. Teoricienët e racës kritike përdorin një sërë metodash për të kritikuar qëndrueshmërinë e racizmit strukturor në epokën e supozuar pas racore të shoqërisë amerikane, duke ekspozuar sesi aparatet ligjore përjetësojnë vazhdimisht politikat raciste dhe padrejtësitë racore edhe pas fitoreve legjislative të viteve 1950 dhe 1960. Ata lëshojnë gjithashtu thirrje për praktika anti-raciste që përballen dhe çmontojnë strukturat e supremacisë së bardhë që vazhduan deri në të tashmen.

Për Martin Luther King, Jr., një nga veprat e tij të fundit, Ku shkojmë nga këtu: kaos apo komunitet?, botuar në vitin 1967, përcakton qartë mendimet e tij rreth asaj se si Amerika e bardhë braktisi kryesisht Lëvizjen për të Drejtat Civile pas fitoreve të saj legjislative në mesi i viteve 1960 dhe diskuton nevojën për të investuar drejtpërdrejt në komunitetin amerikan të zi për të arritur ngritjen kolektive.

Në ngjashmëri me “rivlerësimin radikal” të mbështetur në esenë e Bell-it, King tha troç: “si hapi i parë drejt rrugëtimit drejt barazisë së plotë, ne do të duhet të përfshihemi në një rirenditje radikale të prioriteteve kombëtare”. Në ngjashmëri me shumë studiues të CRT-së, King kritikon njerëzit e bardhë të vetëkënaqur që përfitojnë nga racizmi strukturor, ndërkohë që mohon se ata janë vetë “racistë” ai vëren se Amerika ka ende një “borxh drejtësie” që duhet t’i paguajë popullatës së saj zezake ; ai mbrojti një “të ardhur të garantuar” dhe ai pohoi se një komb i tillë i pasur ka një imperativ moral për të siguruar që të gjithë qytetarët e tij të kenë akses në “një shtëpi të mirë, një arsim të mjaftueshëm dhe para të mjaftueshme për të siguruar nevojat themelore për dikë në familje.

Në realitet, debati i KDF-së është vetëm një moment tjetër në traditën amerikane të keqpërdorimit të MLK-së, duke filluar nga kontestet mbi veprimet afirmative; ngritja e lëvizjes Black Lives Matter; dhe debatet mbi socializmin kundër kapitalizmit, sa për të përmendur disa. Dhe kjo nuk bëhet me reparacione por me krijimin e mundësisë që të gjithë të jenë të barabartë, equality dhe jo equity.

Equality dhe jo equity

Dhe pse këto terma në shqip përkthehen një soj janë të ndryshëm. Equality do të thotë që çdo individi ose grupi njerëzish i jepen të njëjtat burime ose mundësitë. Equity njeh se çdo person ka rrethana të ndryshme dhe shpërndan burimet dhe mundësitë e sakta të nevojshme për të arritur një rezultat të barabartë. Rruga drejt arritjes së barazisë nuk do të arrihet duke trajtuar të gjithë në mënyrë të barabartë. Do të arrihet duke trajtuar të gjithë me drejtësi sipas rrethanave të tyre. Kjo nuk është gjë tjetër veç një teori marksiste që e tregoi vetë rënia e sistemit komunist , jo për parimi i zhvillimit të individëve por frenimi i tyre për të qenë të gjithë të barabartë, një utopizëm marksist i vërtetë, komunizmi shqiptar e vërtetoi këtë.

“Unë kam guximin të besoj se njerëzit kudo mund të hanë tre vakte në ditë për ushqimin e trupit të tyre, të kenë arsimin dhe kulturën për mendjen e tyre dhe dinjitetin, barazinë dhe lirinë për shpirtrat e tyre” pat deklaruar King në fjalimin për pranimin e Çmimit Nobel për Paqe, Oslo, Norvegji, 1964

Rev. Dr. Martin Luther King besonte se arritja e një shoqërie më të mirë kërkon një llogari të ndershme me historinë; që lufton pa falje për të shtypurit dhe të varfrit; dhe që parashikonte një “revolucion të vërtetë në vlera” në krijimin e një shoqërie më të drejtë dhe më të barabartë, që njerëzit të mos gjykoheshin “nga ngjyra e lëkurës së tyre, por nga përmbajtja e karakterit të tyre.”

*Ribotim.