Dërgoi: Albert Alla

Fotot: Monika Kadi

Ilir Gjoni

Më datë 3 dhjetor 2023 shqiptarët e shtetit të bukur të Kolorados u bënë bashkë dhe festuan 111 vjetorin a pavarësisë së Shqipërisë. Festa e flamurit, është festë e shenjtë për ne shqiptarët, feste qe tejkalon çdo dallim dhe bashkon të gjithë shqiptarët që kanë në zemër Gjergj Kastriotin, dashurinë për kombin dhe krenarinë e zjarrtë e të qënit shqiptarë. Një eveniment i shkëlqyer, ambient fantastik ku të gjithë u kënaqëm dhe u dëfryem nën tingujt e muzikës tonë nga të gjitha trevat e Shqipërisë. Ky eveniment perveç faktit që nderon dhe na bën të përulemi me mirënjohje të gjithë atyre që dhanë jetën për kombin tonë, ka rëndësi sepse bashkon komunitetin shqiptar, mban traditën dhe gjuhën gjalle e mbi të gjitha përçon mesazhin te fëmijët tanë, që është mirë të jesh shqiptar. 28 nentori i vitit 1912 është një nga ditët më të ndritshme të historisë dhe të rilindjes tonë kombëtare. Shënon filimin e projektit tonë kombëtar, projekt që akoma nuk ka mbaruar dhe do të mbarojë atëherë kur të gjithe trojet shqiptare të jenë nën një shtet të bashkuar, nën një flamur, flamurin e Skenderbeut.

Në fjalën hapëse përveç, shpalosjes së rëndësisë së festës së pavarësisë, vatrani z. Albert Alla CPA/MBA dhe z.Zenel Zymeri, patriot aktiv nga Drenica heroike, theksuan rëndësinë që çdo shqiptar të punojë fort e të jetë i suksesshëm në fushën ku aktivizohen, të forcohen ekonomikisht e të ngrejë sa më lart emrin shqiptar, të këshillojnë dhe të mbështesin fort fëmijët tanë, të studiojnë fort e të synojnë lidershipin e këtij vendi të madh. Është e rëndësishme që gjaku ilir të jetë i pranishëm aty ku fatet e kombeve caktohen. E kur Shtepia e Bardhe të flasë shqip, atëherë ëndrra e madhe e të gjithë atyre që ranë për flamur, ëndrra e rilindasve tanë do të bëhet realitet, një shtet, një komb, një flamur.

Mbas fjalimeve, zuri vend hareja, muzika jonë e ëmbël dhe vallet tone tradicionale nën hijeshinë e flamurit me të bukur në botë. Oh sa mirë të shihje gjithe ata shqiptare te bisedonin me njeri-tjetrin, te shkembenin numrat e telefonit, e te vallezonin me njeri-tjetrin, ashtu siç na ka hije, nën flamurin e Skenderbeut. Situata u ndez me shume me vallen e pogonishtes, vallen e rrajces, pipezat, vallen e tropojës, rrugoves dhe natyrish kapi majat me vallen e kukesit dhe “O sa mire me qene shqiptar”.

Por festa e flamurit nuk do te ishte realitet pa kontributin e patriotes, zonjes Monika Kadi Coulson. Zonja Monika, kujdeset per te gjitha aspektet e festes, prenotimin e lokalit, dekorimin e ambientit, ushqimin, pijet, muziken dhe fotografite. Fale zonjes Monika, festa e flamurit ne Kolorado tani është bërë një eveniment i përvitshëm dhe një traditë e këndshme shqiptare. Monika na sjell një copëz të Korçës tone te dashur ketu ne Kolorado dhe ashtu si Mesonjëtorja, shkolla e pare shqipe ne Korçë, ashtu Monika i dha jete kesaj tradite te bukur dhe te dashur per te gjithe ne shqiptaret, festa e flamurit. Shpresojme qe ne te ardhmen te hapim dhe nje dege te vatres dhe nje qender kulturore shqiptare, ku komuniteti te kete nje adrese të përhershme ku te mblidhet, dhe rinia shqiptaro-amerikane të gumëzhojë a te mësojë traditën, gjuhën dhe zakonet tona. Gjithashtu nuk mund te lëmë pa pershendetur fotografin tone, fantastik, z. Ilir Gjoni. Per kontributin me muziken dhe seleksionimin e saj, zonjen me buzeqeshje te embel, Ledia Papajorgji Karst dhe Steve Karst. Per kontributin ne dekor, fjalëmbla, Edlira Nelaj. Patjetër xhaxhi Zenel Zymeri me shikimin a tij serioz na kujtonte vazhdimisht për rëndësinë e kësaj feste dhe nevojën e një sjellje të përshtatshme. Një festë e shkëlqyer kombëtare.

Elmi Berisha/

Sot më 2 Dhjetor para 79 viteve lindi Presidenti i parë dhe historik i Republikës së Kosovës Dr. Ibrahim Rugova. Ai ishte ideatori, arkitekti dhe themeluesi i shtetit modern të Kosovës. Intelektual, dijetar urtak, filozof i mendimit politik i cili me vizionin dhe politikën unike na udhëhoqi duke ndriçuar rrugën drejt lirisë dhe pavarësisë së Kosovës. E ndërkombtarizoi çështjen e Kosovës, ndërtoi ura miqësie me shtetet më të fuqishme të planetit, me paqe dhe urtësi, vizion e mençuri, falë largpamësisë së tij, sot Kosova gëzon lirinë dhe shtetësinë.

Përjetësisht mirënjohës President, krenar që punuam me Ju dhe jetuam në epokën e Ibrahim Rugovës.

Bordi Drejtues i kompanisë “Gener 2”, ka vendosur të emëroj Drejtor Menaxhues të Televizionit “A2 CNN” në Kosovë, gazetarin dhe diplomatin Flamur GASHI, një figurë të njohur në fushën e gazetarisë së shkruar dhe kryesisht asaj radio-televizive në Shqipëri, gjithashtu ai është një diplomat i shquar dhe më përvojë të gjatë në diplomaci.

Ky emërim bëhet me qëllimin për të zgjeruar rrjetin e transmetimit të Televizionit “A2 CNN” edhe në Kosovë, si dhe për të fuqizuar pozicionin e Televizionit “A2 CNN” në tregun mediatik në të gjithë hapësirën shqipfolëse. Televizioni “A2 CNN” është partneri ekskluziv i televizionit amerikan me shtrirje globale “CNN”.

Flamur GASHI, ka punuar si gazetar dhe redaktor në disa media në shypin e shkruar si, Redaktor në Revistën “Koha” dhe Gazetën “Kosova” në Tiranë, ai gjithashtu ka punuar si bashkëpunëtor dhe gazetar në Radio dhe Televizionin Shqiptar, ka qenë Kryeredaktor dhe Drejtor i Radio “Kontakt”, radios së parë private në Shqipëri, gjithashtu ka qënë Nënkryetar i Bordit të Mediave të Republikës së Shqipërisë.

z.GASHI, ka kryer funksionin “Këshilltarit” i Ministrit për Informacion dhe Media, si dhe i dy ministrave të Mbrojtës të Qeverisë së Republikës së Kosovës në Ekzil (1996-2000) – me seli në Tiranë. Gjithashtu ka qenë Sekretar i Përgjithshëm i Asociacionin të Atlantikut të Kosovles, me seli në Prishtinë. Ka qenë Drejtor Ekzekutiv i Institutit të Studimeve Politike – Tiranë, si dhe Drejtor i “Qendrës Ndërkombëtare të Shtypit” gjatë vizitës së Presidentit Xhorxh W. BUSH në Tiranë.

Ambasador Flamur GASHI, për një kohë të gjatë (nga viti 2005) ka shërbyer si diplomat i Republikës së Shqipërisë, fillimisht si Drejtor në Ministrinë e Punëve të Jashtme, Ambasador i Jashtëzakonshëm dhe Fuqiplotë i Republikës së Shqiperisë në Bosnjë dhe Hercegovinë, si dhe Këshilltar për Çështjet e Rajonit dhe Diasporën i disa Presidentëve të Republikës së Shqipërisë.

Flamur GASHI, aktualisht është anëtar i Bordit Drejtues dhe Drejtor për Çështjet e Rajonit dhe Diasporën në Këshillin e Ambasadorëve Shqiptarë në Tiranë (KASH), si dhe Ligjërues i lëndeve “Marrrëdhënie me publikun” dhe “Media dhe politika”, në Kolegjin Universitar “AAB” në Prishtinë.

z.GASHI, për një kohë të gjatë ka bashkëpunuar dhe bashkëpunon pothuajse me të gjitha televizionet në Shqipëri, Kosovë dhe më gjerë në rajon, si një nga njohësit e mirë të çështjeve të rajonit në veçanti.

Flamur GASHI, se fundmi rikthehet në media në Televizionin “A2 CNN”, me një rol ekzekutiv pas një periudhe të gjatë të shërbimit në diplomaci, me angazhimin që edhe Kosova të jetë e perfaqësuar dënjesisht në hartën e shtrirjes së gjigandit mediatik amerikan dhe global televiziv “CNN”.

Televizioni “A2 CNN”, është një televizion që ka arritur të bëjë një impakt të madh në tregun e televizioneve informative në Shqipëri.

Se fundmi Televizioni “A2 CNN” ka marrë licencën për transmetim në Republikën e Kosovës dhe vazhdon të jetë partneri ekskluziv i Televizionit “CNN” për Shqipërinë, Kosovën dhe Maqedoninë.

(Komunikimet dhe planet djallëzore të ambasadorëve të Fuqive të Mëdha që i paraprinë këtij aneksimi)

Sa herë që kujtoj thënien e njohur e cila thotë “Fatet e popujve të vegjël dalin nga dyert e tragjedive të mëdha”, më shkon mendja te dorëzimi i Ulqinit, Malit të Zi nga ana e Fuqive të Mëdha të asaj kohe.

Ulqini do ti bashkangjitet  Malit të Zi,kundër vullnetit dhe dëshirës së banorëve  të tij, të cilët ishin krejtësisht me popullsi  shqiptare, në vitin 1880, dy vite pas vendimeve të Kongresit famëkeq të Berlinit që u mbajt në vitin 1878.

Janë bërë përpjekje të shumta,duke përfshirë edhe rezistencë të armatosur, nga ana e popullit shqiptar për ndalimin e aneksimit të këtij territori shqiptar nga ana e Malit të Zi, por pa sukses.

Pas një demonstrimi të paparë të flotës detare ushtarake të Fuqive të Mëdha në urjrat e Adriatikut, pranë Ulqinit si dhe pas humbjes së luftës në teren të kryengritësve shqiptarë ndaj numrit shumë më të madh të forcave osmane, Porta e Lartë (Perandoria Osmane) përmes Dervish Pashës, me 26 Nëntor 1880, ia dorëzoj Ulqinin Principatës së Malit të Zi.

Në dokumentet  konfidenciale të kohës të cilat më vonë Zyra e Jashtme e Britanisë së Madhe (Foreign Office), do ti publikoi me titull : KORRESPONDECA E MËTEJSHME lidhur me KORIGJIMIN E KUFIRIT MALAZEZ,(mbi 200 faqe të shkruara), paraqesin kumunikimet e ndërsjellta të protokoluara të ambasadorëve të Fuqive të Mëdha të asaj kohe që kanë të bëjnë me përcaktimin e kufirit të Malit të Zi, konkretisht krijimin e mundësive dhe realizimin e një prej vendimeve të Kongresit të Berlinit të vitit 1878, i cili ka të bëjnë pra me anaksimit të qytetit  të Ulqinit nga ana e Malit të Zi.

Gjatë një korrespondence 

kohore prej dy muajve (prej 1 Korrikut  deri me 31 Gusht të vitit 1880 ) janë shkëmbyer mbi 500 telegrame në mes përfaqësuesve diplomatik

të vendeve të tyre përkatëse, kryesisht  të Britanisë së Madhe, Francës, Gjermanisë, Austro-Hungarisë, Italisë dhe Rusisë. Këto shkëmbime janë dëshmi ekskluzive e kohës që nxjerrin në pah planet djallëzore,intrigat, prapaskenat e Fuqive të Mëdha të kohës që janë zhvilliar përmes përfaqësuesve diplomatik në vendet e tyre përkatëse.

Cilët ishin protagonistët e vendimeve të dhimbshme për kombin tonë

Disa nga protagonistët diplomatik të kohës të përfshirë në shkëmbimin e telegrameve ku diskotohej çështja e dorëzimit të Ulqinit Malit të Zi kanë qenë:

1.Henry George diplomat  i “Foreign Office-it”

britanez me detyrë në Vienë të Austrisë

2.Earl Granville, zyrtar  i “ Foreign Office-it ” në Londër

3.Kirby Green, konsuli gjeneral i Austrisë në Shkodër 

4.George J. Goschen, ambasadori britanez në Turqi

5.Augustos Paget, diplomat britanez me detyrë në Romë të Italisë

6.M. de Giers , ambasador i Francës në Rusi;

7.The Earl of Dufferin,

ambasador i Britanisë në Rusi;

8.M. Radonich ( Radonić), përfaqësues i Malit të Zi në Cetinë;

9.Lord Odo Russell , 

përfaqësues i qeverisë gjermane me seli në Berlin; 

10.M. Lippich, konsulli gjeneral i Austrisë në Shkodër;

11.Abedin Pasha, i ngarkuari i Portës së Lartë për çështjet me Malin e Zi , dhe të tjerë.

Objekt i këtyre komunikimeve janë edhe princat gjerman të asaj kohe si , Pinci Bismarck dhe Princi Hohenlohe.

Po shkëpus vetëm një komunikim të shkurtë i cili tregon shumë qartë vendosmërinë e këtyre diplomatëve ndërkombëtar për shkëputjen e Uqinit nga trungu kompakt etnik shqiptar dhe skenarin për bashkangjitjen e tij, Malit të Zi.

Në telegramin numër 421 z. Kirby Green nga Shkodra  i shkruan Earl Granville në Londër se ka pas një komunikim me z. Riza Pasha i cili ka pranuar në parim shkëputjen e Ulqinit dhe bashkangjitjen e tij Malit të Zi por me kusht që “Fuqitë e Mëdha duhen të marrin mbi vehte zbatimin e kësaj marrëveshje, kurse forcat turke mund të kenë misionin e të ruajtjes së kufirit pasi që ai do të vendoset…”.

Është interesant se disa nga këto diplomatë, me rastin e komunikimit të tyre e pranojnë qartas se venbanimet të cilat ata tentonin t’ja dorëzonin Malit të Zi  ishin territore shqiptare sepse iu referohen aryre si “Albanian districts” ( Rrethe apo zona shqiptare), por megjithate dhe përkundër kësaj ata vendosen në mënyrë të dhunshme dhe arbitrare dorëzimin e qytetit tonë bregdetar-Ulqinit, Malit të Zi.

Turpi historik i Fuqive të Mëdha të kohës

Vlen të theksohet se territori  i Malit të Zi para Kongresit të Berlinit në vitin 1878 kishte  4,405 km² kurse pas Kongresit 9,475 km² duke përfshirë edhe daljen në det të tij. Pjesa dërmuese e ekspanzionit dhe dyfishimit territorial të Malit të Zi u arrit kryesisht në dëm të trojeve shqiptare. 

Por sikurse ky ekspanzion në fund të shekullit 19-të, 

të mos ishte i mjaftueshëm, ai pas rreth tre dekadave pasoi me një tjetër, ate të Konferencës së ambasadorëve në Londër e mbajtur në vitet 1912-1913, ku Fuqitë e Mëdha të asaj kohe (Britania e Madhe,Franca, Gjermania,Italia, Austro-Hungaria dhe Rusia), muarën vendimet fatale që prekën gjysmën e territorit të Shqipërisë së pavarur.

Me aneksimine Ulqinit nga ana e Malit të Zi në vitin 1880 është një ndër fillet e tragjedisë së ndarjes dhe të coptimit të trojeve shqiptare dhe turpi historik i Fuqive të Mëdha të asaj kohe të cilat me vendimet e tyre në fund të shekullit 19-të dhe në fillim të shekullit 20-të, lën rreth 40% të popullsisë shqiptare jashtë kufijve të shtetit të sapo krijuar shqiptar- Shqipërisë.

Xheladin Zeneli

Nëntor 2023