Analiza – Dielli

Pastërti

July 11, 2020 by dgreca

Nga Astrit Lulushi/

Supozojmë që njeriu nuk është kafshë, vetëm sepse flet e arsyeton. Por ai është i vetëdijshëm se një kafshë brenda tij jeton, e cila zgjohet e rritet në përpjestim me shkallët që ngjit, sa më lartë aq më kafshë bëhet, dhe nuk mund të dëbohet tërësisht. Ndodh si me mikrobet, të cila, edhe kur njeriu është i shëndetshëm, ato pushtojnë trupin tij; njeriu mund të gëzojë shëndet të mirë, por jo të pastër. Kush e di se çfarë jete do të rezultonte nëse do të ishim të pastër? Ndoshta jeta nuk do ishte as më e mirë, as më e keqe, ose nuk do të quhej me emrin që e thërrasim.

Dëlirësia është tjetër gjë; është lulëzimi i njeriut; dhe ata që quhen Gjeninj, Heronj, Shenjt dhe të tjerë të ngjashëm, nuk janë veçse lulet që ia dalin mbanë të bëhen fruta. Nëse njeriu është mishërim i Krijuesit, atëherë, kafsha brenda vetes vdes dita ditës; për shkak të natyrës inferiore dhe brutale, vetë kafsha tërhiqet, por lë pas gjurmë vesesh, si në rastet kur vetë jeta bëhet turpi.

Sa i lumtur është njeriu që u ka treguar vendin bishave që shkurajojnë mendjen; ai mund të përdorë një kafshë, por nuk është gomar për të gjithë të tjerët. Njeriu tjetër bëhet pjesë e turmës që ka kafshën brenda dhe nxitet me tërbim të përkeqësuar. E gjithë ndjenja është një, megjithëse merr shumë forma. Është e njëjta gjë me një njeri i cili ha, pi, bashkëjeton, ose fle për të jetuar. Ai ka vetëm një oreks, dhe i duhet të shohë një person tjetër të bëjë ndonjë nga këto gjëra për të ditur se sa e madhe është ndjenja e tij.

Papastërtia as qëndron e as nuk ulet së bashku me pastërtinë. Kur kafsha sulmohet në njërën anë, ajo e tregon veten në anën tjetër. Nëse njeriu do të ishte i dëlirë, duhet të jetë i butë i sjellshëm. Kemi dëgjuar për këtë virtyt, por nuk e dimë se çfarë është. Ne flasim konform me thashethemet që kemi dëgjuar. Nga ushtrimi i mendjes vijnë mençuria dhe pastërtia; nga plogështia vijnë padituria dhe papastërtia, zakon i mendjes së ngadaltë a të përgjumur. Një person i papastër është në përgjithësi përtac, që ulet të pushojë pa qenë i lodhur, dhe përpiqet të pengojë sa më shumë të tjerët që mendojnë se Natyra është e vështirë për tu kapërcyer, por ajo duhet të tejkalohet duke hyrë nëpër ‘të.

Shëndet

July 10, 2020 by dgreca

Nga Astrit Lulushi/

Njeriu i ngjan atij që ka humbur në pyll. Ndjen uri e rraskapitje dhe ulet rrëzë një peme. Vetmia e tij lehtësohet nga iluzionet. Për shkak të dobësisë trupore e të mendjes imagjinata e rrethon, ndërsa beson se çfarë sheh është realiteti. Kur shëndeti na lë, ne kërkojmë mbrojtje nga një shoqëri e ngjashme ëndërrash zgjuar dhe kuptojmë se kurrë nuk jemi vetëm, si në mot të ftohtë, kur Dielli duket se bëhet dy, por vetëm pjesa që ngroh është e vërtetë.
E keqja është larg nga të qenit vetëm.
Pafajësia dhe dobia e Natyrës – dielli, era, shiu, vera, dimri – janë shëndet dhe një gëzim të tillë njeriu e përballon, sepse e gjithë natyra preket, shkëlqimi i diellit venitet, erërat psherëtijnë njerëzishëm, retë bien lotë, pyjet derdhin gjethet dhe një perde zie bie në mes të verës.
Cila është pilula që e mban njeriun mirë, të qetë, të kënaqur? Mjekësia natyrale, e cila ka mbajtur veten gjithnjë të re, ka mbijetuar aq shumë herë, duke u ushqyer me barëra të skaduar dhe ajër të mëngjesit.
Një shkop rreth të cilit një gjarpër, përdoret si simbol i mjekësisë. Sipas mitologjisë, ati i mjekësisë ishte Aesculapius, që kishte dy bija Higjenën perëndeshë e shëndetit; dhe Panaceian perëndeshë e shërimit ose pacientit. Por ishte Hebe a Juventas, bija e Zotit – mbajtësja e kupës prej së cilës Perënditë kishin besim të pinin barërat a barnat për t’u rinuar – e vetmja zonjë plotësisht e shëndetshme që shëtiste globin, dhe kudo që ndalej ishte pranvera.

KOSOVA, TRE PARIME E PESË OBJEKTIVA NË DIALOGUN ME SERBINË

July 10, 2020 by dgreca

-Kryeministri i Kosovës Avdullah Hoti dhe Presidenti i Serbisë Aleksandër Vuçiç në konferencë virtuale – Samitin e Parisit organizuar nga Presidenti francez, Emmanuel Macron dhe Kancelarja gjermane, Angela Merkel/

-Fjalimi i plotë i Kryeministrit të Republikës së Kosovës, Avdullah Hoti në konferencën virtuale të Samitit të Parisit/

PRISHTINË, 10 Korrik 2020-Gazeta DIELLI/ Kosova ka tre parime për dialogun me Serbinë dhe nën një është Integriteti territorial i panegociueshëm, si dhe pesë objektiva – i pari: Marrëveshja Gjithëpërfshirëse e Paqes ndërmjet Republikës së Kosovës dhe Republikës së Serbisë duhet të çojë në njohje të ndërsjellë.

Këto theksoshen në fjalimin e Kryeministrit të Republikës së Kosovës, Avdullah Hoti të mbajtur sot në konferencën virtuale të Samitit të Parisit.

Kryeministri i Republikës së Kosovës, Avdullah Hoti mori pjesë në konferencën virtuale – Samitin e Parisit, sot nga ora 10:30, të organizuar nga Presidenti francez, Emmanuel Macron dhe Kancelarja gjermane, Angela Merkel. Në këtë video-konferencë, Bashkimi Evropian përfaqësohet nga Josep Borrell, Përfaqësuesi i lartë i politikës së jashtme, kurse Serbia nga presidenti Aleksandar Vuçiç.

Kryeministri i Kosovës, Hoti në 7 Korrik në Paris takoi Presidentin e Francës Macron, i cili dje takoi edhe presidentin e Serbisë Vuçiç.

Ishte paralajmëruar që të dielën në 12 Korrik në Bruksel të takohen kryeministri i Kosovës, Avdullah Hoti, dhe presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiç, në rifillimin e dialogut midis dy vendeve drejt normalizimit të marrëdhënieve. Por, sipas njoftimeve të fundit ky takim është shtyrë për të enjten javës së ardhshme – 16 Korrik.“Për ne njohja reciproke është i vetmi qëllim i dialogut me Serbinë, normalisht edhe normalizimi i marrëdhënieve në mes të dy vendeve që duhet të jetë derivat i njohjes reciproke”, ka deklaruar kryeministri i Kosovës, Hoti në një konferencë shtypi këtë javë në Prishtinë.

FJALIMI I PLOTË I KRYEMINISTRIT TË REPUBLIKËS SË KOSOVËS, AVDULLAH HOTI SOT NË KONFERENCËN VIRTUALE TË SAMITIT TË PARISIT:

Samiti i Parisit

10 korrik 2020

(nëpërmjet video-konferencës)

I nderuar President Macron,

E nderuar Kancelare Merkel,

I nderuar Përfaqësues i Lartë Borrel,

I nderuar Përfaqësues i Posaçëm i BE-së Lajcak,

I nderuar President i Serbisë Vuçiq,

Me kënaqësinë më të madhe e pranova ftesën për të marrë pjesë në këtë samit të dalluar, i cili tregon angazhimin e Bashkimit Evropian, si dhe të vendeve tuaja përkatëse, për të mbështetur vendet e Ballkanit Perëndimor drejt integrimit evropian.

Ky integrim mund të bëhet vetëm përmes promovimit të demokracisë, fuqizimit të sundimit të ligjit, si dhe vendosjes së paqes së qëndrueshme dhe marrëdhënieve të mira fqinjësore ndërmjet vendeve tona në të gjitha rrafshet.

Më lejoni të theksoj që Republika e Kosovës mbetet fuqishëm e angazhuar ndaj fuqizimit të institucioneve demokratike të saj dhe sigurimit të rrugës së integrimit të saj në BE.

Mbështetja dhe sigurimi i pavarësisë së institucioneve të sundimit të ligjit qëndron në krye të angazhimit të qeverisë sime. Ndihma dhe këshillat e BE-së dhe të EULEX-it për institucionet tona vlerësohet gjerësisht.

Ne jemi të përkushtuar të vazhdojmë zbatimin e duhur të kritereve që janë të rëndësishme për të siguruar besimin e plotë të vendeve të BE-së ndaj angazhimit tonë për të avancuar sundimin e ligjit. Pikërisht në këtë drejtim edhe ju kërkojmë mirësisht që ta shqyrtoni kërkesën tonë për liberalizimin e vizave. Ne do të punojmë fuqishëm për të çuar përpara statusin e vendit tonë në integrimin në BE si kandidat potencial.

Kosova, krahas vendeve të tjera të rajonit, është goditur rëndë nga pandemia Covid-19. Më lejoni t’ju falënderoj për mbështetjen që i keni dhënë popullit të Kosovës për ta përballuar këtë situatë emergjente përmes institucioneve të BE-së, si dhe drejtpërdrejt përmes qeverive tuaja.

Ne po bëjmë gjithçka që mundemi për ta përmbajtur përhapjen e virusit, si dhe për ta mbështetur ekonominë përmes një liste gjithëpërfshirëse të masave të rimëkëmbjes ekonomike.

Në këtë drejtim, mirëpresim nismën e BE-së për t’i mbështetur vendet e Ballkanit Perëndimor përmes projekteve të përbashkëta të mëdha, të cilat ndihmojnë në kapërcimin e krizës ekonomike dhe sigurimin e lidhjeve më të mira dhe më të ngushta ekonomike ndërmjet vendeve të këtij rajoni.

Z. President, zonja kancelare, z. Borell,

Në përputhje me përkushtimit të fuqishëm të vendit tim për paqe rajonale dhe marrëdhënie të fqinjësisë së mirë përmes bashkëpunimit rajonal, ne sot kemi marrëdhënie të shkëlqyera dhe bashkëpunim të ngushtë me fqinjët tanë të parë, Maqedoninë e Veriut, Shqipërinë dhe Malin e Zi në të gjitha fushat me interes të ndërsjellë, duke përfshirë lëvizjen e lirë të njerëzve dhe të mallrave, si dhe në një gamë të gjerë partneritetesh rajonale.

Për Kosovën, marrëdhëniet fqinjësore me Serbinë vazhdojnë të mbeten një çështje shqetësuese.

Ne kemi filluar procesin e dialogut në vitin 2011 me ndërmjetësimin e Brukselit. Ne kemi arritur një numër marrëveshjesh. Ato marrëveshje që janë zbatuar kanë përmirësuar jetën e njerëzve në të dyja vendet.

Që nga fillimi i dialogut në vitin 2011, Serbia vazhdimisht ka ndërmarrë fushata kundër anëtarësimit të Kosovës në organizata ndërkombëtare dhe ka lobuar kundër njohjes së Republikës së Kosovës nga shtetet e tjera. Këto praktika të dëmshme dëmtuan procesin e normalizimit të marrëdhënieve tona si dy shtete të pavarura.

Gjatë zhvillimit të dialogut, Serbia nuk ka treguar synime të njëmendta për normalizimin e marrëdhënieve ndërmjet dy vendeve. Përkundrazi, ajo e ka zgjatur procesin për të “blerë kohë” dhe për të vazhduar fushatat e saj kundër sovranitetit të Kosovës.

Praktika të tilla të ndjekura nga Serbia e kanë shtyrën Kosovën që të reagojë, siç ishte rasti i vendimit të qeverisë së mëparshme për vendosjen e tarifës 100% ndaj mallrave serbe.

Megjithatë, ne mbetemi të përkushtuar për një proces paqësor të normalizimit të marrëdhënieve tona, i cili mund të arrihet vetëm nëse Kosova dhe Serbia respektojnë shtetësinë e njëra-tjetrës.

Që nga fillimi, qeveria e porsazgjedhur e Kosovës është treguar përnjëmend vullnetmirë duke hequr të gjitha barrierat tarifore ndaj mallrave nga Serbia, para së gjithash për t’i dhënë një shans dialogut dhe për të arritur një marrëveshje përfundimtare detyruese ndërmjet Kosovës dhe Serbisë, e cila duhet të përfundojë më njohje të ndërsjellë zyrtare ndërmjet dy vendeve.

Ne besojmë se nuk ka alternativë tjetër përveç dialogut. Ne jemi të gatshëm dhe të përkushtuar që të angazhohemi në dialogun Kosovë-Serbi si palë të barabarta.

Por, ne besojmë fuqimisht se dialogu duhet të ketë një afat kohor të qartë dhe një kornizë të vlerave dhe parimeve themelore që duhen respektuar, në përputhje me perspektivën evropiane të të dyja vendeve.

Ne besojmë se suksesi i këtij procesi thelbësor duhet të udhëhiqet nga parimet e mëposhtme:

1. Integriteti territorial i Republikës së Kosovës është i panegociueshëm, meqenëse është premisa kryesore që qëndron në themel të Republikës së Kosovës dhe mbi të cilën ajo mbështetet fuqishëm. Çdo shkelje e këtij parimi bie ndesh me parimet dhe vlerat themelore të BE-së. Prandaj edhe është e papranueshme.

2. Organizimi kushtetues i Republikës së Kosovës nuk mund të preket, pasi që ai garanton funksionimin demokratik të autoriteteve, barazinë në përfaqësim dhe mishëron parimin e shtetit qytetar, jo të organizuar sipas linjave etnike. Prandaj, ndërhyrja në karakterin unitar të Republikës së Kosovës do të ishte mënyra më e lehtë për të çfunksionalizuar shtetin e Kosovës dhe për ta bërë atë të paqëndrueshme. Kjo nuk mund të ndodhë.

3. Marrëveshja me Serbinë duhet të jetë plotësisht në përputhshmëri me Kushtetutën e Kosovës, pasi që kjo është e vetmja mënyrë për t’i dhënë legjitimitet një marrëveshjeje të tillë.

Objektivat

Bazuar në këto parime, Kosova do të angazhohet në dialog me objektiva të qarta mbi të cilat duhet të arrihet Marrëveshja:

1. Marrëveshja Gjithëpërfshirëse e Paqes ndërmjet Republikës së Kosovës dhe Republikës së Serbisë duhet të çojë në njohje të ndërsjellë. Pa një përfundim të tillë të këtij procesi Marrëveshja nuk mund të ketë sukses. Njohja e ndërsjellë ndërmjet dy vendeve është mënyra e vetme për të normalizuar marrëdhëniet dhe për t’ua shtruar të dyja vendeve rrugën drejt integrimit në BE.

2. Rezultati i kësaj marrëveshjeje duhet të jetë gjithashtu detyrimi i BE-së për ta përfshirë njohjen e Kosovës nga pesë vendet e mbetura të BE-së.

3. Anëtarësimi i Kosovës në Kombet e Bashkuara duhet të jetë gjithashtu pjesë e rezultatit të marrëveshjes gjithëpërfshirëse të paqes ndërmjet Kosovës dhe Serbisë. Kjo natyrisht nënkupton zëvendësimin e Rezolutës 1244 të Këshillit të Sigurimit të Kombeve të Bashkuara.

4. Angazhimi për anëtarësim në organizata të tjera ndërkombëtare dhe hapja e qartë e perspektivës evropiane për Kosovën është objektivi ynë dhe apeli ynë gjatë këtij procesi.

5. Dhe e fundit, por jo për nga rëndësia, personat e humbur dhe viktimat e të gjitha formave të dhunës, dëmet e luftës, të vrarët, janë çështje që na shqetësojnë më së shumti në këtë proces. Nuk mund të ketë normalizim pa vënë drejtësinë në vend.

Në bazë të këtyre parimeve dhe objektivave, Republika e Kosovës është e gatshme të jetë partnere konstruktive dhe bashkëpunuese në dialogun për arritjen e një marrëveshjeje gjithëpërfshirëse dhe ligjërisht detyruese.Ju faleminderit për vëmendjen!

Takimi i Brukselit Hoti-Vuçiq, javën e ardhshme

July 10, 2020 by dgreca

HOTI: Ne jemi të gatshëm dhe të përkushtuar që të angazhohemi në dialogun Kosovë-Serbi, në mënyrë të barabartë… Por, ne fuqishëm besojmë se procesi i dialogut duhet të ketë një afat të qartë kohor dhe një kornizë të vlerave dhe parimeve themelore që duhen respektuar, në përputhje me perspektivën evropiane të të dyja vendeve….Serbia nuk ka shfaqur synime të vërteta për normalizimin e marrëdhënieve./

VUCIC: “Pala shqiptare doli me kërkesa që i shënuam me kujdes. Ata kërkojnë ruajtjen e integritetit territorial të Kosovës, Kushtetutës së Kosovës, njohje të ndërsjellë, anëtarësim në Kombet e Bashkuara, që vendet e tjera të Bashkimit Evropian ta njohin Kosovën dhe pastaj do të merreshin me të zhdukurit dhe çështjen e dëmeve. Nëse ky është thelbi, atëherë gjithçka është e pakuptimtë”, tha Vuçiq për Televizionin Pink të Serbisë…

Samiti i paralajmëruar për një kohë të gjatë nga Franca dhe Gjermania me udhëheqësit e Kosovës dhe Serbisë, u zhvillua virtualisht të premten dhe kjo shënon vazhdimin e dialogut të BE-së për normalizimin e marrëdhënieve, i cili u ndërpre në fund të vitit 2018.

Radio Evropa e Lirë merr vesh se edhe takimi i 12 korrikut, ndërmjet Kosovës dhe Serbisë, me ndërmjetësimin e BE-së, do të zhvillohet përmes një video-konference, kurse takimi Hoti-Vuçiq pritet të ndodhë më 16 korrik.

Hoti: Dialogu me afate të qarta kohore

Kryeministri i Kosovës, Avdullah Hoti në këtë samit tha se dialogu nuk ka alternativë, por shtoi se ky proces duhet të ketë afate të qarta kohore.

“Ne jemi të gatshëm dhe të përkushtuar që të angazhohemi në dialogun Kosovë-Serbi, në mënyrë të barabartë”, tha Hoti.

“Por, ne fuqishëm besojmë se procesi i dialogut duhet të ketë një afat të qartë kohor dhe një kornizë të vlerave dhe parimeve themelore që duhen respektuar, në përputhje me perspektivën evropiane të të dyja vendeve”, shtoi Hoti.

Kryeministri i Kosovës tha se gjatë procesit të dialogut, Serbia nuk ka shfaqur synime të vërteta për normalizimin e marrëdhënieve.

“E kundërta, ka prolonguar procesin për të ‘blerë kohë’ dhe për të vazhduar fushatën kundër sovranitetit të Kosovës”, tha Hoti, duke shtuar se veprime të tilla të Serbisë kanë çuar që autoritetet e Kosovës të ndërmarrin masa, siç ishte edhe vendimi i Qeverisë së kaluar të Kosovës për të vendosur taksë 100 për qind ndaj produkteve të Serbisë.

Hoti tha se procesi i dialogut, në mënyrë që të jetë i suksesshëm duhet të udhëhiqet nga parime që sipas Hotit janë: Integriteti territorial i Kosovës është i panegociueshëm, organizimi kushtetues i Kosovës nuk mund të preket, marrëveshja me Serbinë duhet të jetë plotësisht në përputhje me Kushtetutën e Kosovës si modaliteti i vetëm që do t’i jepte legjitimitet një marrëveshjeje të tillë.

Sipas Hotit, bazuar në këto parime, marrëveshja finale duhet të rezultojë me njohje reciproke dhe nëse kjo nuk ndodh, marrëveshja si e tillë, sipas kryeministrit kosovar nuk do të kishte sukses.

Sipas Hotit, personat e pagjetur dhe viktimat e çfarëdo forme të dhunës, dëmet e luftës dhe viktimat, janë shqetësimi kryesor i Kosovës në këtë proces, andaj ai shtoi se pa pasur drejtësi për viktimat nuk mund të ketë normalizim të marrëdhënieve.

Hoti po ashtu përmendi që marrëveshja finale duhet të kontribuojë në njohjen e pavarësisë së Kosovës nga pesë shtetet e BE-së që ende nuk e kanë njohur Kosovën.

“Bazuar në këto parime dhe objektiva, Republika e Kosovës është e gatshme të jetë një partnere konstruktive dhe bashkëpunuese në dialogun për arritjen e një marrëveshjeje gjithëpërfshirëse dhe ligjërisht të obligueshme”, konkuldoi Hoti.

Vuçiq: Kërkesat e Kosovës, të pakuptimta

Presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiq, tha se video-samiti ka qenë i vështirë dhe se Serbia është e vetmja me qëndrime të ndryshme.

“Pala shqiptare doli me kërkesa që i shënuam me kujdes. Ata kërkojnë ruajtjen e integritetit territorial të Kosovës, Kushtetutës së Kosovës, njohje të ndërsjellë, anëtarësim në Kombet e Bashkuara, që vendet e tjera të Bashkimit Evropian ta njohin Kosovën dhe pastaj do të merreshin me të zhdukurit dhe çështjen e dëmeve. Nëse ky është thelbi, atëherë gjithçka është e pakuptimtë”, tha Vuçiq për Televizionin Pink të Serbisë.

Ai tha se është i gatshëm të flasë për përmirësimin e marrëdhënieve, por nuk do të ketë bisedime për pranim të ultimatumeve.

“I jam mirënjohës përkushtimit evropian për zgjidhjen e problemit dhe ne jemi të gatshëm për bisedime. Ne presim që dialogu të vazhdojë të enjten, por padyshim që do të kemi shumë punë dhe detyra të vështira”, tha Vuçiq.

“Do të jemi të ekspozuar ndaj pritjeve të mëdha të partnerëve evropianë dhe do të kthehemi prapa në vend të darkës së nesërme. Kemi një video-konferencë të dielën dhe më pas vazhdimin e dialogut”, tha ai.

Duke folur për pozicionin e presidentit francez Emmanuel Macron dhe kancelares gjermane Angela Merkel, Vuçiq nënvizoi se këta janë udhëheqës të vendeve që e kanë njohur pavarësinë e Kosovës.

“Ata e kuptojnë pozicionin tonë. Merkel dhe Macron janë politikanë me përvojë dhe ata e dinë se çfarë është e vërtetë dhe çfarë jo. Ne nuk ishim të ekspozuar ndaj presionit nga këta të dy dhe unë u përpoqa t’i përgjigjesha ultimatumeve në një mënyrë të guximshme. Unë mendoj se Macron dhe Merkel e kuptuan këtë. Në çdo rast, ne duhet të mësojmë të flasim me ata që nuk jetojnë në realitet”, u tha Vuçiq gazetarëve në Paris.

Edhe në një deklaratë të përbashkët të Gjermanisë dhe Francës është konfirmuar shtyrja e dialogut për javën e ardhshme.

Deklarata që u lëshua pas video-samitit, thotë se palët do të bisedojnë në mënyrë virtuale të dielën, ndërsa ballë për ballë do të takohen në Bruksel më 16 korrik.

“Presidenti Macron dhe kancelarja Merkel i kanë inkurajuar presidentin Vuçiq dhe kryeministrin Hoti, të bëjnë përparim thelbësor në dialog gjatë muajve të ardhshëm”, thuhet në deklaratën e përbashkët franko-gjermane.

Krahas kërkesës për përparim në dialog, Merkel dhe Macron kanë shprehur gatishmërinë për të mbajtur një samit tjetër më vonë gjatë procesit të dialogut.

“Normalizimi i marrëdhënieve ndërmjet Kosovës dhe Serbisë është jashtëzakonisht i rëndësishëm për sigurinë dhe stabilitetin në rajon, por gjithashtu ka një rëndësi të madhe për perspektivën e të dy vendeve për t’u anëtarësuar në BE”, thuhet në deklaratë.

Kosova dhe Serbia po përpiqen të arrijnë një marrëveshje përfundimtare për normalizimin e marrëdhënieve, e cila, siç tha ndërmjetësuesi i Bashkimit Evropian, Mirosllav Lajçak gjatë një vizite në Prishtinë, duhet të jetë e qëndrueshme, e pranueshme për rajonin dhe BE-në, por që do të zgjidhë të gjitha çështjet e pazgjidhura.

Ne samitin virtual marrën pjesë presidenti francez, Emmanuel Macron, kancelarja gjermane, Angela Merkel, Përfaqësuesi i lartë i BE-së për Punët e Jashtme Josep Borell dhe i dërguari i posaçëm për Ballkanin Perëndimor, Mirosllav Lajçak. Kosovën e përfaqëson kryeministri Avdullah Hoti kurse Serbinë, presidenti Aleksandar Vuçiq.

Bodo Weber, bashkëpunëtor i lartë i Këshillit për politikë të demokratizimit nga Berlini, pret që samiti nën përkujdesjen e Francës, Gjermanisë dhe Bashkimit Evropian, të premten, do të sqarojë qëllimin dhe kornizën e dialogut, të cilin e ndërmjetëson Bashkimi Evropian.

Sipas tij, korniza fillestare dhe parimet e dialogut politik të viteve 2012 – 2013, i cili në mënyrë të qartë ndërlidhte perspektivën e Serbisë dhe anëtarësimin e saj në BE, me pranimin e realitetit për humbjen e Kosovës, heqjes dorë nga bllokimi i anëtarësimit të Kosovës në organizatat ndërkombëtare, “tashmë kanë humbur më krizën shumëvjeçare”.

“Do të duhej të vinte deri te një lloj i rivendosjes (të dialogut), gjë që shpresoj se do të ndodhë të premten në Paris. Kjo kërkon pozicion të qartë politik nga ana e të dy kryetarëve, gjegjësisht të presidentit Macron dhe të zonjës Merkel, se cili është qëllimi i dialogut dhe cila është korniza brenda së cilës bisedohet. Kjo duhet t’i bëhet me dije në mënyrë të qartë presidentit (Aleksandar) Vuçiq në Beograd dhe pastaj kjo duhet të jetë kornizë, përmes së cilës do të bisedonin përfaqësuesit e BE-së, zoti Borrel dhe zoti Lajçak”, thotë Weber.

Ndryshe, këtë javë, presidenti francez Macron priti Hotin dhe Vuçiqin veçmas në Paris, dhe një nga temat e bisedimeve në këto takime, ishte dialogu mes Kosovës dhe Serbisë.

Në një komunikatë për media nga Zyra e kryeministrit të Kosovës, është thënë se kryeministri Hoti e siguroi presidentin Macron se Kosova është e vendosur të ndërmarrë të gjitha veprimet e nevojshme për të treguar vendosmërinë për perspektivën e saj euro-integruese, si e vetmja mundësi për paqe, stabilitet dhe prosperitet të kësaj pjese të Evropës.

Është thënë se Franca mbetet e përkushtuar për të ndihmuar Kosovën në mbështetjen e procesit të dialogut ndërmjet Kosovës dhe Serbisë.

Nga ana tjetër, Vuçiq ka thënë këtë javë se Serbia pret një “verë të vështirë dhe vjeshtë” për çështjen e Kosovës.

“Askush nuk dëshiron të na japë asgjë, ata do të na bëjnë presion për të humbur. Kjo është arsyeja pse ne kemi nevojë për unitet”, u shpreh Vuçiq.

Në këto ngjarje, megjithatë nuk do të marrë pjesë presidenti i Kosovës, Hashim Thaçi, kundër së cilit tashmë është paraqitur një aktakuzë për krime lufte në Prokurorinë në Hagë. Gjykatësi i procedurës paraprake ka gjashtë muaj për të konfirmuar ose hedhur poshtë aktakuzën, nga dita kur është ngritur në prill.

Lidhur me aktakuzë, Prokuroria e Specializuar njoftoi më 24 qershor, kur Thaçi u nis për në Uashington, ku duhej të zhvillohej një takim midis Kosovës dhe Serbisë më 27 qershor në Shtëpinë e Bardhë, me ndërmjetësimin e të dërguarit special të presidentit amerikan Richard Grenell. Në gjysmën e rrugës, Thaçi anuloi udhëtimin drejt SHBA-së dhe më pas edhe takimi në Shtëpinë e Bardhë u anulua.

Dialogu mes Kosovës dhe Serbisë me ndërmjetësimin e BE-së u ndërpre në nëntor 2018, pasi Qeveria e Ramush Haradinaj vendosi taksën prej 100 për qind për mallra të importuara nga Serbia dhe Bosnja dhe Hercegovina. Taksa u shfuqizua më pas, dhe qeveria e Avdullah Hotit hoqi masat e reciprocitetit të paraqitura nga ish-qeveria e Albin Kurtit, me qëllim të vazhdimit të dialogut.

Përndryshe, kancelarja gjermane Angela Merkel dhe presidenti francez Emmanuel Macron organizuan një takim të liderëve të rajonit në Berlin në fund të prillit 2018, dhe më pas njoftuan për një takim të ri midis Kosovës dhe Serbisë në Paris më 1 korrik, i cili kurrë nuk u zhvillua. Beogradi zyrtar kushtëzoi vazhdimin e dialogut në Bruksel me heqjen e taksës, ndërsa kryeministri i atëhershëm i Kosovës, Ramush Haradinaj, nuk hoqi dorë nga qëndrimi që taksat do të mbeten në fuqi derisa Serbia ta njohë Kosovën.(Kortezi:Radio Evropa e Lire)

NË PRITJE TË MONUMENTIT

July 9, 2020 by dgreca

KUR SHQIPTARËT DO TË NGRENË NJË MEMORIAL NË KUJTIM TË SHFAROSJES TË POPULLIT SHQIPTAR PREJ GENOCIDIT SËRBO-GREK?!/

Nga Besnik Imeri/

Këto ditë marrim vesh për një memorial, që qeveria ka ngritur tek Parku i Liqenit në Tiranë, në kujtim të veprës fisnike të shqiptarëve gjatë Luftës së Dytë Botërore për mbrojtjen e jetës së hebrenjve nga nazi-fashizmi.Gjë shumë e mirë që memorizon fisnikërinë e racës tonë që vjen (duam apo nuk duam ne) prej pellazgëve hyjnorë. Marrim vesh që asnjë hebre nuk u dorëzua, asnjë hebre nuk vdiq.

Rri dhe mejtonem dhe një trishtim i madh më ngjitet deri në grykë: E mjera Shqipëri! Ke njëqindedyzet vjet që gjaku të shkon lum.Ke njëqindedyzet vjet që të grabisin.Ke njëqindedyzet vjet që të vrasin, të therrin dhe të djegin. Me qindra mijë jetë të humbura, tëmos themi një milion, aq sa ai i armenëve,por mund të jetë dhe më i madh. Sikur këta miliona shqiptarë të kishin qënë dele, sërbëve dhe grekëve,me siguri, do t’u ishin dhimbsur dhe nuk do t’i kishin therrur. Por këtë ishin njerëz! Por këta ishin shqiptarë!!Dhe shqiptarët duheshin therrur, duheshin djegur, duheshin vrarë foshnjat në bark të nënave, duhen zhdukur dhe shfarosur. Të mjerët shqiptarë, kanë njëqindedyzet vjet që kanë kaluar nga kasaphana në kasaphanë, nga 1879 deri më 1999, dhe ku është fundi?!Kush e ka nxitur, mbështetur dhe sponsorizuar një kasaphanë të tillë të jashtëzakonshme, makabre?!!! Pasi kam një bindje absolute që populli grek dhe populli sërb, asnjëherë nuk do t’i kishin kryer këto vepra mizore ndaj shqiptarëve, pa një nxitje dhe mbështetje nga jashtë.

Kthehemi tek vetja.Jo memorial që nuk është ngritur për këta miliona shqiptar të masakruar, por as një muranë e thjeshtë.Ka njëqindedyzet vjet që nuk është kujtuar njeri. A do të gjëndet ndonjë qeveri që qeveris shqiptarët që të kujtohet për ta? A do të kujtohet ndonjë kryeministër që qeveris Shqipërinë që të kujtohet për ta? Dhe, frikë kam, nuk kanë për t’u kujtuar ndonjëherë. Kanë për t’u haruar si njeri pa njeri, pa varis, pa fis dhe pa farë.Dhe shqiptarët i meritojnë këto qeveri dhe këta kryeministra. Pse e them këtë, sepse ne i kemi ngritur ata.

Shembulli i fundit. Kryeministri aktual pati fatin, pasi mandati i tij përfshinte vitin 2014, vit i cili përkonte me 100 vjetorin e genocidit grek në Shqipërinë e Jugut. Me këtë rast mund të ngrinte një memorial, ku të donte, në Përmet, Panarit, Gjirokastër, Hormovë, Tepelenë, Kurvelesh, por edhe në Kallarat dhe Kuç të Vlorës. Madje shumë i goditur do të ishte në Grykë të Këlcyrës. Me ketë do të hynte në histori dhe do të kujtohej nga shqiptarët. Por jo, nuk qe e thënë, thjesht nuk i vajti mendja! Ndërsa për të ngritur memorial dhe vareza për ushtrinë greke pushtuese të vitit 1940, i vajti mendja.

Më tej akoma.A nuk duhet që kryeministri i Shqipërisë të ngrinte një memorial tek kodrat e liqenit në Tiranë në kujtim të viktimave të Genocidit Sërbo-Grek të viteve 1879-1999?Dhe e kishte rastin në 2019, se mbaronte me nëntë, ishte vit jubile. Jo, jo, nuk e bëri atë “Shaqo Bregu”! Pastaj,mbetej në dëshirë tëtij, që t’i drejtohej apo jo Hollivudit për të bërë një film për këtë genocid gjigand ndajnjë populli fisnik; i cili asnjëherë në historinë e tij nuk ka qënë pushtues ndaj fqinjëve të tij, pa përmendur pastaj, që asnjëherë nuk ka kryer vrasje, përdhunime, therrje dhe djegie të popullsisë së pafajshme të fqinjvetëtij, sërbë apo grekë.

I vetmi që ka ngritur zërin, për ngritjen e ndonjë memoriali përkujtimor, ka qënë ambasadori ynë fuqiplotë në Athinë në vitet 1922-1925 Mid’hat Abdyl Frashëri, i cilinë një relacion dërguar Ministrit të Punëve të Jashtëme të Shqipërisë, më datë 30 korrik 1924, shprehet:

“Po bëhenë 10 vjet qëkurse çeta dhe ushtarë grekër, oficerë dhe kanonë të Greqisë, shkretuanë Jugën e vendit. Do të qe mirë, sikur në udhën Sarandë-Korçë të ngrehësh ndonjë monument, simpl në stil, po prej guri të shëndoshë, mbi të cilënë mbi një pllakë mermeri të nëmërohenë emërat e atyre që vajtënë dëshmorë për Shqipërinë duke u kundrështuarë çetave dhe ushtarëve të huaj që mësyjtnë Shqipërinë, sikundrë që edhe të radhitet katallogu i plotë i katundeve të shkretuarë. Pa dyshim në rradhua të viktimave s’do haruarë numri i atyre që u masakruan në Kodrë…”[1]

Si në një film horror më kujtonen barbaritë greke në Shqipërinë e Jugut në fillim të vitit 1914: “…foshnjat e mjera po bridhnin rrugëve të fshatit Peshtan… i merrnin foshnjat një nga një, u prisnin kokat dhe i hidhnin në pus. 27 foshnja therri në këtë fshat Koçifaqi.…dogjën Luarasin…në Panarit therrën 275 vetë…Në Mican therrën 13 gra…NëHormovë, bash në kishën e fshatit, therrën me thika dhe bajoneta 160 burra…Në Backë egërsirat greke therrën 30 gra dhe femijë. 180 familje janë therrur në Lumë të Zi të Skraparit…”[2]

Në vitet 1913-1914 shovinistët grekë, pasi okupuan Shqipërinë e Jugut, rrafshuan 280 fshatra, duke lënë popullsinë gjysëmmilionëshe shqiptare pa mbrojtje dhe pa strehë.Dhuna e ushtruar për dy vite me rradhë detyruan shpërngulje masive duke krijuar një bilanc tepër tragjik, mbi 20 mijë të vrarë dhe 280 mijë të vdekur nga uria dhe masakrat e tjera…Nuk mund të harohen kaq lehtë këto çmenduri ballkanike dhe europiane në kufijtë e “Holokaustit shqiptar”…Më27 tetor 1914 kryeministri grekElefterios Venizellos shpalli nga Athinapushtimin e “Vorio-Epirit”.

Vetëm një ambasador fuqiplotë në Greqi në vitet 1925-1926 e ka ngritur zërin. Por për këtë, ministri i jashtëm i asaj kohe dhe kryeministri Ahmet Zogolli, e shkarkuan menjëherë. Çfarë thotë ky ambasador:

“…Nuk e di, nga tjatër anë,…a duhej bërë Memorandum në Konferencën e Ambasadorëve ose në Gjykatën e Hagës për të kërkuar zhdëmtim prej Greqisë për 300 katundet e shkretuara prej saj më 1914…Pasuria e tyre, ku vetëm ajo e Follorinës dhe Kosturit llogaritet në një milion napolon flori, u grabit dhe u rrëmbye prej Greqisë…”[3]

Hedhim sytë tek genocidi grek në Çamëri për rreth tre dekada 1913-1945, dhjetra mijra njerëz të vrarë dhe të therrur, qindra mijë të shpërngulur me dhunë në Turqi dhe Shqipëri.

“…Gjatë viteve1923–1925 u dëbuan nga Çamëria 30.400çamër të besimit musliman, si edhe30.000 shqiptarëmuslimanë të tjerë nga krahina e Janinës si edhe nga Kosturi, Follorina si edhe Grebenéja!…”.[4]

Ndërsa Miranda Vicker, megjithëse e huaj, britanike, i janë dhimbsur shqiptarët dhe e ka ngritur zërin.Ja se çfarë shkruan ajo për genocidin grek ndaj Çamërisë në vitin 1944:

“…Sipas statistikave të përpiluara nga shoqata Çamëria në Tiranë, gjatë sulmeve mbi fshatrat e tyre në vitet 1944-1945 u vranë 2771 shqiptarë. Nga këta 1276 ishin nga Filati dhe rrethinat e tij , 192 nga Igumenica, nga Paramithia 673 dhe Parga 620. U shkrumbuan dhe u grabitën 68 fshatra dhe 5800 shtëpi u plaçkitën dhe u dogjën. U grabitën 110.000 kokë dele dhe 2400 gjedhë, 21 mijë kv grurë, dhe 80 mijë kv vaj, më shumë se 11 milion kg drithra nga shtëpitë e tyre…gjithësejt 102 xhami u dogjën…”.[5]

Kthehemi në veri, verilindje dhe lindje të Shqipërisë trung.Gjaku i shqiptarëve është derdhur nga sllavët pa kursim.Hoti dhe Gruda, Plava dhe Gucia janë larë me gjakun e shqiptarëve.Nishi dhe Sanxhaku kanë njohur tmerret e vrasjeve, djegieve dhe therrjeve të forcave ushtarake sërbe në vitet 1878-1879.

“Togje kufomash shqiptare vatër më vatër, shtëpi të rrënuara, nëna të ngrira me foshnjë në gji, fëmijë të uritur e të pambrojtur, uri e skamje nga zjarret dhe nga plaçkitjet, skena të trishtueshme e kishin mbuluar tërë Moravën dhe Anamoravën shqiptare në qarqet e Nishit, Pirotit, Vranjës, Leskocit, Prokupjes, Kurshumlisë…Popullsia shqiptare shpërngulej dhunshëm për në thellësi të Perandorisë Osmane (Në të vërtetë, në thellësi të Shqipërisë.Gj.D.) Kështu shmangej mundësia e rikthimit në trojet e veta… Njoftimet sërbe thoshin: Deri më 22 mars 1879, në qarqet e Nishit, Pirotit, Vranjës dhe Toplicës, kanë mbetur vetëm 6.567 myslimanë…”.[6]

Krimet sërbo-malazeze në vitet 1912-1913, 1914-1915,1918-1920, 1921-1923 dhe në vazhdim, para, gjatë dhe mbas Luftës së Dytë Botërore, sidomos 1944-1945, deri më 1990, me një mbyllje tragjike të vitit 1999, janë pa mbarim. Një genocid permanent, i pandalshëmdhe i egër.Pa përjashtur këtu eksodet bibilike të kosovarëve drejt Turqisë dhe Shqipërisë, me një mbyllje tragjike me atëtë vitit 1999 që tronditi botën e qytetëruar.

Por, duke i lënë mënjanë të gjitha burimet, të huaja dhe shqiptare, po japim një burim pikant. Një libër i publikuar nga një hebre austriak, libër cili protestonte kundër zhdukjes massive të shqiptarëvenga sërbët në vitet 1912-1913 (pa përmendur këtu shkrimet e një hebreu tjetër, Trockit).Ky autor është Leo Freundlihdhe libri i tij “Golgotha Shqiptare” (“Akuza që ulërijnë”)ështëdëshmia e parë për shfarosjen kolektive të një populli europian, paraatij hebraik (gjatë Luftës së Dytë Botërore).Libri i tij rrëfen Golgotën Shqiptare ku ushtria sërbe në vitet 1912-1913 realizoi zhdukjen masive të shqiptarëve duke vrarë gjysëm milioni shqiptarë, nga të cilët 250 mijë shqiptarë të masakruar vetëm në veriun etnik të Shqipërisë gjatë vjeshtës së vitit 1912.Ja një pasazh nga libri:

“Me qindra e mijëra kufoma të masakruara notonin në rrjedhat e lumenjve.Ata që mundin t’i shpëtonin sëmundjeve, urisë, plumbave të pushkëve të këmbësorisë dhe gjyleve të artilerisë serbe, grumbulloheshin në vende të caktuara dhe u jepej nga një plumb kokës.Më zi e pësonin ato që fshiheshin në shtëpitë e tyre.Pas kontrolleve të imta që bëheshin për plaçkitje dhe florinj, gjendeshin lehtë dhe thereshin si berrat.Torturat më të mëdha i pësonin gratë shqiptare, të cilat përdhunoheshin, lidheshin më pas, bëheshin kapicë, mbuloheshin me kashtë dhe digjeshin të gjalla.Në rast se ata ishin shtatzëna, ju çahej barku me bajonetë dhe pasi u nxirrej fëmija nga barku e vendosnin në majë të bajonetës apo të hunjve.Pas masakrimit serbët pinin verë, këndonin dhe hidhnin valle.Kishte raste që ata gjatë therjes mblidhnin gjakun në kupa dhe e hapnin gostinë me të”. – kështu i përshkruante maskrat mizore serbe ndaj shqiptarëve, Leo Freundlich në librin: Albanienes Golgotha, Vien, 1913 (“Golgota shqiptare, Vjenë 1913”) të kryera nga mesi i tetorit 1912 deri në mars 1913.

Ne si komb, asnjëherë nuk kemi vrarë foshnjat e kombeve të tjerë; siç na i kane vrarë këto kombe dhunuese femijët ne barkun e nënës. Egërsia dhe barbaria e tyre në shekullin e XIX dhe XX ua ka kaluar egërsisë dhe barbarisë të vandalëve të historisë para 1000-1500 vjetësh; Totilës, Alarikut, Timur Lengut dhe Çing Kiz Hanit. Genocidi i tyre ndaj shqiptarëve në asnjë rast nuk eshte njohur nga kjo Europë e qytetëruar.

“Në emër të çështjes së tyre të drejtë, vetëm nga 21 qershori deri më 11 korrik të vitit 1878, shqiptarët u kanë dërguar Fuqivet të Mëdha 145 peticione, nënshkruar nga përfaqësues të krahinavet të rrezikuara: Janinë, Manastir, Shkup, Tivar, Nish, Prokuple, Kurshumli, Dibër, Prishtinë, Tregu i Ri, Podgoricë, Shpuzë, Grudë, Hot etj.”[7]Por vetëm heshtje.Heshtje ogurzezë.

Pse Europa nuk e ka njohur dhe nuk kapër ta njohur genocidin ndaj shqiptarëve? Sepse dashje, pa dashje, Europa është piskitur me cërkat e dala nga gjaku i derdhur nga shqiptarët prej fqinjëve të tyre; dhe ashtu si Ledi Makbeth, nuk i heq dot keto njolla gjaku nga duart e saj, pa bërë një katarsis; dhe pa u kërkuar ajo vetë falje shqiptarëve, duke ndrequr,në të njëjtën kohë,sadopak gabimet e historisë.

Historia Perëndimore flet për eksodet biblike të hebrenjve nga Egjipti në kohën e lashtë. Por ajo asnjëherë nuk ka folur, dhe, nuk dihet në se do të flasë ndonjëherë, për eksodet biblike të shqiptarëve të përzënë me dhunë nga trojet e tyre në fundshekullin e XIX dhe shekullin e XX.

9 korrik 2020.

[1] Luan Malltezi-Sherif Delvina, Çështja Çame, Bot.VIA EGNATIA-2013, f, 159

[2] Kosta Papa Tomori (Leusa),“Barbaritë Greke në Shqipëri”, Bot.NAIMI-2012

[3] Luan Malltezi-Sherif Delvina, “Çështja Çame”, Bot.VIA EGNATIA-2013, f, 276-277

[4]Mërgim Korça, “Arvanitasit, Çamëria, Epiri i Veriut dhe gjëndja sot”, Revista Tepelena.

[5] Miranda Vicker, Ç’po bëhet me Çështjen Çame?, Bot.shqip.BOTA SHQIPTARE-2008, Përkth.Xhevdet Shehu, f, 12-13

[6]Gjokë Dabaj,”Genocidi sërbomadh në sanxhakun e Nishit, 1878 -1879” (Pjesë nga Libri “GENOCIDI SËRBOMADH DHE QËNDRESA SHQIPTARE” i autorit Shaban Braha) f.45

[7]Gjokë Dabaj,”Genocidi sërbomadh në sanxhakun e Nishit, 1878 -1879” (Pjesë nga Libri “GENOCIDI SËRBOMADH DHE QËNDRESA SHQIPTARE” i autorit Shaban Braha) f.47