• Home
  • Politics
  • Opinion
  • Culture
  • Sports
  • Economy
  • Interview
  • Reporting
  • Community
  • Vatra

Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

Identiteti dhe integrimi në pluralizëm

June 1, 2023 by s p

Në mozaikun e popujve në Mal të Zi bëjnë pjesë edhe shqiptarët të cilët janë të vetmit me përkatësi etnike josllave, duke sfiduar rrethanat shoqërore të kohës për të mbijetuar, çështje e cila është e pranishmë edhe në pluralizëm, sepse koncepti i integrimit modern rrezikon identitetin kombëtar të shqiptarëve në këtë mjedis, ndërsa angazhimi i  shqiptarëve, me  përfaqësuesit e tyre  autentik, por edhe të tjerë, me kërkesa konkrete ndaj  qeverisë, duhet të jetë mision i vazhdueshëm në favor të avancimit të pozitës  dhe statusit  të tyre në këtë mjedis.

Nail  Draga

Në fjalorin politik çështja e  integrimit është bërë pjesë e përfaqësuesve të gjitha partive politike dhe institucioneve qeveritare, duke theksuar se Mali i Zi si mjedis multinacional dhe multikulturor këtë çështje e ka prioritare në politikën aktuale vendore e ndërkombetare. Por, në këtë aspekt të pjesëtarët e popujve të ndarë sikurse janë shqiptarët kjo çështje ka përmasa të veçanta, sepse integrimi paraqet rrezik për identitetin kombëtar, andaj, në këtë aspekt shqiptarët me të drejtë kanë rezervat e tyre çështje e cila meriton qasje të veçantë.

E vetmja popullsi josllave

Në mozaikun kombëtar të popullsisë në Mal të Zi, shqiptarët janë e vetmja popullsi me prejardhje josllave, e dhënë kjo që i bën të veçantë nga pjesëtarët e popujve të tjerë. Dhe s’ka si të jetë ndryshe, sepse shqiptarët si popull autokton kanë identitetin e tyre të veçantë nga të tjerët, si nga gjuha, kultura, historia e tradita. Andaj duke marrë parasysh këto veçori, me të drejtë bëhët pyetja, se si qendron çështja e identitetit  dhe e integrimit të shqiptarëve në këtë mjedis. Pavarësisht rrethanave të reja shoqëror jemi dëshmitarë  se edhe në pluralizëm ekzistojnë vështirësi të natyrave të ndryshme sa i përket integrimit të tyre në Mal të Zi, nga fakti se këtu gjithnjë është i pranishëm mentaliteti i kohës së monizmit. 

Retorika monotone

Shqiptarët nuk dëshirojnë të jetojnë në geto, por përkundrazi ata dëshirojnë të integrohen, por me identitetin e tyre. Duke marrë parasysh se numërikisht janë pak, rreth 5% sipas statistikës zyrtare nga regjistrimi i popullsisë në vitin 2011, duhet një përkujdesje e veçantë nga strukturat e pushtetit qendror për të  mbrojtur identitetin kombëtar, e kjo ka të bëjë sidomos në fushën e arsimit, gjuhës, informimit, kulturës etj. Po ashtu përkujdesje duhet kushtuar  edhe në investime e punësim, konformë përqindjës së pjesëmarrjës në kuadër të popullsisë së përgjithshme. Por, përvoja e deritashme dëshmon se për ndryshime cilësore në këtë aspekt duhet të ekzistojë vullneti politik i pushtetit, e jo të dëgjojmë retorikë monotone që në shumë raste i ngjanë demagogjisë. 

Sindromi i hegjemonizmit

Nuk ka dilemë se mbrojtja  e identitetit kombëtar të shqiptarëve nuk rrezikon askend në Mal të Zi, përveç individ apo subjekte të ndryshme politike e jo politike, të cilët vuajnë nga sindromi i hegjemonizmit.Vetëm duke mbrojtur identitetin e popujve të vegjël, përkatësisht  popujve të ndarë, duke  mbrojtur  dhe valorizuar  trashëgiminë  kulturore, si dëshmi e identitetit të tyre, Mali i Zi do të ishte në praktikë  shtet  multikulturor sipas standardëve ndërkombëtare.

Integrimi mbarëkombëtar 

Me miratimin e pluralizmit me të drejt është pritur se pengesat ideologjike të së kaluarës  do të eliminohen dhe shqiptarët do të angazhohen për integrimin e tyre  mbarëkombëtar. Një qasje të tillë kishin të gjithë shqiptarët, duke marrë parasysh se kemi përjetuar një periudhë ndarje dhe izolimi për pesë dekada, e cila ka lënë pasoja që janë të pranishme edhe në ditët tona. Dhe  s’ka  si të jetë ndryshe sepse kemi t pasur të bëjmë me një popull të ndarë, me pamundësi komunikimi me shtetin amë. Pra kemi pasur të bëjmë me procesin e mbijetesës së shqiptarëve në Mal të Zi,  duke sfiduar rrethanat shoqërore të kohës. 

Ndonëse në pluralizëm janë bërë ca përpjekje në çështjet integruese mbarëkombëtare nga subjekte të ndryshme dhe shoqëria civile në këtë drejtim të arriturat janë minimale. Për ndryshime pozitive në këtë drejtim  bartës të këtij procesi duhet të jenë institucionet shtetërore nga shteti amë-Shqipëria, e po ashtu edhe  Kosova. Këtu kemi parasysh integrimin në fushën e kulturës, artit, arsimit, informimit, botimeve, turizmit etj., të cilat mund të realizohen duke mbeshtetur projekte përkatëse. Pasi integrimi  është koncept i gjerë, fillimisht janë këto fusha  ku duhet insistuar sepse janë në favor të identitetit tonë kombëtar. 

Bashkimi kulturor shqiptar

Theksojmë më këtë rast pjesëmarrjen  e shqiptarëve nga Mali i Zi  në Festivalin Folklorik Kombëtar në Gjirokastër(2015) që është ndër veprimtaritë e rralla në nivelin mbarëkombëtar  me koordinim nga Ministria e Kulturës së Shqipërisë. Veprimtari të ngjajshme duhet të organizohen nga institucionet shtetërore edhe në fushat e tjera ku duhet të ftohen shqiptarët nga hapësira e tyre etnogjeografike që është në favor të njohjes, këmbimit të përvojave e sidomos  të  bashkimit kulturor kombëtar. Por, mungesa e shqiptarëve në Mal të Zi ne programin vjetor te kalendarit kombëtar kulturor  në Ministrinë e kulturës në Shqipëri nuk mund të arsyetohet me asgjë.

Duke eliminuar paragjykimet e kaluara në pluralizëm  veprimtaritë e tilla mbarëkombëtare nuk cenojnë interesat e popujve të tjerë në Mal të Zi, por janë në favor të identitetit kombëtar të shqiptarëve e si të tilla edhe  në favor të konceptit multikulturor  si kudo në vendet demokratike europiane. Andaj, mbetet obligim moral, profesional dhe kombëtar që  të angazhohemi në këtë drejtim  me të gjitha kapacitetet  sepse punët tona nuk na i kryejnë të tjerët. 

(Maj 2023)

Filed Under: Analiza Tagged With: Nail Draga

Poezi nga Marjeta CANAJ – Bukuritë e vendit tim

May 31, 2023 by s p

O i madhi Skenderbe

Arbër

mencuria dhe shpata jote,

e lartësoi këtë emër në Europë,

lavdia, fama, guximi jot

drodhi osmanët,

Epirin bëri të rrojë,

bashkove princat në kuvend,

pranë flamurit kuq e zi,

je Krenaria për ç’do shqipëtar,

o heroi ynë i madh,

o i madhi SKENDËRBE….

Këtë tokë mbrojte

lirinë aq të çmuar,

të gjitha shpatat i bashkove,

të gjithë trimat bashkë i bëre,

shpirtin e çdo Shqiptari

TI veç një e bëre,

o heroi ynë i madh,

o i madhi SKENDËRBE….

Gjithë botës i tregove

kush ishin Shqipëtarët,

e munde armikun

epërsi nuk i le,

Strateg i mbrojtjes

me shpirt luftarak,

o heroi ynë i madh,

o i madhi SKENDËRBE……

Sa vite e shekuj kaluan,

dashurinë për TY

ky popull kurrë se shuan,

se ky popull të lindi

dhe në zemër të mban,

çdo kohë flet për TY

gjithë bota flet për TY,

këngë pa fund të thur

buste, monumente,

O forcë vigane

flamur frymëzimi,

o heroi ynë i madh,

o i madhi SKENDËRBE…

Grushte mjerimi

Unë Luli i vocër u rrita

ashtu këmbëzbathur i rreckosur

e sytë e zbehtë nga uria,

i lejova të më vjedhin

poshtërrojnë

e t’më shtypin vazhdimisht,

i lejova mbi mua

eksperimente të bënin,

i lejova turp për varfërinë tē kisha

varfërinë që se shmangu askush,

askush që nuk donte

që sytë unë ti hapja

por në errësirën injorante të më linin,

nuk donin zërri im të ngrihej

e kokën lart ta çoja….

O sa ligje bënë që vetë të sundonin

e kokën të ma shtypnin,

sa shumë ëndërrova

ç’do gjë do ndryshonte,

sa shumë dritë

vetes me gënjeshtra i dhashë….

Shkëlqejnë në fushata zotërinjtë,

fjalime pa fund

veç për ne i mbajnë,

e sa fjalë të bukura

për ti besuar thonë,

fjalë që si mbajtën

dekata me rradhë…

Dhe unë i zbehti me sytë

që veç shpresën kërkojnë,

me buzët që dridhen

dhe diçka duan të thonë,

me trupin lakuriq

ku zhelet e grisura

të ftohtin depërtojnë,

e buzët e çara nga etja

t’nxime, t’mykura

ku vashëza si puthi jo kurrë,

rri e shikoj, rri e dëgjoj

e shembem përtokë

nga eshtrat e vrara…

E grushtin e mbledh

ta ngre nuk mundem dot vallë,

rri e pres grushte

me grushtin tim të bashkohen,

e nga terri ku ndodhem

mallkime pa fund

e shkreptima të zjarrta

mbi ta unë i derdh,

i derdh mbi bastardët

që veç në mjerim ndër vite më lanë,

veç dhimbje, errësirrë

kujtime nga kjo jetë jo s’kam…..

E gotat përplasen

pas çdo fjalimi të bukur,

e ne të neveritshmit

rrimë e i shikojmë

e duart përplasim,

e hallet na mbysin

e dhunohemi papushim,

se s’dimë të bëhemi bashkë,

nuk dimë ferrat me rrënjë

veç bashkë ti shkulim

e t’zot vehtes bëhemi,

por lutemi e lutemi

e mbi supe peshën e qiellit,

peshën e ferrit

dhunshëm veç mbajmë….

Po kthehem

Vendi im,

pjesë e jotja jam

sado larg të iki,

hapin tim në gurët e tua

dua ta dëgjoj,

me sytë e tu shikoj botën,

nga toka jote

një grusht dhe kam marrë

e fëmijëve u’a besoj

gjakut tënd o toka ime…..

kjo zemër do veç dritë

se errësirën po jeton,

të huaj jemi kur vijmë

të vërteta ëndrrat

dëshirat ti bëjmë,

shpresat që ndizen në ç’do zemër

pranë e bashkë ti bëjmë,

sa shpirtra të vrarë

të urryer të përçmuar nga mediokrët

rrugën morën……

Po kthehem toka ime,

po kthehem atje

ku dritën e parë pashë,

ku fjalët e para formova

ku buzëqesha, dashurova

ku mësova të bukurën gjuhë

ku vallëzova e shoqëri krijova…

nuk shuhet dashuria

për ty toka ime,

rrugë të gjata bëjmë

se zemra për ty veç qan,

se jetojmē kudo

me lëndimin e dashurinë

për ty toka ime….

Atdheu im

Atdheu im

sa mall nga larg për ty toka ime,

toka ime

që sa larg po pranë të kam ç’do çast,

u linda tek ty nga këto male

ku rrjedh uji i bekuar,

ku dielli ngroh fushat e mbjella

e kodrat me ullishte,

aty ku deti bashkohet me qiellin

me kaltërsinë e tij,

aty ku është gjeneza

e të parëve tanë…

Fortesa që i ke rrezistuar

sa e sa sulmeve

larg teje jemi

por jo kurrë e braktisur nga ne,

ne jetojmë me emrin, historinë,

krenarinë, fisnikërinë tënde,

nuk lodhemi kurrë

emrin tënd lart ta ngremë…

Nuk të kanë munguar

ndër shekuj bijtë e tu,

këndojnë dallgët, këndojnë sazet,

oshëtima e maleve për ty,

këndojmë dhe ne kaq larg

por zemrën pranë për Ty,

e ëmbla, fisnikja

krenaria jonë…SHQIPËRI!!…

Sa njerëz të mëdhenj

nga gjiri jot kanë dalë,

të përkasin TY

se emrin tënd kudo thonë,

nuk lodhen ata kurrë

së punuari për ty,

me veprat e tyre

emrin lart ta ngrenë….

Drithërrohet trupi

kur flamurin lart e mbajnë,

shpirti zjarr u ndizet

për ty SHQIPËRI….

sakrificë e gjatë

larg teje…VENDI im

Bukurit e vendit tim

Ohh, sa bukuri kjo ditë,

rrezet e para ranë mbi trupin tim,

krojet e gurta

ndriçojnë nga ky shkëlqim,

dhe udhëtarët kaluar mbi shtigje,

veç ëndërrojnë,

ku tingujt e lahutës

çiftelia ia mban…

Këngën ia nisin zogjtë,

nga pemët e larta,

të dashuruarit e vetmuar,

ëndrrat iu zgjohen,

dhe e vetmuar, eci e eci,

krahët hap, e kokën lart

drejt qiellin ngre,

për këto bukuri hyjnore,

që veç këto troje kanë….

Vrapoj lule të mbledh,

e kurora shumngjyrëshe

me to të bëj,

vrapoj ku pemët

një e nga një me duar ti prek,

vrapoj drejt burimit

me pastërtinë e kristaltë,

vrapoj ti ngjitem shkëmbit

malit përpjetë,

vrapoj në rrjedhën e lumit shekullor,

zot i paepur, zot i vendit,

vrapoj e vrapoj

e frymën dot se mbaj….

Dhe në prag të çdo shtëpie,

takoj njerëz me dritë e shpresë,

gratë ja ashtu duke nxituar,

me shaminë rrotull kokës,

shpejt e shpejt të mirpresin,

me gjithçka të mirë që kanë…

E duan këtë tokë,

këtë pus e këto vreshta,

i duan këto male

me burimet e kullotat,

i duan këto pyje

me lumenj e ujvara,

e duan këtë natyrë

me lule shumngjyrëshe,

e duan këtë ajër

që thithin ç’do mëngjes…

Të fortë si stralli

malet, janë burrat,

e kumborët e bagëtive

kumbojnë tej në kodër,

e llullën tymosin

me vështrimin larg,

nuk i mposht dot jo

dritë në sytë e tyre….

Dhe vajzat me fustane

me lule shumngjyrëshe,

të shkathëta, si flutra

flutorojnë ato,

dritë përçojnë kudo

gëzim në hapsirë,

e mbrëmjeve magjike

vallen seç e marrin,

si flutura lëvizin

kokën drejt e mbajnë….

Ti mundesh o njeri

Në mundsh

një jete që po shuhet

ti jetë ti japësh,

një dore

që përpara teje shtrihet

ta mbushës,

një syri që loton

veç gëzim ti japësh,

një hapi të ngadaltë

ta bësh të nxitoj,

një shikimi të venitur

më shumë ta ndriçosh,

një dore të rrudhosur

sa më shumë ta shtrëngosh,

trishtimin pesimizmin

në forcë ti ta kthesh,

urrejtjen, dhunën

në të bukurën dashuri…

Në mundsh

rrëzimin e shokut

në rringritje ta kthesh,

humbjen e kujtesës në rrizgjim,

të rrezikosh lumit ti hidhesh

të mbyturin ta shpëtosh,

të vrarin nga dhimbja

forcë ti japësh,

ku qielli për njeriun

është errësuar

rreze drite ta bësh,

njeriut të përbuzur

veç krenari ti japësh….

Në mundsh

syve të përvuajtur të fëmijëve

ti kthesh në shkëlqim,

ku veç të ëndërojnë

të ardhmen pa dallime,

pa shkatërime, ambicie

kurthe e urrejtje,

pa dhunë e përçarje

por vetëm forcë, dashuri…

Të ëndërrojnë të ardhmen

vetëm me buzëqeshje,

me shumë harmoni

me shumë përqafime

e shtrëngime duarsh,

me sy që ndriçojnë

me njeri tjetrin pranë,

pranë aty të gjithë

pranë për njeri tjetrin,

TI MUNDESH O NJERI….

Në mundsh…..

Në mundsh

këto male të larta ti ngjitesh

dhe lodhje mos të kesh,

këta lumenj të bekuar

jo KURRË mos ti prekësh

por veç të kristalta ti lësh,

këto shpate malesh

mos ti ç’veshës

por me peme ti mbulosh,

këto kulla të moçme

ti ruash

dhe botës t’ua tregosh,

këto fusha me lulet shumngjyrëshe

ku parajsa e dashurisë lulëzon

ti prekësh

këmbët e tua ti përshkojnë…

Në mundsh

këtë gjuhë të moçme

ta duash, ta rruash

dhe brezave tua përçosh,

ninullat më të bukura

fëmijës t’ia këndosh,

iso polifoninë ta rruash

brezave t’ua trashëgosh,

vallet popullore kërcej bukur

gjithë bota ti shikoj,

fustanellën, xhubletën, tirqet

e jelekët me fijet e arta

ti mbrosh

e të rrinjve tua veshës,

çiftelinë, lahutën, fyellin, kavalli,

surla, gajdes bukur ti ti biesh,

vashëzat bukurroshe

veshjet e lashta

o sa bukuri të vishen…..

Në mundsh kujdes për këto kulla,

amfiteatre e muze

urat e lashta ti ruash

identitetin e historitë e tyre të tregosh,

detin e kaltër bekim për ne

pastër ta mbash e veç ta mbrosh,

gatimet e gjyshërve aq të mira

ku ç’do krahinë mburret

brezave t’ua mësosh,

t’ua mësojmë bashkë

t’ua përcjellim bashkë

bashkë ç’do gjë të vyer

të VYER të kësaj toke,

TI MUNDESH O NJERI……

Filed Under: Analiza

Presidentja Osmani priti në takim Zëvendës Sekretarin e Përgjithshëm për Paqe, Siguri dhe Mbrojtje në EEAS, Charles Fries

May 30, 2023 by s p

Presidentja e Republikës së Kosovës, Vjosa Osmani, ka pritur sot në takim Zëvendës Sekretarin e Përgjithshëm për Paqe, Siguri dhe Mbrojtje në Shërbimin Evropian të Veprimit të Jashtëm (EEAS), z. Charles Fries, i shoqëruar nga Shefi i Zyrës së BE-së në Kosovë, Tomas Szunyog dhe shefi i EULEX-it, Lars-Gunnar Wigemark.

Ndër të tjera, në takim u diskutua për progresin e Kosovës drejt Bashkimit Evropian, me ç’rast Presidentja Osmani ka ritheksuar përkushtimin e Republikës së Kosovës për integrimin euroatlantik. Ne veçanti, Presidentja ka informuar Z. Fries për progresin e bërë në fushën e sundimit të ligjit, që përfshinë edhe luftën kundër krimit të organizuar dhe korrupsionit si dhe për reformat demokratike dhe për përafrimin e plotë të politikës së jashtme dhe të sigurisë me atë të BE-së. Tutje, Zëvendës Sekretari Fries vlerësoi lart bashkërendimin e Kosovës për dënimin publik dhe sanksionet kundër Rusisë si dhe përkrahjen e vazhdueshme ndaj Ukrainës.

Presidentja Osmani dhe Zëvendës Sekretari Fries diskutuan edhe për zhvillimet e fundit në veri të Republikës së Kosovës. Presidentja ka përsëritur dënimin e fuqishëm për sulmet e strukturave ilegale serbe të shndërruara në banda kriminale kundër policisë së Kosovës, KFOR-it dhe gazetarëve. Presidentja Osmani ka potencuar se këto banda kriminale, të mbështetura nga Vuçiqi, kanë për qëllim destabilizimin e Kosovës dhe të gjithë rajonit, prandaj veprimet e tyre të rrezikshme duhet të dënohen nga të gjithë.

Tutje, Presidentja Osmani vuri theksin në nevojën e koordinimit me partnerët ndërkombëtarë, si hap i domosdoshëm në mënyrë që të sigurohet paqe dhe stabilitet afatgjatë në vend e rajon, ndërsa ka përmendur rëndësinë e sundimit të ligjit dhe përballjen me drejtësinë për bandat kriminale dhe veprimet e tyre të kundërligjshme.

Filed Under: Analiza

KFOR-KOSOVO FORCE- MEDIA RELEASE

May 30, 2023 by s p

KFOR-KOSOVO FORCE- MEDIA RELEASE

Filed Under: Analiza

Himara, Edi Rama dhe “martirizimi” i Fred Bejlerit

May 22, 2023 by s p

Analizë nga Rafael Floqi/

Me një diferencë të vogël votash, vetëm 19 më shumë se rivali, kandidati i koalicionit “Bashkë Fitojmë” Fredi Beleri ka fituar Bashkinë e Himarës. Posti që nuk do e gëzojë dot pasi ndodhet në qeli për akuzën e “shitblerjes së votave  Në rastin e Belerit situate nuk është e njëjtë, pasi pavarësisht zgjedhjes si kryetar i Bashkisë Himarë, me vetëm 19 vota më shumë se rivali do i duhet të presë gjatë deri në vendimin përfundimtar të gjykatës. Nëse shpallet fajtor nuk do e gëzojë postin e kryebashkiakut, por nëse shpallet i pafajshëm do ulet menjëherë në atë karrige të rëndë të mbushur tashmë me shumë reagime. Me 18 maj 2023 Sekretari i Përgjithshëm i Ministrisë së Jashtme greke, Haris Lalakos, ka vizituar në burgjet e Vlorës Fredi Belerin për të parë nga afër kushtet e paraburgimit dhe gjendjen shëndetësore të tij. Zhvillimet e ardhshme në këtë çështje do të varen nga vendimi i së hënës, i cili ka të bëjë kryesisht me marrjen zyrtare të detyrës së kryetarit të bashkisë nga Fredi Beleri. E gjithë çështja, e cila ka shkaktuar reagime të forta, përtej pakicës kombëtare greke në Shqipëri dhe në Greqi, tashmë trajtohet nga Prokuroria e Luftës kundër korrupsionit (SPAK).   

Dendias: “Pritet vendimi i Gjykatës. Nëse nëse s’ ka prova të forta, e gjithë afera është skandaloze”

Të hënën e ardhshme (22 maj), në mesditë, Gjykata Speciale e Tiranës do të vendosë nëse kryebashkiaku i sapozgjedhur i Himarës Fred Beleri dhe bashkëpunëtori i tij Pandeli Kokaveshi do të lirohen apo do të vazhdojnë paraburgimin. Duke arrestuar Fredi Belerin qeveria Rama rrezikon një keqësim të marrëdhënieve dypalëshe. Dje sipas Prothema Ministri i Jashtëm Nikos Dendias foli për një rast skandaloz, përderisa nuk dalin prova të pakundërshtueshme, që përbën një rrezik të madh për marrëdhëniet greko-shqiptare “Jemi 2-3 ditë përpara një procedure ku do të vendoset nga ajo që na informojnë këshilltarët tanë ligjorë në Tiranë nëse do t’i zgjatet paraburgimi kryebashkiakut Beleris. Që në fillim e kam përsëritur qëndrimin e kryeministrit Rama. Se nëse nuk ka prova të forta, e gjithë afera është skandaloze. Por përtej kësaj, është edhe çështja e rezervimit. Në shtetin e së drejtës, një kryetar i zgjedhur, për një vepër si ajo për të cilën pretendohet se akuzohet, nuk ndalohet. Sigurisht që do të gjykohet, nuk kemi arsye të ndërhyjmë në drejtësinë e pavarur të një vendi mik, por mendoj se ndalimi i tij i kalon kufijtë e logjikës”, thotë Nikos Dendias për Euronews dhe përmend se imazhi i marrëdhënieve me Shqipërinë ishte një. imazhi i një situate në përmirësim. 

“Kam besuar dhe besoj se jemi shumë afër një marrëveshjeje për t’ia referuar mosmarrëveshjes në Hagë. Ka pasur një përzemërsi personale mes kryeministrit Qiriakos Mitsotakis dhe kryeministrit Rama dhe mes meje dhe kryeministrit Rama, arrestimi i kryebashkiakut Beleris duhet të them është një rrezik i madh për marrëdhëniet greko-shqiptare. Shpresoj që mençuria dhe arsyeja dhe shteti ligjor të mbizotërojë dhe ky rrezik të shmanget. Por nuk mund ta nënvlerësoj problemin që lindi papritur”, thotë zoti Dendias.

Fredi Bejleri u arrestua vetëm tre ditë para se të shkonim në zgjedhjet vendore të 14 majit. Ata që gëzuan më shumë në këtë fitore, ishte politika qeverisëse në Greqi dhe sidomos pjesa e ekstremizmit atje që mban gjallë shpresën e “Vorio Epirit” dhe për ta Beleri duket si hero… 

Hero i kujt ? Sot serbët e quajnë si hero të tyre Esad Pashë Toptanin, madje trupin e tij në Paris mbeti një kohë të gjatë në morg pa u varrosur dhe u varros me pagesë nga qeveria serbe. Interesant tradhtarët e Shqipërisë bëhen hero të fqinjëve . 

Himara historikisht tokë shqiptare

Edhe pse Himara historikisht njihet tokë shqiptare, për një pjesë cilësohet se aty jeton komunitet grek. Por sa greke është Himara , për t’ua vërtetuar këtë po ju sjell një fragment nga libri “Travels in Northern Greece. nga William Martin Leake., v.1., 1777-1860. London,J. Rodwell,1835 ku ne faqet 79-92 flet për Himarën, dhe për të ilustruar qenien shqiptare të Himarës mjafton ky paragraf.  “Gjuhën greke e flasin pothuajse të gjithë burrat dhe italishten ata që kanë jetuar jashtë vendit; por gratë në përgjithësi s’dinë gjuhë tjetër përveç shqipes”. Ai bëri një udhëtim në Himarë dy shekuj më parë që rrëfehet në faqen 79 deri 91. Atëherë s’kishte lindur Greqia as Megalidheja.  

“Himara ka një realitet të pamohueshëm, se një pjesë e fshatrave flasin edhe shqip edhe greqisht. Qyteti, si çdo port, është i miksuar, shqiptarë kryesisht, por edhe grekë, venecianë. Por këto, as gjuha, as mikstura, nuk e bëjnë Himarën gjë tjetër, përveçse bastion i shqiptarizmës. Himara, e njohur në histori, së bashku me malësitë e Alpeve dhe Sulin, kanë pasur kodet dhe kanunet e tyre. Pra, në këtë kontekst, kryeministri i Greqisë mund të vizitojë çdo zonë, por Himara me të gjithë historinë dhe dokumentet e saj është shqiptare, përfshi edhe ato fshatra që janë bilingualë.

Qirie Qiriako, Qirie Bejleri dhe Qirie Rama. Gjeni tradhtarin ? 

Por aso kohe në Derviçan. Bejleri ishte me qirie Qirjakon, kryeministrin e Greqisë kur u afrua për ta takuar kolegu i tij kryeministri Rama dhe me diplomaci Rama ju drejtua Bejlerit, që “këtu qënka dhe tradhtari Beleri”, duke shtuar që edhe mua si ty më kanë bërë tradhtar. Dhe qirie Micotaqisi e kuptoi nëntekstin e kësaj “shakaje”, një pohim që bënte njëlloj si qirie Fredin dhe qirie Edi Ramën dhe pa humbur kohë, Micotaqisi, bashkangjitur me Fredin, mbas kësaj “shakaje” diplomatike vrapuan drejt Himarës dhe pa as një ndroje dhe si zot i vendit, qirie Qirjako shpalli shqiptarët greqisht folës të Himarës si heronjtë e helenizimit duartrokitur me ovacione nga Fredi Bejleri dhe duartrokitur me heshtjen e tij për këtë deklaratë antishqiptare njëlloj si Fredi Bejleri i posa vetdeklaruar në Derviçan, qirie Edi Rama.

Në qoftë se kryeministri ynë, nuk do të deklaronte para Micotaqisit që unë jam tradhtar si Fred Bejleri, por do të qëndronte me dinjitet si shqiptar, aq më tepër me dinjitetin e një kryeministri, a do të guxonte vallë Micotaqisi t’i shpallte shqiptarët e Himarës heronj të helenizmit?  Ndaj ndërsa Kryeministri i Greqisë Qiriakos Micotaqis në 22 dhjetor 2022 e ngulte zyrtarisht flamurin ilegal të “Vorio Epirit “ në Himarë dhe në Shqipërinë e Jugut. Në fjalimin e mbajtur në qytetin shqiptar të Himarës, Micotaqis shpalli kërkesën zyrtare greke që “Shqipëria është e detyruar të respektojë të drejtën tuaj për vetëvendosje”. Por është hera e parë që një kryeministër grek vjen dhe e shpall në tokën shqiptare, mu në surrat të politikës dhe të publikut shqiptar dhe konkretisht në Himarë. Pse nuk reagoi Rama atëherë?  A është reagimi ndaj Belerit i tashëm reagim patriotik apo diçka tjetër?

Fredi Bejleri dhe platforma e helenizmit

Ka vite që kur flitet për Himarën nuk diskutohet më në bazë të një axhende, që i ndan banorët e kësaj bashkie në grekë dhe shqiptarë, por kandidati për bashkinë i koalicionit “Bashkë fitojmë”, Fredi Beleri e ka rikthyer këtë mënyrë të të bërit politikë, gjatë një interviste për median greke “Protothema”. I pyetur nga gazetari grek se sa të rëndësishme janë zgjedhjet e 14 Majit për “helenizmin” në Himarë, Fredi Beleri përgjigjet se “ne kemi jetuar si grekë prej mijëra vitesh dhe kjo nuk do të ndryshojë”.

“Por është jetike për helenizmin e Himarës që t’i tejkalojë pengesat që e ndalojnë të ketë mundësi, punë të mira, të gëzojë pasurinë që na është mohuar prej 60 vitesh, për të pasur arsimim në gjuhën e nënës për të gjithë dhe për të shkëlqyer, sepse e meriton, në përparimin e procesin e anëtarësimit të Shqipërisë. (në BE). Prandaj dhe zgjedhja ime do të lehtësojë rrugën e helenizimit me mbështetjen e të gjitha forcave politike të Greqisë, të cilat i falënderoj me gjithë zemër, do të ndihmojë në bashkëpunimin mes dy vendeve, një kusht i nevojshëm për përparimin tonë” ka thënë Beleri.

I ardhur nga radhët e PBDNJ-së në koalicionin “Bashkë Fitojmë”, Beleri e përsërit disa herë premtimin për “helenizimin” e Himarës gjatë intervistës, pa shpjeguar qartë se çfarë do të thotë konkretisht me këtë term. Fredi Beleri mban prej vitesh postin e kreut të OMONIAS. Në fund të dhjetorit të vitit të kaluar, ai ishte një nga shoqëruesit e afërt të kryeministrit grek Micotaqis në Himarë bashkë me Pirro Dhimën. Gjatë fjalës së tij, kryeministri grek zbuloi një kusht për mbështetjen e anëtarësimit të Shqipërisë në Bashkimin Evropian: që Shqipëria të sigurojë drejtat e komunitetit grek në vendin tonë.

Armiku i armikut tim është -miku im

Kandidati i “BF” për Himarën aktualisht mban postin e kreut të OMONIA-s. Ai është akuzuar më parë për terrorizëm në lidhje me masakrën e Peshkëpisë, një ngjarje e vitit 1994. Kreu i OMONIA-s i mohoi akuzat dhe më pas u shpall i pafajshëm nga gjykata.  Por si është e mundur që qe po ky, Sali Berisha që më 1914 dërgoi ushtrinë në kufi me Greqinë dhe u vuri viza qytetarëve grek, për shkak se Fred Bejleri dhe një grup militantësh nacionalistë grek morën përsipër sulmin mbi një repart ushtarak në Peshkëpi në Gjirokastër, ku u vranë tre ushtarakë shqiptarë. Tani pas 30 vjetësh Sali Berisha e kish Fred Belerin kandidat të PD për Bashkinë e Himarës  .Kjo është e pagëlltitshme nga të gjitha palët. Fillimisht e pagëlltitshme nga Fred Beleri, të cilit kërkon t’i heqë dhe të vetmin heroizëm që ka bërë si nacionalist grek. E pagëlltitshme edhe nga pala greke që armiqësinë e fundit me Shqipërinë e ka për shkak të Sali Berishës. Por mbi të gjitha e pagëlltitshme dhe nga vet “demokratët” që Edi Ramën kur e shajnë, me zemër i thonë “grek muti”, pasi këtë kanë sharjen më të egër që njohin. Aq më tepër që del dhe nga një fis me Dendiasin nga Vunoi, dhe aq më tepër që Berisha e akuzon Ramën për “Spiro Milon “bis”

Kjo tregon se në politikë nuk ka parime, patriotizëm vetëm etje për pushtet nga të gjitha palët,  shpjegohet me thënien latine Inimicus Inimicus meus est amicus meus.

 Si mund ta justifikojë sot Berisha atë që me të drejtë shkruante për deklaratën e Micotaqisit në Himarë , kur shkruante  “Kryeministri i Greqisë, i një vendi partner, mik, mund të vizitojë çdo zonë të Shqipërisë, qoftë si zyrtar, qoftë si qytetar privat. Këtu duhet të jemi të çliruar nga çdo kompleks. Mund të vizitojë Himarën dhe çdo zonë tjetër. Por, zhurma se Himara është minoritet është absurditeti më i madh historik. Askush më shumë se himarjotët nuk janë larë në gjak për identitetin e tyre kombëtar shqiptar.”

Media Greke: Fitorja e Belerit, disfatë politike për kryeministrin Rama

Kjo fitore nuk ka kaluar pa u komentuar nga mediat greke edhe nga vetë drejtuesit e qeverisë atje. “Fitorja e Belerit, është një disfatë politike për kryeministrin Edi Rama”, kështu shkruan media greke Kathimerini, në një analizë të publikuar në faqen e parë, lidhur me çështjen që ka rikthyer përplasjet diplomatike mes Tiranës dhe Athinës. Teksa komenton triumfin pas hekurave të pjesëtarit të minoritetit grek, kandidat i koalicionit “Bashkë fitojmë”, “Kathimerini” thotë se sytë janë kthyer tani nga Tirana, në pritje të reagimit të kryeministrit Rama, që siç shkruan, e kishte kthyer në personale, betejën për Himarën. Sipas medias, Rama do të përdorë sistemin gjyqësor të marrë peng, për të mbajtur kandidatin e arrestuar për blerje votash, jashtë dyerve të bashkisë. 

“Ekziston frika se mund të jemi në fillim të një tjetër hakmarrje, të Ramës ndaj helenizimit të Himarës”, shkruan Stavros Tzimas i Kathimerinit, që e vë theksin tek nevoja e reagimit ndërkombëtar nëse do të ketë përpjekje për të përmbysur vullnetin e votuesve.. 

Martirizimi i panevojshëm i Belerit

Nuk kam dyshim se policia politike ka arritur të sigurojë ndonjë kleçkë kundër Fred Belerit, për të përligjur burgosjen e paimagjinueshme të një kandidati vetëm dy ditë para zgjedhjeve. Duke i ngritur çark ose ndofta duke e përgjuar në mënyrë selektive, ata do i kenë plotësuar një dosje për t’u justifikuar para publikut dhe ndërkombëtarëve, se shteti ligjor ka funksionuar normalisht. Por përpara se të shtrojmë pyetjen a ka i paguar votat e disa minoritarëve të vet kandidati i Omonias, ne duhet të hedhim në tryezë disa të tjera. Si ndodh gjithmonë që në këtë vend votat i blekërka opozita, por fitoret i korr pushteti? Pra të gjitha këto pikëpyetje e çojnë në skajet e pabesueshmërisë fabulën e arrestimit të rastësishëm të kandidatit minoritar.  

Thënë këtë, nuk dua të bëj asnjë apologji të Fred Belerit. Në mendësinë dhe botkuptimin tim, kurrë nuk do ta kisha përkrahur një kandidat të tillë, që i kërkon votat mbi motivet e një nacionalizmi që mëton të ndezë pasionet më të errëta të shtetit fqinjë, që predikon helenizimin e Himarës dhe rrugën e arritjes së këtij qëllimi.  Këtu kemi të bëjmë me një vendim politik të drejtësisë. Rasti i greko -shqiptarit Beleri është njësoj si ai i patriotit tonë me gjak të kulluar, Arben Ahmetaj. Sapo i sulmoi publikisht kryeministri, ia behën prokurorët” shkruan Lapsi.al . 

 Prandaj ajo që ndodhi buzë shëtitores së transformuar nga Rilindja urbane, në Himarë, nuk përbën një rast krimi të thjeshtë elektoral. Ajo natyrisht ka të bëjë me eliminimin e një kandidati të fortë zgjedhor (nuk i mbyllën kufijtë si Vangjel Tavos që do importonte në Shqipëri virusin, por e mbyllën vetë brenda). Ajo ka lidhje me llogaritë e autobusëve me minoritarë që do të vijnë nga Greqia. Ajo nuk mund të shkëputet nga grabitja e pronave të një prej zonave më të bukura të bregdetit, pronarët e të cilave ndryshe nga të ngjashmit e vet në mbarë Shqipërinë, kanë pasur një mbrojtje relative në Athinë.  

E megjithatë, pavarësisht nga të tëra këto, ajo që ka ndodhur në Himarë, është një rast tipik për të ilustruar fytyrën e regjimit që na sundon. E një autokracie ku po s’i pëlqeve shefit, gjithmonë me ligj, mund të të mbyllët televizioni, mund të të hidhet në erë hoteli, ose mund të zihesh duke blerë vota. Fred Beleri nuk u bë viktimë, as sepse nuk fliste mirë shqip, as sepse ushqente një nacionalizëm të verbër. Ai nuk e hëngri si grek, po si qytetar që donte të konkurronte brenda mundësive që të jep ky vend. Por, në hapësira autokratike një gjë e tillë është e pamundur.

Greqia fiton, Shqipëria humbet BE-në

Fakti është se si Micotakis ka diçka për të fituar nga kjo ndodhi. Për kryeministrin grek, ishte shumë simbolike dhe do të kishte përcjellë interesin e qeverisë së tij për të ardhmen e komunitetit, ndërsa mund të ketë qenë gjithashtu një mundësi – në dritën e zgjedhjeve  Greqi – për të shpallur disa ndihmë praktike dhe masa mbështetëse. Arrestimi i Belerit çoi kryeministrin Kiriakos Mitsotakisë të kërcënojë me pengim të procesit të anëtarësimit në BE të Shqipërisë.   Por me  Micotaqisin junior në qeverisje, Shqipëria nuk ka pasur asnjëherë probleme e tensione, ç’ka kanë qenë “normale” në të shkuarën. Sa për ilustrim, qeveria e Tsiprasit, ishte ajo që i hoqi kryebashkiakut të Himarës shtetësinë greke, duke e bërë nga Jorgo në Gjergji Goro, thjesht se këtë e kërkuan qarqet ekstremiste me Fred Belerin, të mbështetur fort edhe nga Ilir Meta, i cili u dekorua me pompozitet nga mazhoranca e drejtuar nga Syriza.  Beleri, realisht është një person problematik, por fuqia e tij potenciale politike është për tu kthyer në një mollë sherri Tiranë-Athinë 

Çështja Bejleri në Senatin Amerikan

Por te shtunën  Ministri i Jashtëm Nikos Dendias foli për një rast skandaloz, përderisa nuk dalin prova të pakundërshtueshme, që përbën një rrezik të madh për marrëdhëniet greko-shqiptare, në lidhje me çështjen Fredi Beleri njoftonte Proto Thema. Por kjo nuk ka mbetur vetëm mes dy palëve. Në deklaratën e tij, kryetari i Komisionit të Punëve të Jashtme të Senatit Amerikan, Bob Menendez, e cilësoi problematik arrestimin e Fredi Belerit. “Unë e kuptoj që zgjedhjet e lira dhe të ndershme, përfshirë gjykatat e pavarura, janë elementë themelorë të një demokracie, por jam i shqetësuar për arrestimin e shtetasit me kombësi greke nga Policia shqiptare, Dionisis Freddy Beleris, dy ditë para zgjedhjeve. Ndërkohë që presim të dalin provat, qeveria greke e ka bërë të qartë se kjo do të kishte një zhvillim negativ për perspektivën evropiane të Shqipërisë. Çfarë po bëjmë për të konfirmuar se autoritetet shqiptare po shkelin shtetin e së drejtës dhe cila është lëvizja jonë e radhës?” tha dje gjatë seancës dëgjimore në Komisionin e Punëve të Jashtme të Senatit, senatori amerikan. Lobi grek e bëri punën. Kështu Rama për shkak të pangopësisë së vet për prona në bregdet po rrezikon anëtarësimin e Shqipërisë në BE. 

Por, megjithatë, martirizimi patriotik grek i Fred Belerit të kujton atë të Spiro Milos, që u bë deputet i Parlamentit Grek, i Vorio Epirit, ndaj në emër të shqiptarëve u bëj thirrje institucioneve:  Dënojeni Fredin! Jo për blerje votash se tregoheni të padrejtë. Për këtë duhet të dënoni pothuajse gjithë politikën shqiptare. Dënojeni për tradhti kombëtare dhe mësojini se Himara është Shqipëri. Pasi dhe këtë Fredin si dhe mikun tim të mirë himarjot Ilia, në Shqipëri, rastis që ta shajnë “Greku i Mutit”,  por në Greqi prapë se prapë. ve bast që e quajnë “Shqiptari i mutit. Apo s’është kështu? 

Filed Under: Analiza Tagged With: Rafael Floqi

  • 1
  • 2
  • 3
  • …
  • 843
  • Next Page »

Artikujt e fundit

  • “ISMAIL QEMALI” VJEN NESËR NË STATEN ISLAND, NEW YORK
  • ´´Këta janë Mjekët shqiptarë me Misionin e ngritjes së shëndetësisë shqiptare: Kontributi shkencor vullnetar i Federatës´´
  • Presidentja Osmani takoi Presidentin Macron, Kancelarin Scholz dhe përfaqësuesin e lartë Borrell
  • SINTAGMA “ZBRITJE NGA MALET”
  • Romanca e Aleksandrit
  • Milicia fashiste që sulmon Kosovën*…
  • MIDHAT FRASHËRI DHE ALBANOLOGJIA*
  • TAKIM ME VARGMALET APALASHE
  • SERBIA MBETET FAKTOR DESTABILIZUES NË KOSOVË DHE NË BALLKANIN PERËNDIMOR
  • Më 1 qershor 1850 lindi ideologu Sami Frashëri
  • Identiteti dhe integrimi në pluralizëm
  • FIGURA POETIKE NË POEMËN, “NËNË SHQIPËRI” E POETIT DRITËRO AGOLLI
  • Më pak nxënës në shkollë, pasoja afatgjata për Shqipërinë!
  • Promovimi i vëllimit 8 të veprës së zgjedhur të Mid’hat Frashërit*
  • Raising Funds and Cancer Awareness, AFC Hits All the Right Notes at Boston Gala Concert

Kategoritë

Arkiv

Tags

alfons Grishaj Anton Cefa arben llalla asllan Bushati Astrit Lulushi Aurenc Bebja Behlul Jashari Beqir Sina dalip greca Elida Buçpapaj Elmi Berisha Enver Bytyci Ermira Babamusta Eugjen Merlika Fahri Xharra Frank shkreli Fritz radovani Gezim Llojdia Hazir Mehmeti Ilir Levonja Interviste Keze Kozeta Zylo Kolec Traboini kosova Kosove Marjana Bulku Murat Gecaj nderroi jete ne Kosove Nene Tereza presidenti Nishani Rafaela Prifti Rafael Floqi Raimonda Moisiu Ramiz Lushaj reshat kripa Sadik Elshani SHBA Shefqet Kercelli shqiperia shqiptaret Sokol Paja Thaci Vatra Visar Zhiti

Log in

This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Cookie settingsACCEPT
Privacy & Cookies Policy

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Non-necessary
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
SAVE & ACCEPT