Dr. Lulzim Nika/

Njëri prej personaliteteve më të shquara, i cili gjithë angazhimin e tij politik dhe kombëtar e kishte orientuar në shërbim të Kosovës është Fazli Greiçevci, i cili ishte shquar pos të tjerash si një personalitet unifikues i Lëvizjes Kombëtare.

Në këtë ditë të shënuar të mos harrojmë sakrificën e Mësuesve tanë që punuan në kohët me të vështira të vendit, pa kushte elementare, të përndjekur e të burgosur, ata vazhduan dhe kurrë nuk u ndalën së dhëni dritë brezave të tërë për lirinë e Kosovës.

Mësimdhënësit Heronj të Kosovës si: Ali Gashi, Fazli Greiçevci e të tjerë që dhanë jetën për Lirinē, Flamurin e Arsimimin e Kombit Shqiptar.

Si fëmijë babai im më kishte treguar që mësuesi i tij ishte marrë nga policia famëkeqe dhe ishte ekzekutuar vetëm se kërkonte të drejtat për gjuhën dhe flamurin kombëtar.

P.S.

Kjo foto është në kohën kur babai im ishte nxënës i Fazli Greiçevcit.

Pra, kjo foto e Fazli Greiçevcit është e fundit, meqë arrestohet nga UDB-ja, dhe nuk është kthyer më i gjallë.

Lavdi!

Nga ANTONIO GUTIERRES/

Të shtunën, më 6 gusht, isha me krenari përkrah Kryeministrit të Japonisë, Fumio Kishida, dhe popullsisë së Hiroshimës, në kujtim të një katastrofe pa mëparshmëri. Shtëdhjeteshtatë vite më parë dy bërthamore u përdorën kundër popullsive të Hiroshimës e Nagasakit. Dhjetra mijra gra, fëmijë e burra u vranë në një çast, të bërë hi nga një zjarr prej ferri. Godinat u kthyen në pluhur. Lumenjtë e qetë të qyteteve u mbuluan me gjak. Të mbijetuarit u dënuan me një trashëgimi radioaktive, të rrethuar nga probleme shëndeti dhe subjekte të një ekzistence  të damkosur për shkak të bombardimeve bërthamore. 

Pata nderin e madh të takonja një grup të mbijetuarish, hikabushat, numëri i të cilëve pakësohet nga viti në vit. Më kanë treguar me guxim të vendosur se çfarë kanë jetuar në atë ditë të lemerishme të vitit 1945. Është ora që drejtuesit botërorë të kenë të njëjtën qartësi të hikabushave e të shohin armët bërthamore ashtu siç me të vërtetë ato janë. Armët bërthamore nuk kanë asnjë farë kuptimi. Ato nuk janë në gjëndje të krijojnë siguri ose mbrojtje. Për natyrën e tyre sjellin vetëm vdekje dhe shkatërrim.

Kanë kaluar tre të katërtat e shekullit nga kërpudha atomike mbi Hiroshimën dhe Nagasakin. Që atëherë njerëzimi kaloi përgjatë Luftës së Ftohtë, dhjetëvjeçarë të një politike absurde të rrezikut të llogaritur dhe disa gjëndje skajore të tmerrshme që e kanë çuar njerëzimin një hap larg shkatërrimit të përgjithshëm. Megjithatë, deri edhe në fazat më t’errta të Luftës së ftohtë, fuqitë bërthamore kanë pakësuar në mënyrë të dukëshme arsenalet e tyre bërthamorë. Kishte atëherë një pranim të gjërë të parimit kundër përdorimit, përhapjes e provave të armëve bërthanore. Sot rrezikojmë të harrojmë mësimet e vitit 1945. Ka shpërthyer një vrapim i ri drejt armëve bërthamore, me qeveri të gatëshme për të harxhuar qindra miliardë dollarë për të përditësuar arsenalet e tyre bërthamorë.

Në arsenalët e të gjithë botës janë gati 13.000 armë bërthamore. Krizat gjeopolitike me nuanca serioze bërthamore përhapen me shpejtësi, nga Lindja e Mesme deri në siujdhesën koreane në mësymjen ruse të Ukrainës. Edhe njëherë gjinia njerëzore luan me një revole të mbushur. Jemi në një gabim, në një keqkuptim, një llogari të rreme të hapësirës nga apokalipsi. Qeveritarët botërorë duhet të heqin dorë së ngacmuari fatin dhe duhet t’a heqin përgjithmonë mundësinë bërthamore nga tryeza e bisedimeve. Është e papranueshme që Shtete që zotërojnë zgjedhjen bërthamore pranojnë mundësinë e një lufte bërthamore që do të dënonte me vdekje gjithë gjininë njerëzore. Në të bjëjtën kohë, ata Vënde duhet të zotohen të mos jenë të parët në përdorimin dhe duhet të sigurojnë Shtetet pa armë bërthamore se nuk do t’i përdorin, as të kërcënojnë përdorimin kundër tyre e që përçapjet e tyre do të jenë gjithmonë të tejdukëshme.

Provat e armëve bërthamoreduhet të mbarojnë. Së fundi ka vetëm një zgjidhje të kërcënimit bërthamor: të mos ketë fare armatime bërthamore. Kjo do të thotë hapje e çfarëdo hapësire të bisedimeve, të diplomacisë apo marrëveshjesh për të pakësuar tensionet dhe asgjësuar ato armë vdekjeprurëse të masave. Në këtë kuptim jemi të pranishëm  në shenja të reja shpresash në New York, ku bota është mbledhur për të satën Konferencë mbi  rishikimin e Traktatit të mos përhapjes së armëve bërthamore. 

Traktati përfaqëson një nga arsyet kryesore për të cilat nuk janë përdorur armë bërthamore që nga 1945. Ai përmban zotime juridikisht detyrues për t’arritur çarmatimin bërthamor, e mund të përbëjë një katalizator të fuqishëm për çarmatimin, të vetmen mënyrë për të asgjësuar një herë e përgjithmonë ato armë të tmerrshme. Qershorin e shkuar, Vënde nënëshkrues të traktatit mbi ndalimin e armëve bërthamore janë takuar për të parën herë për të përvijuar rrugën drejt një bote të lrë nga këto armë vdekësore.

Nuk mund të pranjmë më praninë e armëve që kërcënojnë nga kaq afër të ardhmen e njerëzimit. Është ora të ndigjohet mesazhi gjithmonë aktual i hibakushave: “Mjaft të tjera Hiroshima! Mjaft të tjerë Nagasaki!” Është koha të përhapim paqen.Së bashku, hap mbas hapi, t’i zhdukim këto armë nga faqja e tokës.

“Corriere della Sera”, 7 gusht 2022   Përktheu Eugjen Merlika  

-Seminari Ndërkombëtar për Gjuhën, Letërsinë dhe Kulturën Shqiptare është themeluar pranë Fakultetit të Filologjisë (atëherë Fakulteti Filozofik) të Universitetit të Prishtinës, në vitin 1974/

PRISHTINË, 15 Gusht 2022- Gazeta DIELLI nga korrespondenti në Kosovë Behlul Jashari/ Në Kryeqytetin e Republikës së Kosovës – Prishtinë sot u bë hapja solemne e punimeve të Seminarit XL Ndërkombëtar për Gjuhën, Letërsinë dhe Kulturën Shqiptare, i cili do t’i zhvillojë punimet nga 15  deri 26 Gusht 2022.
Në këtë solemnitet ishin të pranishëm: Arbërie Nagavci, Ministre e Arsimit, Shkencës, Teknologjisë dhe Inovacionit; Hajrulla Çeku, Ministër i Kulturës, Rinisë dhe Sportit; Nicholas Abbott, Amabasador I Britanisë së Madhe në Kosovë; Naser Sahiti, Rektor i Universitetit të Prishtinës; Bernard Dosti, Zv. Rektor i Universitetit të Tiranës; Lindita Rugova, Dekane e Fakultetit të Filologjisë; Shkumbin Munishi, Drejtor i Seminarit; Dhurata Shehri, bashkëdrejtore e Seminarit, akademikë, profesorë dhe seminaristë.
Në mungesë të Kryeministrit Albin Kurti, fjalimin e tij e lexoi Ministrja Arbërie Nagavci, ku mes tjerash u potencua: “Gjuha është forma e kombit që e marrim kudo me vete. Ndjenjën e lartën të përgjegjësisë duhet ta kemi të gjithë. Duhet ta bëjmë gjuhën të zotërueshme nga të gjithë bashkëkombësit tanë kudo që janë”.
Ndërsa, Ambasadori i Britanisë së Madhe në Kosovë, Nicholas Abbott, theksoi se gjuha shqipe është e veçantë dhe një ndër gjuhët e rralla indoevropiane.
Në një fjalë rasti, Rektori i Universitetit të Prishtinës, Naser Sahiti, vlerësoi rëndësinë historike të Seminarit, si dhe i përgëzoi organizatorët dhe bashkëpunëtorët për qëndrueshmërinë e treguar dhe për vazhdueshmërinë e kësaj ngjarjeje të rëndësishme kombëtare.
Zv. Rektori i Universitetit të Tiranës, Bernard Dosti, tha se Seminari i Prishtinës ka një rëndësi sa të veçantë, aq edhe kuptimplotë. “Në Seminar bashkohen arbreshët, arvanitët dhe shqiptarë e albanologë nga e gjithë bota”, u shpreh ai.

Dekania e Fakultetit të Filologjisë, Lindita Rugova, theksoi se vlera e seminarit është e madhe. “Ky seminar është i madh jo vetëm nga numri i studentëve që marrin pjesë, por edhe nga rëndësia dhe tematikat që do të shtjellohen. Misioni i seminarit është afirmimi i shqipes kudo në botë”, tha ajo.
Në fjalimin e saj, bashkëdrejtorja e Seminarit, Dhurata Shehri, ndër të tjera, theksoi se këtë seminar e mbajti gjallë sidomos këmbëngulja për të njohur veten dhe për t’ua zbuluar atë të tjerëve.
Së fundi, Drejtori i Seminarit, Shkumbin Munishi, tha se interesimi i madh është tregues se seminari nuk e ka humbur as cilësinë, as rëndësinë. Gjithashtu ai theksoi se pas pandemisë ky edicion po kthehet në normalitet duke qenë se numri i pjesëmarrësve ka kaluar mbi 100.
Në këtë edicion jubilar të  40-të të Seminarit u ndanë mirënjohje për të gjithë ish-drejtorët dhe bashkëdrejtorët e këtij seminari, të cilët më punën e tyre e bënë të mundur që Seminari të jetë kaq jetëgjatë.

Seminari Ndërkombëtar për Gjuhën, Letërsinë dhe Kulturën Shqiptare është themeluar pranë Fakultetit të Filologjisë (atëherë Fakulteti Filozofik) të Universitetit të Prishtinës, në vitin 1974. Ishte viti i Kushtetutës që avanconte të drejtat e shqiptarëve të Kosovës si element konstituiv me të drejtë vetoje, i federatës së atëhershme.

Seminarit në vitin 1991 i është ndërprerë veprimtaria e tij nga organet e dhunshme serbe. Në vitet 1995 e 1996 sesionet e këtij seminari u mbajtën në Tiranë në bashkëpunim me Institutin e Gjuhësisë e të Letërsisë të Akademisë së Shkencave të Shqipërisë.

Pas çlirimit të Kosovës në Qershorin 1999, nga viti 2000 Seminari zhvillohet sërish në Prishtinë. Sesionet 19 dhe 20 (2000-2001) janë organizuar në bashkëpunim me Institutin e Gjuhësisë dhe të Letërsisë të Akademisë së Shkencave të Shqipërisë.