• Home
  • Politics
  • Opinion
  • Culture
  • Sports
  • Economy
  • Interview
  • Reporting
  • Community
  • Vatra

Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

PUBLIÇISTIKA E DOM LAZËR SHANTOJËS DHE NYJET E PAZGJIDHURA TË HISTORIOGRAFISË SHQIPTARE -3

March 22, 2020 by dgreca

(Në 15-vjetorin e botimit të vëllimit “VEPRA” të Shantojës, nën kujdesin e Arben Markut, Niketa Stefës dhe Ardian Ndrecës)/

NGA EUGJEN MERLIKA/Milano-ITALI/

Nga ana e tij Zogu ishte i vetëdijshëm për forcën intelektuale të kundërshtarëve të tij, por dinte gjithashtu se mendësia evropiane e tyre nuk gjente një tokë të lëruar tek shqiptarët, që donin kohë të tresnin shtresat dhjamore të botkuptimit lindor të trashëguar nga pesë shekuj. Ai u mundua me të gjitha mjetet  t’a bëjë të parrezikëshme  këtë Opozitë të shpërndarë e të përçarë në grupe, shtete e bindje politike të ndryshme. Kjo luftë në largësì vazhdoi, mes sharjesh, mallkimesh, denigrimesh e përbetimesh të ndërsjellta, deri në shtatë prillin 1939, kur Musolini dhe Çiano vendosën t’i shtojnë kurorës së Viktor Emanuelit edhe Mbretërinë shqiptare, duke dërguar ushtritë pushtuese në brigjet e saj.

Si shumë të tjerë edhe meshtari Shantoja la famullinë në Jurën Berneze dhe u kthye në Shqipërinë e “çliruar” nga “tirania” e Mbretit Zog. Ndryshimet e ndodhura i pa me shpresë e besim për t’ardhmen. Pushtimin e Vendit nuk e quajti një tragjedì, përkundrazi si një mjet për t’u bashkuar me Italinë e, nëpërmjet saj, me Evropën e qytetëruar, ku ai ëndërronte të shihte edhe Vendin e tij me të gjitha atributet. Shkrimet e kësaj periudhe ndoshta kanë qenë aktakuza më e fortë që drejtësia komuniste i ka bërë martirit të parë të ligjeve të saj. Ai merr në mbrojtje haptas e me forcë bashkimin me Italinë, jo sepse është i ndjeshëm ndaj interesave të saj, mbasi në shkrime të mëparëshme, sidomos në lidhje me vrasjen e Gurakuqit, flet mjaft ashpër për te. Në këtë bashkim kurorash ai sheh mundësinë e ecjes së Shqipërisë në rrugën e përparimit. Nëse i duhet të zgjedhë ndërmjet pavarësisë në varfëri e prapambetje, apo varësisë në mirëqënie e përparim ai zgjedh të dytën. Ai bën pjesë në atë aradhë intelektualësh e politikanësh shqiptarë që i konsideronin lidhjet me Italinë strategjike e parësore, miqësinë me popullin e përtej detit si themelore për t’ardhmen e Vendit të tyre, e pushtimin si një dukurì e përkohëshme që nuk cënonte thelbin qenësor të shqiptarëve, të atyre që herë me qesëndì e herë me përbuzje apo urrejtje u quajtën “italofilë”. Në atë aradhë figura më e spikatur kishte qënë prijsi Luigj Gurakuqi që, për Shantojën si për shumë të tjerë, kishte qenë një etalon atdhetarizmi.

Duke dalë pak nga kuadri i bisedës së ngushtë për publiçistikën e Dom Lazër Shantojës, desha të hap një tjetër fushë diskutimi që më duket i nevojshëm e që merr shkas nga leximi i librit. Si i ka trajtuar e vazhdon t’i trajtojë historiografia jonë zyrtare e jo këto ndodhì e figura që mbushin faqet e librit, për të cilin po flasim, dhe a ka vend për ndryshime n’atë drejtim? Duke marrë në analizë tre periudhat kryesore që trajton Shantoja si revolucioni i qershorit dhe Opozita antizogiste, mbretërimi i Zogut dhe roli i tij, pushtimi fashist e bashkimi me Italinë, për më shumë se gjysmë shekulli më duket se janë trajtuar vetëm në formë manikeiste, në vështrimin bardh e zì. Për historiografinë komuniste që, fatkeqësisht ende nëpërmjet studjuesve dhe mendësisë, vazhdon të diktojë në forma të ndryshme logjikën e saj, revolucioni i qershorit 1924 ka qenë një ngjarje epokale në drejtim të demokratizimit të Shqipërisë, periudha e Zogut një kohë e errët tiranie dhe bashkimi me Italinë tragjedia më e madhe për Shqipërinë.

Sot, kur kemi lënë mbas krahëve qindvjetorin e shkuar, me të gjitha mizoritë që ideologjitë totalitare shënuan me pasoja të mnershme për botën dhe për ne, më duket se ka ardhur koha të bëjmë një bilanc objektiv, të saktë e të vërtetë të atyre ngjarjeve, të shkaqeve e pasojave të tyre, por edhe të jetëve të protagonistëve të tyre. Duhet të jetë një bilanc pa pasion politik, t’i nënështrohet analizës së ftohtë të një arsyetimi që duhet të ketë si bosht qëndror  vetëm një idè, interesin e vërtetë të Shqipërisë larg skemave ideologjike, si lëndë për të bluajtur në mullirin e tij vetëm faktet historike të shkoqura, të pastra e të pashtrembëruara. Studjuesit, që duhet të shkruajnë një historì të vërtetë të Vendit tonë, duhet të jenë si gjykatësit e paanshëm që duhet të shqyrtojnë ata fakte për të nxjerrë prej tyre të vërtetën e pakundërshtueshme. Do të ishte mision i tyre shkokolepsja e shumë nyjeve të pazgjidhura të historiografisë tonë e vlerësimi, në përmasat e tyre të vërteta, të figurave politike të mpleksura në to. Besoj se është kjo një nga detyrat kryesore të brezit të ri të studjuesve shqiptarë, mjerisht të pakët e të mangët, sidomos në këtë fushë.

Ёshtë detyrë e tyre të çlirojnë historiografinë nga termat “tradhëtarë të atdheut”, “armiq të popullit”, “të shitur”, “kriminelë” e të tjera paçavure të këtij lloji, që një klimë e helmuar arbitrariteti komunist ka projektuar pa mëshirë mbi të. Jam i bindur se kuadri, që do të dilte nga një punë e tillë e që do të ishte fotografia e vërtetë e së shkuarës sonë, duke iu referuar periudhave historike për të cilat shkruan Dom Lazër Shantoja, do të kishte një pamje krejt tjetër nga ai që gjejmë në tekstet e historisë dhe pjesërisht edhe nga ato që shohim në shkrimet e tij. Ndoshta do të gjenim revolucionin e qershorit 1924 dhe qeverimin e Nolit si një nga gabimet më të mëdha të një pjese të klasës politike t’asaj kohe dhe Ahmet Zogun jo vetëm si një tiran që urdhëron vrasjet e kundërshtarëve politike, por edhe si një nga shtetarët më të shquar të këtij kombi, me një ndihmesë themelore në formimin e strukturave të Shtetit shqiptar dhe të ecurisë së tij në rrugën bashkëkohore. Po ashtu të ashtuquajturit “kolaboracionistë”, jo si “tradhëtarë” e “të shitur” tek fashizmi, por si atdhetarë në shkallë sipërore që, për të mbrojtur interesat e Vendit të tyre, në një nga çastet më të vështira të tij, nuk nguruan të venë në altarin e tij gjënë më të shtrenjtë që kishin, dinjitetin njerëzor e politik.   

Jam i bindur se sita e historisë, shpejt a vonë, do të kryejë funksionin e saj për t’i dhënë të rinjve të Shqipërisë së sotme e të nesërme mundësinë të njohin me saktësi bëmat e të parëve të tyre, për të shmangur mashtrimin e madh që ne dhe brezat parardhës pësuam, si pasojë e vënies në jetë të një projekti politik që i kushtoi kaq rëndë Atdheut tonë. Ne duhet t’a nxisim këtë proçes jo se jemi të përmalluar të së shkuarës, por se jemi idhtarë të së vërtetës e se mendojmë se në themelet e së ardhmes së shoqërisë sonë nuk duhet të ketë mashtrime e shtrembërime dashakeqe. 

Këtij qëllimi i shërben edhe botimi i këtij libri, meritë e punës së gjatë, të ndërgjegjëshme, cilësore e plot pasion të vëllezërve Marku, të cilëve i shkon falënderimi im i sinqertë dhe përgëzimi  i ngrohtë së bashku me urimin që kjo punë të vazhdojë në dobi të së vërtetës historike, të kulturës sonë, të nxjerrjes në dritë të vlerave kombëtare të mbuluara nga pluhuri i harresës që komunizmi qëllimisht hodhi mbi to për një gjysëm shekulli.                                                       

Nga ana e tij Zogu ishte i vetëdijshëm për forcën intelektuale të kundërshtarëve të tij, por dinte gjithashtu se mendësia evropiane e tyre nuk gjente një tokë të lëruar tek shqiptarët që donin kohë të tresnin shtresat dhjamore të botkuptimit lindor të trashëguar nga pesë shekuj. Ai u mundua me të gjitha mjetet  t’a bëjë të parrezikëshme  këtë Opozitë të shpërndarë e të përçarë në grupe, shtete e bindje politike të ndryshme. Kjo luftë në largësì vazhdoi, mes sharjesh, mallkimesh, denigrimesh e përbetimesh të ndërsjellta, deri në shtatë prillin 1939, kur Musolini dhe Çiano vendosën t’i shtojnë kurorës së Viktor Emanuelit edhe Mbretërinë shqiptare, duke dërguar ushtritë pushtuese në brigjet e saj.

Si shumë të tjerë edhe meshtari Shantoja la famullinë në Jurën Berneze dhe u kthye në Shqipërinë e “çliruar” nga “tirania” e Mbretit Zog. Ndryshimet e ndodhura i pa me shpresë e besim për t’ardhmen. Pushtimin e Vendit nuk e quajti një tragjedì, përkundrazi si një mjet për t’u bashkuar me Italinë e, nëpërmjet saj, me Evropën e qytetëruar, ku ai ëndërronte të shihte edhe Vendin e tij me të gjitha atributet. Shkrimet e kësaj periudhe ndoshta kanë qenë aktakuza më e fortë që drejtësia komuniste i ka bërë martirit të parë të ligjeve të saj. Ai merr në mbrojtje haptas e me forcë bashkimin me Italinë, jo sepse është i ndjeshëm ndaj interesave të saj, mbasi në shkrime të mëparëshme, sidomos në lidhje me vrasjen e Gurakuqit, flet mjaft ashpër për te. Në këtë bashkim kurorash ai sheh mundësinë e ecjes së Shqipërisë në rrugën e përparimit. Nëse i duhet të zgjedhë ndërmjet pavarësisë në varfëri e prapambetje, apo varësisë në mirëqënie e përparim ai zgjedh të dytën. Ai bën pjesë në atë aradhë intelektualësh e politikanësh shqiptarë që i konsideronin lidhjet me Italinë strategjike e prioritare, miqësinë me popullin e përtej detit si themelore për t’ardhmen e Vendit të tyre, e pushtimin si një dukurì e përkohëshme që nuk cënonte thelbin qenësor të shqiptarëve, të atyre që herë me qesëndì e herë me përbuzje apo urrejtje u quajtën “italofilë”. Në atë aradhë figura më e spikatur kishte qënë prijsi Luigj Gurakuqi që, për Shantojën si për shumë të tjerë, kishte qenë një etalon atdhetarizmi.

Duke dalë pak nga kuadri i bisedës së ngushtë për publiçistikën e Don Lazër Shantojës, desha të hap një tjetër fushë diskutimi që më duket i nevojshëm e që merr shkas nga leximi i librit. Si i ka trajtuar e vazhdon t’i trajtojë historiografia jonë zyrtare e jo këto ndodhì e figura që mbushin faqet e librit, për të cilin po flasim, dhe a ka vend për ndryshime n’atë drejtim? Duke marrë në analizë tre periudhat kryesore që trajton Shantoja si revolucioni i qershorit dhe Opozita antizogiste, mbretërimi i Zogut dhe roli i tij, pushtimi fashist e bashkimi me Italinë, për më shumë se gjysmë shekulli më duket se janë trajtuar vetëm në formë manikeiste, në vështrimin bardh e zì. Për historiografinë komuniste që, fatkeqësisht ende nëpërmjet studjuesve dhe mendësisë, vazhdon të diktojë në forma të ndryshme logjikën e saj, revolucioni i qershorit 1924 ka qenë një ngjarje epokale në drejtim të demokratizimit të Shqipërisë, periudha e Zogut një kohë e errët tiranie dhe bashkimi me Italinë tragjedia më e madhe për Shqipërinë.

Sot, kur kemi lënë mbas krahëve qindvjetorin e shkuar, me të gjitha mizoritë që ideologjitë totalitare shënuan me pasoja të mnershme për botën dhe për ne, më duket se ka ardhur koha të bëjmë një bilanc objektiv, të saktë e të vërtetë të atyre ngjarjeve, të shkaqeve e pasojave të tyre, por edhe të jetëve të protagonistëve të tyre. Duhet të jetë një bilanc pa pasion politik, t’i nënështrohet analizës së ftohtë të një arsyetimi që duhet të ketë si bosht qëndror  vetëm një idè, interesin e vërtetë të Shqipërisë larg skemave ideologjike, si lëndë për të bluajtur në mullirin e tij vetëm faktet historike të shkoqura, të pastra e të pashtrembëruara. Studjuesit, që duhet të shkruajnë një historì të vërtetë të Vendit tonë, duhet të jenë si gjykatësit e paanshëm që duhet të shqyrtojnë ata fakte për të nxjerrë prej tyre të vërtetën e pakundërshtueshme. Do të ishte mision i tyre shkokolepsja e shumë nyjeve të pazgjidhura të historiografisë tonë e vlerësimi, në përmasat e tyre të vërteta, të figurave politike të mpleksura në to. Besoj se është kjo një nga detyrat kryesore të brezit të ri të studjuesve shqiptarë, mjerisht të pakët e të mangët, sidomos në këtë fushë.

Ёshtë detyrë e tyre të çlirojnë historiografinë nga termat “tradhëtarë të atdheut”, “armiq të popullit”, “të shitur”, “kriminelë” e të tjera paçavure të këtij lloji, që një klimë e helmuar arbitrariteti komunist ka projektuar pa mëshirë mbi të. Jam i bindur se kuadri, që do të dilte nga një punë e tillë e që do të ishte fotografia e vërtetë e së shkuarës sonë, duke iu referuar periudhave historike për të cilat shkruan Don Lazër Shantoja, do të kishte një pamje krejt tjetër nga ai që gjejmë në tekstet e historisë dhe pjesërisht edhe nga ato që shohim në shkrimet e tij. Ndoshta do të gjenim revolucionin e qershorit 1924 dhe qeverimin e Nolit si një nga gabimet më të mëdha të një pjese të klasës politike t’asaj kohe dhe Ahmet Zogun jo vetëm si një tiran që urdhëron vrasjet e kundërshtarëve politike, por edhe si një nga shtetarët më të shquar të këtij kombi, me një ndihmesë themelore në formimin e strukturave të Shtetit shqiptar dhe të ecurisë së tij në rrugën bashkëkohore. Po ashtu të ashtuquajturit “kolaboracionistë”, jo si “tradhëtarë” e “të shitur” tek fashizmi, por si atdhetarë në shkallë sipërore që, për të mbrojtur interesat e Vendit të tyre, në një nga çastet më të vështira të tij, nuk nguruan të venë në altarin e tij gjënë më të shtrenjtë që kishin, dinjitetin njerëzor e politik.   

Jam i bindur se sita e historisë, shpejt a vonë, do të kryejë funksionin e saj për t’i dhënë të rinjve të Shqipërisë së sotme e të nesërme mundësinë të njohin me saktësi bëmat e të parëve të tyre, për të shmangur mashtrimin e madh që ne dhe brezat parardhës pësuam, si pasojë e vënies në jetë të një projekti politik që i kushtoi kaq rëndë Atdheut tonë. Ne duhet t’a nxisim këtë proçes jo se jemi të përmalluar të së shkuarës, por se jemi idhtarë të së vërtetës e se mendojmë se në themelet e së ardhmes së shoqërisë sonë nuk duhet të ketë mashtrime e shtrembërime dashakeqe. 

Këtij qëllimi i shërben edhe botimi i këtij libri, meritë e punës së gjatë, të ndërgjegjëshme, cilësore e plot pasion të vëllezërvë Marku, të cilëve i shkon falënderimi im i sinqertë dhe përgëzimi  i ngrohtë së bashku me urimin që kjo punë të vazhdojë në dobi të së vërtetës historike, të kulturës sonë, të nxjerrjes në dritë të vlerave kombëtare të mbuluara nga pluhuri i harresës që komunizmi qëllimisht hodhi mbi to për një gjysëm shekulli.                                                                                                                                   Fund   

Filed Under: Analiza Tagged With: Eugjen Merlika, Lazer Shantoja, Vepra 3

How to protect yourself against Coronovirus

March 20, 2020 by dgreca

DR.PASHKO CAMAJ/

By: Pashko R. Camaj, Dr. Public Health/

A contagious respiratory disease that was first detected in China in December 2019 has spread worldwide and is now a pandemic. The 2019 novel (new) coronavirus has been named SARS-CoV-2 and the disease it causes is called coronavirus disease 2019, or COVID-19.

The COVID-19 pandemic is affecting most of the world.  The extent of this outbreak is rapidly evolving and risk assessment changes daily, but here’s some important information on what we know about COVID-19 as of today: 

What is a ‘novel’ coronavirus?

A coronavirus is family of viruses causing large set of illnesses, including the common cold and other respiratory infections. The term “novel” coronavirus means it’s a new form or strain of the virus.

Where and how did COVID-19 begin?

A cluster of severe pneumonia cases were reported on New Year’s Eve 2019 in Wuhan, which is in the Hubei Province of China. On January 9th, virologists and other public health researchers identified the strain as a novel coronavirus, which was tied to a specific “wet market” in the city of Wuhan, where they house and sell fish and other live animals. These markets have been known to transmit viruses before. It is culturally accepted practice that people see specific animals they’re buying be slaughtered in front of them, so they know they’re receiving the products they paid for. As a result of this practice and others, particles of infectious viruses or bacteria can be aerosolized and, in rare instances, jump from animals to people. It’s how SARS, another coronavirus outbreak, started in 2003.

How does the COVID-19 spread? 

COVID-19 is easily transmissible and can spread from person to person even before a person develops symptoms. It’s carried on respiratory droplets when we talk, sneeze, and cough and these can land on surfaces or in someone’s mouth or nose.  When it comes to respiratory droplets, 6 feet seems to be the magic distance. That’s how far these tiny, infected droplets can travel.  Being within 6 feet of someone who is sick can get you or your personal space contaminated with COVID-19.  

Another way of transmission and as important, the droplets can land on surfaces, can be picked with our hands and transferred to our eyes, mouth, and nose when we touch our faces. That is why the hand hygiene, and not touching our face with contaminated hands is so important!  Good hand hygiene means washing our hands not just after we’re using the restroom or before we’re eating but regularly and often throughout the day.  Respiratory secretions (like snot and sputum) can also be infectious, so cover your cough and sneeze, using disposable tissues, throw them away when you’re done, and wash your hands afterward. As important, keep your work surfaces clean and wipe off your workplace surface such as keyboards and your phones.

What are the symptoms of COVID-19?

COVID-19 typically causes flu-like symptoms. Some patients – particularly the elderly and those with other underlying and chronic health conditions – are ate a much higher risk of developing a severe form of pneumonia (infection of the lungs).

Patients develop symptoms like fever, muscle and body aches, cough, and sore throat about 5-6 days after infection. Most people will feel miserable for a week and get better on their own.  Some people won’t get as sick, but it’s still important not to be out and about, so as not to spread the disease.  A minority of patients will get worse instead of better. This usually happens after 5-7 days of illness and these patients will have more shortness of breath and worsening cough.  If this happens, it’s time to contact your doctor again or even go to an emergency room.  If you are experiencing these symptoms you need to contact your doctor or Hospital (emergency room), call first so they know you are coming and are ready to receive you!

What are the numbers telling us?

The numbers of people who have been diagnosed and how many have died are changing daily. But these numbers are just estimates; it’s still unclear how many people have actually been infected worldwide.  Most of the deaths have been in adults over 60 years old who had other health concerns.  It appears that only about 20% of people who contract this novel coronavirus need to be hospitalized. The other 80% get what feels like a bad cold and recover at home. A lot of this has to do with underlying medical conditions and our ability to fight off the infection-immunity. 

People who are more vulnerable to any kind of infection – because of their age or chronic health conditions – are more at risk for getting seriously ill from COVID-19. This includes people who are smokers, who have hypertension (high blood pressure) and diabetes, people who have low immune systems, people with underlying lung disease or who take medicines to suppress their immune systems because they have some sort of autoimmune condition or cancer.

Is there a vaccine or medication that provide any protection against COVID-19?

Currently, there is no vaccine or medication to treat COVID-19.  Scientists across the world are already working on a vaccine, and ongoing study trials suggest that there are some existing antiviral drugs that may be helpful for the sickest patients.  

For now, doctors can only treat the symptoms, not the virus itself!

How can I protect myself and my family, should I wear a facemask?  

The preventive actions for COVID-19 are like for other respiratory infections such as for cold and flu. This includes avoiding close contact with people who are sick; not touching your eyes, nose and mouth; washing your hands thoroughly and frequently; and cleaning and disinfecting objects and surfaces you encounter regularly. 

The CDC does not recommend you wear a facemask to protect yourself from getting COVID-19 or other respiratory illnesses. While it feels like it should be protective to have something physically blocking your face, for otherwise healthy people, it doesn’t work as well as we’d like to think it does. Air and germs can get around the sides of the mask. Masks are also very important in keeping our healthcare workers safe.

If you are living with someone who has tested positive for COVID-19 and is being quarantined, you need to stay separate from that person as much as possible. Additionally, be very careful about maintaining good hand washing and cleaning of high-touch surfaces like doorknobs and countertops. When you do need to be in the same room as the individual, wear a mask. 

What is “community-based transmission” and why is it important?

Community-based transmission” of COVID-19 have been the primary concern of public health officials.  Many of the initial travel alerts and the closures, and now closing of borders and specific areas are in order to contain the spread of a chain of transmission, reducing the spread from person to person.  One way of doing this is also through a “social distancing” that can be used to slow spread of infections. This specifically refers to different ways of keeping people separated. Increasing the distance between and avoiding crowded public places are also crucial forms of distancing. This is a way we can all work together to spread ourselves out from other people and keep ourselves from spreading infection.

In closing, below is a summary of actions we should take to protect us and reduce the spread of the virus.  

  1. Practice good hygiene and social distancing.  These are the most important 

measures.  START and MAINTAIN social distancing NOW.  This is the most effective way to drastically slow the exponential spread of this virus.  

  • If you are mildly ill, stay home, take the precautions you would for a common 

flu.  The vast majority of those infected have either very mild or no symptoms at all.  However, YOU may still be CONTAGIOUS!

  • Stay away from the elderly, immunocompromised and those with chronic heart and lung conditions if you are ill.  This is the group most at risk! 
  • At this time, testing is still very limited and must be approved by the state.  Currently, we are limited to testing only those who meet strict criteria (with state approval).  
  • Please do not purchase N-95 masks or take them from medical facilities.  If you are 

not a medical provider, you do not need one. These are in limited supply, and health care providers will need them as the front-line providers.

There’s a lot of misinformation and things will change as this situation continues to evolve.  Life will be different for a while.  But, if we follow these basic precautions, we can manage this.  Please do not incite panic and don’t listen to those who do.  We will endure!

Filed Under: Analiza Tagged With: Coronavirusi

NJË KËSHILLË E PAVLERËSUAR

March 20, 2020 by dgreca

“Rroftë ajo  gjë që sa më shumë të kesh nevojë aq më shumë e refuzon, e kjo është këshilla, e dëgjuar pa dëshirë nga ata që kanë më shumë nevojë, pra nga të paditurit”- LEONARDO DA VINCI/

Shkruan:Eugjen MERLIKA-Milano/

            Më datën 3 mars 2020, në gazetën on line “republica.al”, u botua një shkrim mjaft interesant e mendoj, po aq i dobishëm për interesat e qytetarëve shqiptarë të goditur nga tërmeti i 26 nëntorit, që pati pasoja rrënuese në jetën e tyre, duke i lënë ata pa gjënë më të domosdoshme për çdo njeri, shtëpinë. Artikulli titullohej ”Blerja e stokut të banesave për të pastrehët e tërmetit është e domosdoshme” dhe nënshkruhej nga Arben Demo.

Nuk e njoh autorin, por megjithatë, përmbajtjen e atij shkrimi e quaj si një ndihmesë shumë të vyer për organet administrative e drejtues të Shtetit dhe t’ekonomisë. Z. Arben Demo merr shkas nga një deklaratë e “adashit të tij anglishtfolës” Arben Ahmetaj, i vendosur në krye të organizmit qeveritar që merret me ndërtimin e banesave të reja për të dëmtuarit nga tërmeti, i cili njoftoi “Vendimin zyrtar të Qeverisë socialiste se për të dëmtuarit nga tërmeti nuk do të blihen banesat e reja e të pashitura.”

            Nuk u shpjeguan motivet që kanë qenë në bazën e vendimit të Qeverisë e cila, në këtë rast, besoj se e ka për detyrë të sqarojë në mënyrë bindëse opinionin publik për këtë qëndrim i cili, jo vetëm simbas mendimit të Arben Demos, më duket se bie ndesh me interesat e vërteta të shqiptarëve në këtë periudhë tepër të vështirë në jetën e tyre. Nga tërmeti shkatërrimtar i 26 nëntorit kanë kaluar pothuaj katër muaj. Kanë qenë muaj vështirësish, do t’i quaja vetëmohuese, për gjithë ata qytetarë që kanë parë të dëmtuar në mënyrë të pandreqshme shtëpitë e tyre, duke parë vendimet e kompetentëve shqiptarë e të huaj që i kanë vënë një kryq të kuq atyre ndërtesave.

            Gjatë këtyre muajve, më se të mjaftueshëm për të hartuar planet operative të rindërtimit, me sa është njoftuar, nuk është kryer asnjë riparim, qoftë dhe n’ato banesa që kanë pësuar dëme të pjesshme, jo strukturore e të ndreqshme. Por pa hyrë në këtë temë, që ka të bëjë me organizimin, duke marrë për bazë premtimet e dhëna për këtë fund viti, si një njeri që ka një përvojë të gjatë në fushën e ndërtimit, më duket shumë e vështirë që t’arrihen të ndërtohen apartamentet e planifikuara. Problemi është tepër i mprehtë, po të mbahet parasysh se shumë familje jetojnë ende në çadra, të cilat, me ardhjen e të nxehtit, bëhen gjithnjë e më tepër të pabanueshme. Akoma më e papranueshme bëhet gjendja e atyre që janë kthyer të banojnë në shtëpitë e dëmtuara që janë klasifikuar si të pabanueshme. Në këta raste përgjegjësia e organeve drejtuese qendrore e vendore fshik krimin kundrejt popullsisë, në rast të paurueshëm.

            Z. Arben Demo, me një ndjenjë të lartë qytetarie dhe atdhedashurie, në pak rreshta shpalos mendimin e tij:

            “Unë mendoj se të parat që do duhej të përdoreshin për strehim të familjeve që kanë humbur banesën duhet të ishin banesat e pashitura që janë me shumicë, duke lehtësuar dhimbjen dhe vuajtjen e familjeve në këtë dimër e kur rreziku i epidemisë është tejet i mundshëm. Një zgjidhje e tillë për aq sa do të jetë e mundur do të jetë edhe një mundësi kursimi sidomos kur planifikojmë të krijojmë lagje e blloqe të reja, të cilat veç kostos së banesave kërkojnë shpenzime jo të vogla për rrugët, rrjetet e reja të ujësjellësit e kanalizimeve si dhe ato për furnizim me energji elektrike. Nuk ka asnjë arsye që duhet t’i zmadhojmë qytetet për zbukurime, ndërkohë që këto fonde mund t’i përdorim për shkolla, spitale e rrugë.

            Propozimi i ynë është si më poshtë:

            Për të pastrehët e Tiranës, Durrësit dhe Kavajës…. Por dhe për të tjerë që mund të dëshirojnë, të blihen apartamente në zonat e mëposhtëme:

            Në Tiranë: te Astiri, Zona e Yzberishit si dhe në lagje të tjera me çmime të përafërta.

            Në Durrës: në plazhin e Gjirit të Durrësit (nga Ura e Dajlanit deri në Qerret) si dhe në vetë qytetin e Durrësit të blihen banesa për të dëmtuarit e Durrësit, Kënetës dhe Kavajës.”

            Un nuk mund të besoj se Qeveria dhe organizmat e krijuara prej saj për të mbarështuar këtë situatë të pazakontë, të mos e kenë shqyrtuar në punën e tyre këtë mundësi, që shtron në tryezën e propozimeve autori i artikullit të botuar në “republica.al” Por, siç del nga deklarata e Ahmetajt, ky vendim i Qeverisë është i prerë dhe është negativ. Duke mbështetur argumentet e artikullshkruesit mendoj se fakti i ekzistencës së një sasie të konsiderueshme banesash të gatshme është një fat i madh për Shqipërinë në këtë çast të brishtë, madje nuk kuptohet përse nuk shfrytëzohet kjo mundësi që sjell disa zgjidhje të dobishme.

            Dobia e parë është sigurimi i strehës së përshtatshme për qindra familje që, në pak kohë, mund të kenë shtëpinë e tyre. Dobia e dytë është zhbllokimi i kapitalit që tani është në gjendje të ngrirë, mbasi aftësia blerëse dhe kërkesat për banesë janë në një stad shumë të ulët, në kushte normale. Blerja nga ana e shtetit e banesave të gatshme, në vend të ndërtimit rishtas duhet të ketë përparësi, mbasi shkurton ndjeshëm kohën e ndërtimit dhe zgjidhjen e problemit të mprehtë që, përndryshe, do të tërhiqet zvarrë për kohë të gjata. Sigurisht ajo blerje nuk plotëson gjithë nevojat që janë, por edhe sikur të zgjidhë menjëherë një pjesë të kërkesave mendoj se është një gjë e lëvdueshme. Ato para që shteti do të derdhë në xhepat e ndërtuesve kthehen në një kapital që riinvestohet përsëri, duke krijuar vende pune e duke vënë në lëvizje ekonominë.

            Është me vend llogaria e kursimit që nxjerr në pah autori, përsa i përket përparësisë që ka ndërtesa apo lagjia e ndërtuar në krahasim me atë që ndërtohet nga e para. Vendosmëria e Qeverisë për të mos e shfrytëzuar këtë mundësi mund të ligjësohet e të jetë bindëse vetëm në rast se ajo, nga llogaritë e saj, del në përfundimin se kostoja e ndërtimit është mjaft më e ulët se ajo e blerjes, duke krijuar mundësinë e përfitimit të më shumë apartamenteve. Dhe në këtë rast llogaria duhet të bëhet nga ekspertë të fushës me përvojë dhe aftësi e jo nga njerëz të emëruar nga politika. Por edhe në këtë rast besoj se mund të arrihet në një marrëveshje që duhet të jetë e dobishme për shtetin por edhe për pronarët e ndërtesave. Është çështje vullneti, por sido që të jetë mendoj se duhet shqyrtuar me gjakftohtësi e jo me vendime të prera të njëanshme e të pajustifikuara.

            Cilat do qofshin arsyet e qëndrimit të Qeverisë, tejpamja në vendimet e saj duhet të jetë e prekshme në opinionin publik, për më tepër në një kohë kur nuk funksionojnë organizma të rëndësishme të sistemit demokratik. Po t’i shtojmë këtu faktin e mosbesimit që shoqëron një pjesë të madhe të opinionit publik kundrejt Shtetit dhe veprimtarisë së tij financiare, për më tepër kur bëhet fjalë për qindra milionë euro të vëna në dispozicion të Qeverisë shqiptare, si një borxh për t’u shlyer me kohë, merret me mënd se çfarë hamendjesh dyshuese mund të ushqejë një qëndrim i tillë. Madje është e habitshme që opozita parlamentare nuk e ka ngritur kurrë këtë problem të rëndësishëm.

            Të gjithë këto arsyetime kanë vlerën e tyre nëse i referohen një realiteti shoqëror që quhet demokraci, në të cilën dhënia e llogarisë mbetet një kriter bazë i funksionimit të Shtetit. Në të kundërt ushqehet dyshimi i hamendësuar nga shumë anë, se sistemi priret ndaj autoritarizmit, gjë të cilën nuk e dëshirojmë në asnjë mënyrë sepse nuk duam që historia të përsëritet, qoftë edhe në formën e farsës.            Mars 2020     

Filed Under: Analiza Tagged With: Eugjen Merlika

The United States Will Remain Kosova’s Friend in spite of President Donald Trump

March 20, 2020 by dgreca

by Shirley Cloyes DioGuardi/

Last year, on February 14, 2019, as Balkan Affairs Adviser to the Albanian American Civic League, I published “Kosova Should Stay the Course” in portals around the world.  I stated that, I believe that the United States and Europe have overstepped their boundaries in calling on Kosova to repeal its 100 percent import tax on Serbia and Bosnia-Herzegovina.  In addition, I stated that it is a contradiction for the United States to claim that it respects Kosova’s sovereignty, while insisting that Kosova suspend the tax.

I also identified Serbia’s call for a land swap as an attempt to deny Kosova’s right to self-determination and to reopen discussion of Kosova’s status as a sovereign nation—a status that Serbia has worked to undermine ever since Kosova’s independence was recognized in 2008 and ever since the Prishtina-Belgrade talks began in 2011.

My perspective, along with the majority of the friends and supporters of the Albanian American Civic League, has not changed.  I believe that Kosova must continue to stay the course until Serbia recognizes Kosova’s independence.  If peace, stability, and the growth of Southeast Europe is to become a reality, the two countries must come to the negotiating table on equal terms.

Contrary to statements from some of the political leaders in PDK and LDK, taking this position does not threaten the historic partnership between Albanians and the United States.  The Albanian people’s love for the United States is forever cemented in the actions of President Woodrow Wilson, who at the end of World War I insisted that the then so-called Great Powers—Britain, France, and Italy—recognize Albania, because it was one of the oldest peoples of Europe.  

The world also knows that when Slobodan Milosevic began his genocidal campaign against Kosovar Albanians (after killing a half million Bosnians), the US government—and to a great extent because of years of work on the part of me, Joe DioGuardi, and  the Albanian American Civic League—brought Milosevic to a halt and eventually to trial in The Hague War Crimes Tribunal.  In 2008 the United States and many other governments around the world recognized Kosova’s independence.  

But now we are in a different time in US history.  It has been well established by US mainstream media that President Donald Trump is bowing to the machinations of Russia and Serbia and putting Europe’s security in peril.  The Kosova government cannot afford to bow, in turn, to the Trump administration’s insistence that they return to negotiations with a Serbian leadership that refuses to recognize Kosova as a sovereign state and expects to bring northern Kosova and Kosova Serb municipalities in southern Kosova under its control. 

We are fortunate that Shaun Byrnes, a retired US diplomat who served as Chief of the US Diplomatic Observer Mission in Kosova from 1998-1999 has published a very important article in www.peacefare.net, entitled “A Bad Deal.”  In it, Byrnes exposes the intense pressure that President Trump, National Security Advisor Robert O’Brien, US Special Envoy for Serbia and Kosovo Richard Grenell, and Trump’s son-in-law Jared Kushner, in collaboration with Kosova President Hashim Thaci, are placing on Prime Minister Albin Kurti to lift the tariffs.  Byrnes explains why Kosova must not concede.  

I believe that Byrnes’ conclusions in his March 13, 2020, article are important for everyone who cares about the future of the Albanian people to read:

 “Trump is looking for a quick deal to boost his reelection prospects that are looking dimmer because of the economic and health crisis spawned by the pandemic coupled with the collapse of the price of oil and the likelihood that former Vice President Biden will be the Democratic nominee. 

“For his part Thaçi…would like to bring down the Kurti government to protect himself and his corrupt cronies from Kurti’s effort to root out pervasive corruption.  Thaçi’s aim is to then forge a new coalition government composed of the LDK, Kurti’s current coalition partner, and the PDK, the party Thaçi founded.

“Trump’s intervention to take over the dialogue has given Thaçi the opportunity to do so.  He is exploiting threats of US punitive action as a bludgeon against Kurti and is trying to rally the LDK and parliamentary opposition to demand the tariffs be lifted immediately.  In public statements this week, Thaçi charged that Kurti’s actions threatened relations with the US and the “very future of our state,” an irresponsible charge.  

“While the LDK’s leader supports Thaçi, for now the Assembly is not supporting Thaçi and the situation is at stalemate.  

“It is worth reminding Kosovo leaders that no comprehensive deal will end Serbia’s hostility to its former province. Until Serbia acknowledges what it has done in Kosovo under Milosevic’s rule their relations will neither be normal nor friendly.  

“Of more importance, we should remind Kosovo’s leaders that the US is and will remain a firm friend and that will not change regardless of what Trump, O’Brien, Grenell, Pompeo and Kushner may threaten.  Kosovo should not be compelled to accept a consequential agreement with a hostile Serbia its politicians and public have not seen because of the self-serving motives of one politician.” 

In a public declaration in March 2012, entitled “Save ‘The Republic’ of Kosova,” the Albanian American Civic League observed that, “There is an almost total submission of the political class and public to the will of the US State Department and other Western representatives in Prishtina.  Also, the belief that the United States will take care of Kosova is often used as an excuse on the part of Albanian politicians and professionals not to work to resolve Kosova’s problems, and this must stop.”  

The latter has stopped with the decision by Prime Minister Albin Kurti and Parliamentary Speaker Vjosa Osmani not to bow to the demands of the first authoritarian presidency in US history, but to stay the course on behalf of Kosova.

Finally, let us not forget the message that a friend of Kosova, VP Joe Biden, stated eighteen years ago—in 2002 at the 12th anniversary of the Albanian American Civic League’s work at the Sheraton Hotel in New York City.  In his keynote, Biden, then head of the Senate Foreign Relations Committee, said that, 

 “The naked self-interest of the United States rests on the 21st century beginning with a whole, undivided, and unified Europe,” because every time Europe plunges into chaos, “our sons and daughters die, our economy falters, and we pay the price.  By culture, history, and inclination, we are unable to dissociate ourselves from what happens in Europe.  The fate of seven million Albanian people in the Balkans…is also critical to our naked self-interest.  If the ethnic legitimacy of the Albanian people is not recognized and protected, all of the pieces in the region will fall apart, and if we do not stabilize the Balkans, we will pay dearly.”

Filed Under: Analiza Tagged With: Shirley Cloyes DioGuardi

California governor orders statewide stay-at-home order

March 20, 2020 by dgreca

By KATHLEEN RONAYNE/

ASSOCIATED PRESS/

California Gov. Gavin Newsom on Thursday ordered the state’s 40 million residents to stay at home, restricting non-essential movements to control the spread of the coronavirus that threatens to overwhelm the state’s medical system.

“This is a moment we need to make tough decisions,” Newsom said. “We need to recognize reality.”

His move came after counties and communities covering about half the state’s population already had issued similar orders. He said the restriction is “open-ended,” and it could raise false hopes if he predicted how long the order might last.

People may still leave their homes for walks and exercise and for essential needs such as food and medical care. Restaurant meals can still be delivered to homes.

The Democratic governor also announced that he is mobilizing 500 California National Guard troops to help with food distribution, but said they will be in place only for humanitarian reasons.

“I don’t believe the people of California need to be told through law enforcement that it’s appropriate just to home isolate,” he said.

Pennsylvania earlier Thursday ordered all “non life-saving businesses” to close across the state.

Newsom earlier in the day asked the president to deploy a U.S. Navy medical ship to help the state expand its medical capacity and warned that more than half of California’s residents could contract the new coronavirus.

Newsom asked President Trump to send the USNS Mercy Hospital Ship to the port of Los Angeles for use through Sept. 1, in a letter dated Wednesday. California has disproportionately aided people returning to the U.S. from foreign countries and needs the ship to help “decompress” its health care delivery system as infection rates climb, Newsom wrote. The ship is based in San Diego.

He said infection rates are doubling every four days in some parts of the state and issued the dire prediction that 56% of California’s population could contract the virus over the next eight weeks.

His spokesman later confirmed that number does not take into account aggressive mitigation efforts underway across the state. Many large counties had already been issuing shelter-in-place orders aimed at keeping Californians confined to their homes and Newsom had directed the closure of bars, gyms and other gathering spaces statewide.

“This projection shows why it’s so critical that Californians take action to slow the spread of the disease — and those mitigation efforts aren’t taken into account in this projection,” spokesman Nathan Click said in an emailed statement.

Newsom’s letter to Trump said 25.5 million people could be infected. But the state’s population is estimated to be just shy of 40 million, meaning 56% of the population would be closer to 22.4 million people. The governor’s office did not respond to questions about his calculation or offer a prediction that considers efforts to stop the spread of the infection.

“If we meet this moment we can truly bend the curve to reduce the need to surge, to reduce the need to have to go out and cobble all those assets together,” Newsom said in his evening news conference streamed live on social media.

For most people, the new coronavirus causes only mild or moderate symptoms, such as fever and cough. It can cause more severe illness, including pneumonia, for some people, especially older adults and those with existing health problems. Most people recover — those with mild illness in about two weeks, while those with more severe illness may take three to six weeks, according to the World Health Organization.

“I can assure you home isolation is not my preferred choice, I know it’s not yours, but it’s a necessary one,” Newsom said. “This is not a permanent state, this is a moment in time.”

“You can still take your kids outside, practicing common sense and social distancing. You can still walk your dog,” he said. “If we are to be criticized at this moment, let us be criticized for taking this moment seriously.”

He announced that California had purchased the Seton Medical Center in Daly City. The 357-bed hospital was the city’s largest employer with about 1,500 workers, but the hospital’s owners filed for bankruptcy in August 2018.

“Even after our current public health crisis passes, it would have been imperative for this facility remain open because 27,000 patients, mostly elderly and low-income, are served there,” Democratic state Assemblyman Phil Ting said in a statement.

In a separate letter, Newsom on Thursday asked U.S. House and Senate leaders for $1 billion to support surge planning for state and local health systems. He said that money would be needed to do things like set up state-run and mobile hospitals, housing options to help people socially distance and testing and treatment for people without health insurance.

He also asked for assistance so the state can extend unemployment benefits beyond the usual 26-week limit, expand food assistance programs, resources for the homeless and tribal communities and boost childcare programs. He further asked for assistance for schools, aid to local and state budgets and transportation relief.

“While California has prudently built a sizable Rainy Day Fund over the past ten years, the economic effects of this emergency are certain to mean that the state and its 58 counties will struggle to maintain essential programs and services,” he wrote.

It warned many California households “may fall into poverty” without a “substantial economic intervention.”

Meanwhile, not everyone was following orders to stay home. In a Northern California county where officials have ordered residents to stay home and non-essential businesses to close because of the coronavirus pandemic, a gun shop is refusing.

Filed Under: Analiza Tagged With: California governor, order

  • « Previous Page
  • 1
  • …
  • 387
  • 388
  • 389
  • 390
  • 391
  • …
  • 971
  • Next Page »

Artikujt e fundit

  • NDAA i SHBA-së dhe pozicioni i Kosovës në arkitekturën e sigurisë
  • Alis Kallaçi do të çojë zërin dhe dhimbjen e “Nân”-s shqiptare në Eurovision Song
  • Garë për pushtet…
  • Njëqind vjet vetmi!
  • “Shënime për historinë antike të shqiptarëve”*
  • Si funksionon sistemi juridik në Shqipëri dhe pse ai ka nevojë për korrigjim?
  • Emisionet postare festive të fundvitit në Kosovë
  • JAKOBSTADS TIDNING (1939) / MBRETI ZOG, SHUMË BUJAR ME BAKSHISHE. — EMRI I TIJ NUK DO TË HARROHET KAQ SHPEJT NGA PRONARËT DHE PERSONELI I HOTELEVE NË VARSHAVË.
  • HAFIZ SHERIF LANGU, DELEGATI I PAVARËSISË TË CILIT IU MOHUA KONTRIBUTI PËR 50 VJET ME RRADHË, KLERIKU DHE VEPRIMTARI I SHQUAR I ÇËSHTJES KOMBËTARE
  • RIPUSHTIMI I KOSOVËS – KUVENDI I PRIZRENIT 1945
  • Nikola Tesla, gjeniu që u fiksua pas pëllumbave dhe u dashurua me njërin prej tyre
  • Bahamas njeh Kosovën!
  • Legjenda e portës shkodrane, Paulin Ndoja (19 dhjetor 1945 – 16 prill 2025) do të mbushte sot 80 vjeç
  • “Roli dhe kontributi i diplomacisë shqiptare në Maqedoninë e Veriut nga pavarësia deri sot”
  • Marie Shllaku, kur një jetë e re u shndërrua në përjetësi kombëtare

Kategoritë

Arkiv

Tags

albano kolonjari alfons Grishaj Anton Cefa arben llalla asllan Bushati Astrit Lulushi Aurenc Bebja Behlul Jashari Beqir Sina dalip greca Elida Buçpapaj Elmi Berisha Enver Bytyci Ermira Babamusta Eugjen Merlika Fahri Xharra Frank shkreli Fritz radovani Gezim Llojdia Ilir Levonja Interviste Keze Kozeta Zylo Kolec Traboini kosova Kosove Marjana Bulku Murat Gecaj nderroi jete ne Kosove Nene Tereza presidenti Nishani Rafaela Prifti Rafael Floqi Raimonda Moisiu Ramiz Lushaj reshat kripa Sadik Elshani SHBA Shefqet Kercelli shqiperia shqiptaret Sokol Paja Thaci Vatra Visar Zhiti

Log in

This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Cookie settingsACCEPT
Privacy & Cookies Policy

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Non-necessary
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
SAVE & ACCEPT