Mimoza Dajçi/

Të gjithë ne si shqiptarë krenohemi me Nobelisten dhe Shenjtoren Nënë Tereza, e kush më shumë e kush më pak përpiqemi të dukemi paksa si Ajo, përsa i përket humanizmit dhe bamirësive të saj. Mirë deri këtu.

Këtë fenomen do ta lidh si padashur me rritjen e çmimeve të apartamenteve në Shqipëri. Kur pallatet nuk ndërtohen për shqiptarët në Shqipëri, për kë vallë ndërtohen, pasi sipas statistikave shqiptarët janë më të pakët në numër si konsumatorë të tyre. Këtë nuk e shpika unë, por e deklarojnë vetë disa përfaqësues të Real Estate në vend, apo agjentët imobiliarë, që kështu quhen kohëve të fundit edhe në Shqipëri.

Ata deklarojnë gjithashtu, se ata që blejnë më së shumti apartamente në Shqipëri, janë të huaj. Nuk po them t’i japin falë, por me llogjikën e ftohtë, mendoj se në ndërgjegjen e tyre e njohin shumë mirë varfërinë e popullit tonë, ku për afro gjysëm shekulli e la diktatura më e egër në Europë, mos strehimin, dhunën e persekucionin komunist si dhe papunësinë. Atëherë përse këto çmime kaq të lartë për shitjen e apartamenteve në vend.

Vërtetë ndërtuesit së pari shikojnë pasurimin e xhepave të tyre, e nuk i intereson varfëria e njerëzimit, por mos të na japin leksione nëpër studiot televizive duke “justifikuar” veten se çmimet e shitjeve të banesave përqark rajonit janë më të larta se në Shqipëri, kështu që detyrimisht duhet edhe ne (dmth ata) t’i bashkohemi atyre, e në vitet në vijim çmimet për shitjet e apartamenteve do të jenë akoma më të lartë.

Po patriotizmi ku shkoi, ndërkohë që Shqipëria është mbushur me të huaj, apo kush pyet për atë. Sigurisht nuk ka asgjë të keqe që shumë të huaj po jetojnë tashmë në vendin tonë, e janë kurdoherë të mirëpritur. Po shqiptarët; Aha s’keni për ti parë më. Ata po largohen nga varfëria, papunësia, korrupsioni e krimi i organizuar që ka mbuluar vendin. Ndërsa ne të tjerët që kemi vite që jetojmë jashtë sa herë që kthehemi në atdhe e ndjejmë veten të huaj në vendin tonë…

Nëse ju rastis të shikoni websitin e shitjeve të apartamenteve në Tiranë, Durrës, Vlorë e Sarandë, menjëherë të verbohen sytë nga eurot e larta të çmimeve që janë të paarritshme në blerje nga shqiptarët krahasuar me të ardhurat. Siç kemi dëgjuar pas bisedës që të interesuar të ndryshëm zhvillojnë direkt me një apo dy pronarë të këtij biznesi, këta të fundit thonë: “Unë vërtetë e shes 135 mijë euro, por kur të shkojmë tek noteri do të deklaroj që e shes 30 apo 40 mijë euro, aq sa e ka caktuar shteti shitjen e këtij apo atij apartamenti dhe pjesën tjetër duhet të ma jepni para në dorë”.

Këtij i thonë biznes, jo shaka. Çfarë tregon se pronari do që të bëhet apo është bërë milioner brenda dy sekondash me këtë lloj krimi të hapur. Të më falin noterët, por besoj ata nuk kanë informacion se çfarë ka në kokë e mendje pronari. Pse po ndodh kjo, apo që i-mobiliarët të justifikojnë deklarimet e tyre se çmimet e rajonit janë më të larta se sa në Shqipëri.

Dhe neve thonë ata, pasi i paska “zënë turpi” duhet të jemi në të njëjtin nivel me rajonin në këtë lloj biznesi. Kur shteti mor zotëri e përcakton qartë se x – apartament kushton 30 mijë euro, nuk i shikon agjenti i-mobiliar dokumentet për këtë çmim që e vendos në websitin e tij për shitje 135 mijë euro? Vërtetë rajoni përqark i ka çmimet e apartamenteve më të lartë se sa Shqipëria, por ndryshe standarti i jetesës në Shqipëri e ndryshe nëpër botë.

Do të kalojnë vite e Shqipëria nuk do të njihet më si Shqipëri, pra ju “takon” edhe juve ndërtues dhe i-mobiliarë të dashur të lodhni pak trurin për një emërtim të ri të vendit tonë, sepse dashur pa dashur jeni edhe ju shkaktarë të largimit të rinisë e popullit tonë nga toka mëmë.

Dr. Zekri Palushi, Australi/

(Të gjitha rrugët të çojnë tek Soros)

Bashkatdhetar të nderuar! Tashmë, edhe bota perëndimore ka filluar të zgjohet ndaj rregjimit narko-kriminal të Edi Ramës. Këtë e shohim qartë nga reagimi i mediave të tyre mjaft serioze, ku ata analizojnë me fakte konkrete, ngjarje të ndryshme, në themel të të cilave qëndron kriminaliteti, krimet korruptive, dhe korruptuese, të niveleve kombëtare, dhe ndërkombëtare, që drejtohen nga ligjvënësit, dhe ligj-zbatuesit e vendit tonë, nën  mbrojtjen e plotë të ligj-mbrojtësve socialist, apo shkurt mund të themi: nga qeveria e Edi Ramës, e kështu, i kemi përmbledhur të gjitha. Reagimi i fuqishëm i këtyre mediave tregon se këto vende janë mjaft të shqetësuar, jo për faktin se ku ka arritur Shqipëria jonë, nën këtë sundim tiraniko-korruptues, por se valët kriminale me epiqendër Tiranën, po përhapen me shpejtësi, drejt vendeve të tyre, me konsekuenca trishtuese në jetën e përditshmë të këtyre popujve.

Vargjet e pastorit gjerman, Emil Niemoller (1892-1984), që gjenden të vendosura në Përmendoren e Holokaustit në Amerikë, me subjekt,  Nazistët Hitlerjan: “Kur ata (nazistët) filluan të përndiqnin komunistët, unë nuk fola, sepse s’isha komunist; kur ata përndoqën socialistët; unë nuk fola, sepse s’isha socialist; kur ata përndiqnin sindikalistët unë nuk fola, sepse s’isha sindikalist; kur ata përndoqën çifutët, unë nuk fola, sepse s’isha çifut; kur ata erdhën të pëndiqnin katolikët; unë nuk fola, sepse isha protestan; atëherë kur erdhën për mua, s’kishte ngelë më njeri që t’më dilte zot”!

Në këtë shkrim, unë nuk kam ndërmend të përsëris vehten duke rrjeshtuar  ngjarjet e atjeshme, të cilat ju keni vite që i përjetoni, -por në anën figurave, mund t’i përmbledh kështu: Ju, bashkatdhetarët e mi, kam mbi 10 vjet që u shoh duke lundruar në një “anije”, që drejtohet nga një  kapiten pirat, i cili, sapo mori kapitenllikun, filloj ç’montimin pjesë-pjesë të saj, për t’i shitur si pjesë këmbimi, në shkëmbim të blerjes së influencës, dhe pazarllëqeve të ndryshme që ai bën brenda, dhe jashtë vendit, si për t’u vet-pasuruar, ashtu dhe për të mbajtur, forcuar dhe zgjëruar kontrollin e tij, nëpërmjet korruptimit të influencuesve të ndryshëm, duke i pasuruar ata. Dukshëm, Edi Rama ka hyrë në karrierën e tij politike me moton “paraja e çon ujin përpjetë”. Fatkeqësisht, këtë ai e ka arritur plotësisht, dhe me lehtësi, sigurisht me paratë tuaja. Pra, ju që jeni në “anije” paguani për të gjitha allishverishet e tij, edhe pse tashmë e keni kuptuar mirë, se edhe pse anija, në të cilën po lundroni, ka filluar fundosjen, -ju, çuditërisht preferoni heshtjen! Me këtë rast po ju sjell në kujtesë disa vargje të pastorit gjerman, Emil Niemoller (1892-1984), që gjenden të vendosura në Përmendoren e Holokaustit në Amerikë, me subjekt,  Nazistët Hitlerjan: “Kur ata (nazistët) filluan të përndiqnin komunistët, unë nuk fola, sepse s’isha komunist; kur ata përndoqën socialistët; unë nuk fola, sepse s’isha socialist; kur ata përndiqnin sindikalistët unë nuk fola, sepse s’isha sindikalist; kur ata përndoqën çifutët, unë nuk fola, sepse s’isha çifut; kur ata erdhën të pëndiqnin katolikët; unë nuk fola, sepse isha protestan; atëherë kur erdhën për mua, s’kishte ngelë më njeri që t’më dilte zot”! Nqs bëjmë interpretimin e vargjeve të Niemoller, që ai i shkruajti në vitin 1944, (gjatë kohës që  ndodhej i internuar në kampin e koncentrimit në Dachau të Gjermanisë), do të shohim se ata shprehin zhgënjimin e plotë që ai kishte ndaj bashkatdhetarëve të tij gjerman, të cilët nëpërmjet heshtjes së tyre, dashje-pa-dashje ishin bërë bashkëpunëtorë të nazistëve, sepse kur ata burgosnin, persekutonin, dhe pushkatonin me miliona njerëz, populli nuk reagonte. Po kush ishte në të vërtetë lideri i nazizmit? -Hitleri, që filloj karrierën e tij politike, duke ju bashkuar fillimisht Partisë Punëtore Gjermane? Kësaj pyetje po i përgjigjem shumë shkurt, duke u bazuar në një shkrim të kapitenit Karl Mayer (superiori direkt i Hitlerit në Divizionin e Inteligjencës, në Reichswehr. Njihet veçanërisht si njeriu që solli Hitlerin në politikë), -botuar në gazetën Current History të New York-ut, të Nëntorit 1941. Aty, Mayer e portretizon Hitlerin si një qen të lodhur, dhe të humbur në kërkim të një masteri. Ai, (Hitleri) kishte kërkuar të punësohej si korrier në shërbimin postar, por ishte rrefuzuar, sepse kishte mbetur në testin e inteligjencës. Më poshtë Mayer i qëndron bindjes së tij se Hitleri kurrë s’ka qenë lideri real i Nazizmit. Ai thotë se: “Si një lider, Hitleri është ndoshta mashtrimi më i madh që i është bërë botës… Shkrimet/komunikimet/fjalimet e tij, gjithmonë duhej që të ri-shkruheshin. Intelekti i tij nuk ishte më i lartë se i një fëmije 8-vjeçar… Hitleri kurrë s’ka qenë i aftë që të merrte vendime. Ai kurrë s’ka shkruar një rrjesht të Mein Kampf (manifesti autobiografik, i partisë naziste), por sigurisht që ishte krenar që të firmoste emrin e tij, si autor i këtij libri”. (të interesuarit mund ta lexojnë të plotë këtë histori në: https://www.henrymakow.com/002132.html). Nuk po zgjatem më tepër në këtë histori,por shkurtimisht doja të tregoja se aty konkludohet se pas Hitlerit qëndronte dikush tjetër, dhe se: një linjë direkte ekzistonte në mes të agjendës së Rothschild (Rothsçaild), dhe Hitlerit.

Nuk do të humbja kohë për të shkruar rreth kësaj figure, por besoj shumë se gjendja në të cilën sot ndodheni ju, dhe Shqipëria, nën sundimin e Edi Ramës, ngjan si shumë me atë të Gjermanisë së Hitlerit, dhe se, personaliteti, temperamenti, dhe niveli intelektual i këtyre “liderve” janë tepër të ngjashme me një përjashtim: Prapa Hitlerit qëndronte Rothsçaildi, ndërsa prapa Ramës, qëndron Sorosi, (mos mendoni se Rothsçaild dhe Soros janë shumë larg njëri-tjetrit). Bashkatdhetar të nderuar! Kjo histori e jetuar, duhet t’ju zgjojë nga gjumi një minut e më parë. Heshtja juaj ndaj ngjarjeve të njëpasnjëshme kriminale, dhe anti-kombëtare që Edi Rama prodhon vazhdimisht, dhe me bollëk,  do të jetë me pasoja të tmerrshme, dhe të pakorrigjueshme, aq më tepër kur mendojmë se prapa Ramës qëndron Sorosi me qëllimet e tij tepër të errta ndaj popullit dhe kombit tonë. Në fakt, populli ynë ka kohë që përballohet me pasojat sorosjane, të cilat, me “zgjedhjen” e Edi Ramës, si kryebashkiak i Tiranës, kanë filluar të intensifikohen, duke arritur kulmin me “fitoren” e zgjedhjeve nga PS, në vitin 2013, -kur Rama u kurorëzua si kryeministër i Shqipërisë. Kjo, padyshim, mund të rrjeshtohet edhe si një nga fitoret më të suksesshme, në nivel internacional të Sorosit, i cili pasurohet çdo ditë  nëpërmjet “ndihmave” financiare që fondacionet e tij investojnë për “konsolidimin” e demokracive të brishta në shumë vende të botës, ku krahas poshtërsive të tjera,  investojnë shumë edhe për “reformimin” e sistemit të drejtësisë së këtyre vendeve, në favor të mafies së tij, përfshi edhe qeveritarët, e politikanët, e të korruptuar të këtyre vendeve. Në këtë kontekst, Shqipëria e Edi Ramës, është kthyer jo vetëm në një vend tepër të preferuar për të, por edhe minierë ari, e qendra më e rëndësishme ballkaniko-europiane e allishverishve, nga ku Sorosi, dhe djali tij Aleksi, drejtojnë trafikun internacional të krimit, drogës, korrupsionit, e pse jo! Po nga Tirana, ata po përgadisin në heshtje “ri-organizimin” e hartës së Ballkanit, me synim, cënimin e trojeve tona, sigurisht në favor të Serbisë. Në këtë aspekt, “ndërkombëtarët” i kanë dhënë qeverisë së Edi Ramës, statusin e një qeverie notere, e cila harton, dhe aprovon, ligje të porositura, në ndihmë të mafies së brendshme, dhe asaj ndërkombëtare. Në këtë drejtim, shumë nga liderët e BE, dhe Ballkanit (me përjashtim të Albin Kurtit), ndjehen të privilegjuar, të kenë miqësi me Edi Ramën; këtë e shohim vazhdimisht në kronikat e ndryshme televizive, ku Edi Rama shihet me “rrespekt” si një nga  “liderët” global. Një gjë duhet ta dimë të gjithë: Atë që Serbët s’e arritën me gjakderdhjet shekullore kundra kombit tonë, -po e arrin për ta, brenda një kohe mjaft të shkurtër, Rama Soros.

Kjo gjë e çuditshme, ka ra edhe në sy të të huajve. Këtë fakt e përmbledh më së miri gazetari gjerman Michael Martens, në shkrimin e tij ku thotë se: “Edi Rama është pa dyshim kryeministri më i mirë që ka pasur Serbia që nga Nikola Pashiq”, ndërkohë që vetë ne shqiptarët qëndrojmë indiferent!!! Sigurisht që merita për këtë “arritje” të kryeministrit tonë, në favor të Serbisë, i takon Soros-it, i cili, në bashkpunim me papetët e tij, ( Blinken, Kim, Escobar, McGonigal, etj, ) arriti të bëjë manipulimet më monstruoze, kriminalo-korruptive, për të izolouar Sali Berishën, saga e të cilit fillon me shpalljen “non-grata”, marrjen e flamurit, siglës dhe vulës së PD, dhe vazhdon me kalvarin e mbajtjes së Tij në arrest shtëpiak, pa asnjë akuzë. Dhe, për tu siguruar se Sali Berisha, do të mbetet politikisht  i paralizuar, -George Soros është kujdesur që të korruptoj edhe një grup miks-politikanësh, përfaqësues të ndryshëm diplomatik, gazetar-aktivist, analist, dhe opinionist të paguar, të medias shqiptare, që pa pikë-turpi, dhe përgjegjësie profesionale, morale e patriotike, nuk kursejnë aspak fjalorin e tyre të ndyrë, demonizues ndaj figurës së nderuar, të Profesor Doktor Berishës. Ata, me moton “shpif – shpif se diçka ngelet” duan që t’i përcjellin popullit një imazh krejtësisht të gabuar. Në këtë kontekst, ata kurrë s’harrojnë të përmendin “non-gratën”, si propagandë dhe presion psikologjik ndaj popullit. Me këtë shprehje ata duan t’i mbushin mendjen popullit dhe demokratëve se “me Sali Berishën, Partia Demokratike nuk mund të fitojë”, ndërkohë që në situatën ku sot ndodhet Shqipëria, realiteti është diametralisht ndryshe, – tashmë gjithkush e dinë se:  Pa Sali Berishën, -jo vetëm PD do të jetë e humbur, por edhe ekzistenca e Kombit Shqiptar do të vihet në pikëpyetje. Këtë e dinë mjaft mirë edhe Sorosi, dhe militantët e tij bashibuzuk, prandaj, jo vetëm e mbajnë Berishën të izoluar, por nga frika, ata vazhdojnë denigrimin e figurës së Tij politike me sllogane të ndryshme, banale dhe denigruese, si: “të gjithë janë njëlloj”, “Berisha po çfrytëzon demokratët për të mbrojtur interesat e tij”! “Berisha bashkëpunon me Ramën”, etj., thënie të turpshme, që kurrkush si beson, -por sidoqoftë, ato vazhdojnë recitimin e tyre vetëm për një qëllim: ‘ t’i lënë krahë të lirë, dhe rrugë të hapur narko-shtetit të Edi Ramës, për të qëndruar në pushtet’. Kështu, ai mund të realizojë pa asnjë vështirësi planet ogurzeza sorosjane.Është afërmendësh se në këto plane hyn edhe vepra e ditëve të fundit: “Vatikani” Bektashjan”, si një shtet brenda shtetit, që ne shqiptarët e morëm vesh nëpërmjet gazetës The New York Times, ku çuditërisht, George Soros, në vitin 2018 ka investuar mbi 3 milion dollarë, dhe vetë kjo gazetë ka raportuar se “Soros është pronar i pjesshëm.”!!! Se çfarë fshihet prapa kësaj nisme, vetëm Sorosi mund ta dijë! Në këtë rast ju kujtoj se edhe ç’popullimi, përfshi lëvizjet migratore “ilegale”, kryesisht nga vendet islamike, (siç është rasti i imigrantëve, që kanë ardhur, apo do të vijnë në Shqipëri), janë pjesë e agjendës sorosjane, dhe kanë qëllime të caktuara. Për një gjë jam i sigurt: Këto lloj emigrantësh, që vijnë kryesisht nga vende islamike, – s’janë asgjë tjetër, veçse misjonarë të trazuar, dhe të paguar nga fondacionet sorosjane, të cilët i udhëzojnë për të mësyrë shtetet perëndimore kristiane, -por jo vendet islamike!!! Sidoqoftë, duke parë se çfarë “emigrant” po shkaktojnë në vendet mik-pritëse, -si në Gjermani, Francë, Angli, Itali, Irlandë, Amerikë, etj., -jam i sigurt se edhe ju, shumë shpejt do të përballoheni me probleme kurrë të ndodhura më parë në vendin tonë. Destabilizimi i vendit, krimi dhe prostitucioni, përfshi këtu edhe ndryshimin e strukturës demografike, janë pjesë e agjendës së këtij emigracioni kaotik, por të mirë-planifikuar. Do të thoja se edhe përpjekjet për të marrë në dorë pozicionin e Sekretarit të Përgjithshëm të OSBE-së, kanë në prapa-skenë lobime korruptive të Sorosit, për të cilat paguan Rama me parat tuaja. Kjo do të ishte vërtetë një gjë shumë e mirë sikur t’i sherbente Shqipërisë, por jo, përfitimet do t’i shërbejnë “prestigjit” të Edi Ramës, dhe agjendës së Sorosit. Tepër skandaloz, ishte edhe deklarimi arrogant i Edi Ramës në mbledhjen e komitetit qëndror të tij; ku ai, me një frymëmarrje pathologjike të thellë, dhe shprehje sardonike të fytyrës, me një zë dridhërues të skanduar, përcaktoi me saktësi numrin e deputetëve që Partia Demokratike do të fitojë në zgjedhjet e ardhshme, duke e krahasuar këtë numër, me atë të vitit 1997. Në kriminalistikë, kthimi i kriminelit tek skena e krimit, është një fakt i njohur! Këtë tregon edhe kjo deklaratë. -Ai, pas 27 vjetësh, kthehet tek ngjarjet kriminale të atij viti, nga më të zitë në historinë tonë kombëtare, – kur shqiptaret,  të nxitur nga bandat e gangsterve komunist të Edi Ramës, ju sulën njëri-tjetrit. Si pretekst u përdorën skemat piramidale (të organizuar me mjaft dhelpëri nga njerëzit e tyre), por qëllimi ishte; përmbysja e demokracisë. Po arrestimi i ditëve të fundit të deputetit demokrat, Ervin Salianji çfarë është? S’është gjë tjetër veçse një gjest ekstremist arrogant, dhe bullues, që ka për qëllim friksimin, dhe mbylljen e gojës së atyre që guxojnë tani, dhe do të guxojnë në të ardhmen të nxjerrin të vërtetën dhe ta tregojnë atë. Pra, është një nga gozhdat e fundit në arkivolin e demokracisë. Çfarë t’ju them më? Siç e shihni edhe vetë, ngjarjet e Shqipërisë së Edi Ramës, dhe veçanërisht ata kundra Sali Berishës, ngjajnë shumë me ngjarjet e Amerikës së Joe Bidenit, kundra ish-presidentit Donald Trup! Kjo sepse, – si  Amerika, ashtu edhe në Shqipëri, kanë kohë që qeverisen nga papepët e Sorosit, nëpërmjet Sistemit të Drejtësisë Sorosjane! Pra, nga do që të shohim, të gjitha rrugët na çojnë tek Sorosi, dhe çdo e keqe që ka ndodhur, po ndodh, dhe do të ndodhë në Shqipëri ka dhe do të ketë dorën e tij të zezë.

Atëherë, natyrshëm lind pyetja: – Ç’farë do të bëjmë? Në këtë rast më vinë në mendje dy nga  thëniet më të cituara të ish-presidentit Amerikan, Thomas Jefferson: “Kur padrejtësia bëhet ligj, rrezistenca bëhet detyrë”! Dhe “Nqs ligji është i padrejtë, njeriu jo vetëm ka të drejtë, por është i detyruar që tëmos i bindet këtij ligji”. Në këtë kontekst, unë kam respekt të madh, dhe admirim të pakufishëm, për Sali Berishën, i cili, që nga viti 1991,jo vetëm që ka prishë qetësinë e Tij personale dhe familjare, por është vënë edhe në rrezik permanent. Në një farë mënyre, -shpallja e “non-gratës”, ishte një bekim i madh për kombin shqiptar. Falë këtij “titulli”, Sali Berisha u riaktivizua në PD, dhe me procedura të rregullta protokollare u zgjodh kryetar i saj. Edhe arrestin e Tij shtëpiak, në një farë-mënyre, e konsideroj mjaft pozitiv. Ka mbi 270 ditë që e shohim çdo natë, në dritaren e Tij (me një shëndet të shkëlqyer fizik, e mendor, që do t’ja kishin zili edhe mosha shumë më të reja), nga ku, Ai me një guxim burrnorë të tejskajshëm, në kuvendim me ju, -parlamentarët e vërtetë të Rrugës së Shpresës, vazhdon luftën e Tij, të përnatshme kundra veprave kriminalo- korruptive, duke i ekspozuar ato me shembuj, e fakte konkrete. Në këtë rast s’duhet të harrojmë pa shprehur mirënjohjen tonë të thellë për ata heronj, e patriot të ndershëm, që çdo javë rrezikojnë jetën e tyre, duke u mbledhur para Bashkisë së Tiranës, për të denoncuar korrupsionet e saj monstruoze. Miq të mirë! Në shenjë të madh rrespekti, do t’ju thoja se sjelljet tuaja, janë më qytetare se sa duhet të jenë, për një vend të qeverisur nga narkokrimi. Edhe rrespektimi i Kodit të Etikës nga ana juaj është i tepërt, -sidomos në rrethanat e Shqipërisë, ku kushtetuta dhe ligjet nuk rrespektohen nga drejtësia dhe ligj-mrojtësit e saj, ndërkohë që me një paturpësi të madhe, përdoren, për të goditur këdo, që guxon të zbulojë, dhe eksozojë veprat e njëpasnjëshme kriminale, narko-korruptive që s’mungojnë në aktivitetet e përditshme të Edi Ramën. Pra, në këto rrethana  krejt të pashpresa, s’ju ngelet gjë tjetër për të bërë, përveç mosbindjes civile, e cila, në rastin tuaj, duhet të fillojë me nxjerrjen e Sali Berishës nga arresti shtëpiak, thellësisht i pa-ligjshëm. Kur Ai, do të jetë fizikisht në mes jush, proceset marrin seriozitetin e duhur, dhe përshpejtohen. Kjo, pra do të ishte detyra e  juaj, që do të nxiste edhe të tjerët për t’u bashkuar me ju, sepse, sigurisht që ky, tashmë s’është vetëm një problem i Sali Berishës, Partisë Demokratike, dhe demokratëve, por është problem i të gjithë shqiptarëve, dhe hyn në kategorinë e një Emergjence Kombëtare, që do të thotë se: “Të gjithë shqiptarët kudo që jetojnë; në diasporë, dhe trojet shqiptare, (Shqipëri, Kosovë, Maqedoni e Veriut dhe Mal të Zi), duhet të mobilizohemi urgjent, për të shpëtuar Atdheun tonë në rrezik. Nxjerrja e atdheut tonë nga kthetrat sorosjane, akoma sa është gjallë, s’është vetë një akt patriotik i përbashkët, por edhe detyrë sublime për çdo shqiptar, që i thërret Shqipërisë “NANË”. Le t’na frymëzojnë mbi 6000 njerëz të guximshëm shqiptar, -njerëzit tanë më të mirë, që veçse kundërshtuan regjimin diktatorial komunist u pushkatuan. Le t’na frymëzojnë 38 Martirët Katolik të Demokracisë, që për moton “ Fe, dhe Atdhe”, u pushkatuan; Le t’na frymëzojnë heronjtë e kryengitjes së Postribës, pushkatimet barbare të Mirditës, dhe Buzëmadhes … Si dhe Masakrën e Tivarit, ku nga një bashkpunim i ngushtë dhe i fshehur i komunistëve serbo-shqiptar u vranë 4000 vëllezër kosovar; Le t’na frymëzojë Kryengritja e Qafë Barit, me heronjtë e saj kryesor, Sokol Sokolin, dhe Tom Ndojën, dhe mbi të gjitha, në këtë mision patriotik, me shtrirje të gjërë kombëtare, le të frymzohemi dhe të marrim guxim nga UÇK-ja heroike, dhe Adem Jasharët e Dardanisë.

Gazeta Telegraf

𝗗𝗿. 𝗕𝗹𝗲𝗱𝗮𝗿 𝗞𝘂𝗿𝘁𝗶

(𝗔𝗹𝘂𝗺𝗻𝗶 𝗶 𝗗𝗲𝗽𝗮𝗿𝘁𝗮𝗺𝗲𝗻𝘁𝗶𝘁 𝗔𝗺𝗲𝗿𝗶𝗸𝗮𝗻 𝘁𝗲̈ 𝗦𝗵𝘁𝗲𝘁𝗶𝘁)/

Keni dëgjuar nga media se Trump apo Harris kryeson në sondazhe? Se amerikanët do votojnë më shumë për njërin apo tjetrin? Mos u besoni shumë sondazheve nëse nuk e njihni se si funksionon sistemi i zgjedhjes së Presidentit të SHBA. Nëse nuk e njihni këtë sistem, mos u shqetësoni, mos u ndjeni të paditur sepse shumica e botës nuk e di. E përse? Sepse është unik në glob dhe nuk ka asnjë shtet tjetër që i përafrohet.

Si fillim, amerikanët nuk votojnë drejtpërdrejtë për Presidentin. SHBA përbëhet nga 50 shtete, e secili shtet ka një numër të caktuar delegatësh në varësi të popullatës. Qytetarët votojnë për delegatët e më pas delegatët votojnë për Presidentin. Shteti me delegatët më të shumtë është Kalifornia. Me 54 të tillë. Partia që merr numrin më të madh të votave i merr të gjithë këta delegatë. Humbësi merr zero. Edhe pse mund të ketë marrë me miliona vota të qytetarëve. Kush merr Kaliforninë siguron më shumë kandidatë se sa kundërshtari që mund të fitojë 10 a më shumë shtete të tjera me numra të paktë delegatësh, si Alaska – 3, North Dakota – 3, South Dakota – 3, Delaware – 3, Vermont – 3, Idaho – 4, Hawaii – 4, Maine – 4, Montana – 4, Idaho – 4, New Hampshire – 4, Rhode Island – 4, etj.

Ky quhet Kolegj Zgjedhor. Që do të thotë që edhe nëse një kandidat për President merr më shumë vota në rang kombëtar nuk bëhet President sepse kundërshtari ka siguruar numrat e mjaftueshëm të delegatëve, që është mbi 270. 5 nga 46 presidentë u ulën në Shtëpimë e Bardhë edhe pse nuk fituan votën popullore kombëtare. Ndaj edhe sondazhet kombëtare nuk vlejnë aspak. Përdoren vetëm për të ndikuar te opinioni publik. Sondazhet e sakta që vlen të ndiqen janë brenda shteteve, jo te të gjitha pasi shtetet janë të pozicionuara tashmë në republikanë apo demokratë, por më saktësisht “swing states” ato që lëvizin nga njëra parti te tjetra. Për zgjedhjet e nëntorit 2024, këto shtete lëvizëse të votës konsiderohen Arizona, Georgia, Michigan, Nevada, North Carolina, Pennsylvania, Wisconsin. Të marra së bashku këto shtete lëvizëse përbëjnë 93 vota të Kolegjit Zgjedhor. Këto janë përcaktueset e Presidentit të ardhshëm.

Konfuz? A po mendon se Kolegji Zgjedhor duhet hequr?

Janë bërë shumë përpjekje ndër dekada për heqjen e Kolegjit Zgjedhor, e madje ka ndodhur që është aprovuar në Dhomën e Përfaqësuesve por është rrëzuar në Senat. Arsyeja është e thjeshtë. Ky sistem ka funksionuar më së miri për afro dy shekuj e gjysmë. Demokratët kërkojnë ta heqin, Republikanët ta ruajnë, por nuk është zhbërë pasi ka funksionuar e mbi të gjitha ruan pavarësinë e çdo shteti të SHBA, ruan moton “E Pluribus Unum” – Nga shumë një. 50 shtete me autonominë e tyre e megjithatë një.

Etërit amerikanë ishin njerëz tejet të zgjuar e vizionarë. Ata ngritën një sistem balancash midis shteteve të SHBA dhe qeverisë federale, dhe krijuan filtra që mbrojnë popullin nga qeveria por edhe qeverinë nga populli. Ata krijuan një shtet Republikë e jo Demokraci ku shumica sundon. Një temë që do e shtjelloj në një shkrim të mëvonshëm.

Por ajo që duhet theksuar është që çdo sistem që siguron balanca të pushtetit funksionon. Çdo sistem që forcon pushtetin e një individi është i destinuar të dështojë.

Gjeneral ® Piro Ahmetaj/

Kanë mbetur rreth 30 ditë, ndërsa establishmenti politik, mediatiat dhe opinioni publik, në Washington si dhe kryeqytetet e BE, NATO-s, etj janë të fokusuara në zgjedhjen e Presidentit të 47 të ShBA-ve.

Në garë është rikthyer fuqishëm biznesmeni-Republikan Donald Trump, të cilin ndoshta “Zoti-vetë e shpëtoi nga 2 atentate”, ndërsa Demokratët me zv/Presidenten Kamala Harris, e cila po përpiqet “dhëmbë për dhëmbë” të mbajë Shtëpinë e Bardhë duke u përballur me (pa) mundësinë shëndetësore, arritjet dhe dështimet e Presidencës Biden.

Ndërsa kjo përballje ka sigurisht të përbashkët ardhmërinë e ShBA, mbart gjithashtu edhe një kontrast të thellë mes dy rivaleve ndaj nevojës për reforma si dhe statuskuosë së rolit të Shtepisë së Bardhe dhe qeverisjes federale, ndaj krizës së besimit te demokracia, ekonominë, immigracionin, çështjet sociale, aborti, ambjentit, politika e jashtme: “marrëdheniet me NATO-n, BE, Ukrainën, Lindjen e Mesme, Ballkanin, Rusinë, Kinën, etj”.

Platforma Trump: “dominohet nga një pakete politikash konservarore (të djathta) për të çliruar shtetin Amerikan nga “Deep State”, pra nga interesat e aktorëve të nënëdheshëm (të pa votuar), burokracia me kollare demokratike, korrupsioni, philanthropistët, orientimi majtist, etj”. Me fjalë të tjera për ta ç’burokratizuar, reformuar, modernizuar dhe forcuar pushtetin ekzekutiv të Sh.BA duke e “ri-bërë Amerikën edhe më të madhe/fortë, ose një superfuqi të pakonkurueshme edhe për shekujt që vijnë”!

Plaforma Harris: “një bashkim i projekteve Obama dhe Biden, pra një përpjekje për të ruajur statuskuonë si dhe modernizuar Shtepinë e Bardhe; tejkaluar krizën ekonomike, krizën e besimit te demokracia funksionale si dhe forcuar rolin dhe imazhin e USA në botë”.

Në këtë opinion, do të gjeni një përmbledhje krahasuese rreth “10 çështjeve thelbësore (ngjashmëritë & dallimet), në programet e Trump dhe Harris”, duke u përpjekur po ashtu për të ofruar një panoramë me mesazhe euroatlantike për votuesit shqiptarë jo vetëm në ShBA:

EKONOMIA:

Shumica e amerikanëve e konsiderojnë ekonominë si një nga faktorët me peshe thelbësore në zgjedhje. Sipas Byrosë së Statistikave, inflacioni 8% në 2023, ka shkaktuar shqetësim për standardet e jetesës.

Trump-2: rikthimin te reformat radikale ekonomike (2017-21): “kalimin nga taksat mbi të ardhurat në një taksë konsumi”; thjeshtimin e taksave mbi të ardhurat individuale nga: “15% mbi të ardhurat në pagën bazë dhe 30% të ardhurat mbi të si dhe uljen e normë se taksës së korporatave nga 21% në 18, ndërsa me krenari kujton që Trump-1 (2017-2021), e uli nga 35% në 21%”.

Harris: vijim i projektit Biden-2, pra një rritje të taksave për të pasurit dhe investime në programe sociale, pasi sipas Harris “qeveria duhet të luajë një rol aktiv në adresimin e pabarazive ekonomike”. Nga kjo qasje parashikon të mbledhen mbi 2 trilion $ për ti përdorur ato si investime në edukim dhe shëndetësi.

EMIGRACIONI:

Trump-2: bazohet në një politikë edhe më të rreptë (përveç murit-diçital) të kontrollit të kufijve nga emigracioni paligjshëm në SHBA. Sipas një sondazhi të Gallup, 65% e amerikanëve mbështesin rreziqet e emigracionit të paligjshëm, ndërsa programi Trump-2, parashikon arrestimin dhe dëbimin e emigrantëve që jetojnë pa dokumente (ilegalë) në SHBA, duke përdorur edhe ushtrinë për zbatimin e ligjit.

Harris: premton një reformë të gjithanshme të emigracionit dhe thekson rëndësinë e mbrojtjes së të drejtave të emigrantëve. Ajo ka propozuar politika që lehtësojnë procesin e naturalizimit për ata që kanë kontribuar në shoqëri. Një raport nga Pew Research Center tregon se 78% e amerikanëve besojnë se emigrantët kontribuojnë pozitivisht në ekonominë amerikane.

ABORTI:

Trump-2: mbetet kritik ndaj politikave që mbështesin të drejtat e abortit. Edhe pse sipas 1 sondazht te Gallup 55% e amerikanëve mbështesin të drejtat e abortit, por Trump ka arritur të mobilizojë mbështetje nga konservatorët që janë kundër tij. Ndërsa kujton se Gjykata e Lartë vendosi që Kushtetuta nuk i jep të drejtën abortit, duke j’ua lënë shteteve në kopetencë. Departamenti i Shëndetësisë dhe Shërbimeve Njerëzore (HHS): “do të shndërrohet në Departamentin e Jetës”, si dhe ” do të miratojë mbrojtje ligjore më të fuqishme për lindjet e reja, vecanerisht per parandalimin e shtatzënisë në adoleshencë”.

Harris: mbështetëse e të drejtave të abortit dhe për të garantuar aksesin në shërbimet shëndetësore për gratë. Ajo beson se çdo grua duhet të ketë të drejtë të vendosë për trupin e saj, duke ju referaur raportit të Guttmacher Institute, ku 69% e amerikanëve mbështesin këtë qasje.

POLITIKA E JASHTME

Trump-2: një politikë të fortë konservatore, që nga kundërshtarët interpretohet si “izolim”, ndërsa Trump insiston se ShBA duhet të fokusohet më shumë në çështjet e brendshme (Amerika e para). Ai mbetet kritik ndaj disa marrëveshjeve ndërkombëtare si ajo e Parisit për Klimën, tregëtare, etj. Një sondazh i Gallup tregon se 56% e amerikanëve e mbështesin këtë qasje në politikën e jashtme.

Harris: SHBA duhet të luajnë një rol edhe me aktiv në skenën ndërkombëtare. Mbështet diplomacinë si mjet privalues/bazë për të zgjidhur konfliktet dhe për të promovuar paqen. Një raport nga Center for American Progress tregon se 70% e amerikanëve besojnë se diplomacia është e nevojshme (por jo e vetme) për të zgjidhur problemet globale dhe mbrojtur interesat dhe imazhin e USA në botë.

SHËNDETËSIA si dhe programet e mbrojtjes nga ndryshimet KLIMATERIKE

Trump-2: Departamenti i Shëndetësisë dhe Shërbimeve Njerëzore: “do të shndërrohet në Departamentin e Jetës”, duke promovuar opsione të tilla si “Medicare Advantage” që përfshin sigurimet private. Trump gjithashtu ka propozuar kuponë për të lejuar përfituesit të zgjedhin plane private, një përpjekje për të rritur konkurrencën në tregun e kujdesit shëndetësor.

Trump-2 parashikon të anullojë urdhrat ekzekutivë të Presidentit Biden për sa projektet për mbrojtjen nga ndryshimet klimaterike. Ai premton braktisjen e strategjive dhe programeve përfshirë ligjet e Agjencisë për Mbrojtjen e Mjedisit (EPA) dhe Administratës Kombëtare Oqeanike dhe Atmosferike (NOAA), të cilat i konsideron: “nxitësit kryesorë të industrisë së alarmit të ndryshimeve klimatike.”

Harris: edhe pse ka pasur disa ndryshime në qëndrimet e saj, vazhdon të mbrojë një sistem më të zgjeruar dhe më gjithëpërfshirës për Medicare. Ajo premton “Medicare për të gjithë”, që do të zëvëndësonte sigurimin privat me një program të menaxhuar nga qeveria, që synon të ofrojë mbulim të plotë shëndetsor për të gjithë qytetarët amerikanë.

SISTEMI ARSIMOR:

Trump-2: mbështet zgjerimin e përzgjedhjes dhe kuponëve shkollorë, të cilët do t’i lejonin prindërit të përdornin fondet publike për të dërguar fëmijët në shkolla private. Arsimi do t’u lihet kompetencë e 50 shteteve të SHBA për të përzgjedhur programet, duke argumentuar se kjo qase decentralizuar e “tregut Arsimor”, rrit konkurrencën dhe përmirëson cilësinë e arsimit. Trump mbetet kritik ndaj sindikatave të mësuesve dhe një rol më të kufizuar të Washingtonit në systemin arsimor, duke shkrirë Departamentin e Arsimit (DoE), programet e të cilit ose do transferohen në agjenci të tjera ose do ndërpriten.

Harris: fokusohet në investimin në shkollat publike dhe përmirësimin e infrastrukturës së tyre, pasi mendon se shteti e ka detyrim parësor arsimimin e amerikanëve. Ajo mbështet shtimin e pagave të mësuesve dhe prigrame për të zvogëluar pabarazitë arsimore. Harris mbështet qasje më gjithëpërfshirëse në edukimin parashkollor. Ndryshe nga Trump, ajo është kundër përdorimit të kuponëve për shkolla private, duke theksuar rëndësinë e përmirësimit të sistemit publik.

ÇËSHTJET SOCIALE

Trump-2: ka premtuar një axhendë konservatore për përmirësimin e sigurisë publike si dhe mbështetje për policinë. Ai angazhohet se do të ndihmojnë në uljen e kriminalitetit dhe do të krijojë një ambient më të sigurt për qytetarët. Një sondazh i Pew Research Center tregon se 62% e amerikanëve besojnë se duhet të ketë më shumë mbështetje për policinë. Pornografia të quhet krim si dhe premton heqjen e mbrojtjeve ligjore kundër diskriminimit bazuar në orientimin seksual, ngjyres, etj.

Harris: mbështetet reformën në sistemin e drejtësisë penale, pasi beson se është e nevojshme të adresohen pabarazitë racore dhe programe që mbështesin komunitetet e margjinalizuara. Një sondazh i Gallup tregon se 70% e amerikanëve mbështesin këtë reformë.

LUFTA NË UKRAINË:

Trump-2: mbeten ende keq-interpretime dhe dilemma të forta, rreth vendosmërisë së Trump për ta gjunjëzuar ekonomikisht dhe gjeopolitikisht Rusinë – Putiniste. Edhe nga takimi para pak ditësh me presidentin Zelensky në Washington, Trump përsëriti se: “nëse do ishte President, Putini ma njeh mirë vendosmërinë, prandaj as nuk do kishte ndërmarrë këtë marrëzi në shkurt 2022”, ndërsa garantoi se: “Trump-2 do ta mbyllë luftën” pa dhënë detaje?! Mbas takimit edhe Zelensky konfirmoi se: “Trump/ShBA do të vazhdojë të mbështesë Ukrainen nëse ai zgjidhet nëntor”, ndërsa mohoi raportet që Ai/Zelensky mbështet rivalen demokrate Harris. Gjithësesi një sondazh i Pew Research Center tregon se edhe 54% e amerikanëve besojnë se USA duhet të jetë më e ashpër ndaj Rusisë për agresionin e saj ndaj Ukrainës.

Harris: mbështje e fortë dhe pa kompromis deri në fitoren e Ukrainës, duke ri-konfirmuar vijimin e paketes se ndihmës ushtarake dhe financiare (disa qindar milliard $) për të mposhtur agresorët rus. Një raport nga Atlantic Council konfirmon se 78% e amerikanëve mbështesin ndihmën për Ukrainën.

LINDJA E MESME dhe BALLKANI PERËNDIMOR:

Trump-2: ka promovuar një axhendë të fortë për mbrojtjen e interesave Amerikane në Lindjen e Mesme si dhe Ballkanin Perëndimor. Kështu “zgjidhje të forta” ka edhe për ndalimin e përshallëzimit të konfliktit në lindjen e mesme, përballjen e Izraelit me Shtetet dhe Organizatat Terroriste (Hamasin, Hezbullah). Ndërsa për paqen në Ballkan, do të “imponohet” zbatimi i marrëveshjes së nënëshkruar në dhomën ovale, midis Serbisë dhe Kosovës në mandatin e Trump-1 (09/2020).

Harris: mbështet fort Izraelin. Ka përseritur shqetësimin dhe thirrjet për vetëpërmbejtje si dhe një qasje më të balancuar ndaj të drejtave të palestinezëve. Ajo premton se gjatë mandatit të Saj (nëse fiton) do të arrihet një zgjidhje e drejtë/pranueshme për të dy palët. Një raport nga Pew Research Center tregon se 52% e amerikanëve mbështesin paqen, bazuar në një marrevshje mirebesimi dhe të bashkëjetesës paqësore mes shteteve dhe popujve në rajon.

NATO-s, BE dhe KINA:

Trump-2: “një SHBA e pakonkurueshme, një NATO dhe BE më e fortë, pra për një botë edhe më e sigurt, mbeten qasja e fortë e projektit Trump-2”. Ndërkohë kujtojmë që falë edhe kërcënimit të Tij të shumëpërfolur: “vendet që nuk respektojnë këto kuota (2%) nuk do të mbrohen nga NATO”, nga më pak se 5 (2017) sot 25 vende anëtare kanë rritur shpenzimet ushtarake në 2% të GDP (2024), ndërsa BE arriti në 500 milard € shpenzimet për mbrojtjen.

Kinën e konsideron një kërcënim serioz për USA dhe ka premtuar një qasje edhe më agresive se në mandatin e tij të parë, duke përfshirë tarifa të larta ndaj importeve kineze dhe mundësinë e një marrëveshjeje të re me Xi Jinping, duke kritikuar ashpër Presidencën Biden – Kamela. Projekti shpreh gjithashtu shqetësim për vjedhjen kineze të pronësisë intelektuale dhe akuzon “Big-Tech” se veprojnë në emër të PKK për të minuar SHBA-në. Prandaj inkurajon evidentimin e “rrept” te kompanive të SHBA që kërkojnë të investojnë në Kinë, të cilat do të përballen me kufizime deri te revokimi lejes.

Harris: mbron vazhdimësinë e përkushtimit të SHBA-së ndaj NATO-s si gur themeli për sigurinë globale. Sa i përket Kinës, ka një qëndrim të vendosur kundër abuzimeve të të drejtave të njeriut dhe angazhimeve të Kinës në Detin e Kinës Jugore, duke e parë këtë si sfidë për rendin ndërkombëtar. Politikat do të jenë më të balancuara, duke promovuar bashkëpunimin ku është e mundur, por duke qëndruar të fortë kundër ndikimit ekonomik të Kinës edhe në Ballkan.

Reflektim Personal: për të mbetur i ndershëm me lexuesin dhe mijëra ndjekësit (përfshi respektin ndaj kritikëve), ri-konfirmoj se megjithë përpjekjen e sforcuar për ta parë si i paanshem përballjen Trump – Harris, nuk mund të mohoj konsideratën e lartë për qasjen e fortë konservatore, kurajon shtetare, vendosmërinë shembullore të ish-Presidentit Trump, si dhe shpresën se Trump-2 do t’ja dalë jo vetëm për USA, në këtë përballje. Kjo pasi, këto zgjedhje mbartin shpresë jo vetëm për ardhmerinë e ShBA, por edhe për paqen, rendin e sigurisë dhe vlerat demokratike në botë. Gjithësesi sondazhet e NBC News, tregojnë se Trump kryeson me 47%, ndaj Harris 45%, pra gara mbetet disi e hapur.

NË SHTESË, përveç analizës në tërësi, po paraqes edhe “tre mesazhe strategjike” që mund të nxjerrim nga kjo perballje në raport me interesat kombëtare si dhe ardhmërinë Euroatlantike të RSh dhe Kosovës:

Së pari, duke përsëritur mirënjohjen për mbështetjen vendimtare që ShBA i ka dhënë kombit për: “njohjen e pavarësisë 112 vjet më parë; çlirimin e Kosovës; anëtarësimin në NATO, etj”, shpresoj po ashtu se mbetet e skalitur në memorjen kombëtare edhe “Marrevëshja e Paqes” nënshkruar para 4 vjetesh nga dy vendet sovrane (Kosovë-Serbi) në dhomën ovale, nën përkujdesjen e Trump-1: “paketë me investime strategjike si autostrada e paqes Beograd-Prishtinë, Port rajonal në ujërat e thella të Adriatikut, njohja nga Izraeli e Kosovës, etj”. Besimplotë që kjo marrëveshje do të “imponohen nga Trump-2 apo Harris”, përkundër riciklimit të oshilacioneve të Millosheviçit, etj mëndjendryshkur jo vetëm në Beograd.

Së dyti, si në 33 vitet që po lemë, edhe gjatë Trump-2 ose Harris, do të dështojnë me turp bollshevikët e moderuar në Tiranë apo Prishtinë, që nga fuqia e mbipushtetit, fotot me Presidentët, Senatorët, vizitat e personaliteteve, stërvitjet e USA/NATO-s, projektet ekonomike, distancimin nga lufta turpëruese për vulën e opozitës zyrtare, etj; “t’jua shesin shqiptarëve si mbështetje partiake apo personale nga Washingtoni zyrtar”, ndërsa presidëntet dhe Ambasadoret e USA në 112 vjet apo shekujt që vijnë: “kanë qenë dhe mbeten vetëm me Shqiptarët si dhe me interesat gjeopolitike të USA në rajon, mesdhe etj”!

Së treti, konsideruar kontekstin e kësaj përballje, besoj edhe më fort se edhe Shqipëria ka domosdosmëri jetike që pas 33 vjetesh, të tejkallojë krizën e pluralizmit fasadë, pasojat e shtetit të dështuar dhe të kapur, duke j’u ri-kthuer modelit të djathtës moderne, ku privalojnë: “Familja, Atdheu, Zoti, Vota, Tregu, Interesat Kombëtare, balancat demokratike të pushteteve dhe orientimi Euroatlantik i Kombit”.

Kështu, mbetem shpresëplotë se përball dalldisjes së makinerisë elektorale të pushtetit si dhe përtej “luftës së pisët” për në listën e të ndenjurave të opozitës në kuvend (përfshi Krye-Euroatlantikasin qesharak, trimërimin pas betejave turpëruese të Gasërve për të mbajtur karriken e skuth-Kryetarit kundër “babait të Zenit në 8 Janar 2022”; intelektualin e shquar dhe bejtexhiun e spikatur Gjekmarkaj, etj), shqiptarët do t’i ri-bashkohen misionit fisnik të 1991: “për Shqipërinë Demokratike si USA dhe gjithë Europa”!

Ndërsa për sa angazhimin tim politik në vijim (sigurisht pa lejen e kërrkujt), ri-konfirmoj se mbetem USHTAR i misionit të së djathtës Euroatlantike, që Shqipëria të bëhet demokratike si gjithë Europa, edhe për inat të këtij sekti politikanësh zullumqarë, shtetarësh kusarë, philanthopistë globalë, sovranistësh bollshevik dhe sekserëve të gjithë-pushteteve që 33 vitet e fundit kanë pushtuar vlerat konservatore dhe sundojnë me “kollare demokratike” kombin tonë të bekuar.

Dëshiroj gjithashtu ta përmbyll me një mesazh të Papa Françeskut, i cili duke vlerësuar politikën e ashpër të Trump ndaj emigracionit dhe të Harris për abortin, thotë që ʺ amerikanët duhet të zgjedhin të keqen më të vogël…ʺ. Shpresoj që ky mesazh të vlejë edhe për mbarëshqiptarët jo vetëm në zgjedhjet e 2025.

Autori: Gjeneral ® Piro Ahmetaj:

Ekspert për SK, Rajonin dhe NATO-n,

Zv/President i Këshillit të Atlantikut; & ish:

Këshilltar për Sigurinë Kombëtare në PD,

Këshilltar i Presidentit të RSh; Zv/ShShPFA,

Përfaqësues Ushtarak në SHAPE/NATO.

(Vështrim historiko-turistik) 

NGA  NDUE  BACAJ  

Vermoshi  është një ndër mrekullit natyrore e klimaterike, që Hyji e krijoj në  trojet Ilire (të Malësise së Madhe) që në agimin e jetes…Vermoshi i ngjan një amfiteateri të madh natyrore që i ka të gjitha resurset per të qënë i tillë : Ka fushen (rrafshnalten) e  veshur me  barin e bimesin natyrale që të mrekullon syrin ,e shpesh quhet “ari i gjelbert” (kjo është lugina e Vermoshit që ndahet permes nga lumi me të njëjtin emër). Ka dy “Tribunat “ e mëdha që  janë : Në Veri kurrizi malor i Marlules, në Jug  Kurrizi malor i Viles edhe keto  të veshura me pyje e bimësi të shumllojëshme.. Vermoshi karakterizohet nga një klimë e fresket  me ajër  të pastër , që e shijon çdo  njeri që kerkon të “largohet” veçanarisht nga zagushia  e  stines së Veres…

TË DHENA TË SHKURTERA GJEOGRAFIKE , KLIMATERIKE E TJER..

Vermoshi  gjindet në veri të Shqipërisë politike (1913) në një distancë  prej 84 km nga  qyteti i Koplikut, dhe është  “koka” e Flamurit, Malit , apo sot Njësisë  Administrative  Kelmend. Lartësia e luginës (qëndrës së banuar) është rreth 1000 metra mbi nivelin e detit . Gjatësia e lugines  rreth 20 km, dhe gjerësia afërsisht kap vlerën e 1 km. Gjërësia gjeografike e Vermoshit është 42 grad e 39 minuta.1.  1.Vjetari statistikor i vitit, Shkoder 1986, fq.19.  Pika me e larte ne Vermosh është ajo e malit te Marlules me 2188 m mbi nivelin e detit.2. 2.Vjetari statistikor…po aty fq.22.  KLIMA në Vermosh është disi më e veçantë  se e Kelmendit në pergjithsi. Kelmendi  përfshihet në  zonën mesdhetare, malore-veriore , ndersa Vermoshi merr  nuanca  kontinentale  malore, me një dimer..shumë të ftohtë dhe verë… mjaftë të fresket, për shkak të ndikimit të ajrit  kontinental nëpërmjet grykdaljes  se pellgut  nga lindja, të lartësisë së madhe mbi det dhe të mbulesës  së dendur me pyje… Mesatarja e janarit si muaji më i ftohtë në Vermosh  është rreth -3 deri në -5  gradë celcius, ndërsa temperatura më e lartë në muajt e Veres shkon 14– 16 gradë  celcius… Rreshjet  në Vermosh (në luginë) kapin mesataren vjetore 2021.7 mm, ndërsa në male rreshjet kanë një shifer shumë më të lartë që shkon nga  2500 – 3500 mm në vite.3.  3.Kol Progni, ”Kelmendi’ monografi ,fq.30-31. Siç  shihet edhe vetë sasia e madhe e rreshjeve  në male (rreth luginës së Vermoshit)  në  muajt e  Veres influencon që në këtë zonë të kemi një temperaturë të  freskët  gjatë  muajve të  nxehtë , duke  krijuar një mikroklim me vlera  për këtë trevë (klimaterike).

TË DHËNA  HISTORIKE ..                                                                               Vermoshi  sipas shumë  studiuesve , ka qënë  një vend jo i perhershem                       banimi, por vetem bjeshkë verimi për banorët e vendbanimeve të Kelmendit, e veçanarisht të atyre të Selcës… Madje një studiues shqiptar (në dekadat e para të shekullit XX) shkruante se:  “Vermoshi ishte më e bukura  Bjeshkë… e Selcës … shtrihet në një luginë  fushore me ara e livadhe, një lum e përshkon për së gjati… Per me i dalë në fund e në krye  bëhët një orë e gjysem..”.4.  4.At Gjon Karma , NDËR MALET TONA ..fq.237.  Por ka edhe nga ata  që mendojnë se Vermoshi ka qënë i banuar edhe para pushtimit  turk, por klima e ftohtë  i detyroi banorët të largohen për në Kosovë… Ky mendim gjenë “mbështetje”  vetëm në disa varreza të paidentifikuara në Velipoj (të Vermoshit) . Kurse banorët e sotem kanë ardhur kryesisht nga Selca , por  ka  të ardhur edhe nga Vukli e Nikçi.  Në vitin 1890  njihet dimerimi i parë i një familje, e cila doli në Vermosh për arësye shëndetsore, dhe nuk u kthye më, pasi gjëndja e saj u permirsua. Në Kelmend qarkullon edhe një gojdhënë tjetër e cila thotë se një shtepi e madhe që veronte në Vermosh , kur u kthye (për të dimëruar) në vendbanimin e perhershëm  në Selcë , kishte “harruar” disa sheka me djathë e mazë, dhe një plakë të sëmurë në stanin ku veronin. Kur u kujtuan  per ti marrë atje kishte rënë borë dhe ishte e pamundur , ndaj seljanet duke ditur per shekuj se në Vermosh nuk jetohet në dimer e menduan të vdekur plaken. Mirpo kur doli pranvera dhe filloi të shkrihet bora , ata shkuan te stanet e tyre dhe për çudi gjeten plaken shëndosh e mirë, gjë që i bindi se në Vermosh jetohet në çdo stinë. Pas kesaj thuhet se në Vermosh filluan të “ngulen” familjet e para me banim të perhershëm… Gjithësesi të jenë e verteta , në vitin 1895 fshati kishte 12 shtepi , ndersa në vitin 1909  bëhet kryeqendra e bajrakut të  Selcës . Gjatë qeverisjes së Ahmet Zogut  Vermoshi arrinë në  35 shtepi..5.  5.Kolë Progni  , po aty ,fq.92. Për këtë Perlë klimaterike të  alpeve shqiptare kanë shkruar edhe shumë studiues të huaj, ku në  po shkëpusim vetëm një fragment nga studiuesi italian Fulvio Kordinjano, i cili ndër të tjera do të shkruante : “..Vermoshi  ka qënë veçse një vend kullotash, pothuajse 1000 metra mbi nivelin e detit… Lugina e Vermoshit  është një nga më të bukurat dhe më të shendetshmet  e Shqiperisë së Eperme , e rrethuar nga dy faqe mali të mëdha Alpine , të cilat mbulohen  nga pyje ahu e bredhi shumë të  bukura. Lugina të shpie në Lugun e Gucinjes , prej së ciles  ndahet nga qafa e Vjedernikut. Mund të thuhet së  Vermoshi është  kurora mbreterore e Shqiperisë..   Gjithmon ka qënë mollë sherri me sllavin që e ka pasur në kufi  dhe kerkonte t’ia  vidhte , gjë që do të thoshte  të lije Shqiperinë pa Xhevahirin e saj më të bukur..”.6.  6.Fulvio Cordignano ,”SHQIPERIA” Permes vepres  dhe shkrimeve te misionarit te madh  At Domenico Pazi  (1847 – 1914 ,pj.II ,fq.88. Emri i Vermoshit është disi i vonë , pasi ai nuk gjindet në regjistrat  e kadastres  së viteve 1416-1417 (të Venedikut) , e as në ato të  viteve 1485 , 1582  (të Otomaneve) , madje  mendohet se emri  i  Vermoshit ka lidhje  me fjalën VERIM, pasi këto troje kanë qënë  vende ku kalohej Vera  e banorve të Selcës etjrë. Gjithashtu duke parë se kjo bjeshkë  sjellte shendet  per të gjitha moshat  që  veronin ketu , fjales VERIM  ndër mote ju “shtua” fjala tjeter MOSHË…gjë që ka sjellë deri në ditet tona toponimin  Vermosh,. Vermoshi (Verim për të gjitha moshat), është toponim me prejardhje të paster shqiptare.. Vermoshi sot  në fillimet e shekullit XXI është fshati  më  i banuar i Kelmendit . Sipas zyrës së gjendjes civile (janar 2009) Vermoshi ka 1460 banore, ( realisht sot (2022) nuk banojnë rreth gjysma, pasi  janë në emigracion). Vlen të kujtohet se  vet Treva , Mali  apo Bajraku i Kelmendit  është një mrekulli natyrore , e “kombinuar” me  mrekullit  njerzore ,të banoreve  autokton që  popullojnë  këto  troje. Në Kelmend gjinden gojdhëna  e studime per lidhjen e  emrit të treves me Shën Klementin I , zevendesi i III i Shën Pjetrit (90-101) , me  keshtjellen Klementiana etjerë që  duan një studim të veçant , e deri tek ajo çfarë shkruan një studiues francez që prejardhjen e emrit të Kelmendit e mendon se vjen nga  një burrë i njohur në histori si  KOLE  MENDI , ose Kola i  mençur…7.  7.Hyacinthe  Hecquard ,Historia dhe Pershkrimi i Shqiperise  Eperme ose i Gegerise , fq.176.

KELMENDI ÇERDHE E PAMPOSHTUR LIRIE

Kelmendi ka qenë edhe një  çerdhe e pamposhtur lirie, ku zogjtë e shqipes gjetën strehen e tyre të perhershme në vitet e luftrave e kryengritjeve që nuk ju ndanë kësaj toke  për shekuj… Këtë e pershkruan mrekullisht edhe Ipeshkevi famëmadh Pjeter Bogdani në një relacion që i dërgonte Selisë Shenjtë (Romë) në vitin 1685, ku ndër të tjera shkruante: “..Kelmendi është një  kështjelle natyrore, me një popullsi monolite nga tre pikpamje : banoret e tij janë të gjithë shqiptarë , të gjithë katolike dhe të gjithë luftetarë…”.  Si simbol të kësaj  qëndrese heroike mund të kujtojmë  Noren e Kelmendit, që thuhet se  vrau në çadren e tij Pashain turk. Pastaj vijojmë  me trimin legjendar  Mem Smajlin (1790 -1860), i cili ishte  barrikada e e pa kalueshme  e  fqinjeve shoven-sllav  , që  kërkonin të  grabisnin bjeshket e Vermoshit.  Ky  mbrojtës i  trojeve shqiptare jo vetem sa ishte gjallë , por edhe pas vdekjes  ishte tmerri i sllavëve malazez.. Varri  i ketij trimi legjendar  gjindet e nderohet edhe sot në  Bjeshkët e Pojanices  (Vermosh), pasi këtu ishte varrosur sipas  amanetit të tij , që edhe  i vdekur  do të “çohej” nga varri per t’u dalur zot  këtyre trojeve… 

NË SELCË, (bri rruge) në vendin e quajtur  SUKA E MKUSHIT gjindet një memorial i veçant me  emrat e trimave nacionalist që ranë në fushen e betejës, për binomin  Atdhe e Fe kundër pushtuesve shekullore Otoman  me  25 perill 1911..  

NË JAVORR (SELCË), që nga shtatori i vitit 2013 është ndërtuar një memorial që u kushtohet trimave seljanë, që me 13 shtator të vitit 1913, në një luftë të pabesë e të pabarabartë, luftuan me heroizëm në mbrojtje të trojeve të  tyre, kundër një ushtrie të tërë shovene të Malit të Zi. Në memorial janë skalitur edhe disa nga të rënët e kësaj lufte trimërore e heroike.  

NË  TAMAREN, (si qëndër urbane) e rikonstruktuar gjendet memoriali me emra të martirëve  e dëshmorëve  të demokracise, që u ndeshen me kulshedren komuniste… Tamara  si qendër është rindertuar  mrekullisht në vitet e demokracisë… Por pak pa arritur në  qender të  njesisë administrative  të Kelmendit, Tamare ) çdo vizitor mund të  shikojnë edhe  një Urë me një histori rreth 500 vjeçare (Ura e Tamares…). 

NË QËNDËR TË VERMOSHIT, (në Varret familjare), gjinden  të skalitur  varre me emrat e  nacionalistëve  që dhanë jetën në  luftë e perpjekje  kundër diktaturës  

NË VERMOSH në  vitin 1993 u rindertua  shtëpia – muze e  piramides së “gjallë” të kufijeve shqiptar Prekë  Cali (por sot kulla…është vetëm një rrënojë gurësh). Ky atdhetar i flakët njihej ndër mote edhe nga Kralnit e Europes, pasi ishte pikrisht, urtësia, trimëria  dhe guximi i Prekë Calit që bënë të mundur mbrojtjen e  Vermoshit,  Kelmendit e më gjërë nga grabitja e fqinjëve  Sllav, në vitet e trishta të  1913- 1926 , kur mjerisht  “hije” të Europës plakë  ishin në krah të  sllaveve jabanxhi , e jo shqiptareve vendali (autokton).  Prekë  Cali ishte ndër të parët që dha edhe kushtrimin se komunizmi në trojet tona dhe të Europes  po vinte si një pushtues e shkatërrues i vlerave mijera- vjeçare të besimit e qytetrimit përendimore.. Komunizmi i pa Fe dhe Atdhe e pushkatoi Prekë  Calin (1945), si mijëra nacionalist e patriot të tjerë shqiptar, duke i lënë edhe pa vorr… 

NJË GOJËDHËNË NËN SHKËMBINJË E RRËNOJA! 

Rreth  gjysëm kilometri larg nga Kisha e Selces, bri rrugës që shkon për në Vermosh, në vendin e quajtur Jasonovë shihet një grumbull i madh gurësh dhe shkembinjësh (me një siperfaqe rreth 7000 m2). Këta shkëmbinjë janë të përmasave të ndryshme, dhe  mbulojnë krejt këtë siperfaqe në një trashësi mesatare  4-5 metra. Shkëmbinjët kanë “zbritur” nga faqja e malit ngjitur, duke rënë si orteqe të mëdha në një kohë “Kjameti”. Sipas një gojëdhene (që gjindet edhe sot te banorët e Kelmendit), mësohet se qindra vite më perpara (mendohet para pushtimit turk të Kelmendit, pra para vitit 1497) këtu banonin dhjetra familje , me lidhje të afërta gjaku, të cilet sipas traditës nuk martoheshin kurrë me njëri tjetrin. Mirpo një ditë dy të rinjë e thyejnë këtë “tabu”, dhe pasi dashurohen vendosin të martohen. Opinioni i banorëve këtu dhe prifti  mundohen ta ndalin këtë inçest, apo flligështi në gjakë siç i thonë malësorët, por kjo ishte e pamunduar. Dy të rinjët e dashuruar caktojnë ditën e dasmës , dhe ftojnë të gjithë  banoret e këtij katundi, (nëse mund t’a quajmë kështu). Në atë dasëm nuk pranoi të shkojnë vetëm prifti dhe kovaçi. Diku nga mesi dasmes, (mendohet të ketë qënë natën), në mënyrë të befasishme nga lartësitë e malit përballë filluan të shkeputen gurë e shkembinjë të mëdhenjë që u ngjanin orteqeve gjigande, të cilet vershuan mbi shtëpinë e oborrin ku bëhej dasma dhe shtëpiat e tjera, ku në pak minuta gjithshka u rrafshua e u mbulua nga ata shkëmbinjë që shohim sot. Thuhet se shpëtuan gjallë vetëm prifti dhe kovaçi që nuk kishin shkuar në dasëm , ndërsa të tjeret as nuk u panë  as dëgjuan kurrë më. I vetmi zë jete nën këta shkembinjë e rrënoja kishte mbetur për pakë ditë “kënga” e një gjeli që thuhet se “kendoi” deri sa kishte  ushqim, e pastaj edhe ky zë ia  ka lënë vendin heshtjes së amshueme për shekuj, heshtje e cila vijon të qëndrojë edhe sot nën shkembinjë e rrënoja.. Sipas gojëdhënes edhe sot “besohet” se ky ka qënë një ndeshkim i vetë Zotit, për të gjithë ata që bënë apo mbështeten këtë flligështi brenda një gjaku, fisi apo të afërmëve, gjë që nuk e lejonte as feja dhe as morali kristian… Gjithsesi kjo është  një gojëdhënë që ende deri sot qendron e pa eksploruar ,“nën” këta shkëmbinjë e rrënoja…8.  8.Kjo gojëdhënë “qarkullon” edhe sot ndër banorë të vjetër të Selcës e Kelmendit, megjithse gojëdhëna mund të tregohet edhe në ndonjë “variant” ndryshe, por unë zgjodha këtë që më ngjasoj më e besueshme.

MREKULLI  NATYRORE… 

Lumi i Vermoshit me gjatësi 20.7 km , me një shtrirje interesante nga Perendimi në Lindje, me një shtrat  të ceket dhe pjerrësi 2.3 gradë. Mendohet se ky  lum ka “mbirë” vonë në keto troje dhe përbëhet nga shumë deg-burime. Në peisazhin  natyror të Vermoshit dallohen edhe Lugu i “varur” i Skropatushes. Lugu pa dalje i Dolit dhe Cirku i Smutiroges, shkembinjtë e “rrudhosur” gjatë rrugës për në  Lëpush, Shpella  Karstike e Jacicës, Lugu i Lerthit , i Viles , lugu i Niles etj…9.  9.Kolë Progni ,po aty fq.90. Vermoshi në pergjithësi është një vend ku ka shumë burime (gurra apo kroje) të ujit të pijshëm me vlera e cilesi të mrekullueshme që nuk shterrojnë kurrë. Shumë nga keto burime uji kanë ardhur deri në ditet tona si homonime (me emra  njerzish apo fisesh), etjerë. Të gjitha këto burime uji janë të mrekullushme, por unë mendova të dalloj vetëm dy, për veçorit  e papërsëristeshme të “epiteteve” popullore që trashigojnë : Gurra  e Smutiroges që ka ujë  të shëndetshëm për Femrat, dhe  Gurra e  Seferçes  me ujin e shëndetshëm per Burrat… Per ëeto dy burime uji sot thuhet se janë pije energjike natyrale shumë më të  vlefshme se ato industriale, janë  një REDBULL bio , që  lumë kush e shijon…Të gjitha ata  që do të kenë fatin të verojnë në Vermosh, kanë mundesi (për pak km) të bëhen “protagonist” për të parë e shijuar  një eveniment artistik e kulturore  të trashiguar prej shekujsh nga  treva e Kelmendit, i njohur në histori  me  emrin ”LOGU I BJESHKEVE”.  Ky eveniment me karakter të theksuar festiv zhvillohet në  vendin e quajtur “Qafa e Predelecit” (fshati Lepushë, perla e alpeve shqiptare), jo shumë larg Vermoshit. Sot në Qafë të Predelecit ka një farë infrastrukture. Dikur  ky vend ka sherbyer edhe për  kuvendet e mbarë kelmendasve e më gjërë , por këtu historia ka shënuar edhe luftra e beteja antiosmane të kelmendasve. Qafa e Predelecit ndër shekuj ka qënë edhe vendi i festimit të pervitshem të festes fetare Shna Prendes (26 korrik), ku me këtë rast është kënduar, kercyer e janë zhvilluar lojra popullore etjerë. Mbasi ky eveniment është zhvilluar  në periullen e verimit në bjeshkë  është  quajtur “Logu i Bjeshkeve”. Veshja e burrave dhe grave ka qënë  gjithnjë me kostume kombëtare.  Gjatë manifestime, ndër mote filloi edhe konkurimi për kostumet dhe bukurin e femrave e meshkujve, që merrnin pjesë në Logun e Bjeshkëve.. Në ditët e sotme ky manifestim ka fituar shumë  elemente të qytetrimit bashkohorë përendimor ,ku me i spikaturi është  momenti i perzgjedhjes të  bukurisë së Logut të Bjeshkeve që tashma njihet  me “emrin” MIS  BJESHKA… Por pa humbur vlerat e veçanta të antikes (veshjet kombëtare, xhubletën e xhakçirët etj..).  Për të gjitha ata që  duan të gjejnë edhe prehje shpirtërore tek Besimi Kristian në Vermosh që nga viti  1996 është ndertuar një kishë mjaftë e bukur e moderne që i kushtohet  Shen Gjon Pagëzuesit…

Në Vermosh  çdo vizitor  gjenë mikpritjen e bujarinë e pa cenuar  nga kohërat. Gjenë produkte orgjinale – blgtorale si ; mishin e fresket , qumshtin me nenproduktet e tij , kosin, djadhin, gjalpin e tjer. Gjenë produkte bujqesore te njohura si Pataten e Vermoshit e deri  Rakin e Kumbullës. Për  turistet apo vizitoret gjuetarë ,Vermoshi është një park natyrore gjuetie i pasur me  kafshë e shpendë të egra nga me të ndryshmet. Gjithashtu edhe  adhuruesit e bimësisë  apo botonistet, në Vermosh e më gjërë mund të gjejnë  bimë të shumta për nga llojet , bukuria e vlerat qofshin edhe ato kurative…Vermoshi si vend klimaterik e turistik la qënë disi i virgjer, e këtë virgjëri  ja  ka “ruajtur” edhe infrastruktura jo e pershtatëshme, kryesisht ajo rrugore  deri para pak viteve, kur u rindertua dhe asfaltua rruga  e Kelmendit që shkon deri në Vermosh. Tashma kjo rrugë  ka permasa  dhe konstruk bashkohor për  terrene të  tilla. Aktualisht  në Vermosh e më gjërë në Kelmend banorët vendas kanë krijuar kushte që të presin pushues apo turist të ndryshem për periudhen e verës, (por edhe stinëve të tjera) që me gjuhen e sotme quhet “Turizem Familjare”, si dhe janë ndërtuar  disa hotele e resorte të tjera, që mund ti shijojnë kushdo që viziton  këtë perlë klimaterike të Malësisë e Shqiperisë.. . Gjithashtu kujtojmë se në Vermosh e për-rreth ekziston edhe mundesia e  zhvillimit të aktiviteteve të tjera si alpinizem, gjyeti të kafshëve dhe shpendëve të egra  (kur lejohet), si dhe Ski  (në dimer) etjerë…