Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

Kosovo President Osmani thanks the Albanian Community and Introduces new Ambassador Reka in New York

by

Vatra President Elmi Berisha extended a warm welcome and an invitation to visit Vatra to President Osmani.

Kosovo President Vjosa Osmani greeted and addressed representatives of organizations and members of the Albanian community at the Consulate General of the Republic of Kosovo in New York Sunday evening. She is holding a series of meetings with the heads of delegations of the countries participating in the 77th session of the United Nations General Assembly, senior American officials and heads of international organizations international.

In her remarks on Sunday, Kosovo President Osmani thanked the Albanian community for “opening the door’ through its activism more than two decades ago. She made the point that the work done back then serves as a facilitator in further advocating for Kosovo today.

“Going back to the 90s, it was you who opened the door for Kosovo to allow its voice to be heard in the halls of the US Congress all the way to the White House, through organizing and advocacy campaigns. Thanks to you, those doors remain open for the Kosovo representatives to continue their work. We are very much aware of the significance of the US support and express our appreciation in all of our meetings. You also help us to convey our gratitude to the American people,” said President Osmani.

In the face of hardships, she emphasized the importance of the community that is, time and again, as stalwart as it is firm. “The challenges, in the domestic and international arena are ongoing. I am confident that having you by our side, tirelessly advocating and asking for ways to support Kosovo, Albania and Albanians, we shall be successful as we were in the 90s.”

While thanking “the 90s generations who put their lives on the line” Kosovo President Osmani credited the young generations “who make us proud every day with their extraordinary talents and skills.”

President Osmani then introduced the new head of the Consulate General of the Republic of Kosovo in New York, Blerim Reka.

Deputy Prime Minister and Minister of Foreign Affairs and Diaspora of Kosova, Donika Gërvalla-Schwarz said that this is a very busy time and that they are having “very good meetings’. “We rely on you because you have always been there for Kosovo. As far as coordinating and cooperating with the diaspora, we are aware that more can be done in that respect,” said Minister Gërvalla.

Vatra President Elmi Berisha extended a warm welcome and an invitation to visit Vatra to President Osmani. She expressed gratitude for the continued support and said that visiting with Vatra would be like meeting with friends. Elmi Berisha also congratulated Mr. Reka, for his new position

The UN General Assembly debate wraps up on Tuesday, September 27.

FEDERATA VATRA PROMOVOI LIBRIN HISTORIK TË FAMILJES QAFA “IN THEIR FOOTSTEPS”

by

Sokol Paja/

Federata Panshqiptare e Amerikës Vatra promovoi ditën e Mërkurë më 21 Shtator 2022 në Selinë Qëndrore në New York, librin historik mbi familjen patriotike dhe antikomuniste Qafa. Libri i sapo dalë nga botimi “IN THEIR FOOTSTEPS” përshkruan historinë e Familjes Qafa, rrugëtimin nga Kosova në Amerikë, lufta antikomuniste në vitet 1949-1958 e patriotit Pjetër Çup Qafa në malet e Shqipërisë si rezistencë kundër komunizmit në Shqipëri. Në këtë libër përfshihet edhe historia e jetës së Simon Qafës, nga Kosova, Vatikani dhe në Shtetet e Bashkuara të Amerikës.

Kryetari i Vatrës z.Elmi Berisha në fjalën përshëndetëse deklaroi: “Ky libër është jeta e vërtetë dhe reale të Simon Qafës. Ky libër është thesar për Vatrën dhe shqiptaro-amerikanët. Jam krenar që të kemi shok e mik e bashkëpunëtor o Simon. Keni shërbyer familjarisht për çështjen kombëtare. Keni dëshmuar trimëri e guxim, besnikëri e patriotizëm. Ky libër është një kontribut i shkëlqyer dhe mirënjohje për këto histori. Si shqiptaro-amerikanë jemi falenderues e mirënjohës” deklaroi z.Berisha.

Presidenti i Nderit të Vatrës z.Agim Rexhaj u shpreh se ky libër është promovim i një patrioti vatran. Ne emër të familjes Grishaj dhe nënkryetarit Alfons Grishaj përcolli urimet më të përzemërta. Z. Rexhaj shpjegoi për të pranishmit se që në fillim të viteve 90 kishte takim me familjen Qafa, me Kujtim Qafën e më vonë me Simonin. Familja Qafa ka pasur rol të rëndësishëm në fushatat dhe protestat për Kosovë e Shqipëri, tha z. Rexhaj.

Sekretarja e Vatrës Zonja Nazo Veliu u shpreh se trimat dhe patriotët Shqipërisë nuk i kanë munguar kurrë. Po të na mungonin ata ne nuk do ekzistonim. Ky libër është një iniciativë për të treguar historinë shqiptare, të kaluarën tonë të lavdishme dhe kontributin e familjeve të mëdha shqiptare për historinë e kombit tonë, përfundoi Zonja Veliu. Studiuesi Dr. Paulin Marku u ndal te kontributi i familjes Qafa për të ruajtur gjuhën kulturën traditën, identitetin dhe historinë shqiptare. Në këtë libër tregohet lufta për shqiptarinë që nga koha e periudhës osmane, serbët dhe përballja me komunistët. Betejat dhe persekutimi i familjes Qafa për të mos u nënshtruar as pushtuesve as komunistëve. Ky libër paraqet fakte dhe dëshmi për përsekucionin e që na tregojnë rrugëtimin e gjatë të familjes Qafa për liri. Ky libër shërben për të ndërgjegjësuar të huajt për ferrin komunist që jetuan shqiptarët, tha Dr. Marku.

Autori i librit Luis Romano shpjegoi rëndësinë e librit, befasinë për kontributin e familjarëve Qafa dhe historinë e lavdishmetë shqiptarëve. ” I dua shumë shqiptarët. Gruaja ime është arbëreshe. Patriotizmi i Simon Qafës është në damarët e tij” tha ndër të tjera Romano. Personazhi i librit, Vatrani i spikatur,

Simon Qafa, kryetari i Vatrës Dega Hudson Valley, zbuloi rreth librit të ardhshëm kushtuar luftës antikomuniste në vitet 50 në Shqipëri. Ky është një libër personal. Ky libër është rrugëtim i familjes sime dhe familjeve që kanë pasur të njëjtin fat.

80 % e librave i kanë blerë Amerikanët. Libri u shkrua në anglisht për ti treguar botës çfarë kanë vuajtur shqiptarët. Lavdi Zotit që ekzistojmë si komb pasi kemi kaluar në shumë vuajtje e persekucione, tha ndër të tjera Simon Qafa. Në përfundim të përurimit të librit, kryetari i Vatrës z.Elmi Berisha shtroi një darkë në nder e respekt të Simon Qafës jo vetëm si urim për librin, por edhe mirënjohje për kontributin e Simon Qafës në Vatër, në komunitetin shqiptar dhe vlerësim për familjen Qafa për çështjen kombëtare.

VATRA U PRIT NË DEPARTAMENTIN E SHTETIT NË UASHINGTON

by

Uashington, 16 Shtator 2022- Federata Panshqiptare e Amerikës Vatra u prit në një takim të nivelit të lartë në Departamentin e Shtetit Amerikan në Uashington. Delegacioni i Vatrës i kryesuar nga kryetari z.Elmi Berisha, Shefi i Kabinetit Dr. Pashko Camaj, Mondi Rakaj anëtar i Kryesisë së Vatrës, përgjegjës për Degët dhe çështjet e lobimit, zgjerimit e bashkëpunimit, z.Besim Malota arkëtar i Vatrës u pritën ngrohtësisht nga Përgjegjësi i Zyrës për Shqipërinë Oficer Erin Tramontozzi dhe Përgjegjësi i Zyrës për Kosovën Oficer Anne Morrison. Në këtë takim të nivelit të lartë, Diplomatët Përgjegjës për Shqipërinë e Kosovën vlerësuan bashkëpunimin, përpjekjet dhe rolin e Federatës Panshqiptare të Amerikës VATRA në forcimin e një bashkëpunimi të qëndrueshëm mes Vatrës dhe Departamentit të Shtetit e Institucioneve të tjera Amerikane. Në këtë takim delegacioni i Vatrës diskutoi rreth fuqizimit të bashkëpunimit në të ardhmen mes Vatrës dhe Institucioneve Amerikane, vazhdimin e dialogut Kosovë- Serbi nën mbikëqyrjen e Shteteve të Bashkuara të Amerikës. Federata Vatra qëndron fuqishëm në mbrojtjen e Integritetit territorial të Kosovës dhe hedh poshtë kategorikisht idenë e Asociacionit. Vatra kërkon nga SHBA dhe Ambasadori Amerikan në Prishtinë Z.Jeffrey Hovenier të shtojë rolin dhe peshën e tij në unifikimim të spektrit politik në Kosovë për interesa kombëtare dhe diskutoi rreth nevojës që të shihet një mundësi përafrimi të kuadrit ligjor dhe lehtësirave për kontrata pune për shqiptarët në Kosovë, Shqipëri e viset e tjera shqiptare për në Shtetet e Bashkuara. Vatra këmbëngul në fuqizimin e marrëdhënieve diplomatike mes Shqipërisë, Kosovës e Institucioneve të Shtetit Amerikan.

Roli i ambasadorit amerikan Herman Berstein në Shqipëri

by

SHBA nga 1926 në 1936 hulumtime dhe investime në shëndetësinë dhe infrastrukturën Shqiptare. 

Nga Fatjona Lubonja, Ed.D; Ph.D c

Duke ju referuar artikullit (F.R., Lubonja, 2019) to publikuar disa kohë më parë ne Opinion mbi historinë e humultimeve gjatë, viteve 1926-1936 ky artikull është një vazhdim i një sërë shkrimesh me kontext historik. Është e rëndësishme të theksohet ky moment historik ku midis Shqipërisë dhe Shtetetve të Bashkuara të Amerikës ka patur një bashkëpunim të mirëfilltë me karakter studiues studimor. Ky bashkëpunim solli ndryshime dhe përmirsime direkte në shëndetësinë shqiptare, ndërtimi e sistemit humultues së parë në historinë e shëndetësisë epidemologjike dhe studimore, gjithashtu edhe disa projekte të rendesishme në infrasturkturë. 

Duke ju referuar dokumentaciont të studimeve historike (Rockefeller Archive Center, 1930), bashkëpunimi midis dy shteteve ka qënë aktiv dhe mund të ketë qënë iniciativa më e madhe e bërë historikisht në Shqipëri nga Shtete e Bashkuara të Amerikës. Gjatë asaj periudhe, në Shqipëri kanë qënë të pranishëm dy nga studiuesit e nderuar Amerikan Dr. Hackett (Harvard University, 1914), Dr. Russell (Columbia University, 1893), dhe  F. W Knipe inxhinieri rezident në Fondacionin Rockefeller të cilët ishin figura shumë të njohura në fushën studimore ndërkombëtare në eleminimin e epidemise së malarjes në Evrope, duke mos lënë mënjanë dhe vëndet e Ballkanit. 

Gjithsesi, është e rëndësishme të theksohet se përgjate asaj periudhe një rol të rëndësishëm ka luajtur dhe Ambasadori Herman Bernstein, USA Ministër në Shqipëri në vitet 1930-1933 (YIVO Archives,  RG 713). Përgjatë asaj periudhe, Shqipëria gjëndej në momente të vështira ekonomike si pasojë e formimit të shtetit të ri dhe më vonë tranzicionin e politikes nga parlamentare në monarki (Arkiva e Shtetit, 1927-1930). 

Ambasadori Herman Berstein luati një rol positiv ku  tregoi interes në këtë investim dhe ndihmë humanitare për Shqipërinë. Fotot në vijim tregojnë interesimin direkt të Ambasadorit  Amerikan dhe studiuesve në ndërtimin e infrastruktures së parë të lumit të Tiranës sot e quajtur LANA. Ky projekt u realizua për të eleminuar epidemine e malarjes në popullsinë e Tiranës së asaj periudhe, që shkaktohej si pasojë e ndotjes së lumit (Rockefeller Archive Center, 1927). 

Hackett, April 1 to June 30, 1933, Box 310, Series 1, Folder Title: 704 – Albania -A-Z, International Health Division, Rockefeller Archive Center.

Hackett, April 1 to June 30, 1930, Folder 3944, Box 310, Series 1, Folder Title: 704 – Albania -A-Z, International Health Division, Rockefeller Archive Center.

*Fatjona R. Lubonja mban titullin Dr. e Shkencave në Edukim, ka studiuar Neuro-Shkencë dhe Behavior në Universiteti i Kolumbias (Columbia University) në New York dhe është specializuar në Universitetin e Harvard. 

VATRA PËRKUJTOI ME NDERIM, LUTJE E PËRSHPIRTSHMËRI NËNË TEREZËN, SHENJTOREN E KOMBIT SHQIPTAR NË 25 VJETORIN E KALIMIT NË AMSHIM

by

Sokol Paja/

New York më 3 Shtator 2022 – Federata Panshqiptare e Amerikës Vatra përkujtoi me nderim, lutje e përshpirtshmëri 25 vjetorin e kalimit në amshim të Shenjtores së Kombit Shqiptar, Nënë Terezës, nënës së dashurisë, sakrificës, besimit e shpresës në Zot dhe respektit e dinjitetit për qëniet njerëzore. Në një ceremoni solemne të organizuar posaçërisht nga Federata Vatra, me pjesëmarrjen masive të udhëheqësve të Vatrës e vatranëve më të spikatur, të mbështetur dhe nga përfaqësuesit më të dënjë të komunitetit shqiptar në New York e më gjërë, Vatra tregoi edhe një herë lidership të padiskutueshëm si organizimi patriotik e kulturor më i fuqishëm në të gjitha diasporat shqiptare kudo në botë për organizime në nderim të figurave të shquara të kombit, datave e ngjarjeve të shënuara për identitetin, kulturën dhe historinë e kombit shqiptar. Nën prezantimin e Editorit të Diellit, në kumtesën hapëse të ceremonisë në nderim të Nënë Terezës, kryetari i Vatrës PhD Elmi Berisha ndër të tjera theksoi se: “Shënjëtorja e trungut tonë vazhdon të jetë frymëzim, motivim dhe engjëll mbrojtës i njerëzimit dhe pa dilema ne si komb dhe personalisht besoj se besimi i jonë në zot dhe lidhja shpirtërore me Hyun na lidhë edhe më fuqishëm përmes shënjëtores sonë. E Shënjta Nënë Tereza, është simbol i dashurisë dhe i përkushtimit ndaj njerëzimit (sidomos ndaj atyre që kishin më së shumti nevojë), por edhe ndaj Zotit. Ajo e lidhi përkushtimin ndaj njeriut me përkushtimin ndaj Hyjit, duke krijuar simbiozën e dashurisë së përhershme, të cilën ia dhuroi njerëzimit” tha ndër të tjera z.Berisha. Presidenti i Nderit të Vatrës z.Agim Rexhaj përshëndeti ceremoninë e nderimit ndaj Nënë Terezës duke u treguar të pranishmëve detaje nga vizita në shtëpinë e Motrave të Nënë Terezës në Bronx 25 vite më parë kur Nënë Tereza kaloi në amshim dhe përpjekjet e vazhdueshme së bashku dhe me patriotë të tjerë në punën e madhe për ngritjen e shtatoreve të Nënë Terezës në viset shqiptare dhe solli ndërmend ndihmën për ndërtimin e Katedrales së Prishtinës “Nënë Tereza” ku me Marjan Cubin kryetar të mbledhjes së fondeve u arrit një shifër rekord mbi 2 milion dollarë. PhD Ines Murzaku në kumtesën e saj u ndal te gjashtë revolucionet e Nënë Terezës: Revolucioni i Lutjes, Vuajtjes, Varfërisë, Shërbimit, Shpresës dhe Brishtësisë. Ndër të tjera studiuesja Murzaku u ndal te Revolucioni i Brishtësisë – Ku dashuria zëvendëson hidhërimin. “Nënë Tereza e mësoi butësinë në moshë të re. E reja Gonxhe ishte e rrethuar me shumë butësi nga familjarët e saj, veçanërisht nga e ëma. Familja e nënës nuk ishte familja e përsosur; ishte një familje e zakonshme me të metat dhe papërsosmëritë e saj. Por besimi dhe butësia e tyre e zakonshme doli të ishte transformuese dhe e jashtëzakonshme në ndikimin që do të kishte te shenjtoria e ardhshëm dhe butësia që ajo do t’u ofronte falas të gjithë atyre që do të prekte. Së dyti, Nënë Tereza e praktikonte butësinë teologjikisht. Kjo ishte butësi nga identifikimi me arketipin (Jezusin) dhe Marinë. Veç kësaj, ajo ishte një butësi e zbatueshme ndaj kujt po i shërbente. Ajo, me butësi, identifikohej me të gjitha kategoritë e njerëzve që u shërbente dhe të cilëve shoqëria donte t’i hidhte poshtë. Ajo jetoi dhe ishte një me ta, duke shkuar në nivelin e “errësirës” dhe të varfërisë së njerëzve të cilëve u shërbente; ajo lehtësoi barrën e njerëzve duke e bërë errësirën e tyre me butësi. Teologjia e nënës për të buzëqeshur është e lidhur me revolucionin e saj të butësisë” citoi ndër të tjera PhD Ines Murzaku. Gazetari Frank Shkreli në kumtesën e tij “Amerika për Nënë Terezën – rastësi apo dora e Zotit në veprim “prej sot je bijë e Amerikës” tha ndër të tjera se: “Komuniteti shqiptaro-amerikan kishte lidhje të ngushta, dashuri dhe respekt, pa kushte, për veprimtarinë në shërbim të varfërve në botë dhe për personin e Nenë Terezës gjatë afër 50-viteve të fundit të shekullit të kaluar.  Në të vërtetë – dukej sikur e mbarë Amerika – pa dallim feje dhe pa dallime politike — ishte në dashuri me këtë murgeshë shqiptare, me trup të vogël, por me shpirt dhe zemër të madhe – e cila i kishte caktuar vetes misionin e jetës së saj për t’u kujdesur për “më të varfërit e të varfërve në botë.”  Kjo dashuri e Amerikës me Nënë Terezën kishte filluar në vitin 1960 – që shënon vizitën e parë të saj në Shtetet e Bashkuara. Vizita e parë e Nenë Terëzës në Amerikë është e datës 7 Nëntor, 1960” tha ndër të tjera z.Shkreli. Amerikanët e kanë vlerësuar dhe e vlerësojnë gjithnjë veprën dhe personin — Gonxhen e shqiptarëve dhe shën Nënë Terezën e Amerikës dhe të botës. Ajo ishte shpallur Qytetare Nderi e SHBA, një titull i dhënë Nenë Terezës shumë vite më parë nga Presidenti republikan Ronald Reagan, kujtoi z.Shkreli. Studiuesi Dr. Paulin Marku ndër të tjera në kumtesën e tij u shpreh se: “Nene Tereza na jep mundësinë te njohim nga afër dhe te hyjmë ne jetën e njeriut te urte e te dashur qe fale lutjeve, sakrificave dhe ndihmave për popuj te ndryshëm hyri ne zemrën e secilit. Kjo është një dhunti e Zotit qe pa sponsor, pa propagande televizive dhe mediatike apo lobim te kishës katolike, ajo arriti te ketë impakt pozitiv ne mbare globit. E them botërore sepse veprimtaria e Nene Terezës ishte e atille dhe gjithashtu po aq e gjere dhe e ndjeshme për shtresa te ndryshme sociale-ekonomike dhe kulturore, tek fëmijët, pleqtë, te sëmurë, te varfrit, neper popuj te dhunuar dhe te frustruar nga luftra te ndryshme, si dhe për përpjekjet e vazhdueshme qe te ngrejë raporte jo vetëm shpirtërore e religjione por edhe institucionale ne mbare boten” tha ndër të tjera studiuesi Dr. Marku. Gazetari Sinan Kamberaj në kumtesën e tij dha detaje nga takimi me Nënë Terezën dhe vizita e saj në New York. Ai kujtoi për të pranishmit: “Nënë Tereza falënderonte për fjalët e mira dhe uronte pa ndërprerë. Për një çast pata ndjesinë se fytyra e saj ishte një mishërim i të gjitha fytyrave të nënave shqiptare, një fytyrë tipike e atyre plakave fisnike, të cilave, sa më shumë që u rëndojnë vitet mbi supe, fytyrat u bëhen gjithnjë e më ëngjëllore, duke rrezatuar ngrohtësi qiellore. Në këtë çast ajo uroi në gjuhën shqipe: “Zoti e baftë mirë”!” citoi ndër të tjera gazetari Kamberaj. Ceremonia e nderimit për Nënë Terezën Shenjtoren e Kombit tonë në Vatër u përmbyll me një koktejl të organizuar posaçërisht nga patrioti Toni Musaj i cili mbështet Federatën Vatra e gazetën Dielli në çdo organizim. Federata Vatra dhe Gazeta Dielli i shprehin mirënjohje të veçantë z.Toni Musaj dhe z.Adem Belliu me televizionin “Kultura Shqiptare” të cilët ndjekin Vatrën dhe aktivitetet e saj në çdo organizim dhe veprimtari, me profesionalizëm dhe bujari.