Nga Beqir SINA/

 Per dy ditë me radhë, sytë e të gjithë planetit ishin përqendruar në Vilnius të Lituanisë, pasi aty po zhvillohej Samiti i vendeve anëtare të NATO-s, ku debati kryesor ishte çështja e Ukrainës.

Lituania ishte vendi mikëpritës i një samiti të NATO-s (11 dhe 12 korrik), i cili do të mbizotërohej nga përgjigja e aleancës ndaj pushtimit rus të Ukrainës dhe kërkesës për anëtarësim të Kievit.

Në samit, liderët botërorë diskutuan pushtimin dhe sulmet e vazhdueshëm ruse ndaj Ukrainës, si dhe anëtarësimin e mundshëm të Suedisë dhe Ukrainës në NATO, dhe zgjerimin e saj nga një organizat euroatlantike në atë globale, më afrimin në të ardhmen edhe të Koresë së jugut, Australisë dhe Zelandës së re.

Me pak fjalë, dotë thoshte një komentator politik amerikan në NBC se: “ Në Samitin e Vilnius-it, ekzistoi një mjedis kompleks, por përgjithësisht i favorshëm për arritjen e qëllimit kryesor të Ukrainës dhe Suedisë në rrugën e tyre integrimit euroatlantik – një ftesë për t’u bërë anëtare e NATO-s, e cila i përket të ardhmes”. 

Por, Kryeministrit të Shqipërisë Edi Rama, nuk i mbeti edhe kësaj radhe i mangët, në atë që thotë populi “pall me mënd”, teksa ai u pa të sillej vërdall nëpër sallën e Samitit të Vilnius-it të Lituanisë, duke “vjedhur “iserte me foto-takime ose sekuenca si ato “spotet publicitare”. 

Përkatësisht, për të shkëputur ndonjë fotografi që ai do të përdorte te shqiptarët, si një “mik” i liderve botëror, ose protagonisti. E cila, është edhe një nga mëndësitë që Kryeministri Edi Rama, del nëpër Europë, dhe bën lojën e protagonistit të cilin nuk e la paprovuar edhe në Samitin e Organizatës së Traktatit të Atlantikut të Veriut,në Vilnius të Lituanisë.

Në një video zyrtare të këtij samiti paraqiten të gjithë liderët e vendeve anëtare të NATO-s, të ulur simbas protokollit të këtij samiti. Aty shfaqet Emmanuel Macron, Justin Trudeau i Kanadasë, Olaf Scholz i Gjermanisë, Joe Bideni SHBA, Rishi Sunak i Anglis, Georgia Meloni e Italisë, Rexhep Tajip Erdogan i Turqisë, dhe kryeministri i suedisë, por mungon njëri …… 

Ai mesa duket është, Kryeministri Rama, i cili është duke kërkur protagonizëm edhe në momente të tilla, si kjo që u pa në fillim të Samitit të Organizatës së Traktatit të Atlantikut të Veriut,në Vilnius të Lituanisë. Aq sa duket se Edi Rama po i lodh dhe po i mërzit edhe udhëheqësit botëror, me sjellen e tij, madje duke u bërë edhe “gaztor”.

Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s, Jens Stoltenberg në fillim të fjalës së tij hyrse, kërkon me “diplomaci” që miku i tij Edi Rama, të ulet, pra e thënë shqip “boll” je duke bredhur “miku im” nëpër sall që të rrëmbeshë ndonjë fotogarfi ( me Biden) sa te njëri delegacion te tjetri.

Ky është momenti kur Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s, Jens Stoltenberg kërkon Edi Ramën : “ Në se miku im Edi Rama “gjenë” karrigen të ulet”……fillojmë Samitin, thotë Stoltenberg në cilësinë e mikëpritësit.

https://fb.watch/lNj9qOnLtw/?startTimeMs=60000&mibextid=v7YzmG Ky pra është edhe momenti ‘gazmor’ në samitin e NATO-s.

Në ndërkohë, që kamerat kërkojnë nëpër sallë të “gjejnë’ Edi Ramën, një kamer ka fokusuar për 2/3 seconda duke qeshur si një diplomat kalibri amerikan, sekretarin e Shtetit Anthony Blinken.

E gjithë sorollatja e Edi Ramës, në dy ditë në samitin e NATO-s në Vilnius të Lituanisë, sa në një delegacion në një tjetër, përfundojë me një bised duke lëvizur “këmbë e duar” të Kryeministrit Edi Rama, me presidentin francez Emmanuel Macron dhe një fotografi/takim me delegacionin e Senatorëve Amerikanë. 

Kaq ishte kësaj radhe për protagonizmin e Kryeministrit të Shqipërisë Edi Rama. 

Loja e tij me protagonizëm vazhdon…………

Bujar Leskaj/

“Komunistët, për shembull, kanë besuar se evolucioni i kapitalizmit do ta varfëronte gjithnjë e më shumë proletariatin dhe një ditë, kur zbuluan se gjithë punëtorët e Evropës ktheheshin me veturë nga puna, patën dëshirë të bërtisnin që realiteti ua kishte bërë me hile. Realiteti ishte më i fortë se ideologjia.”- Milan Kundera- “Pavdekësia”

Bota e letrave sot është më e varfër.

Milan Kundera, autori i kryeveprës “Lehtësia e padurueshme e qenies”, është ndarë sot nga jeta në moshën 94- vjeçare.

Lindi në 1929 në Çekosllovaki, ndërsa në 1975 largohet për të jetuar në Francë, e cila do të ishte atdheu i tij i dytë.

Ky dualizëm vlen edhe për veprat e tij: një trashëgimtar i rafinuar i letërsisë së madhe të Evropës Qendrore, nga e cila mori dhe ripunoi tema të tilla si ndjenja e pasigurisë dhe rastësisë në gjendjen njerëzore. Por Kundera kishte edhe frymën e shkrimtarit iluminist, shumë i aftë në ndërthurjen e reflektimeve të thella filozofike në histori.

Emri i Milan Kunderës lidhet menjëherë me romanin “Lehtësia e padurueshme e qenies”, por edhe romanet “Shakaja”, “Pavdekësia”, “Arti i romanit”, “Libri i të qeshurit dhe harresës”, etj kanë një nivel të jashtëzakonshëm letrar, historik e filozofik.

Nuk e mori ndonjëherë çmimin Nobel, pavarësisht se për miliona lexues në gjithë botën është, ndoshta, shkrimtari më i madh…

Ajo çka i nevojitet tani për tani Kosovës dhe Shqipërisë, është mbyllja urgjente e mosmarrveshjeve dhe fillimi i konsultimeve për tema që janë me interes të përbashkët. Sepse shtensionimi i situatës në veri të Kosovës, është interes jetik edhe i Shqipërisë, ashtu siç është interes i Kosovës edhe roli i Shipërisë në diplomacinë ndërkombëtare, përfshi edhe Procesin e Berlinit, ku përfitimet mund të jenë të mëdha nëse liderët e Prishtinës dhe Tiranës sillen si evropianë. Rama dhe Kurti nuk kanë kurrfarë interesi dhe favori nëse e bëjnë të lumtur Vuçiqin me sjelljet e tyre inatçore ndaj njëri tjetrit.

Shkruan: Mehmet PRISHTINA

Duke u marrë me zhvillimet e fundit që kanë të bëjnë me mosmarrëveshjet në mes të Tiranës dhe Prishtinës, konkretisht në mes të kryeministrave Rama-Kurti, analisti i shquar amerikan Janusz Bugajski, me të drejt e shtron problemin në kontekst më të gjerë, pasi që sipas tij mosmarrëveshjet midis Shqipërisë dhe Kosovës dhe ndërmjet liderëve shqiptarë përtej kufijve shtetërorë mund të jenë konstruktive nëse ato çojnë në nisma të reja dhe përfshijnë publikun e të dy vendeve në diskutimet për një të ardhme të përbashkët. Por, Bugajski me një nuhatje të hollë prej vëzhguesi të vëmendshëm tërheq vërejtjen se mosmarrëveshja aktuale i shërben kryesisht interesave të administratës së Vuçiqit në tre mënyra: së pari, mbështetja nga Tirana forcon dorën e Beogradit në dialogun me Prishtinën – së dyti, zvogëlon pozitën e Kosovës si në Uashington ashtu edhe në Bruksel, ndërkohë që rrit reputacionin e Ramës si zgjidhës i problemeve rajonale, dhe së treti, ushqen akuzat stereotipike serbe se shqiptarët janë të paaftë për të qeverisur veten dhe kanë nevojë për një mjeshtër rajonal.

Askush s’e kishte menduar se pikërisht në momentin kur kombit i duhet një unitet parimor për të përballuar sfidat që vijnë nga ambicjet iracionale të Serbisë, po ndodhë çarja në raportet Tiranë-Prishtinë dhe kjo, siç thotë Bugajski, është një shërbim lapidar që i bëhet regjimit të Vuçiqit.

Si të kualifikohet kjo çarje?

Papjekuri?

Inat?

Luftë për primat?

Apo, ndonjë arsye tjetër që shkon përtej logjikës së shëndoshë….

Kosova dhe Shqipëria janë dy shtete të veçanta, por më tepër se të gjitha shtetet tjera të veçanta, Kosova dhe Shqipëria kanë shumë çka të përbashkët. Ato kanë të përbashkët historinë që i solli te kjo ndarje, por e kanë edhe të ardhmen, e cila në një perspektivë evropiane, mund t’i bëjë bashkë sërish, ashtu siç ishin në 1912-tën kur Pavarësia u shpall për katër Vilajet shqiptare.

Tani jetojmë në një kohë tjetër dhe rrethanat diktojnë politika të tjera që duhet të jenë të harmonizuara me proceset euro-integruese. Shqipëria dhe Kosova ndodhen në stade të ndryshme në këto procese, por mund ta ndihmojnë shumë njëra tjetrën që, si në një kërcim valceri, të hidhen hapat sipas ritmit të orkestrit, por me kusht që të mos ia shkelin njëra tjetrës këmbët gjatë vallëzimit.

Në shikim të parë, duket se Shqipëria e Kosova kanë shumë interesa të përbashkëta për një ecje më dinamike drejt bashkëpunimit ekonomik, tregtar, kulturor, energejtik etj. Por në praktikë, po ndodhë që po zënë në thua gjatë ecjes, sepse, siç mund t’i referohemi ngjarjeve të fundit, Shqipëria e Kosova po sillen jo si shtete që kanë një prejardhje etnike, gjuhësore e kulturore, por si vende me gjeografi e demografi të largëta, si vende që ratësisht ndodhen pranë njëra tjetrës.

Kryeministri shqiptar Edi Rama dhe ai i Kosovës Albin Kurti, përveç dallimeve konceptuale për shumë ide e procese, ata kohëve të fundit kanë dallime të mëdha edhe

mbi rolin që duhet të ketë Tirana zyrtare në çështjen e ndërkombëtarizimit të problemeve të Kosovës.

Deri dje, Rama favorizonte Ballkanin e Hapur, kurse Kurti – Procesin e Berlinit. Ky i fundit në Forumin Strategjik të Bledit pat shpalosur pikëpamjet e tij mbi të ardhmen e rajonit, duke veçuar sundimin i ligjit ndaj oligarkëve, demokratizimin kundrejt autokratëve, përballjen me të kaluarën kundër kriminelëve të luftës dhe reciprocitetin e të drejtave të pakicave kundruall hegjemonisë nacionale, si katër elemente që, sipas Kurtit, mund t’i shërbejnë procesit të njohjes, komunikimit dhe ofrimit midis njerëzve në një rajon i cili ende vuan pasojat e së kaluarës problematike.

Por, krejt ndryshe mendonte Edi Rama. Ai ishte i lidhur me projektin Ballkani i Hapur, duke favorizuar agjenda të paqarta dhe krejt të disfavorshme për Kosovën. Sipas Ramës, Ballkani i Hapur ofronte mundësi të mëdha bashkëpunimi, qarkullimi dhe komunikimi midis njerëzve, ideve dhe mallrave, por nuk arrit anjëherë ta sqarojë se si do të jetë e mundur të ndodhte kjo në kushtet kur Kosova nuk njihet si shtet nga Serbia dhe kjo e fundit paraprakisht vendos kushte e barriera se si duhet të sillet Kosova.

Tani Edi Rama ka hequr dorë nga Ballkani i Hapur dhe i është kthyer Procesit të Berlinit. Boll mirë! Por, Rama e ka për obligim edhe moral që t’i kërkoj falje Kosovës për lajthitjet dhe kohën e humbur në një inisiativë rajonale që ishte kundër interesave të Kosovës.

Rama, si udhëheqës rotativ i Procesit të Berlinit, e ka për obligim të tregohet më i kujdesshëm ndaj çështjeve rajonale, ku Kosova dëmtohet vetëm pse nuk ka raporte të mira me Serbinë.

Vendosja e Kosovës dhe Serbisë në një simetri të barabartë fajesh e përgjegjësish, do ta komplikonte edhe më tepër procesin e normalizimit të marrëdhënieve në mes të dy shteteve. Edi Rama, të paktën që mund të bëjë në këtë faze parapërgatitore të Samitit të Procesit të Berlinit që do të mbahet në tetor në Tiranë, do të ishte, jo thjeshtë avokati në favor të Kosovës, por qëndrim parimor ndaj një problemi, rrënjët e të cilit nuk janë në Prishtinë por në Beograd.

Edi Rama nuk ka nevojë të flijojë interesat gjeostrategjike të vendit që ai drejton duke bërë tifo, vend e pa vend, për Kosovën. Pora ama, në anën tjetër, Ramës nuk i lejohet të vendosë njëfarë ekuidistance diploamtike në mes të Kosovës dhe Serbisë, sepse këtë askush nuke ka kërkuar nga ai.

Të jesh parimor në mbështetje të qëndrimeve të BE-së dhe Washingtonit ndaj Kosovës, nuk nënkupton që Rama duhet patjetër të tregoj njëfarë mirëkuptimi ndaj Beogradit edhe atëherë kur Vuçiqi refuzon të vendosë sanksione ndaj Moskës për intervenimin rus në Ukrainë. Sepse këtu prishen parimet dhe në shprehje vie një politikë që në mungesë të një strategjie kombëtare, Rama bën lëvizje lavjerrësi herë në të majtë, herë në të djathtë. Gjatë lëvizjeve të tilla, instinktivisht tundet edhe koka, por në fund mund të ndodhë alivanosja.

Të shitesh parimor kur janë në pyetje politikat e BE-së dhe Washingtonit ndaj Kosovës, dhe të jesh joparimor kur BE dhe Washingtoni kërkon nga Vuçiqi sanksionimin e Putinit për agresionin në Ukrainë, tregon se Tirana zyrtare vuan nga një kompleks gati i pashëruar që ndërlidhet me raportet shqiptaro-serbe, dhe i trashëguar këtu e një shekull më parë.

Ajo çka nevojitet tani për tani Kosovës dhe Shqipërisë, është mbyllja urgjente e mosmarrveshjeve dhe fillimi i konsultimeve për tema që janë me interes të përbashkët. Sepse shtensionimi i situatës në veri të Kosovës, është interes jetik edhe i Shqipërisë, ashtu siç është interes i Kosovës edhe roli i Shipërisë në diplomacinë ndërkombëtare, përfshi edhe Procesin e Berlinit, ku përfitimet mund të jenë të mëdha nëse liderët e Prishtinës dhe Tiranës sillen si evropianë. Rama dhe Kurti nuk kanë kurrfarë interesi dhe favori nëse e bëjnë të lumtur Vuçiqin me sjelljet e tyre inatçore ndaj njëri tjetrit.

See Insights and Ads

Create Ad

All reactions:

55