Nga Ramazan Çeka

Mbresa nga Amerika me krajanë të nderuar dhe bashkëatdhetarë e aktivistë të shquar 

   Si asnjëherë tjetër ky udhëtim drejt Shteteve të Bashkuara të Amerikës kishte në fokus krajanët, emigrantë të rinj e të vjetër të ardhur nga Kraja, një krahinë që shtrihet në jugperëndim të liqenit të Shkodrës dhe që sot gjindet në territorin e Malit të zi.

   Për mua ishte një gëzim i dyfishtë, sepse përveç respektit për ta, kisha edhe një gëzim të papërshkruar, sikur të isha i ftuar në një dasëm familjare, pasi vendorigjina ime është nga Kraja, pra me shumë prej atyre miqve më lidhte edhe geni familjar. 

   Përtej peripecive të udhëtimit për shkak të kushteve të imponuara nga situata pandemike sërish do ta quaj udhëtimin më komod edhe pse udhëtoja për punë e me një përgjegjësi të dyfishtë, pasi me mua ishte edhe “Mjeshtri i Madh” Engjell Ndocaj me të cilin do realizonim një dokumentar televiziv me krajanët e për krajanët që punojnë e jetojnë në Shtetet e Bashkuara të Amerikës. Si dy të përhumbur në mendimet tona e fjalë pak, për gjatë gjithë atij udhëtimi, mendjen e kishim te puna me përgjegjësi që na priste në Amerikë. 

   Pas shumë orësh udhëtimi mbi oqean mbërritëm në destinacion, ku na priste Mirsad Kovaçi, kryetari i Shoqatës “Kraja” nga i cili kishim marrë edhe ftesat. Për t’u çlodhur pak nga udhëtimi u nisëm menjëherë drejt hotelit “Springhill Suites By Marriott”, i cili për hir të vërtetës për gjatë gjithë atij qëndrimi u bë edhe rezidenca jonë zyrtare, pasi të gjithë miqtë dhe bashkëpuntorët tanë vinin e na takonin aty. 

   Ishte pikërisht Mirsadi ai që ishte kujdesur jo vetëm për akomodimin, por edhe për gjithçka të nevojshme që lidhej me udhëtimin, punën dhe rehatinë tonë, madje për gjatë gjithë atyre ditëve Mirsadi u bë edhe shoqëruesi dhe ndihmësi ynë kryesor, duke na qëndruar gjatë gjithë kohës në dispozicion, që nga mbërritja, agjenda e punës, kujdesi i veçantë për mbarvajtjen e xhirimeve filmike, duke na lënë në dispozicion edhe kameramanin e talentuar Ardit Boli, por edhe nevojat tona, siç ishte edhe një vizitë mjekësore për mua tek Dr.Bahri Ceka, e cila u mundësua nga miku im z.Naser Nika dhe për të cilën i jam më shumë se mirnjohës. 

   Falë përkushtimit të Mirsadit arritëm të realizonim një sërë takimesh me doktorë, profesorë, menaxherë, avokatë, biznesmenë, aktivistë e këngëtarë të njohur në Amerikë, ku shumë prej të cilëve erdhën edhe nga vënde të largëta. 

   Falë tij na u lehtësua puna me xhirimet dhe intervistat e planifikuara në skenar nga ne dhe ajo që u bë kryefjalë e atyre ditëve dhe xhirimeve tona ishte mbrëmja festive e organizuar nga Shoqata “Ana e Malit” dhe Shoqata “Kraja” në nder të Festës së Flamurit dhe Pavarsisë së Shqipërisë me 28 nëntor 2021.     

   Gjithçka ishte veshur kuq e zi dhe frymonte shqip atë natë. Këngëtarë e valltarë të veshur me veshjet kombëtare, por edhe pjesëmarrës e të ftuar të të gjitha moshave  e pasuruan akoma më shumë atmosferen me patriotizëm e frymë kombëtare sa të dukej se një copëz Shqipëri ishte zhvendosur atje në Amerikë. 

   E gjithë atmosfera na bëri edhe më optimistë në realizimin e dokumentarit të pasur kulturor të nisur pak kohë më parë në Krajë e të përfunduar në Amerikë, në të cilin do paqyroheshin e arkivoheshin kujtime, mbresa, kontribute dhe dinjitet njerzor e që do ruhen në breza, çka më bëri edhe më krenar për krajanët e mi edhe për faktin se ky dokumentar më ishte besuar mua. 

   Si kurrë më parë jam ndjerë i vlerësuar dhe i nderuar për këtë mundësi, pasi arrita të depërtoj akoma më shumë në rrënjët e mia të lashta sa vetë vargmalet e Krajës e Rumija legjendare, të lavdishme si rrezet e arta të lindjes së diellit që përthyhen në Liqenin e Shkodrës dhe i falin shkëlqim atij vendi me të cilin për shekuj dhe breza me rradhë jemi ndjerë dhe do të ndjehemi krenar. 

   Ky dokumentar që lidhej me një punë madhore me shumë përgjegjësi, në pasqyrimin e ngjarjeve reale dhe personazheve dinjitozë iu besua atyre që kanë po kaq vlera, për çka iu shpreh me mirënjohje të sinqertë edhe në emër të shoqatës “Kraja” Kryetari i saj z. Mirsad Kovaçi, regjizorit z. Engjell Ndocaj, “Mjeshtër i Madh” si dhe operatorit të përkryer z. Ben Tafili për bashkëpunimin dhe përkushtimin e tyre për gjatë gjithë këtyre muajve. 

   Transmetimi i këtij dokumentari në RTSH do jetë padyshim një pasuri e vyer në pasqyrimin e vlerave mbarë kombëtare me të cilat të gjithë krenohemi se jemi shqiptar. 

   Dhjetor 2021

Nga Keze Kozeta Zylo

Shenjtorët e Gjuhes Shqipe

Sa e dua dhjetorin e festave,

Kur ajri mbushet me zëra shqip,

Ne skenë dëgjoj simfoninë e bilbilave,

Dhe fëshfërimën e Flamurit që përndrit.

Bota e fëmijëve është magjepsëse, sepse ata japin vetëm mirësi dhe pastërti kristalore si ujërat e pastra të maleve tona. Ata ndezin zemrat e shqiptarëve me palët e flamurit kuqezi që valëviten në hapësirat e Qendrës “Illyria” si dhe në mjedise të ndryshme në shkollat ​​publike amerikane në Nju Jork. Shkolla shqipe “Alba Life” dha të shtunën koncertin e madh tradicional të fundvitit në zemrën e shqiptarëve të Nju Jorkut në Qendrën “Illyria” dhuruar për Diasporën nga Z. Mark Gjonaj, Këshilltar në Bashkinë e Nju Jorkut.

Që në hyrje të Amfiteatrit ndihmuan në pritje të njerëzve dhe të organizimit dy koordinatorët e Shkollës Shqipe “Alba Life” në Bronx si Arta Xhaferri, Blerim Gjocaj dhe Dr.Manjola Duli.

Amfiteatri u skuq nga kostumet dhe flamujt si dhe u ndriçua nga veshjet kombëtare të studentëve. Në amfiteatër ishte një Shqipëri e vërtetë, një Shqipëri etnike e të gjitha trojeve, kishte Marigot që qëndisnin flamujt, Is Boletini nga Mitrovica,aty ishte një dishepull i Ismail Qemal Vlorës, Mark Gjonaj dhe studentët që e rrethuan me aq dashuri. Ia njohin mirë zemrën z.Gjonaj, e kanë ndjerë nga afër mbështetjen e tij. Dhe kur fëmijët ju duan, ata nuk do ta harrojnë kurrë atë që u keni dhënë. Mark Gjonaj erdhi me Mr.Grinch i cili është një personazh imagjinar i krijuar nga Dr. Seuss. Ai njihet më së miri si personazhi kryesor i librit për fëmijë në vitin 1957 dhe shpërndau dhurata jo vetëm për fëmijët, por edhe për të gjithë pjesëmarrësit. Z. Gjonaj i uroi nxënësit e Shkollës Shqipe “Alba Life” që të mos rrinë kurrë pa mësuar Gjuhën Shqipe, gjuhën amtare, por të ulen dhe ta mësojnë mirë.

Juve ju është krijuar një mundësi e madhe e jashtëzakonshme, ndaj vlerësojeni për të mësuar mirë historinë e Kombit tone tha z.Gjonaj. 

Z. Qemal Zylo themelues dhe drejtor i TV dhe Shkolles Shqipe “Alba Life” e vlerësoi me çmimin e lartë me motivacionin:

“Çmim për arritje të jashtëzakonshme, për kontributin e tij të shquar në çështjen kombëtare si dhe për misionin e tij si një mbështetës i madh i madh i Shkollës Shqipe “Alba Life” Ambasadori i Kombit që vepron në të gjitha lagjet e Nju Jorkut. Ju jeni një shembull për t’u ndjekur në të ardhmen dhe për t’u vlerësuar nga të gjithë ne që patëm fatin t’ju shikonim dhe dëgjonim.

Ju keni sjellë ndryshimin”!

Koncerti u mbajt për herë të parë në Amfiteatrin e Qendrës “Illyria”, megjithëse patëm nderin të parët të praktikonim mësimin e gjuhës shqipe në këtë qendër të madhe kulturore dhe të shfaqnim një program artistik në përurimin e saj.

Shkolla Shqipe “Alba Life” Ambasadori i Kombit me një përvojë 14-vjeçare e nisi me shumë sukses vitin e ri akademik 2021-2022. Ne kemi mësim kudo në Nju Jork, megjithëse vazhdojmë të jemi në kushte pandemie.  

Shkolla Shqipe Alba Life na mbledh në folenë e saj si dhe për të qenë bashkë me përkushtim të plotë në këtë mision kombëtar.

Shkolla shqipe “Alba Life” që funksionon në të gjitha lagjet e Nju Jorkut u ka ofruar nxënësve mjedise shumë të përshtatshme si dhe një mësimdhënie me metodat më moderne të kohës.

Të gjithë mësuesit ndihmojnë në përshtatje me format pedagogjike, psikologjike dhe intelektuale, sipas moshës dhe niveleve të tyre gjuhësore. 

Nxënësit janë thuajse shenjtorë të Gjuhës Shqipe, e mbrojnë duke mësuar dhe jo duke u asimiluar.

Programi

Mësues dhe nxënës kishin përgatitur një program artistik për festat e fundvitit të cilët interpretuan në mënyrë madhështore në skenë.

Mësuesja Entela Muda dhe nxënësi brilant Arelt Xhaferri e moderuan koncertin artistik me dinjitet, profesionalizëm dhe plot kulturë. Ata ishin moderatorët e këtij programi kaq të pasur, plot histori dhe art brenda tij.

Koncerti u hap me këngët: “Ty Flamur të duam shumë” si dhe me Himnin e Shkollës Shqipe “Alba Life” Gjuha Shqipe-Gjuha jonë!

Të pranishmit ndoqën një “Slide Show” për punën e Shkollave Shqipe “Alba Life” në Nju Jork dhe Online.

Studentët në Staten Island u përgatitën nën kujdesin e mësueseve Elona Alikaj, Anxhela Alushaj dhe Ariana Topallaj. Ata debutuan si: “Erdhi Babagjyshi i Vitit te Ri”

dhe “Kuq e Zi”.   

Në Brooklyn u përgatitën nga mësueset Adelina Lacaj dhe Gela Bulku të cilët sollën histori të ndryshme nga Viti i Ri dhe intepretuan këngë për festat. 

Në Queens u drejtuan në skenë nga mësuesja Enriketa Beluli të cilët ishin përgatitur nën kujdesin e mësuese Ariana Civilit dhe Eriola Shehaj.  Debutuan disa talente në violinë, piano dhe këngë si Morina, Delia dhe Salihu.

Në Bronx u përgatitën nga mësueset Fatbardha Shiqerukaj, Mirvete Krasnisqi Veselaj, Majlinda Tafaj dhe Jetona Reka. Në këtë shkollë u dramatizuan në skenë pjesë nga “Legjenda e Rozafës”, si dhe nga filmi “Nëntori i dytë”. Nxënësi Jozef Juncaj këndoi plot pathos: 

“Jam Ilira Jam Teuta”.

Kërcimet si “Vallja eTropojes” etj e bënë koncertin edhe më të hareshëm.

Vlen të falenderohen asistentet si Adelina Halimi Shahu, Davida Hasanaj etj.

Në këtë festë madhështore nderoi z.David Tubiolo Ligjvënës në Westchester County dhe një mik i madh i shqiptarëve. Ishte krenari ta kishim mes nesh.

Z. Qemal Zylo në emër të Bordit i ndau çmimin e mirënjohjes me motivacionin:

Çmim per arritje te jashtëzakonshme ne Amerike, një mbështetës i madh i komunitetit shqiptar si dhe i Shkollës Shqipe “Alba”, Nju Jork.

Çmimi u dorëzua nga studentja ekselente Saranda Halsted nga Long Island.

  Në këtë koncert ishin dhe filizat e Shkollës Shqipe “Alba Life” me mësuese Sonilda Koci. Ata ishin të vecantë pasi zhvillojnë mësime në Online dhe janë nga shtete të ndryshme në Amerikë.

Shkolla shqipe “Alba Life” e ka sfiduar me kohë pandeminë.

Në këtë koncert nderuan dhe debutuan mjeshtërisht artistë të njohur si Lindita Mezini Lole, me këngët: “Valsi i Lumturisë” dhe Kënga Arbëreshe”Marcelo”. Valbona Peraj interpretoi: “Më prit të vij”, Sopranoja Anila Hoxha Gjermeni e cila jeton dhe punon në Itali përshëndeti me këngën: “Malli matanë detit”, Dionis Delia interpretoi; “Më sillni pak Shqipëri”.

Koncerti ishte një festival i vërtetë realizuar me plot profesionalizëm, art nga të gjitha shkollat Shqipe “Alba Life” në New York.

Në fund sipas traditës z.Qemal Zylo ndau dhurata modeste në shenjë mirënjohje për të gjithë mësuesit, koordinatorët dhe anëtarët e stafit të TV “Alba Life”.

Pas kurorëzimit me sukses të koncertit tradicional me mësuesit dhe stafin e Shkollës Shqipe “Alba Life” darkuam dhe vallëzuam në restorantin “Ciao Joe Albanese” në Eastchester.

Koncerti u filmua nga Bujar Sadikaj, Valon Gërbeshi, Elton Xhaferri të cilët janë anëtarë të stafit të TV “Alba Life” me themelues dhe producent z.Qemal Zylo.

19 dhjetor, 2021

Qendra “Illyria” Bronx, NY

Dr. Vaxhid Sejdiu – koordinator – “Shkolla shqipe” – Zvicër 

E vërtetë që jetojmë larg atdheut por ruajtjen e gjuhës amtare e kemi obligim moral dhe kombëtar. Prandaj në përpjekjet e vazhdueshme së bashku me Ambasadën e R. së Shqipërisë, në Bernë të Zvicrës, Shkolla shqipe në Zvicër ka arritur gjatë këtij viti të hap dhjetëra e dhjetëra pika shkollore ku fëmijët shqiptarë kanë filluar të mësojnë gjuhën e nënës. 

Nxënësit  e shkollës shqipe në Jonschwil të Kantonit të St. Gallen-it së bashku me mësuesen e tyre Nedreta Ademi

Gjatë 2-3 javëve të fundit, edhe pse në kushte pandemie, në bashkëpunim me prindërit arritëm të hapim dyert e shkollës shqipe për fëmijët shqiptarë në këtë komunë. Një kontribut të çmueshëm ka dhënë veprimtari Basri Zeneli, i cili njihet në këto anë për aktivitetin e  tij kombëtar. Edhe në javët në vazhdim do të vazhdohet me informimin  e prindërve shqiptarë të këtij rajoni për arsye se rregullat e pandemisë kanë penguar në organizimin e mbledhjeve prindërore apo takimeve me karakter informativ. 

Nxënës të shkollës shqipe në Jonschwill, iu bëjnë thirrje bashkëmoshatarëve të tyre që edhe ata t`i vijojnë mësimet në gjuhën shqipe

Mësimi në këtë pikë shkollore zhvillohet çdo të mërkure nga ora 13:15 – 15:00 në shkollën “Primarschule Schwarzenbach”, adresa Schulstrasse 14, në  Jonschwil të Kantonit të St. Gallen-it. Për të gjithë të interesuarit është dhënë edhe orari i shkollës shqipe, me qëllim që prindërit, fëmijët e tyre t`i orientojnë për të ndjekur mësimet në gjuhën amtare. 

Hapet pika shkollore e radhës, në Weinfelden të kantonit të Thurgau-t 

Të mërkurën e kaluar listës së shkollave shqipe në Zvicër iu bashkëngjit edhe pika shkollore në Weinfelden të Kantonit të Thuragu-t. Ishte një punë e përbashkët me LAPSH-in e Kantonit të Thurgau-t, konkretisht të veprimtarëve Nexhat Hysenit dhe Vaxhid Sejdiut, me qëllim për të shtuar numrin e nxënësve dhe shkollave shqipe kudo ku ka shqiptarë.

.

Nxënësit  e shkollës shqipe në Wenfelden të Kantonit të Thurgaut së bashku me mësuesen e tyre Anila Borova

Çdo pikë shkollore ka rëndësinë e vet. Në këtë përpjekje, që të jemi sa më afër mërgimtarëve shqiptarë, me qëllim që fëmijët e tyre të kenë mundësinë, të vijojnë mësimet në gjuhën amtare u hap edhe pika shkollore e radhës në Weinfelden të Kantonit të Thurgaut. Edhe kjo ishte një përpjekje që së bashku me prindërit e kësaj komune dhe  veprimtarët Nexhat Hysenin dhe Vaxhid Sejdiun, të hapet shkollën e radhës. Vlen të përmendet se edhe Drejtoria e Shkollës zvicerane është shumë e interesuar që të zhvillohen mësimet e gjuhëve të para në këtë komunë. Duke pretenduar se njohja  e gjuhës amtare ndihmon edhe përvetësimin sa më të mirë të gjuhës së vendit. 

Një buzëqeshje e veçantë. Orë e gjuhës shqipe. Nxënës të shkollës shqipe në Weinfelden

Edhe pse në kohë pandemie disa prej nxënësve për hir të rregullave të pandemisë nuk arritën të jenë pjesë e orëve të para të mësimit të gjuhës shqipe, por priten t`i bashkëngjiten bashkëmoshatarëve të tyre në javët në vijim. Mësimi zhvillohet çdo të mërkure nga ora 13:15 – 15:00 në shkollën Martin Hafter”, në Giessenweg 10 në Weinfelden të kantonit të Thurgau-t. Për të gjithë të interesuarit është dhënë edhe orari i shkollës shqipe, ,me qëllim që fëmijët e tyre t`i orientojnë për të ndjekur mësimet në gjuhën e nënës. 

Nga Keze Kozeta Zylo

Familja Luka dhe komuniteti shqiptar në Nju Jork u tronditën këto ditë me lajmin e hidhur për largimin e parakohshëm të Ilia Ylli Lukës nga kjo botë. Lajmin e ka dhënë fillimisht në rrjetet sociale zonja Isidoros Beti Tsamblakos, Presidente e Organizatës së Grave Shqiptaro-Amerikane “Motrat Qiriazi” dhe mike e familjes së Yllit.

Lajmi i vdekjeve është gjithmonë i trishtuar, i akullt, por kur ka ikje të parakohshme  bëhet edhe më tronditës, sidomos kur je në Diasporë jashtë vendit ku kemi lindur dhe jemi rritur. 

Yllin e takuam herët në kolegj me gruan e tij fisnike Agathia Luka dhe që atëherë nuk jemi ndarë më. Vërtetë emigracioni na hodhi dhe na ndau nga Atdheu, por edhe këtu kemi krijuar një Shqipëri të vogël, me miq e shoqërues që i gjendemi njëri-tjetri në të mirë e në të keq…

Ylli Luka kishte një mirësi të lindur nga prindërit e tij. Motoja e tij ishte: “Bëj mirë dhe Zoti ta shpërblen”. Ylli Luka ishte bujar, fisnik, human dhe shumë mikpritës. Këto cilësi i thonë të gjithë njerëzit që e njohin dhe që e kanë ndihmuar. Dera e tyre ka qenë e hapur për këdo që ka pasur nevojë. Janë disa shembuj që mund të sjellë, por do të ndalem te një artiste shqiptare Ludmilla Baballëku që e takuam në studion e TV “Alba Life” në Staten Island për një intervistë. Ajo u soll me makinë nga Brooklin-i nga Ylli Luka me Agathinë të cilët e mbajtën për një kohë të gjatë në shtëpinë e tyre plot dashuri dhe respekt. Ylli Luka i donte dhe i mbështeti artistët dhe e solli të promovohej në një TV në Nju Jork si Alba Life. 

Po sjellë pranë jush një fragment ngushellimi të shkruar nga Ludmilla:

“Nuk mund ta besoj këtë lajm të hidhur për largimin nga kjo jetë të intelektualit të mirëfilltë të mrekullueshëm, zotit Ilia Ylli Luka, njeriu aq i dashur, që së bashku me familjen e tij të bukur u bë streha e ngrohtë e shumë shqiptarëve në Brooklyn, New York.

Unë isha një prej tyre dhe e konsideroj veten më me fat që për një periudhë të gjatë kohore familja Luka u bë kaq e ngrohtë me mua.

Mes lotëve që nuk i ndaleshin Agathisë për aq kohë sa biseduam në telefon me Qemalin, ajo tha se nuk e kuptonte dot jetën pa Yllin. Ai ishte një human i madh, prindërit e mi, Mitroja dhe mami im e donin dhe e respektonin gjithmonë pa kushte. Na trishtoi shumë, shumë, vazhdoi Agathia mes lotëve të nxehtë e të pakomandueshëm në këto raste tragjike…

Ai ka qenë një aktivist i njohur në komunitet si dhe në Kishën Ortodokse në Queens, ku anëtarët e Kishës atje flasin me fjalë miradie.

Pak histori nga jeta e Tij

lia Ylli Luka ka lindur më 11 tetor 1957 në Kapinovë të Beratit. Në vitin 1959 familja e tij u vendos në Berat të Uznovës.

Pas shkollës tetëvjeçare filloi studimet në shkollën e mesme “Skenderbej” dhe më pas në Akademinë e Lartë Ushtarake në degën e inxhinierisë së ndërtimit (xhenjer)

Pas mbarimit të shkollës së lartë punoi si ushtarak në Berat.

Në vitin 1980 ai u martua me Agathinë dhe nga martesa e tyre lindën tre djemtë Berjon, Claudion dhe Enion.

Në vitin 1992 u largua nga Mëmëdheu për një jetë më të mirë dhe të ardhmen e fëmijës dhe u vendos me familjen në Greqi deri në vitin 1995. Më 31 tetor 1995 erdhi në SHBA dhe jetoi deri në frymën e fundit në Nju Jork. 

Në NY ai punoi me ndershmëri dhe pa u frikësuar nga vështirësitë e kurbetit në rritjen e fëmijëve dhe integrimin me kulturë në SHBA.

Pas tre vitesh në NY filloi studimet në Bramson Ort College në degën Accounting dhe pasi u diplomua në vitin 2001 filloi punë si Bookkeeper në “ThermalTech & Doors Inc”. dhe drejtor në “Departamentin e Shitjeve” deri në gusht 2021.

Në vitin 2015 u diagnostikua me tumor në tru. Por ajo që i jepte forcë  dhe kurajo me shumë për të luftuar këtë sëmundje të mallkuar dhe që e përmendte shpesh Ylli ishte Cillian, djali i Berjonit që është martuar me Sarën.

Ylli Luka u nda nga jeta të mërkurën, më 15 dhjetor 2021.

Ai la në pikëllim gruan e tij, Agathinë, tre djemtë e mrekullueshëm Erionin, Klaudion, Enionin, nipin Cillian, motrën e tij Adelinën si dhe gjithë të afërmit, miqtë e shokët që e donin dhe e respektonin. Diaspora ka një shqiptar dhe një aktvisit të përkushtuar më pak.

Prehu i qetë Ylli Luka!

Dritë të pastë shpirti nga Parajsa atje ku e ke vendin e merituar për bamirësitë që ke dhuruar!

Lamtumirë! 

17 dhjetor, 2021

Staten Island, New York

Prof. Dr. Romeo Gurakuqi

Në kulmin e aktivitetit diplomatik per njohjen e udheheqesise politike shqiptare perkrah Aleances Antifashiste ne Luften e Dyte Boterore, populli shqiptar dhe emigracioni shqiptar në Amerikë, do të mbesë pa kreun më të lartë dhe më me autoritet të përfaqësisë. Më 15 dhjetor 1942, ish Ministri shqiptar në Washington, Faik Konica vdiq në Boston pas një infrakti kardiak.Ceremonia e varrimit të Faik Konicës u zhvillua me 20 dhjetor 1942 në Boston. Kjo ceremoni ishte njëkohesisht edhe një moment reflektimi dhe programimi të qendrimeve përfaqësuese shqiptare, të mishëruara këto në fjalimin në funeral të mbajtur nga Imzot Fan Noli. Fjalimi ishte ndërtuar në një formë të atillë, jo vetëm për të vlerësuar shqiptarin më të ditur të kohës, por edhe për t’i tërhequr vëmendjen autoriteteve amerikane mbi çështjen shqiptare dhe mbi faktin se bëhej fjalë për ambasadorin e një shteti sovran, të pushtuar nga një vend agresor fashist. Për rrjedhojë, përmes nderimit të merituar dhe të naltësuar të Konicës, Noli synonte ta impenjonte diplomacinë amerikane për detyrime të mëtejshme në përputhje me Karten e Atlantikut, mbi pavarësinë, integritetin dhe vetëvendosjen e Shqipërisë. Pikërisht ky synim siç duket ka qenë, kur në fjalën e fundit, Noli përmend angazhimin e USG për dërgimin e trupit të Faik Konicës në vendlindje. Mirëpo, me sa kuptohet, kjo deklaratë e Nolit ka qenë vetjake, paraprirëse dhe nxitëse dhe jo e bazuar mbi një vendimarrje të vërtetë prej SD, mbasi në muajin janar 1943, SD do të deklaronte se nuk ekzistonte ndonjë vendimarrje e tillë prej USG.Faik Konica u largua nga kjo botë pikërisht në momentin që Shqipëria kishte më shumë nevojë për atë në aspektin e mbrojtjes diplomatike të çështjes shqiptare në Perëndim.Përsa i përket bibliotekës së lënë nga Faik Konica në Washington: sipas sekretares së Konicës, zonjushës Graham, ai para se të vdiste, e kishte lënë me gojë deshirën e tij, që biblioteka personale të përfshihej brenda Bibliotekës Kombëtare në Tiranë. Deri atëherë, librat dhe objektet personale të Faik Konicës, përfshirë monella shqiptare në ar, gioeli, një mbajtëse cigaresh në ar, etj., u depozituan në emër të “Vatrës”. pranë, “Fidelty Storage Company” në Washington D.C., ndërsa kujdesin për pasimin e postit të tij në SHBA, e morën mbi vete Federata Panshqiptare “Vatra” dhe Ipeshkvi Fan Noli, në cilësinë e Kryetarit të Kishës Orthodokse Autoqefale Shqiptare në Boston.Por Nolit, me vdekjen e Konicës i ishte dëmtuar siguria kryesore vendimarrëse, saktësia dhe forca përbashkuese e dy mendjeve të mëdha në konsulencë.Më poshtë në shënime keni versionin e saktë të fjalës të dërguar nga vetë Noli, Sekretarit të Shtetit Cordell Hull.

Funeral Oration of Faik Konitza, delivered by Bishop F.S. Noli, Boston Mass., December 20, 1942. “Ladies and Gentleman, We are gathered together here to pay our last respects and say farewell to one of the most distinguished sons of Albania, Faik Konitza. As you all know, Faik Konitza was one of the greatest master of Albanian prose-writing. Moreover he is the man who rediscovered the old Albanian flag of Scanderbeg. There are three titles which even his bitterest opponents would not dream of denying him: Albanian Flag. Let me add a few words about the Albanian Flag. As you all know none of the flags of our Balkan neighbors are older than a century and a half. Some of them are less than a century old. Ours is at least 500 years old and perhaps several centuries older. It was the flag of George Castriot Scanderbeg, the national hero of Albania, who fought against the Turks for a quarter of a century and was the last Christian warrior in the Balkans to defy successfully the greatest sultans of Turkey. After Scanderbeg’s death, Albania, abandoned by the European powers, had to succumb. Albania had to groan for four centuries and a half under the yoke of the unspeakable Turk. During that period, Scanderbeg flag was forgotten— nobody knew of its existence until a young scholar dug it up in a library from a Latin biography of Scanderbeg by Barletius. That Scholar was Faik Konitza and that flag over his coffin, the red flag with the black double-headed eagle, is the one which he re-discovered. Education: From what I have said, you can imagine that he was a highly educated man. He was trained in French schools and received his Bachelor’s Degree at the College de Lisieux, University of France. Later on he received his Master’s degree at Harward University in the Romance Languages. He was not satisfied with degrees but throughout his whole lifetime, he collected and read books and never forgot anything he read. As a matter of fact he was a walking encyclopedia. Career: At the age of 26, he began to publish his review “Albania in Brussels, in French and Albanian and he continued that publication until 1910 when he came to America. His review is a treasure-house of Albanian history, literature, philology and folklore. It is written in beautiful style, and is the most enduring piece of work he has left us. Harward University has a complete collection in Widener Library where it can be consulted. In America he served as editor of the Albanian newspaper “Dielli” and as President of the Albanian federation “Vatra”. In connection with his journalistic work you all know that he was not exactly an angel, as he sometimes dipped his pen in vitriolic acid in true French fashion, but after all no one is perfect, and we will just let bygones be bygones. In 1926 he was appointed Minister Plenipotentiary of Albania by King Zog and remained at that post until 1939, the fatal year when Albania was invaded by Italy on Good Friday. Last Act: After the Italian occupation of Albania, Mr. Konitza was notified by SD that he could not enjoy diplomatic privileges any longer, because Albania had ceased to exist and the Albanian legation in Washington was closed. It was the period of appeasement policy, but since 1939 things have changed. War broke out, Mussolini was not appeased but joined Germany, and finally the USA was forced into war by Pearl Harbor. Moreover, the Albanians, though forgotten by everybody, did not stop fighting the Italian invaders. Guerrilla fighting was going on all the time in the Albanian mountains until at long last both Washington and London saw that the Albanians were doing some real fighting and could be helpful to the UN. And so, as recognition of their bravery, came that fine statement of the Secretary of State, Mr. Cordell Hull, on the 10th of these months by which Albania was assured of regaining her independence under the Atlantic Charter. King Zog took Mr. Hull at his word, re-appointed Mr. Konitza as his representative in Washington, and applied for official recognition as the head of the Albanian government in exile. Mr. Konitza wrote immediately to the SD in the name of King Zog, regarding this recognition and that was Konitza’s last act. He died a few days later and so he never got the answer from the SD. But there are so many of us waiting and we hope that before long the answer will come and we are quite sure that the answer will be favorable. Mr. Hull in his historic statement of December 10, 1942, concerning Albania said: “Consistent with its well-established policy not to recognize territorial conquest by force, the government of the USA has never recognized the annexation of Albania by the Italian crown”. If that pronouncement has any meaning at all it means that USA still recognizes King Zog and tot the King of Italy as the head of the Albanian Government. Fine Gesture: There is evidence that the answer of the SD will be favorable. The American government has decided to send Mr. Konitza’s remains to Albania in due time at the end of the war. Such courtesies are usually extended only to foreign diplomats who die in active service. This means that Mr. Konitza is recognized as the representative of the Albanian government who died in active service. However, I may be, we deeply appreciated that noble gesture of the American Government and we know that Faik Konitza deserves it. He deserves to find eternal rest in the country he served all his life so faithfully and so loyally. May God Almighty grant him eternal peace.”Burimi arkivor: NAMP USA, M 1211, Records of the Department of State Relating to Internal Affairs of Albania, 1910-1944, Decimal File 875, Roll 15, F.S. Noli to Secretary of State Cordell Hull, December 22, 1942,