Rafael Floqi/
Dy dënime me burg për ish-kreun e kundërzbulimit të FBI-së në Nju Jork, Charles McGonigal, i dhanë një sy të zi FBI-së.
Ish-gjuetari kryesor i spiunëve të FBI-së në Nju Jork u dënua në Uashington të premten me 28 muaj burg për fshehjen e të paktën 225,000 dollarëve në pagesa që kishte marrë nga një ish-zyrtar i inteligjencës shqiptare ndërsa punonte për këtë byro.
Charles McGonigal do të duhet të vuajë dënimin e tij në krye të një dënimi prej 50 muajsh burg që ai mori veçmas në Nju Jork vitin e kaluar për komplot të paligjshëm me një oligark rus që donte të hiqej nga lista e sanksioneve të SHBA.
McGonigal, 55 vjeç, është një nga agjentët e rangut më të lartë të FBI-së i dënuar ndonjëherë për akuza penale dhe prokurorët federalë të premten i kërkuan gjykatëses së qarkut të SHBA-së, Colleen Kollar-Kotelly, të grumbullojë dënimet pasi veterani 22-vjeçar i byrosë pranoi se kishte kryer krimin. shkeljet që ai ishte betuar të hetonte.
McGonigal ishte agjent special i ngarkuar me divizionin e kundërzbulimit të zyrës së FBI-së në Nju Jork nga viti 2016 deri në pensionimin e tij në shtator 2018. Ai pranoi se kishte fshehur nga FBI-ja marrjen e pagesave nga shqiptaro-amerikani Agron Neza, një ish-oficer i inteligjencës shqiptare dhe takimet e tij me zyrtarë të huaj, përfshirë kryeministrin e Shqipërisë Edi Rama. McGonigal tha se ai kërkoi të shmangte pyetjet në lidhje me një konflikt interesi midis detyrave të tij zyrtare dhe planeve private për të ndërtuar mundësitë e tij të biznesit pas daljes në pension në atë vend. McGonigal u akuzua veçmas për fshehjen e lidhjeve të tij me ish-zyrtarin shqiptar, një shtetas amerikan i natyralizuar që jetonte në Nju Xhersi. McGonigal ka thënë se ai mori hua 225,000 dollarë për të nisur një biznes konsulence sigurie pasi të pensionohej nga FBI. Ai nuk e ktheu kredinë. Në vitin 2017, McGonigal fluturoi në Shqipëri me bamirësin e tij dhe u takua me një ish-ministër shqiptar të energjisë dhe kryeministrin e vendit. Sipas prokurorëve, McGonigle paralajmëroi kryeministrin të shmangte dhënien e licencave për shpimin e fushës së naftës në Shqipëri për kompanitë ruse.
Ata thonë se shoqëruesi i udhëtimit të McGonigal dhe ministri i energjisë kishin aksione financiare në vendimet e qeverisë shqiptare për licencat e shpimit. McGonigal u deklarua fajtor shtatorin e kaluar për fshehjen e fakteve materiale, një akuzë e dënueshme me një dënim maksimal prej pesë vjetësh burg. Ai pranoi se nuk ka raportuar kredinë, udhëtimin e tij në Evropë me personin që i ka dhënë paratë hua apo kontaktet e tij me zyrtarë të huaj gjatë udhëtimeve. “Ai e vuri lakminë e tij mbi shërbimin ndaj vendit të tij,” tha të premten një prokurore, Elizabeth Aloi.
Në një ndjekje paralele federale në Manhattan, McGonigal pranoi më herët se kishte komplotuar për të pastruar para dhe për të shkelur sanksionet e SHBA-së që synonin të ndëshkonin miliarderin rus Oleg Deripaska, një oligark me lidhje me presidentin Vladimir Putin. Në rolin e tij në FBI, McGonigal ishte ngarkuar të hetonte Deripaska, aktakuza e të cilit për akuzat për shkelje të sanksioneve u zbulua disa muaj përpara asaj të McGonigal.
Akuzat kundër McGonigal tronditën botën e heshtur të kolegëve të tij zyrtarë të lartë të inteligjencës amerikane, duke pasur parasysh thellësinë e njohurive të tij për praktikat e spiunazhit të SHBA-së dhe aksesin e jashtëzakonshëm në informacione të ndjeshme. Shqetësues i veçantë ishte aksesi i tij në hetimet e spiunëve të huaj ose shtetasve amerikanë të dyshuar se punonin në emër të qeverive të huaja, si dhe humbja e agjentëve amerikanë jashtë shtetit.
Në dokumentet e dënimit, ndihmës avokatët amerikanë Elizabeth Aloi dhe Stuart D. Allen e quajtën fshehjen e pagesave nga McGonigal, “në thelb, korrupsion që minon transparencën dhe besimin në integritetin e Degës Ekzekutive të qeverisë”. Ata shtuan: “I pandehuri është betuar se do të hetojë dhe parandalojë krimet kundër Shteteve të Bashkuara, jo t’i kryejë ato”.
Sipas një marrëveshjeje për pranimin e fajësisë në rastin e tij të pagesave në Uashington, D.C., McGonigal pranoi një akuzë për fshehjen e provave materiale. Prokurorët hodhën poshtë tetë akuza të tjera: dy akuza për falsifikim të të dhënave ose dokumenteve në raportet e tij të zbulimit në FBI dhe gjashtë akuza të tjera për fshehjen e fakteve materiale ose dhënien e deklaratave të rreme për hetuesit.
Puna e McGonigal në emër të Deripaska filloi në vitin 2019, kur ai u punësua në mënyrë legjitime si konsulent dhe hetues nga një firmë ligjore që përpiqej të zhbënte listën e sanksioneve të SHBA-së të manjatit të aluminit. Por McGonigal pranoi se gjatë disa muajve në vitin 2021, ai mori detyra shtesë hetimore për të cilat ai mori ato që ai dinte se ishin pagesa të paligjshme nga një bankë e Qipros të filtruar përmes një kompanie të Nju Xhersit.
McGonigal kishte për detyrë të gërmonte papastërtitë mbi një oligark rival rus, Vladimir Potanin, me të cilin Deripaska kishte luftuar për kontrollin mbi kompanitë gjigante të metaleve industriale ruse, pasi ato u privatizuan në vitet 1990. Megjithatë, pas pushtimit të Krimesë nga Rusia, Deripaska u ndalua të bënte biznes me bankat amerikane dhe entitete të tjera. Sidoqoftë, McGonigal negocioi me një bashkëpunëtor të Deripaska-s për pagesa mujore prej 25,000 dollarësh që do të dërgoheshin në një llogari të kontrolluar nga Sergey Shestakov, një përkthyes për qeverinë amerikane, i cili ishte një ish-diplomat rus. Shestakov u akuzua për McGonigal dhe u deklarua i pafajshëm dhe do të përballet me gjyqin në qershor në Manhattan me akuza për komplot, shkelje të ligjit të sanksioneve të SHBA-së, pastrim parash dhe deklarata të rreme.
McGonigal kaloi më shumë se dy dekada në FBI, duke punuar në disa nga çështjet kryesore të sigurisë kombëtare, nga ndalimi i një komploti për të bombarduar metronë e qytetit të Nju Jorkut e deri te publikimi i një grumbulli dokumentesh të klasifikuara nga WikiLeaks. Ai u ngrit në gradat për t’u bërë shefi i saj i kundërzbulimit në Nju Jork përpara se të tërhiqej në vitin 2018.
Rënia e tij nga hiri filloi në vitin 2017 teksa përgatitej për pension, sipas dokumenteve të gjykatës. McGonigal i kërkoi ish-oficerit shqiptar të inteligjencës, i cili ishte bërë shtetas i natyralizuar i SHBA-së, një hua ndërsa diskutonin për mundësitë e biznesit. Kredia nuk u shlye kurrë. Të dy udhëtuan drejt Shqipërisë dhe vendeve të tjera ku individi kishte interesa biznesi dhe u takua me shtetas të huaj në shumë raste. Në një nga ato udhëtime, McGonigal u takua me kryeministrin e Shqipërisë për ta paralajmëruar kundër dhënies së licencave fitimprurëse të shpimit të naftës për kompanitë ruse – një çështje në të cilën ish-oficeri i inteligjencës kishte një interes financiar.
Në shenjë vlerësimi, McGonigal i dha kryeministrit një kapelë të FBI-së. Më pas ai udhëtoi në Kosovë mer “qëllim të dyfishtë për të mbledhur informacione që ishin potencialisht të dobishme si për FBI-në” dhe “planin e zhvillimit të biznesit personal të pazbuluar” të McGonigal, thanë prokurorët. Gjatë atij udhëtimi, ai i dha një kapelë tjetër të FBI-së një politikani në Kosovë.
Rreth një muaj më vonë, në një makinë të parkuar jashtë një restoranti në Nju Jork, ish-oficeri i inteligjencës i dorëzoi McGonigal rreth 80,000 dollarë para në dorë, si pjesë e kredisë që ai kishte kërkuar. Në vitin 2017, ai i dha McGonigal dy pagesa të tjera në shtëpinë e tij në New Jersey. Me nxitjen e McGonigal, byroja hapi një hetim për një lobist amerikan që punonte për një kundërshtar politik të kryeministrit shqiptar, në të cilin ish-oficeri i inteligjencës shërbeu si burim i FBI-së. Hetimi u mbyll menjëherë pasi McGonigal doli në pension, “pasi akuzat nuk u vërtetuan kurrë”, thanë prokurorët.
McGonigal shpreh keqardhje McGonigal kërkoi mëshirë në gjykatë të premten, duke i thënë gjykatësit se kishte një “ndjenjë të thellë pendimi dhe pikëllimi” për krimet e pranuara. “Po ju kërkoj me përulësi një shans të dytë”, tha ai, duke i kërkuar falje gruas së tij, dy fëmijëve të tyre dhe ish-kolegëve të tij të FBI-së. Në një deklaratë për gjykatësin përpara seancës dëgjimore të së premtes, McGonigal tha se veprimet e tij “të ndërmarra me qëllim të fitimit të parave pas daljes në pension nga FBI-ja mbizotëruan gjykimin dhe vlerat e mia të mira”.
Gruaja e tij Pamela, në një letër drejtuar gjykatësve federalë në Uashington dhe Nju Jork përpara dënimit të tij, tha se McGonigal “ishte ambicioz dhe po kërkonte të siguronte një jetë të mirë” për familjen e tij pas daljes në pension. “Unë besoj se kjo ambicie e la atë në rrugë të gabuar dhe e bëri atë të humbasë fokusin në realitetin e vendimmarrjes dhe veprimeve të tij,” shkroi ajo. McGonigal do të fillojë dënimin me burg më 18 mars.