Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

LEKË APO EURO?… LYPET BAKËR E JO AR !

by

Frano Kulli/

Këto ditë, euro-ja është shkëmbyer edhe me 105 lekë. Më ulët se asnjëherë, në kurbën e ulje – ngritjeve jo të rralla, qyshkur është emetuar monedha europiane në vitin 2002.Ka mërrijtë puna sa mos me u mat shumë, me nxjerrë nga xhepi e me pague me euro në vend të lekëve, përderisa ato po shkojnë kështu fifti fifti. Më ka ardhë ndër mend këto ditë një ngjarje e njëqind e sa vjetëve më parë e rrëfyer prej Injac Zamputtit, shkencëtarit par exellence të historisë e filologjisë, botuar në librin e tij “Kujtime-njerëz-fakte-ngjarje”. Jemi në fundin e luftës së parë botërore, komanda e garnizoni ushtarak austriak në Shkoder nisi të shkëmbente sendet ushqimore të rezervave të saj, me sende që i nevojiteshin ushtrisë së rraskapitur për nevojat e armatimit. Rrëfimi i Zamputtit, asokohe fëmijë, jo më shumë se 8 vjeç fillon kështu: “Kurrë nuk do ta harroj gjendjen e mamës kur, një ditë u kthye në shtëpi e lodhur dhe shumë e mjeruar dhe, bashkë me motrat nisi të grumbullonte enët prej bakri. Ajo kishte dalë qysh në mëngjes nga shtëpia. Komanda kishte afishuar shpalljen se duhej ar për ta shkëmbyer me drithë. E gëzuar se po ua siguronte jetimëve bukën për disa ditë, kishte marrë disa napolona dhe ishte vënë në radhë për të arritur te tavolina ku nëpunësi do të merrte arin dhe do t’i jepte kuponin për sasinë përkatëse të drithit që ajo do të ngarkonte mbi shpinë. Më në fund, pas disa orësh, i kishte ardhur radha asaj. Sapo kishte shtrirë dorën drejt zyrtarit për t’i dhënë arin, kishte rënë zilja e telefonit dhe nëpunësi, në vend që të merrte arin e të jepte kuponin, siç kishte vepruar deri në atë çast, kishte marrë më parë receptorin e telefonit. Pasi e kishte vënë në vend atë receptor, i drejtuar nga mama e nga të gjithë ata që vinin mbas saj, kishte komunikuar: “Komanda nuk pranon më arin, por kërkon bakër…”
Për nga paradoksi ngjarjet, të cilat i ndan në mes më se një shekull, kanë përafrí të hatashme, ani pse atëhere ishte kohë lufte e tani jo. Atëhere rasti e pati sjellë që ari të shkëmbehej me bakër, pra ari të ishte më i pavlertë se bakri,për atë kohë, tani, këto dy muajt e fundit, euro-ja, monedha unike europiane, në Shqipërinë tonë po çmohet si teneqe…Vlera e saj, ani pse ku e ku me lekun për nga ekonomitë që përfaqësojnë, këtu gati po barazohen. Dhe, me të drejtë kjo ka sjellë, posë pështjellimit të madh edhe një habi jo të vogël, gjithashtu. Tregtarët eksportues, që blejnë me lekë e që shesin me euro kanë ngritur duart përpjetë… Të tjerët, ata që sjellin këtu miellin e sheqerin, vajin e rrobat; të jashtëme e të mbrendëshme, naftën e gjithka i duhet jetës së njeriut, që me lekët e grumbulluar nga shitjet këtu, blejnë më lirë se kurrë euro për të bërë tregtinë e tyre me jashtë, fërkojnë duart.
-Dashtë fati e u ndaltë këtu, kjo rrokopujë, mendojnë të parët…
-Mirë e bukur kështu-thonë të dytët. Ndërsa edhe halli i njërit edhe qejfi i tjetrit përplaset te tregu i mbrendshëm këtu. Çmimet e gjithçkaje janë rrit e po rriten me “trehapësh”.
– E vegjlia…mallkon kohën; vargu i të ikurve për në vendet e euros… zgjatet e zgjatet; shtohet e nuk ndalet.
Kurse, ministresha përkujdestare e financave tona, na tha se është forcuar leku dhe për ne është ndodhi e punë e gëzueshme kjo që ka ndodhur e po ndodhë. Na tha se gjithë kjo pará e madhe europiane këtu hyn nga turistët. Po nuk na thotë se çmimet e shërbimit për ta janë rritë, së paku 20-30% pej sezonit të kaluar. Nuk na përmendi, zonja ministre se në lokalet ku u shërbehet turistëve janë shtuar shumë njoftimet: “kërkojmë kamarier/e; kërkojmë pastrues/e, kërkojmë banakier/e e punonjës shërbimi këso dore. Në një lokal në Shëngjin, ndër pesë veta që shërbejnë vetëm dy janë shqiptarë, të tjerët të huaj; dy kamarierë afganë.(Për mirëkuptim falemnderit atyre që punojnë e nuk rrinë vetëm nën asistencën sociale që u ka siguruar qeveria shqiptare e s’di se deri kur kështu!… )
-Kjo është shenjë e rritjes sonë ekonomike , na tha zonja ministre dhe plot gëzim e pathos deshti me na thanë se jeta jonë po përparon e prosperon përditë.
Po me ke e ka zonja ministreshë? Kujt i flet kështu ?
Atyre që e dinë fort mirë se këtu eurot , në shumicë gjënden parcelave të strukura në male e kodrina, në fusha e djerrina ?Atyre që i shohin shpesh e shpesh në lajmet që rrjedhin, ca miliona të tjera eurosh që gjënden në tubo ajrimi nëpër shtëpi sekretaresh e zyrtarë gjithfarësojshëm ?
Sa shumë i besojnë zonja ministreshë dhe të sajët postulatit se “Çudia më e madhe në Shqipëri zgjat vetëm tri ditë “, si fazë e memories së dëmtuar të shqiptarëve dhe përtesës së tyre për të reaguar si qytetarë !
Dhe këtu ajo ka të drejtë…

Dita e Babait por urimi për të është ndryshe

by

Vajzat Loreta, Julika, Rafaela Prifti/

Ditën e Babait mësuam ta festojmë kur erdhëm në Amerikë. Nuk e njihnim këtë ditë në atdhe dhe madje as në Europë. Çuditërisht, festa e 8 marsit në Shqipëri nuk na kishte bërë të pyesnim shumë përse nuk kishte korrespondencë mashkullore. Megjithatë ne ishim edukuar me një ideal barazie në familje ngaqë ishim rritur pa parë ndarje pune midis gjinive. Fjala vjen babai kishte talent edhe në kuzhinë por kjo nuk konsiderohej “punë femrash”. Ndërkohë që secila nga ne, tri vajzat, mund të priste drutë në oborr për sobën tonë me grykë të ngushtë si edhe të zbriste në bodrumin e pallatit për të ngjitur lart një krah me dru. Përveç lojërave me emra luftarakë si topa luftash etj dhe të tjera në fushë beteja të imagjinuara me kalorës të shpejtë e kuaj, ne ishim aktive në sporte si futbolli dhe nuk ndiheshim aspak më pak se djemtë e lagjes sonë.

Megjithëse krejt e re për ne, Festa e Babait na hyri në zemër menjëherë. E diela e tretë e muajit qershor me mot të ngrohtë na ftonte të dilnim në piknik festiv në parqe, restorante, shfaqje në natyrë apo në auditore për të parë Rean në ansamblin e tipi-tapit në Greenwich Village. Ushqimet kishin prioritet e tyre sepse babai ishte i njohur për oreksin e mirë, por ne kishim dëshirë edhe t’a befasonim me dhurata të cilat i zgjidhnim me tematikë të veçantë. Në fillim, këmisha e kravata me flamur shqiptar apo me ngjyrat e flamurit, pena të bukura të bëra me porosi, bluza të stampuara, çorape me dizajno e vizatime nga udhëtimet e ndryshme, vera të posaçme ishin disa nga zgjedhjet e preferuara. Pastaj, filxhanë kafeje me personazhe nga librat e përkthyer nga babai si Princi i Vogël i Antuan Ekzyperi. Një vit gjetëm një porcelan me maçokun e famshëm në kujtim të parathënies së tij për librin Liza në Botën e Çudirave. Disa herë zgjidhnim karakteret e përrallave të tij të paraqitura në pjata qeramike si Luani tek përralla Doktor Ariu e kështu me radhë.

Krijimet e tij na pëlqenin fillimisht si histori pastaj edhe për moralin e fabulës. Për shembull, te kjo përrallë mbreti i xhunglës kishte këputur mish, një dukuri fare e rëndomtë, por mjekët rreth tij duke menduar se luani duhet të kishte një komplikim të rangut të tij elitar vinin rrotull pa mundur ta ndihmonin pacientin. Një doktor pa grada dhe tituj si Ariu e shëroi Luanin, mbretin e kafshëve, duke ju dhënë një mësim lexuesve të vegjël e të mëdhenj. Babai thoshte se përrallat janë shumë të vështira për tu shkruar sepse lexohen nga fëmijët por duhet të pëlqehen e shijohen nga të gjithë. Me kohë e kishim kuptuar se ai pyetjeve tona të shumta fëminore u përgjigjej me mjeshtëri të paparë në përralla e rrëfime të arritura artistikisht.

Përzgjedhja e një kartoline speciale apo humoristike kishte efekt në festimin tonë të përbashkët me babanë. Edhe kartolinat me muzikë e melodi të njohura e të pëlqyera prej tij ishin të preferuara sepse sillnin kujtime nga vizita dhe shëtitje turistike nëpër botë. Pjesa më e bukur e ditës ishte hapja e dhuratave dhe leximi i kartolinave, të cilat ishin produkte që nuk gjendeshin në treg sepse ishin krijuar nga vajzat e tij. Ne prisnim reagimin dhe komentet e tij, shprehjen e fytyrës dhe sidomos buzagazin. Leximi i kartolinave ishte pika kulminante, jo vetëm se aty kishim shprehur ndjenjat tona për të, por më tepër për të dëgjuar interpretimin e tij me diksion mjeshtëror. Ai dinte t’i vlerësonte të gjitha me mençuri filozofike por edhe me modesti e humor.

Urimi këtë vit është i veçantë sepse për herë të parë nuk do ta dëgjojmë të interpretuar nga zëri i babait tonë të dashur por ndihemi me fat që do lexohet nga ndjekësit e veprave të tij që gjatë këtyre ditëve kanë shprehur me aq bukuri dhe emocione vlerësimin dhe adhurimin për babanë tonë dhe për shkrimtarin Naum Prifti!

Mbrëmje Gala dhe Paradë madhështore nga Rrënjët Shqiptare në 15-të Vjetorin e saj

by

Nga Keze Kozeta Zylo/

Qindra shqiptarë u mblodhën në Riverside Church në Manhattan për të festuar 15 Vjetorin e Organizatës së mirënjohur “Rënjët Shqiptare” të krijuar në Diasporë me President z.Marko Kepi. Është krenari që si media si TV dhe Shkollat Shqipe “Alba Life” që operojnë në të gjitha lagjet e Nju Jorkut dhe në Online kanë qenë prezente që në vitin e pare të saj dhe kanë parakaluar madhërisht për 15 vjet rresht në Manhattan. Janë rrënjët tona që na mbajnë fort, rrënjë që nuk shkulen kurrë, sepse kanë në gjak, gjakun e Arbërit, gjakun e Dardanisë, gjakun e Gjergj Kastriot Skënderbeut, gjakun e Ismail Qemalit dhe të Adem Jasharit.

Mbrëmja Gala dhe Parada iu përkushtua Lidhjes së Prizrenit në 145 Vjetorin e saj. Ishte një natë mrekullisht shqip. Në këto dy ditë u promovuan vlerat tona kombëtare, traditat e mrekullueshme, veshjet tona kombëtare si dhe mjaft personalitete të shquara amerikane dhe shqiptare nderuan me pjesëmarrjen e tyre.

Darkën e moderoi gazetarja e mirënjohur dhe plot preofesionalizëm Kozeta Turishta ish gazetare ne TV Top Chanel në Tiranë. Ajo mbajti ndezur atmosferën festive për disa orë me zërin e saj, komunikimin e ngrohtë me publikun dhe mesazhet përcjellëse.

Darkën e bekoi Baba Eliton nga Teqeja Bektashiane e Detroitit.

Të gjithë pjesëmarrësit u çuan në këmbë për të shoqëruar Himnet kombëtare amerikane dhe shqiptare. Hymnin kombëtar shqiptar e interpretoi Gezim Nika Mjeshtër i Madh.

Nderonin me pjesëmarrjen e tyre Princ Leka Zogu i shqiptarëve i cili i përshëndeti të pranishmit plot dashuri dhe kulturë dhe tha ta ruajmë fort Kombin, gjuhën dhe traditat tona të mrekullueshme.

Nderonte gjithashtu me pjesëmarrjen e tij z. Blerim Reka, Konsulli i Përgjithshem i Republikës së Kosovës në New York.

Per historikun e Lidhjes Shqiptare të Prizrenit, që Rrënjët këtë vit ia kushtonin asaj,

foli Dr. Paulin Marku.

Fjalimi i ish-kreut te Bashkisë së Nju-Jorkut, Rudy Giuliani, i zgjedhur si personi i vitit per vitin 2001 elektrizoi te pranishmit ne 15 Vjetorin e Organizates “Rrënjët Shqiptare” me president z. Marko Kepi.

Z. Gjuliani ndau disa momente në takimet e tij me Shenjtoren Nënë Tereza të cilën e kishte takuar katër herë. Z. Guliani kishte vizituar Shqipërinë. Ai kishte takuar iranianët të cilët janë strehuar në Shqipëri për t’u mbrojtur nga regjimi diktatorial iranian.

Z. Guliani u nderua me çmimin e lartë të Nënë Terezës dhënë nga z. Marko Kepi shoqëruar nga Arbërie Hadërgjonaj.

Z. Mark Gjonaj “Nderi i Kombit” vlerësoi lart punën e z. Marko Kepi dhe të Rrënjëve Shqiptare.

Gazetarja e mirënjohur Newsmax Lidia Curanaj ishte e pranishme në këtë aktivitet madhështor dhe tha se ndjehej krenare që ishte shqiptare, njëkohësisht po aq krenare për ëndrrën e realizuar të saj që ia kishte dhënë Amerika i vetme shtet democrat në botë.

Nderonin me pjesëmarrjen e tyre edhe politikani dhe deputeti i Parlamentit Shqiptar Agron Shehaj.

Z. Tahir Mudhedini kryetar i PDIU-s ish deputet në Parlamentin Shqiptar dhe foli me krenari për Çamërinë nga janë dhe rrënjët e tij.

Gazetari dhe shkrimtari i njohur per TV Klan Blendi Fevziu filmuan, intervistuan. Ata kishin ardhur enkas për të mbuluar këtë dy aktivitete të cilat u realizuan në dy ditë rresht në Kryeqytetin e botës në Manhattan.

Familja e Gëzim dhe Angjelina Nikës Mjeshtra të mëdhenj u vlerësuan me çmim të veçantë si Familja e Vitit, pasi ata kanë dhënë një kontribut të vyer për Diasporën, Rrënjët Shqiptare. Fëmijët e tij simpatik si dy vajzat dhe djali kanë punuar fort vullnetarisht për 15 vjet në Rrënjët Shqiptare.

Përshëndetën nga ekrani dy Kryeministrat e Shqipërisë dhe të Kosovës, z. Edi Rama dhe z. Albin Kurti.

Z. Marko Kepi çmoi lart të gjithë Marshallët e Paradës që nga viti i parë i saj, ata ishin Tahir Muhedini, Ismet Kurti, Mark Gjonaj, Lisa Milicaj, Marty Golden, Joe DioGuardi, Ramush Haradinaj, Marin Mema, Belul Qoku dhe për 2023 Princ Leka.

U vlerësuan nga Rrënjët me çmime mirënjohjeje si shoqatat: Kraja, Struga, Rozafa, Ulqini, Vatra etj.

U vlerësuan për kontribut të vyer për Rrënjët si Myzi Alija, Afërdita Delaj, Ervin Toro, stafi i “Albania Roots” si Kledi Roda, Fatime Dukova, Arkelino Hila, Herta Hada, Megi Rona.

Zonja Turishta falënderoi mediet që merrnin pjese në sallë si TV “Alba Life” me president dhe themelues z. Qemal Zylo, TV Klan me z. Blendi Fevziu .

Ajo gjithashtu shprehu mirënjohjen për Tringa Jewelry, Elizabeta Luma dekorin, Store Castle Wine, Peter Lucaj për ushqimet etj.

Performuan mjeshtërisht grupi Rozafati me koreografen Mjeshtren e Madhe Angjelina Nika si dhe grupi i valleve “Rrënjët Shqipare”.

Pjsëmarrësit u argëtuan me këngëtarët si Gëzim Nika Mjeshtër i Madh, Arbërie Hadërgjonaj, Nora Muhaxheri, Ardit Cuni, Viola Kunora, Isli Ademi etj nën shoqërimin e DJ Edi.

Parada Shqiptare 2023

Është krenari që Parada sivjet iu përkushtua Lidhjes së Prizrenit të udhëhequr nga Abdyl Frashëri biri i një familjeje të madhe kombëtare. Kjo Lidhje u mbajt në qytetin historik të Prizrenit ku Burrat e mëdhenj u bënë bashkë për Komb e për Flamur! Pra këto rrënjë që shtrihen kudo në gjithë rruzullin ku ka shqiptarë nuk do të kalben kurrë, por do të përhapen se janë rrënjët e Nënë Terezës dhe të Gjergjit të madh.

Më 10 qershor 1878 në Prizren të Kosovës, Kuvendi hapi dyert për të pritur delegatët, të cilët do të vinin nga të katërt Vilajetet e Shqipërisë: Shkodrës, Manastirit, Janinës dhe Kosovës.

Një nga fjalimet që frymëzoi atdhetarët ishte ai i Abdyl Frashërit: “Qëllimi i Kuvendit është që t’ua presim hovin armiqve të pashpirt, duke lidhur besën shqiptare dhe duke u betuar që t’i mbrojmë me gjak trojet që na kanë lënë gjyshërit dhe stërgjyshërit tanë”.

E sjellë këtë fakt se sa fort ka punuar atdhetari Marko Kepi bashkë me stafin e tij për të promovuar kulturën, historinë, traditat dhe pë të mbrojtur trojet tona të të parëve.

Kurre mos u ndalni Marko Kepi, kurrë mos u ndalni ju të rinj, kurrë mos u ndalni për Atdheun e të parëve, sepse këtë mundësi e jep Amerika, shtëpia jonë e dytë, Amerika vendi më demokratik në botë!

Zyrtarisht z. Marko Kepi deklaroi si Marshall të Paradës 2023 Princin Leka i cili përshëndeti të pranishmit dhe e vlerësoi lart Diasporën Shqiptaro Amerikane.

Hymni Kombëtar Shqiptar u intepretua nga Gëzim Nika Mjeshtër i Madh.

Shfaqën programin me plot profesionalizëm grupet e valleve si Rozafati, Rrënjët Shqiptare, Shkollat Shqipe “Alba Life” Ambasador i Kombit, Barbana, Rugova, Grupi i Valleve nga Qendra Kulturore Shqiptare në Riverdale New Jersey etj.

Në këtë Paradë morën pjesë mjaft shoqata si Federata Panshqiptare Vatra me kryetar Dr. Elmi Berisha, Albanian Amerikan Law Enforcment, Ana e Malit, Kraja Ulqini, Plavë Gucia, Albanian Excellence, Rozafa etj

Shqiptarët sic do vit mbushën rrugët e Manhatanit me veshjet kuq e zi simbolet kombëtare dhe me kulturë parakaluan në 45 Street 5th Avenue.

Gëzuar 15 Vjetorin Rrënjët Shqiptare!

Gëzuar Marko Kepi!

TV Alba Life së shpejti do të sjellë kronikën e përgatitur për mbrëmjen Gala si dhe Paradën 2023 dhe do ta transmetojë në kanalet televizive.

Vrasje dhe mjerim në Pashallëkun e Prizrenit në shek.XIX nga turqit, kleri katolik kërkon ndihmë te ambasadorët e huaj

by

Përgatiti: Eneida Jaçaj/

Shqiptarët e krishterë në Pashallëkun e Prizrenit, dhe jo vetëm, kanë përjetuar vrasje, tortura, vjedhje, grabitje, mjerim, nga turqit muslimanë. Sipas Relacionit Sinoptik rreth ngjarjeve të ndodhura në Pashallëkun e Prizrenit, nga data 26 gusht 1866 deri me datën 6 mars 1868, të shkruar nga dëshmitari okular, Arqipeshkvi i Arqipeshkvisë Shkup – Prizren, Dario Buçareli (Buçiarelli), dokument i cili është gjendur në Vatikan, dhe i përkthyer nga studiuesi Mark Palnikaj, masakrat ndaj popullsisë së krishterë, nuk vinin me urdhër të Sulltanit, Portës së Lartë, (kjo nuk do të thotë se Sulltani ishte mik i shqiptarëve, por është mirë që çdo dokument të zbardhet ashtu siç është shkruar nga dëshmitarët okularë), por nxiteshin nga përfaqësuesit e qeverisë turke dhe forca të tjera të errëta, si Kisha Ortodokse Serbe. Nëpunësit e pushtetit vendor, në emër të Sulltanit, mashtronin të krishterët se duhej të linin banesat e tyre. Midis banditëve turq, kishte edhe shqiptarë që ishin konvertuar në fenë muslimane, të cilët luftonin vëllezërit e tyre për disa rryshfete dhe ofiqe. Fytyra e shëmtuar në tregimin që paraqet Buçareli, është Nazif Pasha, i cili kishte arrestuar shumë të krishterë, dhe si këmbim për lirimin e tyre nga burgu, merrte rryshfete. Ndërsa gjeneralin Mahmund Hamdi Pashain, arqipeshkvi e veçonte si njeri të mirë, i mençur, i cili bënte gjithçka që të vendosej rendi dhe qetësia, që popujt me besime e kultura të ndryshme të Vilajetit të jetonin në harmoni të plotë. 

Kleri katolik i huaj luajti rol parësor në afrimin e vëllezërve shqiptarë, muslimanë apo të krishterë, duke vendosur paqen në vend. Pikërisht, kleriku Buçareli si Arqipeshkv i Shkupit, me qendër në Prizren, kërkoi ndihmë te ambasadorët e huaj në vend, në mënyrë që të ndërhynin duke marrë masa specifike për të vendosur rregullin dhe qetësinë në vend. Ndër të tjera, i dërgoi letra pa fund Portës së Lartë, faktorit të huaj ndërkombëtar, duke i informuar mbi gjendjen dhe u kërkoi që të merrnin masa për ndalimin e masakrave dhe vrasjeve ndaj të krishterëve. Për rolin e tij shumë të veçantë në vendosjen e paqes, përçimit të kulturës, përkushtimin e tij si një i krishterë i devotshëm, Buçareli mori vlerësime nga ambasadori austriak në Stamboll, i cili thoshte se Arqipeshkvi ishte një dëshmi e shkëlqyer e mbështetjes së fuqishme që të krishterët e atyre anëve gjejnë te madhëria e tij. “Kthimi i madhërisë suaj në Dioqezë është pritur prej katolikëve me brohorima, me atë ndjenjë kënaqësie shpirtërore që ngjall tek njerëzit e pafuqishëm prania e kryetarit të shumëdashur dhe mbrojtësit të tyre të natyrshëm”, ka thënë ai.

Letër ambasadave të huaja

Gjendja në vend kishte marrë tatëpjetën, kryengritësit po ushtronin dhunë dhe terror te të krishterët. Në këto kushte, i gjendur i pafuqishëm përballë një kasaphane të tillë, Buçarelli mendoi që t’i shkruante konsullatave të Austrisë e të Francës në Shkodër: “Të krishterët janë plot me vuajte dhe kryengritësit janë në kulmin e furisë së tërbimit e nga nevoja për mbijetesë të krishterët duhet të hyjnë në konfl ikt, të cilin po me kërkon me çdo kusht pala myslimane, që të kenë një motiv për t’i masakruar njerëzit, kështu, ju lutemi me këmbëngulje që sa më parë të keni mirësinë që të parandaloni një situatë të tillë të mundshme e të njoftonin ambasadën e ndritur që të ndërhyjë pranë Portës së Lartë, në mënyrë që me një ndërhyrje të tillë të shpëtohen jetët, e që të mund të emigrojnë këta të krishterët e Mirditës, që me shekuj kanë derdhë djersë e gjak për t’i shërbyer me besnikëri Sulltanit”.

Përfaqësuesit e pushtetit vendor mashtronin Portën e Lartë, ku masakrat mbi popullsinë e krishterë i cilësonin si skenare të sajuara nga vetë këta të fundit. Një rast tjetër, i cili dëshmon korrespondencën e arqipeshkvit me faktorin e huaj në vend, është ai kur një karabinier në kalë, i ardhur nga Gjakova, i kishte komunikuar një mikut të tij se dy fshatra të krishterë janë grabitur dhe djegur. Sapo mori vesh lajmin arqipeshkvi, shkoi tek I. R. konsull i Austrisë, që t’i bënte një pyetje shkëlqesisë së tij pashait, nëse u sulmuan nga turqit dy fshatrat e Doblibares, domethënë edhe Bradasani. Përgjigja që mori ishte kjo: “Nuk ka ardhur asnjë lajm në lidhje me ndonjë fakt të rëndësishëm. Kjo është vetëm një fjalë e përhapur, një thashetheme”. Pasi kërkoi, pastaj, arqipeshkvi informacione rreth asaj që kishte ndodhur, të cilit, meqë nuk iu tregua ky fakt me rëndësi, iu desh të shkruante dy raporte zyrtarisht, njërin konsullit austriak dhe tjetrin atij rus, që të mund të kishin baza që të mund të vepronin. 

Ndihma për të varfrit

Arqipeshkvi Imzot Dario Buçareli u është drejtuar ambasadorëve të huaj, jo vetëm për t’i informuar mbi gjendjen vrastare ndaj klerit katolik, por u ka kërkuar ndihmë edhe për fëmijët në nevojë, që nuk kanë patur ushqim mjaftueshëm dhe veshje. Ai iu drejtua Austrisë katolike, mbrojtësja e parë e katolicizmit në këto zona, dhe me një letër të datës 15 dhjetor të vitit 1866, me N° 176, i lutej I. R. konsullit të këtij kombi, në Shkodër, që ta dërgonte përmbajtjen e saj në qeverinë austriake, duke kërkuar që të kishte një ndihmë për këta të varfër të shkretë, sikurse tregohet më poshtë: “Me datën 15 dhjetor të vitit të kaluar, me anë të një letre me numër N°176, unë i kam kërkuar me anë të një kërkese madhërisë së tij perandorake apostolike tejet të nderuar një ndihmë në para në favor të të dëmtuarve të këtyre kohëve të fundit nga kryengritja e rebelëve dhe madhëria e tij e lavdëruar është denjuar që të marrë në konsideratë atë që i kam kërkuar, e kështu ka dhuruar një shumë prej 500 fi orintash në vlerë austriake, për një kambial prej lirash sterlina 37.9 P. e cila u shit për 4.100 pjastra turke, nga të cilat 1.600 ju, bashkë me personat që besoni se janë të përshtatshëm, do t’ua shpërndani me këtë qëllim të devotshëm të bamirësit të përshpirtshëm atyre që janë më shumë nevojtarë të dëmtuar nga rebelët dhe 2.500 me një njeri të sigurt, do t’ia dërgoni në një dërgesë (87) famullitarit të Pejës”. Gjithashtu, u ngrit një komision nga Porta e Lartë, për të vlerësuar dëmet që u ishin bërë të krishterëve. Arqipeshkvi u mundua të vendoste rend dhe qetësi, të merrnin fund vrasjet ndaj të krishterëve, por, përsëri, situata degjeneronte nga të pabesët.

Shoqata “Iliria” në Saint Louis organizoi festën e abetares dhe mbylljen e vitit shkollor

by

Besian Gjika/

Ditën e shtunë, në datë 3 qershor 2023, në zyrën e shoqatës Iliria në Saint Louis u zhvillua festa e abetares dhe mbyllja e vitit shkollor. Kjo festë është shumë e rëndësishme për fëmijët dhe vetëvetiu përmban emocion. Ishte shumë e lehtë ta dalloje atë tek secili prej tyre teksa pëshpërisnin si zogj të vegjël vjershat të cilat u kishte shpërndarë mësuesja për t’i mësuar.

Aktiviteti u drejtua me shumë elegancë e thjeshtësi nga anëtarja e shoqstës znj. Nexhi Sula. Për të pranishmit në fillim u luajt e këndua himni kombëtar shqiptar dhe pas tij fjalën e parë për të pranishmit e mbajti kryetari i shoqatës, z. Besian Gjika. Pasi bëri një përmbledhje të përgjithshme të mbarëvatjes së shkollës shqipe dhe projekteve të shoqatës në këto dy vite që prej fillimit të saj në gusht të vitit 2021, theksoi rëndësinë dhe seriozitetin që duhet të kenë të gjitha angazhimet që kanë të bëjnë me fëmijët. Pas hapjes së shkollës dhe krijimit të ekipeve sportive, bordi drejtues do të fokusohet të realizojë brenda këtij viti krijimin e një bibloteke me libra të ndryshëm mësimor dhe letrar duke u dhënë më tepër mundësi nxënësve të ekspozohen me leximin në gjuhën shqipe. Në fund të fjalës së tij falenderoi të katër trajnerët e futbollit që janë angazhuar me fëmijët që prej vitit të kaluar dhe në veçanti mësuesen e shkollës shqipe znjsh. Rafaela Hajdini e cila e vetme arriti këtë vit shkollor të përgatiste programin për klasën e parë dhe të dytë, sëbashku me mësimdhënien. Më tej fjalën e mori nënkryetari z. Xhevat Dullovi njëkohësisht edhe prind i një nxënëse. Ai bëri një rezyme të punës gjatë këtyre dy viteve ku ndër të tjera, theksoi edhe përfitimin që marrin të gjithë fëmijët nga mësimi i gjuhës shqipe në shkollë duke u bazuar në shëmbuj konkretë. Duke qenë vetë nga Kosova, ai tregoi edhe peripecitë e kaluara në mësimin e shqipes në kohën kur Kosova ishte nën sundimin serb dhe fjalë inkurajuese për të gjithë prindërit që të mbështesin këtë nismë sa të çmuar dhe po aq të rëndësishme për brezat në vazhdim. Një fjalë falenderuese dhe përshëndetëse për prindërit dhe të ftuarit beri në fund edhe mësuese Rafaela. Fjala saj u prit me shumë ngrohtësi dhe respekt nga të pranishmit duke marrë duartrokitje të shumta.

Aktiviteti vazhdoi me recitimet e nxënësve të përgatitura me shumë kujdes nga mësuesja. Në fillim u bënë recitime në grup dhe më pas në mënyrë individuale duke përfshirë të gjithë gërmat e alfabetit. Emocionet e recitimit ndiheshin në fillim tek nxënësit por me kalimin e kohës treguan siguri dhe pas përfundimit të programit në fytyrat e tyre të çiltërta dallohej qartësisht gëzimi.

Për nxënësit Pastiçeria Bello kishte përgatitur një tortë speciale me gërmat e alfabeti sëbashku me embëlsira të tjera e pije freskuese ndaj gjejmë rastin ta falenderojmë nga zemra pronarin e saj z. Arben Bello për të gjitha dhuratat që bën sa herë shoqata ka aktivitete.

Në fund bordi drejtues falenderon me shumë konsideratë të gjithë prindërit që i sjellin fëmijët në shkollë dhe mbështesin kauzat kombëtare sëbashku me të gjithë dhuruesit bashkëpatrotë prej të cilëve bëhet e mundur edhe funksionimi i shoqatës dhe programeve të tjera.