---

---

Nga Aurenc Bebja**, Francë – 1 Mars 2024

Në faqet n°668 – 669 të veprës “Nouveau recueil général de traités et autres actes relatifs aux rapports de droit international”, botuar në vitin 1931, gjejmë traktatin e miqësisë dhe tregtisë midis Japonisë dhe Shqipërisë, të firmosur asokohe nga Ali Asllani në Athinë, të cilin, Aurenc Bebja, nëpërmjet blogut të tij “Dars (Klos), Mat – Albania”, e ka sjellë për publikun shqiptar :

JAPONI, SHQIPËRI.

Traktati i Miqësisë dhe Tregtisë; firmosur në Athinë, më 20 qershor 1930*. 

Fletorja Zyrtare e Qeverisë Japoneze e 15 qershorit 1931.

Lartmadhëria e Tij Perandori i Japonisë dhe Lartmadhëria e Tij Mbreti i Shqiptarëve, të shtyrë nga dëshira për të forcuar marrëdhëniet miqësore që ekzistojnë midis shteteve të tyre dhe për të zhvilluar marrëdhëniet e tyre tregtare, kanë vendosur të lidhin një Traktat të Miqësisë dhe Tregtisë dhe kanë, për këtë qëllim, emëruar për të plotfuqishmit e tyre përkatës, përkatësisht :

Lartmadhëria e Tij Perandori i Japonisë : Z. Nobutaro Kawashima, Jushii, i dekoruar me klasën e tretë të Urdhrit Perandorak të Thesarit të Shenjtë, i Dërguar i Jashtëzakonshëm dhe Ministër Fuqiplotë në Athinë;

dhe

Lartmadhëria e Tij Mbreti i Shqiptarëve: Z. Ali Asllani, Ministër rezident në Athinë; Të cilët, pasi kanë komunikuar kompetencat e tyre të plota, të gjetura në formën e duhur, kanë rënë dakord mbi nenet e mëposhtme :

Neni I.

Do të ketë paqe të përhershme dhe miqësi të vazhdueshme midis Perandorisë së Japonisë dhe Mbretërisë Shqiptare dhe shtetasve përkatës.

Neni II.

Palët e Larta Kontraktuese bien dakord që përfaqësuesit diplomatikë të secilës prej tyre do të marrin, në territoret e tjetrës, trajtimin e përcaktuar nga parimet e së drejtës së përbashkët ndërkombëtare.

Neni III.

Secila nga Palët e Larta Kontraktuese do të ketë të drejtën të emërojë konsujt e përgjithshëm, konsujt, zëvendëskonsujt dhe agjentët konsullorë për të banuar në të gjitha portet dhe vendet në territoret e Palës tjetër Kontraktuese, ku lejohen të njëjtët oficerë konsullorë të çdo vendi tjetër për të banuar. Këta nëpunës konsullorë do të gëzojnë, në varësi të reciprocitetit, në territoret e njëri-tjetrit të njëjtat të drejta, privilegje dhe përjashtime që u jepen ose do t’u jepen zyrtarëve konsullorë të kombit më të favorizuar.

Neni IV.

Palët e Larta Kontraktuese marrin përsipër t’i japin njëra-tjetrës trajtimin e kombit më të favorizuar për sa i përket tregtisë, tarifave doganore dhe lundrimit, si dhe lirinë e hyrjes, udhëtimit, qëndrimit dhe banimit, ushtrimin e zanateve, profesioneve, tregtisë dhe industrive dhe trajtimin kombëtar ose trajtimin e kombit më të favorizuar në lidhje me tarifat, taksat dhe tatimet direkte ose indirekte.

Neni V.

Ky Traktat do të ratifikohet dhe ratifikimet do të shkëmbehen në Athinë sa më shpejt të jetë e mundur. Ai do të hyjë në fuqi pesëmbëdhjetë ditë pas shkëmbimit të ratifikimeve dhe do të mbetet i zbatueshëm për një periudhë tre vjeçare nga dita e hyrjes në fuqi. Megjithatë, nëse nuk denoncohet gjashtë muaj para skadimit të kësaj periudhe, ai do të zgjatet, me rinovim « tacite », për një periudhë të pacaktuar dhe më pas do të denoncohet në çdo kohë, duke mbetur i zbatueshëm për gjashtë muaj nga dita e denoncimit.

Në dëshmi të kësaj, të plotfuqishmit e kanë nënshkruar dhe vulosur me vulat e tyre.

Realizuar në Athinë në dy kopje në frëngjisht, në ditën e njëzetë të muajit të gjashtë të vitit të pestë të Showa-s, që korrespondon me datën 20 qershor të vitit një mijë e nëntëqind e tridhjetë

(L.S.) Kawashima.

(L.S.) Ali Asllani.

* Ratifikimet u shkëmbyen në Athinë më 11 qershor 1931.

Nga Ramiz LUSHAJ/

1.

Në përvjetorin e 16-të të Pavarësisë së Republikës së Kosovës, pikërisht me 17 shkurt 2024, në Shqipëri e në Kosovë, në Amerikë e në Mbretëri të Bashkuar, në Gjermani e në Zvicër, gjithandej, gjithkund, u hap Fushata Donatore për Mbledhjen e Fondeve për Ngritjen e Memorialit të Epopesë së Koshares dhe Shtatorja e njërit prej heronjëve të saj, Bylbyl Hazir Breçanit, fushatë e cila do të vazhdimojnë humanitetin atdhetar deri më 9 të prillit 2024, në 25-Vjetorin e Ditës historike të Thyerjes së Kufirit të padrejtë në mes Kosovës dardane dhe Shqipërisë Londineze.

2.

Sikurse Republika e Kosovës e ngriti Kompleksin Memorial të Epopesë së Koshares në komunën e Gjakovës, edhe Shqipëria Londineze, një kontributore e madhe e Lirisë, Pavarësisë e Shtetësisë së Republikës së Kosovës, do ta ngrejnë në qëndren administrative të Bashkisë Tropojë, në qytetin Bajram Curri, “Qytetin e Alpeve”, në rrugën “Bylbyl Breçani”, një kompleks memorial muzeal natyror, në nderim, përjetësim, vlerësim e lartësim të Epopesë legjendare të Koshares (prill-qershor 1999) e të heronjëve të saj.

3.

Kjo Epope (ndër)kombëtare historike, gjeostrategjike, ushtarake, politike, diplomatike, humanitare e Koshares legjendare: është një nga epopetë më të lavdishme në historinë kombëtare iliro-arbnore-shqiptare; është ma shumë se një “Termopile Shqiptare”; është një vazhdimësi e “Epopesë historike të Nokshiqit” të Lidhjes Shqiptare të Prizrenit.

Kjo Epope madhore e Koshares, me 9 të prillit 1999 e theu kufirin shqiptaro-shqiptar, këtë kufi shekullor e të padrejtë dhe, prej kësaj date kombëtare historike e dekterit më 12 të qershorit 1999, e krijoi një Korridor të integrimit e të bashkimit kombëtar shqiptaro-shqiptar në të dy anët e kufinit politiko-administrativ; e krijoi përgjatë Luftës një Korridor të hapur e aktiv me luftëtarë, logjistikë e ndihma humanitare për Ushtrinë Çlirimitare të Kosovës (UÇK) dhe për popullin e Kosovës dardane; një Korridor gjeostrategjik me kontribute të shumanshme luftarake drejt Lirisë së Kosovës (1999), të Pavarësisë së saj (2008), të Shtetësisë së derisotme të Republikës së Kosovës.

Kjo Epope e Koshares historike ishte në vazhdimësi luftarake kontributive me shumë kuadro, luftëtarë e gjeostrategjinë e saj, edhe në Ushtrinë Çlirimitare të Preshevës, Medvegjës e Bujanocit (UÇPMB) në këtë Luftë të dytë, të gjatë, të vështirë e të madhe në Luginën trekomunëshe të Preshevës (1999-2001) deri në kohën e “Marrëveshjës së Kunçillit”, gjithashtu edhe në Ushtrinë Çlirimtare Kombëtare (UÇK) në luftën tjetër, në Luftën e Maqedonisë (2001) deri në kohën e “Marrëveshjes së Ohrit”.

“Epopeja e Koshares”, ish-Brigada 138 “Agim Ramadani” , janë vlerësuar e nderuar me Titull Nderi/ Çmimin e Lartë “Lavdi Kombëtare” nga “Takimi i Madh i Tiranës”, Takim PanShqiptar- NdërBallkanik- EuroAtlantik, me tematikë: Histori- Identitet- Integrim, mbajtur më 12 të dhjetorit 2023, në “Tirana International Hotel & Conference Centre” (salla “Balsha”) me 378 të Ftuar Nderi nga Shqipëria, Kosova, Maqedonia e Veriut, Mali i Zi, Lugina e Preshevës e Sanxhaku, Ballkani Perëndimor, Europa, Amerika, Australia, etj.

4.

Memoriali i Epopesë së Koshares, si pjesë unitare e Kompleksit memorial muzeal natyror, që do të ngrihet mjaft bukur dhe do të përurohet sivjet (2024) me një ceremoni solemne e festive në Tropojë, do të ketë të gdhendur në 11 pllaka të gurta, të mëdha e disi të larta, emrat e 114 heronjëve të Epopesë së lavdishme të Koshares, të cilët janë vlerësuar e nderuar me Urdhrin ma të lartë Presidencial “Hero i Kosovës”.

Kjo Epope e gjatë 67 ditore e Koshares, me disa beteja luftarake vendimtare, ka ma shumë heronj të shpallur se sa çdo epope tjetër mbarëshqiptare, ndër shekuj.

Kjo Epopeja lavdiplote e Koshares ka heronj, ka të plagosur, kishte luftëtarë, nga e gjithë gjeografia rajonale e Republikës së Kosovës, si edhe nga Shqipëria, nga Mali i Zi, Maqedonia e Veriut, Lugina e Preshevës, nga Mërgata Shqiptare në Botë.

Aty, në këtë Memorial, veçmas, tek një pllakë e gurtë, ma e para në renditim, do të jenë të skalitur bukur emrat e ndritur të dy komandantëve heronj legjendë e legjendarë në Epopenë e Koshares: Sali Çekaj dhe Agim Ramadani.

Sali Çekaj (“Veterani”)- “Hero i Kosovës” (u lind më 22 të qershorit 1956, në Pejë- i vrarë me 19 të prillit 1999, në Koshare), një ndër themeluesit e parë (1991) dhe një ndër drejtuesit kryesor të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës (UÇK), një jurist, politikan, ushtarak i shquar i Kosovës e i Kombit të tij.

Agim Ramadani (“Katana”)- “Hero i Kosovës” (u lind me 3 të majit 1963, në Gjilan- i vrarë me 11 prill 1999, në Koshare), ushtarak i lartë i karrierës me Akademi Ushtarake në Zagreb të Kroacisë, poet, piktor(Antar Nderi në Akademinë Europiane të Arteve), luftëtar e komandant në dy luftëra në dy shtete ballkanike: Kroaci e Kosovë, një nga komandantët më të shquar të UÇK-së.

5.

Në mes të Memorialit të Epopesë së Koshares, qendror, ballor, në lartësim 3.1 metra, do të jetë një nga heronjtë lavdiplotë të saj, Bylbyl Hazir Breçani i Dardanisë Alpine, i lindur në mëngjesin e të hënës, me 13 të majit 1974, në fshatin historik, kulturor e turistik Markaj (lagjia Breçani), Njësia Administrative Bujan (krahina Krasniqe), Bashkia Tropojë, ku, sivjet, në ditën e 50 vjetorit të lindjes së tij (13 maj 2024) do të përkujtohet nga Shqipëria dhe nga Kosova me një Akademi Jubilare Solemne, në “Tirana International Hotel & Conference Centre” (salla “Balsha”), me rreth 300 të Ftuar Nderi, në kryeqytetin e Shqipërisë.

Prindërit e tij (të ndjerë) Hazir Selim Breçani (bacaloku/mixhoku) dhe nënëmadhja Kajde Fetahu Breçani (e Mustafaj, krahina Iballe, Fushë Arrëz/Pukë) kishin 7 fëmijë, 4 djemë (Bylbyli, i treti) dhe 3 vajza, të cilët u rritën në një mjedis të madh familjar atdhetar, me tradita e virtyte të larta, të pushkës e të penës, të punës e të këngës, të vrrinit e të bjeshkës, në mes “Qytetit të Alpeve” dhe fshatit të tyre nën kurorën e masivit më të madh të gështenjave në Ballkan.

Paraardhës të heroit Bylbyl Hazir Breçani, shumë kusherinj të afërt, bashkëvendas të tij, të gjakut e të pragut, Kurt Zmjal Rrukajt e Markajve (barqet: Breçani (Bashota, Zeka); e Kurtzmajlajt; e Mulajt (Seci, Zllame); e Logu (në Markaj e Bujan); e Zenelaj (e Kobile), ishin luftëtarë aktiv në kryengritje e luftëra lokale, rajonale e (ndër)kombëtare me serbo-malazezët, turqit (otomanë) e ndaj çdo pushtuesi tjetër, si në Moraçë e në Plavë-Guci (Mali i Zi i sotëm), në Gjakovë, Prizren, Shtimje-Slivovë… (Republika e Kosovës), deri në Shkup (Maqedoni e sotme e Veriut), në Tropojë, Shkodër…(Shqipërinë Londineze), deri në Sanxhak të Tregut të Ri (RS) etj., të cilët ndër Kohëra të Rilindjes Kombëtare Shqiptare, të Reformave të Tanzimatit, të Lidhjes Shqiptare të Prizrenit, të Lidhjes “Besa-Besë” të Pejës, të Shpalljes së Pavarësisë, të të Dy Luftërave Ballkanike e Botërore, të prirë nga prijësit e tyre bajrak, ideator e luftarak të fisit lavdimadh Krasniqe, si Binak Alia, Sokol Rama, Mic Sokoli-“Hero i Popullit”, Haxhi Zeka, Man Avdia, Qerim Delia, Bajram Curri, Sali Mani e të tjerë, të cilët i dhanë Kombit Shqiptar disa “Dëshmorë të Atdheut”, si: Ukshin Islam Hasukaj (Gjakovë,1878), Zeqir Cok Logu (Gjakovë,1878), Zeqir Hajdar Hasukaj (Qafë Morinë,1909), Zoge Islam Breçani (Qafë Kolçi,1913), Islam Fazli Breçani (Qafë Kolçit,1913), Halil Zenun Mulaj (Bujan,1918), Mehmet Bek Seci (Lezhë,1924).

Gjyshi i heroit Bylbyl Hazir Breçani, atdhetari Selim Zek Breçani, së bashku me kushërinjtë e tij, si Brahim Shaban Breçani e të tjerë, ishte luftëtar përkrah Bajram Currit- “Hero i Popullit”, ndërsa dy xhaxhallarët e tij, Cen Selim Breçani dhe Shaban Sadik Breçani u rreshtuan në rradhët e Ushtrisë Shqiptare në Luftën e Dytë Botërore.

6.

Ushtria Çlirimtare e Kosovës (UÇK) përgjatë gjithë Dekadës ’90, në të gjitha vitet 1991-’99, e kishte Malësinë e Gjakovës (Tropoja), një nga bazat e saj më të fuqishme e të përhershme të përgaditjes së luftëtarëve të lirisë e të drejtuesve të tyre ushtarakë, të furnizimit me armë të ndryshme luftarake, të strehimit mikpritës familjar e të përkujdesit spitalor të shqiptarëve të shpërngulur me forcë nga dhuna e përgjakshme e genocidi serbo-sllav millosheviçian. E, një ndër këto baza lokale të rëndësishme gjeostrategjike, natyrore e luftarake të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës (UÇK) ishte edhe lagjia Breçani e fshatit Markaj, përndryshe: “Breçanët e Kosovës”.

Kësokohe, herët, prej nga viti 1997, aty, te “Tunelet e Breçanit”, atdhetari kombëtar, heroi Bylbyl Breçani, bie në kontakt me UÇK-në, takohet e bashkëpunoi për Lirinë e Pavarësinë e Kosovës, me dy nga ma të parët martirë e nga më të shquarit e UÇK-së, si: me Adrian Krasniqin nga Peja, “Hero i Kosovës” (1969-1997) dhe me Ilir Konushevcin nga Podujeva, “Hero i Kosovës” (1969-1998).

Mbasandejna, tevona, Bylbyl Hazir Breçani, “Hero i Kosovës”, takohet e mirëbashkëpunoi gjatë, deri në fund të jetës së tij, edhe me ushtarakët e lartë të Epopesë së Koshares, me dy nga ushtarakët e shquar: me Rrustem Berishën, me shkollë të lartë ushtarake në Sarajevë (B+H), një nga komandantët e terrenit në Luftën e Kroacisë për Pavarësinë e saj nga Jugosllavia Federale dhe Komandant i Brigadës 138 “Agim Ramadani” në Koshare, ish Ministër i Mbrojtjes së Republikës së Kosovës, ish-deputet në Kuvendin e Republikës së Kosovës dhe me ushtarakun Hisen A. Berishën- një ndër ish-komandantët e njohur në Epopenë e Koshares, deputet aktual e aktiv në Kuvendin e Republikës së Kosovës.

“Heroi i Kosovës” Bylbyl Hazir Breçani, 25 vjeçar, në shkurt 1999, mobilizohet vullnetarisht e aktivisht në formacione ushtarake të Epopesë së Koshares, i cili kishte aftësi e përvojë ushtarake të përfituar përgjatë shërbimit ushtarak në dy vite të qëndimit e stërvitjeve në në Pukë, i specializuar edhe për raketa në Tiranë e, në fund, edhe në Kukës (1994-‘95).

Bylbyl Hazir Breçani- “Hero i Kosovës”, bashkë me eprorët e tij të afërt, direkt, me ushtarakët e shquar Rrustem Berisha dhe Hisen Berisha mori pjesë në thyemjen e kufirit mes shqiptarëve më 9 prill 1999, në betejën legjendare të Koshares- një nga luftërat monumentale të Kombit Shqiptar, ku në mes të breshërive të plumbave të serbëve e uli nga shtiza e lartë flamurin e Serbisë shovene millosheviçiane dhe e ngriti fitimtar Flamurin Kombëtar Shqiptar bash në Postën e Kamenicës, aty në Koshare. Përndryshe, e cilësuan prej asokohe, në shpeshti, në biseda e shkrime, edhe “Bylbyli i Flamurit”. Akti i tij i lartë i ngritjes së Flamurit, asokohe, atë ditë lavdie, do të shënonte fitoren e kësaj beteje historike madhore shqiptare me thyemjen e kufinit të padrejtë Kosovë-Shqipëri.

Në periudhën kohore prej shkurtit deri në qershor 1999 pjesmarrja e heroit Bylbyl Hazir Breçani në luftime të ndryshme e të shumta ishte aktive, e dallueshme, shumë e gjerë, e madhe: prej nga Rrasa e Zogut në Koshare, nga Juniku në Deçan, nga Rrasa e Zogut në Koshare dhe nga Isniqi në Pejë.

Heroi Bylbyl Hazir Breçani, shumë shpejt, u bë i njohur e i vlerësuar nga bashkëluftëtarët dhe eprorët e tij. Ai nuk mbeti përjetësisht vetëm një ushtar i thjeshtë, por edhe një drejtues i denjë, një luftëtar i frontit të parë, ballor, sakrifikues deri në dhënien e jetës së tij të re për Kosovën, për Shqipërinë, për Kombin Shqiptar.

Komandanti i shquar i Brigadës 138 “Agim Ramadani”, Rrustem Berisha, thoshte se: “Bylbylin e kam krahun e djathtë, se janë këta Bylbyla që na e prunë lirinë dhe e naltësuen Shqipërinë”.

Ndërsa ushtaraku i mirënjohur, Hisen A. Berisha, thoshte se: “Bylbyli ishte i papërmbajtur, nuk pyeste për plumbat serbë, e sado e këshillonim që të kishte kujdes, ai thoshte se:“unë e kam realizuar planin, le të ndodhë çka të donë…””.

Më 25 qershor 1999, heroi Bylbyl Hazir Breçani niset me disa shokë për t’i nxjerrë dy luftëtarë shqiptarë të Kosovës të mbetur në fushën e luftës, të mbetun pa u varrosur. Në këtë aksion të guximshëm ai bie në tokë të minuar me mina të ushtrisë pushtuese, aneksuese e shovene serbe millosheviçiane, në Shkozë të Mulliqit në Koshare, komuna Gjakovë e Kosovës. Aty, Bylbyl Breçani, e dha jetën e tij të re në moshën 25-vjeçare, bashkë me Ali Fejzullahun nga Mitrovica dhe plagoset rëndë Isuf Mulliqi. Kështu e mbylli jetën me lavdi të plotë Bylbyl Breçani- “Hero i Kosovës” dhe u varros me nderimet më të larta nga populli i Tropojës e bashkëluftetarët e tij të Luftës së Kosovës që e përcollen nën breshërinë e armëve.

Eshtrat e tij tani prehen në Memorialin e Koshares në Gjakovë, në tokën ku ai e derdhi gjakun e tij për Lirinë, Pavarësinë e Shtetësinë e Kosovës, për integrimet e bashkimin kombëtar Shqipëri-Kosovë,

7.

Luftëtari trim, triumfues e vetësakrifikues për Lirinë e Pavarësinë e Republikës së Kosovës për bashkimin kombëtar shqiptar, për demokracinë e integrimet shqiptare, Bylbyl Hazir Breçani, është vlerësuar e nderuar me Urdhërin “Hero i Kosovës” nga Presidenti i Republikës së Kosovës, Hashim Thaçi (2019), me Çertifikatën “Dëshmor i Atdheut” në Shqipëri (2004); me Çertifikatën “Dëshmor i Kombit” në Kosovë (2017); me dekoratën “Gjergj Kastrioti Skënderbeu” nga Kryeministri i Republikës së Kosovës, Ramush Haradinaj (2019); me titullin e lartë “Qytetar Nderi” i Bashkisë Tropojë (2018); “Qytetar Nderi” i komunës së Bujanit (Krasniqe, Tropojë).

Një nga simbolet e Flamurit Kombëtar Shqiptar në Epopenë e Koshares (9 prill 1999) dhe i Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës (UÇK) e të Luftës për Lirinë e Pavarësinë e Kosovës (1997-’99), heroi Bylbyl Hazir Breçani, ndonëse e mban dekoratën më të lartë nga Republika e Kosovës, si Dekorata Presidenciale Urdhri “Hero i Kosovës” etj., nga Presidenca e Republikës së Shqipërisë, në mbi një çerek shekulli kohë prej nga veprimtaria dhe rënia e tij, nuk i është dhënë asnjë dekoratë e lartë, si “Nderi i Kombit” apo “Gjergj Kastrioti- Skënderbeu” etj.

Emrin e Bylbyl Hazir Breçanit- “Hero i Kosovës” në Republikën e Kosovës e “Dëshmor i Atdheut” në Republikën e Shqipërisë, e mbajnë edhe një rrugë në qytetin Bajram Curri (prej nga qëndra e qytetit alpin e dekterit në fshatin e tij të lindjes Markaj, e asfaltuar vitin e kaluar nga Bashkia e Tropojës) dhe një tjetër rrugë në Prishtinë, në kryeqytetin e Republikës së Kosovës, sikurse edhe shkolla në fshatin e tij të lindjes, në Markaj të Njësisë Administrative Bujan, në Bashkinë e Tropojës.

Heroi Bylbyl Hazir Breçani është vlerësuar e nderuar me Mirënjohje edhe nga Shtabi i Përgjithshëm i Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës (UÇK), nga Ministria e Mbrojtjes e Republikës së Kosovës, nga organizata të tjera të dala nga Lufta e fundit e Kosovës, nga Shoqëria Civile etj.

Në vlerësim e nderim të veprimtarisë, të kontributeve e të figurës së heroit Bylbyl Hazir Breçani, në 20-vjetorin e rënies së tij, me 24 të qershorit 2019, në Muzeun Historik në Tiranë (salla UNESCO), u mbajt një Akademi Përkujtimore Jubilare, nën patronatin e Kryeministrit të Republikës së Kosovës, Ramush Haradinaj.

Gjithashtu, në këtë Përkujtim jubilar akademik (2019) u shpallen edhe fituesit e Konkursit Kombëtar Poetik për Heroin e Luftës së Kosovës e Dëshmorin e Shqipërisë, Bylbyl Hazir Breçanin.

Në dhjetor 2021, në Tiranë, u themelua Çmimi i lartë “Bylbyl Breçani”, ku, për herë të parë, me këtë Çmim, u nderua Shoqata e Veteranëve të Luftës të Brigadës 138 “Agim Ramadani” e Epopesë së Koshares. Akademia Përkujtimore Jubilare për Bylbyl Hazir Breçanin (që do të mbahet në “Tirana International Hotel & Conference Centre”, salla “Balsha”) me 13 maj 2023, ditë e martë, në Tiranë, do të ndajnë listnor/shpallin Çmimin e Latë “Bylbyl Breçani” për 113 Heronjtë e Kosovës të Epopesë së Koshares dhe për disa luftëtarë e kuadro të ish-Brigadës 138 “Agim Ramadani” të Epopesë së Koshares historike.

8.

Memoriali i Epopesë së Koshares dhe Shtatorja e heroit të saj, Bylbyl Hazir Breçani, ky Kompleks skulpturor muzeal, është vepër e skulptorit të mirënjohur Isa Baliaj-“Mjeshtër i Madh”, është një nga veprat e tij skulpturore më të mira dhe një nga ma mirat e memorialeve e shtatoreve (të komplekseve të tilla) të ngritura në nderim e përjetësim të historisë kombëtare shqiptare e të figurave të shquara historike në Shqipëri e në Kosovë.

Skulptori i shquar Isa Baliaj, mjeshtër me përvojë e arritje lartnore mbi gjysëm shekullore në fushën e artit, është autor i Monumentit të Azem Hajdarit në Tropojë (1963-1998), Liderit të Lëvizjes Studentore të Dhjetorit ’90, “Hero i Demokracisë”, mbartës i dekoratës më të lartë Presidenciale të Shqipërisë “Urdhrin e Flamurit Kombëtar”; autor i shtatoreve të Ali Ibër Nezaj në Gjakovë e në Tropojë (1835-1900), të njërit nga figurat më të shquara dhe kryesore të Lidhjes Shqiptare të Prizrenit, i dekoruar me Dekoratat Presidenciale, si: me Urdhrin “Për Veprimtari Patriotike të Klasit të Parë” (Tiranë, 1978), me “Urdhëri i Lirisë” (Prishtinë, 2012), “Kalorës i Urdhërit të Skënderbeut” (Tiranë, 2016), “Hero i Sanxhakut” (10 qershor 2023); autor i shtatores së Baba Shejh Nesim Dervishdana në Gjakovë, (1964-1981)- “Dëshmor i Kombit” (Kosovë); autor i shtatores së Agron Osman Rama në Gjakovë (1972-1999)- “Hero i Kosovës”; autor i shtatores së Beg Rizaj në Deçan- luftëtar pjesmarrës në katër luftëra, Martir i Kombit Shqiptar (1977-2015) e të tjera, e të tjera.

9.

Ngritja e Shtatores së heroit Bylbyl Hazir Breçani në Tropojë, kryehere, prej nga koha e pandemisë covidiane, ishte një nismë e drejtuar Bashkisë së Tropojës nga Ministria e Mbrojtjes të Republikës së Kosovës, në Prishtinë, e vet ish-Ministrit të saj, Rrustem Berisha i Epopesë së Koshares historike dhe e stafit të tij të kabinetit ministror, si Ramadani, Trezhnjeva e të tjerët.

Bashkia e Tropojës, vet kryetari i saj dy mandator Rexhë Byberi, e mirëpritën kërkesën e Prishtinës zyrtare, e të lidershipit ushtarako-politiko-shoqëror të Epopesë së Koshares. Atëherit, kryebashkiaku i Tropojës, Rexhë Byberi, pasaardhës i të shquarit Haxhi Zekë Byberit të Lidhjes Shqiptare “Besa-Besë” të Pejës, i shpalosi vizionet e tij institucionale, atdhetare, arkitekturore, artistike, kulturore, turistike, etj. për të ngritur (krahas Shtatores së heroit tropojas e kombëtar, Bylbyl Hazir Breçani) edhe Memorialin e Epopesë historike të Koshares legjendare, duke krijuar kështu e kësisoj një Kompleks të veçantë, të bukur, të madhërishëm skulpturor, arkitekturor, muzeor, etj. në Rrugën “Bylbyl Breçani”, rrugë qytetëse që të çon drejt vendlindjes së heroit dhe ish-bazës së UÇK-së, në Markaj. Kryebashkiaku i Tropojës, Rexhë Byberi, edhe në kuadrin e këtij projekti të madh të Kompleksit (Memoriali e Shtatorja) e ndërmori dhe e mirë kreu punën për asfaltimin krejtësisht e cilësisht në standarte të larta të kësaj rruge, që niston me këtë kompleks: Memorialin e Epopesë së Koshares dhe Shtatoren e heroit Bylbyl Breçani,

Ky Projekt i rëndësishëm, i mbështetur e miratuar ma herët nga Këshilli Bashkiak i Tropojës dhe nga Prefekti i Kukësit, Zenel Kuçana, mori udhë realitetore nga Kryebashkiaku i Tropojës, Rexhë Byberi, me organizimin e disa takimeve institucionale nivele larta të Bashkisë e Këshillit Bashkiak të Tropojës, si me Takimin e 19 dhjetorit 2021 dhe me 10 tetor 2023 në zyrën e Kryetarit të Bashkisë në Bajram Curri, si dhe Takimi ma i fundit, me 12 dhjetor 2023, në sallën “Bogadani” tek “Tirana International Hotel & Conference Centre”, në kryeqytetin e Shqipërisë, takime në të cilat merrnin pjesë personalitete të fushave të ndryshme nga Shqipëri (Tropoja e Tirana) dhe nga Kosova (Prishtina, etj.) etj. dhe u diskutua e miratua Projekti i Memorialit të Epopesë së Koshares e njërit prej heronjëve të saj, Bylbyl Hazir Breçani i Malësisë së Gjakovës.

Me 14 prill 2022 u miratua edhe një Këshill i ngritjes e përurimit të Memorialit të Epopesë së Koshares dhe të Shtatores së heroit Bylbyl Hazir Breçani, një Këshill Organizativ, Miratues e Realizues i këtij Kompleksi skulpturor e muzeal, me përfaqësues zyrtarë/antarë nga Shqipëria e Kosova, duke përfituar nga përfshirja ndër gjeopolitike edhe statusin e një Këshilli Kombëtar.

Kryetar i këtij Këshilli Kombëtar të Ngritjes së Memorialit e Shtatores (Kompleksit) është Kryebashkiaku i Tropojës, Rexhë Byberi dhe Nënkryetar është Rrustem Berisha, ish Ministër i Mbrojtjes i Republikës së Kosovës dhe ish Komandant i Brigadës 138 “Agim Ramadani në Epopenë e Koshares, pjesmarrës në dy luftëra kombëtare në Ballkan: në Kroaci dhe në Kosovë, ish deputet në Kuvendin e Republikës së Kosovës.

Antarë të këtij Këshilli janë edhe politikani e ushtaraku i lartë, Anton Quni- deputet aktual në Kuvendin e Republikës së Kosovës, ish Ministër i Mbrojtjes në Qeverinë e Republikës së Kosovës, ushtarak i karrierës me Akademi Ushtarake, një nga komandantët në Epopenë e Koshares; Abedin Kërnaja- Nënkryetar i Bashkisë Tropojë; dr. Islam Lauka- ish Ambasador i Republikës së Shqipërisë në Republikën e Kosovës, ish Drejtor i Përgjithshëm i Drejtorisë së Përgjithshme të Organizatave Ndërkombëtare në MPJ të Shqipërisë, autor i disa monografive studimore për Kosovën; gjeneral Fadil Hadërgjonaj, ish Komandant i Forcave Tokësore të FSK, një ndër komandantët në Epopenë e Koshares; Agron Jusufi- Kryetar i Shoqatës së Veteranëve të ish Brigadës 138 “Agim Ramadani” të Epopesë së Koshares; Feriz Trezhnjeva- kolonel, një ndër komandantët e Epopesë së Koshares dhe Këshilltar i lartë i dy ministrave të Mbrojtjes të Republikës së Kosovës; Fatmira Breçani- këngtare kombëtare, Mjeshtër e Madhe, e dekoruar edhe nga Kosova me “Medalje Presidenciale e Meritave”; Nuredin Seci- shqiptaro-amerikan, ish zyrtar i Ministrisë së Arsimit të Republikës së Shqipërisë, ish kuadër i lartë i Qeverisjes Vendore në Tropojë, biznesmen në Amerikë; Nuredin Ahmetaj- ish Kryetar i Bashkisë Tropojë; Artan Baliaj, arkitekt i mirënjohur në Tropojë e në dekadat e fundit edhe në Tiranë; Lulzim Logu- poet, shkrimtar, studiues, Kryetar i Klubit të Shkrimtarëve e Artistëve të Tropojës; Ramiz Lushaj- gazetar, studiues, botues, Kryeredaktor i “Gazeta e Alpeve” në Shqipëri e në Kosovë, etj., ish zyrtar në DSHTD të MPJ të Shqipërisë, Drejtor ekzekutiv i Qëndres Shqiptare të Studimeve Amerikane e Britanike, e të tjerë.

Antare e këtij Këshilli Kombëtar është edhe Farie Hazir Hasanaj, motra e heroit Bylbyl Hazir Beçani, e cila ka marrë besimin dhe ka statusin e përfaqësuesit në marrëdhëniet donatore/kontributore në fushatën për mbledhjen e fondeve për realizimin, ngritjen e përurimin e Shtatores së heroit Bylbyl Hazir Breçani e të Memorialit të Epopesë së Koshares, duke hapur dhe llogari (konto) bankare në Lekë, Euro, Dollarë Amerikan, Franga Zvicerane e Paund Britanik, në Raiffeisen Bank në Shqipëri, me numër telefoni të saj, vetjak: 00355 69 984 5450 dhe me E-mail: memorialidheshtatorja2024@gmail.com edhe memorialidheshtatorja2024@yahoo.com, ku pas komunikimeve në telefon apo me e-mail ua përcjellë numrat e llogarive përkatëse të interesuarëve, individë, shoqata, institucione, që dëshirojnë të kontribuojnë me fonde monetare donatore/humaniteti etj.

Memoriali i Epopesë së Koshares dhe Shtatorja e heroit Bylbyl Hazir Breçani, ky Kompleks skulpturor, arkitekturor e muzeal i një rëndësie e madhështie të veçantë, do të përurohet së shpejti në qytetin Bajram Curri, në qëndren administrative të Bashkisë Tropojë, përgjatë vitit 2024.

Washington, D.C., 17 Shkurt 2024/

Me rastin e 17 Shkurtit, Ditës së Pavarësisë së Republikës së Kosovës, Ambasada e Kosovës në SHBA ka organizuar një event gjithë ditor në objektin e ri të Ambasadës në Washington D.C., dedikuar bashkatdhetarëve në SHBA.

Në pritjen e organizuar morën pjesë një numër i madh i bashkatdhetarëve nga pjesë të ndryshme të SHBA-ve, duke shënuar së bashku shpalljen e pavarësisë Kosovës, 16 vjet më parë.

Të pranishmit me nga një fjalë rasti i përshëndetën Ambasadori i Kosovës në SHBA, Ilir Dugolli dhe miku i madh i Kosovës, Ambasadori William Walker.

Ndërkaq, më 14 shkurt, Ambasada e Kosovës në SHBA në partneritet me Kongresistin Nga Nju Jorku, Ritchie Torres, ka organizuar një pritje për bartësit e institucioneve të SHBA-së dhe për trupin diplomatik në Washington, D.C.

Në eventin e mbajtur në Librarinë e Kongresit, para të pranishmëve, nga një fjalë rasti kanë mbajtur Ambasadori i Kosovës në SHBA, Ilir Dugolli, Kongresisti Ritchie Torres dhe Zëvendës Ndihmës Sekretari i Shtetit, Gabriel Escobar.

Të pranishëm ishin edhe disa kongresistë të SHBA-së, duke përfshirë Kongresistin e Connecticut Jim Himes, Kongresistin nga Texas Nathaniel Moran si dhe përfaqësues të lartë të institucioneve të tjera, ambasadorë dhe diplomatë të shumë shteteve të akredituar në SHBA.

Disa mendime dhe këshilla për të ardhmen e shtetit të ri.

Nga Harry Bajraktari

Sot, është ditë feste për shqiptarët në Kosovë, por është ditë feste edhe për shqiptarët kudo ku jetojnë. Është festë për shqiptarët e Amerikës.

Kjo pavarësi është një fitore e çmuar kombëtare e cila u arrit me shumë punë dhe sakrifica, prandaj duhet ta mbrojmë me gjithshka dhe duhet ta bëjmë sa më të vlefshme. Pavarësia erdhi me një premtim për një jetë më të mirë, më të begatë e më të sigurtë për popullin e Kosovës. Dhe në këto vite vendi ka bërë përparime të pabesueshme. Por shumë punë mbetet për t’u bërë për një jetë më të mirë dhe për më shumë besim te ardhmja.

Kjo kërkon angazhimin e të gjithëve. Megjithëse nuk është e lehtë, politikanët e vendit, në qeveri apo në opozitë duhet të bashkëpunojnë në ndërtimin e dy strategjive kryesore, për mbrojtjen përballë Serbisë dhe për drejtimet madhore të ekonomisë.

16 vite kanë kaluar dhe Serbia ende nuk e pranon pavarësinë e Kosovës. Përkundrazi, po armatoset e po kërcënon se do të kthehet me ushtri. Nuk duhet të kemi iluzione. Këto armatime të reja nuk i ka blerë vetëm për parada.

Për fat të mirë, Kosova ka mbrojtjen e aleatëve perëndimorë me Shtetet e Bashkuara në krye. Por kjo mbrojtje duhet të shoqërohet me forcimin e kapaciteteve mbrojtëse të Kosovës. Populli shqiptar duhet të jetë i përgatitur edhe për skenarin më të keq. Politikanët e të gjitha partive duhet ta kuptojnë se kërcënimi i Serbisë nuk kursen askënd.

Ata duhet të bashkëpunojnë sidomos për hartimin e një strategjie për anëtarësim në NATO. Strategji e cila të vlejë për çdo qeveri për vitet që vijojnë, pavarësisht se kush është në pushtet apo në opozitë.

Në planin ekonomik, duhen kërkuar zgjidhje praktike për të sjellë më shumë investime, për të hapur më shumë vende pune, por duke menduar për ekonominë e shekullit 21, sidomos në teknologji. Shumë të rinj shqiptarë kanë pasur shumë sukses në botën kompjuterike dhe të teknologjisë moderne. Është një potencial i madh me të cilin duhet punuar më shumë.

Kjo ka rëndësi jo vetëm për ekonominë. Sot, inteligjenca artificiale po gjen zbatim në ushtri, në ekonomi, e kudo. Shembulli i Izraelit ka treguar se edhe vendet e vogla kanë mundësi të zhvillojnë sektorin e tyre të teknollogjisë duke konkurruar me vendet e mëdha. Të rinjtë e Kosovës kanë talentin dhe energjinë e nevojshme, prandaj duhet investuar me ta. Pavarësia ka vlerë më të madhe kur rinia e sheh të ardhmen në Kosovë dhe jo në emigracion.

Së fundi, Kosova ka nevojë të gjejë gjuhën e duhur të komunikimit me aleatët tanë. Kosova është vendi më proamerikan dhe properëndimor në Evropë. Nuk ka arsye themelore që të mos merremi vesh sidomos me partnerët tanë amerikanë.

Amerika na ka ndihmuar që Kosova të çlirohet dhe të njihet pavarësia e saj. Ajo mund të na ndihmojë që të bëhemi një shtet më i fortë, me kapacitete të mëdha e me aftësi konkurruese në teknollogji, ekonomi, në mbrojtjen e vendit etj.

Serbia po investon shumë që të krijojë përçarje mes Kosovës dhe aleatëve të saj, në Perëndim. Por ajo nuk mund të ndryshojë themelin e marrëdhënieve tona që bazohet në interesat dhe vlerat e përbashkëta të lirisë dhe demokracisë.

Prandaj, koordinimi dhe bashkëpunimi me aleatët ka rëndësi të madhe. Duhet kujdes që të mos ngecim në mosmarrëveshje për konflikte të vogla e kalimtare, apo për probleme që mund të zgjidhen edhe një ditë tjetër. Duhet të jemi vizionarë dhe të mendojmë se si duhet të jetë Kosova pas 15-20 vitesh dhe se si mund të na ndihmojnë Amerika dhe aleatët që të arrijmë këtë vizion.

Në fund, Kosova nuk është e vetmuar në rajon. Shqiptarët janë bërë faktor me rëndësi. Shqipëria është pjesë e NATO-s. Maqedonia Veriore ka momentalisht një kryeministër shqiptar, ashtu si e parti edhe Mali i Zi.

Udhëheqësit shqiptarë në rajon duhet të gjejnë mënyra për të bashkëpunuar dhe hartuar strategji të përbashkëta që të forcojnë sigurinë dhe paqen, për të kundërpeshuar ambicjet luftënxitëse të Serbisë, si dhe për të tërhequr biznesin e madh në rajon.

Zoti e bekoftë Kosovën! Zoti i bekoftë shqiptarët kudo ku jetojnë!

* Harry Bajraktari është themeluesi dhe ish-botues i gazetës “Illyria” (1991-1998). Ai është një veprimtar, biznesmen dhe filantropist shqiptaro-amerikan. Është nderuar me shumë dekorata e mirënjohje në SHBA, në Kosovë dhe në Shqipëri.

Aurela Poti (Koldashi), mësuese e shkollës shqipe në Bolonja të Italisë, rrëfen ekskluzivisht për gazetën “Dielli”, Organ i Federatës Pan-Shqiptare të Amerikës VATRA, New York, ruajtjen e identitetit kombëtar, historisë, gjuhës, kulturës dhe traditës shqiptare në Bolonja, Itali, nëpërmjet mësimit të gjuhës e kulturës shqipe dhe aktiviteteve patriotiko-kulturore. Me mësuesen Aurela Poti (Koldashi), bisedoi Editori i “Diellit” Sokol Paja.

SHKOLLA SHQIPE IDEUAR NGA SHOQATA “KORABI”

Shkolla Shqipe është ideuar dhe realizuar nga shoqata “Korabi” me qendër në Bolonja. Qëllimi i shoqatës është të japë kontributin e tij për të gjithë shqiptarët që tashmë jetojnë dhe punojnë në këtë rajon. Një nder obligimet e saj është ruajtja e vlerave tona kombëtare edhe pse jetojmë jashtë atdheut. Gjuha si element kryesor i identifikimit të një kombi mbart një peshë të madhe për të gjithë ne që kemi migruar për një jetë më të mirë. Duke parë nevojën për ruajtjen e kësaj vlere si dhe kërkesat e njëpasnjëshme të shqipëtarëve që jetojnë këtu për mësimin e gjuhes mëmë, hodhëm hapin për realizimin e hapjes së shkollës në gjuhën shqipe. Shkolla jonë ka nisur si fillim me pak nxënës dhe është në hapat e parë të saj… Sot që po flasim numri i nxënesve të regjistruar është 40 dhe u përkasin grupmoshave të ndryshme.. Mësimi në shkollë bëhet një herë në javë. Me rritjen e kapacitetit mendojmë që të shtohet numri i klasës si dhe orë mësimore

KURRIKULA MËSIMORE

Në shkollën tonë përdoret kryesisht kurrikula bërthamë që kanë në thelb lëndën e gjuhës shqipe, ku nxënësit mësojnë të shkruajnë dhe të flasin në gjuhën tonë. Përveç kërkesave të vazhdueshme të prindërve për të sjellë fëmijët e tyre në shkollë, ne kemi patur dhe mbështetjen e tyre për të promovuat vlerat dhe për të rritur dëshiren tek fëmijet e tyre në mësimin e gjuhës tonë.

MËSIMI I GJUHËS SI FORME E RUATJES SË IDENTITETIT KOMBËTAR TË SHQIPËTARËVE NË ITALI

Ne vijmë nga një vend i vogël, por me histori të madhe,vijmë nga një vend i varfër por me vlera të mëdha si komb. Vijmë nga një vend ku diktatura na mohoj liritë për rreth gjysëm shekulli duke na detyruar të largohemi drejt vendeve ku nuk të mohohen këto të drejta por njeriu respektohet si i lirë. Një ndër këto vende që hapi dyert e para që në fillim të vitit 1990 ishte dhe vendi ku tashmë jetojmë, Italia dhe për këtë shpreh mirënjohjen time dhe të bashkëatdhetarëve të mi. Pavarsisht që ne tashmë jemi integruar këtu, por kjo nuk do të thotë që ne nuk kemi detyrimin moral për të ruajtur të freskët simbolet tona kombëtare si gjuhën,flamurin, kulturën dhe traditat. Nuk duhet të harrojme që kjo ka ndodhur rreth 6 shekuj më pare ku një popullsi jo e pakët në numër kanë emigruar në jug të Italisë dhe sot identifikohen me emrin Arbëreshe të cilët kanë ruajtur gjuhën dhe traditat e atdheut të tyre. Dy popujt kanë patur gjithmonë ura bashkimi.

SI PRITET MËSIMI SHQIP NË ITALI

Në nismën tonë ne kemi patur mbështetjen e pakursyer të jo vetëm të qytetarëve italian që na rrethojnë, por edhe të organevr shteterore te Bolognas dhe të komunës së Castenasos ku është hapur shkolla Korabi. Ne kemi bashkëpunime të ngushta me shoqatat e tjera të intelektualëve shqiptare jo vetëm në Itali por edhe në Diaspore. Idenë e bashkimit më shumë se kushdo e ndjejnë emigrantët që ndodhen larg vendit të tyre, për tu ndjerë më afër njëri-tjetrit e së bashku në raste festash kombëtare e në moments të ndryshme.

MËSIMDHËNIA, SFIDA DHE ARRITJE

Në shkollën tonë përdoren metoda të ndryshme gjithëpërfshirëse duke bërë të mundur përfshirjen e të gjithë fëmijëve. Natyrisht që përdorimi i teknologjisë është jo sfidë por domosdoshmëri tashmë… Për këtë jemi munduar të gjithë nevojat për nxënësit tanë. Përsa i përket vështirësisë së mësimdhënies me fëmijët me dy gjuhësi, natyrisht që hasim vështirësi. Mos harrojmë që shqiptarët kanë 30 vite që kanë emigruar, shumë fëmijë kanë lindur në Itali, frekuentojnë shkollat italiane. Ndaj mësimi i gjuhës shqipe ka një rëndësi të madhe. Dëshira e madhe e tyre për të mësuar gjuhën mëmë kalon çdo sfidë! Sigurisht mësimëdhenia në ditët tona nuk është aspak e lehtë , jo vetëm për grupmoshat e nxënësve, por edhe sepse për ata/o gjuha shqipe është gjuhë e dytë. Dhe në këtë rast nevoje na ndihmojnë vajzat e grupit të të rriturve (11-16 vjeç)

EFEKTI QË KA PASUR TE FËMIJËT MËSIMI I GJUHËS SHQIPE

Natyrisht që ka luajtur një rol të madh. Nëpërmjet aktiviteteve që organizojmē në ditët e festave tona kombëtare është zgjuar dhe dëshira e tyre për të kënduar këngë patriotike ,lexojnë vargje në gjuhën shqipe, vizatojnë simbolet tona kombëtare.

KUSH ËSHTË MËSUESE AURELA POTI (KOLDASHI)

Kam mbaruar studimet e larta në vendin tim. Me formimin akademik kam marrë njohuritë e duhura për të qenë në shërbim të mësimdhënies cilësore për brezat që vijnë.  Dëshirën dhe pasionin për këtë profesion e kam të trashëguar nga babai im. Kam patur mundësinë që të punoj për një periudhë 2- vjeçare me grupmosha të ndryshme dhe kjo më shërbeu si përvojë për të nxitur dëshirën që këtë profesion ta vazhdoj dhe këtu në Itali… Kam ndërtuar  familjen time prej 4 vitesh këtu me një bashkëshort mbështetës dhe dy vajza të vogla që së shpejti do të bëhen pjesë e shkollës. Dashuria për gjuhën time, bashkëpunimi me mësuese Valbona Toçi, dëshira për të kontribuar në arritjen e qëllimit të gjithësecilit janë indikatorë nxitës në punën time. Dua të falenderoj shoqatën ‘Korabi’ për mundësinë që më ka dhënë, për të qenë pjesë këtij misioni kaq të bukur. Ju falenderoj për intervistën dhe kontributin që jepni në promovimin e vlerave të komunitetit shqiptarë në Itali.