Politike – Page 371 – Dielli

Yuri Kim bën betimin si ambasadore e SHBA në Shqipëri

January 9, 2020 by dgreca

Yuri Kim bëri të enjten betimin si ambasadore e Shteteve të Bashkuara në Shqipëri.

Zonja Kim, u emërua nga Presidenti Donald Trump në qershor të këtij viti. Ajo ka thënë se do të nxisë udhëheqësit e Shqipërisë për të zgjidhur ngërçin aktual politik në mënyrë që të forcohet perspektiva e hapjes së negociatave të anëtarësimit në BE.

Zonja Kim ka thënë gjithashtu se do të inkurajojë Shqipërinë të zbatojë plotësisht reformat në drejtësi. Ajo është shprehur se sheh si përparësi edhe ndihmën teknike për Shqipërinë në hetimin, ndjekjen dhe ndëshkimin e korrupsionit dhe krimit të organizuar ndërnacional.

Zonja Kim pritet gjithashtu të inkurajojë Shqipërinë për të arritur nivelin 2 përqind në shpenzimet e mbrojtjes deri në vitin 2024.

Yuri Kim është gruaja e parë koreano-amerikane që përfaqëson SHBA në postin e një ambasadori dhe personi i parë nga territori amerikan i Guamit që shërben në një post të tillë. Ajo ka lindur në Kore dhe është rritur në ishullin Guam, një territor i SHBA në Oqeanin Paqësor.Ajo ka shërbyer në Departamentin e Shtetit si Drejtore e Zyrës së Çështjeve të Evropës Jugore, ka qenë drejtoreshë e Qendrës së Departamentit të Shtetit për Studimin e Diplomacisë, Shefe e Stafit për Zëvendëssekretarin e Shtetit dhe Drejtore e Zyrës për Sigurinë Evropiane dhe Çështjeve Politiko-Ushtarake.(VOA)

ËSHTË KARRIGE SHUMË E LARTË AJO KU DIKUR JANË ULUR NOLI E KONICA …

January 8, 2020 by dgreca

Nga Marjana BULKU/*

– Vendimet e vështira kërkojnë njerëzit e duhur pranë, ata që dijnë ta ruajnë dhe mbrojnë nderin me NDER dhe jo me VRER./

– Ata janë diku në veprat e tyre të përditëshme pa zhurmë e bujë e që Vatrën e bëjnë po aq të përjetëshme sa edhe historia e saj duke e dashur, shkruar dhe respektuar sistematikisht për të, madje edhe pa pretenduar ta drejtojnë atë./

Pyeta një njeri të madh ( intelektual dhe patriot i mendimit dhe veprimit) mbi zhvillimet e fundit në Vatrën Pan-shqiptare si dhe mbi opsionin e kandidimit të tij si kryetar i kësaj Federate, më të vjetrës dhe jetëgjatës në historinë shqiptare brenda dhe jashtë kufijve ku jetojnë shqiptarët, e cila këto ditë janari pritet të zhvillojë zgjedhjet e radhës .Dhe përgjigja e tij ishte e thjeshtë:

“Jo, është një karrige shumë e lartë ajo ku dikur janë ulur Noli e Konica.”

E mora këtë përgjigje jo thjeshtë si një “Jo” por si një reflektim mbi situatën e pazakontë që krijojnë ambicjet e vogla të cilat i shndërron në konflikte dhe akte aspak të këndëshme pikërisht mos reflektimi i thellë për çka duan ti ofrojnë kësaj Zonje qindravjeçate që na ruajti nderin si komb në ditët më të vështira dhe historinë si pasqyrë e realiteteve të njohura e të panjohura, të lashta e të reja.

Ajo “JO” e prerë e njeriut që nuk reshti kurrë së shkruari për Vatrën edhe pse detyrat dhe angazhimet e shumta e tejkalojnë normalen, m’u duk si një thirrje e fortë pêr të parë dhe kuptuar thellë brenda vlerave tona, atyre që nuk thërrasin, shajnë, ngrejnë zërin apo rebelohen, ato janë të shkruara në vepra e akte , ngjarje e ndodhi të nxitura nga vullnete të jashtzakonshme të cilat prodhojnë individualitete që nuk ke rast ti takosh rëndom. Ky lloj protagonizmi intelektual dhe patriotik, njerëzor dhe mendimtar sistematik i bën ballë çdo lloj protagonizmi karrierist, konfliktual që sot është bërë i përditshëm në media, politikë, shoqëri dhe kudo.

Ajo -Jo – e prerë nuk është pafuqi as joshpresë as kapitullim ndaj progresit apo udhëkryqeve plot sfida me të cilat arena shqiptare po përballet si brenda Shqipërie po ashtu edhe jasht saj por një thirrje për maturim dhe urtësi e pse jo debat të hapur të arsyjes ku arsyjes i duhet lënë gjithmonë vend. Ishte një thirrje për të vënë në krye të Vatrës, në mos jo një korife, si Noli e Konica, të paktën një shqiptar që bota e njeh pak më përtej lagjes së vet.

Ka disa jo refuzuese që të fusin në mendim përballë po-ve që u bien gjokseve në vetën e parë dhe rrjeshtave pro atyre kundër e ku të gjithë humbasim, kohën, vlerat.

Se ç’mu kujtuan sot ( pêr dreq) kreshnikët e Shqipërisë së veriut që netëve të gjata të dimrave të egër matnin arsyetimin, jo me votë por me thellësi mendimesh e veprimesh. Vendimet e vështira kërkojnë njerëzit e duhur pranë, ata që dijnë ta ruajnë dhe mbrojnë nderin me NDER dhe jo me VRER.

Ata janë diku në veprat e tyre të përditëshme pa zhurmë e bujë e që Vatrën e bëjnë po aq të përjetëshme sa edhe historia e saj duke e dashur, shkruar dhe respektuar sistematikisht për të, madje edhe pa pretenduar ta drejtojnë atë. Në fakt Vatra më shumë se askujt tjetër është e atyre dhe ata më shumë se askush tjetër janë Vatranët e vertetë.

Marjana Bulku eshte anetare e Kryesise se Vatres.

Janar 2020

ERVIN DINE: VATRA E SHEKULLIT XXI DUHET TË KRIJOJË HAPSIRA PËR RININË

January 6, 2020 by dgreca

Debatet destruktive nuk i shërbejnë Vatrës dhe interesave të shqiptarëve./

Me dorëheqjen e z. Mishto, nuk ka alternativa të tjera përveç Kuvendit të 19 Janarit. Alternativat e dyta dhe të treta janë humbje kohe për Vatrën dhe trojet Shqiptare. Ne duhet të punojmë fort për ta bërë Vatrën një zë të fortë për të gjithë shqiptarët, zërin kundërshtar të padrejtësisë në Shqipëri, Kosovë, Maqedoni dhe Mal të Zi./

Këto dy vitet e fundit në Vatër janë afruar disa të rinj, të cilët premtojnë se do ta çojnë më tej atë punë kombtare që bënë paraadhësit tanë ndër vite. Edhe pse këta të rinj erdhën në kohë debatesh e mllefesh, kur disa po luajnë zhurmuesin për t’ia errësuar të tashmen Federatës, këta nuk janë stepur, por po vazhdojnë të punojnë dhe të ruajnë qetësinë. Një ndër këta të rinj është Ervin Dine, i biri i të burgosurit politik të diktaturës komuniste shqiptare, Dine Dine, i lindur në kampin e internimit në Gjazë-Lushnjë. Ervini është pjesë e Komisionit të përgatitjes të Kuvendit të Vatrës që i zhvillon punimet me 19 Janar 2020 në Michigan.I diplomuar në akademinë Ushtarake ‘Valley Forge Military Academy’ në Pennsylvania, si dhe në Shkenca Politike në Columbia University, New York, një menaxher i zoti, që prej 6 vitesh drejton Shtetin e Conncecticut për Enterprise Holdings, Ervini ka se cfarë t’i japë Vatrës. Po cfarë mendon ai për të sotmen dhe të ardhmen e Vatrës, për debatet e dy viteve të fundit, për Kuvendin e Vatrës? Ndiqeni intervistën që i mori editori i Diellit, Dalip Greca.

***

DIELLI- A mund të prezantoheni për lexuesit e Diellit: Kush është Ervini?

ERVIN DINE – U linda në kampin e internimit në Gjazë të Lushnjës. Në moshën një vjeçare, babai im u dënua me burg me akuzën për agjitacion dhe propagandë. Jam rritur nga nëna ime dhe gjyshërit. Në vitin 1990, pas rënies së regjimit komunist, emigruam familjarisht në Romë, Itali, ku kërkuam azil politik për në SHBA. Pas aprovimit të kërkesës, në Maj të 1991, emigruam në SHBA. Aktualisht kam mbaruar akademinë Ushtarake ‘Valley Forge Military Academy’ në Pennsylvania, si dhe jam diplomuar në Shkenca Politike në Columbia University, New York. Për sa i përket karrierës sime profesionale, prej 6 vitesh drejtoj Shtetin e Conncecticut për Enterprise Holdings, ndërsa synoj pozicionin e Zv. Presidentit.

DIELLI- E kujton largimin nga Shqipëria?

E. DINE- Momenti i largimit nga Shqipëria është një episod sa i vështirë aq edhe i dhimbshëm në jetën time. Ishte një perzierje e kureshtjes dhe dëshirës së ikjes drejt vendeve të reja, boshllëkut të largimit nga vendi im dhe dhimbjes për lënien pas e njerëzve të dashur. Ende e ruaj në kujtesë momentin kur hipa për herë të parë në avion, gëzimin prej fëmije dhe një vorbull ndjenjash të destinuara për të mos u shuar kurrë. Gjatë jetesës sime prej 20 vitesh në SHBA, më ka shoqëruar ndjenja e boshllëkut dhe mungesës së vendit tim. Shqipëria mbetet për mua vendi ku robërohet shpirti, një mall fisnik.

DIELLI- Ju jeni lindur në kamp internimi. Çfarë ruani në kujtesë?*

E. DINE – Unë u linda i cilësuar si armik, i dënuar të rritem pa babanë pranë, mes torturave fizike e psikologjike. Gjatë gjithë fëmijërisë sime më kanë shoqëruar etiketime si: “kulak” dhe “armik”, por kurrë nuk kam arritur të kuptoja arsyen. Gjithmonë jam përpjekur të gjeja diferenca midis meje dhe njerëzve që më rrethonin për të kuptuar arsyen se, përse njerëzit dhe instancat na trajtonin si qenie që nuk i përkisnim atij vendi. Do të doja të shkëpusja një moment nga periudha ime në shkollë, në klasën e katërt. Ishte periudha kur bëheshin demaskimet në kinemanë e sektorit. Realisht, nuk e kuptoja se çfarë ishte demaskimi, por duke dëgjuar nga familjarët, e dija që nuk ishte gjë e mirë. Atë ditë në kinema do demaskonin Frida Sadedinin, e cila ishte mike e familjes sime. Mësuesja na porositi: “kur të dali kjo armike duhet ta pështyjmë në fytyrë”. Duke e ditur se, një gjest i tillë do të zemëronte nënën time, vrapova jashtë kinemasë për në shtëpi. Kur shkova ditën tjetër në shkollë, mësuesja po më priste tek dera dhe filloi të më godiste para klasës duke thënë: “ky djalë armiku nuk e pështyu atë armiken tjetër”. Fatkeqësisht, unë nuk isha i vetmi fëmijë që përballej me skena dhe tortura të tilla. Kujtoj kohën kur të moshuarit shkonin në apel se ishin të detyruar, ndërsa unë shkoja se ndihesha i rritur, një fëmijë i rritur nga sfidat e sistemit. Për fat të mirë ruaj në kujtesë edhe momente nga njerëzit lokal të Gjazë dhe Savër, të cilët na trajtonin me respekt. I tillë ishte mësuesi Sif Davidhi, i cili ishte miqësor dhe më çlironte nga ndjesia e të cilësuarit armik. Përtej gjithë momenteve të vështira me të cilat njerëzit e asaj kohe u përballën, ruaj një konsideratë të veçantë për mënyrën dinjitoze që ata rezistuan. Ndër ta ishin xhaxhallarët e mi, të cilët nuk iu përulën sistemit pavarësisht sfidave. Këta njerëz fisnikë i rezistuan një ndër sistemeve më të egra në botë, rritën fëmijët e tyre me dinjitet dhe dashuri për vendin.

DIELLI. Babai juaj, ish i burgosur politik, në romanin e tij “Mbi Varkën e Karontit”, të përmend tek skena e Gjyqit. Natyrisht ju ishit fare i vogël, por si e përjeton sot tek lexoni librin e atit tuaj?

E. DINE – Nuk mbaj mend ndonjë gjë nga ajo skenë, pasi nuk kam qenë as një vjeç, por vite më vonë kujtoj rrugët drejt burgjeve me nënën time. Një ndër momentet e vështira ka qenë koha kur në Qaf Bari duhet të flinim në korridor, sepse nuk na jepnin dhomë hoteli për shkak të biografisë së keqe.

DIELLI: Shtresa e ish të përndjekurve politik është ndër më të zhgënjyerat nga klasa politike në këto 30 vjet pluralizëm. Ju ç’mendim keni?*

E. DINE – Së pari, mendoj se nuk ekziston diçka e tillë siç është shtresa “ish të përndjekurve”. Të përndjekurit politikë vazhdojnë të jenë po aq të përndjekur sa kanë qenë 30 vite më parë. Mendoj se, në Shqipëri nuk ka ndodhur asnjëherë një integrim i të përndjekurve politikë në shoqëri. Do të veçoja këtu disa personazhe të cilët kanë arritur pozita të larta politike dhe kanë përfituar nga politika, ndërsa pjesa tjetër e të përndjekurve vazhdojnë të vuajnë në gjendje të mjeruar. Veçanërisht, debatet e fundit politike të kujtojnë luftën e klasave. Çfarë vendi mund t’i jepet një të përndjekuri, kur një tip si Spartak Braho jo vetëm që brohoret broçkulla si në diktaturë, por mban dhe postin e deputetit?! Nuk mund të kemi integrim të të përndjekurve pa pasur dënim të krimeve të komunizmit. Qeveria Rama jo vetëm që nuk ka dënuar krimet e komunizmit, por me marrjen e të gjitha strukturave qeveritare po shkon drejt diktaturës.

DIELLI- Ju keni shërbyer edhe në Ushtrinë Amerikane. Ç’mund të thuash për atë përvojë?*

E. DINE – Kam shërbyer për 8 vjet në United States Marine Corps. Për mua ishte një eksperiencë e veçantë, e cila më ka shërbyer si në aspektin shpirtëror po ashtu edhe për të krijuar lidhje vëllazërore të cilat vazhdojnë edhe sot.

Shërbimin ushtarak në Amerikë e kam parë si një mundësi më shumë për karrierë politike. Vendimin për të shërbyer në ushtrinë Amerikane e mora me synimin për t’u kthyer dhe ndjekur një karrierë politike ne Shqipëri. Në atë kohë, në moshën 20 vjeçare, mendoja se eksperienca ushtarake dhe shkolla në Columbia University do të më hapte shumë dyer në vendin tim. Pas eksperiencës së fundit e kuptova se, mendimet e mia prej një të riu naiv dhe idealist, ishin larg realitetit shqiptar.

DIELLI: Keni shërbyer edhe në Kosovë, diçka më shumë rreth qëndrimit atje.

E. DINE – Eksperienca në Kosovë ka qenë ndër më të bukurat. Ishte si një rikthim në vendin tim, por këtë herë me një mision të madh. Në ato gjashtë muaj shërbim në zonën malore të Kaçanikut jam ndier më tepër si ushtar në shërbim të vendit tim, se sa si ushtar i Marinës Amerikane. Pavarësisht vuajtjeve nga lufta dhe vështirësive ekonomike, Shqiptarët e Kosovës na pritën si pjesëtarë të familjes. Ata edhe një herë risollën në vëmendje traditat dhe zemrën bujare të shqiptarëve.

DIELLI: Keni studiuar Shkencat Politike në Columbia University. A nuk ju ndihmoi ky fakt për të fituar në garën elektorale në Shqipëri? Ç’mendon për rregullat e lojës elektorale atje?

E. DINE – Ashtu si e përmenda më sipër, të paturit avantazh në një garë politike, sepse zotëroj diplomë nga një ndër universitetet më me emër në botë, ishte një ide naive, pasi realiteti në Shqipëri është i ashpër. Me sa duket atje vlerësohet më tepër dinakëria dhe veset se sa intelekti dhe inovacioni. Mendoj se partitë e vogla janë në disavantazh pa filluar ende gara. Sistemi elektoral është i thyer dhe i korruptuar, veçanërisht me qeverinë e sotme dhe paratë e drogës. Vjedhja e votës është dëmi më i madh që mund të ndodhë në një sistem politik që synon të shkojë drejt demokracisë. Është e qartë që me sjelljen qeveritare Shqipëria po shkon në drejtimin e gabuar.

DIELLI- Ju keni 2 vjet që jeni afruar në Vatër, përse tani, dhe jo më parë?

E. DINE – Më tepër se arsye, do t’i quaja kushte jo të favorshme. Së pari, ka qenë pamundësia fizike për të marrë pjesë për shkak të shërbimit ushtarak. Së dyti, kur isha në universitet, kisha dëshirë që të organizoja një seksion rinor të Vatrës, gjë e cila pas prezantimit si ide kaloi në heshtje pa një përgjigje. Kur z. Mishto u bë kryetar, të cilin nuk e kam njohur personalisht më parë, më tërhoqi dëshira e tij për të angazhuar rininë në Vatër. Z. Mishto i ka dhënë Vatrës energjinë e munguar. Kjo duket qartë nga rritja e anëtarësisë dhe mbushja e sallës për evente të ndryshme që ka organizuar federata. Për këto arsye, bashkë me z. Agustin Mirakaj, jemi angazhuar me dëshirë këto dy vitet e fundit.

DIELLI- Po vazhdoni rrugën e babait tuaj, i cili sapo erdhi në SHBA u bashkua me Vatrën dhe është ende pjesë e strukturave të Vatrës. Si e ka pritur babai afrimin tënd me Vatrën?

E. DINE – Pas ardhjes në Amerikë, babi gjeti një shtëpi të dytë në Vatër, duke u angazhuar kështu në mbledhje dhe evente. Angazhimin tim aktiv ai e shikon në aspektin pozitiv të vazhdimit dhe rritjes së Vatrës, si përgjegjësi e jona. Po ashtu e shikon negativisht, pas trazirave të fundit, ku dhe është i mendimit për mospërfshirjen time në debate që nuk i shërbejnë Vatrës dhe interesave të shqiptarëve të Amerikës.

DIELLI- Çfarë vizioni keni për Vatrën e shekullit të dytë?*

E. DINE – Së pari, do të doja të shprehja mirënjohjen dhe vlerësimin tim për ata idealistë dhe patriotë, të cilët kanë mundësuar vazhdimësinë e Vatrës deri në ditët e sotme. Po ashtu, do të sugjeroja konsultimin dhe hapjen ndaj risive si pjesë e vazhdimësisë së mëtejshme. Duke qenë se jemi në kohën e internetit, Vatra duhet të futet këtë shekull si organizatë në aspektin teknologjik, financiar dhe politik. Për të realizuar këtë, duhet të krijojmë hapësira për të rinjtë, të cilët zotërojnë njohuri intelektuale, teknologjike dhe profesionale në fusha të caktuara. Po ashtu duhet të jemi më të hapur ndaj debateve konstruktive-jodestruktive. Unë mendoj se, me angazhimin dhe energjinë e rinisë, konsultimin e atyre, dhe me eksperiencën aktuale në Vatër, Vatra do të bëhet më e fortë se kurrë.

DIELLI: A po i ndiqni debatet e dy viteve të fundit në Vatër, veçanërisht këto kohët e fundit? Cili është gjykimi juaj dhe mesazhi?

E. DINE – Ashtu siç e përmenda më lart, mendoj se debatet në Vatër janë destruktive dhe nuk i shërbejnë Vatrës dhe interesave të shqiptarëve. Vatra dhe të gjithë vatranët duhet të shërbejnë si një shembull për Politikën Shqiptare dhe jo të bëhen pjesë e saj. Trajtimi i disa vatranëve dhe sjellja e tyre ndaj z. Mishto dhe familjes së tij lënë për të dëshiruar. Sulmet ndaj tij kanë filluar që javën e parë mbas kuvendit, pa i lejuar kështu hapësirë për të punuar. Edhe pse jetojmë në SHBA, nuk jemi të aftë të ndjekim shembullin e qeverisë Amerikane. Në fushatë mund të thuhen shumë gjëra, ndoshta edhe fyese, por kur zgjidhet presidenti, ai që ikën për hir të Amerikës nuk e kritikon të riun. Po ashtu, ekzistojnë shembuj se disa ish presidentë, (Bush – Clinton) janë bashkuar për akte bamirësie.

DIELLI: Si e mendoni Kuvendin e 19 Janarit në Michigan?*

– Si pjesë e komisionit për kuvendin, mendojmë se do të bëhet një kuvend i rregullt. Me dorëheqjen e z. Mishto, nuk ka alternativa të tjera përveç kuvendit. Alternativat e dyta dhe të treta janë humbje kohe për Vatrën dhe trojet Shqiptare. Ne duhet të punojmë fort për ta bërë Vatrën një zë të fortë për të gjithë shqiptarët, zërin kundërshtar të padrejtësisë në Shqipëri, Kosovë, Maqedoni dhe Mal të Zi.

DIELLI- Faleminderit për intervistën. Ishte kënaqësi që biseduam.

Ervin Dine: – Faleminderit Juve. Kënaqësia ishte imja.

INTERVISTOI:DALIP GRECA

PROF. SAMI REPISHTI: LETËR Skender Sherifit, mbi Librin e tij « FESTIVALI I PASIONEVE »

January 5, 2020 by dgreca

nga Profesor: SAMI REPISHTI/

I dashtuni mik i imi, i ri, poeti i dalluem Skender Sherifi :

Mesazhi yt telefonik, më erdhi dy herë, i papritun, emocionalisht dhe kulturalisht, si Djali i bashkvuejtesit, i ndjeri Shpend Sherifi, dhe si Poet me vlera të konfirmueme nga qarqet letrare të Botes frankofone dhe shqiptare. Të falenderoj përzemërsishjt, sepse u gëzova shumë !

Emocionalisht, me ktheu 70 vjet mbrapa, në periudhen, kur baba i yt, i ndjeri Shpend Sherifi, kalonte vitet e gjata e të mundimshme, si i burgosun ( pa asnjë faj ) në Burgun politik të Shkodres dhe bashkë me mue. Më kujtoj dhomen numër 9, që na zinte frymen, nga mungesa e arjit të pastër. Edhe sot, une e kujtoj me admirim, një djalë tropojan, i gjatë, i shkathet, shumë simpatik dhe kundershtar i vendosun i diktatures komuniste, në vendin tonë të përbashkët.

Gjithashtu, si shumë tropojanë të tjerë, «armiq të rregjimit», me kujtohen vuejtjet e tyre dhe të ndjerit Shpend, nga uria dhe mungesa e kujdesit familjar, për arsye të largësisë dhe komunikimit njiherë-mujor. Aty, kam pa stoicizmin e vërtetë të tropojanëve antikomunistë dhe vendosmërinë e tyre, me mbrojtë idealin e tyne, një Jetë të Lirë, në Trojet stërgjyshore dhe në demokraci. Fati e deshi, që shumica e tyre e lanë këtë Jetë, pa e pa atë Ditë … !

Prandaj, nuk më çuditi inisiativa e të ndjerit Shpend Sherifi me hapë « Oda Malësore » në qendër të Evropës, në Bruksel, me e mbajtë të gjallë ndjenjën e Shqiptarizmit dhe dashurinë për Nanen Shqipëri !

Pra ngjarje, njerëz dhe akte që nuk do harrohen shpejt !

Si kunorëzim i nji qendrimi të këtill, ka qenë « shqiptarizmi i plotë » i djalit të tij, Skender Sherifi, vepra e të cilit, na ban kryenaltë si Shqiptar, kudo që jemi, me rezultatet e shkëlqyeshme që ka arritur. Miku im i ri, me punën tande, nderon baben, veten, boten frankofone dhe pasuron me një kapital të pazëvendsueshëm, letërsinë e vorfen shqipe.

Për këtë arsye të përgjithshme, shenon një fitore të pamohueshme !

Ti, ke të drejtë me deklamue se « Skender Sherifi » me nji arsim të plotë, paraqet një seri krijimesh rreth natyres njerëzore, me një forcë të tillë, sa që vargu i tij mbizotëron përkrah shkrimtarëve të tjerë, më mbresëlënes të Botës. « Kjo, ju ban të denjë, për titullin POET ! »…me autenticitet artistik dhe formim frankofon, dhe i pjekun nga eksperience personale, sidomos gjatë vitëve revolucionare evropiane 1968, dhe përtej në SHBA. Pra, një formin që e ban atë origjinal, dhe ia siguron lirinë e mendimit krijues. « Tek Sherifi, shkruhet në Biografinë e tij, flet instinkti primar, subkoshienca dhe organizohet pastaj në një mënyrë krejt tjetër, për të na pru një Sens, i cili ka një logjikë të qartë. »

I zbuluem nga lexues të vëmendshëm, ai gjen përkrahjen e figurave kryesore të Botës frankofone. Në fillim, të ndjerin Pierre Seghers – editor, por edhe poet, për të cilin, na duhet të njohim meriten e tij, në mbrojtjen e Poezisë, në koleksione të shumta, që ai botoi, për më shumë se 25 vjet, shkruen Bruno Vercier. Pra ai e adoptoj Sherifin shpirtërisht dhe e zbuloi këtë fenomen që, ashtu si Piktura në art, la mbasdore « objektin » dhe iu kushtue, « krijimit të së resë ! »

Luksi dhe privilegjet e Parisit, Provancës dhe Brukselit, nuk e pakësuan dëshirën e tij, që « ta ruajë dhe ta pasurojë shqitparizmin e tij .» Fati e deshi që të njihet dhe miqësohet me Dr. Ibrahim Rugovën, letrar dhe leader politik i Kosovës, në Prishtinë ( me të cilin, unë kam bashkëpunue ngushtësisht SR ). Aty, ai boton të përkthyem shqip nga Rugova, dy vellime poezie dhe një libër « POEZI » në 2008. Pra, është Rugova, ai që e « vendos këtë autor të ri, brenda normave letrare shqiptare … » autor, që njikohësisht e pasuron letersinë shqipe, me nji eksperiencë të re njerëzore dhe artistike. Kjo eksperiencë e vendos poetin Sherifi, në « Familjen e Letërsisë shqiptare » në Kosovë.

Në vendin e të parëve, Skender Sherifi shkon vetëm në vitin 1990, mbas shkërmosjes së diktaturës 45 vjeçare të rregjimit komunist, në atë vend. Që nga takimet e para, Poezia e tij, u cilësue si « një Kullë Babeli » nga një intelektual i mirëfilltë Jusuf Vrioni ( ish bashkëvuejtës i imi SR ) « Jam tepër i gëzuar, deklaroj i ndjeri Vrioni, që kam njohur një Autor të këtill, i cili ka krijuar e konceptuar, me siguri, Poezinë që do shkruehet më vonë, në shekullin 21 »

Në vitin 2003, poeti Sherifi përfshihet në listën e Letërsisë Botënore, nga Fjalori enciklopedik « Larousse » Paris – Francë, dhe numërohet si njeni nga 26 autorët më të randësishëm të Letërsisë Shqipe, që nga «Formula e Pagëzimit » e Gjon Buzukut.

Në paraqitjen e tij, « Larousse » shkruen :« … ai shprehet me një lirizëm vezullues, të jashtëzakonshëm, dhe na hjedh fjalët e tia, sikur Diejt mbi Detin e trazuar, duke i perzier me një lumturi të rallë, stilet gjuhësore tepër të rafinuara, me ato më popullore, argotike dhe zhargonore. Autori na tërheq me Muzikën e Kohës, në bordin e Anijes së tij kozmike … Përkthyes, gazetarë, i pasionuar për Letërsinë, Filmin, Teatrin, Muziken dhe Pikturen, është një Shqiptar i vërtetë frankofon, një kozmopolit,një Njeri unik i të vërtetave, i Miqësive, i besnikërive dhe i dhembshurive që xixëllojnë dhe kumbojnë » ( Fjalori enciklopedik francez Larousse ) faqe 815-816 – Paris, në 2003.

Në këtë moment, poeti Skender Sherifi vendosi të dhurojë Kombit të tij, Shqipërisë, si TESTAMENT SHPIRTËROR dhe LETRAR, gjithë Veprën e tij …

Me Krijimtarinë e tij, ai plotëson Misionin e tij … si Njeri, si Humanist universal dhe si një Atdhetar shqiptar, deri në fund !

Ka krijues letrarë, që të nxitun nga shpejtësia e marshit të « Historisë », kanë prirje me provokue, në letërsi dhe në art, një revolucion të përherëshëm. Kështu krijohet nji atmosferë fekonde, në mes të traditës dhe revolucionit, ose nji individualizëm disa herë i ashpër, e që kërkon « nji Kishe ! »

Për Poetin Sherifi, nuk ka vend për « Kishen » grumullim i atyre që mendojnë njilloj.

Ai, Sherifi, mendon ndryshe, dhe refuzon me u antarsue në çfardo lloj ideologjie …

I kënaqur me shërbimin e tij ndaj Njeriut, me frymën e tij të humanizmit universal,

ku terminologjia e poezisë së tij, nuk mund të jetë ajo e përherëshme, kështu që ai zgjedh « ruajtjen e origjinalitetit të imazheve dhe metaforeve, të gjuhës së lirë poetike, por edhe provokuese, romantike, sentimentale, por edhe « surrealiste», pop e rock dhe shpeshherë e papritun … Me nji fjalë ultra klasike, shpjegon ai në « L’Odyssée de l’Amour » ( 2015 ), aty ku çfaqet Dashuria për të gjithë dhe për të gjitha, Poeti Sherifi e përqafon me vrull Botën bashkëkohore, i ndërgjegjshëm për tmerret që përmbysin konceptimet tona inkurajuese për Njeriun.

Ambicioz në punën e tij krijuese, me e njohur botën ashtu si ashtë dhe me themelue nji realitet që e paqëson, ai zbulon një aspekt të Tragjedisë sonë moderne. Të mëdhejtë Paul Valéry e Claudel, kanë vdekë ose kanë heqë dorë nga Poezia, dhe i janë kushtuar Romanit.

Por, poezia ashtë « themeli i qenies sonë, i ndërtuar me fjalë », simbas Heideggerit.

Njëna ndër meritat e poetit Sherifi ashtë edhe pervehtësimi i kësaj thanje dhe forcimi i saj, me metoda jo të zakonshme, në « krijimin e së resë ! » Sepse, nuk kemi sot, çfarë të shpjegojmë ? Kampet e përqendrimit janë përshkrue në mënyra të ndryshme nga Viktimat.

Tani, shumë kanë vdekë, e të tjerë vdesin Vdekjen e ngadalëshme, të këputun nga shpresa e një Jete të maparëshme, me një pleqnim të « forcës së fshehët », të terrorit gjysëm të fikun.

Shumë prej tyne, përpiqen me gjetë një rrugë, përmes Kampit të Pa-arrijtshem, i cili i rrethon, i mbështjellë dhe i keqdrejton – ( Jean Clair « Lazare, parmi nous » )

Poeti Sherifi përgjigjet me vullnet të fortë, në kërkim të panjohunes, me nji shkrim seizmologjik, nji shkrim natyral e jo ma « tekstual », nji shkrim në atmosfere paniku, që i regjistron dhe lëkundjet më të vogla, të nji sensibiliteti të hapun, si ofertë për gjithë Trazimet e Botës. Pra, Poezia, ngarkohet me misionin e reformimit të Letërsisë, në vendin e privilegjum ku të gjithë, i dedikohemi reflektimit mbi Njeriun.

POEZIA duhet të dedikohet … kërkimit, zbulimit të « Njeriut-Viktimë », kudo që ai/ajo,dermohet nga shtypja. Kjo ashtë dëshira e nji Viktime të terrorit të kaluem !

Me përshëndetjet ma të mira.

nga Profesor SAMI REPISHTI

Me datën, 29 dhetor 2019

Ridgefield, CT. – U.S.A

Legjenda e tri Krishtlindjeve nën dhunë- rrëfim nga Dr. Lazër Radi

December 30, 2019 by dgreca

24 dhjetori i 1924-ës… Prizren/

Dimën…/

Dimën i ashpër nordik në malet verilindore të tokës shqiptare. Qyteti im, me mantelin e bardhë të borës ndër krahë, sfidonte at bardhësi verbuese me dritën e zbehtë të hanës, pa i shpallë luftë, veç tue e pranue njeni-tjetrin në heshtje. Në qytet gjithçka zhvillohej në heshtje: edhe krimi… edhe dashnia!

Ai kishte marrë nji pamje të çuditshme!

Luftohej me hapë nji shteg kalimi n’at rrugë të verbër, po lëvizja e dyshimtë e bajonetave mbi çatitë e mbytuna nën borë, kallzonte se pusia qe kurdisë me u derdhë gjak i pafajshëm…

Ky ishte absurdi i asaj nate të shenjtë.

Si mund të mendohej për krim e gjak at natë të paqme, kur krejt atmosfera ishte mbështjellë me melodinë ëngjullore të lindjes, që valë-valë lshohej nga kisha majëkodre e shpërndahej gjithkah qytetit… Sa qartë e fuqishëm shpërthenin fjalët e melodisë: “Lavdi Zotit ndër qiej – paqe njerzve mbi tokë”.

Ishte nata e qiejve… nata e paqes për të gjithë.

Ishte 24 dhjetori i 1924-ës!

Në zemër të Kosovës, Drenica qe kthye në nji skëterrë, në nji kasaphanë e vërtetë për pushtuesit. Kryengritja s’po ndalej. Hija e Azemit shfaqej kudo te “Hani i Mushkave”, te “Kroni i Hirushës”, te “Shtegu i Drenit”, po atje ku kallte ma shumë tmerr ishte te zemrat e shkjeve.

Eh, sa e vrazhdë ajo hije: kudo kah shkonte, edhe pse pa zhurmë e pa zà, ashtu në heshtje kallte tmerr! As ushtritë e armatosuna s’po mund t’i afroheshin asaj rrezeje ku sundonin fantazma, ku mbretnonte hija e vrazhdë e Azem Bejtes… Ajo krahinë, për kënaqësinë e të gjithëve ne, quhej “Shqipnia e Vogël…”

Mesnata ishte në grahmat e fundit.

Nën qiellin e zymtë, nji qetësi hyjnore rrinte pezull nën at bardhësi të paskaj natyre… Ndigjoheshin virtytshëm tingujt e kambanave që ftonin njerzit me marrë pjesë në ardhjen e “Mesias” mbi tokë. Kambanat vazhdonin e dukeshin si ndjellse kerubinësh që fluturonin mbi at qiell të qeltë të qytetit në skaj. Njerëzia, ngutnin hapat e kjo dallohej prej hijsheve në rrugët e Varoshit, nën Kala ku fenerat në lëvizje ngjanin si xixlloja të çuditshme që vërtiteshin të çmenduna midis atij acari të dimri alpin.

Çdo çast bahej edhe ma emocionues…

dukej sikur i preknim me dorë tingujt e kambanave, sikur e ambla e asaj nate të madhnishme futej në veshë e ndër zemrat tona. Nji kangë baritone e bardhë si dëbora verbuese dilte prej gjokseve të fëmijëve në korin e kishës. Ishte zani i shelbimit që kishte pushtue jo veç qiejt e tejdukshëm t’asaj nate fatlume, po krejt shpirtnat e ishte shkri me ta.

Posa e kaluem Qafën e Pazarit, u gjendëm përballë fasatës madhështore të kishës së qytetit. Ishte e para herë që prindët e mi, më merrnin me vedi në meshën e mesnatës. Nji fantazmagori dritash e ngjyrash gjithallojshe m’i lëbyri sytë. Oh, sa iu gëzova asaj pamje magjepse. Më dukej sikur gjendesha diku jashtë bote, sikur shetisja n’nji vis përrallash… ku kambanat s’pushonin… e ndër krahë të atyne tingujve lëshoheshin jonet e korit të fëmijëve që dilnin nga kisha dhe si avull i nxehtë futej në shpirtin tim. Midis saj qe ngritë nji Betlehem i mrekullueshëm.

Dy javë ma parë, motra Angjelinë dhe murgeshat e tjera kishin punue tue derdhë krejt dashninë dhe pasionin e tyne. Ai Betlehem, për sytë e e pamësuem të nji fëmije ishte vërtet diçka magjike, nji poezi që derdhesh me muzikë e gjitha mbrenda meje…

Mbresat e asaj nate kambanash, kandilash e kangësh më krijuen në shpirt nji romantikë të tillë që më ka ndjekë në gjitha vitet e jetës…

24 dhjetor 1944 – Burgu e Ri – Tiranë!

Ishin ditë të vështira, të randa, të zeza…

Të rrethuem gjithkah me tela, me policë, me dhunë e me kërcënime për vdekje… Tashma jo nga i huaji serbo-sllav, po nga i joni, vëlla i gjakut, po që dukej bash si pjellë e të huajit… lebrozë të indoktrinuem, internacionalistë, barinj që s’u dukeshim as delet, e që meritonin at emnin fatal të Greqisë së Lashtë “a patris”, t’paatdhe…

Burgjet e Shqipnisë ishin përplot me njerëz që besonin me gjithë mend në hymnin e Perëndisë. Asaj nate, ata ndjenin të qarkullonte n’ajri kangë si: “Lavdi Zotit ndër qiej e paqe n’tokë për njerëzit vullnetmirë…”

E ndjenin në shpirt, i kapnin në fluturim ato jone të padukshme kange që lëvrinin ambël nëpër at qiell të mjegulluem me erë baroti e gjurma gjaku…

Burgu zukiste si nji koshere bletësh. Kudo që ishte nji pëllambë toke e ngurtë qindronte nji qenie e gjallë, tashma e burgosun, e përdhosun e që dikur kishte qenë njeri, e çfarë njeriu…!

At mbasdreke të 24 dhjetorit… u hapën kangjellat e dyfishta të burgut dhe në korridorin e frigorifertë u shfaq Dom Shtjefën Kurti, famullitari kosovar, tash guximtari i Tiranës. Si rrufe u përhap lajmi se Dom Shtjefni ishte mes nesh dhe se për t’parën herë në historinë e burgjeve shqiptare do të celebrohej Mesha e Krishtlindjeve…

Vrapuem të gjithë me i shkue në ndihmë.

Diku n’nji cep hapëm vend dhe sa hap e mbyll sytë e ngritëm altarin… I zbehtë dhe tepër i emocionuem, tue marrë pjesë shpirtnisht në dhimbjet e në vuejtjet tona – ai celebroi para gjithë të burgosurve, pa dallim nëse ishim myslimanë a të krishterë…

Mesha e Krishtlindjeve at natë qe nji mrekulli e vërtetë shprese dhe besimi n’ato katakombe të tmerrit shqiptar…

Ma vonë, kur dhuna e kuqe do të lëshohej si qen i tërbuem edhe mbi të, në nji qeli burgu, do të më rrëfente se mesha ma e bukur, ma solemnia dhe ma e paharrueshmja e jetës së tij, do të mbetesh ajo meshë aty në Burgun e Ri të Tiranës, të cilën për nga emocionet, e krahasonte me meshën e parë që kishte thanë kur qe shugurue prift. Sa vetë në botë do të kishin dashtë që të kishin asistue n’at meshë burgu ku elemente besimesh të ndryshme asistonin me të njejtin devocion, me atë devocion që ka veç shqiptari, për atë Zot… që na e ka dhanë jetë e frymë të gjithëve…

Si mbaroi mesha, e përcollën Dom Shtjefnin, deri te porta e daljes. Korridori u zbraz mbasi sërish do kthehej në bujtinë. Aty pamë se dyshemeja ishte lagë prej lotëve të mallëngjimit… Ai korridor i ftoftë akull qe kthye n’nji “Lëndinë Lotësh” o n’nji Mur Vajtimi. Ishin lotët tonë, lotët e atyne njerzve të pafajshëm që s’po e kuptonin pse ishin krijue aq shumë burgje nëpër botë, apo thjesht për me i mbajtë ndër pranga fajtorët e pafajmë…

***

24 Dhjetor 1953: Aeroporti Rinasit, Ura e Hasan Beut.

Mesnata e Krishtlindjeve ma të bukura n’botë.

E denjë për një skenar të mrekullueshëm filmi.

Në kampin e punës n’Aeroporti Rinasit, gjitha ditët ishin të njisojta: të randomta e të rraskapitshme. Nuk njifesh as mot me shi e as me diell, as baltë e as tokë të thatë, as diell përvëlues e as borën dy pëllëmbë trashësi. Punë, veç punë, punë pa orar, punë prej kafshe nën at qiell të hapët e në mëshirë të Zotit.

Aeroporti ushtarak na kërkohej me urgjencë. Përshpejtimi i punimeve bahej me kamxhik o me hunj gardhi, po edhe ata soseshin tue u thye mbas shpinave tona…

Dikur, ora as dita s’kishte ma asnji lloj kuptimi, fishkëlleu bilbili i grumbullimit dhe u dha urdhni për kthim. Formuem rreshtat dhe u vumë për rrugë. N’at mori njerzish të rraskapitun e të leckosun, që dukej sikur s’kish të sosun, krijuem nji treshe – Patër Meshkalla, Anton Kozmaçi dhe unë. Gjatë gjithë asaj dite kishte ra shi dhe rruga ishte përbaltë keqas… qe krijue nji llucë ngjitëse që po na e vështirsonte së tepërmi ecjen. Prej asaja morie kambësh që hiqeshin zhag, balta qe ntrashë aq sa na i kapte “tullumbat” e na i shkulte prej kambëve. Shumë i hoqëm e i morëm në dorë tue hecë zbathë n’at ditë të akullt dimni.

Dikur mbrritëm në kamp, s’ishim ma as njerëz e as kafshë: ishim reduktue në fantazma, në ca krijesa zvarranike që s’dihej prej ç’epoke gjeologjike vinim. E shifnim vedin veç te të tjerët e rrëqetheshim. Isha i bindun se as nana që na e kishte bà kokën, s’do t’na njihte n’at katandisje të mjerueme ku na kishin hjedhë…

Në gjithë at mjerim, egërsi e zymti që na rrethonte, at natë vendosëm me e festue at “ditë të bekueme!” U lamë, njashtu keq e keq, e nisëm me sajue diçka me hangër. Ai sajim, na shërbente me kalue kohën, derisa t’afronte mesnata. Kishim ndezë tri zjarre të fuqishme: në njenin zienim groshën, në tjetrin orizin dhe në të tretin hallvën. E ftuem edhe Patër Mëshkallën, n’at festë të mjerimit njerzor, po ai s’pranoi asgja, pse do të “kungohej” mbas nji ore n’at meshë… Aty pranë, farfurinte pema e Krishtlindjeve, nji degë selvije e sajueme dhe zbukurueme me do shporta e figura të bame me letra punëdore, e ndonji portokall o mollë ndër sqetullore degash.

Afër mesnate u ngritëm e sistemuam elterin në krye të kapanonit. Mbi tavolinë të mbulueme me nji çarçaf të bardhë si bora, vendosëm dy shandana me qirinj, pemën, ungjillin, kupat e mbulueme dhe pemën e zbukurueme.

Kur u lajmërue mesnata, Patër Mëshkalla, edhe njashtu i pakët kah shtati, at natë kishte pamjen e nji gjigandi. Krejt kapanoni i burgut ishte në kambë. Pa dallim feje e krahine, ishin aty, në Meshën e Krishtlindjeve në Ferr.

E ndërsa thuhej mesha, u ndezën plot qirinj që ato fantazma i mbanin ndër duer. Mund t’ishin tridhjetë, pesëdhjetë ndoshta edhe njëqind të tilla – di veç që krejt kapanoni mori nji ndriçim parajse. Ajo stallë mundimesh u shndrrue në kishë, ndoshta katedralja ma madhështore e botës… sepse aty ishin shpirtnat tonë.

U ba nji natë e mrekullueshme, dhe pse jetonim aty në skëterrë të dhunës. Disa prej pjesëmarrësve, (ata të kulturës gjermane) e dinin kangën e famshme të Krishtlindjeve “Shtilen Naht-in” e nën zà ia nisën me këndue… Pak nga pak tonet e kangës erdhën duke u naltue. Befas qe improvizue nji kor i madh, e mos t’ia kishe lakmi as Verdit te Nabuko… E gjithë mesha u përcoll nën melodinë e asaj kange të paharrueshme që i dha solemnitet atij çasti të madhërishëm, duke na ngjallë shpresa të pakufishme, se nji ditë, do të zbriste edhe ndër ne “paqja e njerëzve vullnetmirë!”

Botuar në gazetën Mapo, 27 dhjetor 2019(Dergoi per Diellin-Nikolin Kurti)