
Asllan Bushati/
Emigracioni, kjo plagë e madhe e Kombit Shqiptar, ka sjellë edhe ndryshime te mëdha shoqërore e demografike. Ne e shikojmë si plagë, por mbase është edhe pjesë e globalizimit se dhe popuj e kombe të tjera e kanë këtë problem, ndoshta në përmasa më të vogla. E me gjithë tronditjen që ka sjellë tek ne ky fenomen, edhe atje ku shqiptarët vendosen, përpiqen të lidhen me njeri tjetrin, të ruajnë zakonet e traditat e mira e mundësisht të krijojnë miqësi të formateve të ndryshme brenda komunitetit. Ne nuk jemi të ngurtë në mardhëniet edhe me komunitetet e tjera (qoftë edhe martesat), por ato nën sipërfaqe shpesh bartin një fare ftohtësie. Kurse kur bëhen brenda komunitetit këthehen në një manifestim, me flamuj e banderola, kostume e veshje, këngë, valle e instrumenta muzikore tradicionale. Kjo po bëhet përherë e me shumë ndjesi e bukur në NY, ku është edhe komunitetit më i madh i dekadave të fundit nga të gjitha trojet etnike.
Kështu një pinjollë i Familjes Verzivolli (Bujari), me origjinë nga Dibra e prej tre brezash në Tiranë, vjen të shkollohet në NY, ku njihet e martohet me një vajzë të lindur po në NY (Hidajete), por me prindër nga Tropoja. Vajza e tyre Blerina e lindur, rritur e shkolluar në NY, martohet me një djalë të lindur po në NY (të mirshkolluar të dy) por me prindër nga Kosova. Kjo martesë, këthehet në një ngjarje të bukur për komunitetin, sepse në te marrin pjesë shumë miq e dashamirë, të të dy familjeve, vatranë e personalitete të komunitetit. Por jo vetëm kaq, se krushqit nga Kosova nuk erdhën 11 vetë sipas zakonit të vjetër, por mbi 100. Dhëndërri e shumica e të rinjeve ishin veshur me kostume kombëtare, të moshuarit krejt me plisa të bardhë e në krye prinin flamuri shqiptar kuq e zi dhe ai amerikan. Por edhe dasmorët e vajzës ishin me veshje tradicionale tiranase, matjane, tropoje etj. Me muzikë nga të gjitha trevat shqiptare e në prani të dasmorve të shumtë, kurorëzohet me martese Blerina me Shkumbinin (dy emra mirfilltas shqiptar), vajza me veshje tiranase e djali me veshje kombëtare kosovare. Gjë shumë e bukur. Madje për ata edhe shishet e verës e rakisë ishin personalizuar me një foto të bukur të të dy të rinjve.
Këtë lloji respekti për traditën e kishim shijuar edhe më parë mbrekullisht në dasmën e djalit (të ndjerit Dalip Greca) nga Lushnja, në atë të djalit Rustem Gecajt nga Kosova, të djalit të ndjerit Zef Balaj nga Puka, të djalit të Ibrahim Kolarit nga Dibra e shumë e shumë të tjera.
Ti këthesh dasmat e sotme nga thjeshtë gëzime familjare edhe në një evendiment kulturor shqiptarë me flamur, veshje, këngë e valle, është një investim në fushën e traditës, zakoneve të mira dhe vijimsisë lidhjes së breznive me njeri tjetrën.
Tradita e gastronomisë (tradicionale) shqiptare po ashtu është një dukuri që konkuron fort në tregun njujorkas: Nanas kitchen (guzhina e Nanës), Cakorri, Cka ka qëllue, Teuta, Gurra, Luna e shumë të tjera që i japin komunitetit kënaqësi e krenar.
Vendosja e emrave të rrugëve e shesheve si: Gjergj Kastrioti- Skënderbej, Nanë Tereza, Fan Noli, Ismail Qemali, e bëjnë më krenar e të nderuar komunitetin tonë shqiptaro- amerikan në NY. Ata krijojnë piknisje për arritje më të mira edhe në shtetet e tjera dhe për breznitë e ardhëshme. Traditën e mirë lypset ta ruajmë e përparojmë.