-Kryeministri Kurti në 34-vjetorin e grevës së minatorëve të Trepçës: Minatorët janë në qendër të historisë sonë, por edhe të së tashmes e së ardhmes tonë/

MITROVICË, 20 Shkurt 2023- Gazeta DIELLI nga korrespondenti në Kosovë/

 Në Kosovë sot u shënua 34-vjetori i grevës së minatorëve të Trepçës. Në ceremoninë solemne, në Stantërg, të pranishëm ishin Kryeministri i Republikës së Kosovës, Albin Kurti së bashku me ministren e Ekonomisë, Artane Rizvanolli.

Duke kujtuar kontekstin dhe grevën e vitit 1989, kryeministri tha se me veprimet e tyre minatorët po e mbronin Kosovën nga politikat diskriminuese dhe shtypëse të diktatorit serb në ngritje Sllobodan Millosheviçit dhe përpjekjes për ta revokuar autonominë Kosovës. Ai shtoi se për tetë ditë, deri më 28 shkurt 1989, horizonti i tetë dhe i nëntë i zgafellës së Xeherores së Stantërgut, në rreth një mijë metra nën tokë, u kthyen në fronte politike që e dridhen gjithë Jugosllavinë.

“1300 minatorët grevistë të Trepçës ishin 1300 ushtarët e parë që e nisën luftën, e cila pas një dekade rezultoi me çlirimin e Kosovës, ndonëse konteksti historik i kohës së atëhershme ishte shumë -shumë kompleks”, deklaroi Kryeministri.

“34 vjet nga greva, 24 vjet nga lufta dhe 15 vjet nga shpallja e pavarësisë, teksa kujtojmë kapacitetet e atëhershme të saj dhe ngritjen e nivelit të punës së saj sot, sfida e të gjithëve për Trepçën dhe posaçërisht e qeverisë sonë, mbetet që nga një gjigand i cili konsiderohet i fjetur, Trepça të kthehet në një burim pasurish minerare që nga nëntoka ngrit nivelet e të gjitha stadeve të punës së kësaj ndërmarrjeje, përtej çdo kujtese a historie për këtë parajsë nëntokësore”, theksoi Kryeministri Kurti.

Gjatë dy viteve të para të mandatit,  Kryeministri theksoi se është punuar me zell që të zhvillohen ndërmarrjet publike, duke i përkrahur në luftimin e krimit e korrupsionit përbrenda, për të tejkaluar vështirësinë financiare, për ta zënë hapin në treg dhe për ta rritur performancën e për t’i ngritur pra rezultatet. Për më tepër, Qeveria e ka përkrahur Trepçën me subvencione për investime kapitale dhe për t’u përballur me krizën energjetike, 8.2 milionë euro në vitin 2021 dhe 8.3 milionë euro në vitin 2023.

E për këto dy vjet, ai tha se kemi parë përparim te Trepça.

“Udhëheqja e re e ndërmarrjes e ka rritur prodhimin dhe të hyrat, i ka ulur shpenzimet operative dhe ka vendosur rend e disiplinë në punë.  Në dy vitet e fundit, të hyrat e Trepçës janë rritur për 50% në krahasim me vitet 2018-2020. Në 2018-2020 kanë qenë 14 deri në 15 milionë euro, e tash janë 21 deri në 22 milionë euro. Vetëm gjatë vitit që shkoi, të hyrat nga koncentrati i Plumbit dhe Zinkut janë rritur për 11%, ndërsa shpenzimet operative janë ulur për 15% në krahasim me vitin paraprak. Kështu, edhe humbjet janë ulur nga 2 deri në 5 milionë euro në baza vjetore që kanë qenë me herët, në 690 mijë euro në vitin 2021, e vetëm 126 mijë euro në vitin 2022”, veçoi Kryeministri Kurti.

Kryeministri Kurti gjithashtu u uroi minatorëve dhe qytetarëve të Mitrovicës fitoren e mbrëmshme të klubit të basketbollit Trepca në finale e Kupës së Kosovës në basketboll. 

Dr. Hasan Bello/

Një nga vrasjet më të bujshme në historinë e Shqipërisë është ajo e ish-kryeministrit Hasan Prishtina. Ai njihej si irredentist dhe artikulues i bashkimit të Shqipërisë me Kosovën. Kjo do të bëhet shkak, që brenda një kohe të shkurtër, ai të konsiderohet si armik kryesor i Jugosllavisë.

Angazhimi i H. Prishtinës në ballafaqimet politike shqiptare në vitet 1920-1924 do të shoqërohet me pasoja për karrierën e tij si politikan. Ai shquhej si patriot i ndershëm, por emocional në zgjidhjet që bënte. Kjo dhe pikëpamja për ta çliruar Kosovën me armë e futi në konflikt me pjesën tjetër të politikanëve, të cilët, mendonin se fillimisht ishte e nevojshme të konsolidohej Shqipëria dhe më pas të zgjidhej çështja e Kosovës.

Karakterin e vendosur dhe sinqeritetin e H. Prishtinës e shfrytëzuan kundërshtarët e Ahmet Zogut, që bënin propagandë se ai ishte njeri i Serbisë. Ky disinformacion shkaktoi një armiqësi të pajustifikuar.

Raportet u acaruan edhe për shkak të disa përpjekjeve të H. Prishtinës për ta eleminuar fizikisht A. Zogun. Por, marrëdhëniet midis tyre ndryshuan në vitin 1931. Qeveria italiane bëri përpjekje për të krijuar një front të përbashkët antijugosllav nga Zogu te H. Prishtina. Si ndërmjetës shërbeu ambasadori italian në Vjenë, i cili u përpoq të organizonte një takim mes ministrit të Oborrit Mbretëror Ekrem bej Libohova dhe H. Prishtinës. Nga deklaratat që ky i fundit i bëri ambasadorit italian, theksoi se kishte rënë dakord që brenda pak muajsh të vendosej në krye të një komiteti revolucionar kosovar. Qëllimi i këtij komiteti ishte që të krijohej një forcë ushtarake prej 12.000 vetash me shqiptarët e Kosovës, e cila do të qëndronte në gatishmëri në rast të një konflikti mes Shqipërisë dhe Italisë nga njëra anë dhe Jugosllavisë nga ana tjetër.

Gjithashtu, H. Prishtina i deklaroi ambasadorit italian se kushti thelbësor për jetësimin e këtij programi ishte mbështetja dhe inkurajimi i qeverisë shqiptare. Për këtë, Mbreti Zog i kishte ofruar me anë të publicistit austriak dhe mikut të shqiptarëve dr.Leo Freundlich të pranonte drejtimin e komitetit revolucionar të Kosovës.

Për krijimin e këtij fronti antijugosllav, Mbreti Zog solli në Tiranë drejtuesit e komitetit revolucionar maqedon; dhe së bashku me Italinë e Bullgarinë ndërtuan një darë politike-diplomatike-ushtarake, që ngjalli panik në Beograd. Kjo bëri që shërbimi sekret jugosllav të hidhej në aksion. Më 20 shkurt 1931, ai organizoi dhe financoi atentatin për vrasjen e Mbretit Zog në Vjenë nga Ndok Gjeloshi, Azis Çami, Qazim Mulleti etj. Në vijim të këtij skenari, në gusht të vitit 1933, ai organizoi tre atentate politike brenda 10 ditësh.

– 14 gusht 1933 ekzekutohet në Selanik ish kryeministri H. Prishtina. Sipas gazetës greke “To Fos”, në Beograd të gjitha gazetat dhe partitë theksuan se, në personin e të vrarit u zhduk njëri prej armiqve më me rëndësi të politikës serbe në Shqipëri. Madje, një prijës i rrezikshëm i minoriteteve shqiptare në Serbinë e Jugut.

– 18 gusht 1933 i bëhet atentat ish-kryeministrit të Bullgarisë dhe politikanit Aleksandër Zankoff. Dy bombat e hedhura shpërthyen disa hapa larg tij, duke bërë që ai të shpëtonte për një fije.

– 25 gusht 1933 vritet në Kroaci ish-ministri Mirko Neudorfer, anëtar i Partisë së katundarëve kroatë, kundërshtar i Beogradit dhe i nacionalistëve serbë.

A kanë lidhje të gjithë këto atentate me njëri-tjetrin? Apo siç theksonte një gazetë greke për vrasjen e H. Prishtinës, se ato do të qëndronin të mbyllura në korridoret misterioze të Ministrive të Jashtme, duke qenë objekt i marrëveshjeve të fshehta dhe i intrigave të pazbuluara.

Ky është konteksi përse u eleminua H. Prishtina dhe jo interpretimi që i bëjnë kësaj vrasjeje disa historianë, në përputhje me alibinë e shërbimit sekret jugosllav se gjoja atë e eleminoi Zogu.