Artur Vrekaj, Massachusetts/

Noli, Konica, Dako, Çekrezi dhe shumë burra të tjerë të kombit e bënë Vatrën organizatën më të fuqishme të periudhës së Rilindjes kombëtare kur shqiptarët në Ballkan nuk kishin shtet. Për këtë Tirana e dekoroi  Vatrën me titullin e lartë “Nderi i kombit “ . 

Vatra është një trashëgimi e pastër dhe e dielltë për mirëorganizimin dhe fuqizimin e Shqiptarëve të Amerikës edhe sot. Ndaj Vatrën duhet ta ruajmë si vlerë e muar për kombin. 

Shumë Shqiptaro-Amerikanë të mirëedukuar janë pjesa më e shëndoshë e mendimit dhe veprimit intelektual që i mbushin me krenari e dinjitet Shqiptarët e Amerikës. Këta janë një kapital i florinjtë për ne këtu dhe Shqiptarët kudo në botë.

Fare mirë kjo elitë e mërgatës duhet të afrohet te Vatra dhe të  bashkëpunojë për lobim, por edhe që të thellojë punën studimore për shqiptarët etnikë në trojet Shqiptare. Kështu këtë lëndë studimore mund ta përdorë më pas në doktoratura apo dhe në klasa të veçanta në ndihmë të pasurimit të Albanologjisë.

Çështja Shqiptare do të jetë në rend të ditës për Shqiptarët e Amerikës deri në anëtarësimin e plotë të shteteve të Ballkanit perëndimor në BE dhe në NATO. Vatra historikisht ka lobuar për çështjen Shqiptare që me themelimin e saj. Peshën më të madhe të lobimit këto katër dekadat e fundit e kanë mbajtur Federata Vatra, Liga Qytetare e Dioguardit dhe Këshilli Kombëtar Shqiptaro-Amerikan.

Koha po thërret sërish Vatrën ta udhëheqë lobimin në Amerikë për çështjen Shqiptare me program të qartë e të detajuar për shqiptarët e trojeve etnike. Sot duhet një bashkëveprim brilant me të gjithë organizimet e mërgatës Shqiptare në botë, sepse do ta bënte më frytdhënëse këtë nismë kombëtare. Vatra eshte historia, krenaria dhe identiteti i shqiptarëve te Amerikës. Te gjithë duhet ti bashkangjiten Federates Vatra ne misionin e saj patriotik.

Nuk mund të lobosh me sukses të plotë në Amerikë përshëmbull pa përfshirë mërgatën disamilionëshe vetëm në Turqi apo pa bashkëkuvenduar me mërgatën e Europës, sepse lobimi duhet njësuar me program si për në Kongresin Amerikan edhe në parlamentin Europian.

Duke parë se takimet e Mërgatës në Tiranë janë kthyer në një dokumentar televiziv pa përmbajtje nga politikanët Shqiptarë partikapur e shtetkapur nevoja për një forum të përvitshëm intelektual të të gjitha organizimeve dhe individëve me peshë në Mërgatë është kërkesë e kohës për shqiptarinë. 

Mërgata disamilionëshe Shqiptare e bashkuar është një lumë malor që po ta krahasojmë me Drinin ku derdhen rrëke e lumenj e deri tek bashkimi i dy Drinave Bardh e Zi do ta përndritë ardhmërinë e kombit, ashtu sikundër Drini u dhuron dritë vatrave Shqiptare në Ballkan përditë. 

Mërgata në tërësi, duhet të harxhojnë më shumë energji se si mund të organizohen më mirë në komunitetin  ku banon. Duke qënë lokalisht të organizuar bëhemi faktor, bëhemi të besuar për Amerikanët edhe më shumë. Por çështë më e rëndësishmja ne duhet të fuqizojmë Vatrën dhe të  bëjmë më të sigurt lobimin e pastër për çështjen Shqiptare.
Le ti shërbejmë kombit perjete e mot. Le ti shërbejmë ardhmërisë së Shqiptarëve kudo që janë, që të jemi NJË dhe trojet tona të lulëzojnë nga Shqiptaria.

Sllavët dhe grekët ende mundohen të tkurrin territore Shqiptare në Shqipëri e Kosovë, ndërsa me metoda të kthjellëta antishqiptare bazuar në ligjet që ata bëjnë kërkojnë ta përhumbin faktorin Shqiptar dhe vetë Shqiptarin pa identitet, pa flamur Shqiptar, pa emra në Shqip të rrugëve e vëndbanimeve, pa adresë apo shenja vëndbanimi a vëndvarrimi në Mal të Zi, Serbi dhe Maqedoni. Krimet Serbe në Kosovë nuk janë ndëshkuar ende. 

Vetëm fakti se ka më shumë Shqiptarë në mërgatë se në Ballkan është një thirrje e kohës për bashkëveprim në të mirën  e kombit. Kombi pret ende nga mërgata. 

Nëse mërgata e bashkuar punon me një strategji kombëtare, shumë probleme të çështjes Shqiptare në trojet etnike do të marrin rrugën e zgjidhjes më shpejt se deri më tani. Por nëse mërgata merr urdhra nga Tirana apo Prishtina, lumi i mërgatës që ujit shqiptarinë do shterojë Edhe për këtë shkak shpërngulja e detyruar e Shqiptarëve nga sllavët apo dhe nga makutëria e gjithë klasës politike Shqiptare do të jetë e pandërprerë në shifra që do të tronditin fuqinë e Shqiptarëve në Ballkan. 

Vatra ka shpirt te paster patriotik dhe atdhetar e do ishte e udhës që të marrë nismën e ta udhëheqë forumin e mërgatës Shqiptare që ta  detyrojë klasën politike Shqiptare të bashkëudhëheqin çështjen Shqiptare jo për prezantime televizive në Ballkan a Europë, por se duhet të bëjnë çfarë  thotë kushtetuta për ta mbajtur gjallë identitetin kombëtar në trojet etnike.

Kosova ende e ka plagë çështjen e pazgjidhur me Serbët e Veriut. Perëndimi në luftë të hapët me Rusinë nuk po e sheh të udhës zbatimin e reciprocitetit për Serbët në Kosovë sikundër për Shqiptarët në Serbi. 

Sot është nevojë emergjente për konsullata Shqiptare në Pazar të Ri dhe në Preshevë dhe për një buxhet ndihmues për Shqiptarët e Kosovës Lindore dhe të Sanxhakut të Pazarit të Ri përfshi Malin e Zi. Vatra duhet ti adresojë fuqishem këto kërkesa pranë qeverive shqiptare jo vetëm me takime formale, por me projekte duke treguar se çfarë ka bërë dhe mund të bëjë vetë dhe çfarë mund të bëjë në bashkëpunim me shtetet Shqiptare.

Për një punë me program e të detajuar për bashkëpunim me mërgatën dhe shtetet Shqiptare Vatra duhet të ketë koordinatorë të punës saj në çdo shtet të Ballkanit perëndimor ku ka Shqiptarë me qellim që ta parandalojë përkeqësimin e detajeve të çështjes Shqiptare në trojet etnike. 

Shqiptarët e Pazarit të Ri ose Masbjeshkës kanë qënë të harruar për  tre shekujt e fundit. Këta janë Shqiptarët e mbijetuar nga genocidi Turko-Serbo-Malazez që kanë provuar metodat më çnjerëzore në sy të fuqive Europiane që në fundshekullin e shtatëmbëdhjetë e deri sot.

Sot për sot vetëm shoqata “Kosova për Sanxhakun” me kryetar Ismet Azizi, KKSH dhe gazetari Marin Mema me programin “Gjurmë Shqiptare” kanë mbjellë shpresën e ringjalljes së Identitetit kombëtar në krahinën e Sanxhakut me shumicë Shqiptare. Shtetet Shqiptare ende heshtin për Shqiptarët e Sanxhakut. 

Tashmë, prej këtij ndërveprimi Shqiptar në Peshter dasmave u janë shtuar muzika dhe vallja Shqiptare. Në Pazar të Ri zyra e Shqiptare e KKSH kujdeset për mësimin e gjuhës Shqipe dhe veprimtari kulturore me temë kombëtare. Ky është vetëm fillimi i një pune kombëtare që do kujdes dhe përkushtime njerëzore. 

Problem parësor në Sanxhak të Pazarit të Ri mbetet vetëdeklarimi i kombësisë nga Shqiptarët. Kjo do të ndodhë më shpejt nëse mërgata dhe shtetet Shqiptare punojnë së bashku. 

Krahina e Sanxhakut është nën një vëmëndje të veçantë këtë vit nga regjimi i diktatorial i Vuçiç për të mbajtur nën kontroll partitë politike dhe njëkohësisht lëvizjet fetare, me qëllim për ta shuar kërkesën për statusin e veçantë të kësaj krahine në kuadrin e autonomisë ose të një zone gjeografike ndërshtetërore me kujdes të veçantë nga BE. 

Ora e Shqiptarëve të Sanxhakut tashmë është kurdisur për të ecur me hapin e kohës. Vëllezërit Shqiptarë etnikë, sidomos në Serbi,  kanë nevojë për dorën e ngrohtë të shteteve Shqiptare dhe të mërgatës. Atyre u ndalohet deklarimi i hapur Shqiptar, gjuha Shqipe në shkolla, përdorimi i flamurit kombëtar, përdorimi adresave si dhe u pengohet pjesëmarrja në vendimmarrje me mënyra të ndryshme.

Në Senatin dhe Kongresin Amerikan as që është specifikuar  Sanxhaku i Pazarit të Ri si problem kombëtar i Shqiptarëve. Kur shumica e Shqiptarëve do të vetëdeklarojnë kombësinë Shqiptare në Pazar të Ri e Peshter, Serbët dhe Perëndimi do të jenë përballë faktit se Shqiptarët e Sanxhakut janë tre herë e më shumë se ata të Kosovës Lindore sot. Serbët e dinë. Perëndimi do të dëgjojë, verifikojë e veprojë vetëm kur të deklarohet kombësia Shqiptare në regjistrimin e popullsisë brenda kuadrit ligjor Serb.

Por ne duhet të punojmë që tani me bashkëpunim në terren që të dokumentojmë faktet e genocidit ndaj Shqiptarëve dhe vetëdeklarimin e Shqiptarëve sipas adresave dhe vëndbanimeve të tyre. Këtë paketë dokumentare duhet t’ja dorëzojmë pastaj parlamentit të Serbisë, kuvëndit lokal të Pazarit të Ri, qytetit dhe qarqeve administrative të Sanxhakut nën Serbi,  parlamentit Europian, OKB-së dhe Kongresit Amerikan. 

Vetëm kështu do ta detyrojmë Serbinë që të njohë Shqiptarët e Sanxhakut të Pazarit të Ri si komunitet. Pastaj hapërimi kombëtar vjen vetvetiu, por të paktën si fillim i jepet fund përgjithmonë dhunimit e mohimit të deklarimit të kombësisë Shqiptare në Serbi.

Kështu, këtë dekadë ne mund të shpresojmë që  edhe prej Sanxhakut shqiptarët në Serbi të rritin numrin e përfaqësimit të tyre në parlamentin e Serbisë me një subjekt të mirëorganizuar të kombësisë Shqiptare.

Lobimi i sotshëm në SHBA sidomos nga Vatra kërkon gjithëpërfshirje nga te gjithe faktoret rreth Vatres si zeri me i fuqishem i shqiptareve te Amerikes. Të jesh Vatran është përgjegjësi e madhe kombëtare. Veprat duan veprimtarë që sot.

Patrioti dhe veprimtari i çështjes kombëtare në mërgatën e Amerikës z.David Balaj i bashkohet Kryesisë së Federatës Pan-shqiptare të Amerikës VATRA. Davidi është djali i patriotit të shquar të kombit tonë Zef Balaj, Senatorit të Përjetshëm të Vatrës. Familja Balaj ka rreth 50 vjet që kontribuon për Vatrën. Në çdo aktivitet kombëtar, në çdo fushatë për Vatrën, për komunitetin shqiptar, në çdo manifestim patriotik për çështjen shqiptare në Shtetet e Bashkuara të Amerikës, Zef Balaj ka dhënë kontribut të jashtëzakonshëm. Në dekadën e fundit sidomos, Zef Balaj ka qënë ndër figurat kryesore të Federatës Vatra. David Balaj me vlerat e tij profesionale dhe intelektuale, me suksesin e tij, me kontributin e tij dhe modelin e djalit të shkëlqyer shqiptar lindur e rritur në Amerikë, është vlerë e shtuar për Vatrën, ai respekton dhe ruan traditën e familjes patriotike Balaj. Më herët David Balaj ka qenë anëtar i Këshillit të Vatrës.

E nderuar familja Bardha

Shumë i dashur dhe i nderuar miku ynë i çmuar Ekrem

Me keqardhje mësova lajmin e largimit nga jeta tokësore të bashkëshortes suaj të shtrenjtë Lumteri “Lydia” Bardha.

Në emër të Federatës Pan- Shqiptare të Amerikës VATRA, të gazetës Dielli, në emër të të gjithë vatranëve e të familjes sime ju përcjell ngushëllimet tona më të sinqerta për humbjen e bashkëshortes suaj të dashur.

Të gjithë bashkë si vatranë e shqiptaro-amerikanë jemi pranë jush e mbarë familjes Bardha në këto momente trishtimi, zie e lamtumire.

Lusim Zotin për shpirtin e bashkëshortes suaj të ndjerë.

Pushoftë në paqe e përjetësi.

I pikëlluar

Pranë jush dhe me nderime

Kryetari i VATRËS

Elmi BERISHA

Prof.as.dr. Thanas Gjika/

Me 17 dhjetor dite e diele, mbasi mbaroi mledhja e deges se Vatres Boston MA per zgjedhjen e kryetarit, te cilat i fitoi Z. Mentor Maksutaj, dy nga te derguarit e kryesise se qendres, Z. Besim Malota dhe Z. Mondi Rakaj na nderuan me nje vizite tek STOP CAFFE 255 Park Ave Worcester MA.

Shumica e anetareve ishin te zene dhe nuk munden te vinin, por aty u bashkuam me miqte Z-nja Effi Qeleshi, kryetare e deges sone, Thomas Christo, Zv. Kryetar, une, sekretari, Shendet Zaimi dhe Vangjush Andoni.

Z. Malota tregoi pershtypjet shume te mira qe i beri organizimi serioz i mbledhjes se deges se Bostonit, vemia ne dukje e traditave te mira te shoqerise “Mass Besa” dhe bujarine e familjes Josif e Sotir Pani. Ai perseriti nje histori qe e kishte lexuar ne gazeten “Dielli”, kur dardhari Josif Pani kishte dhuruar Vatres pasurine e familjes se vet prej mijera dollaresh ne nje kohe te veshtire per ekzistencen e Vatres, dhe nje mik i tij i tha: “C’ ben keshtu o Josif, po i le femijet pa shtepi e katandi” E Josifi iu pergjgjigj: “Po c’e dua une shtepine e pasurine ne Amerike, kur nuk kam Shqiperine dhe Vatren ashtu si duhet”. Te gjitheve na u perloten syte.

Me tej Z. Rakaj theksoi se mbledhja e Bostonit vlen te merret per shembull jo vetem per nivelin e organizimit, por dhe per pjesemarrjen e shume te rinjve e te rejave, sidomos me origjine nga Kosova.

Si gjithnje kur takimet behen ne tavoline me pak persona edhe takimi yne ne STOP CAFFE & GRIL pati grohtesi, njohje personale, biseda te ngrohta e rezultative. Degjuam per punet e derisotme te kryesise se Federates, per disa programe per te ardhemen, u sqaruam pse jane merzitur disa vatrane qe kane qene aktive me pare, etj.

Z-nja Qeleshi permendi si aktivitet te deges sone promovimin e librit te ri “Shen Pali ne Dyrrach…” me rastin e festave te Nentorit, perpjekjen per t’i shtuar radhet, dhe nuk nguroi te thosh se dega jone ne krahasim me degen e Bostonit ka me pak anetare dhe duhet punuar qe te shtojme radhet me te rinj e te reja.

Z. Christo tha se duke qene shume i zne me punet e kishes “Fjetja e Shen Merise” nuk ka bere aq sa duhet si Zv.kryetar, prandaj mendoj se eshte me mire te zgjidhni nje tjeter ne vendin tim. Por kerkesa e tij nuk u pranua nga keyetarja e deges dhe ne te tjeret.

Une sugjerova qe ne si dege ne bashkepunim me degen e Bostonit vlen te organizojme nje takim te perbashket per promovimin e librit te ri “Fan Noli APOSTULLI” te studiuesit Ilir Ikonomi, liber te cilin jam duke e lexuar me shume kenaqesi. Mendimi u pranua dhe secili tha se do ta porosiste ne Amazon per ta blere e lexuar para ptomovimit.

I palodhshmi Besim Malota, tregoi energjite e tij te pashterrshme per te kryer nje rruge shume te gjate mengjezi deri ne mbremje vone te asaj dite: Ne ora 11:00 AM erdhi nga New Yorku e me mori mua ne Worcester MA e se bashkua shkuam ne mbledhjen e deges se Bostonit. Pas mbledhjes na solli ne Worcester mua dhe Mondin dhe kur mbaruam takimin tone rreth ores 8:00 PM u nis bashke me Mondin per ta shpene tek hoteli prane Logan Airportit prej ku te nesermen Mondi fluturoi per ne Dertoit MI, kurse Besimi po ate nate pershkoi rrugen Boston MA – Quincy NY per t’u gdhire ne shtepine e tij. Eshte bir Kosove dhe nuk e njeh lodhjen, por edhe bashkeshortje duket se e mbeshtet pa rezerva ne sakrificat e tij…

Me shumicë votash, kryetar i saj u zgjodh, Mentor Maksutaj

Nga Fuat Memelli/

Qysh në muajin maj të këtij viti, u “ndez shkëndia” për ringrtitjen e degës së Vatrës në Boston, aty ku e ka patur folenë e saj, që nga krijimi e deri në fillim të viteve 1990, kur qendra e saj u shpërngul në New York. Në muajin muaj erdhën në Boston përfaqësues të saj nga New Yorku, të kryesuar nga kryetari Elmi Berisha si dhe disa kryetarë degësh nga shtete të ndryshme të Amerikës. Atëherë u ngrit një komision nismëtar i cili bëri një punë përgatitore, deri sa më datën 17 dhjetor, kur në qytetin Cambridge afër Bostonit, u bë takimi për ringritjen e kësaj dege. Shqiptaro-amerikanë që jetojnë në Boston dhe rethinat e tij, mbushën sallën e hotel “Marriott” në Cambridge. Takimin e hapi Peshkop Theofan Koja, i cili ishte edhe kryetar i komisionit nismëtar për krijimin e degës së Vatrës në Boston. Ai bëri një përmbledhje të punës së komisionit nga muaji maj e deri tani dhe më pas një historik të Vatrës që nga krijimi i saj e deri sot. Përfaqësuesi i Vatrës , Mond Rakaj, përshëndeti në emër të kryetarit Elmi Berisha, përmendi disa nga punët që ka bërë Vatra muajt e fundit si dhe synimet e saj për të ardhmen. Përshëndetën edhe të ardhur të tjerë nga Vatra si Besim Malota, Bashkim Musabelliu si dhe Ylli Dosku, të cilët dhanë mendime se si duhet të bëhet zgjedhja e drejtuesve të degës në përputhje me kanunoren. Prof.As. Thanas Gjika nga Usteri, tha pak fjalë por me vlerë:” Vatra dhe Dielli janë të përjetshëm. Mos themi : roli im, por roli jot.” Nga shoqata “Kosova” foli Hafiz Kabashi i kudondodhur në veprimtaritë e shqiptarëve, i cili theksoi se kjo veprimtari do jetë një ogur i mirë, pasi Vatra është pasuri e çmuar mbarëkombëtare. Pastaj e morën fjalën “të zotët “ e shtëpisë. I pari foli Petrit Alibej, kryetar i Shoqatës “Besa-Besë”, anëtar i Vatrës prej prej disa vitesh. “Ruajtja e traditave të shkëlqyera të Vatrës, duhet të jetë një nga drejtimet kryesore të degës sonë , theksoi ai. E mbylli me fjalët :” Jam vatran se jam shqiptar.” Flamur Beja, i cili jeton në Boston dhe është vatran prej 20 vjetësh, theksoi kontributin për komunitetin të disa vatranëve të këtushëm, megjithëse nuk ishte ngritur dega e Vatrës. Poema Dauti, përshëndeti në emër të shoqatës “Mass.Besa” e cila është krijuar në Boston para 18 vjetësh dhe ka patur kontribut të veçantë për komunitetin e Bostonit. Andrea Pani, pasardhës i dy vatranëve të shquar, Josif e Vasil Pani, bashkëpunëtorë të afërt të Nolit e Konicës, theksoi se dega jonë duhet të mbajë gjallë shpirtin e Vatrës dhe t’ja trasmetojë atë brezave që vijnë. Mentor Maksutaj kryetar i komisionit nismëtar, u ndal në punët kryesore që ka bërë komisioni siç ishte regjistrimi i degës së Vatrës në shtetin e Massachusetts, hapja e llogarisë , hapja e një faqe në Facebook, krijimi i një faqe online për t’u regjistruar si dhe për të bërë donacione, etj. Autori i këtij shkrimi, ndër të tjera theksoi që dega jonë të jetë gjithëpërfshirëse; antarësimi në Vatër nuk duhet parë si mjet fitimi por si obligim, si bashkim zemrash; mos bëhemi shtojcë e asnjë partie; të meret në konsideratë mendimi ndryshe; gjysma e kuotave të anëtarësisë të mbahet nga dega për nevojat e saj; mos shihet besimi fetar, pasi siç ka thënë Gjergj Fishta: “Festojmë Bajram e Pashkë, por Shqipërinë e kemi bashkë.” Artur Vrekaj, i ardhur nga Usteri dha disa mendime për punët e degës në të ardhmen si për shëmbull: të regjistrojë familjet e pasardhësve të Vatrës në Boston e qytetet rreth tij; të bisedojë me bashkinë për të ngritur një shtatore të Nolit në këtë qytet; të organizojë ekspozitë me veshjet tradicionale shqiptare; të ngrenë klubin e futbollit për të rinj; të përgatitë një dokumentar për rrugën e Vatrës në Boston si dhe të gjejë një mjedis për t’u vendosur zyrat e saj.

Në fund u kalua në zgjedhjen e kryetari të degës së Vatrës. U paraqitën tre kandidatura: Andrea Pani, Mentor Maksutaj dhe Theofan Koja. Sejcili prej tyre paraqiti projektin e tij për punët e degës në të ardhmen. U kalua më pas në votim të fshehtë. Pas numërimit të votave, komisioni i verifikimit shpalli fitues Mentor Maksutaj, i cili kishte fituar 38 vota, Andrea Pani zinte vendin e dytë me 18 vota dhe Peshkop Theofan Koja vendin e tretë me 6 vota. Fituesi falenderoi pjesëmarrësit dhe premtoi se do punojë me përkushtim bashkë me anëtarët e kryesisë. Në fund ai përmendi fjalët e Nolit: ”Të mbetemi stoli e maleve dhe e qiellit.” Një fotografi e gjithë pjesëmarrësve, mbylli takimin.

“Fara” e ringritjes së degës në Boston, u “mboll”. Le të kujdesemi për të, duke e “ushqyer” me përkushtimin dhe dashurinë tonë, që të ritet shpejt dhe e shëndetëshme, ashtu siç e ushqyen ata që e krijuan dhe e mbajtën gjallë në kushte shumë më të vështira se sot.