
Nga Rafael Floqi/
“OK” është shprehja amerikane e gjithanshme që u bë një shprehje angleze e gjithanshme që u bë një shprehje e gjithanshme në dhjetëra gjuhë të tjera. Mund të jetë një brohoritje entuziaste (një vend parkimi! OK!), një “ashtu” jo entuziaste (Si ishte filmi? Ishte … OK.), një mënyrë për të tërhequr vëmendjen ndaj një ndryshimi teme (OK. Këtu është gjëja tjetër që ne duhet të bëni), ose një sërë gjërash të tjera vërtet të dobishme. Është e mahnitshme që kemi kaluar ndonjëherë pa të. Por ne e bëmë. Deri në vitin 1839. Shenja OK nuk ka më shumë se 200 vjet.
Mund të ketë më shumë histori për origjinën e “OK” sesa ka përdorime për të: ajo vjen nga porti Haitian “Aux Cayes”, nga Louisiana French au quai, nga një rum portorikan i etiketuar “Aux Quais”, nga alles gjermanisht korrekt ose Ober-Kommando, nga Chocktaw okeh, nga skocezët och aye, nga Wolof waw kay, nga greqishtja olla kalla, nga latinishtja omnes korrecta. Tregime të tjera ia atribuojnë atë bukëpjekësve që vulosnin inicialet e tyre në biskota, apo ndërtuesve të anijeve që shënonin në dru për “bashin e jashtëm”, ose ushtarëve të Luftës Civile që mbanin shenja për “zero të vrarë”.
E vërteta për OK, siç thotë Allan Metcalf, autori i OK: The Improbable Story of America’s Greatest Word, është se ai “lindi si një shaka e çalë e kryer nga një redaktor gazete në vitin 1839”. Ky nuk është vetëm mendimi i Metcalf-it ose një histori gjysmë e kujtuar që ai ka dëgjuar dikur, siç janë shumica e tregimeve OK. Libri i tij bazohet në studimin e plotë të Allen Walker Read, një profesor i Kolumbisë, i cili për vite me radhë kërkoi burime historike për prova rreth OK, dhe botoi gjetjet e tij në një seri artikujsh në revistë në 1963-1964.
O.K (oll korrekt) filloi me një shaka
OK, pra këtu është historia. Të shtunën, më 23 mars 1839, redaktori i Boston Morning Post botoi një artikull humoristik për një organizatë satirike të quajtur “Shoqëria Anti-Bell Ringing”, në të cilën ai shkroi:
“Kryetari i Komitetit të Leksioneve të Bamirësisë”, është një nga delegacionet, dhe ndoshta nëse ai do të kthehej në Boston, nëpërmjet Providence, ai dhe Journal dhe grupi i tij në tren, do të kishin “kutinë e e kontributit të vet”, etj. ceteras, ok. – (Oll Korrekt) të gjitha të sakta – dhe bëjnë që tapat të fluturojnë, si shkëndija, lart. Nuk ishte aq e çuditshme sa mund të dukej për autorin që të krijonte OK si një shkurtim për “të gjitha të sakta”. Por kishte një modë atëherë për shkurtesat lozonjare si i.s.b.d (it shall be done/do të bëhet), r.t.b.s (remains to be seen/mbetet për t’u parë) dhe s.p. (small potatoes/patate të vogla). Ata ishin paraardhësit e hershëm të OMG, LOL dhe tl;dr. Një kthesë në trend ishte bazimi i shkurtesave në drejtshkrime alternative ose gabime drejtshkrimore, kështu që “no go” ishte k.g. (know go/dije shko) dhe “në rregull” ishte o.w. (oll write). Pra, nuk ishte aq e habitshme që dikush të vinte me ok. për ( oll korrect/ gjithë korrekt). Ajo që është befasuese është se si përfundoi duke qëndruar për një kohë kaq të gjatë, ndërsa shkurtesat e tjera u zbehën.
Si u bë fjala OK u bë me fat
OK, OK pati fat duke arritur xhekpotin e diskutueshëm të zgjedhjeve presidenciale. Gjatë zgjedhjeve të vitit 1840, OK “oll korrect” u bashkua me pseudonimin e Martin van Buren, Old Kinderhook, kur disa mbështetës të van Buren formuan O.K. Club. Pasi klubi hyri në disa grindje me mbështetësit e Harrison, OK u ngatërrua me shpifje dhe slogane. Kjo do të thoshte (aut of kash, out of karacter etj. Gjithashtu u ngatërrua me tallje popullore me paraardhësin e van Burenit, Andrew Jackson, për shkak të drejtshkrimit të dobët të tij. Një gazetë botoi një pretendim gjysmë serioz se OK e kishte origjinën nga Jackson duke e përdorur atë si një shenjë për “të gjitha të sakta” (ole kurrek) në letrat që ai kishte inspektuar.
OK ishte “i keqvlerësuari”, “i refuzuar” i kohës së tij dhe mund të kishte përfunduar me të njëjtin fat kalimtar, me shkurtesat e tjera, nëse jo për faktin se në të njëjtën kohë, po hynte në përdorim, telegrafi dhe OK ishte aty, një shkurtim i dobishëm, gati për t’u përdorur. Nga vitet 1870, ai ishte bërë mënyra standarde për operatorët telegrafikë që të pranonin marrjen e një transmetimin, dhe ishte në rrugën e duhur për t’u bërë fjala më e madhe amerikane e përdorur gjerësisht.
Por, siç thotë Metcalf, suksesi i tij përfundimtar mund të ketë varur nga “amnezia pothuajse universale për origjinën e vërtetë të OK që ndodhi në fillim të shekullit të njëzetë. Me burimin e OK të harruar, çdo grup etnik dhe fis mund të pretendonte nderin se e kanë sjellë atë në ekzistencë së pari OK nga një shprehje në gjuhën e tyre amtare.” Duke harruar se nga erdhi OK, amerikanët e bënë që të na përkiste të gjithëve edhe ne shqiptarëve. OK
Gjesti konfuz OK, ose si Niksoni ofendoi brazilianët pa e ditur
Gjesti OK ose shenja OK ose gjesti i unazës (simboli/emoji: “👌”) kryhet duke lidhur gishtin e madh dhe treguesin në një rreth dhe duke mbajtur gishtat e tjerë drejt ose të relaksuar larg pëllëmbës. Zakonisht përdoret me zhytës, nënkupton “Unë jam mirë” ose “A je mirë?” kur janë nën ujë. Në shumicën e vendeve anglishtfolëse, kjo nënkupton miratimin, marrëveshjen dhe se gjithçka është mirë ose “në rregull”. Në kontekste ose kultura të tjera, gjestet e ngjashme mund të kenë kuptime ose konotacione të ndryshme, duke përfshirë ato që janë negative, fyese, financiare, numerike, devocionale, politike ose thjesht gjuhësore. Në fillim të shekullit të 19-të në Shtetet e Bashkuara, gjesti ishte i lidhur me shkronjat “O” (të formuara nga rrethi) dhe “K” (që rrjedh nga gishtat e zgjatur). Ndërsa nuk dihet saktësisht se si u bashkuan gjesti OK dhe shprehja verbale përkatëse.
Në disa rajone të botës, praktikohen si forma pozitive “OK” dhe ato negative, të cilat mund të çojnë në konfuzion se cili kuptim synohet. Në rajonet dhe kulturat ku gjesti ka një konotacion negativ historik, përdorimi i tij si një “shenjë OK” është shpesh rezultat i paraqitjes së tij në media dhe tenton të përdoret më shumë nga të rinjtë. Në Francë, ku përdorimi i gjerë ka depërtuar përmes kulturës amerikane, ndjenja pozitive “OK” e gjestit u bë e njohur në veri të vendit ndërsa konotacioni i tij negativ si “i pavlerë” mbeti në jug. Për të shmangur konfuzionin, komunikuesit francezë janë mësuar të përdorin të dhëna shtesë të kontekstit, të tilla si qëndrimi ose shprehja e fytyrës, për të sqaruar kuptimin. Në rrethana të tjera, kuptimet e ndryshme të gjestit pajtohen më pak, siç ishte rasti në Brazilin e viteve 1950, kur zëvendëspresidenti i Shteteve të Bashkuara Richard Nixon doli nga avioni i tij duke shfaqur shenjën me secilën dorë. Ndërsa qëllimi i Niksonit ishte të komunikonte vullnetin e mirë me njerëzit e Sao Paulos, turma e priti atë me ofendim.