Aleksandër Çipa/
Kur pashë titullin e kobshëm për ikjen tënde në amëshim, Eda Late, lëngova si prej dhimbjes së thellë prej miku. Qysh nga adoleshenca ime, (atëhere humba vëllain tim të vogël), ia mallëkoj me koshiencë vdekjes, rrëmbimet e befta.
Në këtë të sotmin, të rrëmbeu ty.!
Të rrëmbeu Eda e mirë, hapasëz, (siç do të thuhej në sofatë e qytetit jo vetëm nga anetë). Të rrëmbeu duke të lënë në mes, gjëra të vyera e merita që s’i trashëgojnë dot, qoftë edhe simotra të tuat…Ti ishe një model i fismë Musineje. E kam fjalën për Musine Kokalarin, shkrimtarja, intelektualja, bila ( bija) që i shtoi qytetit një dimension njerëzor të cilin e shton dhe vlerëson shtueshëm e ardhmja, më shumë dhe përherë më tepër se e sotmja, e aq më tepër, se e shkuara.
Eda, nuk ishte “Musine” për shkak të penës apo të fjalës, ishte fisnikërisht e tillë, për shkak të intelektit, për shkak të ambicies dhe dashurisë për dije, për shkak të etjes dhe urisë sharmante për kulturë dhe për të qenë një bijë e arsimit dhe shkollimit shqip në nivelet dhe ambiciet më cilësore të mundshme.
Eda Late ishte ndër ato të reja gjirokastrite që pasuronte perceptimin dhe dijeninë e çdo ekstra-gjirokastriti, për zonjëzat e kulturuara, të holla dhe fine, prej hir-it mendor dhe sharmit logjik e largshikues.
Me Edën kaluam mbi 35 vite njohjeje.
U rritëm në Gjirokastër dhe në Tiranë. Flisnim, molloiseshim, qeshnim, monologonim e dialogonim më shumë me një shikim se sa me qindra fjalë.
I thoshim të gjitha edhe kur nuk shkëmbenim qoftë edhe më shumë se tre fjalë. (!)
Kur im bir Akri, po spikaste si student i bachelorit dhe pretendonte bursën e ekselentit për në New York, Eda ishte një autoritet në administratën e lartë arsimore. Mishëronte punonjësen madhështisht modeste, studiuesen dhe kërkuesen me një rigorozitet dhe korrektesë sfidueshëm për në nivelet e larta, teknicienen gjakftohtë e buzëqeshur.
Ishte pjesë e administratës arsimore, pranë ministrit të atëhershëm të Arsimit, Profesor Myqerem Tafaj. Profesori duke dashur ta prezantonte me mua, i thotë:- Sandri është gazetar dhe biri i tij është shqiptar i gjeneratës që do na përfaqësojë Shqipërinë tjetër…
Eda, me buzëqeshjen e saj karakteristike, i përgjigjet:
– Nga qyteti ynë, Sandri vjen me historinë moderne të shtypit…
Eda, sa herë me mikun tonë të përbashkët, tashmë aq mungestar, Hysni Çani të sillnim në kujtesë e përmendje bisedash! Të sillnim, sikundër flisnim për Musinenë dhe letërsinë e saj aq tipologjike, me rrëfimin në gjirokastriçe, sepse ti ishe e tillë në ditët tona. Sot e humbëm mundësinë e përgjithmonshme për ritakim me ty, Eda Late. Të gjitha të pathënat, do t’i themi veçmas, ndarë e për së ndari. Tonat do t’i dëgjojmë e artikulojmë me njeri-tjetrin si frymorë. Të tuat, ndoshta mund t’i marrim mistikisht prej botës tënde të amëshimtë.
Gjithësesi, pengu mbetet i joni ndër ne:
Ishe më e mirë nga sa të njihnin, mbete më e mirë nga sa të njohën.
U prehsh në paqe! Në dritë të shpirtit tënd qëndrofsh, bija e mirësishme e Gjirokastrës!