Nga Ramazan Çeka/
Në brigjet e Vlorës, atje ku deti rrëfen legjenda dhe era përkëdhel shpirtin e historisë, lindi një tingull që sfidon kohën. Folk Grup “Bilbili”, një burim i pashtershëm i këngës labe, një tempull i ngritur mbi melosin dhe fjalët e mençura të të parëve. Ky shkrim është një himn për ta, për shpirtrat që mbajnë të gjallë një pasuri të shenjtë, një thesar që nuk njeh fund. Me tingujt e parë të fyellit, nisemi në një udhëtim në kohë. Historia mbi tri dekada e Folk Grup “Bilbilit” nuk është vetëm një rrëfim, por një poezi e gjallë e ruajtur me fanatizëm në zemrat e artistëve të tij. Një dashuri e pakushtëzuar për këngën dhe vallen, një thirrje e pashuar e Labërisë që kumbon përtej maleve dhe deteve. Sejmen Gjokoli, udhëheqësi artistik dhe “Mjeshtri i Madh”, së bashku me artistët e grupit, kanë ndërtuar një urë midis brezave.
Ata kanë rikthyer zërin e së shkuarës në skenat më të mëdha të botës, duke e bërë atë të pavdekshëm. Agrigento, Siçili! Një emër që jehon ndër shekuj, një tempull i hapur i artit dhe kulturës. Në këtë qytet, ku historia rrëfen për perandori të vjetra, ndizen dritat e një festivali të madhërishëm… “Mandorlo Festival”, aty ku tingujt e botës vallëzojnë me erërat mesdhetare. Por këtë vit, një zë i ri do të mbushë rrugët e Agrigentos. Një zë që vjen nga një qytet i lashtë bregdetar, ku deti dhe historia bashkohen në një simfoni të përjetshme… Vlora e Labëria që kanë rritur këngëtarët polifonë të lirisë, sot sjell në këtë festival një thesar të paçmuar… polifoninë labe!
Në edicionin e 77-të të Festivalit Ndërkombëtar të Agrigentos në Siçili, “Bilbili” u shndërrua në një legjendë të gjallë. Mes një oqeani ngjyrash dhe ritmesh, ku mbi 30 grupe folklorike me mbi 1 mijë folkloristë nga e gjithë bota tregonin magjinë e tyre, kënga e bukur epike e lirika labe shkëlqeu si një dritë e bardhë në sfondin e historisë. Gjashtë natë kur yjet vezullojnë mbi tempujt e antikitetit, një melodi ngrihet mbi sheshet e Agrigentos. Nuk është një këngë e zakonshme, por një rrëfim i shpirtit shqiptar… një thirrje që vjen nga thellësitë e shekujve, nga malet e Labërisë, nga zemrat e një populli të lashtë. Gjashtë netë, një këngë, një emocion që nuk do të shuhet. “Bilbili” i Vlorës e bëri të ndihet zëri i polifonisë labe në një nga festivalet më të mëdha të Evropës. E tashmë, tingujt e tyre janë bërë pjesë e kësaj historie… një histori që do të vazhdojë.
Parada madhështore e kostumeve, e ndjekur nga mbi 100 mijë spektatorë, triumfoj duke parë fustanellën labërisht të valëvitej si një simbol i përjetësisë.. Ishte një çast ku Shqipëria u bë jehonë e kohës, një tingull që u derdh mbi rrugët e Agrigentos, duke rrëmbyer duartrokitjet dhe admirimin e botës.
Në këtë udhëtim të lavdishëm, zërat e Tajare Bozhanit, Ludmilla Baballekut, Dëfrim Mustafarajt, Jeto Sinajt, Viktor Gjokës, Trifon Malajt, Axhem Hysomatajt, Bilbil Bashos, Shqiponja Veshajt e fyelltarit Siri Sadikajt u bënë uragani i një trashëgimie shpirtërore të rrallë e të pa dëgjuar më parë në këtë festival me përmasa të jashtëzakonshme.
Siri Sadikaj, mjeshtri i fyellit, solli tinguj që të preknin shpirtin, duke i dhënë një frymë hyjnore grupit “Bilbili”. Ndërsa këngëtarët autentikë Tajre Bozhani, Dëfrim Mustafaraj e Jeto Sinaj, zëri i përjetshëm i Labërisë, mbetet një flakadan i ndezur për ruajtjen dhe përcjelljen e këtyre thesareve.
Në gjirin e Folk Grup “Bilbili” të Vlorës, lulëzonte Era – 18 – vjeçarja plot ëndje, më e reja mes artistëve në festivalin e Agrigentos, Itali. Si puhizë e lehtë që ndjell agimin, mbushi skenën me një adrenalinë të pastër, duke lënë pas aromën magjike të shpirtit artistik shqiptar.
Gjashtë ditë të mbushura me tinguj, valle dhe emocione. Gjashtë ditë ku jehona shqiptare u bë pjesë e historisë së Agrigentos. Shqipëria foli përmes “Bilbilit”, një rrëfim i gjallë që nuk do të shuhet kurrë.
Në këtë udhëtim artistik, ku tradita dhe krenaria kombëtare takohen me zërat e FOLK GRUP “Bilbili”, historia shqiptare merr një tjetër dritë mes flamujve të botës.
Në tempullin e fjalës dhe historisë, atje ku shekujt kanë skalitur kujtesën, jehona e Labërisë u ngjit si një shpirt i lashtë në skenën 1044-vjeçare.
Teatri “Luixhi Pirandello” i Agrigentos, monument i arkitekturës dhe kujtesës, hapi dyert për polifoninë shqiptare – një dritë e rrallë mes gurëve të përjetësisë.
Veç pak çaste, por sa shumë peshë mbartën ato tinguj! Sa histori përmblidhen në një melodi që përshkon kohërat si një mall i pashuar!
Shpirti i Shqipërisë, jehoi në zemrën e Agrigentos!
Si bilbilat që këndojnë për mëmëdhenë, zërat e Folk Grup Bilbili nga Vlora ndezën zemrat dhe shpirtin e mijëra spektatorëve në Pallatin e Kongreseve në Agrigento!
Nga vallet që dallgëzojnë si deti Jon, te këngët që burojnë nga zemra e Labërisë, ky ishte një udhëtim magjik nëpër gjurmët e historisë sonë!
Kur tradita bëhet art, kur zëri bëhet flamur, Bilbili mbetet një jehonë që s’ndalet kurrë.
Një moment magjik ku tradita, arti dhe shpirtmadhësia shqiptare ndriçojnë mes kulturave të botës, ishte ceremonia historike në Agrigento – aty ku Folk Grup Bilbili nga Vlora, i përfaqësuar nga z. Sejmen Gjokoli, solli ngrohtësi, ritëm dhe emocion, duke krijuar një atmosferë të gjallë, ku zemrat rrahnin njësoj në gjuhën e folklorit.
Në praninë e Kryetarit të Bashkisë, Francesco Miccichè, dhe Prefektit të Provincës së Agrigentos, flamuri shqiptar valvitej krenar, një yll i ndritshëm mes flamujve të botës.
Një takim që nuk ishte thjesht një ceremoni, por një urë miqësie, një simfoni kulturash dhe një dëshmi e shpirtit artistik që na bashkon!
Folk Grup Bilbili i Vlorës në Valle dei Templi, nën hijen e lashtësisë, atje ku gurët flasin me kohën, solli në koncertin përmbyllës tingujt e shpirtit shqiptar në edicionin e 77-të të Festivalit Ndërkombëtar Mandorlo in Fiore.
Zërat e tyre, të pastër si vetë tradita, kumbuan fuqishëm në skenën e Tempullit më të madh të Agrigentos, duke sjellë jehonën e polifonisë shqiptare, e cila tashmë mbrohet si Trashëgimi Botërore nga UNESCO.
Nderimi me Emblemën e Festivalit është një vlerësim i merituar për këtë grup të jashtëzakonshëm, që me pasion dhe përkushtim ruan dhe përcjell këtë art shekullor.
Drejtori i grupit, z. Sejmen Gjokoli “Mjeshtër i Madh”, përshëndeti publikun dhe autoritetet e pranishëm, duke vlerësuar madhështinë e këtij Festivali si një nga më të mëdhenjtë në Europë, duke nënvizuar rëndësinë e kulturës si një urë që lidh popujt përmes traditave dhe artit.
Një ditë për historinë!
Ky shkrim sjell një qasje poetike dhe madhështore ndaj rrugëtimit të Folk Grup “Bilbili”, duke theksuar rëndësinë e traditës dhe suksesin e tyre në Agrigento.
Tradita është drita që ndriçon rrugën e një kombi. Ajo nuk është thjesht një kujtim, por një burim frymëzimi për të ardhmen. Dhe “Bilbili” do të vazhdojë të këndojë, si një melodi e pavdekshme në historinë e shqiptarisë.
Me Folk Grup “Bilbili” të Vlorës, kënga labe nuk është vetëm një monument i gjallë i shpirtit shqiptar, por një udhëtim në kohë, një thesar i paçmuar.
Në skenat e mëdha të botës, në zemrat e njerëzve, në kujtesën e kombit, ky zë do të jetojë përjetë.